________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નધ પ્રકારો,
કેળવણી પાસે, એવુ ઈચ્છે છે. કેટલાએક વેપાર ઉદ્યોગની ઉન્નતિ ઈચ્છે છે-વેપાર કેમ વૃદ્ધિ ગત થાય, વેપારીઓ અથાગ ધન પ્રાપ્તિ કરવાને કેમ ભાગ્યશાળી થાય, દેશમાં નવાં નવાં કારખાનાં થઇ દેશના ઉદ્યોગ કેમ વધે, દેશનો ગરી ગણાતા વર્ગ ગરીબાઇ પ્રૉટાડી સુખ કેમ અનુભવ અને દેશના નાણાં સંબંધી અભ્યુદય કેમ થાય તે તેઓની ખાસ ઇચ્છા હોય છે. કેટલાએક રાજ્યદ્વારી ઉન્નતિની રાહ જોઇને બેઠા હાય છે--રાજ્યતંત્ર ચલાવનારા પ્રાવર્ગના હિત તરફ હમેશાં વિશેષ લક્ષ્ય કેમ આપે, અન્ય પ્રજાઓના ઉપદ્રવથી પોતાની પ્રશ્નના હુકાનું રક્ષણ કરવા કેમ વિશેષ કાળજીપૂર્વક પ્રયાસ કરે અને પ્રજા હમેશાં સ્વતંત્ર, હિમ્મ તવાન્, કળા કુશળ અને સુખી થાય તેવા દરેક ઉપાયો યેાજવાને પ્રયાસ ચારે કરે, એ તેઓના ઉચ્ચતર ઉદ્દેશ હૈાય છે. આ પ્રમાણે દરેક વિચારકના ઉત્શે જુદા જુદા હોય છે, તેએ બધા ઉન્નત જીવન કરવાને હમેશાં પ્રયાસ કરે છે તે પણ તે બધી ઉન્નતિ-ઐહિક ઉન્નતિ છે એવા વિચાર તા સાધુ સન્યાસીઆજ કરે છે, તે વિચાર તે જેમની મગજક્તિ શાંતરસની ઇશ્ક થયેલ હાય છે તેમનેજ આવે છે, અને તે વિચાર ધમાધમી અને મારપછાડથી કંટાળેલાપછી ભલે તે યુવાન, વૃદ્ધ યા ગમે તે સ્થિતિના હોય તેને આવે છે. તેજ વિચાર મનુષ્ય જીવનનું ઉચ્ચ રહસ્ય બતાવે છે, તે વિચાર મનુષ્યજીવનમાં અમૃતરસ ડે છે અને તેજ વિચાર અંતિમ શાંતિ બને છે. તે વિચાર એ કઈ ઉન્નતિ વિષેને હશે તે હવે આપણે વિચારીએ.
વિચારને આટલુ બધુ મહત્ત્વ આપવામાં આવ્યુ છે તે વિચાર પારમાર્થિક ઉન્નતિ સાધી છે, પારમાર્થિક ઉન્નતિને અર્થ સાધારણ રીતે સ્વર્ગને માટે પ્રયાસ એવા થાય છે, પણ આ અર્થ કાંઇક મુલારેલા હોય તેમ લાગે છે. સ્વર્ગ મેળવવાનો પ્રયાસ કરવા એ લગભગ ઐહિક સુખાની ઝંખના કરવા જેવુ જ છે, સ્વર્ગમાં કાઈ પ્રકારનું સુખ હોય તો તે માત્ર ઇન્દ્રિયજન્ય સુખજ છે, તે સુખ ઇન્દ્રિયૈાના વિષય સંબંધી છે, તેથી પારમાર્થિક ઉન્નતિને સ્વર્ગીય સુખ મેળવવા માટેના પ્રયાસ કહેતાં અચકાવુ પડશે.
પારમાર્થિ ક=પરમ=મહાન-અર્થિક-લાભ સબંધી=મહાન લાભ સબંધી ઉન્નતિ. આ મહાન લાભ એ પૈસા સાંધી નહિ, પુત્ર સબંધી નહિ પણ આ ભાની ઉચ્ચ શાકેત પ્રગટાવવાય, કામ, ક્રોધ, લાભ, મેહ, મત્સર આદિ મનુષ્ય જીવનને ખારૂ ઝેર કરી નાંખતાર શત્રુણાથી શુક્ત થવા રૂપ અને ક્ષમા, શાંતિ, ધૈર્ય, સ્વાતંત્ર્ય આદિ દૈવી સપત્તિ અનુભવવા૫ છે. એવા લાભનેજ પરમ લાભ કહી શાકાય, લક્ષાધિપતિ યા ા રાધિપતિ સુખ રહી શકતા નથી, આખા
For Private And Personal Use Only
