Gunsthanak Kramaroh Granth Vachna

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Mama Pol Jain Sangh Vadodara

Page 36

પ્રશ્ન :
૧૩ માં વાળાની વિશુદ્ધિ સરખી સંયમસ્થાન પણ સરખું આટલી ઉત્કૃષ્ટ કોટીની વિશુદ્ધિ ૧૧ મેં હોય છે. ૧૧ માં થી નીચે ઉતરતાં ૧૦ મેં ૯ મેં કે ૮ મેં જો આયુષ્ય પૂર્ણથાય તોજયંતાદિ ચાર અનુત્તરમાં પણ જાય. પરંતુ ૧૧ મેં જેનું આયુષ્ય પૂર્ણ થાય તેને માટે નિયમા સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનજ. સંયમસ્થાનમાં તરતમતા મોહનીય કર્મના ઉદયના કારણે પડે છે. ૧૦ મા ગુણ સ્થાનક સુધી ક્ષપક અને ઉપશમવાળા બન્નેને, સુક્ષ્મલોભનો ઉદય તરતમતા વાળો હોવાથી સંયમસ્થાનમાં તરતમતા હોય. દશમાના અત્તે અને ૧૧ મેં બન્નેને એટલે બારમે ક્ષપક શ્રેણી અને ૧૧ મે ઉપશમશ્રેણી વાળાને ઉદય અટક્યો છે તેથી સંયમ સ્થાન સમાન છે.
ક્ષયોપશમ વાળો ક્ષપક શ્રેણી માંડે એટલે, સમ્યકત્વ મોહનીયનું અંતરકરણ કરે, જેને ઉપશમ શ્રેણી માંડવી છે તેને ૪ થે-૫મેં૬છે કે સાતમેગુણસ્થાનકે ક્ષયોપશમ કે ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કરી લેવું પડે. અને તે વખતે મિથ્યાત્વનોઉદય તો છે જ નહીં. સમ્યક્ત્વનો ઉદય છે. અને તેને અટકાવવાં તેનું અંતરકરણ કરે. ઉપશમ શ્રેણી વાળો અનંતાનુંબંધિ ક્રોધ માન માયા લોભ ચાર અને મિથ્યાત્વમોહનીય મિશ્રમોહનીય સમ્યકત્વ મોહનીય રુપ દર્શન સપ્તકનો ઉપશમ અને ક્ષપક શ્રેણીવાળો ઉપરની સાતેયનો ક્ષય કરે. ઉપશમ સમ્યકત્વ એ સાસ્વાદનનું મૂળ કારણ છે.
મિશ્ર ગુણસ્થાનકે ઉપયોગ સાકાર કે નિરાકાર ?
જવાબ : મન અને ચક્ષુરિન્દ્રિય એ બન્ને અપ્રાપ્યકારી છે. વસ્તુના સ્પર્શ વિના બન્ને ને વસ્તુનું જ્ઞાન થાય છે. બાકીની ચારઈન્દ્રિયો પ્રાપ્યકારી છે એટલે તે તે વસ્તુનો ઈન્દ્રિયો સાથે સ્પર્શ થયા વિના જ્ઞાન થાય નહીં.
ભાષા વર્ગણાના પુદ્ગલો અસંખ્યતા સમય સુધી શ્રવણેન્દ્રિયને
૩૩