________________
પાડયું. “પુત્રના લક્ષણ પારણામાંથી જણાય” તે ન્યાય પ્રમાણે બાલ્યાવસ્થામાં જ તેઓ રમત-ગમતમાં પોતાના સમેવડીયા મિત્રમાં અધિકપણું પ્રાપ્ત કરતા હતા, એવું તેમનામાં વિર્ય હતું. માતપિતાદિ કુટુંબ ઢંઢકમતાનુયાયી હતા. ભાઈ મુળચંદે ચૌદ વર્ષની વય થતાં સુધીમાં સારી રીતે વ્યવહારિક કેળવણું સંપાદન કરી, અને તેજ ગામમાં લાંબા સમયથી નિવાસ કરનારા એક ઢંઢીયાના સાધુ પાસેથી ધર્મ સંબંધી કેટલુંક જ્ઞાન તેમણે પ્રાપ્ત કર્યું. પંજાબ તથા મારવાડમાં ઢંઢીયાના સાધુઓ વિશેષ પ્રમાણમાં મળી આવે છે. સંવેગી સાધુઓને પરિચય તે ભાગમાં ઘણે એ હેવાથી આ લેકે પિતાના વિચારે સારા પ્રમાણમાં ત્યાં ફેલાવી શક્યા હતા. ભાઈ મુળચંદ પણ તે જ વિચારમાં ઉછરેલા હોવાથી, અને તે ગુરૂઓના ઉપદેશદ્વારા વૈરાગ્યભાવ જાગ્રત થયેલે હેવાથી સંવત ૧૯૦૨ ની સાલમાં માતપિતાની સંમતિ મેળવી ૧૬ વર્ષની વયે બુટેરાયજી મહારાજ પાસે ઢુંઢીયા મતની દીક્ષા અંગીકાર કરી.
શ્રીમાન બુરાયજી મહારાજ પંજાબના રહીશ, અને ઘણું પ્રભાવિક પુરૂષ હતા. તેમના જન્મ પૂર્વે તેમની માતાને એક ફકીરે કહ્યું હતું કે તમારે એક પુત્ર થશે, અને તે નાની વયમાં જ ફકીર થઈ જશે અને તે એક મહાત્મા બનશે. તે પછી તે માતાએ એક પુત્રને જન્મ આપે. તેમણે નાની વયમાં જ ઢુંઢીયા મતની દીક્ષા લીધી અને તેમનું નામ બુટેરાયજી રાખવામાં આવ્યું. શાસ્ત્રોનું શ્રવણ, પઠન તથા મનન કરતાં તેઓશ્રીને જણાયું કે આ પવિત્ર ગ્રન્થમાં મુહપત્તિ બાંધવાનું કથન નથી, અને પ્રતિમાજી માનવાના પાઠો છે, માટે આ માન્યતા કસ્તાં શુદ્ધ મત જુદા પ્રકારને હવે જોઈએ. તેમના ગુરૂને આ શંકા પૂછી, પણ તેઓ તેનું નિરાકરણ કરી શક્યા નહિ. આ સમયે હુંઢીયા મતનું પ્રાબલ્ય વિશેષ હતું, અને સંવેગી મતના ઉપદેશકને તે વિભાગમાં મોટે ભાગે અભાવ હોવાથી તેઓ કેટલેક વખત તેજ મતમાં રહ્યા, પણ તે દરમ્યાન તેમણે પિતાના મતની પુષ્ટિ કરી. આ સમયમાં ભાઈ મૂળચંદે