________________
કર્મીની ઉત્તર પ્રકૃતિ
૧૪
આ બન્ને વર્ણો અશુભ ગણાય છે. એમને પાપપ્રકૃતિમાં
ગણ્યા છે.
-
હરિદ્રવણું (yellow) - - હળદર જેવા પીળા વણુ. લેાહિતવણું (red) — સિંદૂર જેવા લાલ, રાતા વ. શ્વેતવણુ (white) દૂધ, શંખ કે ચમેલી જેવા ધાળે,
―
સફેદ વ`.
આ પાંચમાંથી ઈ પણ વણુ નું શરીર હાય છે. તે એક રંગનું હાય છે. જેવા વનું શરીર હાય તેવા વનું તે કહેવાય. હરિદ્ર, લેાહિત અને સફેદવણ ને શુભ ગણવામાં આવે છે.
આપણા હેમચંદભાઈ સફેદ વના છે. આ પાંચે વર્ણ ચેાથી ચક્ષુરિન્દ્રિયના વિષયેા છે. ઇન્દ્રિયના વિષયેાની ગણના વખતે તેની ઉપયેાગિતા છે. વર્ણ ને અંગે પાંચ કર્મપ્રકૃતિ આ રીતે થાય
૧. કૃષ્ણવર્ણ નામકર્મ
(૯૮)
(૯૯)
૨. નીલવણું. નામકર્મ ૩. હરિદ્રવણુ નામકર્મ ૪. લેહિતવણું નામકર્મ
(૧૦૦)
(૧૦૧)
૫. શ્વેતવણું નામકમ
(૧૦૨)
૧૦. ગંધ-શરીરની ગંધના એ પ્રકારે હાય છે. ગધ એટલે વાસ.
કપૂર કસ્તુરી જેવું સુગધી શરીર તે ‘સુગધી’ લસણ ડુંગળી જેવું ગંધ મારતું શરીર તે દુર્ગ‘ધી’. આ પૈકી સુગ ંધી શરીર પુણ્યવતને હાય અને તે શુભપ્રકૃતિ ગણાય. આવું સુગ“ધી શરીર તે મનુષ્યેામાં માત્ર તીર્થંકરને કે પદ્મિની સ્ત્રીને જ હેય. એટલે આપણા હેમચંદભાઈને ભાગે દુર્ગંધ નામકર્મના ઉદય દેખાઈ આવે છે.
ગધ એ નાકા વિષય છે, ત્રીજી ઘ્રાણેન્દ્રિયના વિષય છે. એના બન્ને પ્રકારના ખ્યાલ ઇન્દ્રિયાના વિષયેાની વિચારણા વખતે પણ ધ્યાનમાં રાખવા ચૈાગ્ય છે.
ગંધને અ ંગે કર્મપ્રકૃતિના બે પ્રકાર થાય—
