Book Title: Swanubhutini Pagthare
Author(s): Yashovijaysuri
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/007158/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAnubhUtinI pagathAre AcArya yazovijayasUri 1gAre ghANAlinI gAthA kALAAiLI pagAgA phavANAtinI gAyo raghAAghiI pagathAre III 201gNoinI zAre pradhAluNAtiill alo padhAAtinI gAma dhAluNAtiol JajthANe Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryazrI OMkArasUri jJAnamaMdira graMthAvali - 83 svAnubhUtinI pagathAre [mahopAdhyAya zrImad yazovijaya mahArAja dvArA racita zrI sImandara jina stavanA (savAso gAthAnA stavana)nI keTalIka kaDIo para svAdhyAya]. AcArya yazovijayasUri : saujanya : -pUjya upakArI, dharmAnurAgI mAtuzrInA punitapatha prAtyartheparamanA premarasanAM buMda buMdanuM pAna karAvanAra parama gurunA padmacaraNareNu Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAnubhUtinI pagathAre mUlya prathama AvRtti : 2013 : 90-00 rU. nakala : 2000 prakAzaka : AcArya kArasUri ArAdhanA bhavana, subhASacoka, gopIpurA, sUrata prAptisthAna sevaMtIlAla e. mahetA 4-DI, siddhagiri epArTamenTa, aThavAlAInsa, surata phona : 2667511 (mo.) 98241 52727 E-mail : omkarsuri@rediffmail.com mehta_sevantilal@yahoo.co.in sarasvatI pustaka bhaMDAra hAthIkhAnA, ratanapoLa, amadAvAda-380 001 * dhIrubhAI vaDecA 101, zrI bhuvana, pahele mALe, 289, esa.vI.pI. roDa, muMbaI-04 phona : 23876315 (mo.) 93231 76315 AcAryazrI OMOMkArasUri ArAdhanA bhavana vAva paMthaka vADI, dazAporavADa sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda-380 007 surezabhAI ke. mahetA phona : 26580053 (mo.) 94293 55953 vijayabhadra ceriTebala TrasTa hAIve, bhIlaDIyAjI (ba.kAM.)-gujarAta phona : 2744-233129 mudraka : kirITa grAphiksa 416, vRMdAvana zopIMga senTara, pAnakoranAkA, amadAvAda-1 phona : 25330095 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAraka chAyA paramapAvana abudagiri-acalagaDhamaMDana zrI gaDhaSabhadeva bhagavAna zrI neminAtha bhagavAna ( divya AziSa pUjyapAda, vacanasiddha yugapuruSa AcArya bhagavaMta zrImadvijaya siddhisUrIzvarajI mahArAjA pUjyapAda, niHspRhaziromaNi munipravarazrI vinacavijayajI mahArAjA pUjyapAda, bhaktiyogAcArya, saMyamakadRSTi AcArya bhagavaMta zrImadvijaya bhadrasUrIzvarajI mahArAjA pUjyapAda, vidvadarya munipravarazrI janakavijayajI mahArAjA pUjyapAda, saMyamaikaniSTha munipravarazrI hrIMkAravijayajI mahArAjA pUjyapAda, tapasviratna munipravarazrI vilAsavijayajI mahArAjA pUjyapAda, zAsanadhurINa AcArya bhagavaMta zrImadvijaya OMkArasUrIzvarajI mahArAjA pUjyapAda, vardhamAnataponidhi AcArya bhagavaMta zrImavijaya bhadraMkarasUrIzvarajI mahArAjA pUjyapAda, AgamaprajJa zrutasthavira pravartaka munipravarazrI aMbUvijayajI mahArAjA pUjyapAda, ArAdhanArata munirAjazrI jinacandravijayajI mahArAja sAheba na AziSa pUjyapAda, prazAntamUrti AcArya bhagavaMta zrImadvijaya aravindasUrIzvarajI mahArAjA pU. sAdhvIjI kalpalatAzrIjI mahArAja (mAtuzrI mahArAja) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahArano doDa-patha, nizcayanuM AkAza nizcaya dRSTi ane vyavahAra dRSTinuM adbhuta samatulana che zrI sImandhara jina stavanAmAM. saraLa gujarAtImAM lakhAyelI enI kaDIo vAMcatAM, anuprekSatAM prAraMbhika sAdhakanI dRSTi sAme chavAyela nizcayavyavahAranI aspaSTatAnuM dhummasa chaMTAtuM jAya che ane bhAgavata patha A ja che evo nizcaya tenA manamAM Uge che. stavanAnI A kaDI bahu ja prasiddha che : nizcayadaSTi hRdaye dharIjI, pALe je vyavahAra; puNyavaMta te pAmazejI, bhavasamudrano pAra...' nizcaya-dRSTi eTale maMjila. vyavahAra-dRSTi eTale mArga. maMjila ane mArga kevA to anyonya sApekSa che ! maMjila vinA mArga kevo ? ane mArga ja na hoya ke mArge calAya ja nahi to maMjila zI rIte maLe ? IV Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMjila kaI che? svarUpa dazAnI prApti te che maMjila. AnaMdathI bharapUra, vItarAga dazAthI yukta che svarUpa ApaNuM. A svarUpa prAptinI jhaMkhanA jAge ane emAM saddaguruyoga bhaLe eTale mArga spaSTa thaI jAya. pachI e mArge doDavAnuM. jhaMkhanA, sadguyoga ane mArga paranI gati A thayo majhAno mArga vyavahAranI nizcaya bhaNI sarakavAnI A prakriyA keTalI majhAnI che ! svarUpa dazAnI vAto sAMbhaLI che, e sAMbhaLyA pachI ene pAmavAnI jhaMkhanA Ubhare che. kyAreka nirvikalpatAnI pRSThabhU para alapa-jhalapa samabhAva, AnaMda AdinuM vadana thaI rahe che tyAre jhaMkhanA tIvra banI rahe che. anubhUti pachInI tIvra jhaMkhanA. jhaMkhanA to prabaLa banI. have mArga koNa- batAvaze ? saddaguru ja. sadguru tamArI atyAranI sAdhanAnI bhUmikA joze. ane tamArA mATe kayo mArga che e nakkI karI tamane kaheze. Ama, sAdhanApatha che rAga, dveSa, ahaMkAranI zithilatA. sAdhakanI bhUmikA joI sadguru tenA mATenA mArgane nizcita karI Apaze. dhanIpa eka sAdhaka guru pAse Avyo. teNe kahyuM : "gurudeva ! daza varSathI huM nirantara ApanI pAse AvuM chuM. ane chatAM mArI bhItara kaMI pharaka paDyo nathI. gurudeva ! kaMIka karo !" Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurue kahyuM : 'beTA ! huM tane zarUAtathI kaheto rahyo chuM : tuM marI jA, marI jA. paNa tuM marato nathI. huM zuM karuM ?' dekhItI rIte, guru enA ahaMkAranA mRtyunI vAta karI rahyA hatA. gorakhanAthe paNa A ja vAta kahI : maro he jogI ! maro ! maraNa hai mITho... jisa maraNi gorakha mire... ahaMkAranI mAtrA je sAdhakamAM vadhu pramANamAM dekhAtI haze e sAdhaka mATe guru ahaMkAra-zithilatAnA mArgo A rIte batAvaze. guru ene 'paMcasUtraka' sUtrane raTavAnuM paNa kahI zake. paMcasUtrakanI sAdhanAtripadI ahaMkAranI zithilatA mATe ja che ne ! je sAdhakamAM rAganI mAtrA vadhu pramANamAM haze e sAdhakane sadguru prabhubhaktino mArga ApI zake. prAraMbhika sAdhaka kadAca kahe ke gurudeva ! Apa vairAgyanI dhArAnI vAta karo cho. paraMtu huM to rAganI dhArAno mANasa chuM. gurudeva hasIne kaheze : cAla, prabhu sAthe rAga kara ! prabhuprItinI dhArAmAM tuM vahevA lAga ! ahIM lAge ke mArga paNa keTalo madhuro che ! huM ghaNIvAra kahuM chuM ke maMjila to majhAnI hoya ja; ahIM to mArga paNa majhAno che. hAthiyA thorathI DhaMkAyela neLiyAmAM pahelAM cAlatA tyAre unALAnI sAMje paNa eNrakanDisanDa mArgamAM cAlatA hoIe evo anubhava thato. Avo ja A anubhava che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhanI mAtrA sAdhakamAM vadhu haze to sadguru tene kSamAbhAvanI dIkSA Apaze. ApaNA yuganA sAdhanAmanISI pUjyapAda paMnyAsajI bhagavaMta zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja sAhebe kahyuM hatuM ke atItanI yAtrAmAM A AtmAe prabhunA be moTA aparAdho karyA che : jaDa pratye rAga ane cetanA pratye dveSa. e aparAdhonuM prAyazcitta A rIte thAya : jaDa pratye udAsInabhAva ane cetanA pratye maitrIbhAva. jaDanA rAgane kAraNe paNa cetanA pratye dveSa Upaje. ahaMkArane kAraNe paNa A ghaTanA ghaTI zake. jaDa padArtho paranA AkarSaNane kAraNe cetanA pratyeno dveSa to ThekaThekANe dekhAyA kare che. ko ke tamane kaMIka kahyuM ane tamane gusso Ave che. A gussAnI pAchaLa che tamAro ahaMkAra. "mane kahenAra A koNa ? sanI hitazikSA dvArA rAga ke ahaMkAra zithila banaze to dveSa zithila banavAno ja che ne ! "na rahe bAMsa, na baje baMsurI." jhaMkhanAmAM sadguyoga bhaLyo ane have e jhaMkhanA sAdhanAmArga bhaNInI gatimAM pheravAze. joke, gati dekhAze sAdhakanA astitvamAM. gatinuM cAlaka baLa prabhu che. prabhu calAve. saguru calAve sAdhanAnI gADIne. Ane ja huM baeNkasITajana kahuM chuM. tame kAramAM pAchaLanI sITa para beThA cho. sadgurunuM mArgadarzana ane calAvyA kare che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAkAthI thoDe dUra jaMgalamAM eka yogI rahetA hatA. eka videzI sAdhake e guru viSe kyAMkathI jANyuM. e gurune maLavA adhIro banyo. gurunA saMparka mATe koI srota tenI pAse nahoto. paNa jijJAsA kaMI ochI vAta nahotI. e ja to moTI sajjatA banI gaI. . e DhAkAnA eraporTa para Utaryo. je gAmathI thoDe dUra jaMgalamAM A Azrama hato, enuM nAma enI pAse hatuM. TeksI DrAivarone eNe A gAmanuM nAma ApyuM. paraMtu e gAma eTaluM to aMtariyALa hatuM ke koIne eno khyAla nahoto. sAdhaka mUMjhAyo. tyAM ja eka kAra . AvI. DrAivare A gAmanuM nAma sAmethI pUchyuM. sAdhake kahyuM : mAre tyAM ja javuM che. "besI jAva." kAra UpaDI. evo rasto aTapaTo hato ke koIne khyAla na Ave. kAra to sIdhI ja tyAM jaMgalamAM e Azrame jaI UbhI rahI. sAdhaka phreza thavA rUmamAM gayo. guru kyAre maLaze te pUchyuM. jyAre e gurunI cembaramAM gayo to eNe navAI sAthe joyuM ke kAra DrAIva karanArI vyakti ja gurupade birAjamAna hatI. guru hasyA. temaNe kahyuM : tamArI jijJAsA sAcI hatI. tethI mane aNasAra Avyo ane huM kAra laI DhAkA eraporTa para Avelo. guru mArgadarzaka. bahArathI paNa, bhItarathI paNa. | nizcaya dRSTi ane vyavahAra daSTinuM kevuM majhAnuM A mizraNa ! - jhaMkhanA, saguyoga, gati. vyavahAra sAdhanAnI nizcaya tarapha DhaLavAnI A prakriyA keTalI to mohaka che ! Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadguru hoya che nizcayanA pAradaztA, vyavahAranA pAlaka. prabhue Apela vyavahAra paNa kevo majhAno che ! davidha sAmAcArI, paMcAcAramayI sAdhanA... adbhuta khajAno. paMcAcAramayI sAdhanA. emAM cAritrAcAramAM pAMca samiti ane traNa guptinA pAlanamAM sAdhanAnuM kevuM to UMDANa che ! tapAcAramAM dhyAna ane kAyotsarga dvArA sAdhaka svAnubhUtinA loka bhaNI yAtrA karI zake. vyavahArano rana-ve, doDapatha; nizcayanuM AkAza. sAdhanAnuM vimAna vyavahAranA majhAnA doDapatha para doDIne nizcayanA AkAzamAM chalAMgaze. nizcaya dRSTi ane vyavahAra dRSTine saraLatAthI samajAvatA mahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjanI A kRti para gujarAtI stabaka tathA anya vivecano upalabdha che. ahIM stavanAnI savAso kaDIomAMthI mAtra paMdara kaDIo parano svAdhyAya prastuta che. vai.su.5, 2069 ArakhI (gujarAta) tA. 15-5-2013 paramatAraka zrI vAsupUjyasvAmI prabhupratiSThAdina tathA pUjyapAda gurudeva zrImadvijaya kArasUrIzvarajI mahArAjAnI pacIsamI puNyatithi Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA viSaya peja naM. hovApaNAno Ananda jJAtAbhAvanuM UMDANa "taba dekhe nija rUpa..." AtmAnubhUti svarUpaprApti bhaNI "jo ghara bAre ApanA..." suna mahala meM diyanA bAri le...' AntarayAtrA vyaktitvanuM astitvamAM rUpAntaraNa 10 "pUrana mana saba pUrana dIse..." 11 "eka kSaNa mane Apa !' Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAnubhUtinI pagathAre Page #13 -------------------------------------------------------------------------- Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra je je aMze re nirupAdhikapaNuM, te te jANo re dharma samyagdaSTi 2e guNaThANA thakI, jAva lahe zivazarma .. 2/10 je aMzamAM nirupAdhika dazA - svabhAva dazA, te aMzamAM dharma kahevAya. cothA guNasthAnakathI caudamA guNasthAnaka sudhI A svabhAva dazAno kramika vikAsa thayA kare che. svAnubhUtinI pagathAre 7- 1 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaI" 1ii hovApaNAno Ananda, eka majhAnI prArthanA hamaNAM ja vAMcI :. prabhu ! Aja, tArA upaniSadamAM rahevA de ! mAkhaNa banIne tArI hUMphamAM pIgaLavA de ! svAnubhUtinI pagathAre A 2. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA koI zabdo, nA koI prArthanA, nA bAvarI AzA, na ThagArI AkAMkSA; maunane bhItara ahesAsa banI prasaravA de ! Aja, tArA upaniSadamAM guMjavA de... nA koI paDado, nA koI thaDako, nA koI taDapana, nA sukhanAM AbhAsI sparzana; ajavAzane Aja bhItara UgavA de ! Aja, tArA upaniSadamAM mahekavA de... nA huM, nA koI, nA saMsAra, nA bIjuM kAMI; A samaye basa, hovuM ane mAtra hovuM, e ja Anandamaya upaniSada. kavayitrI kahe che : "basa, hovuM ane mAtra hovuM." hovApaNAno AnaMda mANyA pachI kRtitvanI duniyAmAM kaI rIte jaI zakAya ? jhena saMto A avasthA mATe sarasa zabdaprayoga karatA hoya che : Just sitting and nothing to do. japAnanA samrATa jhena AzramanI mulAkAte gayA. guru temanI joDe pharIne samrATane AzramanA vividha bhAgo batAve che. dareka jagyAe samrATa pUche : ahIM bhikSuo zuM kare ? guru kahe : ahIM bhikSuo bhojana kare. ahIM teo svAdhyAya kare. svAnubhUtinI pagathAre 3 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacce guMbajavALuM moTuM bhavana hatuM. tyAM guru samrATane na laI gayA. samrATe kahyuM : tyAM mane kema tame na laI gayA ? saMta hasyA. emaNe kahyuM: sakAraNa ja. tame dareka jagyAe pUcho cho : ahIM zuM kare bhikSuo ? ahIM zuM kare ? tyAM paNa tame e ja prazna pUchata. have tyAre huM zuM karata? kAraNake mArI pAse Ano javAba na hota. tyAM kazuM karavAnuM hotuM nathI. mAtra hovAnuM hoya che. pUjya AnandaghanajI mahArAja emanA eka padamAM kRtitvanI duniyAno lopa karavA mATe sarasa sUtro Ape che : nA hama manasA, nA hama zabadA, nA hama tana kI dharanI; nA hama bhekha, bhekhadhara nahi, nA hama karatA karanI; nA hama darasana, nA hama pharasana, rasa na gaMdha kachu nahi... Anandaghana cetanamaya mUrata... neti-netino A kevo majhAno laya ! huM zabda nahi, vicAra nahi, zarIra nahi... huM zuddha upayogamaya caitanya. manoyoga, vacanayoga ke kAyayoga e mAruM svarUpa nahi. zubharUpa guptimAM jaIne sAdhake zuddharUpa guptimAM javuM che. huM veza nahi, vezane dhAraNa karanAra nahi; huM vibhAvano kartA nahi ke huM kArya nahi... huM to huM zuddha caitanya : AnandathI chalakAtuM. svAnubhUtinI pagathAre : 4 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parane jovAnuM, sparzavAnuM, AsvAdavAnuM ke suMghavAnuM mAre nathI. parathI bilakula alaga chuM. aSTAvakra gItAmAM aSTAvakra RSi svamAM sthira thavAnI majhAnI sAdhanA Ape che : eko draSTA'si sarvasya, muktaprAyo'si sarvadA / ayameva hi te bandho, draSTAraM pazyasItaram // 7 // Atman ! tuM badhAno draSTA che.. ane draSTA tarIke rahe to mukta ja che. savAla thAya ke to pachI karmabandha kema thAya che ? jyAM draSTA tarIke bIjAne jovAmAM Avyo ke karmabandha zarU ! - tamArA zarIrane ko'ke thappaDa lagAvI; ke tamArA nAmane koIe badanAma karyuM tyAM tamane sAmI vyakti para gusso Ave che. paNa ahIM draSTA ane dazyavALI vAta barobara manamAM UtarI jAya to hasavuM Avaze. tame haLavAphUla hazo. zarIra to dazya che, nAma paNa dazya che; huM zarIra paNa nathI, huM nAma paNa nathI... huM to AnaMdaghana AtmA chuM. DaoN. erika phroma "To have or to be' mAM lakhe che : "hovuM ane "pAmavuM'no taphAvata ja jIvanapaddhati zIkhavanAra sahu mahApuruSonI vicArasaraNIno madhyavartI vicAra che. mAsTara ekATe zIkhavyuM ke AdhyAtmika rIte saMpanna ane samartha thavAnI zarata che ? kazuM pAmavAno prayatna na karavo ane saMpUrNapaNe khAlI thaI javuM. svAnubhUtinI pagathAre che. 5 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAnA valaNane sAMketika bhASAmAM samajI zakAya. raMgIna pyAlo e "hovAnA" valaNanuM pratIka che. vAdaLI raMgano pyAlo vAdaLI eTalA mATe dekhAya che ke sUryanAM kiraNo jyAre tenA para paDe che tyAre te kiraNomAMnA vAdaLI sivAyanA badhA raMgone zoSI le che ane phakta vAdaLI raMgane parAvartita kare che. eTale ke vAdaLI raMganA pyAlAne ApaNe vAdaLI raMgano eTalA mATe kahIe chIe ke te vAdaLI raMga ApaNane ApI de che. te pyAlo je raMga rAkhI le che, tenAthI pichAnAto nathI. hovApaNAnA vaibhavanI vAta karatAM erika phroma kahe che : hovAnuM valaNa dharAvatI vyakti keTalIka sAmAjika javAbadArIo adA karavAmAM nipuNa hoya che, eTaluM ja nahi paNa tenAthI to uccatama kakSAnuM jJAna ane satyaniSThA dharAvatuM vyaktitva ApaNI AMkhonI sAme khaDuM thAya che. AvA lokonI sattA to ApoApa prasare che. temaNe sattA vAparavA hukamo ApavA paDatA nathI, dhamakI ApavI paDatI nathI. temanI sattA teo "che tenAthI ja dekhAya che. ApaNA yuganA ghaNA ja svaniSTha mahApuruSone ApaNe A rIte joyA che. astitva. majhAnI vAta thaI. paNa e mane zI rIte ? pUjayapAda devacandrajI mahArAja paramatAraka zrI kunthanAtha bhagavAnanA stavanamAM kahe che : "ati svabhAva je ApaNo re, ruci vairAgya sameta; prabhu sanmukha vandana karI re, mAMgIza Atamota..." svAnubhUtinI pagathAre che ? Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu pAse jaIne huM astitva mAgIza. prabhune kahIza ke prabhu ! mane mAruM hovApaNuM Apo ! kaI rIte A astitva maLe ? sAdhanA batAvI : "ruci vairAgya sameta." ruci ane vairAgya dvArA zuddha astitva maLI zake. kartutvano boja lAge... astitvanI ruci pragaTe, vairAgya eTale paranI anAsthA. parathI zuM thaI zake ? sAdhanA be rIte cAlaze : ruci-vairAgya-ruci-vairAgya... svabhAva dazAnI ruci. para taraphanI azraddhA, vairAgya. e vairAgyathI svabhAva dazAnI ruci pragaTe. enAthI vairAgya prabaLa bane. bhaktano mArga A thayo. vairAgya-ruci-vairAgya-ruci; Avo eka sAdhanAno krama cAlaze sAdhaka mATe, para taraphanI anAsthAthI sAdhaka zarUAta karaze. e anAsthA rucimAM palaTAze. e rucithI vairAgya... krama majhAno cAlyo karaze. to, astitvane meLavavAno mArga paNa keTalo majhAno che ! ruci, vairAgya... mArga paNa majhAno. maMjila to majhAnI che ja. svAnubhUtinI pagathAre 7 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddha astitvanA anubhavAtmaka jJAnanI vAta karatAM samayasAra grantha kahe che : jo hi sueNahigacchai, appANamiNaM tu kevalaM suddhaM / taM suyakevalimisiNo, bhaNaMti logappadIvayarA // 9 // je jJAnI puruSa anubhavAtmaka bhAvaThuta vaDe kevaLa zuddha evA A AtmAne jANe che, tene RSio zrutakevaLI kahe che. A anubhavAtmaka jJAna kevuM hoya che? samayasAra grantha kahe che: ahamikko khalu suddho, Nimmamao NANadaMsaNasamaggo / tamhi Thio taccitto, savve ee khayaM Nemi // 73 // huM chuM zuddha, para pratyenI mamatA vinAno, jJAna-darzanathI yukta... te AtmatattvanA ja cintanavALo ane te AtmatattvamAM sthira thayelo huM A vaibhAvika bhAvono anna ANuM chuM. A pRSThabhU para majAnuM sAdhanAsUtra zarU thAya che : je je aMze re nirupAlikapaNuM, te te jANo re dharma, samyagdaSTi re guNaThANA thakI, jAva lahe zivazarma... jeTalA aMze nirupAdhika dazA, svabhAva dazA teTalA aMzamAM dharma. cothA guNaThANAthI caudamA guNaThANA sudhInI badhI ja sAdhanA dazAomAM svabhAva dazAnuM sAmrAjya che. svAnubhUtinI pagathAre che. 8 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ audayika bhAva sopAdhika dazA. jyAre kSAyikaMbhAva ke pAriNAmika bhAva te nirupAdhika dazA. kSAyopathamika bhAva vaDe sAdhaka kSAyikabhAva bhaNI gati kare che. ane potAnA svabhAvamAM pariNamavA rUpa pAriNAmika bhAva nIkharyA kare che. eka sAdhakanI yAtrAno vikAsa-Alekha / graph joIe. tAva Avyo sAdhakane. asAtA vedanIya karma udayamAM AvyuM. e samaye sAdhaka potAnA upayogane udayAnugata - udayanI prakriyA sAthe saMkaLAyela na banAvatAM svasattAnugata banAvaze. te samaye, teno upayoga potAnA AnaMdamAM jaze to udayanI paLomAM jaI, pIDAne anubhavI, hAyakAro karI e je navuM karma bAMdhavAno hato, te nahi bAMdhe. A ja rIte, krodhano udaya thAya tyAre upayoga krodhamAM rahevAne. badale samabhAvamAM rahe to...? to, sAdhaka audayika bhAvanI asaramAM nahi lapeTAya. dharma potAnI bhItara che ke nahi e jovAnuM kevuM majhAnuM A sAdhana ApyuM ! : "je je aMze re nirupAdhikapaNuM, te te jANo re dharma..." svabhAva dazAno ughADa thayo che, to dharma... pachI e keTalo thayo che, e para sAdhanAnI dazAnuM anumAna. svAnubhUtinI pagathAre 9 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSAyika bhAva : vibhAvonuM kharI javuM. pariNAmika bhAva : svasvabhAvamAM pariNamavuM... bhItara javAno kevo majhAno A mArga ! ane "hovApaNAnI maMjila ! ene to tame anubhavI ja zako. kahI na zako. nirupAdhika dazAno niSedha mukhe anuvAda Avo thAya : rAga, dveSa, ahaMkArane zithila karavA. nirupAdhika dazAno vidheyAtmaka mukhe anuvAda Avo thAya : svarUpasthiti bhaNI cAlavuM. hovAnA AnaMdamAM jhUmavAnI A majhAnI vAta ! svAnubhUtinI pagathAre paNa 10 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra jJAnadazA je AkarI, teha caraNa vicAro; nirvikalpa upayogamAM nahi karmano cAro. 3/3 utkRSTa evI je jJAnadazA che te ja cAritra che. ane AvI nirvikalpa jJAnadazAmAM - upayogamAM vartanAra sAdhakane karmonuM Agamana saMbhavatuM nathI. svAnubhUtinI pagathAre - 11 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2jJAtAbhAvanuM UMDANA nadI para pula hato. thoDeka dUra, vRkSanikuMjamAM sAdhanA mATe besavAnuM sthaLa sarasa hatuM. ziSyane tyAM sAdhanA mATe besavAnuM gurue kahyuM. ane umeryuM : nadInuM pANI sthira thayeluM svAnubhUtinI pagathAre 38 12 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAge ane nadI parano pula hAlato cAlato lAge tyAre tArI sAdhanA pUrNa thayelI samajaje. ziSya gurunI vAta svIkArI. e besI gayo. tenI sAdhanA, varSonA abhyAsa pachI, eTalA UMDANamAM gaI ke tene AtmabhAvamAM saravA sivAyanuM bIjuM badhuM nirarthaka lAge che. nadIno pravAha satata vahI rahyo che, vegapUrvaka doDI rahela che. paNa kyAM javAnuM che ? zA mATe doDavAnuM ? * sAdhakane nadIno pravAha jotAM potAnI atItanI yAtrA vyartha lAge che. lAge che ke pote paNa A rIte "para' bhaNI vyartha ja doDI rahyo hato ne ! A vyarthatA doDane sthiratAmAM darzAve che. doDavAno koI ja artha nathI. ane- pulamAM rahela paramANuo doDI rahyA hatA. A "doDI paNa vyarthatAne anubhavAvanAra banI. "para' che asAra, vyartha. to sArarUpa zuM che ? sva. zrIpALa rAsamAM mahAmahopAdhyAya zrImadda yazovijaya mahArAja kahe che : "Agama noAgama taNo, bhAva te jANo sAco re; AtamabhAve thira hojo, parabhAve mata rAco re..." svAnubhUtinI pagathAre 4 13 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalI sarasa vAta ! kevo majhAno zAstrono nicoDa ! pistALIsa Agama graMtho ane pUrI sAdhanApaddhatino nicoDa ATalo ja che : AtmabhAvamAM sthira thavAnuM. parabhAvamAM javAnuM nathI. jhena sAdhikA pUnamanI rAtre kAvaDamAM pANI bharIne jaI rahI che. kAvaDanA AgaLanA ghaDAmAM candranuM pratibimba dekhAya che. manohara dazya lAge che ene e. e dhyAnathI ene jotI, jotI cAle che. rastAmAM Ave che pathara. sAdhikAne Thesa lAgI. enuM samatulana