Gunsthanak Kramaroh Granth Vachna

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Mama Pol Jain Sangh Vadodara

Page 109

બંધ - દૂધને પાણી - લોઢું અને અગ્નિના સંબંધ ની જેમ આત્મા અને કર્મો નો સંબંધ. તે સ્પષ્ટ - બદ્ધ - નિધત્ત - અને નિકાચીત ચાર રૂપે. ઉદય - બાંધેલા કર્મનો શુભાશુભ પણે ભોગવટો – અનુભવ. ઉદીરણા - અનુક્રમે મોડા ઉદયમાં – (ભોગવટામાં) આવનાર કર્મપુદ્ગલોને, આત્માના પ્રયત્ન વિશેષ વડે ચાલુ ભોગવાતા સજાતીય કર્મોમાં ભેળવી વહેલા ભોગવવા તે. સત્તા - જુના અને નવા કર્મો મહાવિશાળ જત્થો સ્ટોક. અપવર્તના - બાંધેલા કર્મની દીર્ધ સ્થિતિ અને તીવ્ર રસમાં ઘટાડો કરાવનાર વિશુદ્ધ આત્મ પરિણામ. ઉદ્ધવર્તના - અશુદ્ધ આત્મપરિણામ વડે બાંધેલા અને નવા બંધાતા કર્મ પુદ્ગલોની સ્થિતિ અને રસમાં વૃદ્ધિ થવી તે. ઉદ્ધવલના - અશુદ્ધ અને વિશુદ્ધ આત્મા પરિણામ વડે બાંધેલા, શુભાશુભ કર્મયુગલોને ભોગવ્યા વિના વિખેરી નાખવા તે. નિર્જરા - બાંધેલા શુભાશુભ કર્મપુદ્ગલોને ભોગવીને આત્મામાંથી છુટાપડવાતે કષાય - આત્માનો પ્રાયઃ અણઉતાર મહાતાવ (જવર). નિકાચિતબંધ - કોઈ જીવવિશેષ માટે અપવાદ સિવાય કર્મ પુદ્ગલોને જેવા બાંધ્યા હોય તેવા ભોગવવા પડે. અનિકાચિત બંધ – પ્રકારના કર્મપુદ્ગલો પોતાનો અનુભવ ભોગવટો કરાવ્યા સિવાય કે અલ્પ ભોગવટો કરાવી પણ આત્મામાંથી વિશુદ્ધિ ના કારણે છુટા પડી જાય. ક્ષય - ભોગવી ને કે ભોગવ્યા વિના પણ કર્મ પુદ્ગલોનું આત્મામાંથી ખરજવું. ઉપશમ - અમુક પ્રકારના શુદ્ધ પરિણામ વડે મોહના વિકારને અમુક મુદત સુધી
૧૦૬