Gunsthanak Kramaroh Granth Vachna

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Mama Pol Jain Sangh Vadodara

Page 54

પ્રાપ્ત થવા ન દે. અપ્રત્યાખ્યાની પ્રત્યાખ્યાની સર્વઘાતી હોવાથી સર્વ દેશવિરતિ પ્રાપ્ત થવા ન દે પરંતું સંજ્વલનવીતરાગતાને અટકાવે છે. છતાંય દેશઘાતી કેમ?
જવાબ:
ચારિત્ર નું કનેક્શન વર્તનના પાપો સાથે છે. તેથી તે દ્રવ્ય પાપોના ત્રિવિધ પચ્ચકખાણ કરે છે. અને દ્રવ્ય પાપો સાથે ભાવપાપના પચ્ચકખાણ ન હોવા છતાંય બરાબર પાળે છે, તેથી તેને દેશઘાતી કહ્યો છે. અપ્રત્યાખ્યાનીને પ્રત્યાખ્યાની બન્ને સર્વઘાતીના કારણે અંશથી પણ ગુણ પ્રગટ થવા દેતા નથી. તેથી તે સર્વઘાતી છે. સંજવલન પૂર્ણતા ને પ્રગટ થવા ન દે. છતાં તેના સામાયિક આદિ અંશો ઉઘાડા છે, વળી પ્રત્યાખ્યાની કષાય વીર્યમાં પણ બાધક છે.
પ્રત્યાખ્યાનીમાં વધુ પડતી તીવ્રતા તે જઘન્ય દેશવિરતિ પ્રત્યાખ્યાની
ના ઉદયમાં મધ્યમ કોટીની તીવ્રતા તે મધ્યમ દેશવિરતિ લાવે. છે અને તે પ્રત્યાખ્યાનીની અત્યંત મંદતા તે ઉત્કૃષ્ટ કોટિની દેશવિરતિ પમાડે.
કોઈપણ વ્યક્તિ માંસ મદિરાનું ભોજન કરતો હોય તો પણ તે, સમ્યગદ્રષ્ટિ હોઈ શકે, પણ દેશવિરતિ ન હોઈ શકે. કોઈ વ્યક્તિ સામાયિક રાત્રિભોજન ત્યાગાદિ કરતો હોય છતાંય, પ્રાણાતિપાતાદિકના પચ્ચકખાણ ન હોય તો તેને દેશવિરતિ ન કહેવાય.
ઈરાદાપુર્વક ત્રસજીવોની હિંસા ન કરવી, તેના પચ્ચકખાણ હોય મઘમાંસાદિનો ત્યાગ, નમસ્કાર મહામંત્રનું નિરંતર સ્મરણ, તેને જઘન્ય થી દેશવિરતિ ગણાય.
પ્રશ્ન :
નમસ્કાર મહામંત્રના સ્મરણને દેશવિરતિ કેમ કરી?
જવાબ : ચોથા ગુણસ્થાનક કરતાં દેશવિરતિ ગુણસ્થાનક માં નિયમપૂર્વક