________________
६३२
भगवतीसूत्रे
- सहस्रम् स्थितिर्जघन्योत्कृष्टाभ्यां साविरेका पूर्वकोटि, अनुबन्धोऽपि जघन्योस्कष्टाभ्यां सातिरेकपूर्वको टिममाणक एत्र कालापेक्षया जघन्येन दशवर्षसहस्रातिरेका पूर्वको टिम, उत्कृष्टतः सतिरेके द्वे पूर्वकोटी एतावत्कालपर्यन्तं तिर्यग्गति नागकुमारगतिं च सेवेत तथा एतावन्तमेत्र कालं तिर्यग्गतौ नागकुमारगत च गमनागमने कुर्यादिति असुरकुमारप्रकरणसंवलितनागकुमारस्य चतुर्थी गमः ४। असंख्यात वर्षायुष्क संज्ञी पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव हैं उनके शरीर की अवगाहना जघन्य से धनुष पृथक्त्व रूप और उत्कृष्ट से मातिरेक धनुःसहस्ररूप होती है । स्थिति जघन्य और उत्कृष्ट से सातिरेक कुछ अधिक पूर्वकोटि रूप होती है तथा अनुबन्ध भी स्थिति के अनु सार ही जघन्य और उत्कृष्ट से सातिरेक पूर्वकोटि रूप ही होता है, तथा कायसंवेध काल की अपेक्षा से जघन्य रूप में दश हजार वर्ष अधिक सातिरेक पूर्व कोटि रूप और उत्कृष्ट से वह सातिरेक दो पूर्वकोटि रूप होना है, इतने काल तक वह असंख्यात वर्षायुष्क संज्ञी पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव तिर्यश्च गति का और नागकुमार गतिका सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उनमें गमनागमन करता है। इस प्रकार से यह असुरकुमार प्रकरण से संवलित-मिश्रित नागकुमार का चतुर्थ गम है |
इस प्रकार यदि वह जघन्य काल की स्थितिवाला असंख्यात वर्षा- युष्क संज्ञी पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव जघन्य काल की स्थितिवाले વર્ષોંની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પચેન્દ્રિય તિય ચયોનિક જે જીવ છે, તેના શરીરની અવગાહના જઘન્યથી ધનુઃ પૃથકત્વ રૂપ અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક કોઈક વધારે પૂર્વ કાટિ રૂપ હોય છે. તથા અનુખ ધ પણ સ્થિતિના કથન પ્રમાણેજ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક પૂર્વકાટિ રૂપજ હૈાય છે. તથા કાયસ વેધ કાળની અપેક્ષાએ જઘન્ય રૂપથી દસ હજાર વર્ષ અધિક સાતિરેક પૂર્વ કટિ રૂપ અને ઉત્કૃષ્ટથી તે સાતિરેક એ કાટિ રૂપ હાય છે. આટલા કાળ સુધી તે સખ્યાત વષૅની અાયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પચેન્દ્રિય તિર્યંચ ચેાનિવાળા જીવ તિય ચ ગતિનું અને નાગકુમાર ગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલાજ · કાળ સુધી તે તેમાં ગમનાગમન કરે છે. આ રીતે આ અસુરકુમાર પ્રકરણુની સમાનતાવાળા આ નાગકુમારપ્રકરણને ચેાથેા ગમ કહ્યો છે, ૪
પાંચમા ગમ આ પ્રમાણે છે—જો તે જઘન્ય કાળની સ્થિતિવાળા અસ’ ëાત વર્ષની અયુષ્યવાળા સન્ની પ ંચેન્દ્રિય તિય ચ ચેાનિવ ળે જીવ જઘન્ય
