Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ISSN 2454-7667 'RNING. MAHEAL201350453 u ) [ YEAR:5. ISSUE: 10. JANUARY 2018 . PAGES 52. PRICE 30/gujarAtI-aMgrejI varSa - 5 (kula varSa 5) aM10 jAnyuArI 2018 : pAnAM - pa2 * kiMmata rUA. 30/ G
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnasika sthiti teone jaNAvavAnuM ane kaMIka salAha meLavavAnuM mana thayuM. bodhisattvae videhA sAthe carcA karI jaNAvyuM ke A janmamAM tane tArA bahena videhA hindInA prophesara ane teonA vicArothI chUTakAro maLaze paraMtu bIjA bhavamAM paNa pati hAIkaoNrTamAM nyAyAdhiza, be bALako kaoNlejamAM tAruM jIvana ane vicAro badalAI javo tenI khAtarI abhyAsa kare. videhAbena ciMtanazIla ane sArA che? dareka janme parezAnIo to Aveja mATe lekhikA paraMtu svabhAve AnaMdI nahIM bhaviSyanI AtmahatyA e ja eno upAya nathI. bAbatomAM kAyama vicArazIla ane hatAzAvAdI eka videhA samaju hovAthI tenA manamAM divasa AvA vicAromAM potAnI jAta para gusso dhisattvanI salAha ane temanA vicAronI sArI ane kaMTALo AvatA AtmahatyAnA vicAromAM asara thaI ane AtmahatyAno vicAra mAMDIvALI gharanI bahAra nIkaLI gayA ane taLAvanA kinAre jIvanamAM AvatI parezAnIono svIkAra karI jIvana taLAvamAM DUbI jaIne AtmahatyA karavAnA vitAvavAno nirdhAra karI svagRhe sidhAvI. vicAromAM beThA hatA. thoDI vAramAM bodhisattvanuM bodhisattvanA saMparka tenuM jIvana utsAhapUrNa banAvI tyAM AvavuM thayuM ane videhAne temanA darzana thatAMja dIdhuM. vidhAyaka ciMtana ane svIkArabhAvanI kevI asarathAyate tene zIkhavA maLyuM. pUjyabhAva utpanna thayo. kudaratI vihedAne potAnI hiMdI : saMta amitAbha anuM. puSpAbena parIkha sajana =rAtrI 6. "mA" jina-vacana jiNavayaNe aNurattA jiNavayaNaM je karati bhaavennN| amalA asaMkiliTThA te hoMti prittsNsaarii|| Those who have love for and faith in the teachings of the Jina, who practise them with devotion, who ara free from the dirt of Mithyatva and also free from the tortures of passions, limit their Samsara i.e. the cycle of birth and death. sajo jinavacana meM anurakta haiM tathA jinavacanoM kA AcaraNa bhAvapUrvaka karate haiM aura jo mithyAtva ke mala se aura saMkleza se rahita hai vealpa saMsAra-(janma-maraNa) vAle ho jAte haiN| jeo jinavacanamAM anurakta (zraddhAvALA) che, jeo jinavacana anusAra kliAo bhAvapUrvaka kare che, jeo mithyAtvanA malathI rahita che tathA jeo rAgadveSanA saMkalezathI rahita che, teo maryAdita saMsAra(bhavubramaNa)vALA bane che. DaoN. ramaNalAla vI. zAha "jana vadhana' zaMti mAMDI. 'prabuddha jIvana'nI gaMgotrI 1, zrI muMbaI jenayuvaka saMgha patrikA - 1929 thI 1932 2. prabuddha jaina 1932 thI 1933 briTiza sarakAra sAme na jhUkyuM eTale navA nAme 3. tarUNA jaina - 1934 thI 1937 4. puna:prabuddha jainanA nAmathI prakAzana 1939-1953 5. prabuddha jaina navA zIrSake banyuM 'prabudvajIvana' 1953 thI * zrI muMbaI jana yuvaka saMghanA mukhapatranI 1929 thI, eTale 85 varSathI avirata saphara, pahelA sAptAhika, pachI ardhamAsika ane tyArabAda mAsika 2017mAM 'prabuddha jIvana"no 65mAM varSamAM praveza 2013 eprilathI sarakArI maMjUrI sAthe 'prabuddha jIvana aMka saMyukta gujarAtI-aMgrejImAM, eTale 2013 eprilathI gujarAtI-aMgrejI 'prabuddha jIvana'varSa-5. * kula 65muM varSa. * 2008 oNgasTathI "prabuddha jIvana ane paryuSaNa vyAkhyAnamALA saMsthAnI vebasAITa uparathI joI sAMbhaLIzakazo. * 'prabuta jIvana'mAM prakAzita lekhonA vicAro je te lekhakonA potAnA che, jenI sAthe tenI saMrathA saMbata che. tema mAnavuM nahIM. prabuddha vAcakone praNAma trI mahAzayo jamanAdAsa amaracaMda gAMdhI (1929 thI 1932) caMdrakAMta sutariyA (1932 thI 1937) ratilAla sI. koThArI (1933 thI 1933). tArAcaMda koThArI (1935thI 1936) maNilAla mokamacaMdazAha (1939 thI 1951) paramANaMda kuMvarajI kApaDiyA (1951 thI 1971) jabhAI mahetA cImanalAla cakubhAI zAha (1971 thI 1981) DaoN. ramaNalAla cIzAha (1982 thI 2005) DaoN. dhanavaMta tilakarAya zAha (2005 thI 2016) 1. zodha bhIDamAM khovAyelAM ApaNAM sahunI! (taMtrI sthAnethI) sejala zAha 2. zrImad rAjacaMdrajInA sAhityamAM AdhyAtmika mUlyo guNavaMta baravALiyA 3. bhASAno janma ane joDaNIkozanI gati-pragati pramoda zAha upaniSadamAM vasudhAna koza vidhA DaoN. nareza veda 5. bhutAna pravAsanA saMsmaraNo : 4 kizorasiMha solaMkI naTavarabhAI desAI 7. zuM tame tamArI bega taiyAra rAkhI che? jAdavajI kAnajI vorA 8. amerikA eka oLakha medhA trivedI, 9. mArAM manamAM rAja karatI ane dilamAM kAyama DaoN. bhadrAyu vacharAjAnI vAsa karatI vibhUti... 10. atyaMtara tapa - svAdhyAya-dhyAna ane kAyotsarga subodhIbena satIza masAlIA 28 11. mahAtmA gAMdhInA aMtima divaso, hatyA, tapAsa sonala parIkha ane kesanI tavArIkha : "leTsa kila gAMdhI' 12. jena hastapratonA mahAna saMzodhaka ane prakAMDa AcAryazrI vAtsalyadIpasUrIzvarajI 33 - vidvAna munizrI jaMbuvijayajI 13. bhAva-pratibhAva 14. sarjana-svAgata DaoN. kalA zAha 15. jJAna-saMvAda 16, Jain Concept of Aparigraha Prof. Sagarmal Jain 49. Legitimate Dialect and Virtuous Speech! Prachi Dhanvant Shah 18. Jainism Through Ages Dr. Kamini Gogni 19. jo hoya mAro aMtima patra to... yogeza joSI ? qjtel:NI namaste zArade devi viinnaapustkdhaarinni| vidyArambhaM kariSyAmi prasannA bhava srvdaa|| dharI kuMdakAMtI zirIM ghe kiriitt| karIM divya vINA mukhIM goDa giit|| karI jyA kRpA tyA zirIM hasta tthevii| namUM zAradA jnyaanvijnyaandevii|| prabuddha jIvana janyuArI - 2018
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI muMbaI jena yuvaka saMgha patrikA (prAraMbha sana 1929 thI) prabuddha jIvana vArSika lavAjama rUA. 300/ vikrama saMvata 2074 - vIra saMvata 2544 * poSa vada -14 mAnada taMtrI : DaoN. sejala zAha iNI sthAnethI... zodha bhIDamAM khovAyelAM ApaNAM sahunI! aMdhakAra chevaTe zuM che? AjanA vizvamAM, AvA sajja samAMtare vicAro karanAra maLe che. aMdhakArane chedavA mATe battIne cAlu karIe chIe ane je chedAya prabuddhajIvananA vAcako pAse hRdaya kholavAnI ceSTA eTale ja karI che, te aMdhakAra ane prApta thAya te ujAza che? zakAya kAraNa ahIM opana hArTa sarjarImAM paNa koI viTaMbaNAnI to pachI mAro pravAsa kema, A kSaNika ujAza pachI thaMbhI saMbhAvanA nathI. jyAre tamArA vAcako paNa tamArI samAMtare cAlatAM jAya che? | hoya tyAre zabdo aMtaranA A aMkanA saujanyadAtA divasa ema paNa na ja kahI zakAya ke | | sonagaDha (saurASTra) jaina cAritraratnAzvanA | UMDANamAM thI pAradarzaka banIne mAro paDAva mane sukha nathI Apato, | tejasvI vidyArthI pragaTatA hoya che, je sIdhA sAmenA cokkasa Ape che. manamAM UtarIne saMcalano pragaTAve DaoN. dhanavaMta TI. zAha AnaMda ane sukha, saMtoSa ane che. A tophAna jIvavA mATe Avazyaka prApti vacceno bheda zuM che? (prabuddhajIvananA pUrva maMtrIzrI) che. thIjI gayelAM AkAro banIne, A prabuddha jIvananA vAcako tamArI (pU. kalyANacaMdajI bApA ane kacchanA meghANI | zaheramAM jIvavA karatAM tophAnone sAthe zuM vAta karuM? dara mahine kArANI sAheba tathA amArA dhanubhA)nI saMgharIne maMthana karatAM rahevuM sAruM. tamArI sAthe thatI vAto ane | mRtyarthe saujanya - lAbhArthI jyAre aMdara badhuM thIjI jAya che tyAre vAtonA arthanI zodha. ane kyAreka sva. zatAdhikAyuSI mAtuzrI kaMcanabena a. zAha jIvita ane mRtyu pAmelA, AkAro samajAya ane agharI lAge evI | ha. sva. UrmIlA rasikabhAI e. zAha vacce bahu pharaka nathI raheto. carcAo !! | zrI rasikabhAI a. zAha AvI ja keTalIka tophAnI ApaNI vAta koI jIvana amarelInI moTI prasiddha kamANI phoravarDa vAto ApaNe karatAM rahIe chIe, praznonA uttara ApavA mATe lakhAto hAI-hAyara sekanDarI skUlanA pUrva AcAryazrI - ane ApaNI sthiratAne pAmavAno nibaMdha nathI. mArA priya vAcako, tame ( zreSTha zikSaka pAritoSika vijetA. prayatna karIe. sthiratA Ama to na (ukta jaina AzramamAM daseka varSa sevA ApelI) mAM eka vaicArika sAmayikanA vAcako 1 bhrAmika ja che, paraMtu te maMjila mATe cho, jemane huM koI mArgadarzikA ApavAnI nAdAna na bhUla karuM. Avazyaka che. tene mATe koIka mAdhyama Avazyaka che. paNa mAdhyama paNa mArI ApanI sAthenI vAto to saMvAda che. tamArA ane mArA ja moTe bhAge maMjilamAM badalAI jAya, tyAre pravAsa viphaLatAmAM vicArano pravAsa, ghaNI vAra thAya ke mArA mananAM A tophAnone pariNAme che. rAmakRSNa paramahaMsa kahe che ke graMthomAMthI to mAtra huM kema tamArI sAthe vaheMcu chuM? kAraNa mane zradhdhA che ke bahu muzkelIthI khyAla maLaze ke kevI rIte prabhune pAmI zakAya. paraMtu A jJAna * zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahamadI minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsapaoNrTanI bAjumAM, muMbaI - 400004. TeliphonaH 23820296 * oNphisa sthaLa saujanya : zrI manISabhAI dozI zrI muMbaI jaina yuvaka saMghano baeNnka A/c. No. 0039201 000 20260, benka opha inDiyA IFSC:BKID0000039 l. Website : www.mumbai-jainyuvaksangh.com email: shrimjys@gmail.com Web Editor : Hitesh Mayani-9820347990 jAnyuArI - 2018) prabuddha jIvaLa
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ meLavyA pachI, tamAre teno upayoga karavAno che ane e jJAnane ATalI vAto pachI mananI bhUmi snigdha thaI cUkI che, kAryamAM parivartita karavAnuM che, mAtra tyAre ja dhyeyanI prApti karI AhalAdaka mosama ane manabhAvana vAtAvaraNa chavAyeluM lAge che. zakAze. vIsa varasanI UMmare avirata sAdhanA karatAM karatAM parama eve samaye zradhdhAbharyA samUha sAthe be vAta mAMDavAnI che. paNa e divya jJAna prApta thayuM. emanA priya ziSya vivekAnaMdajIe eka pahelA hukamAvAlAnI paMktithI mArI vAta zarU karIza, vAra emane pUchyuM - "mahAzaya! zuM Ape Izvarane joyA che?' dhyAna daIne sAMbhaLa manavA, khAlIpAe sAda karyo che. mahAna sAdhaka rAmakRSNa javAba Apyo - "hA, joyA che, je rIte tuM cAle to, jaIe maLavA, khAlIpAe sAda karyo che. tamane joI rahyo chuM, ThIka e ja rIte nahIM, paNa enAthI kayAMya vadhu kaMIka adhUrI kaMIka adhIrI, kaMIka adIThI ghaTanA sAthe spaSTatAthI. teo svayaMnI anubhUtithI IzvaranA astitvano vizvAsa karAvatA hatA. AdhyAtmika satya, jJAnanA prakhara teja vaDe bhItara dhAro lAgyAM khUlavA, khAlIpAe sAda karyo che. rAmakRSNa paramahaMsa bhakti jJAnanA patha-pradarzaka banyA hatA. taLiye beTho sanATo paNa, hAlaka Dolaka thAvA lAgyo kAlImAtAnI bhaktimAM taraboLa thaI, teo bhaktone mAnavatAno mauna kazuM lAgyuM gaNagaNavA, khAlIpAe sAda karyo che. pATha bhaNAvatA hatAM. potAnI anubhUti parano vizvAsa mAtra lAkha mukhoTo bhedI mAra, asalI cahero zodhI kADhI zradhdhAthI nathI keLavAto. e mATe yAtrA karAya che. pravAsanI sthiratA, haLave haLave sAme dharavA, khAlIpAe sAda karyo che. mana sudhI pahoMce che ane e sthiti sudhI athavA enI najIka kema karuM enI avagaNanA, kema kaho jAkAro ApuM? pahoMcAya che. jema gAMTha (adharodha) mArgamAM Ave, tema pravAhane paLa paLa mujane bheTI paDavA khAlIpAe sAda karyo che. ADakhIlI bane. ema jIvanamAM paNa ane gAMTho Ave che. keTalIka AraMbhanI gAMTho bhautika svapnanI che, je nAnI che, paraMtu te 'vaMcita' enA sAtha vagarano, khudane maLavuM zakya nathI mAragane judI dizAmAM phaMTAve che. keTalIka gAMTho lokapriyatA ane jevI jenI zradhdhA kSamatA, khAlIpAe sAda karyo che. sattAnI che, je vadhAre gaMbhIra che ane e cokkasa pravAhane roke che. 'mana' jyAre jAtane zodhe che tyAre khAlIpo sAda kare che, avAja A gAMTho satata AvatAM navAM vicAronI sAme paDakAra banIne bhItarathI uThayo che. jAtane pAmavAnI IcchA che, A jAte Aja UbhI rahe che, A paDakAra ati zullaka che paraMtu temAM taNAI sudhI aneka saMvAdo sAdhyA che, kyAreka e gamatAM, kyAreka javAya che. eka vAra badhuM AvaDe che evo garva, jJAnano garva, aNagamatAM, paNa jAta sAthe vAta karavAnI eTale potAnA AtmAne lokapriya hovAno garva chavAI jAya che, pachI AgaLanA badhA ja oLakhavAnI vAta che. daravAjA baMdha thaI jAya che. have badhu, baMdha karIne killAmAM praveza jAtano khAlIpo sAda kare che, te "he manuSya tuM paNa have to karI levAya che. have avakAza, khulluM AkAza ane vistAranI pramAda choDa ane mArI vAta sAMbhaLa,' 'pramAda choDavAnI vAta nathI." zakyatA baMdha thaI jAya che. paraMtu ahI majAnI vAta to e che ke mahAvIre gautama munine upadeza ApatA karI hatI. jaina dharma ane AvI zakyatAno paNa cheda UDAvI devAyo che, arthAta A sthiti jaina philasUphI e be bhinna rastA che. jaina dharma e mAtra dharma nathI, vadhu gaMbhIra ane duHkhada che. moTA bhAge A avasthA jIvanamAM paraMtu eka padhdhati che, jIvavAnI, jIvananA AdhyAtmika saMdarbhone jyAre badhuM ja prApta karI lIdhuM hoya tyAre Ave che ane eTale samajavAnI rIta che. A dharmane aneka mahApurUSoe vakhANyo che, emAM garva, ahaMkAra hoya che, jyAMthI pAchuM vaLavuM adharuM hoya che. mANyo che ane svIkAryo che. kAraNa enA mULamAM kSamApanA ane have ApaNI gati, ApaNe ja nizcita karavAnI che. to ApaNe aparigrahano bhAva rahelo che. saMvAda sAdhIne ja judAM judAM mAragane tapAsIe. mULa to evuM che - satayugathI laI AjanA kaLayuga sudhI A dharmanI prastutA ke jyAre gamatAM zabdo sAMbhaLavA na maLe tyAre avarodha naDe paraMtu aMge ApaNane zaMkA nathI thaI kAraNa A dharmano saMbaMdha vijJAna je ene oLaMgI zake, tenA pravAsanI dora tenA ja hAthamAM hoya sAthe che, logic sAthe che, karmakAraNa sAthe che. A sRSTinuM zreSThatama e dorane hAthamAM rAkhIne, jAta sAthe jAte ja valovAIne sarjana manuSya che ane manuSyamAM sauthI vadhu kutuhalarUpa jo koI hoya to te tenuM "mana" che. mANasanuM mana eka divasamAM sarerAza potAnA aMdhakArane zodhIne, samajIne chedavAno che. sAITha hajAra vicAro kare che. tana vihAra kare che ne mana vicAra kare aMdhakAra cheDyA pachInA UjAsane pAmavAno che. che, mana vicare che ane pariNAme vicAro janma le che. satata vicAro paNa tyAM sudhI ApaNe ApaNo krosa upADIne cAlavAnuM che ? ane tamArI sAthe vAto karatAM rahevuM che, kadAca zabdono bheda mane karavA e manano svabhAva che ApaNAM samagra jIvananuM sukAna satya sudhI pahoMcADe. ApaNAM mananA hAthamAM che. mana caMcaLa che ane ApaNA citataMtra para mana eka mahAsattAnI jema rAja kare che. manane aMkuzamAM rAkhavAnuM prabuddha jItuLa jAnyuArI - 2018
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI rImoTa kaMTrola hajI sudhI zodhAyuM nathI ke jenI svIca dabAvo Ata he gela se, e majAmI khyAla meM ne mana kAbUmAM rahe. paraMtu jaina darzanamAM tenI uttama cAvI banAvI gAliba zarIra pAmA, guMjana pharIsto kA. che. jaina dharmanA moTA bhAganA sidhdhAMto ahiMsA, aparigraha, arthAt jyAre sarjakane sArA vicAra Ave che tyAre e vicAro anekAMtavAda, satya, tapa vagere sAthe sva parano kAbU joDAyelo alaukika pradezamAMthI AvelA hoya che, huM ema na vicArI zakuM ke che. manane je kAbUmAM rAkhe che, te ApoApa bhavapAra pAme che. A to mArA che, A to kAgaLa upara je kaMI lakhAya che, te to muje biMdu banakara tere siMdhu meM ekarUpa honA hai, phakIronuM guMjana che. akhAnuM pada yAda karIye to, aba soMpa diyA jIvana kA karatAra tere hAtho meM, | 'karuM, huM karuM e ja ajJAnatA, aba jIta tere hAtho meM, aba hAra tere hAtho meM, zakaTano bhAra jema zvAna tANe." aba jaga meM rahuM to ese rahuM, jese kamala tAlAba meM. Self Realisation AtmajJAna - mAre A jIMdagImAM zuM karavuM ekavAra eka mahAna hastIne savAla pUchyAmAM Avyo ke tamAre che, Aje AtmajJAna aMge aneka bhArekhama padAvalI ane e mATe - sAdhanA karavI paDe evuM ThasAvavAmAM Ave che. paNa evuM nathI. jo pharI jIvavAnuM Ave to tame tamArA jIvananI kaI bhUlone manuSya pote samajavAnuM che ke potAne zuM joIe che? sudhAravAno prayatna karo. e vyaktie bahu sarasa javAba Apyo ke jyAre potAnI Icchita vastu maLI jAya che, tyAre jIvanamAM huM to eno e ja rahevAno chuM, ane mArI bhUlo paNa e ja thatI eka tabakko Ave che. fulfilment samucita AnaMda - prasannatA. raheze, mArAthI mArI jAtane badalAvavAnuM to zakya nahI bane, have jIvanamAM je kaMI nathI maLyuM teno abhAva khaTakato nathI ane kadAca jo pAchuM jIvana maLe to huM pharI evI ja bhUlo karuM, ane phariyAda nathI rahetI. ane A pachI je samajAya che te che "mokSa' tame mane pAcho savAla pUcho ane pAcho A ja uttara ApuM. mokSanI vyAkhyA, anekavAra sAMbhaLI che, paNa ekavAra paNa pamAI ApaNe to enA e ja rahetA hoIe chIe ane eTale ja nathI. gAMdhIjInA zabdone ahIM pAda karIe to "mAre mana mokSa dareka vyaktino vaiyaktika dharma bhinna hoya che. potAnA karma pramANe eTale paramazAMti' bhagavad gItAno anuvAda lakhatAM-lakhatAM dareka vyakti potAnA dharmane pAme che. gAMdhIjIne A sUjhe che. Ama joIe to karmanI be gati che negative ane je atyAre paNa ahIM beThA beThA paramazAMtino anubhava thAya positive emAM negative gatimAM cAra tabakkA hoya che. to e mokSa ja che. jaina dharmanI khAsa bAbata e che ke tame dharmane pahelI - bhUla thavI. ahIM jIvana sAthe sAMkaLI zako cho. saMsAramAM vyApaka kSetra dharmanuM bIjI bhUla thayA pachI sAhajika rIte pazcAtApa thAya. che. ane sauthI vadhu DahoLAyeluM kSetra paNa dharmanuM ja che. jyAM sudhI kalApIe paNa gAyuM che ke "hA, pazcAtApanuM vipula jharaNuM svargathI jIvananI keTalIka samasyAone ukela nathI Avato tyAM sudhI ene utaryuM, A bahu mahatvano bhAva che. ApaNe I am sorry kahIe mUMjhavaNa to rahevAnI ja. je jIvana udbhave che, e kayAMthI udbhave chIe, paNa emAM sorry no bhAva nathI hoto. eka rIte to ApaNe che ane kayAM jyAM che, e dareka praznono uttara maLavo zakya nathI. sorry kahIne ApaNI javAbadArImAMthI mukata thaI jatAM hoIe dharma paNa jIvananA pratyeka praznano 100% uttara ApI zake tema chIe. nathI. paNa A badhAnI vacce jIvavuM kaI rIte e mahatvanuM che. jaina trIjo tabakko - jAtane bhUlI javAbadArImAMthI mukta karI dharma darekane potAnA aMge vicAravAnI taka Ape che. A dharmamAM devI. pariNAme kSamAnuM mahatva rahetuM nathI. jeTaluM mahatva paramAtmA ane sAdhunuM che eTaluM ja mahatva zrAvakanuM dharmanI vAto ApaNe aneka bhArekhama zabdo sAthe karI ja IntA ApaNa enaka bhArekhama zabdo sAthe karI ja paNa che. zrAvaka potAnA kartavya aMge vicAre ane e svIkArI zakIe, paraMtu e vAto eka kAnathI sAMbhaLI bIjA kAna nIkaLI potAnA jIvanane e rIte AkAra Ape evI apekSA rAkhavAmAM jAya che. AtmAnA be extreme hoya zake. ane dareka vyakti Ave che. dareka sidhdhAMta pAchaLa jIvananuM satya chupAyeluM che. potAnI rIte dharmane vyAkhyAbaddha karI zake. jaina darzananA AdhAre jIvananA sAta pagathiyA bahu mahatvanAM - have karmanI positive gatinI vAta. enAM pahelo tabakko che che A pagathiyAo: sAruM kAma karavuM. sArA vicAro dvArA satakArya karavuM. A kArya karyA (1) ahiMsA (2) satya (3) aparigraha (4) acorya pachI koIpaNa vakhANa ke phaLanI apekSA vagara e kAryathI jAtane (5) brahmacarya (6) anekAMtavAda (7) kSamApanA detech karavI. eTale ke jyAre vyakti dAna kare che ane pachI potAnA A jaina dharmano sAra to che, paNa manuSya jIvanane alaukika nAmanA vakhANa ke prazastinI apekSA rAkhe che. tyAre e dAnanuM banAvanAra satya che. have A pagalAMne jarA vistArathI joIe to mUlya zUnya thaI jAya che. gAlIbano eka zera che, prathama che ahiMsA: "Apa sau jANo cho ke jyAre AInsTAInane (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' prazna pUchavAmAM Avyo hato ke trIjA vizvayuddhamAM manuSya kevA zastro che garIbonA TIpAmAM eka TIpu e dohyaluM che vAparaze' tyAre emane javAba Apyo hato ke trIjA vizvayudhdha vize ane zrImaMtonI kabara para ghInA dIvA thAya che to mane khabara nathI paNa cothA vizvayuddhamAM mAnavo paththaranA zastro mane eja samajAtuM nathI ke AvuM to zAne thAya che? vAparaze. Ano artha evo thayo ke trIjA vizvayuddhamAM AkhI kAmadhenune maLe nA eka sukuM taNakhaluM mAnavajAta nAza pAmaze. Aje saMhAra ghaNo ja sAmAnya banI rahyo ane lIlAchama khetaro AkhalAo carI jAya che, che. Aje manuSyanA manano cahero jo e pote paNa sAMbhaLe, to mane eja samajAtuM nathI ke AvuM to zAne thAya che? kadAca, potAne dhikkAre, eTalA khataranAka vicAro karatAM ApaNe Aje A sthiti che ApaNe mahAvIra prabhunA aparigraha thaI gayA chIe. bomba phUTe ke hiMsaka ghaTanAo pachI ApaNuM svakendra sidhdhAMtane svIkArI zakatA nathI, ApaNe ApaNI sAta-sAta mana ema vicAre che ke "ApaNA parivArajano to bacI gayAne, peDhIonI ciMtA karIe chIe ! hAza, ane pharI pAchA normala banavAno prayatna karIe chIe. kAraNa mahAvIra prabhunA A sidhdhAMtane gAMdhIjIe 1920mAM bIjAnuM du:kha ApaNane sparzatuM nathI. jyAre jaina dharma sUkSmAdisUkSma potAnA harijanabaMdhu sAmAyikamAM paNa lakhyAM hatAM. emAM lakhyuM hiMsA mATenI kALajI le che. mahAvIranI hiMsA to bIjAne pArako hatuM ke svamAnapUrvaka jIvavA mATe jeTalI saMpattinI jarUra hoya eTalI mAnavo ene paNa hiMsA kahI che ane eTale mahAvIra prabhu sAta manuSya rAkhe bAkInI saMpattinuM TrasTa banAve. emane kahyuM ke mArA mahinA thayA tyAre mAtAnI kUkhamAM che chatAM mAtAne takalIpha na "svapnanA bhAratamAM pahelo ane jhUpaDapaTTIo jevuM aMtara nathI paDe mATe halanacalana sthira kare che tyAre mAtAne zaMkA thAya che, joItuM, mArA bhAratamAM eka divasa paNa koI bhUkhyuM nahI sUve. aMdara halanacalana kema nathI ane pachI mAtAnA mananI zAMti mATe paNa ApaNe e zakya na banAvyuM ane pariNAme A vargo vaccenI jarAka hale che, Ama ahiMsA aMgenI ghaNI sUkSma samaja A dharme asamAnatA vadhatI gaI, jene bhraSTAcArane janma Apyo ane Aje ApaNane ApI che, Aje ApaNe ahiMsAno pracAra karIe to e ja 'bhraSTAcAra nAbUdI' mATe ApaNe lokapAla bila'nI mAMgaNI jagatane 30% to cokkasa sudhArI ja zakIzuM, "jIvadayA'no saMskAra karIe chIe. paNa mULamAM sidhdhAMta na svIkAryo eTale Aje ApaNe A dharma Ape che. Aje ApaNI aneka saMsthAo katalakhAne jatI enA pariNAmAMthI UbhA thayelA dUSaNothI bhAgavA IcchIe chIe. gAyone bacAve che, potAnA svArtha mATe AMdhaLA banI gayelA kuTuMbajIvananI vyAkhyA, "asaMtoSe badalAvI dIdhI che. mANasa loko je ADedhaDa hiMsAcAra kare che, ene bacAvavA, e pazuone potAnA svajana sAthe samaya vitAvavAne badale mazIno sAthe vadhu choDAvavA ane ene choDayA pachI enI javAbadArI upADavA aneka samaya vItAve che, tenI AMkho kapyuTara skrIna para vadhAre ane saMsthAo AgaLa AvI che. A che jaina dharma je potAne oLaMgI svajano para ochI hoya che, tene potAnA svajana vize ochI anya sudhI pahoMcavAnI vAta kare che. khabara hoya che ane navI gema ane sophTavera vize vadhu khabara hoya huM mArApaNAmAMthI mukta thaI zaku to ghaNuM, che! zuM artha che A saMpattino? zuM A saMpatti sukha Apaze? huM mArA sivAya anyane joI zakuM to ghaNuM, sAthe rahevAnuM sukha ApaNe gumAvI cUkyA chIe, mATe aparigrahanA mane mAtra mAro ja avAja saMbhaLAya che, siddhAMtane zakyatama eTalo svIkArIne ApaNe e svajano sAthe huM have bIjAnA hRdaya sudhI pahoMcI zaku to ghaNuM. rahIe jenA mATe ApaNe kamAvAno dAvo karIe chIe. Aje bIjuM pagaluM che satya che. ApaNe to satyano cahero ja cothuM pagaluM che acorya. je vastu para mAro adhikAra nathI e badalAvI nAkhyo che. dareka vyakti potAnI sagavaDatA pramANe to na ja levuM paNa AgaLa vadhIne jaina dharma kahe che ke je vastu mATe satya'ne svIkAre che paNa Aja asatya tamane raMjADaze eka divasa. mArI lAyakAta nathI, e huM na svIkAruM, ApaNe zrAvaka chIe ane trIju pagaluM che aparigraha. Aje samAjamAM be varga paDI gayA zrAvakano artha ApaNe evo karIe ke che. eka varga evo che ke jenI pAse sarvasva che ane DokTarane kahe zra eTale zravaNa kare sAtvika vicAronuM che ke "sAheba bhUkha nathI lAgatI, uMgha nathI AvatI, goLI Apo,' va eTale vitta vApare satakAryane mATe potAnI pAse badhI ja samRdhdhi che ane ene bhogavavAnI emane ka karmanI nirjarA kare te goLI joIe che jyAre bIjo varga evo che jenI pAse khAvA mATe have pAMcamuM pagaluM che brahmacarya. brahmamAM je ramamANa rahe che te paisA ja nathI ethI ja karasanadAsa mANeke lakhyuM haze, che brahmacarya ane je mana, vacana, karmathI alana na thAya te. mane eja samajAtuM nathI ke AvuM to zAne thAya che? - chaThuM pagaluM che anekAMtavAda. Aje vizvanA pratyeka gharSaNano A phUlaDAM DUbI jatAM aMta che anekAMtavAdamAM. eka ja satyatA aneka dRSTikoNo che. te ne paththaro tarI jAya che... che anekAMtavAda. koInA satyane khoTuM na mAnavuM. mArI vAtane 6 ) prabuddha jIvana jAnyuArI - 2018
