________________
પેજ નં-૪૧૭-૪૧૮:
અહીં વર્ણવેલા જાદુપ્રયોગો અને રિવાજો ઉપરાંત બીજા પણ અનેક વહેમો જૈનો માને છે, પણ તે બધા અહીં વર્ણવવાનું પ્રયોજન નથી. વળી ભરતખંડમાં જેનો અનેક રીતે મેલી વિદ્યાના જાણનાર મનાય છે..જેમ્સ ટૉડ (James tod) એમને વેઠિયવાન અથવા રાજસ્થાનનો મળી (magl)'' કહે છે. તે તેમને વિષે વર્ણન કરે છે કે તેઓ જાદુવિધામાં બહુ પડ્યા છે એવો આરોપ વારંવાર લોકો મુકે છે તેવો જ આરોપ દક્ષિણ ભારતમાં જેનો ઉપર મૂકવામાં આવે છે એમ મદુરાયલ પુરાણ નામે મહુરાના મંદિરનો ઇતિહાસગ્રંથ વાંચવાથી જણાશે.’’
સમીક્ષા:
લેખકની આવી વાતો ગેરસમજ ઊભી કરે છે. જાદુપ્રયોગો, કેટલાક લોકિક રિવાજો કે વહેમો એ જૈન ધર્મનો વિષય નથી. સામાન્ય રીતે સત્ત્વના અભાવે જીવો દુઃખ-સંકટના પ્રસંગોમાં ખોટી અંધશ્રદ્ધાઓમાં પડી જાય છે. જૈન ધર્મનું તત્ત્વજ્ઞાન તો સમજાવે છે, કે દુ:ખમાં ડગવું ન જોઈએ, દુઃખથી ડરવું પણ ન જોઈએ, આવતા દુ:ખો તો સારા છે, તેમાં સમભાવ રાખવો, સમભાવ રાખવાથી ચિત્તની પ્રસન્નતા જળવાશે અને વિપુલ કર્મોનો ક્ષય થશે. સુખના લંપટ ન બનો. સંતોષી બનો. સુખની આકાંક્ષાથી અતૃપ્તિ વધશે, માનસિક સંતાપ વધશે, સુખ મેળવવા અનીતિઅન્યાય-વિશ્વાસઘાતાદિ પાપો ઊભાં થશે, જીવન બગડશે, કર્મબંધન થશે, જીવ દુર્ગતિ અને દુ:ખો પામશે. આ જૈન ધર્મની વાત છે.
૪૩