cukAyuM. mATInA ghaDA phUTI gayA. pratibimbavALo candra chU! ane sAdhikAnuM virAganI dhArAmAM vahI UThavuM... AvuM ja lAotsa mATe banyuM. teo eka vRkSa nIce beThelA. uparathI eka pAMdaDuM kharyuM. e sAthe bhItarathI paNa kaMIka kharyuM ane teo virAgadazAne pAmI gayA. Avo sAdhaka aSTAvakra RSi kahe che tema, sUkA pAMdaDAnI jema varte che. sUkuM pAMdaDuM. pavane ene UMdhuM karyuM to e UMdhuM paDyuM rahe che. sIdhuM karyuM to tema raheze. "fkSapta saMsAravAte veSTate zukrUpavat ' saMsAranA - karmanA udayarUpI pavana vaDe Ama tema uthalAvAyela che sAdhako badhI ja sthitiono svIkAra kare che. " mane yAda Ave che pUjyapAda dharmadhurandhara sUrIzvarajI mahArAja. teozrIne gaLAnuM kensara thayeluM. vedanA apAra haze ja. huM sAtA pUchavA gayelo. caherA para e ja ciraparicita muskAna. meM pUchyuM : sAhebajI, sAtA che ? emaNe hasIne kahyuM : yazovijaya ! zarIra zarIranuM kAma kare che. huM mAruM kAma karuM chuM. DaoNkTaro upacAra karyA svAnubhUtinI pagathAre Ta 14 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. peIna kilarsa levAyA paNa kare che. huM svastha chuM. kharekhara, temanA caherA para te svasthatA - AtmasthatA dekhAtI hatI. bhedajJAnano abhyAsa tIvra hoya tyAre ja AvuM banI zake ne ! te samaye "adhyAtmabinduno A zloka yAda Avelo : ye yAvanto dhvastabandhA abhUvan, bhedajJAnAbhyAsa evAtra bIjam / nUnaM yepyadhvastabandhA bhramanti, tatrAbhedajJAnameveti vidmaH // je ane jeTalA sAdhako mukta thayA; bhedajJAnano abhyAsa ja tyAM mULa kAraNarUpe hato. ane je loko saMsAramAM bhame che tyAM mULa kAraNa abhedajJAna - dehAdi parathI AtmatattvanI abhinnatAnI mAnyatA/bhramaNA - che. sAdhakano deha paradravyano upayoga kare; paraMtu sAdhakanI cetanA "paramAM na ja jAya. eka nAnakaDI parIkSA enA mATe : sAdhake snAna karyuM. pUjA karI. potAnA mATe alaga rakhAyela vastrone eNe paheryA. pachI e nAsto kare che. nAsto karyA pachI, AMkho baMdha karI e potAne pUche che ke Aje kayAM vastro paherAyAM che? javAba khoTo maLe ke "khabara nathI' evo maLe to enI sAdhanA sarasa. zarIre vastro paherelA. pote kyAM paheryA hatA ? svAnubhUtinI pagathAre che 15 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka bAju caitanya; bIjI bAju jaDatatva. Atmatattva bhaNI javuM che. paramAM - vastrAdimAM upayogane javA devo nathI. A pRSThabhU para majhAnuM sAdhanAsUtra : jJAnadazA je AkarI, teha caraNa vicAro; nirvikalpa upayogamAM, nahi karmano cAro..3/3 jJAnadazAnI, jJAtAbhAva AdinI tIkSNatA te cAritra ema kaDInuM pUrvArdha kahe che. parabhAvamAM na javuM, sva bhaNI upayogane rAkhavo; eTale jJAtAbhAva. jJAtAbhAvanI vizeSatA e che ke ahIM upayogI paramAM javAya che; paraMtu nirlepa bhAve. rAgAdino lepa ocho thAya tevI sAvadhAnI ahIM hoya che. - pahelAM sAdhaka jANato; paraMtu joyomAM (jANavAyogya padArtho vyaktiomAM) gamA ane aNagamAne Ubho thato te rokI na zakato. have joyomAM sarAya che; paNa nirlepa bhAve... chatAM, cothA guNasthAnakano je jJAtAbhAva haze temAM eTalI nirlepatA na saMbhavI zake; jevI AgaLanA guNasthAnakomAM hoya che. udAsInabhAvane jema jema jJAtAbhAvamAM umeravAmAM Ave tema jJAtAbhAva - jJAnadazA tIkSNa bane. svAnubhUtinI pagathAre Ta 16 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA guNasthAnake je jJAnadazA che, te ja cAritra. chaThe pramatta cAritra. pAMcame guNasthAnake deza cAritra... to, cAritranI udAsIna dazA jema jema jJAtAbhAvamAM bhaLe tema tema jJAtAbhAva tIkSNa bane. adhyAtma gItAmAM pUjya devacandrajI mahArAja paNa A ja vAta kahe che : "jJAnanI tIkSNatA caraNa teha..." zuM thAya che, te joIe. cothA guNasthAnake rahela AtmAmAM jJAtAbhAva che. ane ethI, sthirAdaSTinI sajhAyamAM mahopAdhyAya pUjya yazovijaya mahArAja kahe che tema tene saMsAranAM sthityantaro chokarAonI retanA gharanI ramata jevAM lAgaze.(1) A jJAyakabhAva, sAmI bAju, AtmAnA avinAzI svarUpane anubhavAvaze. kahe che ATha dRSTinI sajajhAya : "aMze hoya IhAM avinAzI, pudgala jAla tamAsI re; cidAnandaghana sujasa vilAsI, kima hoya jagano AzI re ?" potAnA avinAzIpaNAno ane AnaMdaghanatA Adino tene pratyaya thAya che. ATaluM hovA chatAM, cAritra mohanIyano udaya Ave tyAre anukULa-pratikULa saMvedano, gamavA-na gamavA rUpa rAga, dveSa tene thaI zake che. (1) bAlyadhUlighara lIlA sarakhI, bhavaceSTA ihAM bhAse re... svAnubhUtinI pagathAre 17 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamA guNasthAnakathI cAritra mohanIyanI zithilatA thatAM je udAsInabhAva bhItara Upaje che, te pelI jJAnadazAne UMDANa Ape che. to, sAdhaka tarIke ApaNI sAdhanA jJAnadazAne udAsIne bhAva vaDe uttejita karavAnI rahI. jema jema udAsInabhAva-nirlepabhAva umerAto jaze tema tema jJAnadazA sUkSma banyA karaze. gamA-aNagamAnI sthiti ochI thatI jaze. kaDIno uttarArdha jJAnadazAne tIkSNa banAvavA mATeno mArga cIdhe che : "nirvikalpa upayogamAM, nahi karmano cAro..." jyAM upayoga nirvikalpa banyo; have karmano praveza zI rIte ? vibhAvo je dvArethI pravezatA hatA, e dvAra ja baMdha thayuM ne! vikalponI bArI dvArA vibhAvo bhItara pravezatA hatA. vibhAva udita thAya tevuM nimitta maLyuM. paNa tame vicAra enA vize karo ja nahi to...? mana e vakhate svAdhyAyamAM DubADI do to..? A sandarbhamAM huM ghaNIvAra kaheto houM chuM ke sAdhakane kyAreka durvicAra AvI zake; durbhAva to nahi ja. duvicAra alapa-jhalapa, eka kSaNa mATe AvI gayo. paNa e durbhAvamAM palaTAze kyAre ? e durvicArane laMbAvavAmAM Avaze to. paMpALavAmAM Avaze to. eka vyaktine jotAM be-pAMca sekaMDa durvicAra-tiraskAra Avyo. sAdhaka tarata ja jAgRta banI jAya. are, tiraskAra ! mArI bhItara? konA mATe ? e vyakti to bhaviSyanA siddha bhagavaMta che. durvicAra svAnubhUtinI pagathAre che 18 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chu. paNa sAdhakanI jAgRti ochI paDe to e durvicAra 2-4 miniTa sudhI lagAtAra cAlIne durbhAva bane. "nirvikalpa upayogamAM, nahi karmano cAro..." upayogamAM vikalpo nathI, to karmano praveza kyAMthI? ane bIjI vAta sattAmAM raheluM karma udayamAM Avaze, te vakhate paNa upayogane udayamAM laI javAne badale, potAnA svarUpamAM laI javAze to...? pUjya devacandrajI mahArAja aSTapravacana mAtAnI sajhAyamAM kahe che : "moha udaye amohI ehavA, zuddha nija sAdhya layalIna re..." jyAre upayoga zuddha svarUpa bhaNI gayo, to mohanA udaya samaye paNa sAdhaka mohanI evI asaramAM nahi. svAnubhUtinI pagathAre Ta 19 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra ekatAzAno nizcaya dayA, suguru tehane bhAkhe; jeha avikalpa upayogamAM nija prANane rAkhe..4/10 nizcaya ahiMsA eTale ekatvAnubhUti, AtmAnubhUti. AtmAnubhUti mATe sAdhaka avikalpa upayogamAM rahe che. svAnubhUtinI pagathAre A 20 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3|'taba dekhe nija rUpa... bauddha bhikSu gurunA khaMDamAM javA icche che H kazuMka pUchavuM che ene. eNe dvAra kholyuM. guru UbhelA ja hatA sAme. emaNe bhikSuno cahero joyo. e caherA para prazno hatA; paNa jijJAsAnA staranA; jeno koI artha nahoto. svAnubhUtinI pagathAre 7 21 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurue daravAjo baMdha karavAnuM vicAryuM. ziSyane prazna pUchavAnI utAvaLa che. eNe daravAjo baMdha thato rokavA hAtha vacce nAkhyo. daravAjo baMdha thaI rahelo hato. tenI eka AMgaLI emAM AvI gaI. cagadAI gayo TeravAno bhAga. ziSya e tarapha jovA lAgyo : kevuM lAgyuM che te joI rahyo che e. e samaye gurue kahyuM : 'tyAM zuM jue che ? jene jovAno che, tene jo !' gurunuM A kathana. ziSyane e sparzI gayuM. bahAra zuM jovAnuM che ? bhItara ja jovAnuM che ne ! e aMdara UtarI gayo. pAmI gayo. A ja layamAM 'adhyAtmabindu' grantha kahe che : AtmatattvanI prApti sivAya bIjuM kaMI pAmavAnuM nathI. AtmatattvanA darzana sivAya bIjuM kaMI jovAnuM nathI. (1) mAtra 'e' ja dekhAya, Atmatattva ja; bIjuM kaMI nahi. zI rIte bane AvuM ? 'samatA zataka' grantha kahe che : "dekhe nahi kucha aura jaba, taba dekhe nija rUpa...' bIjuM kaMI na dekhAya; tyAre potAnuM rUpa dekhAya. arjunanA jIvananI ghaTanA yAda Ave. guru droNa ziSyonI dhanurvidyAnI parIkSA karI rahyA che. vRkSa para mATInuM paMkhI mukAyeluM, jenI DAbI AMkha vIMdhavAnI hatI. gurue bhImane pUchyuM : 'zuM dekhAya (2) ki mukhya ! cintayaMti AmamasavintyAM stad brahmarUpamanizaM paribhAvayasva / yallAbhato'sti na paraH punariSTalAbho, yaddarzanAcca na paraM punarasti dRzyam // 1/29 svAnubhUtinI pagathAre 2 2 2 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ?' bhIma kahe : 'mane zuM na dekhAya ? mane badhuM ja dekhAya che. jhADa, DALI, paMkhI, enI pAMkha, cAMca...' guru droNa samajI gayA ke bhIma lakSyane nahi vIMdhI zake. chelle arjuna Avyo. gurue pUchyuM tene : 'zuM dekhAya che?' arjunane mAtra mATInA paMkhInI DAbI AMkha dekhAtI hatI. bIjuM kazuM ja nahi... na jhADa, na DALa, na paMkhI, na enI cAMca, na enI kalagI... na enI jamaNI AMkha... ene dekhAya che mAtra DAbI AMkha. guru samajI gayA ke A vidyArthI lakSyane vIMdhI zakaze. ane, arjuna lakSyane vIMdhI zakyo. tame jaDa koI tattvamAM cittane na parovo, to - ane to ja tamArA caitanya svarUpane joI zako. 'dekhe nahi kucha aura jaba, taba dekhe nija rUpa...' stavanAkAra maharSie paramAtmadarzana mATe paNa AvI ananya dazAnI vAta karI che. ane paramAtmadarzana dvArA ja nija svarUpanuM darzana thAya che ne ! majhAnuM sUtra gujarAtI bhASAmAM temaNe ApyuM che : 'citta cAhe prabhu cAkarI re, mana cAhe maLavAne kAja, saluNA; nayana cAhe prabhu nIrakhavA re, gho darasana mahArAja !...' nayana, mana ane citta... indriyonA stara para prabhudarzananI utkaMThA, mana ane cittanA stara para paNa e utkaMThA; darzana-sukha kyAM dUra che ? lAge ke oh ! 'e' to dUra kyAM hatA ja ! ApaNe svAnubhUtinI pagathAre 7 2 3 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja alagAva-bindu rAkhIne beThA hatA. ApaNI bAju sajjatA thaI gaI; e taiyAra ja hato ! AMkha "ene ja jovA cAhe... "akhiyAM prabhu darisana kI pyAsI... - kevI hA..sa? cAtaka paMkhI jevI. kahe che ke cAtaka paMkhIne gaLA pAse kANuM hoya che. ethI jIbhacAMca vATe te pANI pIze. paNa gaLAnA kANA vATe te pANI nIkaLI jaze. to cAtakane na saravaranuM pANI kAma Ave. na nadInuM. na jharaNAnuM. zuM kare cAtaka ? e meghanI rAha jotuM beThuM rahe. varasAda navalakhadhAre tUTI paDe tyAre te UMdhuM paDI jAya ane varSanAM buMdane potAnA astitvamAM jhIle. jevuM cAtakanuM vrata che, tevuM vrata che bhaktanuM. jovA che, paNa mAtra prabhu. duniyA nahi. mananA stara para jhaMkhanA paNa prabhunA guNa-darzananI. cittanA stare tIvra jhaMkhanA prabhuguNone AtmasAt karavAnI. chAndogya upaniSade AtmAnubhUti mATenAM traNa caraNo batAvyAM che. pyAruM sUtra che tyAM : "bAtmatiH mAtmI: mAtmAnaH svara'. - Atmarati, AtmakrIDa ane AtmAnanda sAdhaka svano mAlika che. gaNita sApha che : cetanAnuM svamAM javuM; tame samrATa. cetanAnuM paramAM javuM; tame parigrahI. baMdIvAna. svAnubhUtinI pagathAre . 24 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parigrahanI majhAnI vyAkhyA ApaNe tyAM che : cetanAnuM paramAM javuM te parigraha. vastra paherAya eno vAMdho nahi. kAyAne paherAvyuM tame. paNa e sAruM che evo bhAva UThyo to...? cetanA paramAM gaI. traNa caraNo ApyA che ahIM samrATa banavA mATenAM : potAnuM sAmrAjaya potAnI pAse. Atmarati, AtmakrIDA ane AtmAnanda. paheluM caraNa mananA, anuprekSAnA staranuM che. Atmatattva para anuprekSaNa thAya ane eka sukhAsikA bhItara chavAya. paramAM kevI to pIDA che ! jyAre bhItara, sukha ja sukha... "adhyAtmasAra', adhyAtmabindu', "adhyAtmopaniSad jevA granthono svAdhyAya; e svAdhyAyane paripuSTa karanArI anuprekSA... A paheluM caraNa. bIjuM caraNa anubhUtinA pradeza tarapha laMbAya che. AtmakrIDA. anuprekSAnA caraNane atikramIne sAdhakanuM anubhUtinA pradeza bhaNI javuM. AtmaguNo - samabhAva Adi - mAM sarAya; thoDIvAra temAM rahevAya... prAraMbhika sAdhaka vadhu samaya A bhUmikA para sthira nathI rahI zakato. nirvikalpatAnI pRSThabhU para svaguNomAM saravAnuM hatuM. thoDA samaya pachI vikalpo cAlu thaI gayA; emAM vahevAnuM paNa thayuM. pharI abhyAsa karIne svaguNasthitimAM javAya... A abhyAsanuM caraNa te AtmakrIDA. ane, abhyasta dazAmAM ghaNo samaya svarUpasthitimAM rahevAya te AtmAnanda dazAnuM caraNa. Akhare to, sahaja sthiti e ja to lakSya che. tamAruM tamArAmAM hovuM. being. svAnubhUtinI pagathAre 25 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnubhUtinI A pRSThabhU para A pyArI kaDI mamaLAvavI bahu ja gamaze : ekatAjJAna nizcaya dayA, suguru tehane bhAkhe; jeha avikalpa upayogamAM, nija prANane rAkhe... ekatvAnubhUti e ja che nizcaya ahiMsA. 52mAM upayoga gayo; rAga-dveSane laIne; hiMsA AtmasvarUpanI thaI gaI. - ekatvAnubhUti. AtmAnubhUti... svarUpa dazAnA anubhavanI eka akhaMDAkAra dhArA cAlavI joIe bhItara. kevo anubhava hoya che e ? nirmaLa zuddha AtmadazAnI satata anubhUti tyAM thayA kare che. rAga, dveSanA melathI u52/aLagA rahela tamArA AtmasvarUpane tame e rIte anubhavo cho. vikalpo AvI jAya che tyAre e akhaMDAkAra upayogamAM bhaMgANa paDe che. e bhaMgANa na paDe e mATe uttarArdhamAM kahyuM : 'jeha avikalpa upayogamAM, nija prANane rAkhe.' nirvikalpatAnI dhArA cAlavI joIe. upayogamAM jJAnAdi guNo ja jhalake ke svarUpa dazA jhalake; vikalpo na jhalake. dharmaparIkSA' granthamAM kahevAyelI majhAnI vAta yAda Ave : samudramAM, pavana na hoya tyAre, jaLataraMgo sthira hoya che; te rIte svAnubhUtinI pagathAre 7 2 6 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhAvo bhItara na hoya to vikalpo kyAMthI thAya ? ane e vikalponA abhAvamAM rati ane ati kyAMthI hoya ?(2) pachI hoya AnaMda ja AnaMda. AtmAnubhUti eTale AnaMdathI chalaka chalaka chalakAtI avasthA. bhItarano e AnaMda sAdhakanA caherA parathI dadaDI rahyo hoya prasannatA rUpe. 'ekatAjJAna nizcaya dayA, suguru tehane bhAkhe...' ekatvAnubhUti, AtmAnubhUti te ja nizcaya ahiMsA. svarUpano aparityAga. ethI ja hiMsAnI vyAkhyA thaze svarUpano parityAga. vibhAvamAM gayA eTale hiMsA ja hiMsA. svarUpa sAthenI ekatAno anubhava te ekatvAnubhUti. majhAnI vAta e che ke jyAre ApaNe ekAgratA jevo zabda vAparIe chIe tyAre paNa, dhyAnanA sandarbhamAM to, tyAM eka eTale AtmA ja thAya che. ane eTale ja, koI pada AdimAM DUbIne ekAgra banIne sAdhaka svarUpamAM DUbe che. ane e ja enI ekAgratA che. - jema ke, 'tisthayA me pakSIyaMtu' jevA ko'ka padamAM sAdhaka ekAgra banyo. enI A ekAgratA AgaLanI ekAgratA mATe pRSThabhU banaze. (2) niima asaMghone, pavaLAmAve naha natatara I parapariNAmAbhAve Neva viyappA tayA huMti // 97 // kA aratI ANaMde kevatti viyappaNaM Na jatthuttaM / aNe tattha viyappA puggalasaMjogajA katto // 98 // svAnubhUtinI pagathAre 5- 27 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ekAgratA paNa adbhuta che ke tribhuvanavyApI manane eNe eka padamAM, eka viSayamAM kendrita karyuM. pachI japanA padane choDIne samabhAva Adi AtmaguNomAM lasaravAnuM thAya te sAdhya ekAgratA. A sAdhya ekAgratA te ja AtmAnubhUti. e che ahiMsA. svarUpathI cyuta thavuM tene hiMsA kahevAI. svarUpamAM pratiSThita rahevuM te ahiMsA. svAnubhUtinI pagathAre - 28 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 AdhAra sUtra AtamarAma anubhava bho, to para taNI mAyA; eha che. sAra jinavacanano, vaLI eha zivachAyA... 4/15 AtmatattvanA anubhavane prApta karo. 'para'nI prItine tyajo. jinezvara prabhunAM vacanono A ja sAra che. ane AvI anubhava dazA te ja muktisukhanA anubhavanuM pratibiMba namUnA jevuM che. - sarva AcAramaya pravacane, bhaNyo anubhava yoga; tehathI muni vame mohane, vaLI ati-rati-zoga...413 pravacanamAM anubhavayoganI vAto thaI che. e anubhavayoga mohane zithila kare ane rati, ati, zokane haTAve. svAnubhUtinI pagathAre 29 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra artha parAvartanA, sarasa zelaDI dAkhI; tAsa rasa anubhava cAkhIe, jihAM eka che sAkhI...4/14 sUtra ane arthanI parAvartana e che sarasa zeraDI. teno rasa che anubhava. te cAkho. jyAM tame pote ja sAkSI cho. svAnubhUtinI pagathAre 3. 30 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4| AtmAnubhUti yogAcArya gujiephe eka saghana sAdhanA sAdhakone ApavA vicAryuM. cunaMdA sAdhako AvelA. trIsa divasanI sAdhanA hatI. sAdhanAnI pUrvasaMdhyAe gurjiaphe sAdhakone samajAvyuM ke pote kaI rIte emane bhItara DubADavA icchatA svAnubhUtinI pagathAre 50 31 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatA. sAdhanAnA UMDANa tarapha e rIte dhyAna ApavAnuM hatuM ke trIsa divasa bhItara ne bhItara ja UtarAyA karAya. pahelAMnI sAdhanAmAM sAdhakone darekane alaga alaga sAdhanAkhaMDa apAto hato. mauna paNa ghUMTavAnuM rahetuM. A vakhate to trIsa sAdhakoe trIsa divasa sudhI eka ja haoNlamAM rahevAnuM hatuM. sAdhakone bIjA koI che enI hAjarIno aNasAra paNa na Avavo joIe evuM gukriephe sUcaveluM. bIjA ogaNatrIsa jaNA joDe holamAM rahevAnuM. ne bIjAnI hAjarIno khyAla na Avavo joIe. bolavAnI ke izArAnI to vAta ja nahotI. ane jene bIjAno khyAla AvI jAya te haoNla choDIne jato rahe ema yogAcArye kaheluM. - sAdhanAmAM UMDANa e rIte guru lAvavA mAgatA hatA ke paranA rasane kAraNe tamArI najara para bhaNI jAya che. e rasa tamAro naSTa thayelo hovo joIe. aThavADiyAmAM pacIseka sAdhako haoNla choDI jatA rahyA. pAMceka sAdhakoe trIsa divasanI sAdhanA pUrNa karI. ekatrIsamA divasanI savAre gukriepha pAMca paikInA eka cunaMdA sAdhaka ospenkrIne laIne e tiphalIsa zaheranI galIomAM pharavA nIkaLyA. savAranA ATha-sADA AThano samaya haze. dukAno khUlI gayelI. vepArIo mAla ApI rahyA che. grAhako kharIdI karI rahyA che. ospenjhI A badhuM jue che ane kahe che AkhuM zahera badalAI gayuM lAge che ! mahinA pahelAnuM zahera ja jANe ke A nathI. svAnubhUtinI pagathAre 32. . Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurjiepha hasIne bolyA : zahera badalAyuM nathI. tuM badalAI gayo che. dhyAna dazAmAM javAne kAraNe tene A badhuM ja asAra lAgI rahyuM che. sAdhanAnuM UMDANa bahirbhAvanI nirarthakatA hRdayamAM pratibhAsita karI zake. lAge ke zo artha Ano ? pAMca-dasa jaNAe tamane sArA kahyA to paNa eno zo artha? tamArI sAdhanAne je UMcakI zake e ja tamArA mATe mahattvanuM. paNa AvI Antara dazA kyAre thAya ? sAdhanA anubhUtino sparza pAme tyAre. sAdhanAnA anubhavanI majhAnI kephiyata mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje zrIpALa rAsamAM ApI : tUTho tUTho re muja sAhiba jagano tUTho; ' e zrIpALano rAsa karatAM, jJAna amRtarasa vUTho re... e bhakta-hRdaya kahe che : prabhue mArA para prasAda varasAvyo. e prasAda eTale zuM? e prasAda eTale sAdhanAnA UMDANa dvArA maLatI AtmAnubhUti. A AtmAnubhava dvArA ja mohanuM jora dhImuM paDe che. ane e mATe ja A janma che. eka vicAraNIya vAta e che ke agaNita janmo atItanI yAtrAmAM pasAra thayA; e karatAM A janma kaI rIte mahattvapUrNa che ? ' ' svAnubhUtinI pagathAre che. 33 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvanA janmomAM ApaNI pAse koI vikalpa nahoto. jaDa pratyeno rAga ane cetanA pratyeno dveSa; A ja eka dhArA cAlatI hatI. A janmamAM bhItaranA Anandano Achoso AsvAda maLyo; pariNAme, agaNita janmonI ekadhArI cAla vize marmagrAhI ciMtana zarU thayuM. varSothI aMdhArA oraDAmAM rahenAra mANasa jema teno AdI banI jAya che, tevuM ApaNA mATe hatuM. paNa acAnaka jhaLAMhaLAM rozanIthI oraDo jhagI UThyo. have aMdhAruM kevuM khaTakaze ? ema ja ApaNane A navo anubhava - AnaMdamaya anubhava evo gamaze ke rati, aratinI pIDAno aMdhakAra chU thaI jaze. anubhava. bahu ja majhAnI kephiyata hatI zrI rAma zarmA AcAryajInI. patrakAra zrI kAnti bhaTTa RSikeza gayA. dharmazALAmAM utArI lIdho. sIdhA zrI rAma zarmAjI pAse gayA. pUchyuM : gaMgAjI vize kaMIka kaho ! zrI rAma zarmAe sAme pUchyuM : gaMgAjImAM snAna karyuM? keTalo samaya gaMgAjInA pravAhamAM rahyA ? kAnti bhaTTe kahyuM : gaMgAsnAna haju bAkI che. rAma zarmAjIe kahyuM : gaMgAjImAM DUbakI lagAvo. gaMgAjI pote ja kaheze ke te zuM che. A ja vAta kabIrajIe kahI che : "gUMge kerI sarakarA." mUMgo mANasa. sAkara khAdhI. have ene koI pUche ke sAkara kevI lAgI ? e zuM kaheze ? enA caherA para prasannatAnA bhAvo chalakAtA haze. svAnubhUtinI pagathAre che 34 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa zabdo ja enI pAse nathI, to kayA zabdomAM e sAkaranI mIThAzanI vAta kare ? AtmAnubhUtivAna vyaktinI A ja mUMjhavaNa hoya che : e kayA zabdomAM anubhUtine mUke ? e kadAca kahe : AnaMda, parama AnaMda, sarvocca AnaMda... paNa eno anuvAda anubhUtivihoNI vyakti zI rIte karaze ? mArI potAnI vAta karuM to, AnaMda nAmanI saMghaTanAne huM ratibhAvanuM sarvocca zikhara kalpato hato. managamato padArtha ke vyakti maLe ane je ratibhAva thAya, enuM sarvocca zikhara te AnaMda AvI mArI kalpanA hatI. Aje khyAla che ke saMyogajanya paristhiti je che te rati, harSa, sukhanI saMghaTanAne pedA karI zake; asaMyogajanyatA-ja AnaMdanI pRSThabhU che. cAlo, AtmAnubhUtino prAraMbha zI rIte karavo ? pahelAM guNAnubhUti ane pachI svarUpAnubhUti evo paNa eka krama che. ane lAge ke prAraMbhika sAdhaka mATe e krama barobara che. asAdhaka zuM kare che? eka padArthane jANatAMnI sAthe ja, tenuM sArA ke kharAbamAM vargIkaraNa karI nAkhe che. ane pachI rati ke arati karI rAga-dveSanI dhArAmAM te vahe che. sAdhaka mATe padArtha padArtha ja che. nathI te sAro. nathI kharAba. svAnubhUtinI pagathAre che 35 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIra che; bhUkhane saMtoSavA kazuMka levuM paDe tyAre e laI le che; paNa emAM sArApaNA ke kharAbapaNAnI buddhi tenI nathI hotI. A che sAdhakano jJAtAbhAva. zeyone nirlepabhAve jANavAnI adbhuta kaLA. A nizcayadRSTine vyavahAranuM majhAnuM pRSThabaLa maLe. be jAtanAM vastro maLatAM hoya tyAre sAdhaka jADAM ane barachaTa vastro para pahelI pasaMdagI utAraze. suMvALAM, jhINAM vastro para nahi. eka saMtane eka bhakte kAzmIrI zAla