Aatmninda Dwatrinshika

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Navkar Aradhana Bhavan

Page 50

आत्मनिंदाद्वात्रिंशिका
* शव्हार्थ :
★ स्वामिन् = हे भगवंत !
★ स्वदेहे = पोतानी अयामां
+ अपि = प
★ ममत्वबुद्धिं=भोहबुद्धिने
★ हित्वा = त्यागी ने
ক
* अन्वय :
हे स्वामिन् ! स्वदेहेऽपि ममत्वबुद्धिं हित्वा श्रद्धापवित्रीकृतसद्विवेकः मुक्तान्यसङ्गः समशत्रुमित्रः
कदा संयममातनिष्ये ? ।। २१ ।।
★ श्रद्धा=सभ्यत्व
★ पवित्रीकृत = पावन रेस
★ सद्विवेकं = साया - पोटानी निर्शय * श्रद्धापवित्रीकृतसद्विवेकः = सभ्यङ्गत्व वडे
પાવન કરેલ સમ્યગ્ વિવેક બુદ્ધિવાળો
* श्लोडनो भावार्थ :
B
४९
★ मुक्त = छोडे
★ अन्यसङ्ग=जीभ (पौहूगसिङ) नो
સહવાસ
★ मुक्तान्यसंग := छोडी हीघो छे अन्यनो સંગ જેણે તેવો
★ समशत्रुमित्रः = हुश्मन जने मित्र उपर સમાન મતિવાળો
✩ chGT=$412
★ संयमं दीक्षाने
★ आतनिष्ये = अहए| उरीश !
હે ભગવંત ! પોતાની કાયા ઉપર પણ મોહબુદ્ધિ ત્યાગીને, સમ્યક્ત્વ દ્વારા પાવન થયેલી વિવેકબુદ્ધિ ધારણ કરી, અન્ય પદાર્થોનો સંગ છોડી દઇ, દુશ્મન અને મિત્રો પર તટસ્થ મતિ પ્રાપ્ત उरी हुं प्यारे प्राभ्या स्वीअरीश ? || २१ |
.* तत्त्वरुचिर्वृत्तिः :
हित्वेति । ‘हे स्वामिन् !' भगवन् ! | 'स्वदेहेऽपि' निजशरीरेऽपि किं पुन र्धन-धान्य- कलत्रपुत्रादिषु ! इति 'अपि' शब्दस्याऽर्थः । 'ममत्वबुद्धिं' अधिकारभावनां मदीयेदं न परकीयमित्याकाराम् । ‘हित्वा’ त्यक्त्वा । ' श्रद्धापवित्रीकृतसद्विवेकः' दर्शनमोहस्य क्षयोपशमेन क्षयेन वा धवलीभूतया हेयोपादेयनिर्णयबुद्ध्या स्थिरवैराग्यवासनः । 'मुक्ताऽन्यसङ्गः ' गृहीतस्वजनादिधूननः । ‘समशत्रुमित्रः' शत्रौ मित्रे च निष्पक्षपरिणामः । कदा 'संयम' भागवतीं प्रव्रज्यां 'आतनिष्ये' ये ? |
* टरीडानो भावार्थ :
(૧) શરી૨ ઉપ૨ પુષ્કળ મોહ છે. કારણ કે આ શરીર મારું છે એવી અધિકારભાવના ત્યાં રહેલી છે. શરીર પ્રત્યેની મોહબુદ્ધિને હટાવવી હોય તો પ્રથમ આ શરીર મારું છે એવી