________________
૧૦૦
ભવનું ભાતું
વિહરનાર માનવી, અખડ અગ્નિ ઝરતા તડકામાં તપે, પુષ્પાની નાજુક શય્યામાં પાઢનાર માનવી, કંટક પર કદમ ભરે, લાખ્ખોની સલામે ઝીલનાર માનવી, રક અનાર્યાંનાં અપમાન સહે; આ કાર્ય કેટલું કપરું એ તા અનુભવીનું હૈયું જ વેદી શકે–અને તે આવી વિરલ વિભૂતિનું હૈયું જ !
8
6
એમણે સાધના આદરી, તે સામે એમની કસેાટી થવા લાગી, એક દિવસ સ્વયં ઈંદ્ર મહારાજાએ મુક્ત કંઠે પ્રશ’સા કરી આજે ભારતવર્ષમાં એક વિરલ વિભૂતિ છે કે જે મરણથી ગભરાતી નથી અને જીવનથી હુ પામતી નથી. જેને સુખનાં મનેાસ સાધના ખુશ કરી શક્તાં નથી અને દુઃખનાં ભયંકર સાધના મૂવી શકતાં નથી, એ મહાવિભૂતિની દિવ્ય તપશ્ચર્યાં આજે વિશ્વમાં અજોડ છે!”
આ પ્રશ’સામાં કાઈ સામાન્ય માનવીના ત્યાગ, તપ અને દૈવની કેવળ અતિશયેાક્તિ જ કરવામાં આવી છે, એમ ત્યાં સભામાં બેઠેલા ઈર્ષાળુ સંગમે માની લીધું, અને સાથે સાથે નિશ્ચય કરીને ઊઠવ્યો કે, એ પામર માનવીને ત્યાગ, તપ અને ધૈય માંથી ચિલત કરીને, ઇન્દ્રની પ્રશંસાને અસત્ય બનાવું.
આ નિશ્ચય કરતાં જ સૉંગમ ધ્રુવ મટી દાનવ બન્યા, અને એ વિરલ વિભૂતિ પાસે આન્ગે.
આ વિભૂતિને ધ્યાનમાંથી ચલિત કરવા સિંહનુ રૂપ ધારણ કરી માનવ-હૈયાંઆને વિદારી નાખે એવી સિંહુગર્જના કરી જોઈ!