________________
શાનયરીષક/
હમણાં હમણાં મોટા મોટા શહેરમાં-ખાસ દેશમાં ચાલી રહી છે તેનું પ્રમાણ વધીને જ્યારે કરીને અમદાવાદમાં નવા જમાનાની અચૂક નિશા ૬૦ ટકાએ પહોંચશે ત્યારે હિન્દુસ્તાનને નાશ નીઓ જેવા કેટલાક બનાવ બનતા સાંભળવામાં થશે.” હિંદુસ્તાનને નાશ થશે એટલે હિન્દુઆવે છે. ચેરી, લૂંટ, ધાડ, ખૂન, જુગાર, માર- સ્તાનની સંસ્કૃતિનો નાશ થશે એમ સમજવું. ફાડ, આત્મઘાત વગેરેના બનાવ બનવા પામે
હાલની કેળવણી આપણા જવાનોને હૈયા ઉકલત, છે. સ્થાનિક વર્તમાનપત્રોનું છેલ્લું પાનું તે
કેઠાસૂજ, ઊંડા ડહાપણને બદલે કેવળ ચર્ચાજાણે કે આવા બનાવે માટેના ખાસ વિભાગ ખરી, પિપટીઆ જ્ઞાનની એંઠી સામગ્રી આપે જેવું બનતું જાય છે.
છે, અને સૌથી વધારે નુકશાન તે એ કરે છે આવા ભારે ભેદી ચંકાવનારા માંચક કે નીતિ, ધર્મ અધ્યાત્મ, કુળ પરંપરા, કુળધમ, બનાવે જયારે બનતા સાંભળવામાં આવે છે વગેરે તરફ ઉપેક્ષાની વૃત્તિવાળાં બનાવે છે. ત્યારે કેટલીકવાર યાદ આવી જાય છે કે પૂવ- પરિણામે જુવાન નાસ્તિક બનતા જાય છે. ધમજે એ પુરાણેનાં ઉપસંહારમાં ભવિષ્ય વિષે જે ભીરુતા, ઈશ્વરને ડર વગેરે લેપ પામતા જાય કેટલીક આગાહીઓ રૂ૫ વર્ણને કરેલા છે, તે છે અને આ બધું પાછું વિજ્ઞાનને નામે-સુધાજાણે સાચા પડતાં હોય તેમ જણાય છે. કેટલાંક રાને નામે પિસાય છે. બનાવે તે એવા બને છે કે કલપનામાં ભાગ્યે
નૈતિક ડર આપણે છોડ છે પણ સાથે જ આવ્યા હોય.
સાથે તેની જગ્યાએ બીજે કઈ અંકુશ આપણે - બનાવે ખૂબ ચિંકાવનારા હોય છે પરંતુ લાવી શક્યા નથી કે ઉભું કરી શકયા નથી. સમાઆવડા મોટા શહેરમાં અને દેશમાં બનાવે તે
જ જની સ્વચ્છતા અને સુખાકારી માટે સમાજના બન્યા કરે. બનાવેનું સ્વતંત્ર રીતે બહુ મહત્વ ન જ
ઘટકરૂપ દરેક વ્યક્તિને એવી તાલીમ મેળવી ગણાય, પરંતુ આ બધા બનાવે છેઆવી
જોઈએ કે જેથી તે પિતાના અધગામી પ્રકૃતિ રહેલા કાળની આગાહી કરી રહ્યા છે, માનવ :
અને સ્વભાવને અંકુશમાં રાખીને જીવે. જે જીવનને જે નવાં નવાં વલણ, વહેણ અને ' G
દરેક વ્યકિત સ્વતંત્રતાને નામે બેફામ બનીને માર્ગો અખત્યાર કર્યા છે તે જોતાં આપણને જીવવા લાગે તે પછી સમાજજીવન કે નાગરિક એક પ્રકારની ધ્રુજારી છૂટે છે.
જીવન જેવું કશું રહે નહિ. આજે મોટા શહેર - માનવસમાજ ધીમે ધીમે જાણે-અજાણ્યે બીજી બધી રીતે ભલે વિકાસ પામતા હોય પણ નીતિનાશને માગે ધકેલાઈ રહ્યું હોય તે તેના નાગરિક જીવનમાં તે ભારે રેગ પેસી ભાસ થાય છે. અને આવાં ગમખ્વાર ચિત્ર ગયેલે દેખાય છે. માનવની અધગામી પ્રકૃતિને કેવળ શહેરમાં જ જોવા મળે છે એવું નથી. અંકુશમાં રાખવાની વાત તો એક કોરે રહી હવે તે આની અસર ઊંડે ઊંડે ગામડાઓ પરંતુ તેને વધારે ને વધારે છૂટો દેર કેમ મળે સુધી પહોંચતી થઈ છે.
તેવું વધારેમાં વધારે જાણનારાઓનું જ આજે | ગુજરાતના એક પ્રખર લેક-સેવકે વાત- સામ્રાજ્ય પ્રવર્તવા લાગ્યું છે. આ બધું આપ વાતમાં કહ્યું કે આજે જે જાતની કેળવણું ણને એક સ્વસ્થ અને નિરોગી સમાજ અને પ્રજા
