________________
બેકારીનું મહેણું ભાંગવું છે? અજમાવી જુઓ આ વ્યવસાય / ૭૫ . બનાવીને સાથે રાખશો તો વધુ અસર થશે. લોકો તરત આકર્ષાશે – એમાંય નિવૃત્ત લોકો તો તૂટી પડશે. તમારે શરૂઆતમાં તેમને રેંટિયા પર સૂતર બનાવતાં શીખવવું પડશે પણ તે સહેલું કામ છે અને પહેલા થોડા જણને આવડી જાય પછી બાકીનાને તે જોઈને જ આપોઆપ આવડી જશે. - હવે તમારી કમાણી ગણીએ, તમને રૂના બદલામાં જે સૂતર મળે તેનું દર એક કિલો સૂતર દીઠ એક કિલો કાપડ એટલે કે ૮.૫ ચોરસમીટર કાપડ બનશે. તેમાંથી કાંતનારને ૫ મીટર આપતાં તમારી પાસે ૩.૫ મીટર કાપડ વધશે. તેમાંથી તમારી ત્રણ ભાગીદારોની વહેંચણી આ પ્રમાણમાં ગણવાની : વણકરને કુલ કાપડનો બીજો ભાગ મળે એટલે કે ૮.૫ મીટરમાંથી ૨.૮ મીટર કાપડ મળે. એ પછી ૩.૫ મીટરમાંથી બાકી જે ૭૦ મીટર કાપડ રહે તેમાંથી પિંજારા અને છીપા દરેકને .૩૫ મીટરના પ્રમાણમાં મળે.
હવે દરેકની રોજની કમાણી ગણીએ : (૧) વણકર રોજનું પંદર ચોરસમીટર કાપડ વણે તો એને એના ત્રીજા ભાગની એટલે કે પાંચ મીટર કાપડની કમાણી થાય. (૨) પીંજારો રોજનું ૧૫ કિલો રૂ પીજો તો એને દર કિલોએ ૩૫ મીટર લેખે રોજના ૫.૨૫ મીટર કાપડની કમાણી થાય. (૩) તે જ પ્રમાણે છીપો જો રોજના પંદર પોષાક-પાંચ મીટરના-છાપે તો તેને પણ દર પોષાકે ૩૫ મીટર લેખે રોજના ૫.૨૫ મીટર કાપડની કમાણી થાય. શરૂઆતમાં પિંજારા અને છીપાને આખા દિવસ જેટલું કામ ન મળે, પરંતુ કાંતનારાની સંખ્યા વધતાં મહિને ૪૦૦ કિલો રૂકંતાય ત્યારે તેમને આખા દિવસનું કામ મળી જાય. - આમ જો મહિને ૨૫ દિવસ કામના ગણીઓ તો તમને ત્રણે ભાગીદારોને દરેકને લગભગ ૧૨૫ મીટર કાપડની કમાણી થાય. આ સુંદર રંગીન કાપડ તમે રૂા. ૨૦ના મીટર જેટલા નીચા ભાવે વેચો તો પણ તમને મહિને રૂ. ૨૫૦૦ જેટલા મળી જાય.
કોઈ મિલનું કાપડ તમારા કાપડ સાથે હરીફાઈ ન કરી શકે કારણ કે તમારે ઉત્પાદન ખર્ચ જ નથી. તમે કાંતનારને જે રૂ આપો તેના પૈસા તમને તેની પાસેથી મળી જાય છે. પીજવામાં કોઈ કાચા માલની જરૂર નથી. સૂતર તમને કાંતનાર પાસેથી મત મળે છે. વણકરને માત્ર બાજરી કે મકાઈના લોટની કાંજી ચડાવવાનો જ મામૂલી ખર્ચ છે. રંગવા-છાપવા માટે રંગનો ખર્ચ થાય પરંતુ તમારું ઉત્પાદન તો એટલા નાના પાયા પરનું છે તેથી એટલા થોડા રંગો તો તમે મઠ કે આંબાના ઝાડની કે દાડમની છાલ કે કેસૂડાં વગેરે ફૂલ કે માટીમાંથી જાતે પણ બનાવી શકો. - તમારું કાપડ મિલના કાપડ કરતાં અત્યંત વધારે સુંદર બને કારણ કે મિલો તો લાખો મીટર કાપડને ધોરણે ઉત્પાદન કરતી હોવાથી તે વણાટની ભાત કે હાથછપાઈની ભાત કરી જ શકતી નથી અને કુદરતી રંગો પણ વાપરી શક્તી નથી.
જો તમે ગામડામાં આ ધંધો કરો તો તમે તમારી આવક ઉપર જોયું તે મહિને રૂ. ૨૫૦૦ કરતાં પણ વધારી શકો. કેવી રીતે તે જોઈએ. ગ્રામજનોને આ જાતનું કાપડ ઘણું અનુકૂળ આવે છે. અત્યારે તો ઊંધી માન્યતા છે કે ગ્રામજનોને
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
