Aatmninda Dwatrinshika

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Navkar Aradhana Bhavan

Page 59

'तत्वरुचि' टीकया परिमंडिता வில்லன்களைகககககவினை * शब्दार्थ : प्रभो!= स्वामी !
4 अस्मि =j - अहं हुं
- यस्माद्=थी. - निर्गुणचक्रवर्ती अनुमोनो स२६२ ही दुःसनी पात छ ? क्रूरः=सि
" भवद्विमुक्तः मापन विना - दुरात्मा हुन
- दुःखराशौ=दु:मना मंड।२ ४१। हतकः (भाग्यहीन
भववारिराशौ-संसार सागरमा 4 सपाप्मा मारेभा (पापवाणो) + निमग्नः सेतो ( ) * दोनो भावार्थ :
હે સ્વામી ! હું અવગુણીઓમાં સરદાર છું, હિંસક છું, દુર્જન છું, નિર્ભાગી છું, ભારેકર્મી છું જેથી આપનાથી છૂટો થઇ દુઃખોના ભંડાર જેવા સંસારસાગરમાં ડૂબી રહ્યો છું. II ૨૬ / * तत्त्वरुचिर्वृत्तिः :
अहमिति । 'प्रभो !' प्रभवति घातिकर्मक्षयेन सर्वोत्कृष्टभावदयायाः क्षायिकी स्थितिर्यस्मिन् सः । 'अहं' मदात्मा एवंविधो वर्तते । कीदृशः ? 'निर्गुणचक्रवर्ती' विश्वे येऽपि जीवा गुणविहीनास्तेषु प्रथमतमः । इदमत्र गूढम्-गुणाऽपरिचयादन्ये गुणविहीनाः, अहं सति गुणपरिचयेऽपि गुणद्वेषी अतः निर्गुणेषु प्रथमतमः । पुनः कथंरूपः ? 'दुरात्मा' दोपविपाकनिरीक्षणेऽपि दोषभयस्याऽल्पत्वाद् निर्ध्वंसपरिणामप्रायः । पुनः कथंभूतः ? 'क्रूरः' पडजीबनिकायमर्दकः । पुनः कीदृक्षः ? ‘हतकः' निर्भाग्यशेखरः । पुनः किंविशिष्ट: ? 'सपाप्मा' पापसेवननिरतोऽविरतिनिवासाद् ।
'यस्माद्' उक्तकारणपरम्परया । 'भवद्विमुक्तः' परमात्मभक्तिसंज्ञारहितः । 'दुःखराशौ' परिषहोपसर्गभण्डारे । 'भववारिराशौ' भव एव वारिराशिस्तस्मिन् । 'निमग्नोऽस्मि’ विनष्टोऽस्मि । *asiनो भावार्थ : (१) प्रभु शनीव्याच्या मात्र मारीतनी थ६ छ : सर्वोत्कृष्ट भा१४२५॥नी यि अवस्था
જેમનામાં ઉત્પન્ન (૨) મારો આત્મા નિર્જુન વક્રવર્તી છે અર્થાત્ વિશ્વમાં જેટલાં પણ અવગુણીઓ છે તે સહુમાં
પ્રથમ છે. આ વાતનું તાત્પર્ય એ છે કે જગતના અન્ય જીવોને ગુણોનો પરિચય હજી લાવ્યો નથી એથી તેઓ ગુણહીન છે. જ્યારે મારો આત્મા ગુણોનો પરિચય થવા છતાં ગુણો મેળવવા માટે યત્નમાન તો નથી બનતો, ઉપરથી ગુણો પ્રત્યે દ્વેષ ધારણ કરે છે એથી નિર્ગુણીઓમાં ચક્રવર્તી સમાન છે.