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ spaSTa karavA eka nAnakaDuM udAharaNa ApuM to dakSiNa bhAratamAM pahoMcavAnuM A pagathiyuM che. maitrInA bhAvane vahAvavAnuM A eka abhUta maMdira, jemAM be pravezadvAro hatA, jo eka pagathiyuM che, kadAca tamArI kAyA e haiye pahoMce ke na pahoMce tamArA pravezadvAramAMthI joIe to sAme sarasvatI dekhAya, jyAre bIjA hRdayamAMthI, e grahaNa zamAvavAnuM A pagathiyuM che. pravezadvAramAMthI joIe to sAme lakSmIjI dekhAya, eka vakhata be sAta pagathiyA jIvanano sAkSAtkAra karAve che. enA mATe bhAvika bhakto, vAkapaTu ane bolave bAhoza, maMdiramAM dAkhala rAha jovAnI jarUra nathI madhyakAlIna sAhityanA yogIkavi thayA alaga alaga pravezadvArathI. eka bhAI eka pravezadvArathI aMdara AnaMdaghana kahe che, AvyA ane sAme sarasvatIdevIne joyA eTale AnaMdita thaIne 'behera behera nahIM Ave, avasara behera behera nahIM Ave, bolyA ke "vAha, devI sarasvatI, ApanA mukhamaMDaLamAMthI jJAnanuM nyuM jANe, huM kara le bhalAI, janama janama sukha pAve, teja Tapake che,' eTale bIjA bhAI je bIjA pravezadvArathI pravezyAM tana dhana jobana saba hI jUThe, prANa palaka meM jAve, hatAM emaNe zarUAta karI ke, "vAha devI lakSmI, tamArA tana chUTe dhana kauna kAma ko? kAyak kRpaNa kahAve? mukhamaMDaLamAMthI aizvarya ane vaibhava Tapake che." eTale pelA bhAIe jAke dila meM sArA basata he, tAmuM jUTha na bhAve' pharI zarU karyuM, "vAha devI sarasvatI, tamArI bAjumAM mora che to AnaMdaghana prabhu calata paMtha meM, samarI samarI guNa gAve. bIjA vadhu bhAIne porasa caDhayo eTale bolyA, "vAha devI lakSmI, jIvana e prasaMga nathI, ghaTanA nathI, janma-maraNa vacceno tamArI bAjumAM hAthI che, vAha devI lakSmI tamArA hAthamAM kamaLanuM kAlakhaMDa nathI. jIvana e to AtmAne gamatAno gulAla karAvavAno phUla che, have pelA bhAIne thayuM ke "A bhAI Ama kema bolatA avasara che, utsava che. manuSyabhavanI prApti atyaMta durlabha hovAthI haze', eTale emaNe bIjA bhAIne kahyuM ke, "bhAI A devImAnuM bhalAI karIne janmojanma sukha pAmavAno prayatna karavo joIe. maMdira che, ahIM 'pIne na avAya', jyAre bIjA bhAIne thayuM ke A zarIra, paiso, ane yuvAnI e kSaNika che ane prANa to paLavAramAM bhAI pote pIne AvyA che ane mane kahe che. pachI to sAmasAme UDI jAya che. AnaMdaghana kahe che ke "e avasarane barAbara bolAcAlI thaI gaI, A badhI carcAmAM baMne bhAvikone gusso oLakhIne, AnaMdapuMja evA prabhune smarIne, AMtaravikAsa sAdhatA Avyo ane baMnee dasa peDhIno udhdhAra karyo, ane pachI to vAta raho.' hAtha para AvI gaI. jhapAjhapI thaI ane pachI A mArAmArImAM ghaNIvAra kumatine kAraNe anAdikALanA ajJAnanI nidrA eka biMdu evuM AvyuM ke ahIMno bhAI tyAM ane tyAMnA bhAI ahIM bhogavatA mAnavInI durdazA darzAvatAM AnaMdaghana kahe che, AvIne paDyAM. baMnee tyAre joyuM ke pelA bhAI to sAcuM kahetA 'supana ko rAja sAca kI mAcata, rAhata chAMha gagana badarIrI, hatA. paNa have zuM thAya, tyAre eka pUjArI bahAra Avyo ane kahyuM AI acAnaka kAla topacI, gahegI javuM nAhara bakarIrI ke tame dasa peDhIono je zabdo dvArA udhdhAra karyo ene badale potAnI arthAta, jagyA badalAvIne joyuM hota to. arthAta mAtra ahIMthI joIne "svapnamAM rAjyane sAcuM mAne che ane AkAzanA vAdaLanI sarasvatI dekhAya e ardhasatya che, mAtra ahIMthI joIne lakSmI dekhAya chAMyaDImAM AnaMdathI bese che, paNa ociMto kALa-topacI AvIne che, te paNa ardhasatya che, paNa anekAMtavAdanuM pUrNa satya e che ke jema nAhara bakarIne pakaDe che, tema tane pakaDI leze' dareka satyane aneka rIte joyuM ane anyanAM dRSTikoNathI joI, ahI kavie mohagrasta mAnavInAM jIvanamAM sahasA mRtyuthI saMpUrNa pAmavAno prayatna karavo. sarjAtI dazAnuM hadayabhedaka citraNa karyuM che. svapnamAM rAjavaibhava have aMtima pagaluM che kSamApanA, kAyA ane kALajAmAMthI dveSa bhogavanAranI, svapna UDI jatAM kevI dazA thAya? AkAzamAM ekAda ane phariyAdane kADhavAnI cAvI che. kSamApanA. "micchAmI dukkaDama' vAdaLI AvatAM, thoDIvAra chAMyaDo. lAge paraMtu e vAdaLI thoDA e mAtra vyavahAra nathI. e mAtra pharaja nathI paNa e jAta sAthe samayamAM cAlI jatAM, baLabaLatA tApamAM zekAvAnuM rahe che. confess karavAnI vAta che. A mAphI, mitro ane svajanonI nathI AnaMdaghana vAraMvAra cetave che ke mAnavajIvana to "pAnI terA buMda mAMgavAnI, A mAphI e dareka jIvonI mAMgavAnI che, jenA pratye buMda dekhata hI chIpa jAyegA arthAtu pANInA parapoTA jevuM ApaNA manamAM dveSa bhAvanA che. thoDIvAramAM phUTI janAruM A jIvana che. Avo mAnavI-hIrAne choDI vyathAnI vATane sImADA nathI hotA, daI, mAyArUpa kAMkarA para moha pAme che. e hArila pakSI jevo che. AMsu pakavavAne nibhADA nathI hotA, A hArika pakSI pAMjarAmAM hoya tyAre nImanI lAkaDIne pakaDI rAkhe mATe ja duniyA nathI samajI zakatI, che, pachI paga ADAavaDA cAlatA lAkaDI namI jAya che, ane pakSI ke dila baLe tyAre dhumADA nathI hotA' UMdhe mAthe laTakI paDe che, tyAre cIsAcIsa karI mUke che paNa lAkaDAne tamAma rekhAone oLaMgIne, jAta sudhI, sAmA sudhI choDato nathI. je mAnavI pudgala bhAvathI pArAvAra hAni anubhavato jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ hovA chatAM, ene choDI zake nahi, tenI sthiti hArila pakSI jevI A upAzrayanA zeThane eka divasa paryuSaNa parva daramiyAna pUjAmAM che. madhyakAlIna sAhityamAM AnaMdaghananA padomAM lAlitya vadhu samaya rokAI jatAM vyAkhyAnamAM samayasara AvavAmAM vilaMba viSayaprabhutva ane viziSTa zabda pasaMdagIne kAraNe svAnubhUti thayo. e samaye AnaMdaghanajIne koIe kahyuM ke "haju zeTha pUjA karatAM anubhavAya che.' hovAthI vAra thaze, mATe thoDI vAra pachI vyAkhyAnano prAraMbha karo." AnaMdaghanajI eTale alagArI avadhUna mahAna yogI, emaNe paNa AnaMdaghanajIe nizcita samaye potAnA vyAkhyAnano prAraMbha 108 jeTalAM pado ane covIsInI racanA karI, je ati-gahana, karyo. zeTha pA kalAka moDA AvyA. paryuSaNa parvanA vyAkhyAno akhaMDa tatvajJAna ane AdhyAtmika jJAnathI chalochala che. sAMbhaLavAnI IcchA hovAthI emanA cittamAM glAni thaI. mere ghaTa jJAna bhAna bhayo bhora vyAkhyAna pUrNa thayA bAda AnaMdaghanane zeThe kahyuM : "sevaka para cetana cakavA cetanA cakavI, bhAgo viraha ko sora." jarA dayA karIne thoDo samaya vyAkhyAna thobhAvavuM hatuM ne !' anAdikALathI je ajJAnanI nidrA AvI hatI te ApoApa AnaMdaghanajIe kazo Uttara Apyo nahi. zeThe punaH e vAta karatAM dUra thaI gaI ane hadayamaMdiramAM anubhavajJAnano prakAza thavAthI kahyuM, 'sAheba huM ApanuM keTaluM dhyAna rAkhuM chuM, Apa mAruM dhyAna 'sahaja sujyoti svarUpa' anubhavajJAna pragaTa thayuM che. eka sthaLe na rAkhI zako ? meM haMmezA munijanonI kapaDAM, AhAra vahorAvI kahe che, sevA karI che, gurujana mane enA badalAmAM jJAna na ApI zake ? 'tuma jJAna vibho phalI vasaMta, manamadhukara hI sukhaso vasaMta' mArI rAha na joI zake ?" arthAta, he prabhu tamArI jJAnarUpa vasaMtaRtu pUrabahAra khIlI mastayogI AnaMdaghanajIe kahyuM, 'bhAI AhAra to khAI gayA che ane tethI temAM manarUpa bhramara sukhe vase che. vairAgyarUpI divasa ane le A tArAM kapaDAM' ema kahI kapaDAM utArI zeThano upAzraya moTo thato jAya che ane durgatirUpa rAtri ghaTatAM jatAM dhIre dhIre choDI dIdho ane A padanI racanA karI. nAnI thatI jAya che. surucinI vela vRdhdhi pAmIne phaLavatI banI che. AzA orana kI kayA kIje? jJAna sudhArasa pIje AvI AnaMdarUpa sRSTi AnaMdaghananI che. bhaTake dvAra dvArA lokana ke, kUkara AzAdhArI, AnaMdaghanajInI yogamasta dazAnuM varNana emanA "avadhU so Atama anubhava rasa ke rasiyA, utare na kabahU khumArI' jogIgurU merA' padamAM thAya che. ahIM e vRkSanI vAta kare che. A pArakAnI AzA karavAne badale jJAnAmRta rasanuM pAna karavuM, eka evuM vRkSa che ke jene mULa ke chAyA nathI, DALI ke pAMdaDAM nathI, AzAvaza zvAna, lo kone bAraNe -bAraNe bhaTake che, jyAre vagara phUle enA para phaLa beThAM che ane enuM amaraphaLa AkAzane AtmAnubhavanA rasamAM rata, jIvono kepha kadI Utarato ja nathI. lAgIne raheluM che. Ano artha e ke A vRkSa cetana che, e anAdi mArA jevA munine AhAra ane vastranI ciMtA nathI, je maLaze che, e mULiyAmAMthI pragaTeluM vRkSa nathI. eno pote jAte svayaM ene mANazuM ane je nahIM maLe ene paNa mANazuM. khIleluM che. A vRkSanA phaLa te mAnave pAmavAnAM che. paNa e mATe AnaMdaghana mastInA kavi che, emane sAMpradAyikatAne oLaMgI ene potAnA mULiyA dharatIthI mukti pAmI UparanI tarapha gati che, emanuM eka bhajana gAMdhIjIne ati priya hatuM, je 'Azrama karavAnI che. AnaMdaghananI kavitAmAM suMdara kalpanAo Ave che. bhajanAvali'mAM paNa sthAna pAmyuM che. emAM kahe che ke teo kahe che, aba hama amara bhaye na mareMge, gagana maMDala meM gauA vihAnI, dharatI dUdha jamAyA yA kAraNa mithyAta dIyo taje, kayuM kara deha dhareMge? mAcana thA so viralA pAyA, cho jaga bharamAyA' rAga dora jaga bavadha karata hai, Inako nAsa kareMge, arthAta AkAzamaMDaLanI vacce gAya viyANI che, enuM dUdha maryo anaMta kAla te prANI, so hama kAla hareMge.. pRthvI para jamAvavAmAM AvyuM che. e dUdhanuM mAkhaNa thoDAkane prApta deha vinAzI huM avinAzI, apanI gati pakareMge, thayuM, bAkI jagatano moTo bhAga to chAzathI chetarAI rahyo ane nAsI jAtI hama thIravAsI, cokhuM meM nikhareMge temAM rAjI rAjI thaI gayo. jagatanA moTAbhAganA loko to maryo anaMtavAra binasamajyo, aba sukha-duHkha visareMge viSaya-kaSAyanA bhogamAM ja AnaMda samajatA hoya che ane jyAre AnaMdaghana nipaTa nikaTa akSara do, nahi samare so mareMge... khabara paDe che ke potAne maLyuM te yogya hotuM, tyAre bahuM moDuM 0 DaoN. sejala zAha thaI gayuM hoya che. emanA jIvana vize eka kiMvadaMtI che ke AnaMdaghana sejalshah702@gmail.com (lAbhAnaMda) mahArAja eka zaheramAM cAturmAsa mATe rahyA hatA. Mobile : +91 9821533702 ahIMnA upAzrayanA zeTha emanI khUba vaiyAvacca (sevA) karatA hatA. prabuddha jItuLa (jAnyuArI - 2018)
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdrajInA sAhityamAM AdhyAtmika mUlyo DaoN. guNavaMta baravALiyA zrImad rAjacaMdrajInA sAhitya sarjanamAM AdhyAtmika mUlyonI zrImadjI kahe che ane zrImadjInI dareka vAta ke vicAra AtmalakSI vAta karIe tyAre emanAM vyaktitvanI eka vaMdanIya chabI ApaNI ja hoya. adhyAtma abhipreta hoya ja. sAme Ave ane ApaNane anubhUti thAya ke zrImanA samagra koI kalAkAra ke sarjakane kalAkRtinA sarjananuM ApaNe kAraNa vyaktitvamAMthI satata adhyAtma pragaTa thAya che. jANe adhyAtma ane pUchIe to mahadaMze e javAba deze ke, huM mArA nijAnaMda mATe zrImad ekabIjAnA paryAya che, mATe temanA jIvana kavananA kalAkRtinuM sarjana karuM chuM. mArA AtmAnA AnaMda mATe racanA karuM AdhyAtmika mUlyAMkanI vivecanA nA thaI zake, paraMtu ApaNI AkaMTha chuM, to kalAkAranI A nijAnaMdanI vAta ane zrImadjInI sarasvatIne pAvana karavA temanA sarjananI abhivaMdanA-parikammA AtmazreyArthanI vAta taddana samIpa che. ja karI zakAya. sAhitya saMgIta ane lalitakathAothI mAnavajIvana sabhara temanA sarjanamAM ghaNuM ja vaividhya che, jemAM mukhyatve, temanuM bane che, madhura bane che mATe ahIM jIvanamAM kalAnI AvazyakatA ja eka vipula kAvyasarjana, bIjuM mumukSu para lakhAyelA patro, trIjuM nahIM paraMtu anivAryatA svIkArI che. paraMtu jIvananI sabharatA ane upadeza noMdha, hAthanoMdha, vedAMta ane jaina darzana saMbaMdhI noMdho madhuratA zuM? mAtra kalpanAmAM vihAra karavAthI jIvanamAM sabharatA uparAMta anya sarjanono samAveza thAya che. ane madhuratA AvI zake ? sarjanazaktine khilavavA mATe kalpanAnA temaNe noMdhyuM che ke, "kAvya sAhitya ke saMgIta AdikalA e vikAsanI eka nizcita hada che e sarahada pAra karyA pachInI kalpanA AtmazreyArthe na hoya to kalpita eTale ke nirarthaka, sArthaka nahIM, nirarthaka che. jIvananI kalpanA mAtra bhakti prayojanarUpa na hoya ke AtmArthe na kAvya, sAhitya ke saMgIta vagere kalAo mAtra bhakti hoya to badhuM ja kalpita." prayojanarUpa na hoya to te mAtra kalpita ane nirarthaka banI raheze. kAvya sAhitya ke saMgIta, Adi kaLA jo AtmArthe na hoya to je kalA dvArA AtmaguNono vikAsa thAya te kalA ja sArthaka. je kalpita eTale nirarthaka-sAthe nahIM te - jIvananI kalpanA mAtra. sarjanamAM nijasvarUpane pAmavAnI jhaMkhanA nathI te kRti IndriyonA bhakti prayojanarUpa ke AtmArthe na hoya to badhuM ja kalpita. manoraMjana karanArI nivaDe che, jenuM pariNAma bhogaupabhoga ane zrImadjIe A eka vAkyamAM khUba ja gahana vAta kahI che. tRNA vadhAranAruM, rAga-dveSa ane saMsAra vadhAranAruM hoya che. gAgaramAM sAgara jevA A mahattvanAM eka vAkya upara ciMtana karIe sUradAsa, tulasIdAsa, mIrAM, narasiMha, kabIra ke avadhUta to, kalA ane sAhatyisarjanane eka navI dizA maLaze. AnaMdaghanajInuM saMgIta ke kAvyasAhitya, bhakti prayojanarUpa ke paramakRpALu zrImadjInA kahevAnuM tAtparya che ke, kAvya, AtmArthe hovAthI, ciraMjIva banI amaratvane pAmyuM. sAhitya ke saMgIta vagere kalAomAM jo AtmazreyanuM dhyeya bhaLe, jANe upara uparathI chIcharA pANImAM chabachabiyAM karAvatI te sarjanane AtmakalyANanuM kAraNa maLe to te kalA sArthaka bane. kalA ane sAhitya kRtio kSaNika AnaMda Ape ane tenuM AyuSya kalAnuM aMtima dhyeya, parama samIpe pahoMcavAnuM, hetu rUpa hoya to mAtra parapoTA jeTaluM hoI, kALanA pravAhamAM vistRta banI jAya, ja kalA, sAdhanA banI zake ane te sva-parane kalyANakArI banI paraMtu zrImadjI jevA sarjakanI kRtio sva-paranI kalyANakArI banI zake. gaI. kAraNa ke temAM AtmatvanA UMDANamAM DUbakI lagAvyA pachInI saMgIta, kalA ke sAhityajagatanA sAdhako kadAca A vAta nijI bhAva ke utkaTa saMvedanA vyakta thaI che. zuddha AcaraNamAM saMpUrNa rIte na paNa svIkAre paraMtu anekAMta dRSTie vicAratA A parAvartita thayelI sarjakatAe AtmAnI amaratAnuM gAna pragaTa tathyano svIkAra thaI zake. karyuM che. sAdhanAnI pagadaMDI para cAlatA paramatattvanI anubhUti sAMprata samAjajIvanano pravAha, mAnavamananI kalpanAzakti mATe je kRtionI racanA sahajabhAve thaI te ciraMtana banI amara ane vividha kalAonA aneka pAsAone lakSamAM laIne ja A banI gaI. vidhAnano yathArtha svIkAra thaI zake. kalAkArane sarjana svAtaMtryano azlIla kalA ke sAhitya Indriyone bahekAvavAnuM ke naitika adhikAra che, svacchaMdatAno nahi. saAcaraNamAMthI parAvartita adha:patana karAvanAra che. dharma ke nItizAstroe AvI kalA ke thayelI kalAmAM sAttvikatA Avaze, mATe ja gAMdhIjI kahetA ke zIla sAhityano niSedha karyo che, ke jenAM darzana, zravaNa ke vAMcanathI evuM sarjana. vikAra ane dveSabhAva vadhe, hiMsA, jhanUna, veranI vasulAta, ahIM e vAtanuM paNa smaraNa rAkhavuM paDaze ke A vidhAna baLAtkAra, chetarapiMDI, corI, lUMTa, jIvanamAM vilAsatA ane (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyasano vadhe. AvI sAhitya ke kalAkRtio vananA mULabhUta A sarjana zAstra banI gayuM. saMskAronuM dhovANa karI nAkhaze. jyAre sattvazIla kalA ke sAhityathI to jIvana saMskArathI sabhara banaze, nItimattAonuM dhoraNa UMcuM Avaze ane mAnavajIvana UrdhvagAmI banaze rASTrabhAvanA ane kuTuMbapremanI racanA, kartavyAbhimukha karAvanArI che. to prakRtigAna jIvanano nirdoSa AnaMda che, je AtmakSayanA aMtima dhyeya tarapha laI jaze. sAhityano uddeza mAtra dharmopadeza ke nItinA prasAra pracArano ja nathI paraMtu sAhityasarjanano mULa uddeza to zubhatattvonA darzanano ja hovo joIe. mATe ja sasAhityane jIvanano amRtakuMbha kahyo che. prema ane sneha kavitAnuM prathama pagathiyuM che, sarjanane sAttvikatAnI e UMcAIe pahoMcADavAnuM che, jyAM spaMdano premanI divAlone atikramI vItarAgabhAvanuM darzana kare, sAMprata jIvanazailImAM saMvedanA jyAM buThThI thaI gaI hoya, tyAM sattvazIla sAhitya UrmitaMtrane rAjhAtuM karI lAgaNIne saMsparza kaze jethI saMvedanazIlatA jAgRta thaze. kavitAsarjananI prAthamika dazA kadAca prema ane virahanI hoya. priyatamanA aMgalAlityanA varNanathI zarU thatI kavinI yAtrA prabhunA vividha rUpa ane guNanA varNanamAM ja pahoMcavAnA dhyeyayukta hovI joIe. prAthamika dazAthI zarU thayelI kavinI yAtrAne paramArthadazA sudhI pahoMcavAnuM che. prabhunI pratimA ke maMdiranA zilpo, bhaktisaMgIta, preraNAdAyaka jIvanacaritro, daSTAMtakathAo, AtmakathAo, lekha, kArthA, nibaMdha ke kalAnA vividha svarUponA sarjananuM aMtima lakSya Atmazreya hoya to ja kalyANakAraka banI zake. A aMgenA kAryakramonI vicAraNA vakhate zrImadjInI sAhitya, saMgIta ke kalA AtmArthe ja hoya te vAta dIvAdAMDI samAna banI raheze kAraNa ke vividha kalAo e sAhitya jIvananuM eka aMga che. jIvanane ghaDavAmAM jIvanane susaMskRta banAvavAmAM tenuM ghaNuM moTuM yogadAna che. mATe te kSetranI vizuddhi mAnavajIvanane UMcAI para laI jaze. ApaNe joyuM ke zrImadjInI A nAnakaDI noMdhamAM adhyAtma A amRta chalochala bhareluM che. zrImadjInA vipula kAvyasarjanamAM Atmasiddhi zAstra, amUlya tattvavicAra, apUrva avasa2 sahita aneka kAvyonI racanAmAM AtmaciMtananuM nirUpaNa thayuM che. kAvyanI eka-eka gAthA eka-eka graMthanI racanA thAya ke ekaeka gAthA para eka-eka pravacana zreNI yojI zakAya evA adhyAtma rahasyo bharelAM paDyAM che. AtmasiddhinI 28 mI gAthAmAM kahyuM 10 lahyuM svarUpana vRttinuM, grahyuM vrata abhimAna, jI nahi paramArthane levA laukika mAna AtmaguNo pragaTa ka2vA karmonI nirjarA ka2vAnA A rahasyane samajAvavA mATe zrImadjIe gAyAnA pUrva pakSamAM eka mArmika zabda mUkyo e che 'vRtti', 'lahyuM svarUpana vRttinuM', vRttine oLakhavAnI che. karma sahita AtmAmAM be prakAranI vRttio vahI rahI che. eka svAbhAvika vRtti ane bIjI vaibhAvika vRtti. zAnAdi maulika guz2o, kSamA, satya, saraLatA, nirlobhatA, samatA, vivekanuM pariNAma dhArAmAM pragaTa thavuM te svAbhAvika vRtti ane krodhAdi rUpa AtmAmAM pariNamI javuM ane pachI te rUpa pragaTa thavuM te vaibhAvika vRtti che. 17 akSaranI hAIku. kavitAmAM A vAtane suMdara rIte rajU karI che - manamAM rAma ne manamAM rAvaNa rAmane saco pratyeka mAnavInA manamAM rAma nAmanA zubha vicAronI eka vela Uge che ane rAvaNa jevA duSTa vicAronI paNa eka vela Uge che. kavie ahIM zubha ciMtanane poSavAnI, sadvicAranI velane ucheravAnI vAta karI che. zrImadjIe ahIM vRttinA svarUpanuM AtmanirIkSaNa karavAnI vAta karI che. ApaNI potAnI vRttinuM pravRtti ane Asakti sAthe anusaMdhAna che tenuM ApaNe objharvezana nahIM paraMtu IMnTrospekSana paNa karavAnuM che. vaLI pravRtti sAthe vRtti badalI ane temanI sAthenA AsaktinA anubaMdhane paNa toDavuM paDaze. A vAtane saraLa rIte samajIe. eka saMte tenA bhaktajanane kahyuM, tamane cA-tamAkunuM vyasana che te sAruM nathI. tene choDI gho. thoDA divasa pachI pelo bhaktajana saMtanA darzana Avyo ne kahyuM - bApajI, cA-tamAku choDI dIdhAM che. saMta kahe, sAruM karyuM. paNa divasamAM cA-tamAku yAda Ave tyAre zuM karo ? cA yAda Ave tyAre kophI pI lauM ane tamAku yAda Ave tyAre guTakA khAI lauM! pravRtti badalI, vRtti nahIM. eka muninI preraNAthI zikSaNasaMkulanI sthApanA thaI. muninA dasa varSanA pracaMDa puruSArtha bAda saMsthA eka Adarza saMskAradhAma banI. keTalIka saiddhAMtika bAbatomAM saMcAlako ane TrasTIo sAthe e munine matabheda thayo. muninuM ArtadhyAna joI temanA gurue kahyuM ke, A saMsthAmAM tuM Asakta thayo che. tAruM ArtadhyAna, zrImadjInA vicAramaMthana pachI je navanIta pragaTa thayuM tenuM raudradhyAna tarapha jhaDapathI jaI rahyuM che. A saMjogomAM tuM mRtyu pAme prabuddha jIvana jAnyuArI - 2018
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ to A zikSaNasaMkulamAM sApa tarIke ja janma. munine jhaTako lAgyo. ApaNe lAkho rUpiyA kharcI videza pravAsamAM jaIe. tyAM paNa potAnI vRtti ane pravRtti para nirIkSaNa karyuM. AlocanA karI. gujarAtI vAnagI zodhIne. hoTela choDatI vakhate zempanI boTala AkhI rAtanA manomaMthana bAda cittamAMthI pahelA saMsthAne ane ke sAbu na choDIe... A vRtti. tenA saMcAlakone dUra karyA. vahelI savAre saMsthAnA sthAnakamAMthI pravRtti sAthe vRtti badale ane Asakti sAtheno anubaMdha vihAra karyo. muninI jAgRta cetanAnA samyaka parAkrame ahIM pravRtti tUTe to ja vRtti svabhAvika banI zake ne pAramArthika banI zake. sAthe vRtti badalAI gaI. saMsthAmAMthI muninuM mahAbhiniSkramaNa mATe ja zrImadjIe adhyAtma mArganA sAdhakone vRtti para saMzodhana nijI saMyamajIvanano maryAdA mahotsava hato. karavAnI zIkha ApI che. nagaramAM eka saMnyAsI AvyA. saMnyAsInI jIvanacaryA joI zrImadjInA vividha sAhitya svarUpomAM patra sAhityanuM viziSTa rAjAe saMnyAsI banavAnuM nakkI karyuM. rAjapATa, vaibhava choDI rAjA yogadAna che. mokSamArganA sAdhako mATe A patro amUlya najarANuM saMnyAsI pAse AvyA ane kahyuM ke mane sanyasta dIkSA Apo. che. A patroe adhyAtma zruta saMpadAne samRddha karI che. saMnyAsIe rAjAne dIkSA ApI. rAjA to jaMgalamAM kuTira saMvata 1943 thI 1957 sudhInA tera varSanA gALAmAM banAvI rahevA lAgyA. rAjAne dIkSA ApanAra guru anyatra cAlI lagabhaga 800 thI vadhAre patro upalabdha thAya che. 325 patro gayA. saMnyAsI banelA rAjA mAtra kuTirane svaccha sughaDa ja nathI gAMdhIjI sahita keTalAka mumukSuo ane alaga alaga vyaktio rAkhatA, dhIre dhIre kuTirane vizALa banAve che. vividha vRkSonA raMgIna para lakhAyelA che. 125 patro aMbAlAlabhAI para lakhelA. 