________________
आचारचिन्तामणि-टीका अध्य.१ उ.३ . २ अनगारकर्त्तव्यम् ४७३ "किमाईतो मार्गोऽस्ति न वा" इति सर्वागमविपियका शङ्का सर्वशङ्का, तथा"किमप्कायादयो जीवाः सन्ति न वा” इति देशशङ्का । ।
। केवलालोकेन विलोक्य भगवता विशिष्य प्रवचने फयितत्वात् अप्कायादयः सन्ति जीवाः, इति पूर्वा कोटिः, चेतनास्पात्मलक्षणस्य सुस्पष्टमनुपलब्धेर्न सन्ति अपकायादयो जीवाः, इत्युत्तरा कोटिः प्रादुर्भवति । पूर्वसंयोगमातापित्रादिसम्बन्ध, धनधान्यस्वजनादिसम्बन्धं वा।
इदमुपलक्षणम्-तेन पचासंयोगमपि श्वशुरादिकृतं विहाय परित्यज्य निष्क्रान्ता अनगारो जातः, तां श्रद्धाम् अनुपालयेदेव निरतिचारं रक्षेदित्ययः । और (२) देशशका । अर्हन्त भगवान द्वारा प्ररूपित मार्ग वास्तव में मोक्षमार्ग है या नहीं ? ऐसी-शंका सर्वशङ्का है । अप्काय आदि के जाव है या नहीं ? ' यह देश
-
___ भगवान्ने केवल ज्ञान से देखकर प्रवचन में अप्काय आदि के जीवों का अस्तित्व प्रगट किया है, यह शङ्का की पूर्वकोटि है। आत्मा का चेतनालक्षण स्पष्ट रूप से नहीं पाया जाता, अत एव अप्काय आदि अजीव हैं, वह शङ्का को दूसरी कोटि है।
माता, पिता आदि का संबंध तथा धन धान्य; स्वजन आदि का संबंध पूर्वसंयोग। कुदलाता है । उपलक्षण से सास-ससुर आदि का संबंध पश्चासंयोग कहलाता है। इन दोनों संयोगों की त्याग कर के जिस श्रद्धा के साथ अनगार हुमा है उसी श्रद्धा का पालन करे अर्थात् उस को निरतिचार रक्षा करे । અને (૨) દેશશંકા “અહંન્ત ભગવાન દ્વારા પ્રરૂપિત માર્ગ વાસ્તવિક રીતે મોક્ષ માર્ગ છે કે નહીં ? આ પ્રકારની શંકા તે સર્વશંકા છે. અકાય આદિના જીવ छे नही १ मा देश छे.
ભગવાને કેવલજ્ઞાન વડે જોઈને પ્રવચનમાં અપકાય આદિના નું અસ્તિત્વ પ્રગટ કર્યું છે આ શંકાની પૂર્વકેટિ છે. આત્માનું ચેતનાલક્ષણ સ્પષ્ટરૂપથી જોવામાં આવતું નથી તેથી અમુકાય આદિ અજીવ છે, આ શંકાની બીજી કેટિ છે.
માતા-પિતા આદિને સંબંધ તથા ધન, ધાન્ય સ્વજન આદિને સંબંધ પૂર્વસાગ કહેવાય છે, ઉપલક્ષશુથી સાસુ, સાસરા આદિને સંબંધ પશ્ચાત્સંગ કહેવાય છે. આ બન્ને સંયોગને ત્યાગ કરીને જે શ્રદ્ધાથી અણગાર થયા છે, તે શ્રદ્ધાનું પાલન કરે, અર્થાત તેની નિરતિચાર (વિના અતિચાર) રક્ષા કરે.
प्र. आ.-६०
