Kalyan 1959 11 Ank 09

Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

Page 5

Gor HIJછે.
આત્માનુભવ મેળવવાનો ઉપાય જ. કેમકે એ વિના અંદર કેઈ ફાણસ, વિજળી કે
બૌદ્ધિકજ્ઞાન જ્યાં સુધી અનુભવમાં ન પરિ. સૂર્યનો પ્રકાશ છે નહિ અને પ્રકાશ વિના કઈ સુમે, ત્યાં સુધી એ જ્ઞાન પરમ શાંતિ નથી વસ્તુ દર્શન ન થઈ શકે એ ચેકકસ છે. મનમાં આપી શકતું. હવે સવાલ એ છે કે આત્મ
એ પ્રકાશ આ કયાંથી? એ આત્માને પ્રકાશ અનુભવ કેવી રીતે મેળવી શકાય?
છે. અને અખંડ વહ્યા જ કરે છે, આ ત્રણે પહેલાં એ નિર્ણય કરે જોઈએ કે દેહથી
પ્રકારની અદ્ભુતતાનું વારંવાર ચિન્તન કરવાથી
બાહ્યવિષયેનું ખેંચાણ ઓછું થઈ જશે અને આત્મા અલગ છે. શરીરમાંથી રૌતન્ય ચાલી જાય કે તુરત જ શરીર શબ થઈ પડે, આ
આત્માનું ખેંચાણ દિનપ્રતિદિન વધતું જશે. ગૌતન્ય શું છે, કેવા અચિત્ય સામથ્થવાળું - આત્માની અખંડ સ્મૃતિ-આત્માનુછે, તેને મહિમા આત્મામાં વારંવાર વસાવ ભવ વિના પરમ શાંતિ નહિ મેળવી શકાય એ જોઈએ. બીજી રીતે પણ ચૈતન્યને મહિમા અખંડ સત્ય છે. આ અનુભવને મેળવવા માટે હદયમાં વસાવી શકાય છે. પચાસ, સાઠ કે આત્માનું અખંડ સમરણ રહ્યા કરે, તે જ સીત્તેર વર્ષના જીવન દરમ્યાન શરીરમાં કેટ- આત્માનુભવ દઢ થતું જાય, શરીરની અંદર કેટલે ફેરફાર થાય છે?'
આત્મા જેવી કેઈ અપૂર્વ વસ્તુ રહેલી છે, એવા
સ્મરણ અખંડ કયાં બચપણનું સુકમાલ શરીર અને પછી ચોકકસ પ્રકારના જ્ઞાનથી એ વધતાં વધતાં છેલ્લી વૃદ્ધાવસ્થામાં તે કેવું
બનાવી શકાય, અભ્યાસથી એ થઈ શકે. મનમાં બની જાય છે? છતાં આત્મામાં લેશમાત્ર ફેર
પહેલા દઢ સંક૯પ કરવો જોઇએ કે મારે ફાર થતું નથી. તેને જ્ઞાન સ્વભાવ, સુખદુઃખને
આત્માનું અખંડ સ્મરણ રાખવું છે. મનમાં અનુભવવાને સ્વભાવ એનો એ રહે છે. વળી કોઈ ને કોઈ વિચાર ચાલતાં જ હોય છે. એ વિચારવું જોઈએ કે જ્ઞાન બાહ્યરૂપનું કરવું વિચારેની શૃંખલા અટકતી જ નથી. તેની હોય તે ચક્ષુઈદ્રિયથી થાય છે. પરંતુ સૂર્ય સાથે જુદી જુદી સ્મૃતિઓ પણ ઉઠયા કરતી પ્રકાશ ન હોય તે ન થઈ શકે, એ જ વસ્તુનું હોય છે, આ બધા બીનજરૂરી વિચારો અને જ્ઞાન મનમાં કરવું હોય તે બાહ્યપ્રકાશની કઈ બીનજરૂરી સ્મૃતિઓને આપણે પ્રયત્નપૂર્વક પણ જાતની મદદ વિના અંદરના આત્મપ્રકાશ -અભ્યાસના બળ વડે અટકાવી શકીએ છીએ વડે થઈ શકે છે.
- --- અને એના સ્થાને આત્મસ્મૃતિમાં આપણું મન આ અંદર પ્રકાશ અખંડપણે ચાલ્યા જ પરોવી શકીએ છીએ. માત્ર નિશ્ચય દઢ રાખવે કરતે હોય છે, અંદરનો આત્મ-પ્રકાશ ન હોય જોઈએ કે આપણે આત્માનું સ્મરણ અખંડ. તે મનમાં કોઈપણ વસ્તુનું દર્શન ન થઈ શકે. રાખવું છે, સત્યના પ્રકાશ કરતાં પણ આ પ્રકાશનું મહત્વ આ નિશ્ચય કર્યા પછી પણ આત્માનું વધારે આંકવું જોઈએ. સ્વપ્નમાં જે આખી સૃષ્ટિ અખંડ સ્મરણ રહેવા લાગશે જ, એ નિયમ દેખાય છે, તે તેના પ્રકાશમાં? આત્મ-પ્રકાશમાં નથી. વારંવાર વિસ્મૃતિ થશે. મનમાં આત્મસમ્ર