Gunsthanak Kramaroh Granth Vachna

Author(s): Vijaydharmsuri
Publisher: Mama Pol Jain Sangh Vadodara

Page 92

જે લાભ અત્યાર સુધી પ્રાપ્ત નથી થયો તેની પ્રાપ્તિ, અહિં આ ગુણસ્થાનકમાં થાય છે માટે. મિશ્રાદ્રષ્ટિને સમ્યગ દર્શનની પ્રાપ્તિ વખતે બીજું જે અપૂર્વકરણ થાય છે, અને તેકરણમાં પૂર્વે અનંતકાલમાં પણ ન થયેલું એવું રાગદ્વેષની અતિતીવ્ર ગાંઠ તોડવાનું અતિ અપૂર્વકાર્ય થતું હોવાથીજ, તેનું નામ અપૂર્વકરણ પડેલું છે. પરંતુ તે કરણ ક્રિયા છે ગુણસ્થાનક નથી. પરંતુ મિથ્યાત્વમાંથી સભ્યકત્વ દેશવિરતિ સર્વવિરતિ અપ્રમત્તા અપૂર્વ સ્થિતિઘાત ૨સઘાત ગુણસંક્રમ ગુણશ્રેણી વગેરે આગળ આગળના ગુણો કાર્યો અપૂર્વ અપૂર્વ એવી અધ્યવસાયની વિશુદ્ધિ વડે જ પ્રાપ્ત થતાં હોવાથી અપૂર્વકરણ એવું નામ અપાયું છે. સમ્યગ્ દર્શન માટે તો પ્રથમ પ્રાપ્તિ વખતે એકજ વાર અપૂર્વ ક૨ણ ક૨વાનું હોય છે, અનેક વાર મિથ્યાત્વે જાય તો પણ ફરી નહિં. જયાં અપૂર્વકોટિનો લાભ થવાની તૈયારી કરાય તે અપૂર્વકરણ, નવમા ગુણ સ્થાનકે અત્યાર સુધી ઉદયમાં વર્તતિ મોહનીયની ૨૧ - કે ૨૦ પ્રકૃતિનો ક્ષય કરવાનો છે અથવા ઉપશમ કરવાનો છે. તેને માટેની પરમ વિશુદ્ધિની તૈયારી આઠમે કરવાની છે. ફક્ત એકજ અન્તર્મુહૂર્તમાં વીશવીશ પ્રબળ પ્રકૃતિઓને ઉડાડવા માટે કેટલી જોરદાર તૈયારી કરવી પડે છે. અને તે તૈયારી આઠમે થાય છે. ૭મા માંજે સંજવલન કષાય હતો, તેનાથી પણ ઘણો મંદ સંજવલન અહિં આઠમે હોય. અને નોકષાય પણ અત્યંત મંદ. ઉદયાધીનતા અને નવો બંધ જેમ મંદ પડે તેમ, કષાયોદયમાં પણ મંદતાજ આવે. ત્યારે કોઈ અપૂર્વ કોટિનો આત્મઆલ્હાદ પ્રગટે. જેટલા અંશે કષાયની મંદતા, તેટલા અંશે વર્તના પર્યાય નિર્મળ. અને આ નિર્મળતા અદ્ભુત હોવાથી, પૂર્ણતાએ પહોંચાડયા વિના રહેવાની નથી. સમ્યગ્ જ્ઞાન એટલે સ્વનેયથાર્થ જાણવું, સમ્યગ્ દર્શન તેસ્વમાં સુદૃઢ રૂચિ, દેશને સર્વવિરતિ એટલે સ્વતરફ જવાની પ્રવૃત્તિ ને દોટ મૂકવી. અને દોટ મૂકતાં ગબડે ઉભો થાય, ગબડે ઉભો થાય ફરી દોડે. આ છઠ્ઠાસુધીમાંજ જયાં સાતમે થી આઠમે જવા માટે આવ્યા પછી પડવાનું કે પિછે હઠવાનું નથી. ૭મા સુધી જ છઠ્ઠાની સાંકળ બંધાયેલી હતી પણ જયાં આઠમે પહોંચ્યો એટલે છઠ્ઠાની સાંકળ તુટી, છુટી ગઈ, આ પણ મહાન અપૂર્વલાભ થયો.
પ્રશ્ન : ત્યારે નવમા ગુણસ્થાનકનું નામ અનિવૃત્તિકરણ કેમ ?
જવાબ : નિવૃત્તિ એટલે તરતમતા અને અનિવૃત્તિ એટલે તરતમતાનો
૮૯