Anusandhan 1995 00 SrNo 04

Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 27

असहिअ - वअणेण अण्णेण सो भण्णिओ डड्डू - डड्ढाहि चावो (थावो? ) ण वप्पेण दिण्णो तुहं एअक्कमेक्केकमं पह्नि ढिक्काहिं जा गुंदलं । णिसुणिअ कलहं च तं तत्थ गामिल्लआ मिल्लिउं देति तालोट्टअं
केवि वोक्काइआअंति वग्गंति अण्णे अ अप्फोडमाणा तहिं || 'कोई एक प्रवासी, लांबो पंथ कापवाना श्रमथी थाकेलो, ठारथी साव चीमळाई गयेला शरीरे, दुर्गाना देवळमां, घासनो साथरो बनावी, (दांत) कटकटावतो, भारे आंखे तेमां लंबावी, रात गाळवानुं करे छे, त्यां तो बीजा प्रवासीए तेने धमकाव्यो : 'मारी जग्या तें रोकी लीधी ? मारी हद ओळंग मा. मारुं आ भिक्षापात्र फोड मा. मारी सामे मुक्को उगामीने आव मा. बूमबाराडा पाड मा.' आवा वेण सहन न थतां पेलाए एने कह्यं, 'तुं बळी मर बळी मर, आ जग्या कांई तारा बापे तने नथी दीधी.' अने एमणे एकबीजाने ढींकापाटु करतां जे धमाल मची ने झगडो थयो, ते सांभळीने त्यां गामलोकोनुं येळं एकटुं थई गयुं. केटलाक ताबोटा पाडवा लाग्या होकारापडकारा करवा लाग्या, तो केटलाक साथळ पर थापा ठोकता ठेकडा मारवा लाग्या. ' वास्तविक परिस्थितिनो तादृश चितार छे. छंदना विशिष्ट ताललय वडे तेने घाट आपीने चारुता साधी छे. (१०)
आ एक स्वभावचित्र छे
बे प्राचीन सुभाषितो उत्तरकालीन साहित्यमां
(१)
सिद्धराज अने जसमा ओडणने लगतां परंपरागत लोकगीतो उपरांत भवाईना वेशोमां 'जसमा ओडण 'नो वेश सुधा देसाईए 'गुजराती लोकसाहित्यमाळा ना पहेला मणकामां (१९५७; पा. ४३६-४६०) प्रकाशित कर्यो छे. लोकसाहित्यनी रचनाओनो पाठ घणो प्रवाही होय छे. समयसमयनां अने प्रदेशप्रदेशनां तेनां रूपांतरोमां रसप्रद लागता लोकभोग्य अंशोनी भेळसेळ थती रहे छे. भवाई भजवातुं स्वरूप होईने तेना वेशोमां अनेक स्त्रोतोमांथी गद्य अने पद्यना उमेरा थता रहे ए स्वाभाविक छे. 'जसमाना वेश' मां शामळ भट्टना छप्पा, लोकगीतो, लोकसाहित्यना दुहा, कोई गद (?) कविना छप्पा, 'राम झरूखे बेठ के सबका मुजरा लेत' जेवो तुलसीदासनो दुहो, वगेरे पद्यो; नायिका पूर्वजन्मनी
[26]