________________
સાહિત્યની દૃષ્ટિએ જોતાં ધર્મશાસ્ત્રોના ગ્રન્થોને ઊંચી કોટિમાં મૂકી શકાય એમ નથી. માત્ર શ્રોતાને જ નહિ, પણ વક્તાને પણ અતિશય નિરસ લાગે છે અને આજના વાચકને તેમાં એવો રસ તો ભાગ્યે જ આવે કે જેથી તેને અત્યાનન્દ થાય.
સમીક્ષા:
જે આગમ ગ્રન્થોનું વાંચન કરવામાં અમને અત્યંત આનંદ આવે છે. એટલું જ નહીં, આગમના શ્લોકે શ્લોકે રહસ્યોનો અમને સાગર દેખાય છે. વાંચન અને અભ્યાસથી અમારા આત્માના શુભ અધ્યવસાયો ઉપર તરફ જાય છે. પ્રત્યેક શ્લોક ઉપર દિવસો સુધી અમે પ્રવચનો આપી શકીએ છીએ. પ્રત્યેક શ્લોકમાં પડેલા જીવંત પદાર્થોને સાંભળીને શ્રોતાઓ રસ-તરબોળ થાય છે, જીવનને શુદ્ધ બનાવવા પ્રયત્નશીલ બને છે. એવા ભગવાન સમાન આગમ ગ્રન્થો આ લેખકને શુષ્ક અને નિરસ લાગે છે. તેમાં તેમને અનેકાનેક પુનરુક્તિઓ ભાસે છે! આમાં દોષ આગમગ્રન્થોનો નથી, પણ લેખકનો છે. ભરવાડને તો રત્ન કાચનો ટુકડો જ લાગે ને ? યોગ્યતા વિના અને ગુરુગમ વિના જાતે આગમગ્રન્થો વાંચનારની આ જ સ્થિતિ થાય ને ? કાચા ઘડામાં પાણી ભરવામાં આવે ને ઘડો પણ ફૂટી જાય અને પાણી પણ જાય.
મૂળમાં કટ્ટર બ્રાહ્મણ અને જૈન ધર્મના કટ્ટર દ્વેષી એવા હરિભદ્ર પુરોહિતનું એક વખત હૃદયપરિવર્તન થયું. દ્વેષભાવ ઓગળી ગયો અને જૈનાચાર્યનાં ચરણોમાં પડી ગયા, એટલું જ નહીં સમર્પિત શિષ્ય બની ગયા. દીક્ષા લીધી અને ગુરુગમથી જૈનશાસ્ત્રોનો ગહન અભ્યાસ કર્યો. તેઓએ ૧૪૪૪ બીજા જૈન ગ્રન્થો લખ્યા. એક વખત તેમના મુખમાંથી એક શ્લોક સરી પડ્યો.
૨૪
