Book Title: Abhaykumar Mantrishwar Jivan Charitra Part 03
Author(s): Motichand Oghavji, Satyasundarvijay
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
View full book text
________________
સર્ગ અગ્યારમો | પિતાના રાજ્યની દિવાનગિરિ કરતા પુત્ર હવે તો પોતાના અનેકવિધ આશ્ચર્યકારક બુદ્ધિચાતુર્યપૂર્ણ પરાક્રમો વડે પૂર્વજોને પણ વિસરાવી દીધા. રાજાપ્રજાનાં એકત્રિત કાર્યોમાં પણ નિષ્પક્ષપાતપણે વર્તન કરી ઉભયનું હિત ચિત્તવી દશે દિશાઓમાં ન્યાયઘંટા વગડાવી. રાજતંત્રમાં અકથ્યા નિપુણતાના યોગે વિપત્તિનાં વાદળાનો સંહાર કરી, લઘુ બંધુઓના કટુ વચનોને પણ સહી લઈ, “શિષ્ટ પુરુષોની રક્ષા અને દુષ્ટજનોને શિક્ષા' એ સૂત્ર નિત્ય દયમાં રાખી, ધર્મ અર્થ અને કામ એ ત્રણ પુરુષાર્થને યથાકાળ સાધ્યા કર્યા. સકળ રાજ્ય કાર્યભાર એક હસ્તે ચલાવતાં છતાં પણ રાજ્યસંપત્તિનો માલિક થવા ન ઈળ્યું. જળમાં નાવ પોતે તરે છે અને બીજાઓને તારે છે એમ એણે પોતો ધર્મપરાયણ રહી અન્યને પણ ધર્મપરાયણ કર્યા. બાહ્ય શત્રુઓનો તેમજ ક્રોધાદિ અભ્યત્તર શત્રુઓનો વળી એવો સંપૂર્ણ પરાજય કર્યો કે એઓ એની સામે આંખ ઊંચી જ ન કરી શક્યા.
આમ પ્રસ્તાવ થઈ રહ્યો છે એવામાં એકદા શ્રેણિકરાયે પ્રમોદપૂર્ણ વચનો વડે અભયકુમારને કહ્યું- વ્હાલા પુત્ર ! હું સમજુ છું કે રાજ્યપાટ ભોગવવાની તને લેશમાત્ર સ્પૃહા નથી, તો પણ હું કહું છું કે “હવે વત્સ ! તું રાજ્યનું સ્વામિત્વ ગ્રહણ કર. તારા જેવો અનુપમ બુદ્ધિશાળી, મહા પરાક્રમી જ્યેષ્ઠ પુત્ર છતાં, અન્યને રાજ્ય અપાય નહીં. ભાર વહેવા માટે ધોરીને જ ધુંસરીએ જોડાય. હવે તો મારી ઈચ્છા ચિંતારત્નના માહાભ્યને પણ જિતનાર શ્રીવીરના ચરણકમળની ઉપાસના કરવાની થઈ છે. પુત્ર ! મેં રાજ્ય બહુ ભોગવ્યું. પરલોક પણ સાધવો જોઈએ. આ પતિત પંથને વિષે મુર્ખજનો જ મમત્વ ધરીને પડ્યા રહે.” એ સાંભળી અભયકુમારને કાંતો ખલ પુરુષના મુખમંડન જેવું પૂજ્ય પિતાની આજ્ઞાનું ખંડન કરવું રહ્યું, કાં તો વિશાળ સંસારસાગરમાં રગદોળાવું રહ્યું. “હાં કહે તો હાથ જાય, ના કહે તો નાક કપાય.” –એવા સંકટમાં વિચાર કરતાં કંઈ ઉપાયનું સ્મરણ થઈ આવવાથી એણે કહ્યું “આપે જે મને આદેશ કર્યો તે બહુ ઉત્તમ છે. વળી ઉચિત અનુચિત અન્ય કોણ સમજે
અભયકુમાર મંત્રીશ્વરનું જીવનચરિત્ર (ભાગ-૩)
૨૨
