________________
માનવાની ભૂલ ન કરાય. કોઈ પણ પ્રયોગ વિના, કોઈ પણ સાધન કે સંશોધન વિના વનસ્પતિમાં પણ જીવ છે તે વાત પ્રભુ મહાવીર દેવે કહેલ, તે જ બતાવે છે કે તેઓ સર્વશ હતા. વળી માત્ર જીવ છે તેટલી જ વાત કરી નથી, જીવમાં કયા કયા ગુણધર્મો છે, કચ કવાં જીવત્વ છે, પાંચ ઇન્દ્રિયોનું વિભાગીકરણ કયા જીવને કેટલી ઇક્રિય હોય તેનું વર્ણન અને જીવ વિષે બીજી હજારો બાબતો પ્રભુ મહાવીર દેવે કહી છે. તે પ્રભુ મહાવીર દેવ સર્વજ્ઞ હતા તેની સાબિતી છે. હવે પ્રભુ મહાવીર દેવ વિષે, તેમના વચનો વિષે કે જેને ધર્મ વિષે ખોટા અભિપ્રાય આપવા, કુતર્કો લડાવવા, અર્ટ-સહે પોતાની રીતે લખવું કેટલું ઉચિત છે? પેજ નં-૧૪૭-૧૪૮:
જૈન ખત વેદાન અને બોઢ એ બે નોની વચ્ચેનો માર્ગ લેવા પ્રયત્ન કરે છે, બંને મત અમુક અંશે સાચા છે, પણ એ બંનેએ પોતાના મત અતિદૂર સુધી તાણી ગયા છે એમ જૈનમત માને છે. તેથી એણો એ બંનેની વચ્ચેનો નેશનવાલિ પ્રસિદ્ધ કર્યો. એ મતે પદાર્થ માત્ર કંઈક અંશે નિત્ય છે, કંઈક અંશો અનિત્ય છે એમ રવીકાર્યું. સમીક્ષા:
વેદાન્ત અને બોદ્ધ મતના કારણો અનેકાન્તવાદ જેનદર્શનમાં પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવ્યો છે, એવું લેખકનું મંતવ્ય બરાબર નથી બે ભાઈ હોય અને તેમાં એક મોટો છે અને બીજો નાનો છે તે સાત બાબત છે. એટલે કે જે નાનો છે, તે મોટાની અપેક્ષાએ છે અને જે મોટો છે, તે નાનાની અપેક્ષાએ છે. પિતા પોતાના પુત્રની અપેક્ષાએ
(
૨૯ )
