________________
૧૨]
બુદ્ધિપ્રભા [ તા. ૧૦-૩-૧૯૬૪ પેલા ગૃહરને સુષમાએ ઘરમાં વેપારી નોટાને પિતાના ગજવામાં બેસાડયા એટલામાં જ રાજેન આવી પાછી મૂકીને ચૂપચાપ ચાલ્યો ગયે. પહોંચે. તેણે અને પેલા ગૃહસ્થે સાથે એટલામાં તો કલ્પનાતંદ્રામાં ડૂબેલી બેસીને ચા પીધી.
સુષમાને કાને અવાજ પડયે સુષમા! “રાજેનભાઈ! કેમ ઓફિસમાં
સુષમા તરત ઉતાવળે પગલે બહુ કામ રહે છે ?'
રાજેનના ખાટલા તરફ ગઈ અને “એ તે ચાલ્યા કરે. છાશવારે ખાટલા પર બેસી ગઈ. ને છાશવારે બદલાતા કાયદાઓ કામમાં “હવે કેમ છે તમને ?” વધારે ગૂંચ ઊભી કરે છે. કામને “સુષમા ! પૈસા તે આવ્યા નિકાલ તે કરીએ. પણ કાયદા સમ- નહિ ને !” જવા અને એને કામમાં લગાડવા-એ રીતે કામ બમણું થઈ જાય છે.”
આવી ગયા છે. તમે શું કામ
ચિંતા કરે છે. તમે આરામ કરે ને !” “હવે સાહેબઅમારું કામ ' પતાવી આપો તો સારું.”
આરામ હવે કયાં છે ?” ફિકકું “એ તો જે પ્રમાણે થતું હશે તે
હાસ્ય વેરતાં રાજેને કહ્યું. પ્રમાણે જ થશે. એમાં ઉતાવળ ન ચાલે.” સુષમા સાંભળી રહી. પિતે ચલા
તે સાહેબ! ચોપડા લઇને કાલે વેલા જુઠાણાનો વિચાર કરતાં આંખમાં ઓફિસે આવી જઇશ. આ રાખો, અસુની ભીનાશ છવાઈ ગઈ. વર્ષો સાહેબ !” કહી વેપારીએ સો-સોની સુધી તન અને મનની દરકાર ન ત્રણ નોટો રાજેન પાસે મૂકી દીધી.
રાખતાં રાજેને ઇન્કમટેકસ ખાતાની
સેવા કરી હતી. પણ એ સેવાની હજી જુઓ ભાઈ! એ બધું મારી
સુધી કદર નહતી થઈ. અરે ! કદર પાસે નહિ ચાલે. કાયદા પ્રમાણે થતું ક્યાં પછી હતી ? ફક્ત જેને મળતાં હશે તે થશે.” કહી રાજેને નેટ વાર લાગવાની હતી એ “પ્રેવિડન્ટ પાછી આપતાં ઉમેર્યું: “લાંચરૂશ્વત
ફંડ” વહેલું જોઈતું હતું. પણ એ ન લેનાર અને આપનાર બેઉ તરફ મને
આવ્યું એટલું જ નહિ પણ એ માટે જબરે તિરસ્કાર છે. ફરી કદી મહેર
કરેલી અરજીનો જવાબ પણ હજી બાની કરીને આ પ્રયત્ન ન કરશે.”
સુધી ન આવ્યો ! સુષમાને લાચારસેડામાંથી સુષમા આ બધું રીએ ખોટું બોલવું પડયું હતું. સાંભળી રહી હતી.
અંતરમાં તો એ એને ખૂંચતું હતું
