________________
૧૩૭
આત્મવિલેપન મા, તું આ બધું કહી રહી છે, પણ તારા વાક્ય વાક્યથી મારા હૃદય પર કેવા, ઘણના ઘા વાગી રહ્યા છે તે તું જાણે છે?
“પિતા કહે કે ગુરુ; મિત્ર કહે કે બાંધવ; સહચર કહો કે સાથી; મારે તે તું જ છે તારા વિના કેમ રહી શકું!'
નેહથી માથે હાથ મૂકતાં ગંગાએ કહ્યું. “સિંહબાળ” સ્વસ્થ થા. હું તારી સ્વસ્વ છું, પણ આજ હું તને એવી વ્યક્તિના હાથમાં સેંપું છું કે મારું સર્વસ્વ છે.
“મારે જે આપવાનું હતું તે મેં તને આપ્યું છે; હવે તારે તારા પિતા પાસેથી લેવાનું છે. વનનું શિક્ષણ પૂરું થયું છે. શહેરી જ્ઞાનને પ્રારંભ થાય છે. માતાની મમતા તે માણું છે, હવે પિતાનો પ્રતાપી ગૌરવ નિહાળ.
અને તું મને સુખી જોવા ચાહતે હોય તે મને જે પ્રિય છે એવા તારા પિતાને તું સુખી કરજે.
“બેટા, પ્રેમ એ મુક્તિ છે, એને બંધન ન બનાવ.”
પણ મા, આટલું અણધાર્યું આ બધું શું? આ અણધાર્યા પરિવર્તનથી આશ્ચર્યમુગ્ધ થયેલા ગાંગેયે પૂછયું.”
“તને આ અણધાર્યું લાગે છે, પણ મેં તે ધારેલું જ હતું. પાકેલું ફળ પવનના સ્પર્શની જ પ્રતીક્ષા કરતું હોય છે. એ અડતાં જ ફળ ધ્રુજે છે અને પિતાની જાતને ધરતીના ચરણમાં ધરી દે છે.”
| ‘પણ મા, આ તે કુદરતની કાવ્યમય ભાષા છે. જીવન કંઈ એમ જીવાય !”