180 lAkaDAone kalAkRti banAvI, vAMsanI kamAno banAvI te zaNagAre jeTalA patro muni lallujI mahArAja para lakhAyela che. sauthI vadhu che. vividha raMgIna phUlo ane parNothI kuTiranuM suzobhana kare che. patro eTale ke 250 jeTalA patro temanA parama sakhA zrI kuTiranA vizAla AMgaNamAM keTalAMka pazu-paMkhIne pALe che. saubhAgyabhAI para lakhAyelA che. eka varSa pachI rAjAne dIkSA ApanAra saMnyAsI guru te zrImadjIe patromAM karela saMbaMdhano paNa temanI AdhyAtmika jaMgalanA rastA parathI pasAra thaI rahyA hatA. rAjAe guru saMnyAsIne AMtara cetanAnI sAkSI pUre che. potAnI kuTiramAM padhAravA AmaMtraNa ApyuM. rAjAe kuTira, zrImadjIe patromAM karelA saMbodhano - AMgaNa, pazu-paMkhI ane suzobhana batAvI pUchayuM, AtmahitAbhilASI AjJAMkita gurujI, mArI kuTira kevI lAge che? mumukSu bhAIo gurujIe kahyuM, kuTira to mahela jevI sohAya che. guru dvArA sat jijJAsu, mArgAnusArI mati kuTiranA vakhANa sAMbhaLI sanyasta thayelA rAjAnA mukha para aham mahAbhAgya jIvanamukta ane khuzInA bhAva joI guru vicAre che. bodhasvarUpa, satpuruSa vigere... rAjA mahelamAMthI to bahAra nIkaLI gayA, paraMtu rAjAmAMthI A tamAma patro adhyAtma bhAvothI sabhara che. seMkaDo viSayonuM mahela nathI gayo. cittamAM mahela mojUda che ja. patromAM sahaja rIte nirUpaNa thayuM che. nizcaya ane vahevArano guru kahe - abhuta samanvaya paNa A patromAM jovA maLe che. evo ja eka pahelA mahela ane rAjyano vistAra ane zaNagAra karatA patra joIe. hatA, have kuTirano. pahelA mahela, rANI, kuMvaro, sevako pratye patra kramAMka 772. mumukSu, sAdhu, saMta, guru ziSya, putra moha to hato. have kuTira, phUla, jhADa, pAna, pazu - paMkhI pratye gRhastha darekane mArgadarzaka A patramAM zrImadjI pharamAve che - moha. AmAM parigraha pratyenI Asakti kema chUTaze? pravRtti jarUra keTalAka rogAdimAM auSadhAdi prApta thAya che ane asara kare badalAI, vRtti nathI badalAI. rAjAmAMthI rAjarSi thavuM hoya to che. keTalAkamAM auSadhi prApta thatI nathI, asara paNa karatA nathI. pravRtti sAthe vRttine badalavI paDaze. saMnyAsI banela rAjA pramAda amuka karmabaMdha kevA prakArano che te tathArUpa jJAnadRSTi vinA ane mohanI nidrAthI jAgRta thayA. pazu-paMkhI, phUla-jhADa ane jANavuM kaThaNa che. eTale auSadhAdi vyavahAranI pravRtti ekAMte niSedhI kuTirano tyAga karI anya sthaLe cAlI gayA. pUrve saMnyAsI thavA na zakyA. potAnA dehanA saMbaMdhamAM koI parama AtmadRSTivALo samagra sAmrAjyano ane vaibhavano tyAga karyo hato te tyAga karatA puruSa tema varte to, eTale auSadhAdi grahaNa na kare to te yogya jaMgalanI A kuTirano tyAga mahAna hato, kAraNa A tyAgamAM che, paNa bIjA sAmAnya jIvo vartavA jAya to ekAMtika dRSTie cittavRttimAMthI Asaktino tyAga abhipreta hato. ahIM pravRttinI hAni kare. sAthe vRtti badalAI hatI. kuTiramAMthI anyatra jaMgala tarapha jatI zrImadjIe patranA A bhAva samajatA vicAravAnuM ke ApaNe saMnyAsInI yAtrA anAsaktinA mArge muktinI yAtrA hatI. to saMto, svajana, mAtA-pitA ke AzritonA roga ke pIDA samaye (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpUrNa vaiyAvacca karavAnI kAraNa ke te va 52 kalyANakArI che. nagarathI upavana tarapha jatA rAjamArga para cAlI jatI be sahiyaroe eka dRzya joyuM. kautukabharelA dRzyane nihALavA e banne sakhI AgaLa cAlI nagarazreSThI hAthInI aMbADI para beThelA hatA. bAjumAM mahAvata, AgaLa-pAchaLa sevako cAlI rahyA hatA. rAjamArgathI rasto phaMTAyo, nAnakaDo rasto upavana tarapha jato hato, tyAM zreSThI hAthI parathI UtaryA ane ghoDA para beThAM. thoDuM AgaLa cAlatA eka pagadaMDI AvI. zreSThI ghoDA parathI UtaryA. anucaro pAlakhI laIne UbhA hatA. temAM zreSThIne besADI ubaDa-khAbaDa keDI para jarA paNa AMcako na Ave tema bhoI anucaro pAlakhI UMcakIne cAlavA lAgyA. upavana AvatA zreSThI nIce UtaryA ane makhamalI naLAI sAthenI phUlIyA para sUtA. anucaro paga dabAvavA lAgyA ke kautubharyuM dazya jotA eka sakhI bIjI sakhIne pUche che : hAthI beTho, ghoDe beTho, beTho pAlakhImAMya diyA dinakI jako, sakhIrI paDo dabAvata thAya A zeTha hAthI-ghoDAne pAlakhImAM ja beThA che, cAlyA lagIra nathI, to kayA divasano evo te tene thAka lAgyo ke paga dabAve che ? sakhI javAba Ape che: '"sAdhu saMta kI sevA kiMnI cAlyo agravaNa pAya tA' dinako thako sakhIrI paDyo dabAvata pAya. mAta-pitA kI sevA kinI, dekho nA dinarAta tA' dino thako sakhIrI paDyo dabAvata pAya.'' he sakhI, tuM sAMbhaLa! pUrvabhavamAM A zeThe sAdhu-saMtonI khUba vaiyAvacca, sevA-suzruSA karI hatI. pAdavihAramAM sAdhu-saMta sAthe udhADe page cAlyo hato. pUrvanA e thAkane utAravA tenA dehane vizrAma ApavA anucaro paga dabAve che. pUrve divasa-rAta joyA vinA mAtA-pitAnI sevA karI teno thAka utAre che. sakhIonA saMvAdano evo saMketa che ke, pUrve sAdhu-saMta ane mAtA-pitAnI vaiyAvacca, sevA-suzruSA ka2nA2e tenA pracaMDa purvAdaye kevI samRddhi maLe che! mATe ja zrImadjIe patramAM anekAMta dRSTino upayoga karI vaiyAvacca ka2vAnuM mArgadarzana ApyuM che. paraMtu ApaNA svajana mAtA-pitA, saMto ke Azrita roga ke pIDAno bhoga bane tyAre ema vicAravAnuM nahi ke have A uMmare AvA bhayAnaka rogamAM auSadha-upacAra zuM karavA ? ApaNe to pramAda choDI vaiyAvaccano pracaMDa puruSArtha Adaravo ucita che. AvA samartha puruSArthamAM karuNA ane anukaMpA bhAva abhipreta che. gRhastha vyavahAramAM vivekabuddhi dAkhavI niravadya niSpApa nivRtti auSadha upacAranI vRtti rAkhavI joIe. zrImAnA A patramAM nizcaya ane vahevArano adbhuta 12 samanvaya jovA maLe che. ApaNe joyuM ke zrImadjInA kAvya, sAhitya ke patra sAhitya ke upadeza noMdho ane dareka prakAranA sarjanamAM ApAne parama AdhyAtmika mUlyonA darzana thAya che. apUrva avasaramAM zrImadjIe AtmAnA guNasthAnaka krama darzAvyA che. AtmavikAsanA tabakkAnuM AdhyAtmika nirUpaNa karyuM che. A kAvya vize 'siddhinAM sopAna' pustakamAM muni saMtabAlajIe lakhyuM che - 'apUrva avasara'nI racanAmAM kavizrI evA saphaLa thayA che ke AgrAno tAjamahela jema ziduniyAnI adbhuta kaLAno namUno che tema A gItA jevA sarvamAnya graMthanI haroLamAM Ave evo AdhyAtmika jagatanA AlIzAna maMdirano kaLAnamUno che. gItAnI AsapAsa jema AkhuM AdhyAtmika jagata che tema AnI AsapAsa AdhyAtmika jagatamAMthI kADhI Apelo kevaLa malIdo che. e pacAvavA mATe amuka bhUmikA joIe, e paNa jo jene pace teno beDo pAra, Ama, saMtabAlajI apUrva avasarane gItA jevo mahAgraMtha gaNe che ane tene adhyAtma maMthana pachI meLaveluM navanIta kahe che. AdhyAtmika mArga mATe gurunuM mahatva che. zrImadjIe TheraThera guruno mahimA gAyo che. zrImadjInI keTalIya racanAomAM mahattvano muddo 'saddagurunuM mahattva' sadgurunI kRpA vinA mokSamArga prApta na karI zakAya. zrImade Atmasiddhi zAstra 'binA nayana', 'lokasvarUpanuM rahasya', 'aMtima saMdezo', 'mULa mAraga' Adi racanAomAM gurunuM mahattva batAvyuM che. binA nayana pAve nahi binA nayana kI bAta, serva sadguru ke cara, sau pAve sAkSAta japa, tapa, vrata Adi zubha anuSThAno che, te AtmArthe kartavyo che. gurukRpA ane guru AjJAthI ja A sAdhanA saphaLa thAya che. vaLI guru ja sAdhanApaMthe zuddha sAdhana prati aMgUlInirdeza karI zake che. guruzaraNamAM javAthI ahaMkAra ane svachaMda dUra thaI zake che. komaLa vyaMjano dvArA racAyela temanI anupama kaLAkRtiomAM saraLa gujarAtI bhASAmAM sahaja navA-jUnA gujarAtI zabdono prayoga karI pAThakanuM mana mohI dhye che. zAradAputra tarIke mA zAradAnI anupama sevA bajAvI che. gujarAtI sAhityamAM AvA AdhyAtmika padono umero karI gujarAtI adhyAtma sAhitya saMpadAne samRddha karI sAhityika kSetramAM teo uttama sthAne birAjyA che, evA yugapuruSa zrImad rAjacaMdrajIne abhivaMdanA karI viramuM chuM, pun gunvant.barvalia gmail.com | M. 9820215542 jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASAno janma ane joDaNIkozanI gati-pragati pramoda zAha bhASAnA praNetA bhagavAna zivane mAnavAmAM Ave che. ziva 10,000 zloka pramANanI racanA che. A kozanI mahattA ane eTale kalyANa, kalyANa karanAra deva. zivajI tAMDava karIne sRSTinuM upayogitA jANI-samajIne siddharAja mahArAjAe hAthInI aMbADI sarjana kare che to rudra banIne visarjana. mahezvarasUtra eTale ke para A kozane zaNagArIne nagarayAtrA dvArA rAjya bahumAna karyuM zivasUtrane saMskRta vyAkaraNano AdhAra mAnavAmAM Ave che. hatuM. ItihAsanA pAne A zubhaprasaMga suvarNAkSare aMkita bhagavAna ziva pralayakArI banIne paNa suSTi mATe sarjana kare che. thayo che. vyAkaraNanA A sUtramAM nAma, sarvanAma, vizeSaNa, karma, vAkya, "sArtha joDaNIkoza'nI vAta karIe to pahelAM liMga jevA bhASAnA vividha viSayonI carcA karavAmAM AvI che. 'bhagavadgomaMDaLa'nI ane vizvakozanI TUMkI mAhitI ahIM vyAkaraNa zAstranA praNetA maharSi pANinIe 4000 zlokavAnA prastuta che. sUtramAMthI saMskRta bhASAnA tatkAlIna svarUpane niyamita karavA enasAIklopIDiyA grIka zabda che. grIka artha pramANe bhASAnA vibhinna ghaTako ane avayavono saraLatA mATe aSTAdhyAyI enasAIklopIDiyA eTale sAmAnya jJAna agara zikSaNa ke jJAnanI graMthamAM samAveza karyo che. mahezvarasUtranI utpatti bhagavAna dareka zAkhAnuM jJAna. A bhagavadgomaMDaLa graMthamAM dareka zAkhAnuM naTarAjanA tAMDava nRtya daramiyAna DamarunA nAdathI thaI hovAnuM jJAna che. mAnavAmAM Ave che. mATe ja ApaNA dareka akSarano eka cokkasa bhagavadgomaMDaLa graMthanA tamAma bhAga caMdubhAI becaradAsa nAda che. evuM paNa manAya che ke ApaNA dareka akSara sAthe "a" kAra paTele saMpAdita karyA. Akho graMtha pragaTa karatAM pahelAM mahAtmA che, "u" kAra ane "ma' kArano nAda paNa joDAyelA che, je gAMdhIjIne prastAvanA lakhavA vinaMtI karI tyAre gAMdhIjI A graMtha omakArano nAda bane che. taiyAra karavAmAM je je lekhakoe mahenata karI, temanAthI prabhAvita jyAre tAMDava nRtya samApta thayuM tyAre zivajIe sanakAdika thayA hatA ane kahyuM hatuM ke, "A graMthamAM be lAkha zabdo vaparAyA RSionI siddhi ane kAmanA pUrti mATe navapaMcama vAra eTale ke che. gujarAtI prajAne AvA dhuraMdhara graMtha Apyo te badala dhanyavAda. 14 vAra DamaruM vagADyuM. A prakAre 14 zivasUtranI mALA paNa huM A jabbara puruSArtha joIne eTalo prabhAvita thayo chuM ke (varNamALA) racAI. zivajInuM DamaruM 14 vakhata vAgavAthI 14 prastAvanA lakhavAnI mArI kSamatA joto nathI.' mahArAjA sUtranA svarUpamAM dhvani nIkaLyo. A dhvaniomAMthI eka cokkasa bhagavatasiMhajIe rAjya kArabhAra mUkIne bhagavadgomaMDaLanA nAdathI vyAkaraNanA mULAkSaronI racanA thaI. A kAraNothI ja sahasaMpAdaka tarIke bahu moTuM yogadAna Apela. A zabdakoSa taiyAra vyAkaraNanA Adi pravartaka naTarAja zivane mAnavAmAM Ave che. karavAmAM je je vyaktioe madada karI hoya teonI teo kadara maharSi pANinIe zivasUtranA AdhAre vyAkaraNanI racanA karI te karatA. e jamAnAmAM eTale ke 90 varSa pahelAM navo zabda devanAgarI kahevAI je bAdamAM saMskRtanA pUrNa svarUpamAM graMthita sUcavanArane eka AnAthI mAMDIne rANIchApanA cAMdInA eka thaI. devanAgarInA dareka akSarane cokkasa nAda che. tenuM kAraNa teno rUpiyAnA sikkAnuM InAma ApatA. cAraNo, bAroTo, kharavADA AdhAra nAda che. Aje paNa saMskRtinuM paThana athavA tenA para abhyAsa pAsethI paNa aneka navA zabdo maLI AvatA. Aje rAjakoTanA karatA vidyArthIone saMskRta vyAkaraNa A sUtrane AdhAre gopAla paTele poNA traNa lAkha zabdonA artha vALA bhaNAvavAmAM Ave che. bhagavadgomaMDaLanA 9 bhAga pragaTa karyA che. A graMthamAM dareka dharmonI Ama bhASAnI utpatti thaI. te pachI vidvAnoe tatkAlIna vidhio ane kriyAkAMDonI vistRta samajUtI ApI che. jena, samaye vyAkaraNa ane zabdone dhyAnamAM rAkhI vyAkaraNa ane kozanA vaiSNava, zaiva, svAminArAyaNa, IslAma, khristI, pArasI, zIkha graMthonI racanA karI che. vagere tamAma dharmo, tenA peTApaMtha, temanA devI-devatA, tIrthakaro, kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArya racita "abhidhAna ciMtAmaNI vIra-oliyAo, saMto, guruo, RSimunio, dhArmika vidhio koza' vi.saM. 1216 mAM racAyo, je "siddha-hema' nA nAme khUba ane kriyAkAMDonI mAhitIno bhagavadgomaMDaLamAM suMdara samAveza jANIto thayo. A koza saMskRta bhASAno ati mahattvano zabdakoza karAyo che. dharma, AtmA, paramAtmA, jIva, mokSa, svarga, naraka che. gujarAtI bhASAne samRddha ane zobhita karavAmAM A kozano temaja bIjA dhArmika - AdhyAtmika viSayonI je mAhitI apAI siMhaphALo rahyo che. A samagra koza kula 1542 padyomAM ane che te kharekhara uttama ane utkRSTa che. vividha samAja ane jJAtionA (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana ( 13)
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ varga, kriyAkAMDo, janma, mRtyu, lagna jevA sAmAjika prasaMgo ane vividhatA jovA maLe che. A graMthoe gujarAtI bhASAne samRddha utsavone paNa vistRta rIte varNavavAmAM AvyA che. banAvavAmAM ane gujarAtI bhASAnI zobhAmAM abhivRddhi karavAmAM goMDalanA mahArAjA bhagavatasiMhajIe bhagavadgomaMDaLa teyAra mahattvanI bhUmikA bhajavI che. eTaluM ja nahi paNa gujarAtI bhASAne karAvIne prakAzita karyo tethI gujarAtI bhASAne samRddha karIne ramatI ane gamatI karavAmAM A graMtho saphaLa ane sArthaka nIvaDyA mahimA vadhAryo che. A graMthamAM gujarAtI bhASAnA lagabhaga tamAma che ema kahevAmAM jarAya atizayokti nathI. zabdono artha jovA maLe che. uparyukta bhASA ne kozanI bhUmikAne prakAzita karyA pachI gujarAtanA khUba jANItA saMta pUjyazrI moTAe gujarAtI gujarAtI zabdakozanI gati - pragati ujAgara karavI ati Avazyaka bhASAmAM vizvakozanI racanA mATe vicArabIja vAvyuM hatuM. mahesANA che. mahAtmA gAMdhIjInA mArgadarzana nIce so prathama gujarAtI jillAnA visanagaranA pIDha koMgresI agraNI ane gAMdhIvAdI kAryakara joDaNIkoza I.sa. 1929 mAM prakAzita thayo. A joDaNIkozamAM sva. sAMkaLacaMdabhAI paTelanI preraNAthI savyasAcI sArasvata zabdanI joDaNIno samAveza hato, zabdanA arthano nahi. tyArabAda padmabhUSaNa DaoN. dhIrUbhAI ThAkare vizvakozanI pravRttino prAraMbha karyo. I.sa. 1931 mAM zabdanA artha sahita jo DaNI eTale "sArtha zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhInA pramukha zrI zreNikabhAI joDaNIkoza' pragaTa thayo. A kozanI trIjI AvRtti 1937 mAM, kasturabhAInuM mArgadarzana paNa maLatuM gayuM. I.sa. 1985nI bIjI cothI AvRtti 1949 mAM prakAzita karavAmAM AvI. samayAMtare Disembare amadAvAda ejyukezana sosAyaTInA sahayogathI maLelA temAM jarUrI sudhArA - vadhArA thatA rahyA ane I.sa. 1967 mAM makAnamAM vizvakozanI virATa yojanAnuM svapna sAkAra thavA mAMDyuM tenI pAMcamI AvRtti pragaTa karavAmAM AvI. A kozanuM atyAra ane Aje amadAvAdanA usmAnapurA vistAramAM eka adyatana ane sudhImAM 54,100 jeTalI nakalonuM vecANa thayuM. AkarSaka bhavya makAnamAM gujarAta vizvakoza TrasTa potAnI vividha gujarAta vidyApITha dvArA tAjetaramAM "sArtha gujarAtI pravRttio supere calAvI rahI che. joDaNIkoza'nI saMzodhita - saMvardhita chaThThI AvRttinuM prakAzana gujarAtI vizvakoza 1987thI 2009 ema 25 varSamAM jAnyuArI, 2017mAM karavAmAM AvyuM che. tA. 16, phebruArI, gujarAtI vizvakozanA 25 graMthonuM prakAzana karavAmAM AvyuM che. 2017 nA roja gujarAta vidyApIThanA hIraka mahotsava sabhAkhaMDamAM jemAM 170 jeTalA viSayo samAveza pAme che. jemAM 23090 lokArpaNa karavAmAM AvyuM. A kozamAM dareka zabdanI alaga praviSTi adhikaraNo, 7965 mAnava vidyA, 7935 vijJAna, 7190 karavAmAM AvI che, jemAM kula 73, 245 zabdono samAveza samAjavidyA, 6967 laghucaritro, 538 vyApti - lekho, 248 karavAmAM Avyo che. jethI kozane samajavAmAM saraLatA raheze. A anUdita lekho ane 11,298 citro ane AkRtio che. A koze gujarAtI bhASAne AbhUSita ane prabhAvita karavAmAM khUba vizvakoSa 1,593 jeTalA lekhako dvArA taiyAra thayela che. mahattvanuM yogadAna Apela che. kharekhara A koza gujarAtI bhASAno 1,73,50,000 (eka karoDa totera lAkha ane pacAsa hajAra) arka, amRta ane AtmA che. rAjAnA mugaTamAM maNInuM je sthAna jeTalI zabdasaMkhyA dharAvato gujarAtI bhASAno sarvaprathama vizvakoza che te gujarAtI bhASAmAM A kozanuM che. che. kharekhara A graMtho gujarAtI bhASAnI zobhA ane samRddhi che. gujarAta vidyApITha hindI - gujarAtI koza, gujarAtI - hindI vartamAnamAM enA nava graMthonuM punaHmudraNa thaI cUkyuM che ane koza, saMskRta - gujarAtI vinIta koza, joDaNI mATe khissAkoza bAkInA graMthonuM punaHmudraNa cAlI rahyuM che. gujarAtI bALa prakAzita karyA che. A badhA koza lekhako, zikSako ane vidyArthIo vizvakozanA ekathI sAta graMtho pragaTa thaI cUkyA che ane mATe khUba upayogI banyA che. A mATe gujarAta vidyApITha parIbhASAkoza, nATyakoza temaja caritrakozanuM kAma cAlI abhinaMdanane pAtra che. rahyuM che. joDaNIkozamAM zabda saMkhyA prathama AvRttimAM 43,743 hatI | gujarAtI bhASAne sarasa, suMdara ane saraLa banAvavA mATe te vadhIne pAMcamI AvRttimAM 68,467 thaI ane chaThThI AvRttimAM ane vizvakoza racanAnI vividha pravRtti dvArA mAhitIno bhaMDAra vadhIne 73,245 zabdono samAveza thayo che. eTale ke pAMcamI ApavA mATe gujarAta vizvakoza TrasTa abhinaMdananA adhikArI che. AvRttimAM 24,724 ane chaThThI AvRttimAM 4,778 zabdono kharekhara gujarAta vizvakoza TrasTe vividha graMtho prakAzita karIne umero thayela che. gujarAtI bhASAnI moTI sevA karI che. ItihAsa A bhagIratha 1996 thI 2016 samaya daramyAna gujarAta vidyApIThanA kAryanI mAnabhera noMdha leze. pUrva kulapati zrI rAmalAlabhAI parIkha, pUrva kulanAyako sarvazrI uparyukta graMthonI eka AgavI vizeSatA, viziSTatA ane goviMdabhAI rAvala, zrI arUNabhAI dave, zrI jitendrabhAI desAI, prabuddha jItuLa jAnyuArI - 2018)
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI IlAbena nAyaka, zrI sudarzanabhAI AyaMgara tathA kulasaciva nivedanoe A joDaNI kozanI zobhAmAM abhivRddhi karI che. A zrI rAjendrabhAI khImANI vageree paNa A joDaNIkozanA prakAzana kozanA prAraMbha, arpaNa, TharAvo, nivedano, joDaNInA niyamo, kAryamAM mahatvano ane gaNanApAtra sahayoga Apyo che. gAMdhIjInA AzIrvAda, sUcanA vagere 40 pAnA che. joDaNIkozanA A joDaNIkoza saphaLa, saraLa ane vyApaka rIte upayogI banI 1152 pAnA che, jemAM chelluM pAnuM koruM che. rahe te mATe vidvAna ane abhyAsI tajajJonI eka salAhakAra Avo ati mahatvano tathA gujarAtI bhASAne gauravAnvita samitinI paNa racanA karavAmAM AvI hatI. DaoN. caMdrakAMta zeTha, DaoN. karanAro joDaNIkoza loko sudhI pahoMce, loko jANe - samaje - trikamabhAI paTela, DaoN. zilInabhAI zukala, DaoN. ramezabhAI zAha, vicAre ane A kozanuM lokadarzana thAya te hetune najara samakSa DaoN. vI. je trivedI, DaoN. prahalAdabhAI paTela, DaoN. uSAbena upAdhyAye rAkhIne "gauravayAtrAnuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. A A samitinA sabhyo tarIke sevAo ApI hatI. A samitinA gauravayAtrAthI gujarAtI bhASAnA A joDaNIkozanuM gaurava vadhyuM sabhyo sAthe koza vibhAganA sevakonI lagabhaga 255 jeTalI che ema kahevAmAM jarAya atizayokti nathI. (hAlamAM amadAvAdamAM beThako thaI hatI. sArtha gujarAtI joDaNIkozanI gauravayAtrAnuM Ayojana thayuM hatuM. A joDaNIkoza pUjya gAMdhIjIne arpaNa karavAmAM Avyo che. te samaye pragaTa thayela vizeSAMkamAMthI A lekha lIdho che. gujarAtI jANe sonAmAM sugaMdha bhaLI. bhASAne mAnya joDaNI ApanAra A kozanI mahattA vize vizeSa A joDaNIkozamAM kulanAyaka zrI anAmikabhAI zAha ane kahevAnuM na ja hoya. 1929mAM jyAre prathamavAra pragaTa thayo tyAre kulasacivazrI rAjendrabhAI khImANInuM nivedana DaoN. niraMjanAbena temAM joDaNI ja ApavAmAM AvI hatI artha nahIM, tyArabAda vorAnI pUrvabhUmikA, joDaNInA niyamo, gAMdhIjInA AzIrvAda, 1931thI artha sAthe "sArtha joDaNIkoza' pragaTa thayo) joDaNIkoza vizenA ciMtanamUlaka avataraNo, zrI kAlelakara, zrI maganabhAI desAI, zrI rAmalAla parIkha, zrI sudarzana AyaMgAranA (pramukhaH rASTrIya ekatA kendra) zradhdhAMjali zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA kamiTI sabhya zrI caMdyAla phremavALAnA dharmapatnI zrImati caMcaLabena caMdulAla phremavALAnA duHkhada avasAnathI amo sau saMghanA kamiTI sabhya duHkhanI lAgaNI anubhavIe chIe. A duHkhanA samaye amo Apa sarve parivAranI sAthe chIe. prabhu temanA AtmAne paramazAMtI Ape. hAlamAM kamalA mila kaMpAunDamAM lAgela AgamAM, lekSa keniyA parivAramAMthI temanA patnI premIlA lekSa keniyA ane anya be yuvA dhairya ane vizvA mRtyu pAmela che. dhairya ane vizvAe AgamAM phasAyelA lokone bahAra kADhavAmAM khUbaja madada karI hatI. ane hAlamAM amerikAthI bhArata AvyA hatA. lekSa keniyA prabuddha jIvana parivAranA aMtaraMga sabhya rahyA che ane samayAMtare prabuddha jIvanane Arthika sahAya karatAM rahe che. A vipada duHkhanA samaye prabuddha jIvana parivAra ApanI sAthe che ane prabhune prArthanA karIe chIe ke sadgatanA AtmAne zAMti prApta thAya. taMtrIzrI ene namuM namuM jenAthI A jaMtara mAruM raNajhaNa, ene namuM namuM ! jenAthI A aMtara mAruM jhaLahaLa, ene namuM namuM ! pArijAtathI chAba rAtanI bharuM bharuM, uSAne kara kamaLa svaccha sau dharuM dharuM. pataMgiyAnI jema have unmukta mane | phUla samo thaI pharuM, badhAMne gamuM gayuM ! aMdhakArane ghera divALI karuM karuM, hoya amAsI kera, badhAye hayuM hare, AMkhe AMjI AsamAna, paMkhALo thaI | UMce UMce TahukAne patha bhathuM bham ! sAta raMganA sUra zabdamAM bharuM bharuM! anahadanuM laI nUra mAnase taruM karuM, akaLa sakaLanI saghana gahana layalhara mahIM saunI sAthe, sauno thaIne ramuM ramuM ! | - caMdrakAnta zeTha saujanya : "hadamAM anahada' pustakamAMthI (jAnyuArI - 2018 prabuddha jItuLa
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ upaniSadamAM vasudhAnakozavidhA DaoN. nareza veda A vidyA "taittirIya' ane 'bRhadAraNyaka upaniSadomAM banAvI zakatuM nathI, tema ekaluM zarIra (deha ane Indriyo) samajAvavAmAM AvI che. 'taittirIya upaniSadanI bIjI vallInuM AtmacetanA vinA paNa kaMI karI zakatuM nathI. zarIra jo AtmAne nAma che; brahmAnaMdavallI. emAM kula nava anuvAka che. te paikI pahelA (cetanAne) dhAraNa karela hoya to ja kArya karI zake che, e vAta anuvAkamAM bhautika sRSTinuM varNana karatA badhA paMcabhUtonI racanA bAlAki ane ajAtazatrunA matono samanvaya karIne samajAvI che. ane te pachI temAMthI thayela vRkSa, vanaspati ane asarakSa dvArA A kAraNe ja upaniSada aSTA judA judA RSio e manuSyano janma kevI rIte thAya che, te samajAvyuM che. annathI utpanna zarIraneAtmakhvI, sanmUlaka, sattapratiSThA, saAyAtana - evAM thanAro rasa kramaza: jIvazarIranI racanA kevI rIte kare che te vAta nAmo ApIne oLakhAvyuM che. kahI che. A zarIra jIva (AtmA)ne rahevAnuM eka sthAna che, te prathama adhyAyamAM ATalI vAta samajAvyA pachI bIjA spaSTa karI, bIjA anuvAkamAM jIvanane mATe annano mahimA darzAvI adhyAyamAM A upaniSadanA aSTAe manuSya zarIrane samajAvavA zarIramAM rahelA annamaya kozanI vAta karI, pachI trIjA - cothA keTalAMka rUpako yojI vAta AgaLa vadhArI che. A vAta emAM ane pAMcamAM anuvAkamAM prANamaya, manomaya, vijJAnamaya ane prayojelAM rUpako ane pratikone kholavAthI spaSTa thAya tema che. AnaMdamaya kozanI racanA samajAvI che. zarIranI aMdara ekanI aMdara tethI pahelAM ApaNe e je bhASAzailImAM rajU karI che, te tenA eka ema je sAro rahelAM che te samajAvyuM che. ane e kAraNathI mULarUpamAM joIe, ane pachI ene AjanI bhASAmAM samajavAnI zarIrane "vasudhAnakoza' (staro/zaktione dhAraNa karato koza) mathAmaNa karIe. kahIne oLakhAvyuM hatuM. tyArabAda chaThThA anuvAkamAM je koI AdhAna, pratyAdhAna, pUNA (khUTA) ane dAma AnaMdamayakozathI upara paNa eka stara che tene spaSTa karatA tene (bAMdhavAnI dorI)nI sAthe, A prANatattva rUpa zizune jANanAra rasakoza' tarIke samajAvyuM che. A rasa prApta karavAthI ja manuSyane che, e dveSa karanArA sAta bhrAtRvyo (sAta virodhIo eTale ke AnaMda maLe che. kAraNa ke A "rasa" ja brahmanuM svarUpa che te spaSTa pAMca jJAnendriyo, mana ane buddhi) ne rokavA samartha bane che. madhyamAM karI, je manuSya A rasano svAda cAkhI le che te brahma (AtmA rahela athavA madhyama prANa ja zizurUpa che, enuM A zarIra adhiSThAna paramAtmA)ne jANI le che, pachI evI vyaktine echI nIceno koI che. A zizunuM mAthuM ja pratyAdhAna (AzrayasthAna) che, prANatattva laukika sAMsArika rasa AsvAda jaNAto nathI, e vAta vistArathI dhRNA (khUTA) che ane anna enI rasI che. samajAvI che. A prANanI sAta sahAyikArUpa akSitiyo (kSINa na thanArI) tyArabAda "bRhadAraNyaka' upaniSada bIjA adhyAyanA pahelA che. e sAta akSitio cheH netromAM rahelI lAla rekhAo, netromAM adhyAyamAM bAlAki gArgyu ane rAjA ajAtazatru jevA be raheluM jaLa, kanInikA (AMkhanI kIkIo), emAM rahelo zyAma ane AtmajJAnIo vaccenA alaga alaga maMtavyo dharAvatA vArtAlApo zveta raMga, nIcenI pAMpaNa ane uparanI pAMpaNa, netronI lAla dvArA pharI A vAta AgaLa vadhArI che. e vArtAlApamAM je vAta rekhAo rudrazakti eTale ke vidyutanuM pratIka che. netromAM raheluM spaSTa thAya che ke te e ke eka jaDa puruSa ane bIjo jaNa prakRtti jaLa parjanyazaktinuM pratIka che, kanInikA AMkhanI pUtaLiyo che, tattva vaDe potapotAnI vAta pramANita karavA mathe che. baMne e AdityazaktinuM pratIka che, emAM rahelI kALAza agnizaktinuM vyaktiomAMthI bAlAkinI dRSTi vyaSTi ane samaSTinA tattvonA pratIka che, zvetabhAga IndrazaktinuM pratIka che. nIcenI palaka brahama (mULa tattva)ne jonArI hatI, jyAre rAjA ajAtazatrunI dRSTi pRthvIzaktinuM pratIka che ane uparanI palaka yulokanuM pratIka che. vyaSTi/samaSTimAM rahelA sattvo/tattvomAM rahelA bhautika tattvo ke prathama zlokamAM zarIranI, bIjA zlokamAM AMkhanI vAta karyA guNadharmone jonArI hatI. tethI baMne vacce matabheda dekhAya che. paraMtu pachI have RSi manuSyanA zarIramAM rahela mastakanI vAta samajAvatA bemAMthI ekeyanI vAta moTI na hatI. kemake eka jaNa mULa tattva A rIte vAta kare che. manuSya zarIramAM je mastaka che te UMdhA rAkhelA (dahI urphe AtmA)nI vAta rajU karatuM hatuM. jyAre bIjuM e mULa "camas" (ghaDA) jevuM che. tenuM taLiyuM uparanI tarapha ane mukha nIcenI tattvanI vizeSa zakti (daha urphe zarIra)nI vAta rajU karatuM hatuM. tarapha che. emAM judA judA prakAranI zaktio samAyelI che. A baMnenI vAtamAM tathya hatuM, paNa pUrNa satya na hatuM. kemake ekaluM "camas'ne kinAre sAta RSio nivAsa kare che tathA aSTamavANI brahmatattva (eTale ke enI cetanA) manuSyane jAgRta ane sakriya paNa nivAsa kare che. prabuddha jItuLa (jAnyuArI - 2018
