________________
www.kobatirth.org
મન થમ પ્રકાર
ડીને મસ્તકે લગાડવા અને પછી ખમાસમણ દેતી વખતે બે હાથ, એ ગેાડણુ અને મસ્તક-એ પાંચ અંગ ભૂમિએ લગાડવા. (હાથ અને મસ્તક અધર રાખનારનું ખમાસમણું સાચુ ગણાતુ નથી ) આની અંદર ત્રણે પ્રકારના પ્રણામના સમાવેશ થઈ ય છે.
છ પ્રણામ કરતી વખતે પ્રભુની સ્તુતિ સ ંસ્કૃત, માગધી કે ગુજરાતી લેાક, ગાથા કે વૃત્ત વિગેરેથી કરવી. તે વખતે એકથી માંડીને ૧૦૮ સુધી લાકાદિ કહેતા. પણ તેને ઉચ્ચાર શુદ્ધ કરવા, અર્થનું ખરાખર ચિંતવન કરવું અને પ્રભુની પ્રતિમા સામે અવિચ્છિન્ન છે રાખવી. આ ગીક ચેત્યવંદનાદિ વખતે પણ ધ્યાનમાં રાખવાનુ છે.
૮ દર્શન કરતી વખતે આવ્વુ માત્તુ કે પાછળ નજર કરવી નહીં, પરમાત્યાની સામેજ ષ્ટિ જોડી રાખવી.
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯ ખમાસમણુ દેતી વખતે પગ, ગાણુ ને હાથ મૂકવાની જમીન ઉત્તરાસણના છેડાવડે પ્રમાર્જ વાનુ ધ્યાનમાં રાખવુ.
૬૦ પ્રભાતે ને સાંજે દર્શન કર્યો પછી અંગપૂત કરવાની ન હોવાથી મૂળનાયકજી વિગેરે સર્વે વિમેના મરાબર દર્શન કરીને પ્રભુની સામે પણ જમણી ખાન્ધુએ ગણુ ખમાસમણુ દઇ ચૈત્યવંદનનો પ્રારંભમાં ત્રીજી વાર નિવિદ્દી કહેવી, આ નિસિહી જિનદર્શન યા પૂજાસબંધી વ્યાપારના ત્યાગની સૂચક છે. હવે માત્ર ભાવપૂજાજ કરવાની હાવાથી આહીં દ્રવ્યવૃન્તના ત્યાગ કરવામાં આવે છે. પ્રભુની પાસે અક્ષત, ફળ, નંવેદ્યાદિ ધરવું હોય તે બધું ચૈત્યવદન કર્યાં અગાઉજ ધરી દેવુ. ચૈત્યવંદન કરતાં તે! દ્રવ્યપૂજા સંબંધી કોંઇપણુ પ્રવૃત્તિ કરવાની નથી. તે વખત તે માત્ર પ્રભુની સામે દષ્ટિ હેડી રાખી એક ચિત્તે પ્રભુના ગુણની સ્તુતિ કરવાની છે. આ વખતે ખનતા સુધી પ્રભુની ને પાતાની વચ્ચે કાઈ આડું ન ઉતરે તેવી ગાડવણ બ્લેઇએ. કારણ કે માલુકાના આડાં ઉતરવાથી અવિચ્છિન્ન સૃષ્ટિમાં ને ધ્યાનમાં પણ અંતરાય પડે છે.
૧૧ અક્ષતના સ્વસ્તિક ચાર ગતિના અંતસુચક છે, ત્રણ ઢગલી જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર રૂપ રત્નત્રયીના આરાધનની સૂચક છે અને પછી સિદ્ધશિલાની આકૃતિ તે સ્થાનની પ્રાપ્તિની પરમ ઈચ્છાસૂચક છે. આ આકૃતિ કેવી કરવી ? તે સમજવા ચેકગ્ય છે. આ પ્રસ ંગે અક્ષતના અષ્ટમંગળિક પણ આળેખવામાં આવે છે, અથવા નદાવત્ત કરવામાં આવે છે. એની અંદર અત્ સારા અને બનતા સુધી અખંડ !પરવા ચેગ્ય છે. પછી તેનાપર ફળ સૂવુ પણ તે તુચ્છ તે કદી પશુ ન મૂકવુ. સંખ્યા ઘેાડી હોય કે વધારે હેાય પણ ઉત્તમ જાતિનુ સારૂ ધરવું. ત્યારપછી નૈવેદ્ય તરીકે મીઠાઇ પૈકીના કોઈપણ પદા ધરવે તે પણ ચાખે! ધરવે!. ત્યારપછી નિસ્સિહી કહીને ચૈત્યવંદન કરવુ. પૂર્ણ.
For Private And Personal Use Only