bheTa ApI. ziyALo sAme Avato hato. saMta pAse eka ja zAla hatI; je tAra tAra thaIne phATI gaI hatI. teo ekathI vadhu zAla kyAreya rAkhatA nahi. bhakte kAzmIrI zAla bheTa ApI. be zAla temane ApavAmAM AvI hota to teo sAdI zAla ja pasaMda karata. paraMtu eka ja zAla hatI. bhAre zAla temane pasaMda nahotI; chatAM levI paDI. majhAnI ghaTanA bIjA divase ghaTI. bhakta bIjA divase saMtanAM darzana mATe AvyA tyAre eNe joyuM ke saMta e ja zAla - pote Apela paherIne beThA hatA; paraMtu zAla para moTo kALo dhabbo hato. Avo DAgha zI rIte paDe ? C teNe pUchyuM tyAre maraka maraka hasatAM saMte kahyuM : nAnuM bALaka rUpALuM hoya tyAre ene koInI najara na lAge e mATe mesanuM TapakuM gAle lagAvIe chIe ne ! e rIte AnA para mArI Asaktisabhara najara na lAge mATe A dhabbo karyo che. svAnubhUtinI pagathAre 2 3 6 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAtAbhAva. mAtra jANavAnuM. joyomAM rAga-dveSa na bhaLe e rIte. A majhAno guNa. AvI ja rIte, guNAnubhUtinI dhArAmAM tame udAsIna dazAnI, AnaMdanI, vItarAga dazAnI dhArAmAM vahI zako. A guNAnubhUti pachI thaze svarUpAnubhUti. amala, akhaMDa, alipta svarUpanI anubhUti. A pRSThabhU para kaDIne mamaLAvIe : AtamarAma anubhava bhajo, tajo para taNI mAyA; eha che sAra jinavacanano, vaLI eha zivachAyA.. zrutapAradazvA mahopAdhyAyajI jinavacanono sAra mAtra adha kaDImAM ApaNane Ape che : "AtamarAma anubhava bhajo, tajo para taNI mAyA..." svamAM jAva, parane choDo. prazamarati prakaraNe A mATe eka majhAno mAnadaMDa Apyo : te ja vicAravuM, te ja bolavuM, te ja karavuM; je dvArA svabhaNI javAya. svAnubhUtinI pagathAre 37 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bolI rahyo che sAdhaka. zAstrIya koI padArtha para e anuprekSA ApI rahyo che. zrotA enI anuprekSA ane rajU karavAnI kaLAthI mugdha banI rahela hoya. vaktAne, A kAraNe, ahaMkAra Avato hoya evuM lAge to teNe tyAM potAnA vaktavyane rokI devuM joIe. koI pUche to nikhAlasatAthI kahI devuM joIe ke mane AnA kAraNe ahaMkAra Ave che mATe nahi boluM. svamAM javuM, paramAM na javuM; A jinavacanano sAra ane A ja mokSano mArga. svano anubhava zuM kare che enI majhAnI vAta A sUtramAM Ave cheH sarva AcAramaya pravacane, bhaNyo anubhava yoga; tehathI muni vaye mohane, vaLI arati-rIti-zoga... prabhunA pravacanamAM anubhavayoganI vAto ghaNI sarasa rIte kahevAI che. e anubhavayoga mohane zithila kare che ane e zithila thatAM ja rati, arati, zoka e badhA vibhAvo zithila bane che. mohanI zithilatA mATeno A zreSTha upAya : anubhavayoga. AtmAnubhUti. tamArI potAnI AnaMdaghanatAno anubhava tamane thaze, pachI tame paramAM kema jazo? zarIra moTuM pudgala che, to enA mATe nAnAM svAnubhUtinI pagathAre che 38 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pugalo joIze - AhAranAM, vastranAM -; paNa e raheze bahAra. zarIranA stara para khAvA-pIvAnuM raheze. sAdhakano upayoga to svaguNomAM ja sthira thaze. zrutajJAnamAM anubhava na bhaLe to zuM pariNAma Ave tenI vAta karatAM mahopAdhyAyajIe zrIpALa rAsamAM kahyuM : "saMzaya navi bhAMje zrutajJAne.." zrutajJAnathI spaSTatA nathI thatI. anubhava umerAya che tyAre ja spaSTatA Ave che. kacchI saMta DADA mekaraNanuM A vidhAna yAda Ave : "aMdesaDA na bhAMjIiM, saMdesaDA kahiche...' pyArA zabdo dvArA hRdayanA saMzayo - bhItarI aMdhAruM dUra thatAM nathI. mahopAdhyAyajInA zabdo yAda Ave : "pAsamAM jima vRddhinuM kAraNa, goyamano aMgUTho; jJAnamAMhi anubhava tima jANo, te viNa jJAna te jUTho re..." khIranA pAtramAM bhagavAna gautamano aMgUTho paDyo ane khIra vadhyA ja karI. e ja rIte jJAnamAM anubhava bhaLe tyAre ja jJAna vikasita thAya che. A AtmAnubhUti thatAM ja paryAyadaSTi naSTa thAya che. ane ethI paryAyonI badalAiTamAM nathI rati thatI ke nathI arati ke zoka thatA. koI paNa paryAyamAM sAdhaka aTavAto nathI. , AtmadravyanI anubhUti. pUjyapAda AnandaghanajI mahArAja kahe che : svAnubhUtinI pagathAre che 39 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 'zuddhAtama anubhava sadA, svasamaya eha vilAso re; para taNI chAMyaDI jihAM paDe, te parasamaya nivAso re....' keTalI adbhuta vyAkhyA sva-samaya ane para-samayanI ! zuddha AtmAnubhUti ane e paNa sadA mATe; A che sva-samaya. jaina darzana. ane paranI/paryAyonI chAyA jyAM paDe te che para-samaya. AtmadravyanI anubhUtinA UMDANane sparzatAM temaNe e ja stavanAmAM kahyuM che : 'dirasana jJAna caraNa thakI, alakha svarUpa aneka re; nirvikalpa rasa pIjiye, zuddha niraMjana eka re...' kSAyopamika bhAvamAM vartato sAdhaka samyagdarzana AdinI pariNatidhArAmAM hoya che tyAre AtmasvarUpa eka DhALamAM DhaLeluM hoya che; paNa jyAre sAdhaka samyagdarzana AdinI kSAyika dhArAmAM vaheto hoya tyAre...? tyAre AtmadazA bhinna haze. vikalponI pRSThabhU 52 rahelo sAdhaka mukhyatayA eka yogane dRDha karato hoya - samyagdarzana athavA jJAna ke cAritrane tyAre e yogane anurUpa bhAvadazA, AtmadazA enI haze. -- agiyAramA guNaThANAthI je AtmadazA anubhavAya te nirvikalpatAnI pRSThabhU paranI svarUpadazAnI hoya. 'nirvikalpa rasa pIjiye, zuddha niraMjana eka re...' Ane abheda ratnatrayInI sAdhanAno rasa kahevAya che. ApaNA stara para enI nAnakaDI AvRtti zI rIte Ave enI vAta 'jJAnasAre' karI 'AtmAtmatyeva yacchuddha jJAnAtyAtmAnamAtmanA / seyaM ratnatraye pti-rujyAAretA muneH / ' AtmA AtmAne AtmA vaDe AtmAne vize jANe te abheda ratnatrayI. svAnubhUtinI pagathAre 9 40 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , 2, kAkAkA AtmAnubhUti mATe, dhyAna dazAmAM UMDe sudhI javA mATe eka sarasa kramanI vAta ahIM thaI che. sUtraparAvartana, arthaparAvartana ane dhyAna. majhAnuM sUtra che : sUtra artha parAvartanA, sarasa zelaDI dAkhI; tAsa rasa anubhava cAkhIe, jihAM eka che sAkhI.. zAstrIya krama sUtraporisI ane arthaporisIno che. eka prahara (divasano cotho bhAga) sudhI sUtrone gokhavAnA. e paNa ghoSapUrvaka. e pachI eka prahara arthAnuprekSA karavAnI. eka prahara - lagabhaga traNa kalAka - sudhI A magna jevAM sUtrone bolavAthI, raTavAthI cittavRtti zAnta bane. dhvaninI pRSThabhU para sAdhanAne paNa UMcakavAnI vAta ahIM che. pAkSika sUtramAM pAMca mahAvratonA AlApakamAM eka sarakhA zabdo che. mahAvrata-svIkAra/mahAvrata-pAlana mATe je bhUmikA joIe, tene dhvani niSpanna kare che. arthaporisInI ekAgratAthI dhyAnamAM javAya. eka padanA UMDANamAM sAdhaka cAlyo jAya; zabda ane teno artha chUTuM-chUTuM thaI rahyo hoya ane dhyAna dazAno sparza thaI rahe. sADA traNaso gAthAnA stavanamAM majhAnI vAta Ave che. munirAja arthanuprekSAnA UMDANamAM sarI gayA che. thoDIvAra e dazAmAM rahevAya to dhyAna dazA sparze tema che. tyAM ja temane gocarI vahoravA javA kahevAyuM. svAnubhUtinI pagathAre che. 41 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e vakhate be vikalpo che : gocarI tenA peTA, ardha peTA Adi niyamo vaDe lAvavAmAM Ave to vadhu samaya lAge ema che ane to dhyAnadazA tarapha jaI zakAya tema nathI ane jo gocarI najIkanA gharomAMthI laI avAya phaTAphaTa; gocarInAM pAtra mUkI devAya; gocarI AlocI levAya ane iriyAvahI karI arthAnuprekSAno takhta sAdhI dhyAna dizAmAM sarakI zakAya. tyAM pUchavAmAM AvyuM ke muni zuM kare ? javAbamAM kahevAmAM AvyuM ke gocarI jaladI lAvIne dhyAna dazAmAM saravAno prayatna thavo joIe. (1) sUtra ane arthanA parAvartanane zeraDI kahI. "tAsa rasa anubhava cAkhIe...' teno rasa che te AtmAnubhUti che. ko'ka pada ke tenA arthane laIne sAdhaka bhItara, bhItara, bhItara vahe. ane svaguNano sparza karI le. "jihAM eka che sAkhI." jyAM AtmA pote ja sAkSI che. (1) gurukulavAse jJAnAdika guNa, vAcaMyamane vAdhe re; to AhArataNo paNi dUSaNa, khapa karatAM navi bAdhe re... - sADA traNaso gAthAnuM stavana 90 (pa-14) gocarIe nIkaLela sAdhunA cittamAM koIka dhyAnanI lahera AvatAM vicAre ke ghaNA ghare pharavA rahIza to A lahera punaH nahi Ave. Ama vicArI sUkSma doSa sahitano paNa AhAra vahorI le to koI bAdha nathI. karmabaMdhanuM kAraNa nathI. sUyagaDAMga sUtramAM A vAta che : mahAmmAna mugaMti, samuI | 3titi nAgennA, majuvatineti nA pucho ! - uparokta gAthA parano paM. padmavijaya mahArAja kRta stabaka svAnubhUtinI pagathAre che 42 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAmanISI pU.paM.zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja sAhebe AtmAnubhUti mATe A krama batAvyo che : prAthamika kakSAno vairAgya, anubhUtimAna puruSo paranI bhakti ane AtmAnubhUti.(2) prAthamika kakSAno vairAgya eTale apara vairAgya. vipAkanI virasatArUpa doSadarzanajanita vairAgya te apara vairAgya che ane AtmAnubhavajanya doSadarzanarUpa vairAgya e para vairAgya che. viSayomAM game teTalA doSa jovAmAM Ave paNa jyAM sudhI jIvane dehAdhyAsa che, tyAM sudhI viSayono adhyAsa paNa kAyama rahe che. jyAM sudhI dehamAM huMpaNAnI ke mArApaNAnI buddhi che, tyAM sudhI viSayomAM ahaMtva-mamatva rahevAnuM ja. viSayomAM doSadarzanajanita vairAgya viSayonA saMgathI dUra rahevA pUratuM prAraMbhika abhyAsanuM kArya karI Ape che, teTalA pUratI prAraMbhakALe tenI anivArya upayogitA che. kema ke viSayonA saMgamAM rahIne AtmAnubhUtino abhyAsa azakya che. paraMtu viSayono saMga chUTyA pachI tenI Antarika Asakti TALavA mATe AtmAnubhUti sivAya bIjo koI upAya nathI. ane AtmAnubhUtivALA puruSonI bhakti vinA AtmAnubhUti paNa nIpajatI nathI. tethI prAthamika kakSAno vairAgya, AtmAnubhUtivAna puruSonI bhakti ane AtmAnubhUti e krama che. (2) AtmautthAnano pAyo, pR. 180-81. svAnubhUtinI pagathAre 28 43 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra nizcayadaSTi hadaye gharIjI, pALe je vyavahAra; puNyavaMta te pAmazejI, bhavasamudrano pAra.5/4 hRdayamAM nizcaya daSTi (sAdhya lakSya taraphanI cokasAI) dharIne je vyavahArane pALe che; te puNyavAna bhavasamudranA pArane pAme che. turaMga caDhI jima pAmIejI, vege purano paMtha; mAragatima zivano lahejI, vyavahAra nigrantha. 5/5 jema ghoDA para caDhIne kyAMka javAya to te nagarano mArga jaladI maLe che. te rIte vyavahAra/dharmakriyAo dvArA muktino mArga jaladI maLe che. svAnubhUtinI pagathAre cha 44 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahela caDhatAM jima nahIMjI, teha turaMganuM kAja; saphaLa nahi nizcaya lahejI, tema tanukiriyA sAja. 5/6 cokkasa nagara AvI jatAM ane tyAM icchita mahela/gharamAM pravezyA pachI ghoDAnuM kAma nathI hotuM. e ja rIte nizcaya/sAdhya maLye chate te te dharmakriyAo karavAnI hotI nathI. svAnubhUtinI pagathAre 7 45 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 svarUpaprApti bhaNI. DaoNkTare kahyuM : blaDaprezara vadhu rahe che tethI tamo roja savAre 4-5 kilomITara pharo to sAruM raheze. dardIe DaoNkTaranI vAta svIkArI prAtaHbhramaNa cAlu karI dIdhuM. aDhI kilomITara javAnuM, aDhI kilomITara pAchA AvavAnuM. cAlavuM e ja lakSya che. kyAMya javuM nathI. svAnubhUtinI pagathAre A 46 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enI sAme, eka padayAtrIne kalpo. jene suratathI amadAvAda javuM che. roja thoDuM e cAlaze. paNa enuM lakSya nakkI che. vacce game eTalA mArgo phaMTAtA haze. e amadAvAdanA mArga bhaNI ja jaze. eka che lakSya vagaranI yAtrA. eka che lakSya pUrvakanI yAtrA. sAdhanAyAtrAnA sandarbhe vicArIe to, ApaNI yAtrAnuM lakSya zuM che ? lakSya pUrvakanI yAtrA haze to yAtrAnA dara paDAve jovAnuM thaze ke maMjila tarapha sarakAyuM ke kema. ema lAge ke ApaNI sAdhanAyAtrAnI maMjila, kadAca, ApaNe nakkI nathI karI. ApaNe kahIzuM : Aje AyaMbila karyuM. daza navI gAthAo kaMThastha karI. be sAmAyika karyA. koI dardI ema nahi kahe ke "meM viTAminsanI so TIkaDIo gaLI lIdhI." so TIkaDIo gaLyA pachI paNa zakti nathI AvI, to e DaoNkTara pAse phariyAda karaze : "ATalI TIkaDIo lIdhI, paNa zarIramAM skUrti to AvI nahi ! eka hajAra sAmAyika eka varSamAM karanAra sAdhakanI A phariyAda zuM nahi hoya ke gurudeva ! hajAra sAmAyika karavA chatAM samabhAva mAro pragADha kema na banyo ? sAdhanA-mArgane maMjila sAthe sAMkaLatuM A prasiddha sUtra Aje joIe : svAnubhUtinI pagathAre che 47 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcayadRSTi hRdaye dharIjI, pALe je vyavahAra; puNyavaMta te pAmazejI, bhavasamudrano pAra... hRdayamAM che nizcayadaSTi. lakSya pratyenI pratibaddhatA. ane vyavahAranuM pAlana thaI rahyuM che. maMjila tarapha dRSTi rAkhIne mArga para calAI rahyuM che. zuM che maMjila ? maMjila che rAga, dveSa, mohano saMpUrNa vilaya. atyAre sAdhanAmArge cAlatAM maLaze rAga, dveSa, mohanI zithilatA. : phlezakSaya e maMjila. saMpUrNa klezono kSaya te mukti. svarUpasthiti. 'e svarUpasthiti pUrNa rUpe atyAre na maLe; paNa enI AMzika jhalaka atyAre maLI zake. - amadAvAdathI eka yAtrI gADImAM muMbaI javA mATe beTho. pahelA kalAke muMbaI nahi ja Ave. paraMtu pahelA kalAke muMbaI ane yAtrInuM antara to ghaTaze ja. AvuM ahIM thAya che? jema jema sAdhanAmArge ApaNe AgaLa vadhyA; jovuM joIe ke svarUpasthiti bhaNI yAtrA zarU thaI ? svAnubhUtinI pagathAre 48 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA pAMce AcAro keTalA to majhAnA che! badhA ja AcAro sAdhakane svarUpasthiti bhaNI ja laI jAya che. jJAnAcAra. ekAda granthane tame UMDANamAM kholo. enI anuprekSA dhAradAra bane. ane e anuprekSA anubhUtimAM palaTAya. jema ke, jJAnasArano eka zloka lIdho : vikalpaviSayottIrNaH, svabhAvAlambanaH sadA / jJAnasya paripAko yaH, saH zamaH parikIrtitaH // jJAnanI paripakvadazAne samatA kahevAI che ahIM. e paripakva dazAne be vizeSaNo apAyA : vikalponA viSayane pele pAra gayelI ane svabhAva dazAnuM avalaMbana karIne rahelI.) anuprekSA e rIte ghuMTAze ke vikalpone pAra zI rIte javuM ? vicAro AvyA ja kare che tyAre emanAmAM bhaLavAne badale emane jovAnA. athavA jApanuM koI nAnuM pada laI upayogane tyAM mUkI vicAromAMthI manane haTAvavuM. - ane, upayoga paramAM nahi hoya to svamAM AvI ja jaze. athavA ema kaho ke svamAM ja hoya. A AvuM che : jharaNAne kAMThe koI vyakti beThelI hoya ane jharaNAnA khaLakhaLa vahetA pravAhano madhura ninAda sAMbhaLI zake. paraMtu bAjumAMthI koI varaghoDo pasAra thato hoya ane joradAra Dhola-vAjAM (1) vikalpa:... taNya viSaya: vitA: I - jJAnamaMjarI TIkA, pU. devacaMdrajI svAnubhUtinI pagathAre che 49 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAgatAM hoya to jharaNAno avAja kema karI saMbhaLAze ? paNa varaghoDo dUra jato rahe to jharaNAno nAda saMbhaLAya. tema upayoga paramAM nahi hoya tyAre svamAM haze ja. A thaI anuprekSA. e pachI anubhUti pragaTe. tame zAnta thaIne beso. karoDaraju TaTTAra hoya. AMkho baMdha hoya. paMdareka miniTa beso. vicAro Ave to temane juo. vicAromAM bhaLo nahi. divasamAM be-traNa vAra AvI rIte abhyAsa karo. vikalpone pAra javuM kevuM to AsAna che e tamane abhyAsa dvArA jaNAze. svica opha karI zakAya evI saraLatAthI vikalpone oNpha karI zakAze. to, A rIte, jJAnAcAra dvArA tame svaguNAnubhUti sudhI pahoMcI zakyA. darzanAcAra. prabhunAM pyArAM vacanomAM atUTa zraddhA. prabhunAM vacanono sAra A che : tuM svamAM jA. paramAM tArA upayogane na laI jA. samAdhizataka granthamAM prabhunAM vacanono sAra mUkatAM mahopAdhyAya zrI yazovijaya mahArAje kahyuM : kevaLa Atamabodha hai, paramAratha zivapaMtha; tameM jinakuM maganatA, so hi bhAva nircantha. 2 svAnubhUtinI pagathAre che 50 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naizcayika mokSamArga che mAtra AtmajJAna. temAM je sAdhaka DUbI gayo te bhAva nirgastha banI gayo. AnI anuprekSAmAM e vAta ghumarAze ke AtmAnubhUti kaI rIte karavI? amala ane alipta AtmadazAno anubhava kaI rIte karavo? karmothI ApaNe lipta chIe e vyavahAra nayanI vAta che. azuddha nizcaya naya kaheze ke karmaparamANuo to jaDa che; e AtmA para asara kaI rIte karI zake ? hA, rAga-dveSAtmaka bhAvonI asara sAdhaka para paDI zake. zuddha nizcaya naya kaheze ke AtmA to zuddha ja che; rAgadveSano udaya AvI jAya to paNa sAdhaka potAnI cetanAne udayAnugata na thavA de. svasattAnugata ja rAkhe. jJAnasAre A vAtane A rIte kahI : vyavahAradRSTivALo sAdhaka potAnA AtmAne karmothI, rAgadveSathI lipta mAne che. nizcayadRSTivALo sAdhaka AtmAne alipta mAne che. "lito-nizcayenAtmI, nitiza vyavahAratA' A thaI anuprekSA. krodhano udaya Avaze ane e vakhate paNa sAdhakanI jAgRti tene udayanI paLomAM rAkhavAne badale kSamArUpa svaguNanA anubhava bhaNI javA preraze to alipta dazAnI anubhUti sAdhakane thaze. prabhunuM darzana karatAM paNa AtmAnubhUti bhaNI kaI rIte jaI zakAya che enI sarasa vAta pU. devacandrajI mahArAje paramatAraka zrI suvidhinAtha prabhunI stavanAnA prAraMbhamAM kahI : svAnubhUtinI pagathAre che 51 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dITho suvidhi jiNaMda samAdhirase bharyo ho lAla, bhAsyo AtmasvarUpa anAdino vIsaryo ho lAla; sakala vibhAva upAdhi thakI mana osaryo ho lAla, sattAsAdhana mArga bhaNI e saMcaryo ho lAla.. samAdhirasa - prazamarasathI yukta prabhunuM darzana thatAM potAnA anAdithI vismRta thayela svarUpanuM bhAsana thAya. enA kAraNe vibhAvathI mana haTe ane potAnI sattAne hastagata karavAnA mArga para cAlavAnuM thAya. keTalo majhAno mArga ! cAritrAcAra. pAMca samiti ane traNa guptithI suzobhita cAritrAcAra. vacanaguptinI sajajhAyamAM pUjya devacandrajI mahArAja kahe che: anubhava rasa AsvAdatAM, karatAM Atama dhyAna, saluNA; vacana te bAdhaka bhAva che, na vade muni anidAna... Atma-anubhavanA rasano AsvAdana karanAra sAdhaka eTalo to bhItara pahoMcI jAya che; jyAM zabdo chUTI gayela hoya che. samitione apavAda ane guptione utsargarUpa kahela che; kAraNa ke bolavuM paDe tyAre ane to ja bhASAsamiti pUrvaka bolavAnuM. cAlavAnuM anivArya hoya tyAre ja isamiti pUrvaka cAlavAnuM. eTale samiti apavAda. kAraNika vyavasthA. svAnubhUtinI pagathAre A para Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnyatayA sAdhaka traNe guptio vaDe yukta ja hoya. bhItara Utarela muni zabdonI sapATI para kaI rIte AvI zake? majhAnI vAta karI : bhASA pudgala vargaNA, . grahaNA nisarga upAdha, saluNA; karavA AtamavIryane, zAne prere sAdha ?... . bhASAvargaNAnAM pudgalone levA ane choDavA mATe Atmazaktine zuM sAdhaka prerI zake ? gupti sAdhanA e ja dhyAna che, kAyotsarga che. svAnubhUti bhaNI javAno majhAno A mArga, tapAcAra. bAhya tapa abhyattara tapane puSTa kare che. abhyattara tapamAM be tripadIo : prAyazcitta, vinaya, veyAvaccanI; svAdhyAya, dhyAna, kAyotsarganI. prAyazcitta rAga-dveSane zithila karaze. sadguru pAse AlocanA levA gayA. rAga-dveSathI thayela akAryo parano pazcAttApa tenA rAgaleSane zithila karaze. vinaya ane vaiyAvacca sAdhakanA ahaMkArane zithila kare che. veyAvacca... nAnAnI paNa sevA karo. jhUko.... svAnubhUtinI pagathAre chepa3 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAga-dveSa-ahaMkAranI zithilatAnI A pRSThabhUmi para Avaze svAdhyAya. AtmatattvanI anuprekSA. ane e pachI dhyAna ane kAyotsarga : AtmatatvanI anubhUti. vicAra. AtmazaktinuM jharaNuM sva tarapha pravAhita thayA kare te varyAcAra. pUjaya vIravijaya mahArAja paramatAraka zrI zAntinAtha prabhunI stavanAmAM kahe che : "anubhava raMga vadhyo upayoge..." upayoga jema jema sva bhaNI DhaLato gayo tema AtmAnubhUti vadhatI cAlI. jJAnAcAra Adi pAMce AcAro che majhAno vyavahAra. e vyavahAranuM AcaraNa karanAra sAdhaka pAse sAdhyane pAmavAnI dRSTi spaSTa rIte paDelI che. hRdayamAM che nizcayadaSTi, sAdhyadaSTi; vyavahAranA stara para che majhAnI AcaraNA. sadgurunuM kArya sAdhakane sAdhya taraphanI pratibaddhatA ApavAnuM hoya che. je majhAnA AcAro sAdhaka dvArA AcarAI rahyA che; te zA mATe che tenI Ansara kathA sadguru tene Apaze. sAdhaka pAse nizcayadRSTi aspaSTa haze to paNa cAlaze; jo e nizcaya pAradavA gurunA sAMnidhyamAM haze. svAnubhUtinI pagathAre che 54 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe tyAM sAdhanA karavA mATenI be ja bhUmikAo che : eka gItArthanI sAdhanAyAtrA, bIjI gItArtha gurudevanI nizrAmAM thatI sAdhanAyAtrA. to, jyAre gItArtha gurudevanA sAMnidhyamAM sAdhaka sAdhanA kare che tyAre gItArtha gurudeva tenI dRSTine spaSTa karI Ape che. nizcaya ane vyavahAranuM samatolana - balancing teo karI Ape che. eTale ja, sADA traNaso gAthAnA stavanamAM mahopAdhyAya zrI yazovijaya mahArAje sadguru nizcaya pAradezvA hovA ja joIe e para bhAra mUkatAM kahyuM che : jima jima bahu Rta, bahu jana sammata, bahu ziSya parivariyo; tima tima jinazAsanano vairI, jo navi nizcaya dariyo re... vyavahAranuM mahattva batAvanAruM A majhAnuM sUtra : turaMga caDhI jima pAmIejI, vege purano paMtha; mAraga tima zivano lahejI, vyavahAra nigrantha... pa-5 icchita nagare javA icchato pravAsI ghoDA para caDhIne jema jaladI nagarane pAme che; tema vyavahAra sAdhanA dvArA sAdhaka mokSanA mArgane pAme che. svAnubhUtinI pagathAre che. 55 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAra sAdhanArUpI sAdhana sAthe nizcaya sAdhanArUpI sAdhyane joDanAruM A sUtra kevuM sarasa che ! : mahela caDhatAM jima nahIMjI, teha turaMganuM kAja; saphaLa nahi nizcaya lahejI, tema tanukiriyA sAja...(2) pa-6 - icchita nagara AvI jatAM, icchita ghara AvI jatAM, have te ghoDAnuM kAma nathI. ghoDo je sAdhyanI prApti mATe sAdhana hatuM, te sAdhya maLI gayuM ne ! te rIte nizcaya | te te sAdhya prApta thatAM te te AcArarUpI vyavahAra chUTato jAya che. jema ke, zrAvakapaNAmAM aNuvratorUpI sAdhana jarUrI che. paraMtu sAdhupaNuM prApta thatAM aNuvratone badale mahAvrato Avaze. nizcaya-vyavahAranA samatulana mATe keTalI majhAnI vAto mahopAdhyAyajIe karI ! cokkasa sthaLe javA icchanAra pAse be vastu hovI ja joIe : lakSya tarIke e cokkasa sthaLa ane e lakSyanI prApti mATe te sthaLa pratyenuM gamana. - lakSyavihoNuM gamana ghAMcInA baLada jevuM thaze ane mAtra lakSya haze, paNa gati nahi hoya to te cokkasa sthaLa zI rIte maLaze? (2) tanukiriyA = kAyika kriyAo, sAja = samUha svAnubhUtinI pagathAre 48 56 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAmArga para cAlI rahyA chIe evuM ApaNane lAge che. ApaNe ApaNI jAtane eka prazna pUchI zakIe ke A cAlavAnuM lakSyabindu sAthe saMkaLAyeluM che ke kema. rAga, dveSa ane ahaMkArano saMpUrNa kSaya e ApaNuM lakSya hoya tyAre jema jema sAdhanAmArge calAya che tema rAga, dveSa, ahaMkAra zithila thatAM anubhavAya che ? javAba nakAramAM maLe to AtmaprekSaNa thavuM joIe. sadgurunA sAMnidhyamAM doDI javAvuM joIe. 