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vA. jemake manuSyanA be kAna te gautama ane bhAralA ja RSi che. eTale to ApaNe AMkhanA deva, kAnanA deva vagere kahIne be netro te vizvAmitra ane jagadagni RSi che. nAkanA be chitro oLakhAvIe chIe. je Indriya kAma ApatI baMdha thAya tyAre ApaNe te vasiSTha ane kazyapa RSi che. ane tenI vANI te atriRSi che. kahIe chIe. AMkhanA deva rUkyA, kAnanA deva rUThyA. A rIte RSie zarIrane samajAvavA AvI rUpako ane A sAte prANomAM sAta 'akSiti' eTale ke akSaya zaktio pratIkothI bharelI bhASAno upayoga karyo che. manuSya zarIramAM sAta che. e zaktio eTale jovAnI, sAMbhaLavAnI, suMghavAnI, samudro, sAta prANakendro, sAta RSio, sAta agnio, sAta sparzavAnI, svAda levAnI, IcchA karavAnI ane kriyA karavAnI. akSayazaktio ane sAta dhAtuonI vAta karI che. kahevAno A zaktio jyAM sudhI zarIramAM prANa, ane caitanya rahe che tyAM matalaba e che ke zarIra e vasudhAnakoza che. vasu (ratno)ne rAkhavA sudhI sadeva jIvaMta rahe che. teo ApaNA zarIranA janmathI mAMDI mATe jema maMjUSA hoya che, tema prANo ane devone rAkhavA mATe zarIranA mRtyu sudhI prANaspaMdananA kAryamAM sakriya rahe che. zarIra e Avo koza che. emAM ja badhA prANa, badhA devo, badhA jema brahmAMDamAM tema ApaNA zarIramAM paNa be moTA samudro loka, badhI vyAkRtio, ane badhA vedo che. ApaNe jarA vigate che: eka che prANasamudra ane bIjo che manaHsamudra. vAyunI eka svalpa joIe. pramANanI laherI e prANa che. jIvanazaktinuM mukhya lakSaNa A ApaNA zarIranA be bhAga hoya cheH eka dhaDa ane bIjuM mAthuM. prANazakti che. A prANa ja Indriyone calAve che. mULa prANazakti AmAMthI ahIM mAthAnI vAta karavAmAM AvI che. ApaNA zarIramAM eka che; paraMtu zarIranAM bIjAM aneka sthAnomAM vaheMcAvAne lIdhe je mAthuM che te UMdhA mUkelA ghaDA jevuM che. tenuM taLiyuM uparanI tarapha e eka prANazakti aneka prakAranI thaI jAya che. A prANa e eka ane mukha nIcenI tarapha che. A mAthAmAM Izvare prANonA sAta prakAranuM spaMdana, kriyA ke gati che. vAyunI e laherInuM zarIramAM kendro banAvyAM che. e che : be kAna, be AMkho, be nasakorAM ane Agamana ane gamana, eno saMkoca, vikAsa ke nirodha enA vaDe ja jIvana jIvAya che. mana, prANa, cakSu, zrata ane vANInA nAme pratyeka vyaktinA caherA upara A sAta jJAnendriyo che. spaSTa paNa e oLakhAya che. enA vaDe zarIranI judI judI graMthiomAMthI karIne kahIe to zravaNendriya, darzanendriya, svAdendriya, zvasanendriya. judA judA rasAyaNo strave che. jemanA stravavAne kAraNe ApaNuM A badhI IndriyonAM saMjJAkendro (jJAnagrahaNanA sthAno) ApaNA zarIra ane aMgaupAMgo yathAyogya kArya kare che ane jemanA sukAI mastiSka (magaja)mAM che. Indriyo to jagatanAM tattvo, sattvo, javAne kAraNe ApaNA aMgaupAMgo bInaupayogI banatA jAya padArtho, ghaTanAo, banAvo ane kriyAono anubhava kare che. paraMtu che. ApaNA zarIramAM cAlatI zvasanakriyA, rUdhirAbhisaraNanI kriyA, e badhAnuM jJAnamAM rUpAntara to magajamAM thAya che. Indriyo anubhava cayApacayanI kriyA ane utsarganI kriyA enA vaDe ja thAya che. jyAre prApta karavAnuM mAdhyama che. e mAtra vAhaka che. e Indriyone prApta manasamudra vaDe saMvedananI kriyA, ciMtana-manana ane nididhyAsana karelA anubhavanuM jJAnamAM rUpAMtara karI ApavAnuM kAma mastiSkamAM (dhyAna)nI kriyA thAya che. Indriyo sAthe gati karatI cetanAzaktinA thAya che. ane e zarIranI aMdara rahelI AtmacetanA dvArA thAya che. AdhArane mana kahevAmAM Ave che. to virATanI sAthe sUkSma anubhava ahIM RSie madhyaprANane zizu athavA kumAra kahIne karanArI manomaya zaktine vijJAna (buddhi) kahevAmAM Ave che. mana oLakhAvyo che. temAM A sAteya prANa maLelA che. A zarIra e manuSyane vyakti ane viSayo tarapha ane buddhi samaSTi ane bhautika A prANanuM ja ghara che. A prANa ja zarIranI ImAratane TakAvanAra padArtho tarapha pravRttimAM dore che. evA ja bIjA be samudro cheH citta staMbha che. A sAte prANonuM maMthana thaIne teno rasa athavA zrI ane ahaM. citta caitanyanuM sthULa rUpa che. emAM aneka vRttio (kAma, mastakanA kozomAM jAya che. AthI e rasa ke zrInuM AzrayasthAna krodha, lobha, moha, mada, matsara, hiMsA vagere)nA loDhanA loDha hovAne lIdhe mAthAne "zira' kahevAmAM Ave che. potAnI vAta rajU uchaLatA rahe che. jyAre ahamAM mAna, sanmAna, abhimAna, daMbha, karavAnI RSinI e samayanI bhASAtarAha che. AjanI bhASAmAM DoLa, ADaMbara, tumAkhI, ucchaMkhalatAnA vicIvivartI ubharAtA kahIe to jagata ane jIvananA anubhavo ApaNI jJAnendriyo rahe che. zarIra kSIrasAgara che ane Indriyo kAmanAono pArAvAra dvArA ApaNe grahaNa karIe chIe, paraMtu e anubhavanA gamatA ke che. Ama, prANa, mana, buddhi, citta, ahaM, zarIra ane Indriyo aNagamatA, sArA ke narasA saMvedananuM jJAna magajanI aMdara jevA sAta samudro zarIramAM che. Atmacetanya dvArA prApta thAya che. zarIrano sAta agnino sAthe paNa saMbaMdha che. e che: ApaNA zarIramAM jema prANa che, tema devo paNa che. A devo jaTharAgni, kAmAgni, krodhAgni, virahAgni, zokAgni, prANAgni eTale A jJAnendriyo. A jJAnendriyo ApaNane jJAnagrahaNa mATe ane jJAnAgni. manuSya jIvanamAM A sAteya agnio sakSama banAve che mATe eno devo kahyA che. lokika vyavahAramAM potapotAno kAryadora saMbhALe che. tethI ja manuSya kSudhAtura, (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana 17
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmAtura, krodhAtura, virahI ane zokasaMtapta, yogI ke mokSAtura abhimukha thavAnI, e dharoharanA utpananI. ApaNI vidyApITho bane che. ane saMzodhana saMsthAomAM adhyayana - saMzodhanalakSI AchIpAtaLI - zarIramAM cAlatI jaLa, agni ane vAyunI prakriyAne pariNAme pravRtti to cAlatI rahe che, paNa enI dizA pazcimAbhimukhI che. mANasa je annajaLanuM AdAna kare che emAMthI enA zarIramAM sAta yuropa - amerikA jevA khaMDonA dezomAM je kAMI vicArAyuM, zodhAyuM dhAtuo nipaje che. e sAta dhAtuo eTale - rasa, rakta, zukra, ane lakhAyuM che enA tarapha ApaNA adhyetAo ane zodhArthIonI meda, mAMsa, asthi ane majjA. AjanI bhASAmAM kahIe to najara vizeSa rahe che. emAM khoTuM kazuM nathI. paNa emAM ApaNI chemicals(rasa), blood(2), semen(zukra), fat(meda), ekamArgI AMzika ane khaMDita dRSTi che. ApaNe pUrva ane pazcima flesh(mAMsa), bone(asthi) ane bone marrow(majjA). ema jagatanA baMne goLArdhAmAM je kAMI kArya thayuM che ane samAna joI zakAze ke RSioe A vidyA dvArA ApaNA zarIranI dRSTie nihALavAnI ane samajavAnI jarUra che. A lekhamALA e AMtarika racanA ane enA aMgaupAMgonI kAryaprakriyA vize dizAmAM adhyetAonuM dhyAna doravAnI eka ceSTArUpa che. jhINavaTapUrvaka mArgadarzana ApyuM che. alabatta, emanI bhASA emanA kALanI che ane emanI vAta rajU karavAnI rIta paNa emanA kALanI che. Aje ApaNuM saMskRta bhASAnuM jJAna rahyuM nathI, zAstragraMthonuM kadamba baMgalo, 35, prophesarsa sosAyaTI, gahana adhyayana karI, saMzodhana vRttithI emAM chAnabIna ane pRcchA moTA bajAra, vallabha vidyAnagara (388120). karavAnI ApaNI vRtti rahI nathI, tethI ApaNe ApaNA A phona naM.: 02692-233750, jJAnavArasAthI vaMcita rahI gayA chIe. jarUra che e vArasA tarapha selanaM.: 09727333000, 09825100033. - ApaNI pratyeka kSaNa hovI joIe dhanya kSaNa Aje to evI paristhiti che ke karoDo lokone sarakhI rIte rahevA mATe eka rUma paNa maLatI nathI, tyAM pUjApATha mATenI ke lakhavA-vAMcavA mATenI alaga alaga rUmo hoya ema jaNAvatAMye kalama kSobha ke khacakATa anubhave che. Ama chatAM bhAvanA ke Adarzane khyAlamAM rAkhIne jo jaNAvavAnuM hoya to jarUra jaNAvavuM joIe ke e ghara ghara nathI, jemAM pUjAnI oraDI ne graMthAlayanI oraDI na hoya. gharamAM rasoDAnuM mahattva che to pUjAnI oraDInuMye mahattva che ja. baMneya vinA tana-mananuM svAstha - emanuM Arogya na ja jaLavAya. - pUjAnI oraDImAM savAre Amatema thoDo samaya vitAvyo eTale bhagavAnanuM kAma thaI gayuM, dharmanuM pAlana thaI gayuM - ema samajavuM e bhoLapaNa che. jema jIvanabhara ApaNo zvAsocchavAsa cAlato rahe che ema ja ApaNA thakI dharmanuM kAmakAja niraMtara cAlatuM ja rahevuM joIe. dharma kaMI khaMDa samayanA vyavasAya ('pArTaTAIma jaoNba') jevo viSaya nathI. pratyeka kSaNe, pratyeka zvAse ApaNe je kaMI karma karIe tenI sAthe dharmano prAsa barobara baMdhAvo joIe. ApaNuM pratyeka karma dharmanI suvAsathI phoratuM hoya e ja ApaNI uttamAvasthA. ApaNe khoTuM vicArIe nahIM, khoTuM karIe nahIM ne khoTuM bolIe nahIM to ApaNA thakI dharma ja paLAya che ema mAnavuM rahyuM. - gAMdhIjIne priya pelAM cInI traNa vAMdarAM bUruM jovAnuM, sAMbhaLavAnuM ne bolavAnuM TALe che. e rIte ApaNuM AcaraNa hoya to e sadAcaraNa ke dharmAcaraNa ja che. ApaNo svArtha (sva : artha) paramArtha koTino banavo joIe. e rIte saunA bhalAmAM ja ApaNuM hoya bhaluM. saunI khuzImAM ApaNI hoya khuzI. evuM kazuM ApaNAthI na thAya, jenAthI anyane ke ApaNane hAni thAya. dharmapAlana sAcA sukha mATe, sAcI zAnti mATe hoya. dharma kaMI TIlA TapakAM nathI; tIrthonI AMdhaLI rajhaLapATa nathI; dharma kaMI nAvaNiyAmAM ke cokhaliyA marajAdInA cokAmAM purAIne raheto nathI; dharma kaMI jaDa karmakAMDa nathI; dharma to che aMdaranI jAgRtimAM, ApaNI aMdaranA ughADamAM ne khilAvamAM. je vicAravAthI, AcaravAthI ke bolavAthI ApaNI aMdaranAM tALAM UghaDatAM lAge, ApaNA dilamAM dIvo thAya, ApaNuM baMdhiyArapaNuM ne saMkucitapaNuM kharatuM lAge, ApaNAmAM 'javanikAnuM chedana ane vizuddhinuM zodhana" (govardhanarAma) thatuM ApaNane jaNAya; ApaNI skUrti ne zAMtinI mAtrAmAM vadhAro thato anubhavAya e ja ApaNA mATe dharma. Avo dharma e ja ApaNuM kartavya. AvA dharmanA pAlanamAM ja manuSya tarIkenuM ApaNuM teja - ApaNuM devata prakaTatuM pamAya. pazutAmAMthI chUTatAM chUTatAM manuSyatA pratinI yAtrA paNa AvA dharmapAlanathI sadhAtI jaNAya. dharmanA bAhya kalevara ke ThaThArAne nahIM vaLagatAM enAM mULane ApaNe vaLagIe ane ApaNA jIvataranI ekeeka kSaNa pApanI kSaNa na banatAM puNyanI kSaNa - dhanya kSaNa kema bane tenA mATenI kozizamAM lAgyA rahIe. Avo dharma ja ApaNane rakSI zake ane e ja A prakRti-sRSTinuM kharuM ezvarya ApaNane bakSI zake. "moTA mANasa" thavAnI mAyAmAM na aTavAtAM, bhagavAnanA mANasa' thavAnI - bhagavAnanuM kAma karavAnI lAyakAta keLavIe, bhagavAnanI apekSita javAbadArI prAmANikapaNe adA karavAnI mathAmaNamAM lAgelA rahIe to emAM ApaNA hovAthavAnI sArthakatAno AslAdaka anubhava thaIne raheze ja ema ApaNe vizvAsapUrvaka kahI zakIe. caMdrakAnta zeTha ApaNuM attara, ApaNI suvAsa' pustakamAMthI prabuddha jIvana (jAnyuArI - 2018
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhutAna pravAsanA saMsmaraNo : 4 kizorasiMha solaMkI 6. paraMparAgata kalA-kauzala jhorIMga yusuma eTale 'paraMparAgata kalA kauzalya" evo thAya che. memoriyala caoNraTanathI nIkaLIne sIdhA ja javAnuM hatuM. jhorIMga emAM 13 jeTalA paraMparAgata kauzalyanI jALavaNI ane saMvardhana cusuma, phaoNka herITejha ane nezanala lAyabrerI! jovA maLe che. bhutAnanI bahumUlya saMskRtine paraMparAonI bhutAnamAM vonga cu athavA thiku cu tarIke oLakhAtI nadInuM sAcavaNI ane vidyArthIone e kalAnA badhA svarUpanuM jJAna mULa nAma reIDeka (Raidak chu) cu che. zaheranI bhUgoLane anurUpa ApavAno hetu che. mukhya rastAo pahoLA, uttara-dakSiNa dizA taraphanA ane nadIne ame gayA tyAre keTalAka vidyArthIo bahAra pharatA AnaMda karatA samAMtara AvelA che. sauthI mukhya rasto e norjhana lAma (roDa) hatA. chokarIo paNa satata hasatI ja jovA maLe. judA judA rUmamAM gaNAya che. nAnA nAnA rastAo parvatanA DhoLAva para raheNAMka judI judI kalA zIkhavavAmAM AvatI hatI. emAM be prakAranA progrAma vistAra tarapha jatA banAvAyA che. vonga cu tarapha jatA rastAomAM hatA. (1) regyulara ane (2) viziSTa jarUriyAtane anulakSIne. sArI phUTapAtha paNa banAvela che. A kalA kauzalyanA zikSaNa uparAMta gaNita ane aMgrejI paNa thimphanA UMcA-nIcA DhoLAvo parathI pasAra thatA khINanA pharajiyAta bhaNAvAya che. dRzyone mANavAno lahAvo lIdho. amArI gADI AvIne eka citrakAma e mukhya viSaya che. ame eka rUmamAM gayA to daravAjA AgaLa UbhI rahI. te hatuM loka vArasAnuM saMgrahAlaya! vidyArthIone eka zikSaka citrakAma zIkhavatA hatA. pote paNa ame utarIne TikiTa lIdhI. jene jovAnI IcchA hatI te AvyA. citra banAvatA hatA. emanA vargamAM dasa vidyArthI hatA. badhA ja bIjA to nIcenI bAjue AvelI dukAnamAM AMTA mAravA lAgyA. vidyArthIo potAnA kAmamAM masta hatA. ApaNane joIne kAma A kAvAjAnUsA myujhIyamamAM so varSa jUnuM vinTeja pharnIcara baMdha kare evu nahi. A saMsthA jovA mATe paNa TikiTa to kharI ja. che. te bhutAnanA pAraMpArika lAkaDAnA cUlA upara phArma hAusanI tyAM citrakAma, lAkaDA upara kotaraNI, bharatakAma ane vizeSa karIne haroLamAM bAMdhavAmAM AvyuM che. ame aMdara pravezyA to sAme ja mATImAMthI buddhanI nAnI nAnI mUrtio banAvavAmAM AvatI hatI. jUnA jamAnAmAM ghauMmAMthI dArU kevI rIte banAvavAmAM Avato hato, vidyArthIo hasatA - gammata karatA potAnuM kAma karatA hatA. roTalA kevI rIte ghaDavAmAM AvatA hatA, daLavAnI ghaMTI kevI hatI. A saMsthAmAM pravezatA daravAjAnI eka bAju 'mizana' kaMDAreluM enuM darzana thayuM. be bahenoe ghauMmAMthI banAvelo dArU batAvyo, hatuM : "A saMsthA paraMparAnA hunnara kalA kauzalyane punaHjAgRta be-traNa boTala bharelI hatI. koIne kharIdavI hoya to te vecANa karavA ane jALavI rAkhavA mATe pratibaddha che. vartamAna samayamAM ja mATe hatI. paNa ame to gujarAtI hatA. - navA sudhArA - vadhArA karavA paDe ane vaizvika mArkeTanI jarUriyAtane A traNa mALanuM jUnuM khakhaDadhaja makAna che. nIcA namIne aMdara dhyAnamAM laIne je Adhunika saMzodhano apanAvavA paDe ane pravezya paDyuM. cIkaNI mATInI dIvAlo, lAkaDAnA daravAjA, bArIo guNavattA jALavI rAkhavI paDe tenA mATe kaTibaddha che.' ane paththaranI banelI chata ! ApaNe tyAM so varSa pahelA je makAno A saMsthAnuM vijhana : "eka evI saMsthAnuM nirmANa karavuM ke je hatA evo ja mAhola hato. ApaNA mATe e badhu navu nahotuM. paraMparAgata hunnara ane kalA kauzalyamAM mAhera kalAkAro taiyAra kare khAsa to bhutAnanA grAmyajIvanane vadhu sArI rIte darzAvavAmAM ke je 'grotha nezanala hepInesa'ne anulakSIne sAmAjika ane Arthika AvyuM che. vikAsa sAdhavAnA prayatno kare. paraMparAgata kalAonuM je vaividhya evuM ja bIju myujhIyama che nezanala TekSaTAIla, jemAM bhutAnanI che ene jALavI rAkhe ane vizva mArkeTamAM potAnI AgavI oLakha pAraMpArika saMskRtinA moMghA, vizALa pramANamAM vividha bhutAnIjha UbhI thAya." vastro jovA maLe che. ahIM puruSono paheraveza gho (Gho) ane mULa vAta e che ke, bhutAnanA sAMskRtika vArasAne uttejana strIono kIrA (Kira) jovA maLyA. ApIne, lokonA jIvanane sparzIne parivartana ANavuM, ahIM cAraA badhAmAM mane je rasa hato te nezanala InsTITyUTa oNpha pAMca ane cha varSanA korsa cAle che. viziSTa jarUriyAtavALA mATe jhorIMga yusuma jovAno. A saMsthA bhutAnanI kaLA zikSaNanuM kendra sAta divasano to videzIo mATe divasanA rojanA be kalAka che. 1971 mAM enI sthApanA karavAmAM AvI. bhutAnanI bhASAmAM zIkhavavAmAM Ave che. jemAM bhIMta citro, gharane raMgarogAna karavuM, (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa 19
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zilpa-sthApatya, darajI kAma, bharatakAma, lAkaDA para kotaraNI, che. tibeTIyana paddhatie lakhAyela pAraMpArika pustako ane mahorAM kotaraNI, cAMdI-sonAnuM ghaDatara, luhArI kAma zIkhavavAmAM aitihAsika hastaprato je hAtha vaDe banAvelA kAgaLa upara lakhAyelI Ave che. A saMsthAmAM vidyArthIo mATe hosTelanI sagavaDa to che. te be sapATa lAkaDAnA pATiyA vacce bAMdhIne ahIM sAcavavAmAM kharI ja. paNa vidyArthIone bhaNavAno ane rahevAno badho ja kharca AvI che. tyAM chApavAnuM jUnuM mazIna, pustako ane dhvajAsarakAra uThAve che. patAkAo chApavAnA kAmamAM levAtuM te che. zraddhALuo ahIM bhutAnanI kalA ane zilpakAma saMpUrNapaNe himAlaya pradezanI AvIne A pavitra pustako mATe paNa prArthanA kare che. vaLI, oLakha ane utsAhane rajU kare che; jene Zorig chosumnI kaLA bhutAnanA vaMdanIya ane prakhyAta lo ko jevA ke, jhAbuMga, tarIke oLakhavAmAM Ave che. A saMsthAnI bIjI peTA saMsthAo nAmagyAla, pemAlingA ane gurU ripaoNcenA phoTAnA darzana mATe paNa che emAM A kalAo uparAMta lokhaMDanA sAdhano banAvavAM, che. tyAM punAkhA DIjhonga ane caoNraTananuM zilpa paNa mUkavAmAM dhAtukAma, bUTa-caMpala tathA vAMsa upara kotarakAma ane tIrakAmaThAM AvyuM che. A lAyabrerInI viziSTatA e che ke vizvanuM sauthI vadhu banAvavAmAM Ave che. vajanadAra pustaka che, jenuM vajana 59 kilo che. jenuM nAma che : A saMsthAmAM pravezatAMnI sAthe ja eka moTA oTalA upara 'Bhutan Visual Odyssey Across the Last Himalayan eka vRkSa banAveluM hatuM. enI nIce hAthI, hAthI upara vAMdaro, Kingdom' vAMdarA upara sasalu, sasalA upara paMkhI banAvelAM hatAM ane koIpaNa rASTranI saMskRti ane saMskArane sAcavanAra graMtho ja bhutAnamAM "jIvanavRkSa' kahe che. jenI nIce badhAM ja prANIo- che. e graMthonuM jIvanI jema jatana karavuM joIe. ahIM potAnI paMkhIo Azaro letAM hoya che. mANase jIvamAtrane prema karavAno paraMparAne custa rIte sAcavanAra bhutAnIjha che, eno khyAla Ave che. pazu-prANI-paMkhI ke vRkSa vanarAji je prakRtinAM tattvo che, emanI che. A joyA pachI ApaNane ApaNI nyUnatAno khyAla Avato sAthe samanvaya sAdhIne sukhano AnaMda levAno che. samagra prakRti hoya che. AnaMdano oDakAra khAIne nIkaLyA. duHkha e vAtanuM hatuM sAthe aikya sAdhavAnuM che, eno ja ApaNe eka aMza chIe evo ke aMdara phoTA pADI zakAtA nathI. tame tamArI AMkhomAM e badhuM ja saMdezo emAMthI pamAya che. keTalAka vidyArthIo enA upara bharI do ane hRdayanI dharatImAM dharabIne AgaLa vadho. kalarakAma karatA hatA. ame jIvanavRkSa nIce vidyArthIo sAthe phoTA bahAra to amArI zodhakhoLa cAlatI hatI. ame maLI gayA. paDAvIne mukhya daravAjAnI bahAra nIkaLyA to sAme ja bhutAnamAM amAre bhutAnanA rASTrIya prANI TAkIna jovA javAnuM hatuM. banatI vastuo - kapaDAMno sTora hato te jovA gayAM... paNa be divasa pahelAM ja tyAM Aga lAgelI tethI nahotAM. 25 mI 7. rASTrIya pustakAlaya nave. 2005 mAM TAkInane bhutAnanA rASTrIya prANI tarIke jAhera mane ane Ara.ema.ne vadhAre rasa hato tyAMnA rASTrIya karavAmAM AvyuM hatuM. teno yaza 15 mI sadImAM lAmA DUkyA kunalene pustakAlayane jovAmAM. ame jyAM UbhA hatA tyAMthI saheja DhALa jAya che. emaNe sau prathama prANI saMgrahAlayano vicAra mUkelo. utarIne DAbI bAju vaLIe to tarata ja lAyabrerIno daravAjo Ave bhutAnanA rAjAnI evI mAnyatA hatI ke budhiSTa dezamAM prANIo che. bhutAnIjha kalA - kArIgarIvALo daravAjo vaTAvyo! tyAM AgaLa mATe koI cokkasa hada nakkI karavI te dharma ane paryAvaraNane yogya eka vizALa jagyAmAM vacce lAyabrerI banAvelI che. paraMparAgata nathI. tethI temaNe nAnuM prANI saMgrahAlaya baMdha karAveluM ane maMdiranI racanA mujaba 1967 mAM enI sthApanA karavAmAM AvelI prANIone mukta karelA. tema chatAM TAkIna zaheramAM ja rahIne che. makAnanI eTalI suMdara sajAvaTa karavAmAM AvI che ke tene thimphanA rastA upara potAnA khorAka mATe rajhaLatA hatA. AthI te bhutAnanI sarvottama zilpakaLA kahevAya. mukta rahe te rIte eka pratibaMdhita vistAra jAhera karavAmAM Avelo. ame bahArathI enA phoTA pADyA. barAbara madhyAhna tapato DrImaTona lema (roDa) upara AvelI posTa ophisamAM prakhyAta hato. enI AgaLanI bAjue thiku cunuM khaLakhaLa vahetuM pANI TikiTo ane kavaronuM vecANa thAya che. tyAM ziDi TikiTo bane che. zAtAno anubhava karAvatuM hatuM. pustakAlayamAM DIjhongakhA ane naphAnA hetuthI jUnI TikiTo vecAya che. tame paisA Apo to tamArI tibeTanA ghaNAM paurANika pustako che. enuM Ayojana paNa adbhuta phoTAvALI TikiTa paNa taiyAra karavAmAM Ave. rIte kareluM che. mukhya AdhyAtmika vibhAga ane saMzodhana aMgenI sagavaDatAo, enI sAcavaNI protsAhaka lAgI. A lAyabrerI 'Rta' 43, tIrthanagara, vi01, solA roDa, bhutAnanA dhArmika ane sAMskRtika vArasAne samarpita karelI che. ghATaloDIyA, amadAvAda - 380062. makAnanA nIcenA bhAgamAM khUba moMghA pustakono saMgraha karelo mo. 9825098888 prabuddha jItuLa jAnyuArI - 2018
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ mA" naTavarabhAI desAI 'mA' vize khUba lakhAyela che ane jeTaluM lakhIe teTaluM ochuM mAro nirNaya che. A sAMbhaLIne bALakanI je sAcI mAtA hatI che. kAraNa A pAtra zabdAtita che eTale tenuM pUrepuru zabdamAM varNana teNe tarata ja korTane kahyuM ke huM mAro haka jato karuM chuM ane bALaka karavuM azakya che. dareka manuSyanA jIvanamAM nAnA-moTA aneka A bahenane ApI do kAraNa tene bALakanA TukaDA thAya tene badale prasaMgo Ave ane tyAre mA nI gerahAjarI hoya to tenI khoTa te jIvatuM rahe ane bhale bIjI strI pAse jAya eTale huM mAro haka haMmezA lAge. tamArI jAta sivAya tamArA jIvane je vizeSa cAhatuM choDI dauM. jeno dAvo khoTo hato e strI muMgI rahIne A cukAdo hoya to temAM mA nuM sthAna haMmezA paheluM hoya che. sAMbhaLI lIdho. nyAyAdhIze phesalo Apyo ke bALaka sAcesAcuM "mA" arthAt jenAM udaramAM tamo nava mahinA ALoTyA ane jenuM hatuM te strIne soMpavuM ane A bIjI bahenano dAvo khoTo vIryanA biMdumAMthI mAnavadehe AkAra lIdho ane strInuM vAtsalya che. A draSTAMta uparathI bALaka pratyeno mAtAno je sAco jharaNuM phUTyuM. kahevAyuM che ke mAtRtva vinA strIno avatAra eLe vAtsalyabhAva hato te dekhAI Ave che. strI vAtsalyanA kAraNe gayo, kAraNa te sivAya strInuM asala svarUpa jovA maLatuM nathI. bALaka jIvatuM rahe tevI IcchA karI te samajavAnuM che. AnuM nAma mA nA alaukika vAtsalyanAM aneka draSTAMto che ke jene kAraNe ApaNe "mA". bALakanA jIvana mATe potAno haka jato kare te mA. kAraNa sau ujaLA chIe. eka pAMca-sAta varasanA bALakanI mAtA gujarI ke te bALaka strInAM lohI-mAMsamAMthI UchareluM hoya che ane gaI ane bALaka mA vinAnuM thayuM. tenA pitAe bIjA lagna karyA janmatAnI sAthe te mAtAnuM dhAvaNa bALake pIdhu hoya che ane jevo ane chokarAne navI mA maLI. thoDA vakhata pachI koIe chokarAne bALakano janma thAya eTale strInA stanamAM dUdhanuM jharaNuM phUTe tene pUchyuM ke tane tArI navI mA kevI lAgI che? chokarAno javAba kAraNe bALakano Uchera thAya. A badhI abhuta ghaTanA mA bane te hato ke "navI mA sAcA bolI che ane junI mA juThA bolI hatI'. strI anubhave ane bALakane janma ApyA pachI teno Uchera, tenI A sAMbhaLIne puchavAvALAne Azcarya thayuM ane chokaro AvuM kema kALajI, enI mATenI apekSAo ane ciMtAo jeTalI mAne thAya kahe che te chokarAne pUchyuM, chokarAno javAba hato pahelA huM tophAna teTalI anya koIne thAya nahi ane kadAca bALakanA pitAne paNa karato tyAre mane sajA karavA mArI mA khoTuM bolatI ke Akho na thAya. aneka varSo pahelA AdaraNIya kavi boTAdakare "mA" ne divasa mane khAvA nahiM Ape. paraMtu be-traNa kalAka pachI te boleluM badale "jananI' zabda vAparIne je kAvya lakhyuM che te vAcanAranA pharI jatI ane sAmethI bolAvIne, pAse besADIne mane jamADatI hRdayane sparzI jAya tevuM hovAne kAraNe ApaNe badhA e kAvyA eTale te khoTA bolI hatI. tenI sAme navI mA jyAre gusse thAya haju bhUlyA nathI. che tyAre jamavAnuM nahi Apu tema kahe che ane te pramANe e jamavAnuM "prabhunA e premataNI pUtaLI re lola.' nathI ApatI. huM game teTalo bhukhyo thAuM paNa eNe kahyA mujaba te vAkyA hRdayanA UMDANamAMthI pragaTa thayela che ane mA che te e jamavAnuM ApatI ja nathI eTale e sAcA bolI che. A draSTAMta premanI mUrti che. aneka avaguNo bharelA bALakanuM satata duHkha uparathI je mAe bALakane janma Apyo hoya, teno je vAtsalyabhAva hovA chatAM mA tenuM kadI ahita IcchatI nathI ane haMmezA tenAM hoya te bIjI koI strImAM na AvI zake. mA nA vAtsalyanuM sacoTa hitanuM ja vicAre che ane kare che. tene kahevAya che "mA'. darzana A draSTAMta dvArA samajI zakAya. eka vakhate traNa-cAra A vAto AjanA yugamAM bhulAI gayela che ane samAja khoTI mahinAnA bALaka mATe tenI mA hovAno dAvo karatI be strIo dizAmAM jaI rahyo che te ApaNe jANIe chIe. mA zuM che tenI vacce jhagaDo thayo ane A bALaka sAcesAca konuM che te jANavA jANakArI lagabhaga badhAne hoya ja. paraMtu tene anurUpa mA sAthenuM mATe korTamAM kesa thayo. nyAyAdhIza dIrdhadRSTivALA hatA ane thoDI tenuM vartana hotuM nathI ane ApaNane duHkha thAya evA aneka banAvo ghaNI sAkSIonI jubAnI lIdhA bAda pachI temaNe bALakane korTamAM jovA maLe che, vAMcavA maLe che ane paisA khAtara athavA bIjA hAjara karavAnuM kahyuM. baMne bahenone paNa hAjara rAkhI. tyArabAda koI svArthane kAraNe saMtAna pote ja mAtAnuM khUna kare evA banAvo cukAdo ApatA nyAyAdhize ema kahyuM ke baMne pakSane sAMbhaLyA pachI paNa banatA rahe che. hiMsaka pazuomAM paNa AvuM nahi banatuM hoya baMnee sacoTa rIte bALaka tenuM ja che tevI rajUAta karI che eTale tevuM huM mAnuM chuM ane ApaNe have mAnavane badale pazu thatA jaIe A kesamAM baMne baheno hakadAra hoya tema lAge che eTale A chIe ane ApaNI janmadAtrI mA ne avagaNatA thayA chIe. vahune bALakanA be sarakhA hissA karI baMnene eka-eka ApI devo tevo rAjI karavA mA ne ghaghalAvIe chIe. kadAca majaburI paNa hoI (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa ( 21 ).
