________________
૧૫૬
જૈન દૃષ્ટિએ કમ
આ નામકમ ને કારણે શ્વાસેાાસની સરળતા રહે, સહેલાઇથી અને સુખપૂર્વક એ જીવનક્રિયા થાય. આ શ્વાસોચ્છ્વાસ નામક અને શ્વાસોચ્છ્વાસ પર્યાતિના તફાવત છે એ ધ્યાનમાં રાખવું. આ ક શુભ જ હાય છે.
૩. આપત નામકમ –જે કમના ઉદ્મયથી પાતે ઠંડા હાવા છતાં સામાને પ્રકાશ આપે, ગરમી આપે તે તપ નામકર્મ.. સૂર્ય પરના પૃથ્વીકાય જીવા જાતે શીતસ્પશી છે, અને અડવાથી ગરમ ન લાગે પણ સામાને એ ગરમી પાઠવી શકે. એની ઉપર નજર માંડવી આકરી લાગે, છતાં જાતે ઠંડા હાય. પારકાને તાપ ઉપજાવે તેવા ઠંડા શરીરપુગળાની પ્રાપ્તિ કરાવે તે કમ આતપ નામક. અગ્નિ તે જાતે જ ઉષ્ણસ્પશી છે એટલે અગ્નિકાય જીવાને આતપ નામક ના ઉદય નથી પર`તુ ઉષ્ણુસ્પર્શ'નામક ના ઉદય છે. આ કમ શુભ જ છે.
૪. ઉદ્યોત નામકમ–જે કર્માંના ઉદયથી જીવનું શરીર ચદ્રના પ્રકાશ જેવું ઠુંડું અજવાળું કરે, સામાને ટાઢો પ્રકાશ દે તે કમ`ઉદ્યોત નામકમ. વિશિષ્ટ ચેાગી કે વૈજ્ઞાનિક કે વિદ્યાધર ઠંડા પ્રકાશવાળું શરીર ધારણ કરે તે ઉદ્યોત નાકના વિપાક. ચંદ્ર, તારા, ગ્રહ, નક્ષત્રમાંથી શીત પ્રકાશ નીકળે છે તે ઉદ્યોત નામકમનાં ફળે સમજવાં. એ પ્રકાશ વિમાનમાં રહેલાં એકેન્દ્રિય જીવાનાં શરીરના છે એ લક્ષમાં રહે. આગિયા રાત્રે ચામાસામાં ગ્રેડે ત્યારે ઝગમગ થાય છે તે ઉદ્યોત નામકમના પ્રતાપ છે. ચંદ્રના પ્રકાશ આપનાર એકેન્દ્રિય જીવે છે; આ પ્રકાશ ઉદ્યોત નામક ને પિરણામે છે એટલી વાત લક્ષમાં રહે. આ કમ પશુ શુભ જ છે.
૫. અગુરુલઘુ નામકમ-સમધારણ ઔદારિક શરીરની પ્રાપ્તિ અગુરુલઘુ નામકમના ઉદયથી થાય છે. અત્યત સ્થૂળ શરીર નહિ, તેમ અત્યંત પાતળું શરીર નહિ; અતિ ભારે નહિ, અતિ હળવું નહિ; એવું શરીર આ કર્મના ઉયથી જ મળે છે. આ
