Book Title: Agam Sutra Satik 14 Jivajivabhigam UpangSutra 03
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
View full book text ________________
४४५
प्रतिपत्तिः -३, वै०-उद्देशकः२
मू. (३१)सोहम्मीसाणेसुणंभंते! कप्पेसुसब्बपाणा सव्वभूयाजावसत्तापुढविकाइयत्ताए जाव वणस्पतिकाइयत्ताए देवत्ताए देवित्ताए आसणसयण जाव भंडोवगरणत्ताए उववन्नपुव्वा
हंता गोयमा! असइअदुवाअनंतखुत्तो, सेसेसु कप्पेसुएवंचेव, नवरिनो चेवणं देवित्ताए जाव गेवेजगा, अनुत्तरोववातिएसुविएवं, नो चेवणं देवत्ताए देवित्ताए। सेतं देवा ।।
इ. सोहम्मेण मित्यादि,सौधर्मेभदन्त! कल्पेद्वात्रिंशद्विमानावासशतसहस्रेषुएकैकस्मिन् विमाने सर्वे प्राणाः सर्वे भूताः सर्वे जीवाः सर्वे सत्वाः, अमीषां व्याख्यानमिदम्॥१॥ "प्राणा द्वित्रिचतुः प्रोक्ता, भूताश्च तरवः स्मृताः।
जीवाः पञ्चेन्द्रिया ज्ञेयाः, शेषाः सत्वा उदीरिताः॥" पृथ्वीकायतया देवतया देवीतया, इह च बहुषु पुस्तकेष्वेतावदेव सूत्र ६श्यते, कवचित्पुनरेतदपि-'आउकाइयत्ताए तेउकाइयत्ताए' इत्यादि तत्र सम्यगवगच्छामस्तेजस्कायस्य तत्रासम्भवात, 'आसणे'त्यादि,आसनं-सिंहासनादि शयनं-पल्यतःस्तम्भाः-प्रासादाधवष्टम्भहेतवःभाण्डमात्रोपकरणं हारार्द्धहारकुण्डलादितत्तयोत्पन्नपूर्वा?, भगवानाह-गौतम! 'असकृत अनेकवारमुत्पन्नपूर्वाइतिसम्बन्धः,अथवा अनन्तकृत्वः' अनन्तान्वारान्, सांव्यवहारिकराश्यतर्गतै वैः सर्वस्थानानांप्रायोऽनन्तशःप्राप्तत्वात, एवमीशानेऽपिवक्तव्यं, सनत्कुमारेऽप्येवमेव, नवरं 'नो वेवणं देवित्ताए' इति विशेषः तत्र देवीनामुत्पादाभावात्, एवं यावद् ग्रैवेयकाणि । ___'पंचसुणं भंते! अनुत्तरे' इत्यादि पाठसिद्धनवरं नोचेवणं देवित्ताए' इति, अनन्तकृत्वो देवत्वस्य प्रतिषेधो विजयादिषु चतुर्वृत्कर्षतोऽपि वारद्वयं सर्वार्थसिद्धे महाविमाने एकवारं गमनसम्भवात्, तत ऊर्द्धमवश्यं मनुष्यभवासादनेन मुक्तिप्राप्तेः, देवीत्वस्य च प्रतिषेधस्तत्रोत्पादासम्भवात्।
सम्प्रतिचतुर्विधानामपिजीवानांसामान्यतोभवस्थिति कायस्थितिंचप्रतिपिपादयिषुराह
मू. (३४२) नेरइयाणं भंते ! केवतियं कालं ठिती पन्नता?, गोयमा! जहन्नेणं दस वाससहस्साई उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाई, एवं सव्वेसिं पुच्छा, तिरिक्खजोणियाणं जहन्नेणं अंतोमु० उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाई, एवं मणुस्साणवि, देवाणं जहा नेरतियाणं।
देवनेरइयाणं जा चेव ठिती सच्चेव संचिट्टणा, तिरिक्खजोणियस्स जहन्नेणं अंतोमुत्तो उक्कोसेणं वणस्सतिकालो, मणुस्से णं भंते ! मणुस्सेति कालतो केवच्चिरं होति?, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कसेणं तिन्नि पलिओवमाइं पुवकोडिपुहुत्तमब्भहियाई।
नेइरयमणुस्सदेवाणंअंतरंजहन्नेणं अंतोमु० उक्कोसेणंवणस्सतिकालो।तिरिक्खजोणियस्स अंतरंजहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं सागरोपमसयपुहत्तसाइरेगे।
वृ. 'नेरइयाणभंते! केवइयंकाल मित्यादि, नैरयिकाणांजधन्यतः स्थितिर्दशवर्षसहस्राणि, एतद् रत्नप्रभाप्रथमप्रस्तटमपेक्ष्योक्तं, उत्कर्षतस्त्रयस्त्रिंशत्सागरोपमाणि, एतत्सप्तमरकपृथिव्यपेक्षया, तिर्यग्योनिकानां जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्तमुत्कर्षतस्त्रीणिपल्योपमानि, एतद्देवकुर्वादिकमपेक्ष्य द्रष्टव्यं, एवं मनुष्याणामपि, देवानांजघन्यतो दशवर्षसहस्राणि, एतद्ववनपतिव्यन्तरानधिकृत्यावबोद्धव्यं, उत्कर्षतस्त्रयस्त्रशत् सागरोपमाणि, तानि विजयाद्यपेक्ष्य ।
‘नेरइयाणं भंते!' इत्यादि, नैरपिको भदन्त ! नेरयिकत्वेन कालतः कियच्चिरं भवति?,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Loading... Page Navigation 1 ... 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532