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zake. paraMtu potAnA aMtara-AtmAne DhaMDhoLIe to jarUra khabara pharato rahe ane ApaNane sabuddhi Apato rahe temaja koI paNa paDe ke ApaNe mA sAthe anyAya karI rahyA chIe ane A badhu saMjogomAM ApaNA kAraNe mA ne du:kha na thAya tevI Izvarane jANatI hovA chatAM te sahana karIne haMmezA tamAruM bhalu IcchatI je prArthanA. vyakti che te che "mA'. haMmezA mA no premALa hAtha ApaNA upara mobAIla : 932 142 1 192 maharSi evorDathI gorAnvita zrI naTavarabhAI desAI amane jaNAvatA AnaMda thAya che ke chellA 40 varSathI vikalAMga bALakonI bhagIratha sevA karatA ApaNA mitra naTavarabhAI desAI bhAvanagaranI saMsthA pI.ena.Ara. sosAyaTInA ceramena che ane muMbaImAM premapurI AzramamAM chellA 25 varSathI sakriya sevAo ApI rahela che. te vAtane dhyAnamAM laI porabaMdara sthita pujya ramezabhAI ojhAe sthApita karelI "sAMdipanI vidyAniketana zikSaNa'' khuba ja mahatvanuM kAma karI rahela che. A saMsthA chellA ghaNAM varSothI daravarSe yogya vyaktione evorDa Ape che ane brahmarSi, rAjazrI, devazrI, maharSinA cAra evorDasa temanI kamiTIe pasaMda karela vyaktione Ape che jemAM aneka mahAnubhAvone yogya rIte evorDasa apAyela che. A varSe jaina yuvaka saMghanA cAhaka ane prabuddha jIvanamAM potAnA lakhANo ApatA naTavarabhAI desAIne ramezabhAInI saMsthA taraphathI mAnanIya maharSino evorDa tArIkha 21mI jAnyuArIe porabaMdaramAM arpaNa thaze te jANI teone ApaNA taraphathI zubhecchA vyakta karIe ane teo chellA 35 varSathI ni:svArtha sevA karI rahela che tene dhyAnamAM laIne A evorDa temane ApavAmAM Ave che. ApaNA sau taraphathI temane abhinaMdana ane 90 varSanI jaipha umare paNa teo hajI sakriya kAma karI rahela che te temanI uparanI IzvaranI kRpA che. vizeSamAM thoDA varSo pahelA AdaraNIya sagata 2maNabhAInI hastaka parya paNa vyAkhyAnamALAmAM je rakama Avela temAMthI rUpiyA 25 lAkha pI.ena.Ara. sosAyaTI bhAvanagaramAM Apela te vakhate jaina yuvaka saMghanA sau mitro bhAvanagara gayela kAraNa A saMsthA dareka prakAranA vikalAMga bALako jevA ke berA, muMgA, paganAcakSu, maMdabudhdhi tathA magajanA lakhavAvALA bALakone bhAvanagaramAM rAkhI temane zikSaNa tathA anya pravRttio zIkhave che ane teone pagabhara karI temane sakriya kAma karavA mATe taiyAra kare che ane A pravRttio lAbhArthIone niHzulka ApavAmAM Ave che. moTA bhAganA mANaso jIvavA mATe kAma karatA hoya che, paraMtu ApanA jevA karmaTha purUSa pAramArthika kAma karavA jIvatA hoya che. pI.ena.Ara., aMkuratathA saMlagna saMsthAonA vikAsa, DonezananI niraMtara saravANI tathA tenI jayogrAphI ane korIyogrAphImAM tamArA amulya pradAna badala samagra saMsthA parivAra tamArI RNI che. Ayojana ke prayojana vinAno ekAda saMbaMdha paNa mANasa pAme to eka moTI prApti gaNAya... je amane vagara prayatna maLyo che te amAru sadbhAgya che.. kalA, sAhitya, saMgIta, svAdhyAya, tatvajJAnanI sAdhanA sAthe karmaniSThA, hyumara ane 'haLavAza' no bhAgye ja jovA maLe tevo samanvaya sAdhI sozyospirIcyuMala ekTIvITI dvArA dharma, artha, kAma ane mokSanI adbhuta simphanI vaDe jAgRta sAdhakanI jema dareka janmadine tame jiMdagInI jhoLImAM navA varSano umero karIne jIvana sArthaka karyuM che. | snehasadana thI zarU thayela saMsAra yAtrA premapurIAzrama thI pI.ena.Ara sudhI, taLeTIthI zikhara sudhInI tIrthayAtrA daramyAna paramAtmAnI IcchAnu mAdhyama banI sAmAjika sevAnA pAramArthika yajJamAM aneka zreSThI dAtAone sahabhAgI banAvavAmAM Apa nimitta banyA cho. jIvana sAphalyanA A avasare Apane Arogya, AnaMda, aizvarya, manozAMti, mAdhuryapurNa dIrgha nirAmaya jIvananI anaMta zubhakAmanAo sAthe vyaSTithI samaSTi, zabdathI zunya dvatathI advaita tarapha ApanI urdhvagati thAya, Apane anaMta cikAza prApta thAya ane IzvaranA pAkITamAM tamAro phoTo nIkaLe tevI parama ne abhyarthanA... akhUTa prema, Adara ane prArthanA sAthe. vinubhAI hakANI tathA 'aMkura parivAra prekSApAna - prekSaka e ja sAco prekSAvAna che, je saMsAramAM prekSaka tarIke rahe che. saMkalana : 'tAralA' lekhakaH A.vi. rAjahaMsasUri ma.sA. prabuddha jIvana (jAnyuArI - 2018
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM tame tamArI bega taiyAra rAkhI che? jAdavajI kAnajI vorA cunIlAlabhAI amArA gAmanA eka sajjana mANasa, uMmara kyAMka be-cAra divasa mATe paNa bahAragAma jatA hoIe tyAre 65 AsapAsa, temanA saMpradAyanA sakriya kAryakara hovAthI keTalI taiyArIo karatA hoIe chIe. kadAca paMdara divasa mATe ke saMpradAyanA ja kAmakAja mATe kacchamAM gayA hatA. rAtanA dazeka ekAda mahinA mATe jatuM hoya tyAre to keTalI badhI pUrva taiyArIo vAgyA sudhI to saMghanA anya kAryakartAo sAthe saMgha bAbata carcAo karavI paDatI hoya che. ApaNe videza jatA hoIe tyAre keTalAya karatA hatA. rAtanA be vAgye ociMto chAtImAM du:khAvo upaDyo. mahinAo agAu pAsaporTa, vIjhA, TikiTo tathA laI javAnA gharagaththu upacAro karyA. vahelI savAranA pAMceka vAgye duHkhAvo mAlasAmAnanI bego bharIne teyAra rAkhIe chIe. zuM ApaNe vadhatAM DaoNkTarane bolAvavAmAM AvyA. DaoNkTare gaMbhIratA pArakhI kyAreya evuM vicAryuM che kharuM ke jyAre ApaNane haMmezane mATe jaIne tarata ja bhuja khaseDavAnI salAha ApI. paNa te bhuja pahoMce lAMbI yAtrAe javAno vAro Avaze tyAre e mATe ApaNe koI te pahelAM ja rastAmAM anaMtanI yAtrAe upaDI gayA. ekavaDiyo bega bharIne taiyAra rAkhI che kharI? bahAragAma ke videza javA mATe bAMdho, khAvApIvAmAM atyaMta cokkasa. siddhAMtabharyuM jIvana ane to tArIkha lagabhaga agAuthI ja nakkI karI rAkhelI hoya che paraMtu, DahApaNabharyuM vyaktitva hovAthI kuTuMbamAM ke saMghamAM haMmezA badhAya anaMtanI yAtrA mATeno to koI samaya ke tArIkha ke ghaDI paNa temanI ja salAha le. ApaNane kyAM khabara hoya che? cunIlAlabhAInA ociMtA avasAna vize amArA gAmanA anaMtanI yAtrAe jatAM pahelAM ApaNe zuM koI bega taiyAra mArA anya eka mitra zrI harakhacaMdabhAI sAthe vAta thatI hatI tyAre karI zakIe kharA? roja rAtre sUtAM pahelAM ApaNe ApaNA vAtavAtamAM temaNe kahyuM ke e divase temane AvA traNeka mAThA ISTadevanuM smaraNa karIe. divasa daramyAna ApaNe koI paNa jIvane samAcAranA phona maLyA hatA. eka to cunIlAlabhAInA, bIjA du:kha ke hAni pahoMcADI hoya ke koInuM paNa bUruM IcchayuM hoya to anya eka vallabhajIbhAI nAmaka sajjana lonAvalA gayA hatA, temane yAda karIne temanI kSamAyAcanA karIe. sRSTinA tamAma jIvonuM tyAM ociMtA ja temane hArTa eTeka Avyo, tyAM ja hospiTalamAM maMgala vAMchIe. jemaNe siddhatva prApta karyuM hoya ke pachI ApaNA dAkhala karavAmAM AvyA. koIka jarUrI Ijekzana tyAM na maLatAM, vartamAna gurUjano ke jemaNe ApaNane zuddha dharmanI samajaNa ApI punAthI maMgAvavAnI vyavasthA karavAmAM AvI. Ijezana AvyuM che temanA zaraNAMo svIkArIe, sRSTinA keTalAya jIvonA ApaNI ane apAyuM paNa kharuM, paNa, temanuM paNa AyuSya khUTyuM ane upara anaMta upakAro che temanA pratye AbhAranI lAgaNI vyakta vallabhabhAI tyAM ja avasAna pAmyA. uparAMta, trIjA banAvamAM karIe. zubhaSya zIdhrama. ApaNA koI paNa zubha kAryo karavAnA anya eka oLakhItA niHsaMtAna vayaska sajjanano phona Avyo kyAreya paNa bAkI nA rAkhIe. ApaNI gerahAjarImAM ApaNA hato. temanI patnIne thayelA kensaranA aMtima tabakkAnI vAta hatI. vArasadAro vacce arAjakatA nA phelAya ane lAyaka vyaktine yogya A vaDIlanI patnI chellA ekAda mahinAthI hospiTalamAM che. have nyAya maLI rahe e mATe vIla banAvI rAkhIe. Arthika vyavahAromAM temanI ghaDIo gaNAI rahI hovAthI A vaDIla bhaviSyamAM nirmANa aMdhAdhuMdhI na sarjAya e mATe jIvanasAthI ke saMtAnone aMgata thanArI ekalatAnA bhayathI amaMgaLa kalpanAo karatA karatA sAva levaDadevaDanI yAdInI noMdha karAvIne avagata rAkhIe. koInA paNa paDI bhAMgyA che. ApaNI upara upakAro hoya to bane tyAM sudhI vahelAmAM vahelA harakhacaMdabhAIe vAtavAtamAM kahyuM ke, "jAdavajIbhAI, ApaNe temano pAcho badalo cUkavIe. koI paNa jIva pratye ApaNe kyAreya keTalA nizcita thaIne beThA chIe ! jANe ke ApaNane kaMI thavAnuM ja paNa dhRNA, tiraskAra, anAdara, dhikkAra, phiTakAra, dveSa, verajhera, nathI! samAjamAM ApaNe roja AvA aneka Akasmika banAvo krodha ke nakArAtmakatAnI lAgIo nA rAkhIe. tamAma jIvo pratye banatA nihALatA hoIe chIe. e vakhate ApaNane bhale tyAre ApaNe Adara, prema, heta, prIti, sanmAna ke ahobhAvanI pUrato aphasosa vyakta karI letA hoIe paNa kyAreka AmAM lAgaNIo rAkhIe. A badhA zubha bhAvo bhAvavA mATe ApaNe ApaNo paNa naMbara lAgaze ema ApaNane kema nathI thatuM? zuM koI ja mUrata jovAno hoto nathI. A to eka rojabarojanI evuM paNa banI zake ke kadAca koIka kamanazIba divase AmAM ApaNo prakriyA che. ApaNuM jIvana ja ApaNe evI rIthe kaMDAravAnuM che ke, paNa naMbara lAgyo hoya ane loko ApaNA gayA pachI aphasosa kyAreya paNa, koI paNa ghaDIe ApaNane hAkala Ave tyAre ApaNI vyakta karatA hoya?' sadbhAvanAonI bega taiyAra bharelI ja paDI hoya. zuM ApaNe mane ociMto eka vicAra AvI gayo ke ApaNe kyAreka AvI koI be ga taiyAra rAkhI che kharI? coryAsI lAkha (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAyonIomAM paribhramaNa karatAM karatAM mahA muzkelIe sAMpaDelA (zrI muMbaI jaina yuvaka saMghane maLela anudAnanIyAdI ) A mAnavabhavane zuM ApaNe ema ja vyartha gumAvI daIzuM? ke pachI karma niSTharAo karatAM karatAM evuM jIvana jIvae ke koI paNa ghaDIe prabuddha jIvana pablIkezana ApaNe je ATo laI AvyA chIe e khUTe te pahelAM ApaNe "dareka jaina vAMce prabuddha jIvana" navembara 2017 apIla) evI bega bharIne teyAra rAkhIe ke jethI pharI pharIne garbhAvAsanI rakama nAma aMdhArI koTaDImAM A nava nava mAsa sudhI uMdhA mAthe laTakavAnA 9,000- tarUSA miDiyA saravisisa prA.lI., mahAduHkhamAMthI sadAsadAne mATe chUTIne zAzvatA sukhona svAmI haste : zrI bakulabhAI gAMdhI - (60 membaro banIe. zubhama bhavatu! navA banAvyA) maraNa to bhikSu jevuM 7,500/- mahezabhAI saMghavI - amadAvAda (50 navA koIne paNa bAraNe membarsa banAvyA) kAraNe akAraNe 1500/- kAntilAla sI. zeTha (10 navA membarsa banAvyA) AvIne UbhuM rahe 6450/- zrI rajanikAntabhAI sI. gAMdhI (43navA membarsa ane kahyA vinA koNa jANe keTaluMya kahe banAvyA) karI mUke stabdha, niHstabdha 1200/- zrI hasamukhabhAI yu. gaDhecA - amadAvAda - sureza dalAla (8 navA membarsa banAvyA) mRtyu AvatA pUrve ja paramAtmAnuM zaraNa svIkArI lo. jIvanamAM je 25,650/kAMI khoTuM thayuM hoya, bhUla thaI hoya, jANye ajANya, eno kharA aMta:karaNathI pazcAtApa karI lo. - mahAvIra svAmI jamanAdAsa hAthibhAI mahetA anAja rAhata phaMDa| 5,000/- zrImati rasilAbena dilipabhAI kAkAbaLIyA (jAdavajIbhAI InTaraneTanA patramAM patramaitrI dvArA manuSyamaitrIne (sva. dilipabhAI kAkAbaLIyAnA smaraNArthe) jIvaMta rAkhavAnuM suMdara kArya karI rahyAM che) 5,000/phona naM. 9869200046 bhAnu ceriTi TrasTa anAja rAhata phaMDa 60,000/- asita Ara. desAI 5.pU.A. zrI durlabhasAgarasUrIzvarajI evorDa haste : uSAbena zAha arpaNa tathA pa.pU.A.zrI vAtsalyadIpasUrIzvarajI 60,000/61mo janmadina utsava janarala DonezanA suprasiddha ane udAradila bhAgyazALI zeThazrI anilabhAI 34, 250/- bI.ke.Ara. jaina pablIka ceriTebala TrasTa bakerInA haste padmazrI, vikhyAta DaoN. sudhIrabhAI zAhane haste : zrI bipinabhAI jaina navA komyuTara arpaNa thayo. kharIdavA mATe Donezana maLela che. pU. zrI vAtsalyadIpasUrIjI ma. ne saue janmadinanI vadhAI 79000/- zreyasa pracAraka sabhA arpaNa karI. pUjya sarayubena mahetAnA 79nA janmadivasa nimitte saMghane bheTa pro.Do. yogendrabhAI pArekhe yAdagAra pravacana karyuM. 1,13, 250/zeThazrI yogenabhAI lAThIyA upasthita rahyA. saMgha navA AjIvana sabhya janasamUha umaTyo. 5,000/- duSyanta ke. zAha gurupUjana karIne saue bhakti chalakAvI gurudevanA | 5,000/AzIrvAda lIdhA. Akho divasa bhaktagaNa pravAha cAlu rahyo. | prabuddha jIvana saujanyadAtA | muMbaIthI zrI bAbulAlajI paramAre AvIne sAdharmika 25,000/- zrI rasikabhAI e. zAha - amarelI bhaktino lAbha lIdho. jAnyuArI 2018nuM saujanya - 25,000/ prabuddha jIvaLa (jAnyuArI - 2018
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ amerikA eka oLakha medhA trivedI vIsamI sadInI zarUAta audyogika krAntithI thaI ane aDadhI sadIe pahoMcatAM sudhImAM to udyogoe banAvelA mazInoe pagapesAro karI, mAnavo para hAvI thavAM lAgyAM, jeno zreya yuropiyana dezone jaI zake. enAthI eka DagaluM AgaLa vadhatA ekavIsamI sadI pUrNapaNe kompyuTara sAyansa ane Inaphormezana TekanolojIne samarpita thaI rahI che, tenAMthI koI ajANa nathI. Inaphormezana TekanolojInuM makkA gaNAtA yu.esa.e. temAM haraNaphALa bharI mAhitIonuM eka AkhuM navuM vizva ApaNI samakSa mUkI dIdhuM. duniyAnA koIpaNa khUNe beThelo mANasa duniyAnA cheDA 52nA mANasa sAthe baTana dabAvatA ja kanekTa thaI zake evI suvidhA ane saraLatAthI ApaNane tAjuba karI mUkyAM. amerikA eka evo deza che je jJAna prApti, navI zodhakhoLo ane tenI upalabdhione haMmezA vizva bajAramAM mUkavA mATe prayatnazIla raheto hoya che. dIrghadraSTine dhyAnamAM rAkhI bejhIka IndarAsTrakcara UbhuM karI, Adhunika upakaraNo, jAyanTa mazIno, vizALa udyogo, hAIvesa ane tenA para doDatA vAhano ja nahIM paraMtu mAnava jIvanane sparzatA eke eka kSetrane suvasthita ane gaThita Aryajano dvArA duniyAnA dezo para lagabhaga potAno kAbU jamAvI rAkhyo che. vIsamI sadInA aMtamAM ema kahevAtuM ke amerikA o eka chIMka khAya to AkhI duniyAne zaradI thaI jAya. arthakAraNa ane enA lIdhe thatI upajatI samRddhi yu.esa.e.nA pravezadvAra para paga mUkatAM ja jaNAI Ave. tenA zahero, rastAo, jabarajasta moTA molanI jhAkajhamALa evI rIte pratyakSa thAya ke UDIne AMkhe vaLage, jo ke A to amerikAne UDatI najarathI jovAmAM AvatI sidhdhI che. paraMtu A dezane bArIkAIthI tapAsavAmAM Ave, to enA sAmAnya loko mATe sAva najIvI bAbatomAM lIdhelI takedArI ane temanA AyojakonI loko sAthenI mitratA Azcaryacakita karI nAMkhe tevI che. khAsa karI strIo, sInIyara sITIjhana, bALako ane apaMgonI levAtI kALajI, tyAM tyAM vozarUmamAM phALavavAmAM AvatI alAyadI jagyAo, jAhera TrAnsaporTezana - basa ke TrenamAM caDhatA-utaratA jarAya takalIpha nA paDe e rItanA roDa ke TrekanA samAMtare AyojIta karelA pagathiyA vaLI sAmAnya lokonI vartaNUka apaMga, bALako ke garbhavatI mahilAo ane ajANyA mANaso taraphanI, eka AgavI chApa UbhI karI jAya kharI. koIpaNa nAnAmAM nAnuM kArya paNa ahIM pUrI niSThA, pramANikatA ane mahenatathI thayeluM jaNAya. to sAme cheDe ahIMnA rahevAsIo temanA netA ane Aryojako para pUrNa vizvAsa mUke che, potAnA dezanI banAvaTo game teTalI jAnyuArI - 2018 moMghI hoya toya te kharIdavAno Agraha temanA arthakAraNane AgaLa dhapAvavAmAM madadarUpa banI rahe che. A eka mAnavatAnuM pAsu je kadAca jhaTa najare caDhatuM nathI. paraMtu eka savAla e thAya ke AvI sidhdhIonA zikharo teo caDhyA kevI rIte! to e mATe ghaNA TUMkANamAM tenA itihAsa para eka STi nAkhavI jarUrI bane che. yu.esa.e. Akho deza ImIgnanTano banelo che. yuropathI vyApAranA AzayathI AvelA ImIgranTasa dezanI vizALa ane phaLadrupa jamIna, ArbohavA tenA lIdhe thatI mUlyavAna padArthothI lalacAyA. tyAMnA mULa rahevAsIone harAvI temaNe potAnI sattAne kAyama karI. paraMtu AvA ImIgranTanI vastI ochI hovAne kAraNe zramikonI khoTa vartAvA lAgI. kahevAya che ne ke achata zodhanI janetA che ane navI zodhakhoLo ahIMyA zarU thavA lAgI jemAM ochAmAM ochA zramajIvIonI jarUra paDe. AvI rahelI InDasTrIyala krAntithI upalabdha mazInone calAvavA dekhabhALa rAkhavA, rIpera karavA ane tenuM satata navInIkaraNa karavA, tenuM pAyAnuM jJAna dharAvatA loko mATe navI nokarIonI tako UbhI thavA lAgI, AvA kSetramAM keLavAyelA lokonI sakhata jarUriyAta pUravA amerikAe prApta jJAnane vaheMcavA mAMDyuM. dezanI yunivarsiTIoe khobale khobale vizvanA vidyArthIone eDamizano ApavA mAMDyA. emAM bhArata bAkAta rahI zakyuM nahIM. zarUAtamAM navA AjhAda pAmelA bhArata dezamAM haju svadezInuM jhanUna vaLagI rahyuM hovAthI paradeza javAno vicAra koI karatuM nahIM. sivAya ke skolarazIpa upalabdha hoya athavA ati paisApAtranA saMtAno dhIme- dhIme ApaNAM dezanA zikSaNanuM mAdhyama kathaLatuM gayuM te eTale sudhI ke Tyuzana klAsa, eDamizano mATe bhalAmaNo, lAgavago, Donezano ane sauthI upara anAmatoe, ucca zikSaNa, sArA vetananI nokarI ane svaccha jIvananI khevanA rAkhanArAo mATe videza javuM anivArya banI gayuM. atyAre to evo samaya AvIne Ubho che ke dara bIjAnA gharanA dIkarA ke dIkarI amerikAnA kAyamI rahevAsI thavA lAgyA che. ekaluM bhArata ja nahIM vizvanA aneka dezomAMthI ImIgranTasa ahIM AvI ja rIte AvIne vasyA che. amerikAnA vikAsamAM AvA videzIono gho moTo phALo rahyo che. temanI sAthe AvatA navA vicAro, navI paddhati amerikAnA arthataMtrane sabaLa banAvavA upayogI nIvaDe to apanAvavAmAM teo chocha anubhavatA nathI. sAva sAmAnya lAgatA vicAromAM paNa potAnI AgavI dRSTi umerI, teno asarakAraka amala, A dezanI AgavI oLakha kevI rIte bane che, te ApaNe joIe prabuddhajIvana 25
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka taddana sAmAnya paraMtu navatara prayoga nyU yorkanA meTropolITana myujhiyama pAse jovAmAM Avyo. myujhiyama pAse khANI-pINInA sTola UbhA karavAmAM AvyA che, jemAM judAM-judAM dezanI vAnagI pIrasavAmAM Ave. jene kArTa kahevAmAM Ave che. myujhiyamanI mulAkAte jatA pahelAM ke pachI, loko korTanI vAnagIo kharIdI myujhiyamanI bAjumAM phALavelI jagyA jyAM besavA mATe Tebala khurazI rAkhavAmAM AvyA che, teno upayoga kare. have e svAbhAvika che ke ahIM divasabharanI avara-javara thatI hoya tyAre khorAka DhoLAto rahe, ane pUratI svacchatA zakya bane nahIM. A samasyAnA ukela mATe A khullI jagyAmAM cakalIonuM ToLuM mUkI devAmAM AvyuM che. cakalIo lokonA paga pAse jarAya DaryA vinA pharatI rahe, jarAka khorAka DhoLAya ke cAMca pahoLI karI tarata tene peTamAM padharAvI de. sarasa majhAnI vAnagIo khAI khAIne cakalIo eTalI to taMdurasta thaI che ke ApaNane navAI lAge. ane hA, jamInanI cokhkhAI satata rahe te to naphAmAM. atyAre yu.esa.nA onalAIna mola jAta-jAtanA upakaraNothI khadabadI rahyo che. smArTaphona bajAramAM AvI rahelo Taca, TIvIskina ane mAhitIonuM DeTAbejhanuM Akhe AkhuM jaMgala. enAthI eka DagaluM AgaLa vadhatA ArTIphizIyala InTelIjansI mANasono bharaDo laI rahI che. DrAIvaralesa kAra ane smArTa homa AvavAnI taiyArImAM che. nAnA sarakhA roborTa sAmAnya gharomAM praveza meLavI lIdho che. allAdInanA cirAga jevo roboTa AgaLa jatAM tamane navarA karI mUke to navAI nahIM. ATalI jhAkamajhoLa pachI e vAta jarUra noMdhavA jevI lAge ke amerikAnI saphaLatAnuM eka kAraNa Dagalene pagale jovAM maLatI lokazAhInI kAyadAkIya saramukhatyArazAhI paNa che. eka ja sarakhA jovA maLatA gharo, eka sarakhA bekayArDa ke phranTa DrAIva ane pharajIyAta vAvamAM AvatI lona, eka sarakhA daravAjA, tALA ane noba suddhA, paddhatisaranA AyojanamAMthI jarAke bahAra jaI zakAtuM nathI. kAyado eTalo to kaDaka rIte pALavAmAM Ave che ke gharamAM thatA UMcA avAjo polIsane noMtaravA pUratAM che. dareke dareka sisTama niyaMtraNamAM cAle enI javAbadArI janatAe Teksa bharI upADI levAnI rahe che. ahIM kazuM ja mata nathI, bIca para TahelavAnI paNa phI bharavAnI rahe che. AvA dezanuM keTaluM ane kevuM anukaraNa karavuM joIe te prazna rahe che. (amerikAnA pravAsa pachInA anubhavone AdhAre A lekha maLyo che.) be kAryakramo tA. 26-11-2017 ane 7-1-2018nA divase muMbaImAM '108 pArzvanAtha kathA'nA be vilakSaNa kAryakramo saMyojAyA hatA. A kAryakramomAM DaoN. abhaya dozI ane DaoN. sejala zAhe rasALa zailImAM "108 pArzvanAtha kathA' rajU karI hatI. DaoN. abhaya dozIe pArzvanAtha bhagavAnanI prabhAvakatAnA kAraNonI rajUAta karI hatI. tyArabAda saMkSiptamAM jIvanacaritra vize vAta karI hatI. | DaoN. sejala zAhe bhAvavAhI zailImAM kalikuMDa pArzvanAtha, posInA, suratanA vividha pArzvanAtha, bharUca, DabhoInA vividha-pAzvatIrthonI kathAnI sucAru rajuAta karI hatI. sAthe ja DaoN. abhaya dozIe nAgezvara, jIrAvalA, rAjasthAnanA vividha tIrtho, zaMkhezvara, goDI pArzvanAtha, Adi tIrthonI kathAnI prastuti karI hatI. | banne vaktAoe A kathA pAchaLanuM daSTibiMdu rajU karatA kahyuM hatuM ke, A kathA dvArA jaina ItihAsa, saMskRti ane adhyAtma, tIrthonI prAcInatA Adi viSayonI prajAsamakSa kathAnA mAdhyame prastuti karavA Icche che. temanI kathAomAM upasthita zrotAgaNa rasataraboLa banyo hato. sAthe ja prathama kathAmAM jhonI zAhe temaja bIjI kathAmAM sureza joSIe bhAvanArUpa sumadhura saMgIta pIrasyuM hatuM. kathA mATe pasaMda karAyelA prAcIna stavano paNa hRdayasparzI hatA. vaktAoe keTalAka prAcIna stavanono marma paNa kathAmAM gUMthI dIdho. hato. prathama kAryakrama jaina adhyAtma sTaDI sarkala - vAlakezvaranA upakrame temaja bIjo kAryakrama zrImatI sumatibena bhUpendrabhAI parIkhanA kuTuMba dvArA yojAyo hato. A prakAranA vividha kathA-kAryakramo mATe DaoN. abhaya dozIno saMparka karavo. mo. 98926 78278 | A banne surucipUrNa, dhArmika saMskArone jagavatAM kathA-kAryakrama mATe DaoN. abhaya dozI tathA DaoN. sejala zAhane dhanyavAda. prabuddha jIvaLa (jAnyuArI - 2018
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanapaMtha : 5 mArAM manamAM rAja karatI ane dilamAM kAyama vAsa karatI vibhUti... | DaoN. bhadrAyu vacharAjAnI cAra varSanI uMmare pahelI spardhAmAM vijetA thayo. spardhA paNa nathI, svAmIjIe evuM zIkhavyuM paNa nathI.. paNa hA, jANemukhapAThanI. eka phakaro Apyo hoya, tene pAko karavAno ane ajANye mArA jIvanamAM ane mArAM vyaktitvamAM svAmIjInA keTalAMka pachI jAheramAM suMdara hAvabhAvathI kaDakaDATa bolI javAno. pahelo vacano utaryA ane ghara karI gayAM.. eka to svAmIzrI vivekAnaMdano naMbara Avyo, enI hoMza to kharI ja, paNa vadhu rAjIpo, be vAtono atUTa-amApa-asIma AtmavizvAsa. huM Aje koIpaNa ajANI hato tyAre. eka, e phakaro hato svAmI vivekAnaMde zikAgonI sthitimAM paNa makkamatAthI jhaMpalAvI dauM chuM tyAre e huM nahIM paNa dharmapariSadamAM ApelAM aitihAsika bhASaNano ane bIjuM, sthaLa mArAMmA ropAyela svAmIjIno AtmavizvAsa che. "tame siMhanuM hatuM rAjakoTanuM zrI rAmakRSNa Azrama. barAbara svAmI vivekAnaMdanI saMtAna cho,' evuM vidhAna jANe teo mArA kAnamAM bole che ane adAthI adabavALI bulaMda chatAM bhAvavAhI avAje phakaro bolelo, huM paDakAra jhIlI levAno vizvAsa dAkhavuM chuM! DID te mane Aje trepana varSa pachI ya yAda che. vadhu AnaMda thayo InAma bhadrAyu vacharAjAnI maLyuM tyAre. InAmamAM maLyAM be pAtaLAM pustako. (zrI rAmakRSNa mo. 09898920333 | phona : (0281)2588711 AzramamAM to tyArathI bukenA badale buka ane InAmamAM pustakonI Imela : bhadrayu2@gmail.com prathA hatI!) be pustakomAM eka svAmInA jIvana prasaMgo citra saranAmuM : premamaMdira, narmadA pArka-4, sAthe 'bALakonA svAmI vivekAnaMda' ane bIjuM 'svAmI vivekAnaMda amIna mArga, rAjakoTa. kahe che...' svAmIjInAM suMdara avataraNo. eja sAMje svAmIjInA 'prabuddha jIvananuM lavAjama sIdhuM jIvana prasaMgo, citro joI joIne samajI gayelo ane rAtre sutI beMka ekAunTamAM jamA karAvI zakAzevakhate paNa "dhyAnastha mudrAmAM beThelA svAmIjI ane bAjumAMthI pasAra thato moTo nAga' cittamAMthI khasyA na hatA.!. basa, cAra Bank of India, Current A/c No. 003920100020260, Prarthana Samaj Branch, Mumbai - 400 004. varSanI uMmare e mahAna vibhUti manamAM rAja karatI ane dilamAM Account Name : Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh kAyama vAsa karatI thaI gaI. pemenTa karIne nAma ane saranAmuM A phormamAM bharIne mokalavuM athavA khuba vAMcyuM AzramanuM sAhitya. tyAMnI lAyabrerImAMthI ane mela paNa karI zakAya che. maLatAM rahelAM InAmI pustakomAMthI. zrI ThAkura, zrI mA ane 'prabuddha jIvana'nuM vArSika trivarSiya pAMcavarSiya / dasa varSiya lavAjama svAmIzrIne bhArobhAra Azcarya sAthe AdarapUrvaka vAMcI gayelo. ceka | DImAnDa DrAphTa naM. .................. dvArA A sAthe mokaluM chuM / tA. ane hA, e pachI tarUNa ane yuvAna thayo tyAre rAmakRSNa AzramanAM .............. nA roja "prabuddha jIvana' mATe khAtAmAM sIdhuM jamA karAvyuM che. pustakonuM gujarAtI karanAra eka prakhara prAdhyApakanA saMparkamAM mane nIcenA saranAme aMka mokalazo. Avyo. gujarAtInA dhUraMdhara prAdhyApaka zrI janArdana vaidya. emane vAcakanuM nAma. AMkhanI takalIpha eTale emane kazuMka vAMcI ApavAmAM ke temanuM saranAmuM........................ boleluM lakhI ApavAmAM huM joDAyo. vaidyasAhebane to A vibhUtitripUTI haiyAvagI. kaI vAta kayA pustakamAM kayA pAnAM para che te pIna koDa..................... phona na.. paNa kaDakaDATabahu lAbha maLyo A satsaMgano. pachI to AzramamAM mobAIla.........................Email ID .................... thatI spardhAnA skrIpTa vaidyasAheba lakhAve ne huM bolIne InAma jItuM. InAmamAM pustakono Dhagalo maLe. ema kahI zakAya ke paMdareka varSanI vArSika lavAjama rUA. 300 traNa varSanuM lavAjama rUA. 750 * pAMca varSanuM lavAjama rUA. 1250 dasa varSanuM lavAjama rU. 2500 uMmara sudhImAM je kaMI vAMcyuM te kAM to zrI ThAkura viSe, kAM zrI mA oNphisaH zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha zAradAdevI viSe athavA to svAmI zrI vivekAnaMda viSe !. Ama 33 mahamadI minAra, 14mI khetavADI, juo to svAmI vivekAnaMdane dRSTimAM samAvavAno vyAyAma thayo.. e.bI.sI. TrAnsaporTanI bAjumAM, muMbaI - 400004. svAmI vivekAnaMdajInA jIvana paricaye ke vAMcane jIvanamArga Teliphona : 022 23820296. badalI nAkhyo ema kahI zakuM tema nathI, evo daMbha karavAnI jarUra Email ID : shrimjys@gmail.com ............. (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ atyaMtaratapa - svAdhyAya-dhyAna ane kAyotsarga - subodhIbena satIza masAlIA (gatAMkathI cAlu...) ApaNe gatAMkamAM joyuM ke svAdhyAya - dhyAnamAM utaravA mATe mana - vacana - kAyAnI sthiratA jarUrI che. kemake karma bAMdhavAvALA A traNa mahArathI ja che. ApaNe e paNa joyuM ke kAya ane vacana sthira karavA bahu agharUM nathI pachA manane sthira karavuM e loDhAnA caNA cAvavA jevuM che. manane asthira karanAra paribaLo che aDhAra pApasthAna. A aDhAra prakAranA pApane jeTalA zithila karatAM jaIzuM eTalI mananI caMcaLatA ochI thatI jaze. ApaNe prathama pApasthAna 'praNAtipAta' eTale ke jIvahiMsA viSe thoDuM ciMtana gatAMkamAM karyuM. 28 bIjuM pApasthAna mRSAvAda. eTale ke jUThuM bolavuM. sAmAnya rIte ApaNane ema lAge ke huM kyAM jUThThuM boluM chuM ? ? pA AtmanirikSaNa karyAM vagara AvuM vicAravuM e paNa jUTha ja che, dhaNI vAra ApaNe koIno phona na upADavo hoya to gharanAne kahI daIe ke 'temane kahI do ke huM uMdhI gayo chuM. athavA ghare nathI.' eka dRSTie jotAM ema lAge ke AmAM zuM jUThuM bolyA. paNa ApaNe nathI jANatA ke gulAbanI eka pAMdaDInA cothA bhAga jeTaluM jUThuM bolyA hoya eTaluM jUTha gulAbanA AkhA gucchA jeTaluM thaI jAya. eTaluM bhogavaTAmAM Ave ne e jyAre paNa bhogavaTAmAM Ave. tyAre navuM jUTha bolAve. sUkSmatAmAM jAo to koI vAta vadhArIne rajU karavI ke ghaTADIne kahevI e paNa jUTha ja che. eka jUThANuM bIjA 100 jUThANAne janma Ape. mATe jUTha nAmanA rAkSasathI bahu bacavA jevuM che. enA mATe bane teTaluM moMna rahevuM e sauthI sAro upAya che. paNa yAda rAkho IzArAthI paNa jUThuM bolI zakAya che. eTale IzArAthI paNa vAto nahi karavI evuM Artharmona sauthI uttama che. trIjuM Ave che adattAdAna eTale ke nahi dIdheluM dAna levuM eTale ke corI karavI. adattAdAnanI vAta Ave eTale puchyAzrAvakanuM sAmAyika yAda Ave. mana-vacana-kAyAnI sthiratA karI, jAgRtapaze samatAmAM rahevuM, zarIramAM - svamAM jAgRtapaNe kyAM kyAM zuM ghaTanA ghaTI rahI che, tenuM sAkSIbhAvathI avalokana karavuM, teno anubhava karavo, tenuM adhyayana karavuM ne sAthe - sAthe rAga-dveSanA bhAvothI alipta rahI samatAmAM sthApita thavuM tenuM nAma che svAdhyAya, tenuM ja nAma che sAmAyika. to ApaNe joIe ke te divase puNyAnuM mana sAmAyika daramyAna samatAmAM kema sthira nahotuM thaI rahyuM ? ? vicAratAM pUchatAM jANavA maLe che ke pADozInuM chANuM bhulathI AvI gayuM hatuM... ane puNyAne dhyAnamAM AvyuM ke aho... A to 'adattAdAna'... bhale ajANyepaNa thaI gayeluM A pApa manane sthira kyAMthI thavA de ? have vicAra karo... jo ATaluM nAnuM sahaja jeTaluM pASa sthiratA na thavA de... to ApaNe to pAponA dhUMdhavatA mahAsAgaranI madhyamAM beThA chIe... e ApaNane samatAmAM sthira kevI rIte thavA de? mananI caMcaLatAne kevI rIte rokI zakIe ? puNyAnA udAharaNa parathI eTaluM to samajamAM Ave che ke jyAM sudhI pApathI pAchA nahi haThIe tyAM sudhI mananI sthiratA thavI asaMbhava che. mananI sthiratA vagara svano adhyAya thaI zakaze nahi. mATe AdhyAtmika jagatamAM Daga bharanAra vyaktie potAnI AjubAju pApothI pAchA haThavAnI vADa bAMdhavI paDaze. pratijJA levI paDaze. to ujAgara parNo mana-vacana-kAyAnI sthiratA thaze, sthiratA thaze to karmanI prato eka pachI eka udizAmAM Avaze.... jo A pratarane samatAmAM sthira rahI rAga-Sa karyA vagara vedarzA to karmanI nirjarA thaze... jema jema karma nirbharatA jaze... AtmA vadhu ne vadhu zuddha thato jaze... jema jema AtmA zuddha thato jaze vadhu ne vadhu pApathI pAchA haThatA jazo... Ama pApIthI pAchA haThavuM ne svano svAdhyAya thavo baMne eka ja sikkAnI be bAju che... eka vagara bIjuM asaMbhava che. A rIte dareka aDhAre aDhAra pApa viSe ciMtana manana karI, AtmanirIkSaNa karI, svAdhyAya kALa daramyAna to kaDakapaNe A pAponuM sevana na ja thavuM joIe, evI pratijJA levI. tyArabAda janamudrAmAM athavA sukhAsane besI kAyAne sthira karavI. bilakula mauna dhAraNa karavuM, IzArAthI paNa vArtA nahi jene Arya mona kahevAya. A rIte kAyA ane vANInI sthiratA karavI. zarUAtamAM thoDo samaya to besatAnI sAthe ja zarIra virodha karaze, akaDAze, duHkhAvo thaze. paNa dhIre dhIre rojabaroja thoDo thoDo samaya vadhAratA javuM, e rIte prekTIsa thatAM pachI eTalI to kSamatA AvI jaze ke eTalIsTa eka kalAka sudhI bilakula AMgaLIe na hale e rItanA maunapaNe besI zakAze. vacana ane kAyAnI sthiratA karyA pachI have e joIe ke manane kevI rIte sthira karavuM. e ApaNA pUrvAcAryoe manane sthira karavA mATe ghaNA alaga alaga avalaMbana laIne prayoga karyA. koI mUrtinuM avalaMbana laI mUrti sAme manane TakAvI rAkhavAno prayatna karatA paNa emAM banyuM evuM ke jeTalo samaya mUrti sAme hoya eTalo samaya mana tenA 52 TakatuM paraMtu jevI mUrti sAmethI te vyakti khasI gaI ke vyakti sAmethI mUrti dUra thaI to, mana paNa kyAMka bhAgI jatuM. pUrvAcAryoe maMtranuM avalaMbana laIne paNa manane TekavavAno prayatna karyo. emaNe joyuM ke zarU zarUmAM to maMtra para mana TakI rahe che. paNa pachI maMtranuM prabuddha jIvana jAnyuArI - 2018
