________________ कथाबाह्य संदर्भ मलयगिरीच्या टीकेतूनही होते. 35) वर्धमानसूरींच्या युगादिजिनेन्द्रचरिताचे दुसरे नाव आदिनाथचरित आहे. त्यांनी सर्व वाङ्मयीन निर्मिती इसवी सनाच्या अकराव्या शतकात केलेली दिसते. संदर्भ : या ग्रंथात मौर्यवंशातील सम्प्रति राजाचे चरित्र विशेष विस्ताराने सांगितले आहे कारण जैनांच्या मते सम्प्रतीने जैनधर्माचा स्वीकार आणि प्रसार केला होता. सम्प्रतीच्या निमित्ताने त्यांनी मगधातील मौर्य राजवंशाची संपूर्ण हकिकत दिली आहे. त्यामुळे त्याच ओघात चाणक्य-चंद्रगुप्ताचा वृत्तांत विस्ताराने येतो. (पृ.४९ ते 55) __भाषा आणि शैली : अभिजात जैन महाराष्ट्री प्राकृतातील या विस्तृत चरितग्रंथात अनेक उपकथानके आणि आख्यायिका येतात. रसाळ वर्णने, संस्कृतचा यथोचित वापर, अलंकारिक शैली आणि चुरचुरीत संवाद ही त्यांच्या शैलीची वैशिष्ट्ये आहेत. जैन परंपरेतील सर्व चूणींमध्ये आलेल्या चाणक्यकथा त्यांना विदित आहेत. हरिभद्र आणि जयसिंह यांनी रंगविलेला चाणक्यही त्यांना माहीत आहे. विशेष म्हणजे विशाखदत्ताच्या मुद्राराक्षस नाटकातील काही संवादही ते जसेच्या तसे उद्धृत करतात. वर्धमानसूरींच्या चाणक्यकथेवरील काही निरीक्षणे : * जैन महाराष्ट्री भाषेत गद्यात लिहिलेले सर्वात मोठे चाणक्यचरित्र हे वर्धमानसूरींचे आहे. पारिणामिकी बुद्धी, मनुष्यत्वाचे दुर्लभत्व, आज्ञाभंग, राजकोष भरण- अशा विखुरलेल्या स्वरूपातील चाणक्यविषयक सामग्री त्यांनी, सलग साखळीत गुंफून एकरस चरित्र निर्माण केले आहे. वस्तुत: चाणक्याचे ब्राह्मणत्व उघड असले तरी जेथे जेथे संधी मिळेल तेथे तेथे 165