Bhagwati Sutra Part 14

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 639

प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.३ सू०१ नागकुमारदेवस्योत्पादादिकम् ६१३ कालस्थितिकेयूसन्न एव वक्तव्यता, नवरं नागकुमारस्थिति संवेधं च जानीयात् २। स एवोत्कृष्ट कालस्थितिकेयूत्पन्नः तस्याऽपि एषैव वक्तव्यता । नवर स्थिति जघन्येन देशोने द्वे पल्योपमे, उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि शेष तदेव यावद् 'भवादेशइति । कालादेशेन जघन्येन देशोनानि चत्वारि पल्योपमानि उत्कर्षेण देशो. नानि पञ्चपल्योपमानि एतावन्तं कालं यावत्कुर्यात् ३ । स एवात्माना जघन्यकाल. स्थितिको जाता, तस्यापि त्रिष्वपि गमकेषु यथैव असुरकुमारेषु उत्पद्यमानस्य जघ ; न्यकालस्थितिकस्य तथैव निरवशेषम् ६ । स एव आत्मनोत्कर्ष कालस्थितिको जाता, तस्यापि तथैव त्रयो गमकाः यथा असुरकुमारेपूत्पद्यमानस्य, नवरं नागकुमारस्थिति संवेधं च जानीयात् शेष तदेव ७-८-९। यदि संख्येयवर्षायुष्कसंक्षिपञ्चन्द्रिय-यावत् किं पर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्क० अपर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्क० गौतम ! पर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्क० नो अपर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिः । पर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्कसं ज्ञपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकः खलु भदन्त ! यो भव्यो नागकुमारे.. पूत्पत्तुम् स खलु मदन्त ! कियत्कालस्थितिके पूत्पधेत गौतम ! जघन्येन दशवर्षसह
स्राणि उत्कृष्टतो देशोने द्वे पल्योपमे। एवं यथैव असुरकुमारेषूत्पद्यमानस्य वक्तव्यता तथैवेहापि गमकेषु नवम् नवरं नागकुमास्थिति संवेधं च . जानीयात् शेषं तदेव ९। यदि मनुष्येभ्य उत्पधन्ते कि संज्ञिमनुष्येभ्य
उत्पधन्ते असंज्ञिमनुष्येभ्यो वोत्पधन्ते ? गौतम ! संज्ञिमनुष्येभ्य उत्पयन्ते . नो.. असंज्ञिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते यथाऽसुरकुमारेपूत्पद्यमानस्य यावत् । . असंख्येयवर्षांयुष्कसंज्ञिमनुष्यः खल्लु भदन्त ! यो भव्यो नागकुमारेपू
स्पत्तुम् स खलु भदन्त ! कियत्कालस्थितिके पूत्पद्यते गौतम ! जघन्येन दशवर्ष . सहस्र० उत्कर्षेण देशोन द्विपल्योपमः। एवं यथैवासंख्येयवर्षायुष्काणां तिर्यग्यो. निकानाम् नागकुमारेषु आयास्त्रयोगया स्तथैव एतस्यापि । नवरं प्रथमद्वितीययो गेमयोः शरीरावगाहना जघन्येन सातिरेकाणि पश्च धनुशतानि उत्कर्षेण श्रीणि गव्यूतानि, तृतीयगमे अवगाहना जघन्येन देशोने द्वे गव्युत्ते, उत्कर्षेण त्रीणि गव्यूतानि, शेषं तदेव ३ । स एवात्मना जघन्यकालस्थितिको जातः, तस्यत्रिज्वपि गमकेषु यथा तस्यैव असुरकुमारेषत्पद्यमानस्य तथैव निरवशेषम् ६ । स एव आत्मनोत्कर्षकालस्थितिको जाता, तस्य निष्वपि गमकेषु यथा तस्यैव उत्कर्षकालस्थितिकरूप असुरकुधारेपूत्पधमानल्य, नार नागकुमारस्थिति संवेधं च जानीयात् शेष तदेव ।९। यदि संख्येयवांयुष्कसंज्ञिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते कि पर्याप्त संख्येवर्षायुष्ष संज्ञिमनुष्येभ्योऽपर्याप्तसंख्येयरर्पायुष्यसज्ञिमनुष्येभ्यो वा उत्पद्यन्ते ? गौतम ! पर्याप्तसंख्येयवर्षायुष्कसजिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते नो अपर्यावसंख्येयवर्षीयुष्कसंज्ञिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते । पर्याप्तसंख्येयवर्पायुष्कसंज्ञिमनुष्यः