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ raTaNa to cAlu hoya che ne mana to kyAMthI kyAM pahoMcI jAya che. rAkhI, mauna rahI, zvAsanI gati sAthe cittane zAMta thavA devAmAM jemake koI navuM navuM gADI calAvatA zIkhyuM hoya to tenuM badhuM ja Ave. munine ekalI IriyAvahInI kriyA nimitte roja keTalIyevAra dhyAna gADI calAvavAmAM rahe che paNa jema jema gADI calAvavAno 25 zvAsozvAsa pramANa kAusagga dvArA A prakriyAno abhyAsa mahAvaro vadhato jAya tema tema e eka bAju gADI paNa calAvato satata cAlato rahe, evI suMdara yojanA muninI dinacaryAmAM che. rahe che ne ArAmathI mobAIla para vAto paNa kare che. tevI rIte paraMtu game te kAraNe A praNAlikA Aje ApaNe khoI beThA chIe. zarUAtamAM to maMtra raTaNa para mana barAbara rahe che paraMtu thoDo are... AgamomAM kAusagganI samayamaryAdA paNa zvAsozvAsanI mahAvaro thayA pachI eka bAju maMtra raTaNa cAlu hoya che ne bIjI saMkhyAthI darzAvAI che. amuka kAusagga amuka zvAsozvAsa pramANa bAjuM mana kyAMnuM kyAM bhAgI jatuM hoya che. Ama alaga alaga ema batAvAyuM che kAusagnamAM zuddha zvAsozvAsane jovAnA hatA, avalaMbanone ajamAvI jotA khyAla AvI gayo ke, "zvAsa" ja paNa tenI sAthe logassa joDI devAthI logassa gaNavAnuM cAlu eka evuM avalaMbana che je kAyama covIse kalAka ApaNI sAthe rahe rahyuM ne zvAne jovAnuM kAma chUTI gayuM. vaLI koIpaNa nAma-zabdache. ne jema jema eno mahAvaro thAya tema tema mananuM bhAgavAnuM maMtranuM raTaNa karavAthI citta to ekAgra thaI jaze, paNa ApaNuM ochuM thAya che ne zvAsa para TakI rahe che. jo zvAsa parathI mana khase dhyeya mAtra cittane ekAgra karavAnuM nathI. ApaNuM dhyeya to avacetana ke tarata ja tene pAchuM zvAsa para lAvI zakAya che. manamAM paDelA vikAro sudhI pahoMcIne tene ukheDIne kADhavAnuM che. svAdhyAyamAM zvAsozvAsa para manane TekavI bahirmukhI manane citta ekAgra to rAgathI mohathI ke dveSathI paNa thaI jAya... dA.ta. aMtarmukhI banAvI e sUkSma mana dvArA mastakathI paganI pAnI sudhI koInA pratye rAga janmyo che ke dveSa udbhavyo che to tenA vicAromAM aMtarayAtrA karavAnI che. jyAM je anubhava thAya tyAM rAga-dveSa kalAkonA kalAko sudhI mana ekAgra thaI zake che. paraMtu ApaNuM jagAvyA vagara taTasthapaNe, samatAmAM, anitya bhAvanAmAM sthira dhyeya, aMtima lakSya muktinuM che. tenA mATe aMtaramanamAM paDelA thavAnuM che. A svAdhyAyamAM ja paripakva thatAM thatAM, AgaLa vadhatAM rAganA-dveSanA-mohanA karmasaMskArone kADhavAnuM che. ApaNA dhyAna ane chelle kAyotsarga nAmano tapa pariNapita thaze. zvAsane ane A vikArone gADha saMbaMdha che. te tame paNa zvAsozvAsanuM avalaMbana laIne cittane sthira karavAno prayoga AtmanirIkSaNa karazo to joI zakazo ke jevo koI vikAra manamAM jaina sAdhanAmAM pahelAM paNa ghaNo vyApakapaNe thayelo che. tenI jAge che, krodhano ke bhayano ke lobhano ke maithunano ane tarata ja khAtrI AgamomAM AvatA kAusagnanI vidhi darzAvatA ullekho zvAsanI gatimAM pharaka paDI jAya che. zvAsa teja banI jAya che zvAsa Ape che. ApaNA AgamomAM kAusagga zvAsozvAsa rUpe hato. dhrujavA lAge che. jevo vikAra dUra karazo ke zvAsa potAnI meLe jeno purAvo Avazyaka niryuktimAM maLe che. ApaNe Aje je dhImI ane sAdhAraNa gatithI cAlato thaze. A batAve che ke zvAsane kAusagga karIe chIe te kharekhara to phakta svAbhAvika zvAsozvAsane vikAro sAthe gADha saMbaMdha che. zvAsane sahAre sahAre vikArone jovAnuM hatuM. paraMtu kALakrame utaratA saMghayaNe (saMghayaNa eTale ukheDIne kADhI zakIzuM. zarIramAM hADakAnI majabutAI) loko A rItanA kAusagga nahotA zvAsozvAsanuM avalaMbana laIne AtmAnI jAgRtatA sAthe karatA. koI uMghI jatA, koI bIjA vicAromAM magna thaI jatA, zvAsapratye sAkSIbhAva lAvatAM lAvatAM e anubhava thaze ke dUSita koI A zvAsozvAsanI sAthe koI zabdane joDI daI enuM raTaNa vicArothI thoDo thoDo chUTakAro thavA lAgyo che. duSita vicAro karatA, mATe A satya vidhino je lAbha maLavo joIe te nahoto ochA thavA lAgyA che. Ama zvAsa para manane TekavIne bahAra bhaTakatA maLato. tethI pUrvAcAryoe bahu samajI vicArIne, dirdhadRSTi vAparIne sthaLa manane sUkSma banAvI e sUkSma mana dvArA aMtarayAtrA karI svano A kAusagnamAM zvAsozvAsanI sAthe logassa joDayo. logassanA adhyAya karavAno che, svAdhyAya karatA kevI rIte karmanI nirjarA thaze eka padanI sAthe eka zvAsane jovAnuM jethI dhyAna zvAsozvAsa para te paNa vicArazuM. rahe. paraMtu kALakrame mULavidhi zvAsozvAsane jovAnuM lokoe choDI pahelA e joIe ke zvAsanuM ja AlaMbana levAnA bIjA kAraNo dIdhuM ane phakta logassa gaNavAne ja kAusagga mAnI lIdho. Ama zuM? sApa cAlyo gayo ne kAMcaLI hAthamAM rahI gaI. (1) zvAsane jovAno abhyAsa karatA karatA e anubhava thAya che - sAdhu ane zrAvakonA dararojanA anuSThAnamAM kAusagnanI evI ke mana keTaluM caMcaLa che. eka kSaNa paNa sthira rahI zakatuM nathI. kAM vyApaka guMthaNI che ke A svAdhyAya-dhyAnamAM abhyAsa niraMtara thato bhUtakALanI smRtimAM bhAga le che kAM bhaviSyanI kalpanAmAM. eka rahe. eka pravRttimAMthI bIjI kriyAmAM jatA te kriyAnI zarUAta kSaNa paNa vartamAnamAM rahevA IcchatuM nathI. phakta AvatA-jatA 'IriyAvahI pratikramaNathI thAya che. jemAM 25 zvAsozvAsa pramANa zvAsane jovAnuM kAma manane soMpIne manane vartamAnamAM rahetA kAusagna karavAnuM vidhAna che. kAyAne sAva zithila karI, sthira zIkhavADavA lAgyA. je AvI rahyo che athavA jaI rahyo che te A (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana 29
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSaNanI ghaTanA che. AnI pahelAno zvAsa bhUtakALano che AnI (4) ApaNuM AkhuM zarIra, nAnA paramANuo, jIvakoSothI banyuM pachIno zvAsa bhaviSyakALa che. paNa A kSaNano zvAsa e ApaNo che, emAM kAMI ne kAMI jIva rAsAyaNika pratikriyA - vidyuta - vartamAna che. vartamAnamAM rahetA AvaDaze to ghaNA rahasyo sAme cuMbakIya pratikriyA niraMtara thayA kare che. (mana sthaLa che mATe eno Avaze. anubhava nathI karI zakatuM.) zvAsa para ekAgra thaI sUkSma baneluM mana (2) ApaNe phakta zvAsane joIe chIe, (jAgarUkatAthI IcchA - A satya anubhavathI jANI zakaze. zarIra nazvara che, kSaNabhaMgura che, AkAMkSA karyA vaga2) jANIe chIe. tethI ApaNo saMbaMdha mana caMcaLa che, capaLa che A badhuM ghaNuM sAMbhaLyuM che paNa anubhavanA bhUtakALanI smRtione bhaviSyanI kalpanAthI tUTato jAya che. jyAre AdhAre A vAta anubhavI nathI. mATe zarIra ane mana pratyenI paNa mana bhUtakALanI sukhada smRtimAM DUbeluM hoya che tyAre ghaNI Asakti tUTatI nathI. je avasthA IndriyAtIta che, bhavAtIta che, IcchA rahe che ke A sthiti kAyama rahe. A sthiti pharIne prApta lokAtIta che. (samyakdarzana) tyAM sudhI pahoMcavuM che. to ApaNe thAya (A rAga che). tevI ja rIte du:khada kalpanA ke smRtine haMmezA jAte anubhavanA kSetramAMthI pasAra thavuM paDaze. jyAre ApaNe pote rAkhavAnI IcchA rahe che (A dveSa che). phakta zvAsane ja jovAthI svano adhyAya karatA karatA sva anubhava dvArA jANazuM ke eka eka rIte rAga ane dveSa tUTatA jaze. yathAbhUta zvAsane jovAthI zuM AMkhanA palakArA jeTalA samayamAM keTalA paramANu utpanna thAya rAga pedA thaze? zuM Sa pedA thaze ? e kSaNe ApaNe mohathI paNa che ne nAza pAme che. tyAre mahAvIranA zabdo - upane IvA, dura chIe kemake koI kalpanAmAM DUbelA nathI. kalAkonI sAdhanAmAM vigameIvA samajAze. tyAre AtmA samajaze ke AvA kSaNabhaMgura thoDI kSaNo evI Ave che ke jyAre ApaNe kevaLa zvAsane joIe zarIra para zuM rAga karUM? zuM dveSa karUM? aMtarayAtrA vagara svAdhyAya - chIe te kSaNanuM citta nirmaLa thAya che. dhyAna - kAyotsarga jevo tapa ghaTita thaI zake nahi - AkhI duniyAnI (3) manuSya janma lIdho tyArathI AMkha kholIne bahAranI duniyAne duniyAnI yAtrA bhale karI paNa jyAM sudhI aMtarayAtrA nathI karI tyAM sudhI ja joI. sadeva bahirmukhI ja rahyA. kadI aMtarmukhI thaIne potAne badhI ja yAtrA badhI ja yAtrA adhUrI che. joyuM ja nathI. bAhya bhaTakatuM mana sthaLa che. te aMdaranI yAtrA, aMdaranI "jyAM lagI AtmA tattva ciMtyo nahi, tyAM lagI sAdhanA anubhUti karI zakatuM nathI. paNa zvAsa para mana TekavavAthI ekAgra . | sarva jUThI..." thayeluM mana sUkSma che. A sUkSma mana dvArA aMtaramukhI thaIne svAdhyAya - dhyAna - kAyotsarga viSe vadhu AgaLa jANo aMtarayAtrA karatA (svAdhyAya karatA karatA) e khyAla Avaze ke AvatA aMke. A Akhoya zarIra prapaMca, jene "huM huM mAruM mAruM' kahyA karuM chuM te 19, dharmapratApa azokanagara, badhuM zuM che? atyAra sudhI baudhika stare cetana manamAM jANakArI kAMdivalI (IsTa), hatI te anubhUtio dvArA jANazuM ke A zarIrane mananA prapaMco mo. 8850088567 che zuM? tAro jo saMgAtha... prabuddha jIvanano AgAmI phebruArI 2018 no aMka tAro jo saMgAtha, du:kha to game mane hevAnuM; jaina dharma ane anya paraMparAomAM yoga mAruM ghara A tAruM, tethI sadAya sukha rahevAnuM ! - tArA jaLathI vAva-talAvo chalake, ' vizeSAMka phUla phUla tuM phorama thaIne pharake, prasiddha karavAmAM Avaze. AMkho tArI graha-tArAmAM camake. - saMpAdanakartA : DaoN razmibena bhedA DuMgara thaI jo dUjha, kalakala game mane chevAnuM ! A yoga vizeSAMkanI vadhu nakala joItI hoya to. tuM jo hAjara hoya, hasIne ghaNuM game kahevAnuM!- tA. 05-02-2018 pahelAM tArAM jyAM jyAM pagalAM patha te mAro; saMsthAnI ophIsamAM noMdha karAvo. suNAya jyAM tava sAda, mulaka e pyAro; vizeSa aMkanI kiMmata rUA. 80/- rAkhela che. lAbhazubha tyAM, jyAM tAro sadhiyAro; : saMparkaH haLave rahI tuM aDI jAya to dAva game devAnuM; rAja zAha tuM je de, te badhuM prasAdI jema game levAnuM! *. caMdrakAnta zeTha phona - 022-23820296 saujanya : "hadamAM anahada' pustakamAMthI prabuddha jIvana jAnyuArI - 2018
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAMdhI vAcanayAtrA mahAtmA gAMdhInA aMtima divaso, hatyA, tapAsa ane kesanI tavArIkha : "lesa kila gAMdhI' sonala parIkha 30 jAnyuArI 1948 nA divase navA svataMtra thayelA rASTra paNa gAMdhIhatyAnA cAra prayAsa thayA hatA? A prayAsa 1935 bhAratanA rASTrapitA mohanadAsa karamacaMda gAMdhInI emanA ja eka nI AsapAsa thayA hatA. tyAre pAkistAna muslima lIganA ejanDA dezavAsIe hatyA karI. para paNa na hatuM. A badhA humalA pUnAmAM ucca varganA aMtimavAdI vizva stabdha thaI gayuM. deza AjhaMda karI UThyo. zraddhAMjaliono hiMduoe karAvyA hatA. cAramAMnA traNa pAchaLa ApTe-goDase geMga varasAda varasyo. parasparanA lohInA tarasyA hiMdu-muslimoe ja hatI. emAM to nAthurAma pakaDAyo paNa hato. gamagIna banI temanI talavArone virAma Apyo. bhayAnaka rUpa 20 jAnyuArI 1948 nA divase prArthanAsabhAmAM bomba dhAraNa karI cUkelA komI tophAno A ghaTanAthI baMdha thayA e gAMdhIjI phoDIne aMdhAdhUMdhI UbhI karavI ane teno lAbha laI gAMdhI para vizenA lokonA prema ane AdaranI nizAnI hatI. paNa A badhAmAM goLIo calAvavI evuM nakkI hatuM. bomba phUTyo, goLIo cAlI hatyArAnuM zuM thayuM te jovAnI koIne sudha na rahI. nahi. bomba phoDanAra madanalAla DhIMgarA pakaDAyo. dilhI polIsane te ghaDIe to te svAbhAvika hatuM, paNa tyAra pachI paNa teNe kahyuM ke 'vo phira AyeMge'. varNana parathI koNa AvavAnuM che moTAbhAganA lokoe kAvataruM, kAvatarAkhoro, polisa ane tenuM anumAna karavuM azakya na hatuM. muMbaImAM gRhapradhAna sattAdhIzonI niSkriyatA, goDase para cAlelo kesa, bayAno, tenuM morArajIne paNa kAvatarAno aMdAja hato ane emaNe muMbaI bacAvanAmuM, kapUra kamizanano ahevAla - A badhA vize polIsane mAhitI ApI hatI. A badhuM chatAM dilhI ane muMbaInI samajavAnI, AkhI paristhitino tAga levAnI jarUra joI nahi. polIsa susta rahI. dilhImAM gAMdhI mATe joIe tevI surakSAvyavasthA aneka asatyo ane ardhasatyo satyano svAMga paherI sAme AvyA thaI na zakI. kaDavuM lAge tevuM eka satya e hatuM ke gAMdhInA je ane satya tarIke cAlatA paNa rahyA. 'gAMdhIe bhAratanA bhAgalA vicArone lIdhe aMtimavAdI hiMduo gAMdhIne mAravA mAgatA hatA, paDAvyA' - 'gAMdhIe muslimone khoLAmAM besADyA ane hiMduone e vicArono bhAra temanA sAthIo ne sattAvALAothI paNa have tarachoDyA' - 'gAMdhI jIvyA hota to bhAratane hiMdu rASTra banatuM jANe UMcakAto na hato. pitA vRddha thayA hatA, eTale saue aTakAvata' - 'gAMdhIe pAkistAnane 55 karoDa rUpiyA apAvyA' potapotAnI rIte, jANe ajANe emanA aMtima prayANane mATe - "gAMdhI hiMdu zaraNArthIonA du:kho jotA nathI ane bhAratamAM mArga taiyAra karI Apyo. rahelA muslimone paMpALe che". tyArapachI ? lAla killAmAM khAsa banAvAyelI adAlatamAM goDase e bacAvanAmAM kahyuM, 'gAMdhIno vadha e ja gAMdhInA khUnIo para kesa cAlyo. pUrvadhAraNAo sAthe kesano bhAratamAtAne bacAvavAno ekamAtra mArga hato. teNe 'vadha' zabda prAraMbha thayo. sAvarakarane bacAvI levAnuM to nakkI ja hatuM ane vAparyo che. saMskRtamAM rAkSasone mArI nAkhavAmAM Ave tyAre vadhu goDasene bacAvanAmAM potAnI viSAkta thiyarIo rajU karavAno zabda vaparAya che. jema ke rAme rAvaNano vadha karyo. koI pramANa pUro moko apAyo. eka vAra nahIM, be be cAra - pahelA lAla meLavavAnI phikara karyA vinA jUThANAMne satya samajanAro varga nAno killAmAM, pachI paMjAba hAIkorTamAM. bhAratanI nAjukanabaLI komI nathI. A varga pachInI peDhIone paNa potAnI mAnyatAono ekatA para tenA zabdo kevo AghAta karaze e samajatA sarakArane vAraso Ape che. karuNatA e che ke ApaNe vicAravAnI, vAra lAgI. UMgha UDyA pachI sarakAre tenA para pratibaMdha mUkyo, samajavAnI, sAcuM zuM che te zodhavAnI tasadI letA nathI ane pachI uThAvI paNa lIdho. tyAM sudhImAM jhera ghaNuM phelAI gayuM hatuM. ApaNI AjubAju vahetI aphavAomAMthI ApaNA svabhAva ke A bacAvanAmuM goDasee nahIM, sAvarakare lakhyuM hatuM. goDase ane rUci pramANenuM satya zodhI laIe chIe. gAMdhIjano ane boddhikonuM sAvarakara baMne jelamAM hovA chatAM A zakya banyuM hatuM. gAMdhIhatyAne mona A valaNane jANe ajANe samarthana Ape che. sittera varSa thaze chatAM ghaNI hakIkato hajI paDadA pAchaLa che. eTaluM paNa ema karavAthI e satya banI to jatuM nathI. ApaNe jANIe ochuM hoya tema cothI goLInI vAto thAya che, ItihAsane chIe ke 20 ane 30 jAnyuArI 1948 nA humalAo pahelA badalavAnI koziza thaI rahI che. (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ leTsa kila gAMdhI' gAMdhIhatyAne lagatI hakIkatone, pramANone pAnAnuM A pustaka dareka bhAratIye vAMcavuM joIe ane dareka jhINavaTa ane cokasAIthI rajU kare che. lekhaka che mahAtmA gAMdhInA lAyabrerIe vasAvavuM joIe. prakAzaka : rUpA enDa kaMpanI, 7/16 prapotra tuSAra aruNa gAMdhI. zAbdika ItihAsa, AkaIljha, ansArI roDa, dariyAgaMja, nyU dilhI 110002, mUlya rUA.995. dastAvejo, gAMdhIhatyAnA InvesTIgezana ane mukadamAnA ahevAlo, nyAyAdhIzo ane vakIlo e lakhelA pustako, mobAIla : 9833708494 akhabAromAM pragaTa thayelA ahevAlo ane parivAra pAsethI maLelI (Cond. from Page...47) mAhitI A badhAnA AdhAre varSonI mahenata pachI A pustaka taiyAra Legitimate Dialect and thayuM che. prastAvanAmAM tuSAra gAMdhI lakhe che, 'dakSiNa AphrikAthI mArAM dAdI suzIlAbena amAre tyAM thoDA divasa AvyAM tyAre huM Virtuous Speech! dasabAra varSano. emanI pAsethI mane ghaNI vAto jANavA maLI. partner, talking and negotiating life circu partner, talking and negotiating life circumstance. And this is when a wakeful quality of mindfulness is emanI IcchAthI ame saparivAra pUnA gayA ane nathurAma goDasenA necessitous to impart, bestowing right speech and bhAI gopala goDasene maLyA. kAvatarAmAM teno paNa hisso hato, shimmering words. Our heart is the ocean from which jela bhogavIne te tAjo ja bahAra Avyo hato. dAdIne darzAvavuM ponders the right speech. Hence the ultimate facade hatuM ke gAMdhI parivAre goDase parivArane mApha karI dIdho che, jyAre is our heart and emotions. We need to learn to restrain gopala goDaseno bhAva evo ke aMte gAMdhI parivAra samajyo ke our speech in the moments of emotions such as anger, ame gAMdhInI hatyA karI te barAbara karyuM hatuM. jemane potAnA kRtyano aggression, frustration by means of mindfulness and pastAvo paNa nathI. emane sAme cAlIne mAphI ApavA javAno over a period of time, thrive our heart to flourish with artha zo to mane tyAre paNa samajAyuM na hatuM, hajI paNa samajAtuM love, compassion, and empathy. At this stage, the right nathI. varSo pachI priyA teMDulakaranA eka Toka zomAM huM ane have Spees vRddha thayelA gopala goDase sAthe hatA. zo pUro thayA pachI UThavA ' your heart. jatA gopAlano paga lathaDyo, mArAthI sahaja hAtha apAI gayo. Let us imagine, what would the world be like, if we were speaking powerfully, to people who are miDiyAe tasvIra lIdhI ne cagAvI. eka vRddhane mAnavatAnA nAte listening consciously, in an atmosphere which would ApelA hAthanuM gopala goDasee kevuM arthaghaTana karyuM haze te kalpavuM fit the purpose. Or what would the world be like if we muzkela nathI.' were creating the sound consciously and consuming AgaLa teo kahe che, "ItihAsa jANanArone khyAla che ke sounds consciously leading our environments Aje bhArata 1940 nA dAyakAnI madhyamAM hatA tevA consciously to live a beautiful life? That would be a saMjogomAMthI pasAra thaI rahyuM che. lokazAhI varSothI takavAdIo world that does sound beautiful and understanding this ane zoSaNakhoronA hAthamAM rame che. dareka asaMtoSane lIlo ke sound would be the median of this world. Thus, how bhagavo raMga paherAvAya che, paNa have bhAratane ke vizvane dharma, to tune this beautiful instrument of words delivering a speech is in your hands, making the world euphonious vaMza, varNa ke raMganA nAme yuddho paravaDavAnAM nathI. kasAIonI and harmonious or raucous and chaotic. Let the dayA para mAnavajAta nabhI zake nahIM. ApaNe bhAratane ane vizvane charisma of your speech behold in your words! Aspire eka jovAnuM gAMdhInuM adhUruM svapna pUruM karavAnuM che. A pustakamAM to right words, right speech niSpakSa, sIdhI hakIkato ja mUkI che. e AzayathI ke bhUlAI na Speak only Endearing speech, jAya." speech that is welcomed..., rAjakIya hatyAonA ItihAsamAM gAMdhIhatyA jevI Speech when it brings no evil to others gUMcavaNabharI sthiti bhAgye ja sarjAI che. aNasamaja, gerasamaja, is a pleasant thing...! prakriyAonI DhIlAza, bhUlonI paraMparA ane bedarakArIne lIdhe je -Gautam Buddha. SaDayaMtra sahelAIthI nivArI zakAyuM hota te sahelAIthI saphaLa thaI zakyuM. "leTsa kila gAMdhI' tatkAlIna paristhiti, gAMdhIjInA aMtima 49, wood ave, Edison, N.J. 08820, U.S.A. divaso ane kAvatarAthI laI hatyA, kesa, sajA ane kapUra kamizananA prachishah0809@gmail.com ahevAla sudhInI tamAma vigatone sarasa rIte Avare che. eka hajAra +1-9175825643 prabuddha jIvaLa (jAnyuArI - 2018
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina paraMparAnA punarudhdhArako-11 jaina hastapratonA mahAna saMzodhaka ane prakAMDa vidvAna munizrI jaMbuvijayajI - AcAryazrI vAtsalyadIpasUrIzvarajI prAcIna bhASA ane hastapratonA vidvAnonI AjakAla khoTa "oha! dvAdasAra nayacakranA saMpAdaka jaMbuvijayajI?' vartAya che, tevA samaye, prAcIna jaina hastapratonA saMzodhaka ane virala zrutapAsaka munizrI jaMbuvijayajInuM smaraNa thAya. pro. zAmaTana kahe "are, padhAro! padhAro! tame mArI ophisamAM zrI jebavijayajI mahArAja cAritravAna, vidvAna to hatA ja. padhAro ! jyArathI dvAdasAra nayacakra vAMcyuM che tyArathI tamane maLavA prabhunA jApa karIne tanmaya banI jatA. e sAdhu puruSa tapasvI paNa mATe manamAM IMtajArI khUba rahe che. Aje aNadhAryo ja Apano hatA. mAtA-pitA ane bahenanI sAthe saMyama grahaNa karIne saMyama meLApa thayo. mArI yunivarsiTImAM Aje to bhAgyodaya thayo.' sAdhanA sAthe jJAna sAdhanAno prAraMbha karyo. mA zAradAnI emAM pro. zAmaTane potAnA sahAyakane sUcanA ApI ke AjanA kupA bhaLI ane jaina saMskRti tathA bhAratIya saMskRtinuM jANe navuM tamAma kAryakrama rada karo. tamAma prophesarone sUcanA ApI ke prabhAta ughaDyuM. eka virala jJAnI puruSanI bheTa maLI. teo aneka holamAM padhAre. ApaNA AMgaNe prakhara jJAnI jainasAdhu puruSa bhASAo zIkhyA. padhAryA che. temano lAbha levAno che. zrI jaMbuvijayajI evA virala jJAnI puruSa hatA jemaNe jJAna mA pro. zAmaTane vArANasInA vidvAnone paNa sUcanA mokalI ke bhaMDAramAM paDelI vidyAne jagata samakSa mUkI ane tenI durlabha ja thI ane tenI Aya jainadarzananA prakAMDa paMDita munizrI jaMbuvijayajI mAre tyAM padhAryA viziSTatAnA darzana karAvyA. che. temanI vidvatAno lAbha levA padhAro. zrI jaMbuvijayajI mahArAja satata vihAra karIne dezabharamAMthI thoDIvAramAM to hola bharAI gayo. munizrI jaMbuvijayajI pAse uttama prato zodhIne tenuM saMzodhana karavAmAM magna rahetA hatA. besIne darzanazAstranA vidvAnoe jainadarzana ane syAdvAdanI carcA aneka bhASAonA jJAnI zrI jaMbuvijayajIe 'dvAdasAra nayacakra' karI. jainadarzana ane anya darzano kyAM judA paDe che ane tenuM nAmanA graMthanuM saMpAdana zarU karyuM tyAre tenI eka prata tibeTamAMthI samAdhAna zuM che te jANavA kozIza karI. e jJAnagoSThI pUrNa thayA pachI pro. zAmaTane kahyuM, 'eka jJAnI meLavavA mATe temaNe bhAvanagaranA mila mAlIka zrI bhogIbhAIne preraNA ApI tibeTa mokalelA. tibeTanI sthAnika 'bhoTa' bhASA puruSanI vinamratA ane vidvatA kevI zobhAyamAna hoya che teno sAkSAta dAkhalo munizrI jaMbuvijayajI che. temanuM huM svAgata karuM paNa teo zIkhelA. deza-videzanA bauddha paraMparAnA vidvAno paNa chuM ane temane praNAma karuM chuM. ane vinaMtI karuM chuM ke thoDA divasa temane A kAraNe jANatA hatA. ahIM ja rokAva ane jainadarzana vize amane kaho.' ekavAra vihAra karI rahelA zrI jaMbuvijayajI banArasa pahoMcyA. munizrI tyAM rokAyA. emane mana thayuM ke sAranAthamAM bauddha yunivarsiTIno jJAna bhaMDAra guNavAna, cAritryavAna ane vidvAna munivaronI eka mahAna jovA paNa javuM. teo tyAM gayA. te samaye bauddha yunivarsiTImAM zuMkhalA jaina zAsane vizvane bheTa ApI ane A munijanonI koI kAryakramanI taiyArI cAlatI hatI. yunivarsiTInA vAIsa jJAnayAtrAe jagatane dharmano prakAza samarpita karyo. nitAMta cAnselara pro. zAmaTana kAmamAM vyasta hatA. munizrI bahAra bAkaDAM tyAgabhAvanAnI mUDI laIne pavitra jIvana jIvatA A munivaronuM upara beThA ane aMdara saMdezo mokalyo. yune AvIne kahyuM ke prophesara jIvana saMpUrNa dharmaarpita rahyuM tenA kAraNe vizvane dharmatatvanI vyasta che hamaNAM maLavuM zakya nathI. oLakha ApanArA mahAna graMtho sulabha thayA. e jANIne Azcarya munizrI tyAM ja besI rahyA. thaze ke samagra vizvamAM cAritryanuM pAlana ane prabhu pratye samarpaNa thoDIvAra pachI pro. zAmaTana bahAra AvyA. emaNe munizrIne karIne jIvatA A munivaro jevI jIvanacaryA kyAMya jovA nahi joyA temaNe najIka AvIne kahyuM ke hamaNA mane ghaNuM kAma che, maLe. jIvananA A zreSTha samayano upayoga karIne zramaNa ane Aje nahIM maLI zaku, "sorI!' zramaNIoe je jJAnayAtrA karAvI che te benabUna che. munizrI ane pachI tarata ja pUchyuM, jaMbuvijayajI e ja paraMparAnA padayAtrI che. ApanuM zubhanAma?" yugoyugathI A dharatIne jainadarzananI mahAna paraMparAno AvA jaMbuvijaya!' munijano paricaya karAve che ane saune dhanya banAve che.] ane pro. zAmaTana aTakI gayA. temaNe hAtha joDIne pUchyuM, mo. 8780775735 (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana 33