'nizcayadaSTi hRdaye dharIjI, pALe je vyavahAra.' A sAdhanAsUtra para bahu ja majhAnuM bhASya pUjyapAda, maharSi, paMnyAsapravara zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja sAhebe ApyuM che.(3) teozrIjInA kathanano sAra : Atmatattva para nizcayadRSTie sAdhaka vibhAvana kare che tyAre te saMvede che ke huM eka, akhaMDa, jJAyaka, cit, caitanyamUrti chuM. A bodha che ahaMkArathI rahita zuddha 'huM'no bodha. jyAM sudhI sAdhaka AvA zuddha 'huM'no bodha nathI karato, tyAM sudhI te nizcayathI mithyAdRSTi che. vyavahAra nayane na svIkAravAthI tIrthano viccheda thAya che. vyavahAra nayanuM bIja 'parasparopagraho nIvAnAm' sUtra che. upakArI to upakArI (3) AtmautthAnano pAyo, pR. 307-11 svAnubhUtinI pagathAre 7 57 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ja. paraMtu apakArI paNa upakArI ja che ema na mAnIe tyAM sudhI tAraka dharmanI pariNatithI vaMcita rahevAya che. nizcaya nayane na svIkAravAthI tattvano vilopa thAya che. nizcaya nayanuM bIja "upayogI sUkSaNam' sUtra che. vyavahAra nayanA bIjarUpa "parasparopagraho nIvAnAm ane nizcaya nayanA bIjarUpa "Dono kSaNam' A beuno - maitrIbhAva ane upayogano - vivekapUrNa samavatAra karanAra sAdhaka mokSamArgamAM saraLatAthI AgaLa vadhI zake che. bIjA badhA mArA upakArI che, mATe mArAthI koI para apakAra na karAya e niyamane jIvanamAM vaNavAthI vyavahAra dharma nizcaya dharmano pAyo bane che. jyAM ahaMkArarahitatA che, tyAM hRdayanI vyApakatA che, vizuddhi che. ethI vyavahAra naya antaHkaraNanI vizuddhi kare che. e vizuddhi ratnatrayInI puSTi kare che, jenA phaLasvarUpe AtmAno anubhava maLe che. kevaLa vyavahAra nayane AgaLa karavAthI ahaMkAra puSTa thAya che. kevaLa nizcaya nayane AgaLa karavAthI pramAda poSAya che ane bhaktinA pariNAmano nAza thAya che. mATe sAdhake bane nayono/beu dRSTiono samucita samavatAra potAnA jIvanamAM karavo joIe. eka majhAno sAdhanAkrama pUjyazrIjIe vyavahAra ane nizcaya dRSTine sAMkaLIne Apyo : antaHkaraNanI vizuddhi - ratnatrayInI puSTi - AtmAnubhUti. svAnubhUtinI pagathAre che 58 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAra naya dvArA badhA ja AtmAo para maitrIbhAva AvavAthI antaHkaraNa vizuddha banyuM. badhA AtmAo parano maitrIbhAva huMne zithila kare. A aham-zithilatA dvArA AvelI zuddhi cAritranI puSTimAM pariNamaze. jJAtAbhAva, draSTAbhAva have tIkSNa banaze. jJAtAbhAvanI tIkSNatA udAsInabhAvamAM pariName. "jJAnanI tIkSNatA caraNa teha. (4) jJAnadazA je AkarI, teha caraNa vicAro...(5) jJAyakabhAva taNa banato jaze, nirlepa banato jaze; tema udAsIna bhAva gADha banato jaze. jJAyakabhAva ane udAsInabhAva : ratnatrayInI puSTi. ane A svaguNomAM vahevAnI dhArA amala, akhaMDa, alipta AtmadazAne anubhavavA tarapha jaze. (4) adhyAtma gItA (5) savAso gAthAnuM stavana svAnubhUtinI pagathAre ja 59 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra anyathA vacana abhimAnathI, pharI karma tuM bAMdhe, zAkabhAva je ekalo. grahe te sukha sAthe.. 4/6 pAramArthika paristhiti na samajavAthI "huM dAna Adi kriyAno kartA chuM' evAM viparIta vacano bolI bolIne AtmA pharI pharI (vAraMvAra) karmano baMdha karyA kare che. kartAbhAvane badale jJAtAbhAva, jJAyakabhAvane grahaNa karanAra AtmA pAramArthika sukhane pAme che. svAnubhUtinI pagathAre che 60 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |'jo ghara bAre ApanA...' eka zrImaMta roja savAre noTonI thappI laIne bese. loko AvatA jAya. te pAMcaso-hajAra, be hajAra e rIte paisA ApyA kare. zrImaMta dAna sarasa kare; paNa nIcI najare Ape. ekavAra e svAnubhUtinI pagathAre 7 6 1 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImaMtanAM mitro bhegAM thayelAM. eka mitre bIjAone pUchayuM : ApaNo mitra dAna sarasa Ape che. paraMtu e nIcI najare kema Ape che ? eka mitre kahyuM : evuM bane ke Aje koIne sArI evI rakama ApI hoya. e ja vyakti bIjA divase sAme maLe ane praNAma paNa na kare. e vakhate, jo UMcI najare dAna ApeluM hoya to manamAM ema thaI jAya ke A mANasa ! kevo che A ! gaIkAle to garaja hatI ne, paisA levA Avelo; Aje sAme maLe che ne akkaDa chAtIe cAle che ! paraMtu nIcI najare dAna ApyuM hoya to khyAla ja na Ave ke kone ApeluM.. vAta ThIka lAgI. chatAM thayuM ke ekavAra zrImaMtane A bAbate pUchavuM to kharuM ja. ekavAra evo yoga thayo. badhAM beThelAM hatAM. zrImaMta mitrane A viSayamAM pUchavAmAM AvyuM tyAre temaNe kahyuM : mane zarama Ave che, mATe nIcI najare dAna ApuM chuM. navAI lAgI mitrone. dAna ApavAmAM zenI zarama ? zrImate kahyuM : A dhana prabhunI kRpAthI maLyuM. dhana bIjAne vaheMcavAno bhAva paNa prabhue Apyo. ethI paNa vadhu, mArA hAthane prabhu nimitta banAve che... to, mAruM kazuM ja na hovA chatAM loko kahe ke A bhAI dAna Ape che... tyAre, e sAMbhaLIne mane zarama na Ave ? mitrone paNa lAgyuM ke vAta barobara hatI. zrImaMte kahela vAtano nicoDa A Avyo : kartutva mAruM che ja nahi A kriyAmAM. kartutva parama zaktinuM che. svAnubhUtinI pagathAre che dara Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI mahApuruSonA zabdo yAda Ave : eka paNa sAro bhAva, sAro vicAra prabhunI kRpAthI ja maLe che. prabhue zAsana sthApyuM. e zAsana ApaNane maLyuM. prabhunA pyArA zabdo ApaNA sudhI AvyA. ane je vicAro relAyA; je kaMI thayuM enI pAchaLa kartutva prabhunuM thayuM. prabhunA pyArA zabdonuM kartutva. nimitta zabda pUrvano anUTho zabda che. kartutvanI vibhAvanAne kheravavAnI jAduI lAkaDI. "prabhue mane nimittarUpa banAvyo..." pravacanakAra mahAtmA sudharmA pITha parathI nIce Utare ne emanI AMkho bhInI, bhInI hoya. AMkhonI e bhInAza prabhune kahetI hoya ke prabhu ! tArI pAse agaNita sAunDa sisTamsa hovA chatAM te mArI sAunDa sisTama pasaMda karI. prabhu ! tAro bahu ja RNI chuM. te mane nimitta banAvyo. AvI ja vibhAvanA pravacanakAra mahAtmAne loko samakSa bolatAM bolyA pachI thatI hoya che. lokone lAge ke jJAnI puruSe potAno keTalo kiMmatI samaya amane Apyo. paraMtu sadgurunA manamAM to A ja vAta hoya ke huM svAdhyAya karI rahyo chuM. jemanuM upAdAna zuddha haze temane jJAna maLaze. kevI majhAnI A vAta ! (1) bhava-prasannaJtvAn guNattAzayastha ! svAnubhUtinI pagathAre A 6 3 - Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadguru sAmI vyaktinA upAdAnane mahattvapUrNa tarIke joze; nimitta svarUpa potAne nahi ja. zrotA nimittarUpa gurunA pyArA zabdone ja mahattvapUrNa lekhaze. kAraNa ke upAdAna-zuddhi paNa AvA nimittothI ja maLaze ne ! A pRSThabhU para sAdhanAsUtra Ave che; je kartutvanI vibhAvanAne ukhADIne jJAyakapaNAnI mahattAne sthApita kare che : anyathA vacana abhimAnathI, pharI karma tuM bAMdhe; jJAyakabhAva je ekalo, grahe te sukha sAdhe... "meM A karyuM, meM peluM karyuM AvA kRtitvanA abhimAnathI vAraMvAra karmabaMdha thayA kare che. kartutvanI vibhAvanAne choDIne mAtra jJAyakapaNAnI anubhUti Ave to sukha ja sukha rahyA kare. jJAyaka bhAva. sAdhaka binajarUrI paramAM to potAnI cetanA mUkaze ja nahi; jarUrI paramAM paNa mUkaze upayoga tyAre, Asakti Adi na thaI jAya enI kALajI rAkhaze. parama pAvana "dazavaikAlika sUtramAM A jJAyakabhAvanI majhAnI vAta Ave che. munirAja vahoravA gayA che. gRhasthanA ghare pahoMcyA. svAnubhUtinI pagathAre 64 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joyuM ke koI saMnyAsI Adi bhikSA grahaNa karI rahela che. teo parasALamAM UbhA rahe che. pelA saMnyAsI bhikSA laIne jAya pachI potAne rasoIghara pAse javAnuM che. to, teo kaI rIte UbhA rahe che ? 'nayaM viTTe mitraM bhAse aa ya vesu mAM re...' yatanApUrvaka UbhelA te munirAja bahu ja ochuM - nahivat bole che ane potAnI AMkhone koI paNa AjubAjunA padArtho para TheravatA nathI. paranA praveza mATenuM moTuM mAdhyama che AMkha. AMkha koI padArtha ke vyakti 52 thoDIka sekanDo sudhI ekadhArI paDI ke e padArtha ke vyaktino tamArI cetanAmAM praveza thaI zake. eTale ja, A munirAja AMkhone nIcI DhALIne UbhA che. kazAno praveza potAnI cetanAmAM na thAya.' muni gocarI karaze tyAre paNa muninuM zarIra roTalI, zAka vAparatuM haze. muninI cetanAmAM, gamA ke aNagamA rUpe, e khAdya padArthono praveza nahi ja thAya. jJAyakabhAva. tame mAtra jANanAra cho. jonAra cho. karanAra nathI. paraMparAmAM eka majhAnI kaDI Ave che Attara meru-abhiSekanI : jJAna kaLaza bharI AtamA, samatA rasa bharapUra; zrI jinane navarAvatAM, karma thAye cakacUra... svAnubhUtinI pagathA - 65 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya vIravijaya mahArAja snAtra pUjAmAM kahe che : "te dhanA nehiM viTTosi...' meru-abhiSeka samaye, prabhu ! jemaNe tamane joyA haze, te dhanya che. mahAkavi dhanapAle meru-abhiSekanI karelI stutinA gUrjara padyAnuvAdamAM virya munirAja zrI purandhara vijayajI kahe che : je janma samaye merugirinI svarNaraMgI Toca para, laI jaI tamone deva ne dAnava gaNo bhAve sabhara; kroDo kanaka kaLazo vaDe karatA mahA abhiSekane, tyAre tamone jemaNe joyAM haze te dhanya che... ApaNe, atItanI yAtrAmAM, kyAreya meru-abhiSeka samaye hAjara hatA ke kema tevo khyAla ApaNane nathI Avato. paraMtu Antara meru-abhiSeka Aje paNa ApaNe karI zakIe tema chIe. ApaNA zarIramAM je karoDarajju che, tene yaugika bhASAmAM merudaMDa kahevAya che. e che bhItarI meru. enA para sahasrAra je che, te che pAMDuka vananI zilA; jyAM prabhuno abhiSeka karavAmAM Ave che. e sahasrAra para prabhune athavA Arhattvane prabhunI AjJAne sthApIne abhiSeka karavAno che. e abhiSeka mATe joIe jJAtAbhAvano kaLaza ane samabhAvanuM jaLa... -- samabhAvanA jaLane bharavA mATe jJAtAbhAvano kaLaza jarUrI che. svAnubhUtinI pagathAre 66 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAtAbhAva. upayogI zeyo jaNAya kharA; paraMtu tyAM gamA-aNagamAno bhAva na thAya. atyAra sudhI, zeyomAM cetanA jatI ane gamo-aNagamo chalakAI UThato : A sAruM che, A kharAba che. sAdhaka mATe padArtha padArtha ja che. nathI te sAro, nathI te kharAba. eka sarasa siddhAnta e che ke tamArI cittavRttino ThaherAva kyAMya thavo na joIe. jyAM ThaherAva thaze tyAM gamA-aNagamAnA bhAvo UThI zake. - bilakula nadInA pravAha jevuM A che. nadIno pravAha vahI rahyo hoya tyAM svaccha pANInI pravahamAnatA raheze. paNa jyAM khUNo banyo ane pANI sthira banyuM tyAM lIla-phUla bAjhI jaze. eTale ja prabhue kahyuM ke cAturmAsa pUrNa thayuM, have A kSetra choDI do. eka ja kSetramAM vadhu samaya rahevAya to e kSetra pratye, e kSetranA loko pratye rAgadazA janmI zake. athavA ethI UMdhuM paNa thaI zake. AcArAMga sUtramAM naukA-uttaraNano prasaMga che. muni naukA dvArA nadIne kevI rIte Utare tenI vAta tyAM che. moTI nadIone naukA dvArA UtaravI paDatI. nAnI nadIomAM paga mUkIne UtaravAnuM thatuM. ahIM aplAyanI virAdhanA thAya che; paraMtu nadI UtaravI nahi evA kAraNasara eka nAnakaDA pradezamAM ja rahevAmAM Ave varSo sudhI to e kSetra ane e kSetranA loko pratye rAga Adi utpanna thAya; e moTuM aniSTa che. mATe nadI UtarIne paNa anya pradezomAM javuM e AjJA hatI. e yugamAM svAnubhUtinI pagathAre che 6 7 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nadIo puSkaLa hatI. be ke traNa nadIonA vaccenA pradezamAM alaga alaga gAmo hoya; paNa e badhAM gAmomAM sthiratA karI - zAstrIya AjJA pramANe - pachI e pradezane choDI de. enA pradeza pachI e pradeza, gAmomAM amArA zraddheya AcArya bhagavaMta vardhamAnataponidhi pUjaya bhadrakara sUrIzvarajI mahArAjAnI nizrAmAM amadAvAda, giradharanagaramAM amAruM cAturmAsa. - cAturmAsa UtaratAM, kArtikI pUnamanA divase cAturmAsa-parivartana mATe potAne tyAM padhAravAnI ghaNA bhAvikonI vinaMtI hatI. pUjyazrIjIe kahyuM : kArtikI pUname sAdhuno vihAra ja hoya. ame ahIMthI vihAra karIzuM... ane te pramANe pUjayapAdazrIjIe vihAra karI dIdho.. te ja divase teozrIjIe mane kaheluM : yazovijaya ! A kevI sarasa prabhunI AjJA che ! cAturmAsa pUruM thayuM. kSetra joDeno saMbaMdha pUro. jJAtAbhAva. nirlepadazA. ' lokonI vacce rahevA chatAM sAdhaka lokothI bhinna hoya che. Akhare, sAdhaka rahe che kyAM? "samAdhizatakanI pyArI kaDI yAda Ave. vAsa nagara vana ke viSe, mAne duvidha abudha; AtamadarzIkuM vasati, kevala Atama zudha... svAnubhUtinI pagathAre Ta 68 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nagaramAM vAsa ke jaMgalamAM; e to ajJAnI jananuM mantavya hoI zake. AtmadarzI sAdhaka na to jaMgalamAM rahe che, na nagaramAM. e to che potAnI bhItara. aSTAvakra RSi kahe che : aho janasamUhe'pi, na dvaitaM pazyato mama / araNyamiva saMvRttaM, kva rati karavANyaham // 2, 21 // lokonI bhIDanI vacce rahenAra sAdhaka paNa jo potAnI bhItara ja raheto hoya to enA mATe e bhIDamAM ane jaMgalamAM koI pharaka nathI. jJAtAbhAvano A kaLaza. nirlepadazAvALI cittanI A AdhArazilA. samabhAvane rAkhavAnuM majhAnuM A AdhArapAtra. emAM bharAze sama-rasa. atyAra sudhI, sAmAyika lenAra sAdhaka "karemi bhaMte ! sAmAiye..." kahIne samabhAvamAM rahevAnI pratijJA karato. paNa citta vibhAvamAM na ja jAya evI enI jAgRti nahotI; pariNAme samabhAvanuM grahaNa thaI zakatuM nahotuM. samabhAva ane vibhAva che Amane-sAmane. vibhAvamAM citta hoya tyAre emAM samabhAva zI rIte AvI zake ? have, jJAtAbhAvanI AdhArazilA Avela hoI sama-rasa temAM raheze. svAnubhUtinI pagathAre che 69 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e sama-jaLano abhiSeka. brahmarandrathI e abhiSeka zarU karo. pUruM astitva samarasathI otaprota banI jAya. karmono baMdha have kyAM? ane sattAmAM rahela karma udayamAM Avaze, to paNa enI asara keTalI? mATe kahyuM : "zrI jinane navarAvatAM, karma thAye cakacUra.." majhAnuM sAdhanA sUtra ApaNI sAme che : "jJAyakabhAva je ekalo, rahe te sukha sAdhe..." tame jJAyaka, jANanAra banI gayA; sukha ja sukha. - bhojananI kriyA cAlatI haze. paNa khAnAra tarIke tame nahi ho. tame hazo mAtra jonAra. jANanAra. ane bolavAnI kriyA cAlu haze; paNa bolanAra tarIke tame to nahi ja ho ne ! tame hazo jonAra. yAda Ave "hRdayapradIpa SatrizikAno prAraMbha : zabdAdipaJcaviSayeSu vicetaneSu, yogantato hRddhi vivekanAM vyavita | yasmAd bhavAntaragatAnyapi ceSTitAni, prAdurbhavantyanubhavaM tamimaM bhajethAH // * anubhUtinI keTalI sarasa vyAkhyA ! zabdo uccArAtA hoya, ane eka kSaNa evI Ave jyAre tame bolavAnI prakriyAthI chUTA paDI gayelA ho. antaryAmI - aMdara beThela caitanya - A bolanArane paNa jotuM hoya; zarIra bolI rahyuM che, tame joI rahyA cho. svAnubhUtinI pagathAre : 70 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIra khAI rahyuM che. tame e vakhate khAnAra tarIke nahi, paNa jonAra tarIke ho. kriyA rahe; kartA na rahe. yogadaSTi samuccaya' granthanI svapajJa TIkAno prAraMbha yAda Ave: "yotindrapratyAyanamUtasya yovRSTisamundrayastha vyathA prastute..." huM TIkA karuM chuM tema nahi; mArA vaDe TIkA karAya che tema paNa nahi; TIkA karAya che. keTalI sarasa vAta ! kriyA che; kartA nahi. yogadaSTi samuccaya TIkAno A prAraMbha vAMcatAM ja thayeluM ke yogano pUro sAra pahelI paMktimAM ja pUjya haribhadrasUri mahArAje ApI dIdho ! basa, kriyA rahe. kartA na rahe. zarIranA stara para anivArya kriyAo raheze; paNa e vakhate upayoga e kriyAomAM nahi rahe. huM ghaNIvAra hasatAM hasatAM kaheto houM chuM : tame khAtA ho tyAre upayoga tamArI bhItara haze toya koLiyo hAthamAM bharAze ane moDhAmAM ThalavAze. nAka ke kAnamAM nahi ja jAya. jo zarIranuM tanna ApoApa A kriyA karI letuM hoya to upayogane zA mATe tyAM mUkavo ? svAnubhUtinI pagathAre 71 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nokara pANI levA mATe mATalI tarapha jAya tyAre tame enI pAchaLa pAchaLa jatA nathI. nokarI mATalImAMthI pANI tamane Ape che. tamAre e vakhate pAchaLa javAnI jarUra nathI. . e ja rIte, zarIra koLiyA bharI moDhAmAM ThAlavyA kare che; ApoApa e prakriyA cAlyA karavAnI che; to tame tamArA upayogane e kriyAmAM zA mATe mUko ? zabdAdripaviSaSa..bolavAnI, sAMbhaLavAnI ke bIjI koI prakriyA cAlatI hoya tyAre tame ethI bhinna cho evuM anubhavAyuM joIe. tame cho mAtra draSTA. tame jonAra cho. karanAra nathI. - pharI sAdhanA sUtrane raTIe : "jJAyakabhAva je ekalo, rahe te sukha sAdhe... svAnubhUtinI pagathAre che 72 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 AdhAra sUtra bhagavaI aMge bhAkhiyo, sAmAyika a sAmAyika paNa AtamA, dharo sUdho artha ... 3/4 bhagavatIjI sUtramAM 'AtmA e ja sAmAyika che' ema kahyuM che. AvA zuddha arthane manamAM dhAraNa karo. svAnubhUtinI pagathAre (bhagavatIsUtranuM vacana : 'AvA sAmAyiC, AyA sAmAyiyalsa madde...' AtmA e ja sAmAyika, AtmA e ja sAmAyikano artha. sArAMza e ke samabhAvamAM vartavuM te ja sAcuM sAmAyika che.) 3 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |'sunna mahala meM diyanA bAri le...' svAnubhUtinI pagathAre sAdhanAmanISI pUjyapAda paMnyAsapravara zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja sAheba kahe che : sAmAyika te AtmAno zuddha pariNAma che. 74 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyArthika naye sAmAyika te AtmA che, AtmAno sAmAyika pariNAma che. (1) e sAmAyika pariNAma traNa rUpe hoya che : sAma, sama ane samma. sAma che madhura pariNAma. maitrIno bhAva. badhA ja AtmAo bhaNI laMbAyela maitrIpUrNa hAtha. atIta ananta janmomAM eka ja laya para calAyeluM : potAnA ahamane paMpALanAra pratye gamAno bhAva ane ahane khotaranAra pratye aNagamo. e rIte, ApaNe mAtra ApaNI jAtane ja cAhelI. bIjAne cAhavAnuM kAraNa ApaNuM "huM ja hatuM. mane anukULa che; mATe e sArI vyakti che. jAtane cAhI, bIjAne dhikkAryA, avagaNyA. agaNita atItamAM karelI A bhUlanuM prAyazcitta zuM? prAyazcitta e ja ke potAnI jAtane badhAthI hIna gaNavI. bIjAM vyaktitvomAM rahela siddhatvano Adara karavo. kumArapALa mahArAjA pATaNathI paramapAvana zatruMjaya girirAjanA cha'rIpAlita yAtrAsaMghamAM; mahAguru kalikAlasarvajJa pUjya hemacandrAcAryanI nizrAmAM. (1) AtmautthAnano pAyo, pR. 329 svAnubhUtinI pagathAre cha 75 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMghayAtrAmAM dareka paDAve AcArya bhagavaMtazrI padhArI gayA pachI kalAka-doDha kalAke kumArapALa mahArAjA AvatA. gurudeve udayana mastrIne - je kumArapALanI sAthe rahetA hatA - pUchyuM: tamane ATalI badhI vAra kema lAge che paDAve pahoMcatAM ? udayana mastrIe kahyuM : gurudeva ! rastAmAM jeTalAM vRkSo Ave che e vRkSone rAjA praName che. pradakSiNA paNa Ape ane stuti kare temanI ke tame keTalA badhA yAtrikone chAyA ApI haze.. huM mArA yAtrikone kapaDAnA taMbUmAM rAkhuM chuM, jyAM teo garamIthI trasta thaI jAya che. enI sAme, tame e yAtrikone ThaMDaka Apo cho... kevI majhAnI vAta ! chAMyaDo lIdhA pachI ApaNane kyAreya vRkSone - e yogirAjone thanks kahevAnuM mana thayuM ? pote taDakAmAM tapI anyone chAMyaDo ApatA e yogivaryomAM rahela siddhatvane nihALavAnuM, jhUkavAnuM kyAreya thayuM ? ekavAra bhIlaDiyAjI tIrthathI DIsA jatAM vacce bhadrakIrti vihAradhAmamAM rokAvAnuM thayeluM. e divase lagabhaga 47 poInTa garamI hatI. thoDAka mumukSuo sAthe hatA. bapore vAcanA mATe teo AvyA tyAre meM temane kahyuM : Aje ATalI garamI hovA chatAM ahIM vRkSo hovAthI garamI thoDI ochI lAgI ane tame svAdhyAya sArI rIte karI zakyA. to e mATe tame vRkSono AbhAra mAnyo ? svAnubhUtinI pagathAre 3 76 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramapAvana dazavaikAlika sUtramAM pUjya zayyabhavasUri mahArAje kahyuM ke sAdhaka sarvaprANIono mitra hovo joIe. tyAM temaNe sarvabhUtAtmA banavA mATenI sAdhanA paNa batAvI che : samyak rIte dareka AtmAne jovAnI (ra) atyAra sudhI ApaNe tamAma AtmAone asamyak rUpe joyA che. temanA vyaktitvanI kyAreya ApaNe noMdha lIdhI nathI. eka ja vAta manamAM hatI : mane anukULa vyaktitvo te sArAM; mane pratikULa vyaktitvo te kharAba. have dareka AtmAmAM rahela siddhatvano svIMkAra karavo che. prabhu, dareka AtmAne, te paripUrNa che e rIte dekhe che. pUjya devacandrajI mahArAjanA pyArA zabdo hoThe caDI Ave : 'nija sattAe zuddha sahune lekhatA ho lAla...(3) pUjya mahopAdhyAya zrI yazovijaya mahArAjanI vANImAMthI paNa A ja raNako UThe che : 'sannivAnapUrvIna, pUrNa khAttvakSyate...'