________________
૭ર૬ઃ જરા હિસાબ કરી જુઓ : મેં મારી ફરજ બજાવી છે.
કહેવા અને નિયત સ્થળે પહોંચવું. પટણાથી હજુ નવા છે ને, એટલે થોડા દિવસ બાદ ધનબાદનું બીજા વર્ગનું ભાડું અગિયાર રૂપિયા બધું સમજાઈ જશે.'
પંચાવન નયા પૈસા. જવા આવવાના તેવીસ એ મારાથી નહિં બને.”
રુપિયા દસ નિયા પૈસા થાય. વળી એક મહિને
આ પ્રવાસ કરે તે એક મહિનામાં બસે એકશરુ શરુમાં બધા એવું જ કહે છે. હું ત્રીસ રૂપિયા અને એક વર્ષમાં બે હજાર સાતસે તમારા મિત્ર છું, અને તમારાથી સીનિયર પણ તેર રૂપિયાની આવકનું ભારતીય રેલવેને નુકછું. એ જુઓ, મારે દીકરે છે, તે તમારા એ શાન થયું અને તે પણ એક જ વ્યક્તિથી. કંઇ જ ન થાય?
ભારતીય રેલવેના દસ લાખ કર્મચારીઓકરજ વખતે સંબંધ જેવા હોય નહિ.' માંથી ફકત દશ હજાર કમચારીઓનાં સગાં
બ ધા, પિતાને પ્રવાસ વગર ટિકિટે કરે તે સંભાળે છે તે.”
ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણેના ભાડાના હિસાબથી એક રેલ્વે કર્મચારીના પુત્રને વગર ટિકિટે એક વર્ષમાં તેને કેટલું નુકશાન થાય! રૂપિયા મુસાફરી કરવાના ગુના બદલ એક નવા સવા બે કરોડ સિતેર લાખ વીસ હજાર. ટિકિટ કલેકટરે પકડ્યો, રૂપિયા પંદર દંડ વસૂલ - “મારે માલની ઓપન ડિલિવરી જોઈએ છે.' કર્યો અને રસીદ આપી દીધી.
કેમ? છોકરાના પિતા અને ટિકિટ કલેકટર વચ્ચે વજન ઓછું છે માટે ? પર પ્રમાણે બોલાચાલી થઈ. ફરજે સંબંધને રસીદમાં કેટલું વજન લખ્યું મચક ન આપી. ફક્ત દસ દિવસ પછી તે નવા
એક મણ ત્રીસ શેર અને અહિંયા તે ટિકિટ કલેકટરને કર્મચારીઓના મંડળમાંથી
એક મણ વીસ શેર થાય છે.' બહિષ્કાર થયો. બેલચાલ પણ બંધ. ખોટા આરોપમાં તેને ફસાવવાનું કાવતરું રચાયું, વસુલ
તે ડીવાર ઉભા રહે, અહીંનું કામ પતાવી કરેલી રકમ ટિકિટ કલેકટરે પોતાના ખીસામાંથી લઉં.' પછી આપના માલની ઓપન ડિલિવરી પરત કરી. નવે ટિકિટ કલેકટર જૂને થઈ ગયે
આપી દઉં.
આ ફરજને વિસારી મૂકી અને “લહમીરથી ખીસા “જરુર, સમયને ખ્યાલ કરજો સાહેબ, મારે થરવા માંડે.
દુકાનનું મોડું થાય નહિ.” એક દિવસમાં એક ટિકિટ તપાસનારને દસ બાર અને બાર વાગ્યા ત્રણ. ત્યાં વધારાની આવક ફક્ત બે રૂપિયા (આમ તે સુધી ઓપન ડિલિવરી ન અપાઇ. કેટલીક કચ: એથી પણ વધારે થાય છે) ભારતીય રેલવેના કચ પછી પાર્સલ ખેલવામાં આવ્યું સામાનના ફકત બે હજાર આવા ટિકિટ તપાસનારની આવક માલિકની વાત ખરી નીકળી. તેમાંથી મોટાં મોટાં મહિને એક લાખ વીસ હજાર રૂપિયા, એક તેર પુસ્તકે ગુમ થયાં હતાં. દરેક પુસ્તકની વર્ષમાં ચૌદ લાખ ચાલીસ હજાર ! કિંમત બત્રીસ રૂપિયા બાર આના. રેલ્વે પર
રેલવેના એક ગાઈના પુત્રની મહિનામાં લગ- કમ કર્યો. ચારસો પચીસ રૂપિયા બાર આના ભગ દસ વખત ટિકિટ વગર પટણાથી ધનબા. વસૂલ કરી દાવ પતાવ્યો. દના બીજા વર્ગમાં મુસાફરી, બચાવ માટે જરૂર દરવર્ષે રેલવેને કેટલાય લાખ રૂપિયાના દાવા પડે ત્યારે બાપનું (ગાર્ડનું) નામ દેવું. ઝેન આવી રીતે ચૂકવવા પડે છે. કારણ એટલા માટે