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAva-pratibhAva motIno cAro caratA haMsa para savAra thaIne, khoLAmAM vINAne kahevAtA durguNo ja ApaNuM rakSaNa karatA hoya che. to tenI dhAraNa karIne, eka paga kamaLa para TekavIne potAmAM baMnne hAthe, ciMtA karyA vinA samAjane kaMIka ApI javAmAM ja puruSArtha ApaNane saune AzirvAda ApatA, mAtA sarasvatInA suMdara samAyelo che. citravALo, navembarano prabuddha jIvanano aMka maLyo, vAMcyo, suMdara harajIvana thAnakI, che. mArAM hArdika abhinaMdana svIkArazo. sItArAma nagara, porabaMdara kaMIka navuM ane juduM karI batAvavuM e sejalabenanI khAsiyata noMdhapAtra rahI che. udAharaNArthe, hiMmatalAla zAMtilAla gAMdhIno be varSathI aMdAjIta dhanavaMtajI zAha je vAvI gayelA ne lekha, "svAcchamitra' rajakA viSeno rahyo. ke je pazuonA AhAra AtmasAta karyuM hatuM tene tame sahRdaya tana, manathI AgaLa prabuddha tarIke jANIto che. tene pazupAlaka kRSimitro gAya-bheMsa ItyAdinA jIvana dhamAvI rahyA cho, mArA parivAra taraphathI vaMdana abhinaMdana ja khorAka tarIke vAve che tenA bIja bajAramAM veMcAtAM maLe che. je hoya rajakAnA bIja tarIke oLakhAya che. paNa tenA auSadhiya guNa janA zo dhanavaMtajanA 1-2 che. grIna kalara rIlIlanA prathamavAra jANyAM. "ala-phUla-phA' kudaratI anamola bheTa che, te 1999thI Aja dina sudhI patra mitro, sAmayiko mAdhyame. vAcakoja jANIne prasannatA thaI. sarvoparI mAne che. vAha dAda devI paDe. sevaMtIlAla zAMtilAla paTaNIno dIrdha lekha "vizva-utpatti- Apa sahuno zubhaciMtaka SaDadravya', sAta pAnAmAM vistArapUrvaka lekhake jaina-dharma-karmano marma dAmodara pha. nAgara jUganuM umareTha ji. ANaMda batAvavAno yathAzakti - mati prayatna karyo che te abhinaMdanane mo. naM. 9723449092 pAtra che. meM temane aMgata patra paNa lakhyo che. tame, saMpAdananuM dRSTivaMta kArya karI rahyAM cho. prabuddha jIvanane jIvanapIMchInA lasarakA' cIlAcAlu mALakhAmAMthI bahAra lAvIne tene vadhu ne vadhu rasaprada Title sAthenuM taMtrInuM lakhANa ApaNane svajIvananA aneka banAvatA rahyAM cho. te tamArI AgavI zakti, buddhi ane lAgaNInuM tabakkAmAM laI jAya che. prathama dRSTie amuka bAbato che tema dhArIne dyotaka che. dAyakAothI huM eka vAcaka tarIke saMkaLAyelo rahyo chuM. AgaLa vadhanArU varNana zakyatAonI AMTIghUMTImAM prazno ubhA kare paNa tene jaina - strI - zaktino paraco prathamavAra prApta thaI rahyo che. "jIvana"nI vyAkhyA samAja ane Arthika stara upara judI judI che. tame tana, mana ane dhanathI tenI sAthe otaprota thaI gayA anubhavAtI hoya che. samAja e hovo joIe ke sarva bALakone hovAnI anubhUti paNa thaI rahI che. eka sarakhuM pleTaphorma - vAtAvaraNa maLe ane pachI AgaLa vadhAya - vAcakone prabuddha banAvI, jaina dharma, karma, marmamAM rasa letA je nahivata che kAraNamAM - vyavasyAnI vibhinnatA che te A ApaNe karavA e bhAre jahemata uThAvatuM kArya che. jene tame supere nabhAvI sarjayo samAja rahyA cho. tenI pratIti pratyeka aMke thatI rahI che. tamAro agralekha Right to education - Right to live childhood ual paNa vAMcyo ane vicAryo. khUba suMdara che. je 'AtambhaNI' dorI samAjamAM satata havAmAM phaMgoLAtA jovA maLe che ane tyArabAda gayo. A AtmA ke je zuddha, buddha, nitya ane mukta che tene jIvana jIvananA bAkI tabakkAo. daramyAna jANavo rahyo. nirdhArita sthaLe amUka samaya pUrato, lakhANa - vicAro - tAtkAlina avasthA ane sAdhano jIvanane paMcamahAbhUtanA dravyamAM purAyelo saMgrahAyelo AtmA, UMce uDIne, maLelA saMskAra sAthe joDAyelA hoya che. khudane maLavA mAgatA satata vistaravA mathato hoya che. tenI pratIti tamAro agralekha taMtrIzrInA lakhANamAM kazuMka navuM karavuM tenI dhagazanI bhAvanA rahelI vAMcatAM thaI gaI. tame keTaluM badhuM manana... maMthana karatA hazo, che je khUba ja nirmaLa ane nirdoSa che - sparze che. tenA paripAkarUpe vAcakone AvA suMdara sAttvika aMko prApta thaI mANasa bIjA mANasa sAthenI vAta - jIvana jIvavA mATenI rahyA che ke je jaina yuvaka saMghane navI dizA pradAna karI rahyA che. cAvI paNa hoya che koI paNa koInuM nathI tevI prArthanAnI racanA chevaTe - amastI to nathI paNa jo ApaNe mAnIe ke manuSya aneka 'nau javAnoM, nava javAnoM, phUloM ke Isa guladAnase kAMTo ko zaktiothI joDAyelo hoya che to gAMdhIjI - rasela ane rAmananA haTAdo, no javAnoM'nI sArthakatA anubhavAI rahI che. ApaNAM jIvanane samajavuM muzkela nathI. daMbha - lAbha ane snehanuM parimANa prabuddha jIvaLa jAnyuArI - 2018
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. samajavuM muzkela nathI chatAM lAge che tevA saMjogomAM manane mana vividha viSayo ne AvarI leto aMka mArA hAthamAM che jemAM sAthe meLavavuM manuSyanI jarUriyAta ane saMvAditAnuM pleTaphorma paNa rASTragIta upara sArI carcA karavAmAM AvI che. AtmaciMtana karato lekha vAMcyo. varSA aDalajA je sAhitya vAMcatA vAMcatA samRddha sarasa lekha. abhinaMdana thayA che te vAta rucikara lAgI. narezabhAI veda je mahAtmA gAMdhI lalitabhAI selArakA nA samayanI vAta lai AvyA che te jANI te samayamAM ApaNe paNa pahoMcI gayA. pravAsa varNana ane svAthya viSe nA lekha vAMcyA. okTobara-2017no prabuddha jIvanano aMka maLyo che. A sivAya sAhityamAM mAnava mUlya nI zuM vizeSatA hoya che te viSe jANyuM. ApaNA jaina siddhAMto vaijJAnika draSTikoNathI vaNAyelA temAM tame, vAcakarUpe mane mokalelA patrano uttara ApatA AnaMta che tenI khabara paDI. anubhavuM chuM. ApaNe sikaMdarAbAda khAte bharAyela sAhitya pariSada mAM tame, eka sudIrdha prakAzanayAtrA karI cUkelA ane vidvAna maLyA hatA. tenA varAyelA pramukha bhAIzrI sitAMzubhAI yazacaMdra taMtrIonI sevA pAmelA sAmAyikanuM taMtrIpada dharAvo cho - enuM ne maLIne muMbaI AvavAnuM AmaMtraNa ApI cukyo chuM. sanmAna karuM chuM. (azokabhAI sAhitya rasika che ane kavitAo lakhe che. aMkanuM nirAMtapaNe vAcana to have karIza paNa mAtRbhASA, .. emanuM upanAma "parAgaraja' che prabuddha jIvana parivAramAM temanuM gAMdhIdarzana ane samasAmayika bAbatenI vicArasamRddhi A aMka . eka svAgata che.) dharAve che - AnaMda che teno! - azoka zAha "parAgaraja' tame have pachI paNa aMko mokalazo to gamaze. temAM mudraNabhUlo-doSo saMdarbhe maLatI mUphavAcana aMgenI baMne sevAno kayA ilamathI? nirdeza karyo che e murabbIo vadhu cokasAI dAkhavaze to keTalIka kayA IlamathI AsapAsanuM suMdara suMdara lAge ? rahI jatI chApabhUlo paNa dUra thaze. paNa komyuTaramAM 'Na'nI jagyAe kayA IlamathI saune cAhuM evuM aMdara jAge? bahudhA 'na' mukAya che. e na thAya tenI kALajI laI zakAya. (jemane vyavasAya tarIke patra vyavasAya svIkAryo che) pRSTha pAMca uparanA choTI mArI tarasa, baDI te badarI jala varasAve ! A vAkyanA AraMbhe "jemaNe' hovuM joIe ne? bhUkhI ghaMTI kAja keTaluM dharatI dhAna pakAve ? rameza dave, amadAvAda mArI pA pA pagalI sAme keTakeTalA rastA ! keTakeTalA caherA mArI cAMgama heruM hasatA! kayA IlamathI sUraja de che kamaLa mane anurAge! ApanA taraphathI prabuddhajIvana no vividhatAthI bharelo aMka kayA IlamathI mane bAMdhatI bhIMto badhIya bhAMge ? maLyo vAMcIne ghaNI khuzI thai che. prabudhdhajIvana e zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha prerita patrikA che jANIne ghaNo AnaMda thayo che. prabuddha nAnAM mArAM nayaNa, UchaLe tyAM kevo rUpasAgara! jIvana alaga alaga nAma thI paNa IsvIsana varSa 1929 thI rasathI kevA rAsa ramADe aMdarano naTanAgara! prakAzita thatI patrikA che te jANavA maLyuM. ane A patrikA joDe mAre AMgaNa duniyAno darabAra bharAto dekhuM; saMkaLAyelA bhUtapUrva maMtrI mahAzayo nA nAma jANavA maLyA che darekanA darpaNamAM kevo mane UghaDato pekhuM! loko e ApaNA deza nA AjhAdI kALa vakhate ghaNuM badhuM mahAna kayA IlamathI parovAya so eka adIThA dhAge? kArya karyuM hatuM. ane Apa e ItihAsa nA anusaMdhAna mAM hAlanA kayA IlathI zabada maunanuM mULa tAgavA mAge ? mAnada taMtrI tarIke birAjamAna cho te amAre mATe gaurava levA jevI | - caMdrakAnta zeTha bAbata che. saujanya : "hadamAM anahada' pustakamAMthI tA. 1lI eprila 2016 thI paradeza mATenA lavAjamanA dara nIce pramANe raheze. 1 varSanA lavAjamanA $ 30 0 3 varSanA lavAjamanA $ 80 0 5 varSanA lavAjamanA $100 0 10 varSanA lavAjamanA $ 200/ vArSika lavAjama ApazrI $ (Dolara) mAM mokalAvo to $ pAMca beMka cArjisa umerIne mokalazo. bhAratamAM vArSika lavAjama rUA. 3000 traNa varSanuM lavAjama rU. 7500 pAMca varSanuM lavAjama rU. 1250 0 dasa varSanuM lavAjama rU. 2500 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghano baeNnka A/c No. : baeNnka oNpha InDiyA CD A/c No. 003920100020260. IFSC:BKID0000039 jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarjana-svAgata DaoN. kalA zAha 24 . pustakanuM nAma : raNamAM khIlyuM gulAba vaMkacUlanA jIvanamAM AvanArI bhUla kevI saMgItano sAtha maLe to maDadAM beThA karavAnI lekhaka : pacAsa rAjahaMsavijayajI gaNi phUlanI phorama banIne rahI jAya che. tenI tAkAta AvI jAya. prakAzaka : zrutajJAna saMskArapITha mahimAvaMtI vArtA ahIM prastuta che. kahaLasaMga bApu, pAnabAI ane gaMgA selara, vimalanAtha phleTa -2, satI A traNeya gharayogI hatA, vanayogIo zrImALI sosAyaTI navaraMgapurA, pastakanuM nAma : gaMgAsatInI amara vANI guphAyogIo ane himAlaya yogIo amadAvAda lekhaka : svAmI saccidAnaMda karatAM paNa AvA gharogIo mahAna mUlya : rUA. 45/- pAnA : 78 prakAzaka : gUrjara prakAzana, 202 kahevAya. kaLa saMga bApunA dehatyAga pachI AvRtti : prathama vi. saM. 2072 tilakarAja, paMcavaTI, gaMgAsatIe pAnabAIne lakSya karIne bAvana vasatidAnanuM pahelI lena, AMbAvADI, divaso sudhI A bAbata bhajano saMbhaLAvelA mAhAbhya samajAvatAM amadAvAda - 380006. te ja "parAvANI' banI gayAM. A eja graMthakAro kahe che phona 079- 2 2 144663 amaravANI che. vasatidAnanA prabhAve mulya : rU. 250/- pAnA 12+332 jIva devaloka to pAme AvRtti : prathama - 2017 pustakanuM nAma : gAMdhIjInI kahANI ja che. paNa devaloka | gaMgAsatInI A pustaka mAtra lekhaka : mULalekhaka - lUI phizara pachI ye sukhonI amara vANI bAvana bhajanonI anuvAdaka : somAbhAI paTela ane paraMparA cAlu ja che. mAtra sukha maLe che vyAkhyA nimitte lakhAyuM maganabhAI nAyaka evuM nahIM paNa saMbodhi ane guNo paNa te che. jeNe A bAvana prakAzaka : akSarabhAratI prakAzana jIva pAme che. bhajano racyAM che te 5, rAjagulAba vANiyAvADa, e ja vAtane ahIM batAvI che. gaMgAsatI koI RSi bhuja - 370001. vasatinuM dAna karanArA jIva to muni ke vidvAna phona naM. : 02832 - 2 5 5 6 49 devalokamAM jAya che. tyAMthI racyavI gayA pachI AcAryA nathI. te to mAtra grAmya nArI ja 230143 paNa arthAt manuSyabhavamAM gayA pachI che. chatAM temaNe parAvANI dvArA A amara mUlya : rU. 50/- pAnAM : 256 paNa anya jIvo karatAM adhika sukha samRddhi bhajanonI racanA karI che. parAvANIne koI saMzodhita AvRtti : 2017 pAme che. vidyApITha ke moTI DIgrIonI garaja hotI mahAtmA gAMdhIjInuM e jIvanuM kyAreya apa-mRtyu ke akALa nathI. te to svayaMbhU hoya che. ane te cheka gAMdhIjInI kahANI | jIvana mahAsAgara jevuM mRtyu nathI thatu lAMbA AyuSyane pAme che. nAbhithI pragaTatI hoya che. kabIra, nAnaka, vyApaka ane gaheruM che. suMdara ane AkarSaka rUpa meLave che nirmaLa mIrAM, narasiMha vagerene A kakSAmAM mUkI nAnA pustakamAM lekhake samyakatvane paNa pAme che. zakAya. AvI parAvANI pragaTAvanArI saghaLI mahatvanI Adeya nAmakarma gADha hoya che. arthAt gaMgAsatI ane temanI AjIvana sahelI ghaTanAo samAvavAno enI vAtone loko khUbaja saraLatAthI ane pAnabAInI kathA paNa jANavA maLe che. prayatna karyo che. sahajatAthI svIkArI le che. gaMgAsatIe pAnabAIne lakSya, karIne prastuta, pustaka traNa bhAgamAM vasatidAna sarvadAnomAM zreSTha che. te bAvana divaso bAvana bhajano saMbhaLAvelA vibhAjita che. pahelo bhAga che "aMta ane haMmezA karavA jevuM che. tenAthI vasati te ja A 'parAvANI' banI gayAM. Aje AraMbha' - je nATakIya rIte temanA mRtyuthI ApanAra ane svIkAranAra bannene lAbha keTalAya bhajaniko rAga - rAgiNIthI jyAre zarU thAya che. ane pachI saMkSepamAM janma, thAya che. A bhajano lalakAre che ane vizALa IMglenDamAM abhyAsa ane dakSiNa vasatidAna ane niyamapAlananA janmamedanI maMtramugdha thaIne sAMbhaLe tyAre AphrikAmAMnA temanA kAma sudhI vistare che. mAhAtmanI A vAta ane vAto che. rUMvADA UbhAM thaI jAya che. parAvANIne bIjo bhAga 'gAMdhIjI bhAratamAM' - temAM pAsanA prabuddha jIvaLa jAnyuArI - 2018
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ dakSiNa AphrikAthI gAMdhIjI bhAratamAM AvI pArakhavAnI samajaNa paNa che. tema ja saMtAnanuM zikSaNa - bhaNatara paNa svAtaMtryanI laDatanuM netRtva kare che. sAthe kavinI vaicArika bhUmikA sabaLa che. Aje sAdhana banI gayuM che. pAra vinAnI prajA jAgRti ane prajAnirmANanuM kArya kare zabdaracanAnI sahajatA ane saraLatA samasyAothI gherAyelo vidyArthI kyAreka che, tenI vAta laIne Ave che ane trIjo ApaNane gamI jAya tevI che. viSayane AtmahatyA sudhI pahoMcI jAya che. bhAga 'be rASTrono udaya' - mAM bhArata dazyano AkAra ApavAnuM sArmathya dekhAI bALa ucheranA mArgadarzana mATe vibhAjananI pIDAbharI duHkhabharI kathanI Ave che. abhivyaktimAM bhArobhAra potAnA dIrgha anubhavanA nicoDa parathI DaoN temaja gAMdhIjInI noAkhalInI yAtrA ane haLavAza jaLavAI che. urmilAbahena eka pachI eka pustaka mAbApa temanA aMtima divasonI vAta hRdayasparzI | munizrI pAse sarjanAtmakatAne khapa ane zikSakone ApatAM rahe che. gujarAtI rIte mUke che. Ama A nAnA pustakamAM paNa lAge evuM ghaNuM badhuM che eTale teo zrI pAse sAhitya pariSada ane gujarAta sAhitya gAMdhIjInuM samagra jIvana, temanA satya- gajhalanI apekSA rAkhavI e atizayokti akAdamI dvArA emanA pustako puraskRta ahiMsAdI jIvataramAM pratyakSa karavAnA mahAna nahi gaNAya. thatAM rahyAM che. A pustaka paNa e vAdInuM prayogo, videzI sarakAra sAtheno temano jaina sAhityamAM nAmakaraNa vagaranI A gorava zikhara banaze tevI zraddhA che. dIrghakAlIna saMgharSa, bhAratanA supta jIvana gajhala prakriyA athavA gajhala paraMparA sadI AjanuM zikSaNa aTapaTuM ane adharuM jAgRtinA prayAso-prANasaMcAra ane temanA jUnI che. ane e paraMparAne munizrIne banI gayuM che. bIjI bAju TI.vI., InTaraneTa, sevAkAryomAMthI pragaTato mAnavatAno anusaravAnI bhalAmaNa karI zakAya. ane e selaphona, vaoNTsaapa jevA pradUSaNo vacce adabhuta udghoSa pragaTe che. temanA mATe adharuM nathI. emanI sUjha ane jIvatA saMtAnonA magajamAM satata gharSaNo prastuta pustaka "gAMdhIjInI kahANI' samaja dvArA gajhala svarUpe pragaTa thAya tema cAlatAM rahe che. vAlIoe mALI banI ene vAMcanAra zAzvata prakAzanA ajavALe sva ane che. ane te gujarAtI gajhala mATe lAbhadAyI khAtara e pANI sIMcavAnuM che sAtha sarvanA zreyArthe rAha kaMDArI zakaze tevI aTala pUravAra thaI zake ema che. ApavAno che. eTale ja A pustaka dvArA zraddhAno unmeSa anubhavAya che. A praznono javAba zodhavAno raheze. pustakanuM nAma : saMtAnanuM zikSaNa - eka pustakanuM nAma : sparzanA sAdhanA (bALa zikSaNa vizenA preraka lekho) pustakanuM nAma : zrI kalikuMDa pArzvanAtha prabhunA lekhaka, kavi : muni rAjasuMdaravijaya lekhaka : DaoN. UrmilA zAha prabhAvaka prasaMgo (Miracles) prakAzaka prAptisthAna : zrutajJAna saMskAra prakAzaka : gUrjara graMtha ratna kAryAlaya, lekhaka : muni rAjasuMdaravijaya pITha kAryAlaya, vAsaNavALA kampAunDa, ratanapoLa nAkA sAme, prakAzaka : zrutajJAna saMskAra pITha vizvanaMdikara jaina derAsara sAme, bhagavAna gAMdhI mArga, selara, vimalanAtha phleTa, nagarano Tekaro, arUNa sosAyaTI pAse, amadAvAda - 380001. 2, zrImALI sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda - 7. phona naM. 079-22144663 navaraMgapurA, mo. 9426010323 mUlya : rUA. 170/- pAnAM : 10+198 amadAvAda-380009. mUlya : rUA. 80/- pAnAM : 10+118 AvRtti : prathama 2017 mobAIla : 9426010323 AvRtti : prathama | DaoN UrmilA bahene mUlya : zraddhA pAnA : 20 + 124 munizrI rAjasuMdara HTTr[nuM zikSaNA mAnasazAstramAM AvRtti : dvitIya spaoNnA. vijaya racita "sparzanA" DaoNkTareTa karyuM che ane pyArA prabhu zrI kAvyasaMgrahanA kAvya varSo sudhI bALakone kalikuMDa pArzvanAtha achAMdasa para nirbhara najIkathI jo yA che, bhagavAna vi.saM. che. munizrI pAse samajyAM che. emanI 2038mAM pU. majabUta zabdabhaMDAra vyathAnI kathAe gurUdevazrInA ane dhAradAra saMvedanA emanA hRdayane saMvedanAthI bharI dIdhuM che. pAvana sAnnidhyamAM che. dhRddhobaddhattAnI sAthe sAthe A pustakamAM eTale ja pokArI UThe che "zuM bALakone pratiSThA thayA pachI ApaNane tRpti thAya evuM ghaNuM badhuM ke eka ApaNe roboTa banAvavA che, ke jIvaMta prabhuno prabhAva - dina-pratidina vadhato ja keLavAyelo dRSTikoNa che ane sthitine mAnava?' saMtAnanuM ghaDatara eka sAdhanA che' gayo. aneka jIvo prabhunA prabhAvathI SUS. (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvita thayAM che. to ghaNAM jIvone prabhunI paramapUjya dAdAjInI svayaM skurita UrjA temanAM aMtaraMgamAM prajJAnI anubhUti zraddhA paNa phaLI che. prastuta pustakamAM te ja prasiddha jIvanakathA kAryarata banIne temanA magaja koSanuM zraddhA zabdastha thaI che. prabhunAM prabhAvanAM "InTelijansa biyonDa parivartana karatI rahI. tenuM samagralakSI varNana prasaMgonuM Alekhana thayuM che. te te prasaMgo thoTa'no gujarAtI dAdAjIe A pustakamAM darzAvyuM che. e ucca lokapriya mAsika zAnti so rabhanI bhASAmAM anuvAda AyAnI UrjA vicAra mananA starathI para puNyasaurabha' kolamamAM kramaza: prakAzita amadAvAdanAM su zrI thaIne kAryAnvita banI rahI. thayA. have pustakAkAre prakAzita thAya che. chAyA trivedIe karyo caitanyanI e gUDha AyAmI gativize seMkaDo varSa prAcIna A paramAtmAnA che. temanuM A kArya prazaMsanIya che. dAdAjIe ahIM vistArapUrvaka vivaraNa karyuM prabhAve bhUtakALamAM aneka bhaktone prabhunA zrI dAdA gAvaMDanI A jIvanakathA che. prabhAva ane svabhAvanA paracA maLyA haze. samagra mAnasika krAMtino ane aMtaHkaraNanI jijJAsu, samAjasevaka, manovaijJAnika, je ItihAsanA khUNAmAM chUTAchavAyA zAzvata jyota pAmavAno mArga darzAve che. tatvajJa ke anya koIpaNa prakAranA jijJAsune AlekhAyA haze. saMpUrNa ekAMtavAsamAM, tIvra AMtarika A aMrtayAtrA tenA pravAsI banavA mATe ahIM evA keTalAMka vartamAna kALanAM zodhane pariNAme dAdAjIne eka zaktizALI utsuka banAvaze. A graMtha eka sonerI sUtra kissAo jyAM kayAMka prabhuno prabhAva visphoTano anubhava thayo. jene kAraNe samAna che. ke je Apane svayaMnA aMtaraMga patharAyelo jovA maLe to kayAka bhaktano temanA vicAra manano DhAMco ja astavyasta sAthe ApanA aMtarAtmA sAthe, potAnA dharamULathI badalAyelA svabhAva jovA maLe thaI gayo. eka saMpUrNapaNe nUtana rahasyamaya jIvananA srota sAthe joDI de che. prabhunA prabhAvanA prasaMgo ApaNe tyAM nIcenA be pustako vinAmUlya zrI mahezabhAI mahetA taraphathI ApavAnA che. bahuja vAMcavA-sAMbhaLavA maLatA hoya che. pustakanuM nAma : paNa prabhunA prabhAve sAmI vyaktinA (1) zrI covIsa tIrthakara bhagavaMtonuM mahApurANa svabhAvanA parivartana do mAMthI guNavRttino thayelo ughADa.... evA prasaMgo ' lekhaka: harilAla jaina jovA jANavA maLatA nathI. A pustakanI (2) ApaNAM bhagavaMto covIsa tIrthaMkara bALaka tIrthanA prasaMgamAM prabhAva karatA | A baMne pustako sToka haze tyAM sudhI bheTa ApavAmAM Avaze. svabhAvanI chAMTa vadhu dekhAya che. tIrthano pustako meLavavAnuM saranAmuM : mammIpratyeno asabhya vyavahAra badalAIne saMparka : jI-29, dAdara manISa mArkeTa, senApati bApaTa mArga, dAdara (vesTa), sabhyatAmAM pariName e ja prabhuno relve sTezananI bAjumAM, phona. naM. 986997282, 02224380712 pArasamaNi jevo paraco che. anyathA muMbaI jaina yuvaka saMghanI oNphisa para paNa phona karIne meLavI zako cho. pustakanuM nAma : manobuddhino aMta saMparka : rAja zAha (saMparka bapore 12 thI 5.30 sudhI karI zakAze. prajJAnI anubhUti ravivAre baMdha.) lekhaka : dAdAjI gAvaMDa zrI mukhe temanI jIvana gAthA manana dharmalAbha prakAzaka : dAdAjI gAvaMDa phAunDezana mana hoya saMyamI jIvo tapovana posTa - boraNe, pachI ja manana thAya. dharma'ne lAbha mAne che. Thoseghara roDa, tAlukA jIllA - mana na hoya jyAre satArA,415013, to manana thAya ja nahIM saMsArI jIvo mahArASTra, bhArata (zabdomAM paNa lakhI jojo.) 'lAbha'mAM dharma mAne che. phona naM. 02162-206575/76 saMkalana : 'tAralA' kiMmata : rUA. 500/- pAnA : 398 lekhakaH A.vi. rAjahaMsasUri ma.sA. AvRtti -prathama. 4 sapTembara - 2017 (38) prabuddha jIvana (jAnyuArI - 2018
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna-saMvAda A vakhate vardhamAna mahAvIra ane IndrabhUti gautama vaccenA lIdhI, paNa bhagavAnane jotAM ja bhAgI gayo. bhagavAnane bhrama prazna-uttara mUkyAM che. bhAMgyo ke te pUrvabhavamAM siMha hato. tene meM (tripRSTha vAsudevanA je pustakanA saMpAdaka : jitendra bI. zAha, bhavamAM) mArI nAkhela tene teM (sArathI-gautama svAmIno jIva) prakAzaka - zrataratnAkara, amadAvAda. AzvAsana Apela tethI tArA upara bhaktirAga, ane mane joIne gautama - "he bhagavana! keTalAka anya saMpradAyIo kahe che ke varIthI bhAgI gayo, paNa samakita prApta karI gayo. zIla ja zreya che, bIjA kahe che ke zruta ja zreya che, trIjA kahe che ke (7) ane eka vizeSa... devazarmA vipra saraLa pariNAmI, dharmano anyonya nirapekSa zIla ane zruta zreya che. to he bhagavan! temanuM Icchuka, tene pratibodha karavA bhagavAnanI AjJAthI gayA. devazarmA kahevuM barAbara che?' pratibodha pAmyo. pAchA vaLatAM prabhunA mahAnirvANanI vAta jANI, prabhu mahAvIra - "he gautama! te te lokonuM kahevuM mithyA che. kheda, vedanA, valavalATa ane rAgamAMthI vairAgya ne vairAgyathI cAra prakAranA puruSo che.' vItarAga, kevaLajJAna, kevaLadarzana pAmyA. devoe mahimA karyo. (1) zIlasaMpanna paNa zrutasaMpanna nahIM, te pApathI nivRtta paNa 'sailokya bIje parameSThi bIjuM, sajJAna bIje jinarAja bIje; dharma jANatA nathI. yajJAmacokta vidadhAti siddhi, sa gautamo yacchatu vAMchita (2) zIlasaMpanna nathI paNa zrutasaMpanna che, te pApathI anivRtta meT' - aSTaka paNa dharma jANe che. paMDita IndrabhUti mithyAtvI kema?: pote sarvajJa nahIM hovA chatAM (3) zIlasaMpanna ane zrutasaMpanna che, te pApathI nivRtta ane sarvajJa kahevarAvatA hatA. dharma jANe che. sarvajJa kema nahIM? : potAne zaMkA hatI te chupAvatA hatA. (4) zIlasaMpanna nathI zrutasaMpanna nathI, te pApathI nivRtta nathI sarvajJane zaMkA hoya nahIM. ane dharmathI ajJAta che. za zaMkA hatI? : jIva che ke nahIM? te zaMkA hatI. (jIvanuM eTale (1) aMzataH ArAdhaka (2) aMzataH virAdhaka (3) sarvAze astitva na svIkAre te paNa mithyAtva kahevAya.) ArAdhaka (4) sarvAze virAdhaka che. zaMkA zA AdhAre hatI?: 'veda-padano artha ehavo kare miththArUpa anya keTalAka prasaMgo :- (1) zrI pArzvanAtha prabhunI paraMparAnA re...' (divALI devavaMdana stavana). vedavAkya - "vijJAnadhana eva...'no zrI kezIkumAra zramaNa sAthe zrI gautamasvAmIno saMvAdarUpe artha karatAM jIvanA astitvanI zaMkA thaI. vArtAlApa. pariNAme zrI pArzvaprabhunA zramaNo tathA zramaNopAsako zaMkA zI rIte dUra thaI?: prabhue teno sAco artha karI batAvyo. prabhu mahAvIranA saMghamAM joDAyA. arthAt 4 yAmane badale 5 "zrImukhe saMzaya sAmi save pheDe veda paNNa to.' (zrI gautamasvAmIno yAmano svIkAra karyo. (yAma eTale mahAvrata) "zramaNo zveta vastra rAsa) ane pachI to... ja rAkhe (raMgIna nahIM)' niyama svIkAryo. "mAna melhI mada ThelI karI, bhaktie nAma ziza to; (2) 4 jJAnanA dhaNI zrI prathama gaNadhara AnaMda zrAvakane paMcasayAnuM vrata lIoe, goyama pahelo sIsa to." (rAsamicchAmI dukkaDam... devA gayA. 22-23) (3) atimuktaka kumAra sAthe vAtacIta, pariNAme bALaka ane sAthe ja gaNadharalabdhinI prApti, samyakatvanI prApti, atimuktakanI dIkSA ane kevaLajJAna nava varSe. dvAdazAMgInI racanA vagere ane guru gautamasvAmI prathama gaNadhara (4) pRSThacaMpAnA rAjA gAMgali temanAM mAtA-pitA piThara banyA. yazomatInI dIkSA; tyAMthI bhagavAna pAse jatAM rastAmAM ja sAdhu temanA bhAIo paNa gaNadhara che?: hA, baMne bhAIo (1) zAla-mahAzAla je gAMgali rAjAnA mAmA che te baMne tathA A agnibhUti ane (2) vAyubhUti anukrame bIjA-trIjA gaNadhara che. traNene kevaLajJAna thayuM - pAMceyane kevaLajJAna. temane paNa zaMkA hatI? zI? : hA, karma che ke nahi? jIva(5) udaka peDhAlaputra - zrI pArzvanAtha prabhunA nigraMtha sAthe zarIra eka ja che ke bhinna? zrAvakanA pahelA aNuvrata saMbaMdhI vArtAlApa. peDhAlaputra zrI te zaMkAo paNa bhagavAnathI dUra thaI?: hA, baMnene bhagavAnathI mahAvIra prabhunA saMghamAM joDAyA eTale prabhu mahAvIranI paraMparAmAM ja zaMkAonuM nivAraNa thayuM ane pravajyA aMgIkAra karI. pravezyA. baMnene keTalA ziSyo? : darekane 500-500 ziSya hatA, (6) hAlika kheDUte guru gautamasvAmI pAse rAjI thaI dIkSA ane sarva ziSyo sAthe ja dIkSita thayA. (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa 39
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema traNa bhAIo, traNa gaNadharo, traNene eka-eka zaMkA, akhUTa kIdhI te bIjI vakhata. ema be ja vakhata labdhino upayoga traNene 500-500 ziSyo, traNenA guru bhagavAna mahAvIra karyo ane kahevAya che ke upayoga to eka vakhata mUkyo nathI. kharA eka ja. vinIta ! AvA 4 jJAnadhAraka, prathama gaNadhara, labdhivaMta, jene dIkSA jene dIkSA Ape tene kevaLajJAna thAya tevI labdhi bIjA koI Ape te kevaLajJAna pAme, sarvanA gurune paNa prabhu "mA samaya gaNadharane hatI? : nA, jANavAmAM nathI AvyuM, covIsa tIrthaMkara goyama pamAyae' gautama, eka samaya paNa pramAda karIza nahIM - paramAtmAnA 1452 gaNadharo paikI bIjA koIne AvI labdhi na ema kahetA, ne vinayavaMta guru gautamasvAmI tene AvakAratA, hatI. svIkAramAM praphulla banatA. ApaNe paNa teozrI pAse dIkSita thayA hota to kevaLI thaI anaMta labdhimAna guru gautame labdhino upayoga keTalI vakhata karyo? mokSasthAne hota. zA mATe ane kyAM karyo?: phakta be ja vakhata. mokSa javAnI tAlAvelI hatI. te khAtarI karavA aSTApade pahoMcyA te eka vakhata ane khIrane pustaka meLavavA mATe saMparka karo : zruta ratnAkara, amadAvAda pustaka manuSyano zreSTha mitra che. kharIdo, Apo ane sahumAM vaheMco 2. eka hajAranA pustako kharIdanArane rU. 500nuM DiskAunTa, eTale rU. 500mAM rUA. 1000nA pustako ) ne 2 20. o. zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA prakAzano. (krama pustakanA nAma kiMmata rU.) (krama pustakanA nAma kiMmata rU.) (krama pustakanA nAma kiMmata rU. DaoN. ramaNalAla cI. zAha likhita DaoN. razmi bhedA likhita AcAryazrI vAtsalyadIpa sUrikRta ane saMpAdita graMtho 17. amRta yoganuM, prApti mokSanI 250 29. jaina dharma 70 1. jaina dharma darzana 18. Ugyo muktino aruNodaya saggadarzana 200 30. bhagavAna mahAvIranI AgamavANI 40 2. jaina AcAra darzana 240 DaoN. phAlganI jhaverI likhita 31. jaina sakjhAya ane marma 19. jaina pUjA sAhitya caritra darzana DaoN. rekhA vorA likhita 32. prabhAvanA 4. sAhitya darzana 320 20. Adi tIrthakara zrI RSabhadeva 33. sukha tamArI pratikSA kare che. 39 5. pravAsa darzana 260 DaoN. ramezabhAI lAlana likhita 34. meruthI ye moTA - 100 6. zruta upAsaka DaoN. ramaNabhAI zAha 320 21. jaina daMDa nIti 280 35. JAIN DHARMA [English] 100 7. jJAnasAra 100 sureza gAlA likhita DaoN. kumArapALa desAI kRta 8. jina vacana 250 22. maramano malaka 250 36. aMgrejI bhASAmAM jenIjhama : 9. jina tattva bhAga-1 thI 9 540 23. navapadanI oLI 50 kosmika vijhana 300 10. vaMdanIya hRdayasparza bhA. 3 24, bhagavada gItA ane jaina dharma 50 150 37. zrI jaina mahAvIra gItA eka darzana 350 11. vaMdanIya hRdayasparza (olIva) 250 IlA dIpaka mahetA saMpAdita gItA jaina likhita ramajAna hasaNiyA saMpAdita 25. saMvatsarI pratikramaNa vidhi sahita 12. pAsaporTanI pAMkhe bhAga-1 thI 3 500 38. ravamAM nIravatA 125 mULa sUtrano gujarAtI-aMgrejI13. sAMprata sahaciMtana bhAga-16 180 hiMdI bhAvAnuvAda puSpAbena caMdrakAMta parIkha saMpAdita pro. tArAbahena 2. zAha likhita DaoN. ke.bI. zAha likhita 39. paMthe paMthe pAtheya 125 14. ApaNA tIrthakaro 100 26, jaina kathA vizva 200 40. Inspirational Stories of Shravak 50 15. saMskRta nATakonI kathA bhA.1 100 DaoN. kalAbena zAha saMpAdita DaoN. dhanavaMta zAha likhita 41, 2mAbena vinodabhAI mahetA likhita DaoN. kalAbahena zAha likhita 27. vicAra maMthana 180 jaina tattvanuM saMkSipta vivaraNa vinA mUlya 180 16. caMdra rAjAno rAsa 100 28. vicAra navanIta - uparanA badhA pustako saMghanI oNphise maLaze. saMparka : pravINabhAI Te. naM. 23820296. rUpiyA amArI beMkamAM-beMka oNpha InDiyA-karaMTa eNkAunTa naM. 0039 20100020260 mAM jamA karI zako cho. IFSC:BKID0000039 (zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahammadI minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsaporTa bAjumAM, muMbaI-400 004. Teliphona : 23820296 prabuddha jItuLa (jAnyuArI - 2018