(4) ApaNe kaI rIte A pUrNatAne joI zakIe ? jhariyAnI kolasAnI khANamAMthI eka karmacArI'sAMje bahAra nIkaLe. kolasAnI raja vaDe roTAyeluM enuM zarIra hoya. kadAca e kALA habasI jevo, te samaye, dekhAto hoya; paNa ene oLakhanAra (2) savvapUyamUtrasta, sambaM chUTArUM pAso / (3) zrI suvidhijina stavanA (4) jJAnasAra prakaraNa 1/1 svAnubhUtinI pagathAre 7 77 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakti kaheze : are, A to camana ! enI to gorI gorI cAmaDI che. hamaNAM naLa nIce besaze eTale ekadama sundara te lAgaze. AvuM ja dareka vyakti mATe na banI zake ? e vyaktitvomAM azuddhi karmajanya che; karmaja dUra thatAM ja e AtmAo anaMtaguNo vaDe zobhI UThavAnA che A vicAre e vyaktitvone joIne Ananda na thAya ? koI vyaktine tAva Ave tyAre, tAvarUpa rogane ane e vyaktine ApaNe bhinna gaNIe chIe. ahIM krodha AdithI vyaktitvane chuTuM kema na pADI zakIe ? bhIlaDiyAjI tIrthamAM upadhAna tapanI ArAdhanA. dhAryA karatAM ArAdhakonI saMkhyA vadhI gaI. bahenone eka rUmamAM ATha jeTalAM rAkhela. ArAdhaka bahenoe mArI pAse phariyAda karI : AvI nAnI rUmamAM ATalA ArAdhako zI rIte rahI zake ? meM joyuM ke emanI vAta sAcI hatI. paNa Ayojako pAse bIjo koI rasto nahoto. meM hasatAM hasatAM kahyuM : tame eka rUmamAM ATha ArAdhako. dareka ArAdhaka mATe potAnA sivAyanA sAta ArAdhako bhaviSyanA siddha bhagavaMto che ne ! to, e siddha bhagavaMtonI najIka rahevAnuM kevuM sukha tamane maLyuM ! baheno hasI paDI. paNa emaneya A dRSTikoNa gamI gayo. svAnubhUtinI pagathAre cha 78 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAma pachI sama pariNAma che AtmAno. samatva eTale tulyatA. mAdhyacya pariNAma. prabhu pArzvanAtha bhagavaMtanI stuti karatAM kalikAlasarvajJa hemacandrasUri mahArAje kahyuM: kamaThe dharaNendre ca, svocitaM karma kurvati / prabhustulyamanovRttiH, pArzvanAthaH zriye'stu vaH // kamaTha prabhunA pAvana deha para upasargonI jhaDIo varasAvI rahela hato, dharaNendra prabhunI bhakti karatA hatA. tyAre pArzvanAtha prabhu e banne para sarakhI manovRttivALA hatA. prabhu mAne che ke beu potapotAnI bhUmikA pramANe vartI rahyA che. kamaTha karmodaye tevI vicAradhArAmAM hato. dharaNendra puNyodaye bhaktinI vicAradhArAmAM. samatvane jJAtAbhAva tarIke paNa samajI zakAya. jaDa padArtho pratye na rAga, na vaiSa. padArtha padArtha che; e nathI sAro, nathI kharAba. ane ethI na e pratye gamo raheze, na aNagamo. - eka sAdhakano khAdyapadArtho parano dRSTikoNa kevo haze ? ene mATe roTalI, zAka ke dUdha mAtra zarIrane TakAvanAra dravya che. majhAno dRSTikoNa sAdhaka pAse che. cUlo saLagato rAkhavA lAkaDAM aMdara homavA paDe. paraMtu e mATe khurasInA pAyA toDIne na nakhAya. bALavA mATenAM sAdAM lAkaDAM nakhAya. e ja rIte, sAdhanA mATe zarIra sajja rahe e mATe AhAra Apavo paDe tema hoya tyAre kevo ApavAno? bilakula sAdo. e mATe AyaMbilanuM tapa zreSTha. zarIrane svAnubhUtinI pagathAre cha 79 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSaNa maLyA kare. ghI-dUdha vagere na hovAne kAraNe bIjI koI garabaDa na sarjAya. . - sAdhune sAmAnya saMyogomAM sAdo AhAra levAnI ja AjJA che. tapazcaryA karavAnI hoya ke enuM pAraNuM hoya tyAre ja ghI-dUdha Adi levAnI vAta che. dazavaikAlika sUtranI hAribhadrIya TIkAmAM eka prasaMga Ave che: munirAja vahorIne AvyA che. miSTAnna pAtramAM joI gurudeve pUchyuM : kema, miSTAnna kema ? ziSya kahyuM : gurudeva ! nirdoSa A ja maLyuM. roTI-zAka doSita lAgyuM. nirdoSa A ja hatuM. mATe e lAvyo. ziSyanA manamAM Asakti hatI; ethI eNe Avo javAba Apelo. paNa majhAnI vAta A thaI ke sAdhaka sAttvika AhAra para ja pasaMdagI utAre. ghI-dUdhathI yukta miSTa AhAra para nahi; ke je pramAdane vadhAre. sAdhakanuM AhAra-vijJAna AvuM hoya che : ekAsaNuM paNa e rIte karavAnuM, sAdA ane ochA AhArathI ke vAparyA pachI tarata svAdhyAya AdimAM joDAI zakAya. tapAcAranA bAhya bhedone abhyattara tapa joDe sAMkaLavAnI majhAnI vAta ApaNe tyAM che. (5) evuM lAge ke anazana ane UNodarI tapane svAdhyAya joDe, vRttisaMkSepa ane rasatyAgane dhyAna joDe ane kAyakleza ane saMlInatA tapane kAyotsarga joDe saMbaMdha che. (5) vAhya tadupavRDham ! - jJAnasAra svAnubhUtinI pagathAre , 80 * Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anazana. upavAsa Adi tapazcaryA. e divase vAparavAnuM na hoI svAdhyAya mATe samaya vadhu maLe. UNodarI. vAparyuM; paNa thoDI bhUkha hatI ane vAparavAnuM baMdha karyuM. A UNodarI svAdhyAyamAM upakAraka banaze. majhAnI vAta e che ke jo peTabhara vaparAyuM hoya to vAparyA pachI pustaka hAthamAM lezo toya jhokAM AvavA lAgaze. kema Ama bane che? ghaNuM vaparAyuM hoya tyAre jaTharAgninuM kAma vadhI jAya che ane tethI zarIranA tatre lohIno puravaTho tyAM vadhu pahoMcADavo paDe che. eTale zarIranuM tatra magaja tarapha lohIno puravaTho nahi javA de. pariNAme UMgha AvavA lAgaze. AnI sAme, jo ocho AhAra levAyo haze to beu jagyAe - jaThara ane magajamAM - lohIno puravaTho pahoMcI zakaze. vRttisaMkSepamAM be ke traNa bhojyadravyo vaDe bhojana pUruM karavAnuM hoya che; jeTalI bane teTalI ochI vAnagIothI. rasatyAgamAM ghI, dUdha Adi vigaI paikInI eka-beno tyAga karavAno hoya che. dhyAna mATe paNa haLavuM peTa anivArya zarata che. A banne bAhya tapa vaDe zarIramAM AvelI haLavAza sAdhanAmAM parivartita thAya. atyAre vipazyanA-sAdhanAmAM bhojana mATe AvA ja niyamo che. savAre dUdha-pauMA jevo haLavo nAsto. bapore AchI copaDelI roTalI sAthe zAka, dALa... sAMje kazuM ja jamavAnuM nahi. svAnubhUtinI pagathAre 81 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAyaMbhojanano tyAga dhyAna mATe bahu ja jarUrI che. baporanuM bhojana rAta sudhImAM pacI jAya; jethI maLaske, brAhma muhUrtamAM sAdhaka dhyAna karI zake. brAhma muhUrtamAM seMkaDo yogIo dhyAnamAM lIna rahetA hoya che eTale A samaye dhyAna karavAthI te yogIonAM Andolano maLI zake. kAyakleza ane saMlInatA tapa kAyotsargamAM sahAyaka banaze. kAyaklezamAM kAyA paranAM kaSTonI sAthe vividha Asanone levAmAM AvyAM che. bhinna bhinna Asanono abhyAsa kAyotsargamAM eka ja Asane kalAko sudhI rahevAmAM - upayogI banaze. saMlInatAmAM paNa kAyAne saMkocIne rAkhavArUpa kAyAne sAdhavAnI vAta che. saMta kabIrajInuM eka vacana yAda Ave : sunna mahala meM diyanA bAri le, AsanasuM mata Dola re...' kAyayogane niSvakaMpa banAvIne manoguptinA - vikalpazUnyatAnA mahelamAM Atmajyotine tuM jagava ! samatvane - sama sAmAyikane joI rahyA chIe ApaNe. bhagavad gItA yAda Ave : samatva yoga kanyate / samatva te ja yoga. svAnubhUtinI pagathAre 2 8 2 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padArthono upayoga zarIra karatuM hoya ane tyAre sAdhaka potAnI bhItara DUbela hoya. goMDalanA tatkAlIna rAjavI sAdAM vastro ja paheratA. goMDalanI bajAramAM e ja vastromAM ghUme, koIne tyAM koI prasaMgamAM hAjarI Ape toya sAdAM vastromAM. mitre pUchyuM tyAre temaNe kahyuM : ahIM to badhA mane oLakhe ja che ne? bhAre kapaDAM paheruM ke sAdA; zo pharaka paDe? ekavAra mahArAjA laMDana gayelA. tyAM garamImAM eka savAre mahArAjA prAtaHbhramaNa mATe nIkaLelA. evAM ja sAdA kapaDAM. pelo mitra paNa laMDana Avelo. e mahArAjAne maLI gayo. eNe navAIthI pUchyuM : ahIM paNa Apa sAdAM vastromAM? mahArAjAe hasIne kahyuM : game tevAM bhapakAdAra vastro ThaThADIne ahIM pharuM toya kayo bhA mane oLakhavAno hato ? mitrane paNa e tattvajJAna gamI gayuM. A sandarbhamAM, huM hasatAM hasatAM ghaNIvAra kaheto houM chuM ke loko kevA paropakArI hoya che ke aMdaranI gaMjI to kharabacaDI pahere. upara jhabhbho rezamI pahere. bIjAnI AMkhane suMvALapa lAge ne ! ane paropakAra (?)nI hada to tyAre thAya jyAre dezamAM, pUra garamImAM sUTa paherIne phare. aMdara kevI garamI thatI hoya te e ja jANe. paNa... svAnubhUtinI pagathAre 83 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama sAmAyika. remi bhaMte !" nI pratijJA laIne sAdhaka sAmAyikamAM bese che ane chatAM samabhAvathI tenA cittane e otaprota nathI karI zakato enuM kAraNa zuM ? kAraNa e che ke upayoga eka sAthe viSamatA (rAga-dveSa)mAM ane samatAmAM kema rahI zake ? beu che Amane-sAmane. viSamatAomAMthI cittane mukta karI zakAya to ja samabhAvano sparza cetanAne thAya. ane e vAta nakkI che ke ekavAra e samatAnA divyaAnaMdano anubhava thayA pachI tame vAraMvAra e anubhavane punarAvartita karavA Icchazo. . vivekAnaMdajI narendranA rUpe hatA tyAre paNa prabhumilananI adamya tamannA. dareka saMtone pUchatA : tame sAkSAtkAra karyo che? mAre paNa karavo che. badhA saMtoe sAkSAtkAra to karelo na hoya. hA, sAkSAtkAranI vidhi teo batAve. narendra pUche pharIthI : tame paramAtmAno sAkSAtkAra karyo che ? saMto nA pADe. ema karatAM rAmakRSNa paramahaMsane maLavAnuM thayuM. narendra emane paNa pUchyuM : tame sAkSAtkAra karyo che? rAmakRSNa hasyA. temaNe kahyuM : tAre sAkSAtkAra karavo che ke vAto karavI che? narendra hyuM H gurudeva! kharekhara prabhune maLavuM che. enA vinA badhuM zUnya lAge che. svAnubhUtinI pagathAre Ta 84 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAmakRSNa paramahaMse narendranA mastaka para hAtha mUkyo. zaktipAta. narendra samAdhimAM DUbI gayA. sAta divasa sudhI teo e sthitimAM rahyA. AThame divase rAmakRSNa temane bahAra lAvyA. tyAre samAdhino - AtmasAkSAtkArano AnaMda mANI cUkela narendra kahe che : gurudeva ! pUrA bhavacakramAM hozamAM houM eTalo samaya A ja hato; Ape Apyo te; have Apa mane behozInI duniyAmAM kema laI AvyA? e pachI vAraMvAra narendrane e sthitine punarAvartita karavAnI IcchA thavA lAgI. samatAnA divya AnaMdane ekavAra mANyA pachI sAdhaka jarUra ene vAraMvAra Avartita karavA icchaze. samma sAmAyika. mokSasAdhanAmAM prabaLa sAmarthya dharAvatA jJAna-darzana-cAritra guNono lAbha te sama sAmAyika. samma eTale khIra-khAMDathI yukta hoya tevo madhura pariNAma AtmAno. te ratnatrayIrUpa AtmAno pariNAma che. ratnatrayI eTale AtmaramaNatA. yAda Ave jJAnasAra : vAritramabhivara, zAne vA naM mune ! AtmacaraNa, svarUpa-ekAgratA e ja che jJAna, e ja che darzana, e ja che cAritra. svAnubhUtinI pagathAre 7 85 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAje sAdhakanA stara para "jJAnasAramAM upara mujabanuM vidhAna karyuM. bhaktanA stara paranuM temanuM A aMgenuM vidhAna paramatAraka zrI zAntinAtha prabhunI stavanAmAM A rIte Avela che : tAruM dhyAna te samakita rUpa, tehi ja jJAna ne cAritra teha che jI; tehathI re jAye saghaLAM re pApa, dhyAtA re dhyeya svarUpa hove pache jI. prabhunuM dhyAna te ja darzana, te ja jJAna, te ja cAritra. prabhunA kSamA, vItarAgatA Adi guNonuM dhyAna - te guNomAM cittanI ekAgratA te darzana ane te jJAna. prabhunA te guNonuM e rIte dhyAna karavuM che ke e guNonI AMzika jhalaka ApaNAmAM dekhAya. samyagadarzana padanI pUjA (navapadapUjA)mAM AvelI eka paMkti samyagadarzananA mahimAne kevo to mukharita kare che !: "tihAM AparUpe sadA Apa juve..." kAyAne pele pAra, nAmane pele pAra rahelA potAnA amala, akhaMDa svarUpane sAdhaka joyA kare che... anubhUTyAtmaka A jhalaka tIvra anubhUtinA rUpamAM saMvedAya te samyak cAritra. e vakhate zuM thAya che ? majhAnI kephiyata AvI : dhyAtA re dhyeya svarUpa hove..." dhyAtAnI cetanAnuM dhyeyamAM nimajjana. svAnubhUtinI pagathAre : 86 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramaNa maharSi majhAnuM rUpaka Ape che : mIThAnI pUtaLI dariyAnuM UMDANa mApavA dariyAmAM gaI. have bahAra koNa Avaze ? dhyAtAnI cetanAnuM dhyeyamAM nimajjana. abhedAnubhUti. kaI rIte e thAya che ? prabhu che kSamAguNanA samudrarUpa. have sAdhakanI cetanAmAM e kSamAguNano aMza jhalake. to prabhunA samudra jevA kSamAguNane maLavA sAdhakanuM kSamAguNanuM jharaNuM cAlaze. e jharaNAnuM samudramAM bhaLI javuM te thaze abhedAnubhUti. A pRSThabhU para sAdhanAsUtra joIe : bhagavaI aMge bhAkhiyo, sAmAyika artha, sAmAyika paNa AtamA, dharo sudho artha... paramapAvana bhagavatI sUtranuM A sAdhanAsUtra : AyA sAmAyie, AyA sAmAyiyassa aTThe / AtmA te ja sAmAyika. AtmA te ja sAmAyikano artha. AtmA eTale AtmapariNAma. svAnubhUtinI pagathAre 87 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAyikanA sandarbhamAM AtmapariNAmanAM traNa svarUponI carcA AgaLa karI : sAma, sama, samma. sAma eTale maitrIbhAva. sama eTale samatA dazA. samma eTale AtmaramaNatA. to, majhAno eka krama ahIM sAdhanAno thayo : maitrIbhAva vistaraze pahelAM. e pachI jaDa padArtho para ke saMyoga-viyoga (inTavyaktitvo ke iSTa padArtho AdinA) AdinI ghaTanAomAM samabhAva raheze. e samabhAvanI zikharAnubhUti AtmaramaNatA rUpe maLaze. svAnubhUtinI pagathAre paNa 88 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra dharma na kahIe re nize tehane, jeTha vibhAva vaDavyAdhi, pahele aMge re eNI pere bhAkhiyuM karbhe hoya upAdhi. 2/9 vibhAva (rAga, dveSa Adi) rUpI moTo vyAdhi (vaDa vyAdhi) bhItara hoya tyAre sAdhakanI e dazAne dharma na kahI zakAya. zrI AcArAMga sUtramAM A vAta kahevAI che: akammassa vavahAro na vijjai, kammaNA uvAhI nAyaphA (rArA220) rAga ane dveSano pariNAma zenA vaDe thAya che? karmanA udayane kAraNe thAya che. ane ethI, audayika hovAthI, te vibhAvarUpa che. svabhAvarUpa nathI. svAnubhUtinI pagathAre . 89 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '8| AntarayAtrA. mahopAdhyAyazrI mAnavijayajI mahArAje prabhune prArthanA karI : prabhu! mArA manamAM Apa padhAro ne ! bhakta-hRdayanI e sabaLa prArthanA. prabhu temanA manamAM AvyA. bhakta kahe che ke prabhu ! mana mAruM, svAnubhUtinI pagathAre che 90 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame emAM AvyA eTale makAnamAlika huM ane bhADavAta tame. ane prabhu jevA bhADavAta hoya tyAre ochuM bhADuM vasUlAya kharuM? "puSTi zuddhi bhATaka grahI, huM sukhiyo thayo dAsa...' prabhu pAsethI be jAtanuM bhADuM vasUlya bhakta : puSTi ane zuddhi. bhaktane doSothI mukta paNa prabhu kare. guNothI tene yukta paNa prabhu kare. zuddhi, puSTi. kaI rIte A prakriyA thAya che ? krodha Adi vibhAva ApaNI bhItara che. ene ApaNe dUra nathI karI zakatA. e kSaNomAM paramapAvana zrI AcArAMga sUtrano svAdhyAya ApaNe karI rahyA chIe. eka sUtrakhaMDa pAse ApaNe saheja aTakIe chIe : "paNa vastu che, paNa vastu moDe, parNa vastu mAre, vatu fbAraNa.' prabhunA pyArA, pyArA zabdo hRdaya sudhI pahoMce che : "A krodha e ja to gAMTha che, e ja to ajJAna che, e ja to mRtyu che ane e ja naraka che...' prabhunI divya karuNAno sparza thAya che. A kSaNomAM. ane krodha A sUtra ekavAra raTato hato ane prabhunI karuNAno mane sparza thayo. eka rUpaka kathA mArA cittataMtramAM e samaye ghUmarAyelI : mAtAne pANI bharavA javuM che. gharamAM bhAMkhoDiyA bharatuM bALaka ja mAtra che. svAnubhUtinI pagathAre 91 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bALakanI AgaLa ramakaDAM, cokaleTa mUkI mA pANI bharavA kUve jAya che. vaLatAM ghare AvatAM ja je dazya teNIe joyuM; e stabdha thaI jAya che. nAnuM bALaka rasoI gharamAM pahoMcI gayuM che : cUlAnI lAlapILI jayotithI AkarSAI, ene pakaDavA mATe. ene ane cUlAne mAMDa eka-doDha phUTanuM aMtara che. mA doDatI Ave che. dIkarAne jorathI kheMce che ane kahe che : nahi, mArA lAla ! tyAM nathI javAnuM. e to bALI nAkhe ApaNane... mAnA svaramAM je karuNA hatI, ethI kaMIka adakerI karuNA mane prabhunA A zabdomAM pratibhAsita thayelI : nahi, mArA lAla ! tAre tyAM nathI javAnuM. e krodha to mRtyu che, e to naraka che ! prabhu doSothI mukta ApaNane A rIte kare. guNo paNa ApaNane prabhu taraphathI maLe. koIno paNa kSamA Adi guNa joyo, te gamyo; prabhune kahIe ke prabhu! A guNa mane Apo ! ane te maLI ja jAya. prabhu ja yoga ane kSema kare che ne ! aprApta guNonI prApti te yoga ane prApta guNonuM saMrakSaNa te kSema. prabhu lokanAtha che. "to nAhA.' bhavyajIvone prabhu yoga ane kSema Ape che. bhagavadgItAe A ja vAta kahI : ananyAzcintayanto mAM, ye janAH paryupAsate / teSAM nityAbhiyuktAnAM, yogakSemaM vahAmyaham // svAnubhUtinI pagathAre che 92 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhanAnA stara para, prabhu guNasaMpattinA dAtA kaI rIte che, e vAta pU. devacandrajI mahArAje paramatAraka zrI suvidhinAtha prabhunI stavanAmAM batAvI : prabhumudrAne yoga prabhu-prabhutA lakhe ho lAla, dravya taNe sAdharmDa svasaMpatti oLakhe ho lAla; oLakhatAM bahumAna sahita ruci paNa vadhe ho lAla, ruci anuyAyI vIrya caraNadhArA sadhe ho lAla... prabhunI mudrAne jotAM prabhunI prabhutAno khyAla Ave. prabhunA Atmadravya jevuM ja Atmadravya potAnuM che evo khyAla AvatAM potAnI prabhutAno khyAla Ave. e pachI prabhunI prabhutA para bahumAna. bahumAna Ave eTale ruci Ave. ruci pramANe Atmazakti cAle. ane e rIte AtmaguNomAM yAtrA zarU thAya. A majhAnuM sAdhanAnuM stara... prabhunuM darzana karatAM prabhunA guNonI AMzika jhalaka prApta thAya. guNonI prabhudattatAnI vAta eka majhAno AyAma ApaNI bhItara lAve che. krodha hAlatAM ne cAlatAM Avato'to. prabhu pAse kSamA guNa mAgyo. maLyo. have ko'ke e sAdhakanA kSamAguNanI prazaMsA karI. sAdhakanI AMkho bhInI banaze ane AMkhonI e bhInAza prabhune kahetI haze : prabhu ! teM Apela kSamAguNanI prazaMsA thaI che. tuM ene svIkArI le. svAnubhUtinI pagathAre 8 9 3 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNo paranI mAlikIyata prabhunI. ravIndranAtha TAgore prabhune kaheluM : prabhu ! huM to bAMsurI jevo chuM. havA thaIne mArI bhItarathI tuM vahe che. ane ethI mArA saMgIta para mAlikIyata tArI ja che. prabhunA pyArA zabdo ApaNI cetanA soMsaravA vahe ane guNonuM saMgIta sarajAya... AmAM ApaNuM kRtitva keTaluM ? A pRSThabhU para "SoDazaka prakaraNamAM apAyela dharmanI vyAkhyAne jovAno AnaMda Avaze. dharma eTale guNonI puSTi ane doSa-mukti rUpI zuddhi yukta citta (6) AvuM citta ApaNane prabhu Ape. ApaNe prabhune mana ApIe. prabhu ApaNane zuddha citta Ape. AvuM citta te dharma. prabhu thayA dharmanA dAtA ! "dhammadayANuM..." rAga, dveSa, moha che mela. prabhue kahela anuSThAno vaDe te mela dUra thAya eTale citta zuddha thayuM. prabhue Apela guNo vaDe citta puSTa thayuM. (1) gazcittavo, yataH kriyAdhira zartha vArthamA mavilAmenaitatavanu, puSTacAlimapa viyaH | 3, 2 - (2) rAgAdayo malAH khalvAgama-sadyogato vigama eSAm / tadayaM kriyA'ta eva hi, puSTiH zuddhizca cittasya // 3,3 // SoDazaka svAnubhUtinI pagathAre . 94 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paripekSyamAM, A kaDI hRdayaMgama banI rahe tevI che : dharma na kahIe re nizce tehane, jeha vibhAva vaDavyAdhi; pahele aMge re eNI pere bhAkhiyuM, karme hoya upAdhi...' 29 padArtho ke vyaktio pratyeno rAga chalakAI rahyo che yA dveSa UbharAI rahyo che; e kSaNone ApaNe dharma na kahI zakIe. sAdhakane potAnA amala, akhaMDa svarUpa bhaNI laI jAya te dharma. sAdhakane jJAna, darzana, Ananda, samabhAva, vItarAga dazA Adi guNo bhaNI laI jAya te dharma. akhaMDAkAra cetanA e ApaNo svabhAva che. ApaNI zuddha cetanA khaMDomAM vibhAjita hotI nathI. kyAreka rati, kyAreka arati; AvI bhinna bhinna dazAomAM rahenArI ApaNI cetanA nathI. to savAla e thAya ke ene khaMDomAM vibhAjita koNa kare che ? vikalpo akhaMDa cetanAne khaMDomAM vaheMce che. sAmAnyatayA evuM lAge ke ghaTanAone kAraNe rita, arita thAya che. paraMtu hakIkata e che ke ghaTanAono praveza, tamArI bhItara, vikalpone kAraNe thAya che. vikalpo na Ave e mATe ghaNI badhI vyavasthAo che. svAdhyAyanI ke japanI ekAgratA; vikalpone AvavAnI bArIo baMdha ! prabhunI bhaktinI dhArAmAM tame vahI rahyA cho... tamAruM ahobhAvAtmaka rUpa prabhunA zuddha rUpa joDe ekameka thayu che. vikalpo kyAMthI Avaze ? svAnubhUtinI pagathAre - 95 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirvikalpatAnI e pRSThabhU para tame tamArA guNonI AchIsI anubhUti karI zakazo. niSedhamukhe dharmanI vyAkhyA ahIM apAI che : dharma na kahIe re nizce tehane, jeha vibhAva vaDavyAdhi...' vibhAvano sparza tamArA antastarane hoya tyAre dharmano sparza kaI rIte hoI zake ? jema ke, dharma eTale samabhAva... have vibhAva ane samabhAva Amane-sAmane che. to vibhAva hoya e kSaNomAM samabhAva kaI rIte, tamArI bhItara, hoI zake ? dharma astitvanA stare pahoMcavo joIze. jyAM rAga, dveSa Adi che; e ja astitvanA stara para dharma - samabhAva pahoMce; jethI dharma anubhUtino viSaya bane. dharma-sAdhanA mAtra anuprekSAno viSaya bane to cAlI na zake. keTalAka prabuddha sAdhakoe ekavAra mane pUcheluM : amArI sAdhanA kyAM aTakI paDe che ? meM kaheluM : 'anuprekSAe tamArI sAdhanA aTakI paDe che. eka zabda para be-traNa kalAka anuprekSA karIne tame kahezo : vAha ! eka zabda 52 AvI UMDI anuprekSA..! tame aTakI gayA.' anuprekSA to svAdhyAya che. dhyAna/anubhUti kyAM ? astitvanA stare dharma javo eTale zuM enI vAta karuM. svAnubhUtinI pagathAre B 9 6 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka prophesara che. bahu ja sarasa bhASaNo te Ape che. e vidvAna manuSya marIne pharI manuSyAvatAramAM Ave che. e be-aDhI varSanuM bALaka hoya che ane ene bArAkhaDI zIkhavavI paDe che. bhAI, gayA janmanuM bhaNeluM kyAM gayuM? gayA janmanuM bhaNeluM kozyinsamAInDanA stara para | jJAta mananA stara para hatuM. janma pUro thatAM e stara bhUMsAI gayuM. hA, e ja nAnA bALaka pAse ramakaDuM mUko to e ene paNa moDhAmAM nAkhaze. AhArasaMzA UMDe sudhI pahoMcelI che ne - to, jyAM sudhI rAga, dveSano phelAve che; e bhUmikA sudhI sAdhanAne laI javAnI che. e sAdhanAno anubhava pelA anubhavane haTAvaze. zrIpALa rAsanI paMktio yAda Ave : haravyo anubhava jora hato ke, mohamalla jaga lUMTho; pari pari tehanA marma dAkhavI, bhAre kIdho bhUTho re..." sAdhanAnA anubhave mohane parAsta karyo. bhaktanA stara para A ja saMvedana paramatAraka zItalanAtha prabhunI stavanAmAM AvyuM : viSaya lagana kI agana bUjhAvata, tuma guNa anubhava dhArA; bhaI maganatA tuma guNa rasa kI, kuNa kaMcana kuNa dArA... prabhunA (svanA) guNono anubhava viSaya-kaSAyanA anubhavane samApta karI de che. svAnubhUtinI pagathAre 9 97 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma na kahIe re nize tehane, jeha vibhAva vaDavyAdhi..' keTalI spaSTatA che ! rAga, dveSa, ahaMkAra e ja jo anubhavano viSaya hoya to dharma kyAM ? dharma anubhavano viSaya banavo joIe. vairAgya, kSamA, namratA jo anubhavanA stare AvI jAya to rAga, dveSa, ahaMkAra e stara para zI rIte raheze ? savAla thAya ke vibhAva pedA kema thAya che? "karme hoya upAdhi." karmanA udayane kAraNe vibhAvarUpI upAdhi janme che. mohanIya karmano udaya thayo. sAdhakanI jAgRti ochI paDI. pariNAme te mohane anubhavavA lAgyo. enI cetanA udayAnugata banI. karmabandha cAlu. zrI AcArAMga sUtranA A pyArA zabdo yAda Ave : maMI savArI jAya ! karmathI - karmanA udayathI, rAga, dveSarUpa upAdhi pedA thAya che. phalita e thayuM ke vibhAvonuM antastaramAM na hovuM te dharma. svabhAva dazA bhaNI sAdhakanuM cAlavuM te dharma. yAda Ave "jJAnasAra' grantha : vAritramAtmavara zAnuM vA rana mune ! AtmadazA bhaNI cAlavuM te ja cAritra, te ja jJAna ane te ja darzana. bhItara cAlavuM te ja prabhuno majhAno sAdhanApatha. keTalo hRdayaMgama che A sAdhanApatha ! svAnubhUtinI pagathAre 98 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra sUtra kumati Ima sakala dUra karI, dhArIe dharmanI rIta re, hArIe nahi prabhubaLa thakI, pAmIe jagatamAM jIta re..11/1 saghaLI kubuddhine tyajIne sAcA dharmanA svarUpane hRdayamAM dhArI laIe. prabhubaLa jenI pAse che te vyakti duniyAmAM kyAreya hAratI nathI; teno vijaya ja che. svAnubhUtinI pagathAre . 