________________
સાધુ-સાધ્વીઓ પણ લોચ જ કરતાં હતાં અને બાહુબલીજીએ ભાઈ ભરચકીને મારવા મૂઠી ઉપાડી, પણ પચાત્તાપ થતાં જ એ મુઠીથી લોચ કરી લીધાની વાત જનજગતમાં પ્રસિદ્ધ છે. પેજ નં-૨૭-૨૮:
મહાવીર સંકુચિત પ્રકૃતિના હતા, બુદ્ધ વિશાળ પ્રકૃતિના હતા. મહાવીર લોકસમાજમાં ભળવાથી દૂર રહેતા, બુદ્ધ લોકસમાજની સેવા કરતા. આ ભેદ કંઇક અંશે એ ઉપરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે પોતાના શિષ્યો (ભક્તો) જ્યારે પ્રસંગોપાત બુદ્ધને જમવા નોતરતા ત્યારે તે તેને ત્યાં જતા, પણ મહાવીર તો એમ માનતા કે જનસમાજ સાથે સાધુને આવો સમ્બન્ધ ન ઘટે, વળી કંઇક અંશે આ ભેદ એ ઉપરથીયે વધારે સ્પષ્ટ થાય છે કે બુદ્ધ વિહાર કરતાં કરતાં જેની તેની સાથે વાતો કરતા અને પોતાના જીવન-વિચારો તથા જીવન આચારોમાં ફેરફારો તથા લોકને ઉપદેશ આપવાના અને તેમને ઊંચે લેવાના ભાવમાં પણ એ પ્રમાણે એ ફેરફાર કરી લેતા. માણસોથી દૂર રહેવાની વૃત્તિને કારણે ત૫રવી મહાવીરે સર્વજનના આભાસ ઉધ્ધારને માટે આવું કંઈ કર્યું નથી. આધ્યાત્મિક ઉપદેશ કરવાને માટે અને શિક્ષા આપવાને માટે જાણીબૂઝીને કોઈ મનુષ્યને એમણો બોલાવ્યો હોય એવું જણાઈ આવતું નથી, અને જયારે કોઈ માણસ પોતાની મેળે ધાર્મિક ચર્ચા કરવાને માટે એમની પાસે આવતો, ત્યારે એની વિચારશ્રેણિ સમજવાની એ ભાગ્યે જ પરવા કરતા, પણ માત્ર પોતાના મન્તવ્યના કઠણ સિહાજ પ્રમાણ આકરો ઉત્તર દઈ દેતા.”
(૧૬)
