________________
કર્મની ઉત્તર પ્રવૃતિઓ
૧૫૭ અગુરુલઘુ નામકર્મ ઔદારિક શરીરને જ લાગે. આ કર્મ શુભ જ છે.
૬. તીર્થકર નામકર્મ – મહાતપસ્યાને પરિણામે, સર્વજીવને સુખી કરવાની વિશિષ્ટ ભાવનાથી પ્રાણ તીર્થકર નામકર્મ બાંધે. આ કર્મને જેને ઉદય હેય એને જન્મથી ચાર અતિશય હેય, એની વાણીમાં પાંત્રીશ ગુણ હેય, એનામાં અદ્ભુત જ્ઞાન અને સામાને સમજાવવાની શક્તિ હય, એ સંસારનાં દુઃખમાં રગ-. દોળાયેલા લોકોને સાચો માર્ગ બતાવે, એનું સન્માન ખૂબ થાય. એ સંઘસ્થાપના કરે, એનું શરીર મળરહિત હાય (સુગંધી), એના પરસેવામાં ગંધ ન હોય, એના માંસમાં લાલાશ ન હોય, એના આહારનિહાર અન્ય ન દેખે તેવાં હોય. એવા પ્રતાપી, દુનિયાના ઉદ્ધારક, યશસ્વી અને અંતે મોક્ષ જનારને અહીં તીર્થકર નામકર્મને ઉદય હોય. એના ગણધરે હોય, એનું તીર્થ ચાલે અને એ અનેક પ્રાણીને સંસારની જવાળાથી મુક્ત કરે. એનો મહિમા ગવાય, એની પૂજા અને ઉત્કર્ષ થાય. આ પણ શુભ કર્મ જ છે.
૭. નિર્માણ નામકર્મ–આ કર્મના ઉદયથી સર્વ અવયવે યથાયોગ્ય સ્થાને, સારા આકારે અને ઠીકઠાક થાય છે. હાથ, પગ, પિટ મસ્તક વગેરે સ્વયેગ્ય સ્થાને ગોઠવાયાં હોય તે તેનું કારણ નિર્માણ નામકર્મ છે. ઉપર અંગોપાંગ નામકર્મ આવ્યું તે અંગોપાંગ બનાવે જ્યારે એને સુયોગ્ય સ્થાને ગોઠવનાર અને આકર્ષક આકારમાં બનાવનાર આ નિર્માણનામકર્મ છે. આ પણ શુભ જ છે. . . ૮. ઉપઘાત નામકર્મ– જે કર્મને ઉદયથી પિતાના શરીર નાં અવયથી પિતાને પીડા થાય, પિતે હણાય, ત્રાસ પામે, મુખમાં પડછલી, ગળાની પડખે રસોળી, દાંતની બાજુમાં ચેરદાંત, પાંચને બદલે છ આંગળી વગેરે અથવા જોઈએ તે અંગ ન હોય, ચાલતા પગ ઠસકાય, પગથી પગને નુકસાન થાય વગેરે તે કર્મ, ઉપઘાતનામકર્મ પ્રત્યેક પ્રકૃતિમાં આ એક જ પ્રકૃતિ અશુભ છે. બાકીની ઉપરની સાતે પ્રકૃતિ શુભ છે.