99 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9|vyaktitvanuM astitvamAM rUpAntaraNa videzamAM bahu ja vaMcAyelI eka racanAnuM zIrSaka che : Foot Prints. pacihno. racanAnuM kathAvastu AvuM che : eka vyaktine raNane pele pAra rahela eka gAmamAM koI kAma mATe javuM paDe svAnubhUtinI pagathAre A 100 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema che. raNanI musApharI. thakavI nAkhanArI. na koI sAthI, na saMgAthI. koIne kahe toya enI sAthe koI Ave tevuM nahotuM. te vakhate tene thayuM ke prabhune jo prArthanA karuM to teo Ave ja. teNe prArthanA karI ke prabhu ! bIjuM to koI mArI sAthe Ave tema nathI. tuM mArI sAthe na Ave ? prArthanA tatpaNa phaLe che. eNe prArthanA karI, cAlavAnuM zarU karyuM. enI navAI vacce, enAM be pagalAMnI chApanI joDe enAthI be moTAM pagalAMnI hAramALA paNa cAlatI hatI. e samajI gayo ke prabhu mArI sAthe che. be-traNa kalAkamAM to tenI vaoNTarabaeNganuM pANI khatama thaI gayuM. bAra vAgyA, sADA bAra vAgyA... raNanI garamI. pANI nahi. kyAMya Azraya jevuM paNa nahi. te bebhAna thaIne paDI gayo. bhAnamAM AvatAMnI sAthe teNe joyuM ke prabhu mArI sAthe che ke nahi. jotAM ja nirAza thaI gayo. pahelAM potAnAM be pagalAM ane potAnAthI moTAM be pagalAM dekhAtAM hatAM. have mAtra be ja pagalAM dekhAya che. e mUMjhAI gayo : prabhu kyAM gayA ? eNe kahyuM : prabhu ! tame kyAM cho ? prabhuno avAja Avyo : beTA ! huM to ahIM ja chuM. "are, tame ahIM ho to tamArA pagalAM kema dekhAtAM nathI ?" uttara Avyo : beTA ! tuM to bebhAna thaIne dharatI para DhaLI paDelo. meM tane UMcakI lIdho che. A je pagalAM dekhAya che, te mArAM che. tArAM pagalAMnI chApa have kyAMthI Upase? pravAsIne saMtoSa thayo. prabhunI joDe ja pote che. svAnubhUtinI pagathAre 101 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ja layamAM mahopAdhyAyazrI yazovijaya mahArAje prabhune kahyuM che : "ItanI bhUmi prabhu ! tuma hi ANyo..." prabhu ! tame ja mane ahIM sudhI laIne AvyA cho. bahu ja majhAnI teozrInI prastuti che : "itanI bhUmi prabhu! tuma hi Apyo, pari pari bahuta baDhAI mAma; aba doya cAra guNaThANa baDhAvata, lAgata hai kahAM tuma ko dAma ?" prabhu ahIM sudhI mane tame laIne AvyA; mane samajAvIne, paTAvIne, vahAla ApIne. thAkyo tyAre UMcakIne. have thoDoka vadhu UMcakI lyo ne bhaktanuM gaNita kevuM majhAnuM che ! chaThThA guNaThANe tame mane lAvI dIdho che... have be-cAra guNaThANA AgaLa vadhArI do ne ! be ne cAra che.. ane ekAda umerI daIe eTale sAta ! che ne sAta tera... terame guNaThANe mane mUkI gho ! itanI bhUmi prabhu! tuma hi ANyo..." paMkti para ekavAra huM bolato hato. eka bhakta pUchyuM : "hi' zabda zA mATe Avyo? prabhu ! tame ja mane ahIM laI AvyA cho e rIte kAra sAthe vAta kema thaI ? meM hasatAM hasatAM kaheluM : ApaNuM huM vacce ghUsI na jAya mATe mahopAdhyAyajIe "hi' zabda mUkyo che. prabhu ! tame ja mane ahIM sudhI laIne AvyA cho. eTale ke AmAM mAruM kRtitva kaMI che ja nahi. svAnubhUtinI pagathAre 7 102 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAthI jUnA pula parathI pasAra thato hato. pula jarjarita hato. hAthIbhAInAM pagalAM dhamadhama paDe ne pula dhrUje. sadbhAgye pula tUTyo nahi. pula pUro thayo ane roDa zarU thayo. hAthIbhAInI savArI roDa para AgaLa vadhI. hAthIne khyAla paNa nahi ane eka mAkhI hAthInA kAna para beThelI; eNe kahyuM : hAthIbhAI, hAthIbhAI ! ApaNe beue bhegA thaIne pulane kevo dhrujAvI nAkhyo ! mAkhI ApaNA karatAM vadhu imAnadAra hatI evuM lAge ne ! eNe kahyuM : 'ApaNe beue bhegA thaIne...' paNa A mAkhI (ApaNe) zuM kahe ? meM A sAdhanA karI... meM varasItapa karyo... meM mAsakSamaNa karyuM... prabhubaLano jyAre anubhava thAya che tyAre badhuM kevuM to jhaLAMhaLAM lAge che ! pUjya jaMbUvijayajI mahArAja potAnA gurudeva pUjya bhuvanavijaya mahArAja joDe mahArASTranI yAtrAe. kolhApura pAse eka nAnakaDA gAmamAM teo AvyA. upAzrayamAM UtaryA. svAdhyAya, prabhubhakti Adi pachI beue ekAsaNuM karyuM. bapore pU. jaMbUvijayajI mahArAja oghAnuM pratilekhana karatA hatA tyAre temaNe joyuM ke oghAnA upara vIMTALela oghAriyuM tAra tAra thaI phATavA AveluM che. sAvarakuMDalA (saurASTra)mAM banatuM e garama odhAriyuM amadAvAda ke pAlitANAmAM maLatuM. paraMtu mahArASTranA A aMtariyALa pradezamAM e kyAMthI maLe ? emaNe gurudevane kahyuM : gurudeva ! mAruM oghAriyuM phATI gayuM che. zuM karIzuM ? svAnubhUtinI pagathAre 103 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadgurunI eka lAkSaNikatA e che ke teo prabhu sAthe ziSyanuM milana karAvI Ape che. gurudeve kahyuM : tuM mane zA mATe kahe che? prabhune kahene ! prabhue tane dIkSA ApI che. prabhu tAruM yoga ane lema Dagale ne pagale karI rahyA che... prabhune tuM kahI de ! jayavIyarAya sUtramAM sAdhaka prabhu pAse sadgazyoga (suhagurujogo) mAge che; te A sandarbhamAM ja ke sadguru sAdhakane prabhu sAthe meLavI Ape che. sadgurunuM kAma ja A che ne ! prabhu mATenI khAsa tamane nathI jAgI to te pyAsa teo jagavI de. ane pyAsa lAgI hoya to prabhu sAthe milana karAvI de. gurudeve pUjyazrIne kahyuM : prabhune kahI de. prabhunI javAbadArI che. tane enA mArga para te laI AvyA. eka eka DagaluM temaNe tane calAvyo. have kaMI paNa joItuM hoya to ene kahe. pUjyazrIe prabhune prArthanA karI ke prabhu ! mAruM ghAriyuM phATI gayuM che. zuM karuM huM ? - prArthanAne haju to be kSaNa vItI haze tyAM thoDAka yAtrIo tyAM AvyA. amadAvAdathI mahArASTranAM tIrthonI yAtrAe nIkaLelA e yAtriko hatA. AvA nAnakaDA gAmamAM temane AvavAnuM prayojana paNa nahotuM. paraMtu DIjhala khUTI gayuM gADImAM. rastA para peTrola paMpa nahoto eTale DIjhala purAvavA gADI gAmamAM pravezI. jinAlaya dekhAtAM gADI rokAvI bhakto nIce UtaryA. DrAIvarane kahyuM : DIjhala purAvI tuM gADI ahIM lAvaje. svAnubhUtinI pagathAre A 104 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktoe prabhunAM darzana karyA. pUjArIne pUchyuM : sAdhubhagavaMta koI birAjamAna che ? teNe kahyuM : hA, be mahAtmA Aje savAre ja AvyA che. pelA upAzrayamAM teo birAjamAna che. bhakto tyAM gayA. vandana karyuM. pachI lAbha devA vinaMtI karI : gurudeva ! amAre mATe lAvela bhAthuM che. Apa lAbha Apo ! gurudeve kahyuM ke amAre beune ekAsaNAM che. ekAsaNAM thaI gayAM. bhaktoe kahyuM : gurudeva ! ujamaNAmAM mUkela pAtarAM, kAMbaLI, kapaDAM badhuM laIne ame nIkaLyA chIe. kaMIka lAbha Apo ! gurudeve kahyuM : ame to badhuM ja upADIne cAlIe chIe. lAITa TrAveliMganA yAtrIo chIe. ane atyAre kaMI khapa nathI. bhaktoe vinati karI : gurudeva ! kaMIka to lAbha Apo ja. chevaTe muhapattI, sAvarakuMDalAnuM odhAriyuM kaMIka to.. gurudeve kahyuM : eka oghAriyAno khapa che. bhakto doDyA gADI tarapha. gADI derAsara pAse AvI gaI hatI. vicAryuM ke thoDuM thoDuM laI to jaIe. sAhebane khapa haze te leze. te loko gADI bhaNI doDyA tyAre gurudeve jaMbUvijayamahArAjane kahyuM : jaMbU ! tArI prArthanAno pratisAda prabhue keTalI jhaDapathI Apyo! jaMbUvijayajI mahArAjanI AMkho bhIMjAI gaI : mArA prabhu! tuM mAro keTalo badho khyAla rAkhe che ! saddaguruyoga dvArA thayelo A prabhuyoga ! svAnubhUtinI pagathAre 7 105 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sandarbhamAM sAdhanAsUtra majhAnuM Ave che : kumati Ima sakala dUra karI, dhArIe dharmanI rIta re; hArIe nahi prabhubaLa thakI, pAmIe jagatamAM jIta re...11/1 saghaLIya kubuddhi dUra karIne dharmanI rIti, paraMparAnuM anusaraNa karIe.... (samarpaNanA mArge jaIe.) prabhubaLa jenI pAse che, te kyAre paNa hArato nathI, te vijaya ja pAme che. kumati'nI sAme majhAnuM sUtra che : "tuM mati." je mati-buddhinI pachavADe ahaMkAra beThela che, te kumati. ApaNI paraMparAmAM be zabdo sAmasAme che : buddhi ane medhA. je vicArasaraNInI pAchaLa ahaMkAra che, te vicArasaraNInuM nAma buddhi. je vicAradhArAnI pAchaLa zraddhA che te medhA. tamAruM huM tamArI vicAradhArAne paNa te bAju ja laI jaze; tamArA svArthane puSTa karavA tarapha. zo artha Ano ? gItAmAM, AthI ja, zrIkRSNa arjunane kahyuM : "Ama vRddhiyo te'. huM tane buddhi ApuM chuM (slAIma vRddhisvI') evuM teo kahetA nathI. teo kahe che : tane buddhiyoga ApuM chuM, arjuna ! je buddhi dvArA paramacetanAno yoga thaI zake te buddhiyoga. svAnubhUtinI pagathAre se 106 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM mati." bhakta kaheze ke prabhu ! tuM ja mArI buddhi cho. matalaba ke tArA prabhAva vaDe ja mArI buddhi prakAzita thAya che. upaniSada kahe che : "carca mAsA vimati hUM sarvam'. jenA teja vaDe A badhuM prakAze che. paramatAraka zrI suvidhinAtha prabhunA stavanamAM mahopAdhyAyazrI yazovijaya mahArAje A vibhAvanAne carcA che. bahu ja pyArA zabdo che tyAM : laghu paNa huM tuma mana navi mAvuM re, jagaguru ! tumane dilamAM lAvuM re; kuNane dIje eha sAbAzI re, kaho zrI suvidhi jiNaMda ! vimAsI re... prabhu ! huM nAno chuM, chatAM tamArA hRdayamAM mAruM sthAna kadAca nathI. ane tame khUba moTA cho, jagadguru, trilokezvara; ene chatAM tamane huM mArA hRdayamAM rAkhuM chuM. bolo to, prabhu ! kone sAbAzI apAya ? javAba temaNe ja majhAno Apyo che : "jehane teje buddhi prakAzI re, tehane dIje eha sAbAzI re..." prabhu ! tArA prabhAvathI, tArA tejathI ja to mane A vicAra Avyo ne ! mATe tuM ja mahAna che. mArI buddhi tArA tejathI prabhAvita banI e badala mArI jAtane huM baDabhAgI mAnuM chuM. ahaMkArathI ja sadA prabhAvita rahenAra mArI buddhi, prabhu ! tArA vaDe - tArA teja vaDe prakAzita bane ethI vadhu mAre zuM joIe ? svAnubhUtinI pagathAre se 107 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumatine dUra karI "tuM mati' e sUtra lAvavuM ja rahyuM. have ahaMkAranI jagyA zraddhA leze. ahaMkAranI jagyA samarpaNa leze. zraddhA prabhu pratye pragaTI eTale samarpaNa ApoApa thavAnuM ja che. prabhu pratyenI zraddhAnI gaMgAnuM gaMgotrI poInTa che sAdhakanA potAnA paranA - potAnA vyaktitva paranA - vizvAsanuM halI javuM. atyAra sudhI kendramAM je "huM hatuM, te zraddhA AvatAM calita thAya che. mArA karavAthI zuM thaI zake ? badhuM ja "eNe ja to karavAnuM che. tenA paranI A zraddhA : "hunA bindunuM calita thavuM. e zraddhA jema jema vadhavA lAge tema tema huM zithila thavA lAge... zraddhAthI "huMnI zithilatA. ane "huM'nuM na rahevuM kendramAM. mAtra 'tenuM ja rahevuM; te samarpaNa. vyaktitvanuM astitvamAM rUpAntaraNa. varasAdanA jaLabindunuM samaMdaramAM maLI javuM. have e bindunI alaga pahecAna kyAM raheze ? zraddhA. huM parathI bhAra "te' para javo te zraddhA. eka bhAI nadIe pANI bharavA jato'to. mAthe ghaDo hato. gAmathI nadI thoDeka dUra hatI. te vakhate nadIethI eka bhAI gAma tarapha jatA hatA. temanI najara A bhAInA ghaDA para paDI. joyuM temaNe ke ghaDAnA taLiye nAnuM kANuM hatuM. temane thayuM ke kadAca Ane khabara nahi hoya. kANAvALo ghaDo. pANI to bharaze e emAM. paNa pachI zuM? svAnubhUtinI pagathAre che 108 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teNe premathI kahyuM : bhAI, tamArA ghaDAnA taLiye kANuM che. pelAe kahyuM : hA, bhAI ! mane khyAla che. paraMtu mane nadImAtA para zraddhA che. mAro ghaDo jarUra kANAvALo che. paraMtu nadImAtAnI zakti jarUra camatkAra karaze. ane kharekhara evuM thayuM. eNe ghaDAne nadInA paTamAM mUkyo. jyAM mATI paNa hatI ane kAMkarA paNa hatA. eka kAMkaro kANAnI jagyAe baMdhabesato thaI gayo ane mATIno loMdo AsapAsa lAgI gayo. tenI zraddhA phaLI ! zraddhA. huM apUrNa chuM. paraMtu tenI zaktino koI ochora nathI. mahAmuni naMdISeNajIe A ja vAta uccArelIne-paramapAvana zatruMjayagiri para. ajitanAtha prabhu ane zAntinAtha prabhunAM derAsaro Amane-sAmane. ahIM darzana karo to tyAM AzAtanA lAge... tyAM darzana karo tyAre ahIM. mahAmuni banne maMdironA cokamAM besI gayA. emaNe prabhune kahyuM : prabhu ! mArI to koI ja tAkAta nathI. paraMtu tArI zakti apAra che. huM icchuM chuM ke tArI zaktithI Amane-sAmane rahelAM derAsaro AjubAjumAM AvI jAya. ane bhaktanI zraddhA sAkAra banI. derAsaro AjubAjumAM AvI gayAM. svAnubhUtinI pagathAre 109 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta haridAse prabhune kaheluM : "tinakA buyArI ke vaza". taNakhaluM vALanArIne vaza che, prabhu ! te rIte huM tAre adhIna chuM. bhakta gaurAMga eka Daga AgaLa vadhyA che : tRSi yunIvenA vitavya." teo kahe che ke kyAreka taNakhaluM saMpUrNatayA vALanArIne adhIna nathI rahetuM; havAne vaza thaIne havAmAM taratuM thaI jAya che. prabhu ! mAre to mAtra ne mAtra tAre adhIna thaIne rahevuM che. mAruM vyaktitva na rahe, rahe mAtra astitva. huM tArAmAM vilIna thayelo houM. samarpaNa keTaluM to bhavya che ! samarpaNa... priyakAnta parIkhe kAgaLanAM phUlone uddezIne lakhela eka sarasa kavitA yAda Ave : 'tamAre raMgo che ane AkAro che, kalAkAre dIdho tuma samIpa AnaMdakaNa che... ane bAgomAMnAM kusuma thakI lAMbuM jIvana che." svAnubhUtinI pagathAre 10 110 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e pachI kavi salUkAIthI e kAgaLanAM phUlone pUche che : "na jANo nindu chuM paraMtu pUchuM chuM, tamArA haiyAnA gahanamahiye evuM vasatuM, dinAnta Aje to nija sakala arpI jharI javuM ?' svatvanA samarpaNano AnaMda. kevo to mIThaDo e hoya che ! A zraddhA ane samarpaNa paNa prabhunA anugrahathI maLe che. prabhu ! bahu ja RNI chIe tamArA. bhagavadanugraha. prabhubaLa. e prabhubaLanI vAta karatAM sAdhanAsUtra kahe che: "hArIe nahi prabhubaLa thakI, pAmIe jagatamAM jIta re." prabhubaLa. enI khumArI ja koI jArI che. mahopAdhyAyazrI yazovijaya mahArAjanA potAnA jIvanamAM ghaTelI eka ghaTanA emaNe anubhavela prabhubaLane sarasa rIte abhivyakta kare che. svAnubhUtinI pagathAre A 111 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banyuM evuM ke mahopAdhyAyajI pravacanomAM seMkaDo, hajAro lokonI vacce sAdhvAcAranI vAta karatA. prabhuno muni zuM na karI zake e vAtone paNa, zAstrIya AdhAro ApIne, carcatA. tyAranA zithilAcArI yatione thatuM ke potAnA zithilAcAro khullA paDI rahyA che. emane thayuM ke A pravacanadhArA vadhu vegathI cAlI to lokomAM potAnuM sthAna nIcuM thaI jaze. e lokoe potAnA mANaso dvArA upAdhyAyajIne eka makAnamAM najarakeda karyA. ane pachI kahyuM ke tame tamArA hastAkSaromAM lakhI Apo ke tame zithilAcArIo viruddha bolazo nahi. upAdhyAyajIe lakhI ApyuM. e loko rAjI thayA. "ke have A vyakti bolaze nahi. ane kadAca bole to ApaNe A patra lokone batAvazuM ane kahIzuM ke A mANasa pratijJAne paNa pALato nathI; to enAM vacana para kayo vizvAsa mukAya ?' upAdhyAyajI mukta thayA. ane e ja divasathI jorazorathI temanuM pratipAdana cAlu thaI gayuM: "prabhunA munivarothI AvuM na ja thAya." mannaprayogo, auSadhi prayoga Adi karatAM yativaro dhrUjI gayA. paNa have emanA hAthamAM upAdhyAyajIno patra hato. te temaNe lokone batAvyo. upAdhyAyajIe siMhagarjanA karI : e lokone prabhuzAsananA niyamono khyAla ja kyAM che ? pratijJAmAM amuka AgAro - chUTo prabhuzAsanamAM che. ane evI eka chUTa che "balAgAreNaM'. ToLuM sAme svAnubhUtinI pagathAre 112 - - Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM, mukti mATe bIjo rasto nahoto, mATe lakhI ApyuM. paraMtu zAstrIya rIte huM kyAMya, koIpaNa rIte doSita nathI ja. e vakhate teozrInA caherA para A prabhubaLa kevuM to camakatuM haze ! prabhubaLa. laMDanamAM banelI eka ghaTanA yAda Ave che. eka mAjI eMsI varSanAM. laMDanamAM potAnA vaibhavI phleTamAM rahetA hatAM. vizvayuddhano e samaya. jyAre duzmanavimAno game tyAre baoNmbavarSa laMDana para karI jatAM. eka sAMje eka mahemAna mAjIne tyAM AvyA. jamyA. mAjIe prArthanA karI. mahemAna paNa temAM joDAyA. prArthanA pachI mAjI potAnA rUmamAM suvA gayAM. mahemAna paNa bAjunI rUmamAM suvA gayA. thoDIvAra thaIne baoNmbavarSaka vimAno baoNmba varasAvavA lAgyAM. bAjunA bilDIMga para baoNmba paDyA ane bilDIMga saLagavA lAgyuM. mahemAna to A joIne gabharAI gayA. vaLI thoDIvAra thaIne pAsenA bIjA bilDIMga para baoNmba paDyo. mahemAnane thayuM ke mAryA! ahIM kyAMthI AvI gayo. AjanI rAta hemakhema rahyA to gaMgAjI nAhyA ! savAra paDI. nAstAnA Tebala para mahemAna mAjI joDe beThA. mahemAna kahe : huM to AkhI rAta sUto nathI. ghaDIkamAM ahIM bomba paDe ne ghaDIkamAM tahIM baoNmba paDe. mane to thayuM ke Aje gayA ! svAnubhUtinI pagathAre # 113 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAjI kahe : huM to ArAmathI sUI gayelI. mahemAna kahe : AmAM UMgha kyAMthI Ave ? mAjI kahe : ApaNe sAMje prArthanA karelI ne ! prArthanA karI, eTale prabhune badhuM ja soMpI dIdhuM. pachI ApaNane zenI cintA ? prabhu mAtra bAhya bhayamAMthI ja ugAre tevuM nathI. vibhAvomAMthI paNa teo ApaNane surakSA Ape che. prabhunuM surakSAcakra kaI rIte kAma kare che enI majhAnI vAta kahuM. samarpitatAnI sAme surakSA evuM eka vartuLa tyAM che. prabhu eka eka kSaNanI surakSA tamane Ape... ApaNe temane, temanI AjJAne samarpita hoIe tyAre. evuM nathI ke prabhune koI bhedabhAva che ke samarpita para kRpAne varasAvavI, asamarpita para kRpA na varasAvavI... temanI karuNA to satata varasatI ja rahI che. evI eka kSaNa nathI, evuM kSaNArdha nathI ke jyAre enI karuNA na varasatI hoya.' e varasI ja rahyo che.... anarAdhAra... agaNita atIta samayathI e varasI ja rahyo hato. ane ApaNe korA ja rahyA... prabhunI e divya snehanI varSA jhIlavA mATe je sajjatA joIe, te ApaNI pAse na hatI. e sajjatA te che samarpitatA. prabhu AjJAnI samarpitatA AvI. have paLe paLe prabhunI surakSAmAM. prabhu sadgurune mokalaze. prabhubaLa ghaNuM badhuM karaze. svAnubhUtinI pagathAre , 114 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'hArIe nahi prabhubaLa thakI, pAmIe jagatamAM jIta re...' prabhubaLa jenI pAse che, te karmothI - karmanA udayathI prabhAvita nahi bane. asAtAno udaya thaze tyAre paNa te audiyaka bhAvamAM nahi vartato hoya. te potAnA svarUpanA sukhanI AMzika jhalaka meLavato haze. krodhAdino udaya thaze tyAre paNa te potAnI cetanAne krodhAnugata nahi thavA detAM svasattAnugata ja rAkhaze. prabhubaLa. dhanabaLa ke sattAbaLa athavA zarIrabaLano lokone khyAla che. enA dvArA zuM thaI zake enI mAhitI emane hoya che. prabhubaLa keTaluM to prabhAvamaya che eno khyAla AvI jAya to ? eka mAtra prabhubaLa AvI gayuM, AdhyAtmikatAnI Toca para tame jaI zako. svAnubhUtinI pagathAre 115 - Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 AdhAra sUtra mana thakI milana meM tuja kiyo, caraNa tuja bheTavA sAMI re, kIjiye jatana jina ! e vinA, avara na vAMchIe kAMI re.11/5 prabhu ! manathI to tamAruM milana meM karyuM che... tamArA manamAM Apano vAsa che.) have ApazrInAM zrIcaraNone bheTavA che. (Ape kahelI AtmadazAne anubhavavI che.) e mATe, prabhu ! mArI vibhAvomAMthI rakSA Apa karajo ! A sivAya bIjuM kAMI huM icchato nathI. svAnubhUtinI pagathAre , 116 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 pUrana mana saba pUrana dIse.." prArthanAjagatanI keTalIka ziramora prArthanAo paikInI eka A che : "tere nayana kI mere nayana meM, jasa kahe dio chabi avatArI." prabhu ! tArI AMkhomAM je divyatA che, enI nAnakaDI jhalaka mArI AMkhomAM Utare ! svAnubhUtinI pagathAre # 117 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu ! tArI AMkhonI e divyatAne bhinna bhinna svarUpe saMvedI che. e divyatA karuNAnA sAgararUpe paNa anubhavAI che. premanA sAgararUpe paNa e kyAreka saMvedAI che. kyAreka emAM rahela samatvanA samaMdare evI to amITa chApa bhItara pADI che... devAdhideva prabhu mahAvIra devanI sAdhanAvasthAno A prasaMga. prabhu kAyotsargaththAne UbhA che. eka anADI mANasa tyAM Ave che. prabhunAM banne caraNonI vacce cUlo peTAvI hAMDalImAM cokhA, dUdha, sAkara nAkhI te khIra pakave che. prabhunAM pAvana caraNo... ne A agninI jvALA... kalpanAcakSuthI, zraddhAcakSu vaDe A dRzya jotAM ApaNI AMkho AMsubhInI banI rahe. e AMsubhInI AMkhoe prabhunI AMkho paNa bhInI joI : karuNAjaLa vaDe Adra. prabhu vicAre che ke mArA karmo to nirjarI rahyAM che, ane A karmone kheravanAra vyakti to mAro mitra che, upakArI che. zuM ene durgatimAM javuM paDaze ? prabhunI AMkhonI e bhInAza. devAdhideva prabhu mahAvIranI sAdhanAno eka bIjo prasaMga. svAnubhUtinI pagathAre I. 118 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhune gaMgA nadI UtarIne sAme kAMThe javuM che. eka nAva e bAju jaI rahI hatI. prabhu emAM beThA. nAva sAme kAMThe gaI. bIjA badhA utAruo paisA nAvavALAne cUkavI potapotAne gAma javA ravAnA thayA. chelle prabhu UtaryA. nAvavALAe kahyuM : paisA Apo ! pachI ja AgaLa jaI zakAze. prabhu pAse kyAM paisA hatA, te Ape ! hA, Antara dhana prabhunuM asIma hatuM, paNa te tarapha AnI najara kyAM hatI ? bhAratamAM na banI zake tevI A ghaTanA ahIM ghaTI. hoDIvALAe kahyuM : jyAM sudhI paisA na ApI zako tyAM sudhI ahIMthI javA nahi dauM. retamAM besI raho ! baLabaLatI retamAM prabhu besI rahyA. be-traNa kalAka sudhI besI rahevAnuM thayuM. e vakhate prabhunI AMkho jeNe joI haze, tene emAM zuM dekhAyuM haze ? prema, karuNA, samabhAva. be-traNa kalAka pachI ko'ka paricita vyakti tyAM AvI. teNe prabhune joyA. paisA hoDIvALAne ApyA. prabhue tyAMthI vihAra karyo. prabhunI e AMkhone jotAM kevI kevI lAgaNIo thAya ? pUjya amRtavijaya mahArAjanI stavanA yAda Ave : 'tArA re nayanA pyAlA premanA bharyA che... dayA rasanA bharyA che... amI chAMTanA bharyA che... je koI tArI najare caDhI Ave, kAraja tenA teM saphaLa karyAM che...' svAnubhUtinI pagathAre 28 119 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunAM nayanane kendramAM rAkhIne karAyelI eka majhAnI stavanA pUjya vinayavijaya mahArAje racI che : zAnti ! tore locana hai aNiyAre... kamala kyuM sundara, mIna kyuM caMcala madhukarathI ati bhAre... jAkI manoharatA jIta vana meM, phirate harina bicAre.. catura cakora parAbhava nIrakhata, bahuri cugata aMgAre.. upazama rasa ke ajaba kaTore, mAnuM viraMci saMbhAre... kIrtivijaya vAcaka kA vinayI, kahe mujako ati pyAre... locana hai aNiyAre.." aNiyALI AMkhaDI prabhunI. e AMkho kamaLa jevI suMdara, mAchalI jevI caMcaLa ane bhamarA karatAM paNa vadhu kALI che. je AMkhonI manoharatA vaDe jitAyela haraNo vanamAM pharI rahyA che. (haraNanI AMkho sundara kahevAya che, paNa prabhunI AMkhonI sundaratA pAse emanuM zuM gajuM?) cakora nAmanA paMkhInI AMkho sarasa kahevAya che. paNa e catura paMkhI potAnA parAjayane nihALIne aMgArA khAvA lAgyuM ! (lokokti evI che ke cakora paMkhI aMgArA khAya che.) svAnubhUtinI pagathAre che 120 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunAM nayano che upazama rasanA amRtanA adbhuta pyAlA. amRta navajIvana Ape. prabhunAM nayano jenA para paDe te svastha banI jAya. brahmAjInI yAda Ave. hindu paurANika kathAnusAra brahmAjI navasarjana kare che. prabhunAM nayanarUpI amRtapyAlA sAdhakone navajIvana Ape. kIrtivijayavAcakanA ziSya vinayavijayajI kahe che ke mane prabhunAM A netro atipyArAM lAge che. AvuM ja eka stavana prabhunAM nayananA mahimAne varNavatuM mahopAdhyAyazrI yazovijaya mahArAje lakhyuM che : prabhu ! tere nayanakI huM balihArI... yAkI zobhA vijita tapasA, kamala karatu hai jalacArI; viSu ke zaraNa gayo mukha ari ke, vanarthe gagana hiraNa hArI... 1 sahaja hi aMjana maMjula nIrakhata, khaMjana garva diodArI; chIna lahI hai cakora kI zobhA, agni bhakhe so dukha bhArI... 