Agam 36 Chhed 03 Vyavahara Sutra Bhashya

Author(s): Sanghdas Gani, Kusumpragya Shramani
Publisher: Jain Vishva Bharati

Page 761

१६६ ]
उत्पादक — उत्पादका नाम ये भूमिं भित्त्वा समुत्तिष्ठति । उद्देश - उद्देशो वाचनासूत्रप्रदानम् ।
उद्धारणा—उत्प्राबल्येन उपेत्य वा उद्धृतानामर्थपदानां धारणा उद्धारणा उद्यानी— नद्याः प्रतिस्रोतगामिनी सा उद्यानी । उपग्रह—दाण-दवावण-कारावणेसु करणे य कतमणुण्णाए । उवहितमणुवहितविधी, जाणाहि उवग्गहं एयं ॥
उपबृंहण—ज्ञानाचारादिषु पञ्चस्वाचारादिषु यथायोगमुद्यच्छतामुपबृंहणम् । उपाध्याय—— सुत्तत्थतदुभयविऊ, उज्जुत्ता नाण-दंसण-चरित्ते ।
निप्फादगसिस्साणं, एरिसया होतुवज्झाया ॥
उल्का — उक्क सरेहा पगासजुत्ता वा ।
ऊर्जा ऊर्जाबलं प्रभूततरभाषणेऽपि प्रवर्धमानस्वबलः आन्तरं उत्साहविशेषः ।
कल्प-कल्पते समर्था भवंति संयमाध्वनि प्रवर्त्तमाना अनेनेति कल्पः ।
किंकर — आजन्मावधिः कर्मकरः किंकरः ।
किणिक किणिका ये वादित्राणि परिताड्यन्ति । वध्यानां नगरमध्ये च नीयमानानां पुरतो वादयन्ति ।
कीर्ति — कीर्तिश्च अवदाता सकलधरामंडलव्यापिनी ।
कुशल-य: कुशदर्भ दात्रेण तथा लुनाति न क्वचिदपि दात्रेण विच्छिद्यते स कुशलः । कुशील -- कोउगभूतीकम्मे, पसिणाऽपसिणे निमित्तमाजीवी ।
एकलाभी — एकलाभी नाम यः प्रधानः शिष्यः तमेकं यो न ददाति । अवशेषांस्तु सर्वानपि प्रव्राजितान् गुरूणां प्रयच्छति अथवा येषामेक एव लाभो यथा यदि भक्तं लभन्ते ततो वस्त्रादीनि न, अथ वस्त्रादीनि लभन्ते तर्हि न भक्तमपि, एकमेव लभन्ते इत्येवंशीला एकलाभिनः । कनक-रेहारहितो भवे कणगो ।
(गा. १४६२ टी. प. २३)
कक्क - कुरुया य लक्खण, उवजीवति मंत-विजादी ॥ • जाती कुले गणे या, कम्मे सिप्पे तवे सुते चेव ।
सत्तविधं आजीवं, उवजीवति जो कुसीलो से ।।
कपिहसित—कपिहसितं नाम नभसि विकृतिरूपस्य वानरसदृशमुखस्य अट्टहासः ।
कर्बट — क्षुल्लकप्राकारवेष्टितं कर्बटम् ।
कल्क—कल्को नाम प्रसूत्यादिषु रोगेषु क्षारपात्नमथवात्मनः शरीरस्य देशतः सर्वतो वा लोध्रादिभिरुद्वर्तनम् ।
•
कृतयोगी नाम यः पूर्वमुभयधरः सूत्रार्थधरः आसीद् नेदानीम् । कृतयोगी सूत्रतोऽतर्थश्च छेदग्रंथधरः स्थविरः ।
कौतुक सोहग्गादिनिमित्तं परेसि ण्हवणादि कोउगं भणियं ।
परिशिष्ट- ६
(गा. ३४१२ टी. प. ७) (गा. ११४ टी. प. ४० ) (गा. ४५०६ टी. प. ८६ ) (गा. ११० टी. प. ३६ )
(गा. १५१६)
(गा. १५०७ टी. प. ३३ )
(गा. ६५६ ) (गा. ३११६)
(गा. ७५८ टी. प. ८४ )
कृतकरणा-या साध्या बहुशो वैयावृत्त्यानि कृतानि सा कृतकरणां कुशला । कृतयोग — कृतयोगो नाम कर्कशतपोभिरनेकधा भावितात्मा । कृतयोगी — सूत्रोपदेशेन मोक्षाविराधीकृतो न्यस्तो योगो मनोवाक्काय व्यापारात्मकः स कृतयोगः स येषामस्ति ते कृतयोगिनः ।
(गा. ८७६, ८८०) (गा. २३८७ टी. प. १८) (गा. ५३८ टी. प. २७)
(गा. १४७६ टी. प. २८) (गा. २३३५ टी. प. ६) (गा. २३६६ टी. प. १६) (गा. ८७६ टी. प. ११७ )
(गा. ३१६६) (गा. ३१७० टी. प. ५६ ) (गा. ६१५ टी. प. १२७)
(गा. ८७६ टी. प. ११७ )
(गा. ७ टी. प. ६) (गा. ३७०५ टी. प. २)
(गा. १४४८ टी. प. २१) (गा. १७८४ टी. प. १२) (गा. १४७७ टी. प. २७)