________________
૧૦૨
ભવનું ભાતું
પિતા છે, વિશ્વમ ́ છેા, જગદાધાર છે, અધમેાદ્ધારક છે, અને તારક છે. હે કરુણાસાગર ! મારા અપરાધની ક્ષમા કરા. હું નીચ છું—અધમ છું—પાપી છું. મારા ઉદ્ધાર આપના જ હાથમાં છે. નાથ ! માટે મને તારે !’
આવા અશ્વાર અને ભયકર અપરાધ કરનારા સંગમ
પર પણ વિશ્વબંધુ આ વિરલ વિભૂતિએ તે પેાતાની અમૃતઝરતી આંખામાંથી કરુણાની વર્ષો જ આરંભી ! એમની વૈરાગ્ય ઝરતી આંખેામાંથી વાત્સલ્યનું ઝરણું" ઝરવા લાગ્યું. એ પુનિત ઝરણામાં સ્નાન કરી, ભારે હૈયે સૉંગમ પેાતાના સ્થાન ભણી સર્યાં !
સંગમે કરેલા અનેક દુઃખા વેચા પછી ફિર એમણે આય અને અના—વભૂમિ ભણી વિહાર આદર્યું. સાડાબાર વર્ષ સુધી મૌનપણે ઘેાર તપશ્ચર્યા કરી. આ દિવસેામાં તેમના પર અનેક વિષમ વિપત્તિનાં વાદળાં એક પછી એક તૂટવા લાગ્યાં, છતાં એમણે ધૈય, સહિષ્ણુતા અને શાંતિપૂર્વક એમને પ્રસન્નમુખે આવકાર આપ્યા.
આમ અનેક યાતનાઓના દાવાનળમાં આ તેજસ્વી વિરલ વિભૂતિનાં કર્માં બળીને રાખ થયાં, અને એમના આત્મા અનત સૂર્યના પ્રકાશથી પ્રકાશી ઊચો.
કૈવલજ્ઞાન વ્યાપી રહ્યું અને અંધકારનેા નિતાંત નાશ થયેા. પૂર્ણ આત્માના પૂર્ણ પ્રકાશથી દિશાએ વિલસી રહી. આ રળિયામણા સમયે એમના મુખકમળ પર અખંડ આનંદ, વિશ્વવાસલ્ય ને શાંત ગાંભીયના ત્રિવેણી સ`ગમ જામ્યા !
*