2 caMcalatA guNa liyo mIna ko, ali jyuM tArA hai kArI; kahuM subhagatA ketI ina kI, mohI sahi amara nArI... 3 svAnubhUtinI pagathAre - 1 2 1 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghUmata hai samatA rasa mATe, jaise gajavara mada vArI; tIna bhuvana meM nahIM ko ina ko, abhinandana jina anukArI... 4 mere mana ko tU hi rucata hai, pare kuNa para ke lArI; tere nayana kI mere nayana meM, jasa kahe dio chabi avatArI... 5 tArAM nayanonI balihArI che. prabhu ! je AMkhonI zobhA vaDe jitAyela kamaLa vanamAM jaIne tapazcaryA kare che... haraNa prabhunI AMkhonI zobhAthI hArI jaIne vanamAMthI sIdho ja candra (vidhu)ne zaraNe gayo. sahaja rIte ja kALI ane sundara prabhunI AMkho jotAM khaMjana nAmanA paMkhIne potAnI sundara AMkho para garva hato te cUra thaI gayo. cakora paMkhInI AMkhonI zobhA harAI gaI che. tethI te duHkhathI paripUrNa paMkhI agninuM bhakSaNa karI rahela che. prabhunI AMkhoe mAchalInI capaLatAno guNa lIdho... ane bhamarA jevI te AMkhonI kALI kIkI che. keTalI to e AMkhonI sundaratAnI vAta karuM ? e AMkho para saghaLIya devAMganAo paNa mugdha che. svAnubhUtinI pagathAre 1 1 2 2 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatA rasa vaDe matta, pUrNa te AMkho evI to zobhe che jANe ke madonmatta gajarAja. traNe bhuvanamAM abhinandana prabhunI AMkhonuM anukaraNa karI zake tevI koI vastu nathI. mArA manane prabhu ! tuM ja game che. bIjAnI pAchaLa (lArI) have koNa paDe ? tArI AMkhonI chabI mArI AMkhomAM avataro ! prArthanA-jagatanI A majhAnI abhivyakti : "tere nayana kI mere nayana meM, jasa kahe dio chabi avatArI." prabhu ! tArI AMkhomAM rahela prema, karuNA, samabhAvano nAnakaDo aMza mArI AMkhomAM jhalako ! A pRSThabhU para majhAnA prArthanAsUtrane joIe : mana thakI milana meM tuja kiyo, caraNa tuja bheTavA sAMI re; kIjiye jatana jina ! e vinA, avara na vAMchIe kAMI re... prArthanAno prAraMbha zraddhAnA raNakAra sAthe thayo che : "mana thakI milana meM tuja kiyo..." prabhu ! meM mana vaDe tArI sAthe milana karyuM che. svAnubhUtinI pagathAre . 123 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunA guNo vaDe hRdaya vAsita banyuM che. mahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAja kahe che : "mere prabhunuM pragaTyo pUrana rAga.." mane prabhu para pUrNa rAga, pUrNa bhakti thayA che. " bahu majhAnI vAta teo AgaLa carce che. zuM A pUrNa rAganuM kRtitva potAnuM che? bahu ja majhAno javAba apAyo che : "jinaguNa candrakinasuM UmaTyo, sahaja samudra atAga.." prabhunA guNo rUpI candra kiraNo vaDe mArA cittanA sahaja samudramAM bharatI AvI che. . eTale, mArA hRdayamAM je bhAvonI bharatI AvI che enuM kAraNa huM nathI; paNa prabhunA guNo che. e guNo ja eTalA manohara che ke e zabdazaH mArA manane chU karI nAkhe. e milana kevuM che ? dhyAtA dhyeya bhaye dou ekahu, miTyo bheda ko bhAga..." dhyAtAnI cetanA dhyeyamAM ekAkAra banI gaI che. dhyAtA ane dhyeya thayA eka. kevuM majhAnuM A abhedamilana ! e milanamAM AnaMda kevo hoya che? pUrana mana saba pUrana dIse, nahi duvidhA ko lAga...' have kyAMya apUrNatA lAgatI nathI. badhuM ja lAge che pUrNa, pUrNa. svAnubhUtinI pagathAre cha 124 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAra sudhI - prabhu na maLyA tyAM sudhI - badhe apUrNatA lAgatI hatI. potAnI jAta apUrNa hatI, to bIjA badhA apUrNa ja lAgene ! e apUrNatAne dUra karavA kevAM to phAMphAM mArelAM? A meLavuM ne pUrNa thAuM... peluM meLavuM ne pUrNa thAuM... A loko mane ema kahe ke tame sArA cho, to huM mArI jAtane kRtArtha mAnuM. koI tIrthanI dharmazALAmAM koI yAtrika sAMjanA samaye jAya. bhojanazALAmAM bhojana karIne eNe dharmazALAnI rUma lIdhI. rUmamAM ToIleTanI suvidhA, voTarabaeNga Adi badhuM ja che; jenuM ene rAtre kAma paDI zake. have sAMje dharmazALAmAM gayela e yAtrikane rAtre rUma kholavAnI jarUra nahi paDe. savAre ja e bAraNuM kholaze. paraMtu jUnA jamAnAnI dharmazALAnI rUmamAM e yAtrika Utarelo hoya to ene ToIleTa mATe bahAra javuM paDaze. apUrNa ho tame to bIjAnI sahAya jarUrI paDaze. tame svayaMpUrNa hazo to tamAre bIjAnI jarUra nahi paDe. pUrana mana saba pUrana dIse, nahi duvidhA ko lAga.." mana pUrNa thayuM, - prabhu hRdayamAM AvavAthI. have badhuM ja pUrNa lAge che. kyAMya duvidhA nathI anubhavAtI. prabhunA guNo vaDe hRdaya vAsita thayuM che tyAre kevo majhAno anubhava thAya che ? "vAsita hai jinaguNa muja dila, jaiso surataru bAga; aura vAsanA lage na tAkuM, jasa kahe tU baDabhAga..." svAnubhUtinI pagathAre 125 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * kalpavRkSa jema bAgane suzobhita kare tema prabhunA guNoe mArA hRdayane suvAsita karyuM che... evuM suvAsita thayuM che hRdaya ke enA para bIjA koInI asara have thaze nahi. mana thakI milana meM tuja kiyo...' mAruM mana tArI sAthe bhaLI gayuM che, prabhu ! atyAra sudhI zarIra to tane huM arpato hato, prabhu ! - vihAra, tapazcaryA AdinA rUpe. mana apAyuM nahotuM. A vakhate te apAyuM. joke, meM ApyuM nathI, mana; prabhu ! tArA guNothI kheMcAyeluM mana tArA raMge raMgAI gayuM. "mana thakI milana..." zo e milanano AnaMda. priyamAM priya vyakti ke priyamAM priya padArthane maLavAmAM kadAca ratibhAva thoDo chalakI zake. paNa prabhunA milanamAM to... divya AnaMda... zabdone pele pArano AnaMda. kalpanAne pele pArano AnaMda... "mana thakI milana meM tuja kiyo...' tArA guNonI sAthe rahevAno e AnaMda, prabhu ! e kSaNo mArI jiMdagInI suvarNa kSaNo hatI. tAruM darzana karyuM, prabhu ! ane tArI svarUpasthitine nihALatAM eka kSaNa, hA, eka kSaNa bhItara ahesAsa thayo ke mArI svarUpasthiti paNa AvI ja che... mane kyAre e maLe ? kyAre ? kyAre? mana thakI milana meM tuja kiyo, caraNa tuja bheTavA sAMI re..." manathI tArA guNono sparza thayo, prabhu ! have e guNonI nAnakaDI AvRtti tuM mane na Ape ? svAnubhUtinI pagathAre 7 126 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakti karatAM bhaktane kevI vipula saMpadA maLe che enI vAta logassa sUtranI azabda vAcanAmAMthI maLI zake che. parva mAM mathugA, vihuyarayamalA pahINajaramaraNA / cauvIsaMpi jiNavarA, tisthayarI pIcaMtuM'. ahIM "viyaramatA' ane "pILajharamara' e be vizeSaNo prabhunAM che. azabda vAcanAmAM evo izAro maLe ke prabhunI bhakti karanAra bhaktanAM paNa A be vizeSaNo thaI zake. prabhu che vidhUtarajomala. navuM baMdhAtuM karma te raja, sattAmAM raheluM karma te mala. prabhu A beuthI para che. prabhunI bhakti karato bhakta paNa vidhUtarajomala ane prakSINajarAmRtyu banI zake. kaI rIte ? ahobhAvanI dharAtala para bhakta haze tyAre vikalpo bIjA haze nahi. ane vikalpo nahi hoya tyAre karmabaMdha kevo ? nirvikalpa upayogamAM, nahi karmano cAro...." to, A rIte, vizeSa vikalpo nahi hovAne kAraNe viziSTa karmabaMdha nahi hoya... eTale sAdhaka banyo vidhUtaraja. have vAta rahI sattAmAM rahela karmonI. sattAmAM rahela karma udayamAM Avaze, paraMtu sAdhakanI jAgRti te vakhate evI haze ke tenI cetanA udayAdhIna nahi bane, svasattAdhIna banaze. Ama, udayamAM AvIne svAnubhUtinI pagathAre A 127 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattAmAM raheluM karma nirjarI jaze. e rIte, mala ocho thato jaze. sAdhaka banaze vidhUtamala. A ja rIte, jarA - ghaDapaNano paryAya khUlaze ke mRtyuno paryAya sAme AvIne Ubhelo dekhAze tyAre sAdhaka mAtra te paryAyono draSTA banaze. te paryAyomAM te UlajhAze nahi. je te paryAya je te kSaNe khUlavAno che, e jJAnI puruSoe potAnA jJAnamAM joyeluM ja che. ane e rIte te paryAya khUle tyAre sAdhake mAtra te paryAyonA draSTA banavAnuM che. A rIte sAdhaka banaze prakSaNajarAmRtyu. prakSINajarAmRtyutA eTale sarvasvIkAranI vAta. atyAra sudhI manapasaMda vastu, vyakti ke ghaTanAno svIkAra thato. aNapasaMda vastu, vyakti ke ghaTanAno asvIkAra thato. svIkAra ane asvIkAra... pariNAme rati ane arati. A dvandramAMthI jAtItatAmAM javA mATe sarvasvIkAra. A sarvasvIkAra ja thaze prabhuno prasAda. "tirthIyarA me pasIyaMtu..." caraNa tuja bheTavA sAMI re..." prabhutArA guNono saMsparza mane Apa ne ! vibhAvonA sparzathI baLela mArA astitvane tArA kSamA, vItarAgatA Adi guNono saMsparza keTalo to madhumaya lAge svAnubhUtinI pagathAre 7 128 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane ethI ja, e guNonA sparza vinA rahevAnuM nathI. 'bichurata jAye prANa...' kyAM rAga ane dveSanI pIDA ane kyAM vItarAgatA ane kSamAnA AcherA saMsparzano AnaMda... prabhu ! satata tArA guNonA sparzanI dhArAmAM mane rAkhaje ! huM vibhAvonI asaramAM na jAuM evuM karaje ! mane joIe tAruM surakSAcakra. 'kIjiye jatana jina ! e vinA, avara na vAMchIe kAMI 3...' prabhu ! joIe tAruM surakSAcakra. mitra AcAryapravarazrI ratnasundarasUrIjI uttara gujarAtamAM vihArayAtrAe hatA. ekavAra teo cAlI rahyA hatA. pAchaLathI eka UMTagADI AvatI hatI. UMTagADIvALAe gADI thobhAvI, te nIce Utaryo. page lAgyo. ane pachI eNe kahyuM : mahArAjazrI ! tamane to kAMI ja takalIpha nahi paDatI hoya. kAraNa ke tame prabhu mATe ATaluM badhuM choDyuM che, to prabhu tamAruM dhyAna rAkhe ja. eka hindu mAnasamAM avatarelI A kevI sarasa samaja hatI ! kharekhara, prabhu harakSaNa amAruM saMrakSaNa kare che. vibhAvomAM jatAM amane enI karuNA tarata ja roke che. sadguru ke kalyANamitrane te samaye prabhu mokalI de. ane vibhAvomAM jatAM rokI le. svAnubhUtinI pagathAre 2 129 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA zaizavanI eka ghaTanA mane yAda Ave che. agiyAra varSanI vaye prabhunA saMyamI thavAnuM sadbhAgya sAMpaDyuM. beeka varSa pachI paramapAvana zrI zatruMjaya tIrthanI yAtrArthe javAnuM thayuM. mArI bhItarI dazAmAM koI jAtanI prabhudarzananI ke sAdhanAnI sajjatA nahotI. mAtra bahArathI badhuM thayA karatuM. pAlitANAthI uttara gujarAta bhaNI javAnuM hatuM : vAyA ghoghAbhAvanagara. khAsa koI utkaMThA ghoghA tIrthanI yAtrAnI paNa nahotI. paNa tyAM koke mane kahyuM ke ghoghAmAM derAsarathI najIkamAM ja dariyAkAMTho che. tyAre dariyo jovAnI khUba icchA thaI AvI. ghoghA javAnuM thayuM. navakhaMDA pArzvanAtha prabhunAM darzana karyA, paNa kAMI ja khalabalATI nahi. navakArasI vAparI dariyAkAMThe javAnuM thayuM. gurudevazrIne joDe laI gayelo. dariyAne joyA ja karyo, joyA ja karyo. ghaNIvAra atyAre thAya ke samudraprItinA mULamAM zuM hatuM ? vizALatAne kAraNe e gamato hato? (vo vai pUma tat suvam, nAste sumati." A vAtano koI e aNasAra hato ? zuM hatuM ? je hoya te. paNa dariyAne jovAnuM kalAko sudhI thayuM, to paNa bapore gocarI ane pratilekhana pachI pharI AvavAnuM kheMcANa thayuM. bIjA ke trIjA divase bapore eka ghaTanA ghaTI. ame beThela bAMkaDA para : samudranI bharatI samayanI taraMga-lIlA jotAM... te vakhate eka macchImArano dIkaro tyAM Avyo. dazeka varSano haze. teNe mAchalI pakaDavA mATe dorI kADhI. amArI joDe ghoghA tIrthanA menejara AvelA. (1) je vizALa (bhUmA) che te ja sukhakAraka che. alpamAM sukha nathI. svAnubhUtinI pagathAre 130 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teo A joI gayA. temaNe pelA dIkarAne daza rUpiyAnI noTa ApIne tyAMthI bhagADI mUkyo. paNa A dazyanI mArA kumaLA mana para bahu ja asara paDI. mane yAda che ke huM doDato, jhaDapathI cAlato navakhaMDA dAdA pAse gayo. tyAM jaIne huM codhAra AMsuMe raDyo. e vakhatanI mArI anubhUti AvI hatI : prabhu ! teM mane kevo to bacAvyo che ! A mAsUma dIkaro mAchalAne mAravA sudhI jaI zake che; jyAre teM mane kevuM to surakSAcakra ApyuM ke huM nAno hato tyAre mAMkaDa ke bIjAM koI jantunI virAdhanAmAMthI teM mane bacAvyo. ane dIkSA pachI to, narI AMkhe na dekhAtAM vAyukAyanA jIvonI virAdhanAthI mane bacAvavA teM mArA hAthamAM muhapattI pakaDAvI. prabhu ! tuM keTaluM mAruM dhyAna rAkhe che ! tamane paNa Avo anubhava thaI zake. pauSadhamAM tame ho. derAsare tame jaI rahyA cho. iryAno upayoga chUTI gayo che. acAnaka yAda Ave ke huM to pauSadhamAM chuM. tarata iryAno upayoga AvI jAya. jyAM DagaluM mukAvAnuM hatuM, tyAM eka kIDI hatI. have tenI rakSA thaI. paraMtu e vakhate sAdhakane e vicAra nathI Avato ke meM kIDIne bacAvI. bhAva e Ave ke prabhue mane kevo bacAvyo ! huM virAdhanAmAM AjJAbhaMgamAM jatAM bacI gayo. kevuM majhAnuM che A surakSAcakra prabhunuM ! prArthanAnA layamAM pharIthI AkhI kaDI gaNagaNIe : svAnubhUtinI pagathAre - 131 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "mana thakI milana meM tuja kiyo, caraNa tuja bheTavA sAMI re; kIjiye jatana jina ! e vinA, avara na vAMchIe kAMI re..." prabhunA guNo manamAM vasI gayA che. have prabhunI AjJArUpI caraNono sparza karavo che. ane AjJAsparzanI A kSaNo kyAreya vibhAvasparzanI kSaNo na banI jAya e mATe prabhunAM caraNomAM prArthanA. zarUAtamAM eka sarasa prArthanA joyelI : "tere nayana kI mere nayana meM, jasa kahe dio chabi avatArI..." e layamAM ja AvelI majhAnI prArthanA yAda Ave : prItama chabi nainana basI, para chabi kahAM samAya; bharI sarAya "rahIma' lakhI, pathika Aya phira jAya... priyatamanI chabI jo bhaktanI AMkhomAM samAI gaI; vasI gaI; to paranI chabI tyAM kaI rIte pravezaze ? dharmazALA bharAyelI hoya to, yAtrika AvIne pAcho jato rahe; tema AMkha prabhuthI sabhara hoya tyAre anya padArtho pAchA pharI jAya che. te AMkhomAM e pravezI zakatA nathI. svAnubhUtinI pagathAre se 132 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 AdhAra sUtra tuja vacana rAga sukha AgaLa, navi gaNuM sura-nara zarma re; koDi jo kapaTa koI dAkhave, navi tajuM toya tuja dharmare, 11/6 prabhu ! tamArI vANI paranA rAganA | ahobhAvanA sukhanI AgaLa deva-manuSyanAM . sukhone paNa huM gaNakArato nathI. jo koI karoDo kapaTo karIne paNa mane lalacAvavA maLe to paNa huM tamArA dharmane choDavAno nathI. svAnubhUtinI pagathAre 7 133 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. 'eka kSaNa mane Apa !" paramapAvana zrI AcArAMga sUtranuM eka hRdayaMgama sUtra yAda Ave : "ghai nAdi paMkig' (1) he paMDita ! tuM kSaNane jANa. (1) 1/2/1/68 : AcArAMga sUtra svAnubhUtinI pagathAre 7 134 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNI eka eka kSaNanI kiMmata prabhune che. huM A sUtrakhaMDano mukta anuvAda A rIte karuM chuM : "prabhu kahe che : beTA ! tuM mane eka kSaNa ApIza ?" ApaNe to ovArI jaIe. prabhue to badhuM ja mane ApyuM che. e prabhu eka kSaNa mAgI rahyA che... ApaNe kahIe : prabhu ApI. paNa, AcArAMgajImAM prabhu guru tarIke upasthita thayA che. ane ethI teo kaheze : vAha ! tuM bahu DAhyo dIkaro. meM mAgyuM ne te tarata ApI dIdhuM. paraMtu, mane Ape te kSaNa gaMdI-gobarI hoya to nahi cAle ho ! e joIe zuddha. cAlo, ApaNe A nAnakaDI sAdhanAne prAyogika rUpe amalamAM lAvIe. eka kSaNa. eka miniTa. e zubha hoya ke zuddha; akhaMDa hovI joIe. zubhanI kSaNa hoya to zubhanuM sAtatya joIe. 60 sekanDa sudhI - svAdhyAya karatAM, bhakti karatAM ke japa karatAM vikalpa na UThavo joIe. zubhanI dhArA, ahobhAvano laya akhaMDa cAle tevuM thavuM joIe. ahIM vicArathI vikalpane chuTo pADI zakAya. sAmAnya vicAra; jene rAga, dveSa joDe saMbaddhatA nathI; te vicAra. je vicAranAM mULiyAM rAga, dveSa sAthe saMkaLAyela hoya te vikalpa. dhAro ke eka sAdhaka jApa karI rahyo che. eka vyakti enA khaMDamAM praveze che; ajANI vyakti che; ane tethI sAdhakane savAla thAya che ke koNa che A ? A vicAra che. paNa e paricita vyakti hoya ane ene dekhatAM ja gamo ke aNagamo manamAM UbharI Ave to...? to e vikalpa. svAnubhUtinI pagathAre A 135 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' A zubhanI kSaNa. AvuM zuddhanA pravAhamAM tame ho tyAre paNa thaI zake. zuddhanI - guNAnubhUtinI ke svarUpAnubhUtinI - kSaNamAM vacce vikalpa UThI jAya to e kSaNa khaMDita thaI gaI. apramAdanA A laya para ja zrI AcArAMga sUtrano A sUtrakhaMDa Avyo : "suttA muLI, muLio sayA nAraMti '(2) "amunio, asAdhako sadA sUtelA che. munio satata jAge che.' A jAgaraNa eTale ujAgara avasthAno nAnakaDo aMza. sAmAnya vyakti pAse traNa dazA che : suSupti (nidrA) avasthA, svapna avasthA ane kahevAtI jAgaraNa avasthA. sAdhaka pAse hoya ujAgarano nAnakaDo aMza. ujAgara dazA teramA guNaThANe hoya che; paNa eno nAnakaDo aMza sAdhaka pAse hoI zake. temAM zuM hoya che ? jJAnasAre ujAgara dazAnI vyAkhyA A rIte ApI che : te, ujAgara, nidrAvasthArUpa nathI. kAraNa ke tyAM moha nathI. te svapna ane jAgRtirUpa paNa nathI. kAraNa ke tyAM vikalponuM ghoDApUra cAlatuM nathI. eTale, ujAgaranI vyAkhyA AvI thaI : jyAM moha nathI ane vikalpo nathI; te ujAgara. - sAdhakano moha zithila banelo hoya ane e kAraNe vikalpo ochA thayelA hoya. A thaze sAdhakanI ujAgaranI nAnakaDI AvRtti. (2) 1/3/1/106 : AcArAMga sUtra - svAnubhUtinI pagathAre che 136 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AthI paNa nAnI AvRtti prAraMbhika kakSAno sAdhaka karI zake. ene mATe huM A zabdo vAparuM chuM : jAgRtinA samaMdaramAM ujAgarano TApu. dariyAmAM nAva laIne janAra yAtrI rasto bhUlI jAya ane kyAMya ene kinAro na dekhAya tyAre garamIthI, samudranA khArA pANIthI e kaMTALI jAya. e vakhate jo TApu maLI jAya to vRkSonI chAyA maLe, mIThuM pANI maLe. ene hAsa thAya. - evI ja rIte, vikalpanA samudramAM aTavAtA manuSyane ujAgarano TApu maLe to... kevo to AnaMda thAya ! zarUAtamAM, dazeka miniTano ujAgarano prayoga karI zakAya. vikalpo vinA rahevAnuM. vikalpo AvI jAya to temAM bhaLavAnuM nahi. vikalponA draSTA banI rahevAnuM. draSTA tame eka. bIjuM badhuM dazyakoTimAM. aSTAvakra RSi kahe che : "ze draSTAsi sarvaNya, muktaprAyoti sarvatA | yameva hi te vaLyo, draSTaraM pazyalItaram !' tuM sarvano draSTA che. ane A draSTAbhAva ja tArI muktinuM sAdhana che. ane bandhanuM kAraNa zuM che? tuM bIjAne draSTA tarIke jue che, e ja to tArA karmabandhanuM kAraNa che. adhyAtmopaniSadumAM mahopAdhyAya zrI yazovijaya mahArAja kahe che chupAtmatA mukti - vAgye draSTAnuM darzananI paLomAM ekAkAra thavuM te mukti. ane dazyo sAthenI ekAkAratA te saMsAra. saMta viMjhAIne japAnanA samrATe pUcheluM : koI sAdhaka pahocelo " che ke nahi, teno khyAla zI rIte Ave ? svAnubhUtinI pagathAre 7 137 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riMjhAIe kaheluM : AvA sAdhakanI AjubAjunI havA ja badalAI gayelI hoya che. tame ene anubhavI zako. yogaviMzikA TIkAmAM sarasa vAta Ave che ke ahiMsAnI vibhAvanA jemanI ragaragamAM vyApelI hoya te mahApuruSanA sAnnidhyamAM koI paNa vyaktino hiMsaka vicAra rahI zakato nathI. satyanA upAsaka mahApuruSanA sAnnidhyamAM asatya bolI zakAtuM nathI. sAdhanAnI siddhi, A rIte, viniyoga sudhI pariName che. e siddhi kevI hoya che ? evo sAdhaka kevo hoya che ? paramapAvana zrI AcArAMgajImAM evA sAdhakanI sAdhanAne A rIte batAvI che : paramadarzitA, viviktajIvitA, upazAnta dazA, paMcasamitiyuktatA, jJAnAdi sahitatA, sadA sadAyatanAzIlatA, kAlakAMkSitA. (3) sAdhanAnuM paheluM caraNa : paramadarzitA. paramano darzaka hoya sAdhaka. bIjuM kaMI paNa jovAno artha zo che ? majhAnuM tAraNa e che ke azuddha caitanyone jovA ke nirmaLa caitanyone ? azuddha caitanyo (rAga-dveSathI vyApta caitanAo)ne jovAthI ApaNane zuM maLe ? ane, azuddha caitanyo ja jovAnA hoya to ApaNuM ( 3 ) logaMsi paramadaMsI vivittajIvI uvasaMte samie sahie sayA jae kAlakaMkhI pariN // 1/3/2/111 svAnubhUtinI pagathAre 138 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAnuM ja caitanya kema na joI levuM ? e jovAthI ahaMkAra zithila banaze. nirmaLa caitanyone jovA che. paramano darzaka sAdhaka nirmaLa caitanyane joIne potAnI nirmaLatA mATe te che. eka rAjakumAra hato. tenI khUMdha vaLI gayelI. Tubbo lAgato hato te. rAjAno ekano eka dIkaro. bhaviSyamAM rAjA bananAra. e vikalAMga kema cAle ? rAjAe saMkhyAbaMdha vaidyo pAse davA karAvI; paNa vyartha. kAraNa ke rAjakumAranuM mana potAnA pratyenA avizvAsathI bharAyeluM. "have A khUdha zI rIte ogaLe ?" evAmAM eka kuzaLa vaidya AvyA. temaNe rAjakumAranA A avizvAsane joyo. vicAryuM ke davA kAma to ja kare; jo roga maTe tevI zraddhA hoya to. emaNe eka kAma karyuM. kuzaLa zilpI pAse rAjakumAranuM pUtaLuM banAvarAvyuM. khUMdha ogaLI gayA pachI rAjakumAra svastha lAge tyAre jevA hoya tevuM pUtaLuM hatuM e. have e vaidya rAjakumArane kahyuM : tamAre mArI davA levAnI che. ane e sAthe, roja savAra-sAMja ardho ardho kalAka A pUtaLA sAme besIne vicAravAnuM ke huM Avo ja thavAno chuM. rAjakumAre e rIte karyuM ane e svastha banyo. A ja rIte, siddha bhagavaMtonA nirmaLa caitanyane jonArane mAruM svarUpa paNa AvuM ja che evo bodha thaze. paramadarzI sAdhaka paramapadamAM sthita banI zake. svAnubhUtinI pagathAre 7 139 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramadarzitA mATe sAdhake ekAntamAM javuM joIe. samAdhizataka kahe che : 'hota vacana mana capaLatA, jana ke saMga nimitta; janasaMgI hove, tAteM muni jagamitta...' sAdhaka samaje che ke mana ane vacananI capaLatA lokonA saMgathI thAya che. tethI jaganmitra evo sAdhaka lokono saMga karato nathI. niDayAda (gujarAta)mAM maunamandira che. eka sAdhaka tyAM jaIne Avela. temaNe mane kahyuM ke eka adbhuta anubhava ekAntane kAraNe temane maLelo. tyAM eka rUma sAdhakane ApavAmAM Ave che. rUmamAM sAdhaka gayA pachI bahArathI rUma baMdha thaI jAya che. nAstAnA ane bhojananA samaye eka bArI e rIte khUle bahArathI, jethI veITara Diza mUkI zake. arthAt eka paNa vyakti enA rUmamAM praveze nahi eTaluM ja nahi, koI vyaktino cahero paNa ene aThavADiyAnA samayagALAmAM jovA na maLe. e sAdhake mane kahyuM ke sAheba, mArI pAse evI koI sAdhanA nahotI. paraMtu ekAntane kAraNe vANInuM mauna sadhAyuM... ane thoDA samaya pachI mananuM mauna sadhAyuM. e nirvikalpa dazAno je AnaMda anubhavAyo che... sAdhanAnuM bIjuM caraNa, AthI ja, ekAntavAsa (vivikta jIvitA) che. sAdhanAnA prAraMbhika jIvanamAM ekAnta ghUMTAI jAya to aMda2 ekAnta racAI jAya che. pachI, bahAra-aMdara badhuM ekAkAra thaI jAya che. kabIrajIne AvI ekAkAradazA maLelI. teo bajAramAM gayA. zA mATe ? lokone AmaMtravA mATe ke cAlo, mArI sAthe. kabIrajInI sAthe koNa cAlI zake ? je vibhAvanA - rAga, dveSanA - gharane bALI svAnubhUtinI pagathAre 5 140 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zake. "kabIrA beThA bAjAra meM, liye lakuThI hAtha; jo ghara bAre ApanA, vo cale saMga hamAra..." ekAntavAsa zuM kare che enI vAta carcatAM trIjA caraNamAM kahevAyuM ke sAdhaka prazAntavAhitAmAM AgaLa vadhe. prazAntavAhitA. na rAgamAM javuM ke na SamAM javuM. mAtra samabhAvamAM rahevuM. paramadarzitA ane ekAntajIvitA, dekhItI rIte ja, prazAntavAhitAmAM pheravAya. prazAntavAhitA. potAnAmAM DUbavuM. zo AnaMda hoya che potAnI aMdara javAno ! agaNita atItamAM e thayuM ke ApaNane vikalpa ja nahoto maLyo. ane ethI paranI duniyAmAM ja rahevAtuM. A janmamAM prabhue svano anubhava Apyo. bahu ja RNI e chIe ApaNe prabhunA. pU.mahopAdhyAyajI mAnavijaya mahArAjanI kephiyata yAda Ave : "prabhunI mahere te rasa cAkhyo, antaraMga sukha pAmyo; mAnavijaya vAcaka Ima jaMpe, huo muja mana kAmyo...' e rasa... jeNe attaraMga sukhanI dizA kholI ApI. kevo e anubhava hato ! pahelIvAra e rasa cAkhatAM digamUDha thaI javAyuM : Avo AnaMda zuM saMbhavita ghaTanA che? "kahIe aNacAkhyo paNa anubhava rasano TANo miliyo.." ananta janmomAM kyAreya na AsvAdyo hoya tevo A AsvAda... zabdone pele pAranI e ghaTanAne kayA zabdomAM vyAkhyAyita karI zakAya ? hA, tame ene anubhavI zako. svAnubhUtinI pagathAre che 141 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazAntavAhitA pachI samitiyuktatA. samiti. samyam iti. samyagU gamana. prabhunI AjJApUrvakanI badhI pravRtti. jAgRtipUrNa pravRtti. eka sAdhaka ekavAra khabhA pAse muhapattI vaDe pUjatA hatA. bAjumAM beThela jijJAsune navAI lAgI ke sAdhaka zA mATe khabhAne pUMje che? eNe pUchyuM tyAre sAdhake kahyuM ke pAMca miniTa pahelAM khabhA para eka mAkhI beThI'tI. sahasA tene uDADavA mATe hAtha ucakAyelo ane pramArjanA vagara hAtha khabhA para mukAI gayelo. have huM hAthane zIkhavADI rahyo chuM ke ekAeka A rIte ucakAvAnuM nahi. jAgRti. hoza. - kSaNa kSaNanI jAgRti te sAdhanA. vAta che jAgRtinI jAgRti jo rahI to upayoga svamAM, nahitara paramAM. paramAM upayoga jAya eTale zuM e khyAla che ? eka kSaNa upayoga paramAM gayo eTale tame e kSaNe prabhunA aparAdhI banyA. prabhunI AjJA che : tArA upayogane tArI bhItara ja rAkha. bahAra na rAkha. tame paramAM upayoga mUkyo. tame parane cAhyuM, eno matalaba e thayo ke tamAro anurAga pUro pUro prabhu tarapha na rahyo. daza pratizata paNa ApaNI cAhata para bhaNI rahI to eno matalaba e thayo ke ApaNI cAhata nevu pratizata ja prabhu tarapha rahI. joke, bhaktiyogAcAryo prabhune, lADamAM, naTakhaTa kahe che. tame kahI do prabhune ke prabhu ! huM tane navvANu TakA cAhuM chuM. eka pratizata svAnubhUtinI pagathAre che 142 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parane cAhuM chuM. to prabhu kaheze ke tuM jyAre so TakA mane cAhaze tyAre ja tArI e cAhata sAcI gaNAze. jAgRti e sAdhanAnuM pravezadvAra. saghana jAgRti e sAdhanAnuM zikhara... eTale sAdhakanI yAtrA thaI jAgRtithI jAgRti sudhInI. ane, bhaktanI yAtrA kevaDI hoya che e khabara che ? majhAnI prastuti, e yAtrAnI, pUjya udayaratnajI mahArAje ApI che : 'udayaratana kI ehi araja hai, dila aTako torA caraNakamala meM.' hRdayakamaLa (prabhunuM dhyAna karanAra hRdaya bane che kamaLa jevuM komaLa, pavitra.)thI prabhunA caraNakamaLa sudhInI bhaktanI yAtrA che. e pachInuM caraNa che samyagdarzana, samyajJAna ane samyakcAritranI sahitatA. sAdhakanI pirabhASAmAM draSTAbhAva, jJAtAbhAva, udAsInabhAva. tame cho draSTA ane jJAtA. mAtra juo cho ghaTanAone, vyaktione, padArthone; tamane kyAMya rati, ati thatI nathI. sAdhaka mATe padArtha mAtra padArtha che. e nathI sAro ke nathI kharAba. eka sAdhaka mATe makAna e makAna che; jyAM e rahI zake. enA mATe sAruM makAna eTale zuM ? ene to 6 bAya 4 phUTanI jagyA hoya toya cAlaze. svAnubhUtinI pagathAre 7- 143 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka sAdhakano mane khyAla che. teo eka jagyAe aThavADiyuM rokAvAnA hatA. yajamAna bahu ja prasanna hatA. AvA sAdhakanI bhaktino lAbha potAne maLaze... sAdhaka AvyA. eka divasa to teo tyAM rokAyA. bIjI savAre temaNe yajamAnane kahyuM : "huM jAuM chuM." yajamAna gabharAI gayA. e kahe : "kema ? suvidhAmAM kyAMya kacAza rahI gaI ?'' sAdhake kahyuM : nahi, vAta e che ke tame vadhu paDatI suvidhAo mane ApI rahyA cho, je mane cAle tema nathI. mane Avo havAdAra kamaro na cAle; jemAM pramAdanI zakyatA rahe. mAre to garama ane asuvidhAvALo kamaro joIe; jyAM rAtre be vAgye mArI UMgha UDI jAya. eka munivRnda vihArayAtrAmAM hatuM. teo eka gAmathI bIje gAma jatA hatA. sAmethI bIjuM munivRnda maLyuM. sAmenA munivRndanA eka munivare A munivRndanA eka munirAjane pUchyuM : Apa jyAMthI Avo cho, te gAmamAM upAzraya kevo che ? unALAnA A samayamAM havA Ave evo kharo ne ? A munivare kahyuM : sAhebajI, khyAla nathI ke bArIo kevI hatI, kaI dizAmAM hatI... meM to tyAM jaI kAjo lIdho. svAdhyAyamAM lIna thaI gayo. vAparIne paNa svAdhyAyamAM... sAhebajI, mane upAzrayanI ThaMDI-garamIno khyAla nathI. bhojana paNa koNa karaze ? sAdhakanuM zarIra. svAnubhUtinI pagathAre che 144 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhakanuM mana to potAnA guNonI dhArAmAM vahI jatuM hoya. eTale ja, bhojana pachI sAdhakane puchAya ke tame zuM khAdhuM? to e kaheze : mane khyAla nathI. je bhANAmAM mukAyuM, te khavAyuM. tame khAnAra nahi, pInAra nahi; tame mAtra jonAra. draSTA. sAdhanAnI paribhASAmAM cAritra eTale udAsInabhAva. udAsIna zabda be zabdonA mizraNa vaDe taiyAra thayo che. urdU vattA AsI. UMce beThela. ghaTanAonA pravAhane kinAre rahIne jonAra che udAsIna. ghaTanAo pratye beparavA che sAdhaka. ghaTanA ghaTanA che, tame tame cho. tame cho caitanyanuM sphaliMga. ghaTanAo che jaDano AviSkAra. tamAre ne ghaTanAne zuM levA devA ? ghaTanA pote ghaTavA mATe svataMtra hoya (kama joDe e saMkaLAyela che... tamAruM kahyuM te mAne tema nathI) to enuM arthaghaTana karavAnI svataMtratA tamArI pAse kema na hoya ? lokamAnya tilakanA samayamAM virodhIo (rAjadvArI virodhIo) temanA para gALono varasAda varasAvatA. marAThI akhabAro tilaka pratye virodhIoe uccArela gALonA mathALA sAthe bahAra paDatA. . eka divasa savAranA pahoramAM eka mitra tilaka mahArAjane tyAM gayo. tilaka cA pItAM pItAM chApuM vAMcI rahyA hatA. caherA para smita hatuM. mitre pUchayuM : A gALo vAMcatAM zuM thAya che ? svAnubhUtinI pagathAre che 145 . Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tilake kahyuM : tame cA joDe garama nAsto laIne AvyA hazo. huM cA joDe garamAgarama gALo khAuM chuM. kevuM sarasa arthaghaTana ghaTanAnuM ! subhASacandra bojha eka jagyAe bhASaNa karI rahyA hatA. eka virodhIe subhASanA mAthAnuM nizAna laI joDuM pheMkyuM. sadbhAgye, subhASanI AgaLa, maMca para e juduM paDyuM. emane vAgyuM nahi. subhASa jhUkyA. temaNe bUTa hAthamAM lIdhuM. bhASaNa cAlu rAkhyuM. ane kahyuM : huM paheruM chuM enA karatAM A bUTa sAruM che. je sajjane A joDuM pheMkyuM che, temane have bIjuM joDuM nakAmuM ja haze. huM e sajjanane kahuM chuM ke bIjuM joDuM ahIM pheMko. navA bUTa paherI, jUnAne ahIM choDI huM maMca parathI vidAya laI zakIza. kevI majhAnI A ghaTanA-aprabhAvitatA ! sahitatA pachInuM caraNa che sadA yatanAzIlatA. upayogane sUkSma banAvavAnuM A caraNa. nikSepaNA samiti, upayogane sUkSma banAvavAnA sandarbhamAM, bahu ja mahattvanI che. eka padArthane hAthamAM levo che sAdhake. enA mATenI prakriyA kevI hoya che ? sAdhaka potAnI hatheLIne muhapattI vaDe pramArze. je padArthane jyAMthI levAno che, pakaDavAno che tyAM pramArjanA kare. svAnubhUtinI pagathAre 7 146 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAMDo mUkavAno hoya tyAre dAMDAno nIcalo ane uparano bhAga pramArje, jyAM dAMDo aDavAno che e nIcenI ne uparanI bhUmine pramArja. upayoga kevo to sUkSma bane ! kSaNa kSaNanI jAgRti kevI majhAnI sadhAya ! paramAtmAnI kRpA vaDe maLela A sAdhanAyAtrAnI kSaNa kSaNane prabhunI bhaktimAM rUpAntarita karavI che. svamAM upayoga javo te ja prabhunI bhakti. nikSepaNA samiti vaDe upayoganI AvelI sUkSmatA svabhaNI phaMTAya. chelluM caraNa che kAlakAMkSitA. mRtyu game tyAre Ave, koI vAMdho nathI. kALane jovAno. ane, mRtyu to konuM che? zarIranuM. AtmA to amara ja che. "maine chitti zastrapi, nainaM tati pAva." gItAjInAM A pyArAM vacano : AtmAne na to zastro chedI zake, na ene agni prajALI zake. pUjya AnaMdaghanajI mahArAja kahe che : "aba hama amara bhaye, na mareMge..." jyAre dRSTi zarIrane pAra rahela akhaMDa AtmatattvabhaNI laMbAya che tyAre mRtyu zabdanuM ja mRtyu thaI jAya che ! zarIra che. maraNadharmA. svAnubhUtinI pagathAre che 147 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe chIe amaraNadharmA. prabhue A dRSTi ApIne ApaNane kevA to nirbhaya banAvI dIdhA ! prabhunAM pyArAM vacanone vAgoLavAnA, emAM DUbavAnA A niravadhi sukhanI pRSThabhU para A kaDI gaNagaNIe : tuja vacana rAga sukha AgaLa, navi gaNuM suranara zarma re; koDi jo kapaTa koI dAkhave, navi tajuM toya tuja dharma re... prabhu ! tArAM vacano pratyenI prItinAM A sukha AgaLa devanAM ke manuSyanAM koI sukhanI gaNatarI paNa mane nathI. koI vyakti aneka yuktio-kuyuktio dekhADe, toya huM tArA dharmane choDuM nahi. prabhunAM vacano paranI prItinuM sukha. - mArA prabhue mArA mATe ja A kahyuM che, A vibhAvanA prabhunAM eka eka vacana sAthe ApaNane joDI Ape che.. upara, AcArAMgajI sUtranAM keTalAMka sUtrakhaMDonI vibhAvanA eTalA mATe karI ke e vacano joDe ApaNuM astitva joDAI jAya tema che. e vacano sAMbhaLatAM prabhunI karUNAno sIdho sparza thAya che. AcArAMgajInuM eka sUtra che : "bApa nAma dha.." AjJAmAM mAro dharma che. prabhu ema kahe che ke AjJApAlana dvArA tuM mAro priya svAnubhUtinI pagathAre Ae 148 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhakta banI jaze. tuM mAro priya, prItipAtra, beloved one che ja. vadhu priya have banI jaze tuM. ane ApaNe "e"nA prItipAtra banyA chIe enI pratIti e rIte thAya che ke e ApaNA astitvarUpI gAla para camacamatI tamAca lagAvI de che ! kahe che prabhu AcArAMgajImAM : "pattha matte 3MIMIC'. sAdhanApatha para AvyA pachI paNa, jo tuM guptibAhya rahIza to mArI AjJAnI bahAra tuM che ! tamAca. paNa prabhunI. e miTTI, miThThI ja lAge ne ! svAmI dayAnaMdanA guru hatA birajAnaMdajI. eka vAra guru nadIe snAna karI Azrame AvyA. AvatAMnI sAthe ja AzramanA eka khaMDamAM emanI najara paDI. joyuM ke khaMDamAM thoDIka dhULa hatI. tarata ja emaNe pUchyuM : Aje Azramane sApha karavAnuM kArya koNe karyuM? javAba maLyo : dayAnaMde. "bolAvo ene. dayAnaMdajI AvyA. gurue temanA hAthamAM rahelI sAvaraNI potAnA hAthamAM lIdhI. UMdhI sAvaraNI karI dayAnaMdajInI pITha para dhaDAdhaDa prahAro karyA. pITha lohIjharatI thaI gaI. gurunA A puNyaprakopane dayAnaMdajIe khUba bhAvathI svIkAryo. potAnA khesane UMco karIne teo e ghA potAnA gurubhAIone garvathI batAvatA : juo, kevI to guruprasAdI A ! prabhunI prasAdI maLatAM, e pyArA pyArAM vacano sAMbhaLatAM zuM thAya? meghakumAra pahelIvAra paramAtmAnA samavasaraNamAM gayA. prabhunAM pyArAM vacano sAMbhaLyAM. teo dimUDha banI gayA. AvI adbhuta vANI ! teo paramAtmAnAM pyArAM sammohanamAM DUbI gayA. svAnubhUtinI pagathAre 7 149 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghare AvIne meghakumAre mA dhAriNIne kahyuM : mA ! mane to prabhunA pyArA zabdo bahu ja gamI gayA che.. mA ! kevA to sarasa, madhura e zabdo hatA... mA ! have e prabhunAM zrIcaraNo vinA huM nahi rahI zakuM. paramAtmAnA zabdonuM e sammohana prabhunAM pyArAM, pyArA upaniSadamAM pariNamyuM. meghakumAra prabhunA varada haste dIkSita thayA. mahAbhAratanI eka ghaTanA yAda Ave che : uddhavajI vRndAvana jaI rahyA che. zrIkRSNane temaNe kahyuM : eka patra gopIone nAma lakhI Apo to ! zrIkRSNa patra lakhI Apyo. - uddhavajI vRndAvana AvyA. gopIo rathane gherI vaLI. uddhavajIne joIne thoDIka nirAza thaI gaI gopIo : zrIkRSNa to nathI AvyA ! tyAM ja uddhavajIe kahyuM : zrIkRSNano tamArA parano A patra laIne Avyo chuM. uddhavajIe patra potAnA hAthamAM rAkhyo. gopIomAMthI eka paNa najIka AvatI nathI. hAthamAM levAnI vAta to dUra, tene vAMcavAnI koI IcchA karatuM nathI. - uddhavajI navAImAM DUbI gayA. A gopIo ! zrIkRSNanA nAma pAchaLa ghelI banelI... kema emanA patrane levA nathI AvatI ? bhaktahRdayanI vAta to bhaktahRdaya ja jANe ne ! sUradAsajI gopIonA hRdayanI vAta laI AvyA che eka padamAM : "parase re, biloke bhIMje.." gopIone lAge che ke virahAgni evo to hRdayamAM, astitvamAM dhakhI rahyo che ke patrane hAthamAM letAM te baLI to nahi jAya... ! are, hAthamAM na lo, najIka AvIne juo to svAnubhUtinI pagathAre che 150 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharA ! vAMco to kharA ! bIka lAge che ke e vAMcatAM ja AMkhomAMthI harSAzrunuM evuM pUra vaheze ke AMsuM dvArA patramAMnA e paramapriyanA akSaro cerAI jaze." tuja vacana rAga.. paramapriyanAM pyArAM, pyArAM vacano paranuM A sammohana. bIjuM badhuM ja chUTI jAya. svAnubhUtinI pagathAre 7 151 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5.pU.AcArya yazovijayasUri mahArAja dvArA lakhAyela pustako bhA. 1-2 (dvitIya AvRtti) darisana tarasIe (bhAgavatI sAdhanAnI sasUtra vyAkhyA) ..... 'bichurata jAye prANa ....' (dvitIya AvRtti) (pUjyapAda siddharSi mahArAja kRta jinastavanA para saMvedanA) 'AtamajJAnI zramaNa kahAve ...' (dvitIya AvRtti) (uttarAdhyayana sUtranA 15mA sabhikSu adhyayana upara saMvedanA) mere avaguna citta na dharo .....' (dvitIya AvRtti) (kumArapALa bhUpALa kRta 'AtmanindA dvAtriMzikA' para saMvedanA) RRSabha jinesara prItama mAharo re...... (zrI AnaMdaghanajI mahArAjanI stavanAo para saMvedanA) (stavana-1 thI 5) 7 prabhuno pyAro sparza (parama pAvana zrI dazavaikAlika sUtra (1 thI 4) paranI vAcanAo) 7 AtmAnubhUti (yogapradIpa, jJAnasAra Adi grantho tathA pU. cidAnaMdajI mahArAjanAM padomAM maLatAM sAdhanA-sUtro para vizleSaNa) 7. astitvanuM paroDha (hRdayapradIpa SatriMzikA para svAdhyAya) anubhUtinuM AkAza (pU. devacandrajI mahArAjanI aSTapravacana mAtAnI sajjhAya pa2 anuprekSA) rome rome paramasparza (devAdhideva prabhu mahAvIranI sADAbAra varasanI lokottara sAdhanAnI AMtara kathA) prabhunA hastAkSara (52ma pAvana uttarAdhyayana sUtranAM keTalAMka sAdhanAsUtro 52 svAdhyAya) dhyAna ane kAyotsarga (dvitIya AvRtti) (dhyAna ane kAyotsarga vizeno zAstrIya sandarbho sAtheno svAdhyAya) svAnubhUtinI pagathAre 4 152 3 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : * pravacana aMjana jo sadguru kare (navapada sAdhanA) ekAntano vaibhava (tRtIya AvRtti) (smaraNa yAtrA) raso hai saH (dvitIya AvRtti) (pUjyapAda devacandrajI mahArAjakRta zrI abhinandana jinastavanA para svAdhyAya) sAdhanApatha (dvitIya AvRtti) (pUjyapAda devacandrajI mahArAjakRta zrI suvidhinAtha jinastavanA para svAdhyAya) che parama ! tArA mArge (dvitIya AvRtti) (pUjyapAda devacandrajI mahArAjakRta prabhu mahAvIra stavanA para svAdhyAya) pragaTyo pUrana rAga (pUjyapAda devacandrajI mahArAjakRta prabhu neminAtha stavanA para svAdhyAya). sAdhanAnuM zikhara (pUjyapAda dAdAgurudevazrI bhadrasUrIzvarajI mahArAjAnA jIvanaprasaMgonuM Akalana) (c) vAtsalyano ghUghavato sAgara (pUjyapAda gurudevazrI omakArasUrIzvarajI mahArAjAnA jIvanaprasaMgonuM Akalana) samAdhi zataka (bhAga-1 thI 4) (pUjyapAda mahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjakRta samAdhizataka grantha para vivecanA) samuMda samAnA da meM (pUjyapAda adhyAtmayogI AcArya bhagavaMta zrImaddavijaya kalApUrNasUrIzvarajI mahArAjAnI zabdaprasAdI para svAdhyAya) anubhUtinuM zikhara (pUjyapAda sAdhanAmanISI paMnyAsapravarazrI bhadraMkaravijayajI mahArAja sAhebanI zabdaprasAdI para svAdhyAya) saddaguru: zaraNaM mama: (sadguru tattva para bhinna bhinna anuprekSAothI sabhara graMtha) 0 0 0 svAnubhUtinI pagathAre 153 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryazrI OMOMkArasUri jJAna maMdira graMthAvalI prabhuvANI prasAra sthaMbha (yojanA-1,11,111) 1. zrI samasta vAvapathaka zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha-gurumUrti pratiSThA-smRti 2.zeThazrI caMdulAla kakalacaMda parIkha piravAra, vAva 3. zrI siddhagiri cAturmAsa ArAdhanA (saM. 2057) daramyAna thayela jJAnakhAtAnI AvakamAMthI. haste : zeThazrI dhuDAlAla punamacaMdabhAI hekkaDa parivAra, DIsA, banAsakAMThA 4. zrI dharmottejaka pAThazALA, zrI jhIMjhuvADA jaina saMgha, jhIMjhuvADA 5. zrI suIgAma jaina saMgha, suIgAma 6. zrI vAMkaDiyA vaDagAma jaina saMgha, vAMkaDiyA vaDagAma 7. zrI garAMbaDI jaina saMgha, garAMbaDI 8. zrI rAMderaroDa jaina saMgha-aDAjaNa pATIyA, rAMde2oDa, surata 9. zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha jaina saMgha pArlA (IsTa), muMbaI 10. zrI AdinAtha tapAgaccha zvetAMbara mU.pU.jaina saMgha, katAragAma, surata 11. zrI kailAsanagara jaina saMgha, kailAsanagara, surata 12. zrI ucosaNa jaina saMgha, samubA zrAvikA ArAdhanA bhavana, surata jJAnakhAtethI 13. zrI vAvapathaka jaina zve. mU.pU. saMgha, amadAvAda 14. zrI vAva jaina saMgha, vAva, banAsakAMThA 15. ku. nehalabena kumudabhAI (kaTosaNa roDa)nI dIkSA prasaMge thayela AvakamAMthI 16. zrI AdinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, navasArI 17. zrI bhIlaDIyAjI pArzvanAtha jaina derAsara peDhI, bhIlaDIyAjI 18. zrI navajIvana jaina zve. mU.pU. saMgha, muMbaI 19. zrI jazavaMtapurA jaina saMgha - zrAvikA bahenonA jJAnadravyamAMthI svAnubhUtinI pagathAre 7 154 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhuvANI prasAraka (yojanA-61,111) 1. zrI dipA zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, rAMderaroDa, surata 2. zrI sImaMdharasvAmI mahilA maMDaLa, pratiSThA kompalekSa, surata 3. zrI zreNIkapArka jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, nyU rAMderoDa, surata 4. zrI puNyapAvana jaina saMgha, IzitA pArka, surata 5. zrI zreyaskara AdinAtha jaina saMgha, nIjhAmapurA, vaDodarA 6. zrI amarolI jaina saMgha - amarolI, surata prabhuvANI prasAra anumodaka (yojanA - 31,111) 1. zrI moravADA jaina saMgha, moravADA zrI umA jaina saMgha, surata 2. 3. zrI zatruMjaya TAvara jaina saMgha, surata 4. zrI caumukhajI pArzvanAtha jaina maMdira TrasTa zrI jaina zvetAMbara tapAgaccha saMgha gaDhasivAnA (rAja.) 5. zrImatI tArAbena gagaladAsa vaDecA-ucosaNa 6. zrI sukhasAgara ane malhAra epArTamenTa suratanI zrAvikAo taraphathI 7. raviyota epArTamenTa, suratanI zrAvikAo taraphathI 8. aThavAlAInsa jaina saMgha, pAMDavabaMgalo, surata zrAvikAo taraphathI 9. zrI AdinAtha tapAgaccha zve.mUrtipUjaka jaina saMgha, katAragAma, surata 10. zrImatI varSAbena karNAvata, pAlanapura 11. zrI zAMtiniketana saradAranagara jaina saMgha, surata 12. zrI pArzvanAtha jaina saMgha, nyu zamAroDa, vaDodarA 13. pAMDava baMgalo (aThavAlAinsa) suratanI ArAdhaka baheno taraphathI, surata svAnubhUtinI pagathAre - 155 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! prabhuvANI prasAra bhakta (yojanA - 15,111) 4 5 1. zrI desalapura (kaMThI) zrI pArzacaMdragaccha 2. zrI dhrAMgadhrA zrI pArzvacaMdrasUrIzvaragaccha 3. zrI aThavAlAInsa jaina saMgha, surata zrAvikA upAzraya vAva nagare pUjya AcArya bhagavaMta kArasUri mahArAjAnI gurumUrti pratiSThA smRti 1. rUA.2,11,111 zrI vAva zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha 2. rUA.1,11,111 zrI vAvapathaka che. mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda 3. rUA. 31,000 zrI suIgAma jaina saMgha 4. rUA. 31,000 zrI beNapa jaina saMgha rUA. 31,000 zrI ucosaNa jaina saMgha rUA. 31,000 zrI bharaDavA jaina saMgha 7. rU. 31,000 zrI asArA jaina saMgha 8. rUA. 31,000 zrI garabaDI jaina saMgha rUA. 31,000 zrI mADakA jaina saMgha 10. rUA. 31,000 zrI tIrthagAma jaina saMgha 11. rUA. 31,OOO zrI koraDA jaina saMgha 12. rUA. 31,000 zrI DhImA jaina saMgha 13. rUA. 31,000 zrI mAlasaNa jaina saMgha 14. rU. 31,000 zrI moravADA jaina saMgha 15. rUA. 31,000 zrI vardhamAna je.mU.pU.jaina saMgha, katAragAma daravAjA, surata 16. rUA. 11,111 zrI vAsaraDA jaina saMgha, sevaMtIlAla ma. saMghavI svAnubhUtinI pagathAre che 156 - ka Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dALahiLI, gAye havAmANiI pIdhA vADArvinI paDAre hAIi paga svAnubhUtinI pagathAre KIRITGRAPHIcs : 079-25330095