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jaina Concept of Aparigraha Prof. Sagarmal Jain Aparigraha is the Need of our Age Though outwardly we are pleading for Aparigraha We are living in the age of science and technol- and non-attachment yet by heart we still have strong ogy. The advancement in our scientific knowledge has faith in the law of the jungle, i.e. the dictum-'might is removed our religious superstitions and false dogmas. right. We are living for the satisfaction of our animal But unfortunately and surprisingly, side by side, it has nature only, though we talk of higher social and also shaken our mutual faith, and faith in moral spiritual values. This duality or the gulf between our virtues as well as religio-spiritual values. The old thought and action is the sole factor disturbing our social and spiritual values of life, acting as binding on inner as well as outer peace. Once the faith in higher humanity and based on religious beliefs, has been values or even in our fellow beings is shaken and we made irrelevant by scientific knowledge and logical start seeing each and every person or a community thinking. Till date, we have been unable to formulate or a nation withthe eyes of doubt, definitely, it is the or evolve anew value structure, so necessary for sign of disturbed mentality. meaningful and peaceful living in society, based on Because of materialistic and mechanical outlook our scientific and logical outlook. We are living in a our faculty in faith has been destroyed and when the state of total chaos. Infect, the present age is the age mutual faith and faith in higher values of co-operaof transition, old values have become irrelevant, and tion and co-existence is destroyed, doubts takne pace. new ones have not been yet established. We have The doubt causes fear, fear gives birth to violence and more knowledge and faith in atomic structure and violence triggers violence. The present violence is the power than the values needed for meaningful and result of our materialistic attitude and doubting peaceful life. Today, we strongly rely on the atomic nature. The most valuable thing, human race has lost power as our true rescuer, and discard thereligiospiritual values as mere superstitions. Mr. D.R. Mehta in the present age, is none other than peace. rightly observed, "In the present day world with Science and technology has given us all the amenireligion getting separated from daily life and ties of life. Though due to the speedy advancement in spreading commercialization killing (violence) has science and technology nowadays, life on earth is so increased many fold and sensitivity to (other) life luxurious and pleasant as it was never before yet whether animal or human has declined in proportion." because of the selfish and materialistic outlook and For us human being is either a compiled machine or doubting nature of (man, which we have developled at least a developed animal, governed by his instincts today, nobody is happy and cheerful, We are living in endowed with some faculties of mechanical reason- tension all the times and deprived of, even a pleasant ing. Thus, we have developed a totally materialistic sound sleep. The people, materially more affluent and selfish outlook. having all the amenities of life, are more in the grip The advancement in all the walks of life and of tension. Medical as well as psychological survey knowledge could not sublimate our animal and reports of advance nations confirm this fact. Tendency selfish nature. The animal instinct lying within us is to consume alcoholic and sedative drugs is increasing still forceful and is dominating our individual and day by day. It also supports the fact that we have lost social behavior and due to this our life is full of our mental peace at the cost of this material advanceexcitements, emotional disorders and mental tensions. ment. Not only this, we have also been deprived of The more advanced a nation, stronger the grip of these our nature way of living S. Bothara maintains "What evils of our age over it. The single most specific unfortunately has happened is that the intoxication of feature by which our age may be characterised is that ambition and success has made us forget even the of tension. Now a day not only the individuals, but the natural discipline, which we, inherited from tha anitotal human race is living in tension. mal Because of the development of mental faculties (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ we have not only denied to accept social or religious operation and unity that we can pave the way to proscheck post but we also have denied natural checks. perity and peace of manking. Jainas believe in the unity Now our life-cart has only accelerator, no break. Our of mankind, but unity, for them doesn't mean absoambitions and desires have no limits. They always re- lute unity. By unity they mean an organic-whole, in main unfulfilled and these unfulfilled desires create which every organ has its individual existence but frustrations. These frustrations or resentments are the works for a common goal. i.e. human good. For them cause of our mental tension. Due to the light legged unity means, 'unity in diversity'. They maintain that means of transportation, physical distances are no bars every race, every religion and every culture has full to meet the peoples of different nations, cultures and right to exist, with all its peculiarities, but at the same religions and thus, our world is shrinking. But unluck- time, it is its pious duty to work for the welfare of the ily and disdainfully because of the materialistic and whole humanity and be prepared to sacifice its own selfish outlook, the distance of our hearts is increas- interest in the larger interest of humanity. In the Jaina ing day by day. Instead of developing mutual love, faith text Sthanarigasutra we have the mention of and co-operation we are spreading hatred, doubt and Gramadharma, Nagaradharma, Rastradharma etc.14 hostility and thus deprived of peace, mental as well refering to one's duty towards one's village, city and as environmental, the first and foremost condition of nation that has to be fulfilled. human living. Rabindra Nath Tagore righly observes, Problem of Economic inequality and Consuner's "For man to come near to one another and yet to continue to ignore the claims of humanity is a sure Economic inequality and vast differences in the process of suicide. mode of consumption are the two curses of our age. Smt. Ramala Jain observes yet not only this, we These disturb our social harmony and cause classare claiming the superiority of our own caste, creed conflicts and wars. Among the causes of economic and culture over others and thus throwing one class inequality, the will for possession, occupation or hoardagainst the other. Now, not only in India but all over ing are the prime. Accumulation of wealth on the one the world class-conflicts are becoming furious day by side and the lust of worldly enjoyment of the other, day and this disturbing the peace and harmony of are jointly responsible for the emergence of presenthuman society. day materialistc consumer culture. A tremendous Jainism, from its inception, accepts the oneness advancement of the means of worldly enjoyment and of human race and oppose these man made divisions the amenities of life has made us crazy for them. Even of caste and creed. Lord Mahavira declared that at the cost of health and wealth, we are madly human race is onell. He further says that there is chasing them. The cast differences in material posnothing like inferiority and superiority among them. session as well as in the modes of consumption have All men are equal in their potentiality. None is divided the human race into two categories of 'Haves' superior and inferior as such. It is not the class but the and 'Have-nots'. At the dawn of human history also. purification of self or a good conduct that makes one undoubtedly, these classes were existent but never superior12. It is only through the concept of equality before, the vices of jealousy and hatred were as alarmand unity of mankind, which Jainism preached from ing as these are today. In the past; generally these the very beginning, that we can eradicate the prob- classes were cooperative to each other while at lem of disintergration and class-conflict. It is mutual present they are in conflicting mood. Not only disprofaith and cooperation which can help us in this portionate distribution of wealth, but luxurious life regard. Jaina acaryas hold that it is not the mutual which rich people are leading these days, is the main conflict but mutual co-operation, which is the law of cause for jealousy and hatred in the hearts of the poor. living. In his work Tattvartha sutra, Umasvati main- Though wealth plays an important role in our life tains that mutual cooperation is the essential nature and it is considered as one of the four Purusarthas i.e. of human being. It is only through mutual faith, co- the pursuits of life, yet it cannot be maintained as the X2 prabuddha jIvaLa (jAnyuArI - 2018
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ sole end of life. Jainas, all the time, consider wealth as a means to lead a life and not a destination. In Uttaradhyayana sutra it has been rightly observed "that no one that is unaware of treasurer of one's own protects one-self by wealth. But it does not mean that Jaina acaryas do not realise the importance of wealth in life. Acharya Amratacandra maintains that the property or wealth is an external vitality of man. One who deprives a person of his wealth commits violence. Jainas accept the utility of wealth, the only thing which they want to say is that wealth is always a means and it should not be considered as an end. No doubt wealth is considered as a means by materialist and spiritualist as well, the only difference is that for materialist it is a means to lead a luxurious life while for spiritualist, as well as Jainas, it is a means to the welfare of human society and not for one's own enjoyment. The accumulation of wealth in itself is not an evil but it is the attachment towards its hording and lust for enjoyment, which makes it an evil. If we want to save the humanity from class-conflicts, we will have to accept self imposed limitation of our possessions and modes of consumption. That is why Lord Mahavira has propounded the vow of complete non-possession for monks and nuns and vow of limitation of possession for laities. Secondly, to have a check on our luxurious life and modes of consumption. He prescribed the vow of limitation in consumption. The property and wealth should be used for the welfare of humanity and to serve the needy, he prescribed the vow of charity named as Atithi samvibhaga. It shows that charity is not and obligation towards the monks and weaker sections of society but through charity we give them what is their right. In Jainism it is the pious duty of a householder to fix a limit to his possessions as well as for his consumption and to use his extra money for the service of mankind. It is through the observation of these vows that we can restore peace and harmony in human society and eradicate economic inequality and class conflicts. Problem of the Preservation of Ecological Equilibrium The world has been facing a number of problems such as mental tension, war and violence, ideological conflicts, economic inequality, political subjugation and class conflicts not only today but from its remore past. jAnyuArI - 2018 Though some of these have assumed and alarming proportion today, yet no doubt the most crucial problem of our age is, or for coming generation would be, that of ecological disbalance. Only a half century back we could not even think of it. But today every one is aware of the fact that ecological disbalance is directly related to the very survival of human race and it is due to the economically unlimitted using of the natural gitter air, water etc. Jainism is opposed to them. Non-attachment means Regard for Other's Necessities As I have already mentioned that most burning problem of our age is the problem of mental tensions. The nations, who claim more civilised and economi cally more advanced, are much more in the grip of mental tensions. The main objective of jainism is to emancipate man from his sufferings and mental tensions. First of all we must know that what is the cause of these mental tensions. For, Jainism, First of all we must know that what is the cause of these mental tensions. For, Jainism, the basic human sufferings are not physical, but mental. These mental sufferings or tensions are due to the our attachment towards worldly objects. It is the attachment, which is fully responsible for them. The famous text Uttaradhyayana-sutra (32/9) mentions, "The root of all sufferings physical as well as mental. of everybody including gods, is attachment towards the objects of worldly enjoyment." It is the attachment, which is the root cause of mental tensions. If mankind is to be freed from mental tensions it is necessary to grow a detached outlook in life. Jainism believes that the lesser will be the attachment the greater will be the mental piece. It is only whem attachment is vanished; the human mind will be free from mental tensions and emotional disorders. Jainism preaches the vow of complete non-possession for the ascetics and the vow to limit one's own possession for the house-holders, which are technically called as aparigraha-mahavrata and parigrahaparimana-vrata respectively. Aparigraha The Human Solution Our age is the age of science and technology. Science and technology have done a great service to the mankind by providing amenities of pleasant living; prabuddhajIvana 43
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ scientific discoveries have enabled man to master Nature. But, now, man is showing the defects of 'slave turned master.' The scientific achievements and mastery over the nature have turned man into a selfish being open to temptation. Selfishness and temptation have eroded our spiritual and moral values of self sacrifice and service to the needy. In their place 18 till mad scramble for power and wealth, a mad race that has end angered our social institutions, these values can survive only if we check our selfish and greedy attitudes. Lord Mahavira in Uttaradhyayana Sutra has rightly observed 'wheere there is inner desire for material gain and possession of worldly objects of enjoyments, there is greed. The limitless desire for power and wealth has caused man to lose his sense of respect for others. This attitude, in turn, has created a gulf between haves and have notes, and this has resulted in the loss of mutual faith ans sense of brotherhood. The desire for power and possession has also given birth to the race for atomic weapons. This desire to accumulate more power and wealth is called 'parigraha'. and not to accumulate power and possession beyond minimum requirement constitutes the principle of aparigraha, a constituent of paficayama of Lord Mahavira's philosophy. Though Mahavira has laid Stress on the principle of non-violence (ahimsa) yet, he also observed that in the root of all violence and war there is the lust for power and possession. Therefore, in order to restore peace and brotherhood mid to uproot violence we will have to develop mutual faith and Sense of security. Everyone has right to use the, gift of the nature, but has no right to deprive others of using gifts. In Jainism and Patanjali-yoga system the principle of non-possession (aparigraha) is accepted as fifth vow, but if viewed seriously it is the first basic principle, Jaina thinkers are of the view that if this very principle is violated all other vows automatically becomes violated because as the root of violence and theft there is lust for power and possession. According to Uttaradhyayana Sutra the root of al mental and physical and mental suffering is the desire for worldly enjoyment, therefore only detachment from the worldly enjoyment can put an end to suffering. While materialism seeks to eliminate suffering 88 by fulfilment of human desire it cannot eradicate the primal cause from which the stream of suffering wells up. Materialism does not have an effective means to quench the thirst for possession of worldly objects. It only attempts at temporary appeasement of a yearning, and this has the opposite effect of causing the desire to flare up like fire fed by an ablation of butter. Uttaradhyayana stales: Even if an infinite number of mountains of Gold and silvers, each as large as the Kailasa are conjured up, they would not be able to satisfy the human desire for possessions because the desire is as infinite as the sky. The concepts of aparigraha do not forbid an individual to fulfil his basic needs such as hunger, thirst, etc. The fundamental message of this principle is to eradicate the desire for power and possessions and lust for sensuous enjoyments. This principle also makes us aware of every living beings right to nature's bounty. It questions the very concept of possession, for possession implies denying and depriving the others of their right to that which is possessed. This truth is stated in Mahabharata too: so for as fulfilment of on;es organic need is concerned everyone has the right to use the gifts of nature but one who tries to take possession of them and deprives others from them, is Jainism is not alone in its belief that the root cause of suffering is attachment towards worldly objects and lust for their enjoyment. All spiritual traditions are agreed on this. In Dasavaikalika, aparigraha is defined as amurcha i.e. the detachment. Tattvarthasutra of Umasvati also supports this view. Amrtacandra also points out that he who is unable to root out the lust for enjoyment and attachment to his belongings, cannot be said to have been established in the vow of non-possession, and even if he gives up all his belongings, hi real sense attachment is an obstacle in the way of emancipation. Attachment is born out of 'mineness' which ultimately binds the soul. All misteries suffered by the self are born of attachments towards the alien associations and so it is imperative to abandon the sense of 'mineness' with regard to these external objects. Jainism regards abandoning of 'I and mine sense' and attachment as the only way for self-realisation. jAnyuArI - 2018 prabuddhajIvana
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ As long as there is attachment, one's attention is Iked not on self (soul), but on not-self, i.e. material objects. Materialism thrives on tills objects-oriented attitute or indulgence in the not-self, According to Jaina phi- losophers, the identification with the not-self and re- garding worldly objects as a source of happiness are the hallmarks of materialism. It is true that by de- tached attitude one can free oneself from his mental as well as physical suffering. Jainism maintains that the attachment is responsible for all our worldly suf- ferings. The most intense vasanais called granthi which is nothing but a deep attachment towards worldly objects and a desire for their enjoyment. The classi- cal term for Janism is Nigganthadhamma, The term nigganthameans one who has unknotted his hrdaya granthi, or one who has eradicated his attachments and passions. The term 'Jaina' also conveys the same meaning; a true Jaina is one who has conquered his passions. Mahavira says the attachment towards sensuous objects is the root of our worldly existence. The five senses along with anger, conceit, delusion and desire are difficult to conquer, but when the self is conquered, all these are completely conquered. There is a vicious circle hi the origin of desire and delusion, desire is produced by delusion and delusion by desire. Attachment and hatred are the seeds of karma which have delusion as their source. Karma is the root of birth and death which is the sole cause of misery. Aparigraha, one of the five Pancasilasis truly apart of universal ethics. Its role in restoring peace and harmony in the world cannot be neglected. It is needed to be closely associated with modern society, its economic growth, environment preservation consuming 'too much' or possessing 'too much' has become an object of social concern as this is a real threat to the social environment, Aparigraha is the solution as it means limiting consumption and acquisition. The author of present title Dr. Kamla Jain has beautifully discussed these problems with their solution. In the first chapter of the book she has discussed consumerism as anti-human goal with various aspects of consumerism Mid their possible dangerous consequences, She has also thrown light on the different ways of controlling consumerism by establishing a solution in ichha-parimana (limiting one's desires). To substantiate her views she has cited the views of eminent thinkers and scholars. She has laid stress on coordination of science, technology and economics with ethics. In second chapter Dr. Jain has expressed concern over environmental degradation. She traces the march of science and technology and shows how man has learnt to control nature to suit his purposes. But nature has also provided man with the capacity to think and to understand that nature's gifts are to be used intelligently. Conservation of natural resources is as important as their exploitation. She suggests proper environmental education and the establishing of agencies and institutions which can play an effective role in preservation and development of environments resources. In this context apart from discussing environmental degradation, she has tried to view the ecological issue from spiritualistic angle. She writes, "It is to be addressed to the people that mass rape of nature can be resisted only with spiritual strength. Our spirituality does not permit us to exploit nature for our self chosen purposes (p-69). For this to happen the author suggests the three fold practical ethics with (i) concept of co-existence (ii) concept of contentment (iii) concept of making best use of available resources. Dr. Jain also point out that aparigraha is are a listic practical and rational principle with solid foundation in our social system. Defining various shades of aparigraha she stresses that it is murcha or asakti that is in the root of all possessions, internal or external. This book helps us to realize that aparigraha, ichha-parimanais not as abstract philosophy but it is a vision of life, providing us with the solution to number of problems that society is facing today. Dr. Jain's first book "The Concept of Pancasila in Indian Thought" published from our Institute in 1983 was welcomed by serious scholars of Indology from India and abroad. In the present work she has analysed the concept of aparigraha in context of present day problems. In my opinion this work is a significant contribution in the field of socio-ethical studies. I am sure that the book will be well received by scholars as well as researchers. I must express my gratitude to Dr. Kamla Jain for approaching me to write the 'Forword' to this work. DO (jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvaLa 45.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Legitimate Dialect and Virtuous Speech! Prachi Dhanvant Shah The month of January is very endearing to my soul lead our soul to the right conduit. But in today's world, as this is the month when we celebrate my legendary we repeatedly surpass the most imperative Jewel of hero, my father Dr. Dhanvant Shah's birthday. Papa, right conduct, that is responsible to silhouette our hailing with an intertwine childhood was unaware of character and reflects our culture. The Jewel that can his actual birthday, and so, for many years, he sparkle someone's heart or can shatter the same heart celebrated his birthday on different dates in January. into pieces causing severe pain, causing a way of Finally, when we three siblings were wise enough, indirect violence. This jewel is the Gem known as picked up one date - 5th January and gave Papa a new speech, Dialect, language... birth date. January 5th, the most precious day of my Bhagwaan Mahavir has mentioned that 'one life! And this invokes me to share my thoughts on the should not utter displeasing words that arouse ill subject that was so very substantial for papa, and that feelings in others. One should not indulge in speech is "right speech". As children, we were always conductive to evil. This is also considered as a hue of enforced to dispel right speech with etiquettes. If we violence. And when Jainism is the religion of nonwanted to see Papa happy with us, we had to clasp violence, then how can we cause this practice of ourselves to this fundamental precept and, so we violence in our daily life? always did. This reminds me of an incident of my The human voice is the most powerful instrument childhood to share with you. In our growing age, we we play, which has the most powerful voice in the siblings were articled to receive phone calls whenever world. It can edge a war or can spread peace and love anyone called up at our residence in presence or with the mystical words "I love you"! It can lead to a absence of papa. But the way we were to answer viral misery or can soothe the deepest of a wound. phone calls, was very challenging for us at that time. Our voice led by a mode of language and speech that We were to use a very definitive dialect for the same. is echoed beholds various pitch of sounds. And these "Hello Namaste! Aap Kaun Bolo cho?" (Hello Namaste! pitches of sounds that we use during our ordinary day, May I know who is calling?). This statement for some be it with our friends, family, at work or anywhere, reason was very embarrassing for us to speak. And imparts numerous clouts and stimulates several So, we would push each other to receive the phone emotions for the person receiving your voice. call. Eventually, me being the older one, would always consequently, it is very much crucial and imperative feel responsible amongst us. That was not just enough. to control our words, our speech and dialect. Why not If Papa was not around, we were to say, "Please find a way, to bring a wakeful quality of heart and provide me your number and I would ask my papa to mind, and infuse it in our ordinary moment of life? revert your call". It wasn't just as simple as to say, Why not be awakened about what we deliver through "please call after a while." Hence, receiving a phone our speech in our day to day life? Take a moment and call was a perplexity and an annoyance for us in those explore your words and speech you used today. Was days. But eventually, as we matured, we realized that your speech inadvertent even for a moment of the this simple habit of ours, of our childhood, was so very day? I'm sure the answer would be YES! A mindful adequate for the tenacious podium of right speech speech is the most precious Gem we all need to today. As speech is a gizmo that reflects your culture, treasure and pursue. And besides being mindful, a your integrity, and the pedestals of your clan. right speech that leads the speaker's attention would The three Jewels of Jainism as known and get people listening to you and not ignore. deliberated by Bhagwaan Mahavir are Right Faith, Generation is changing and so is the thought Right Knowledge and Right Conduct. These three process of this generation. Practical life has adapted jewels would escort us to the path of salvation and to a rollercoaster ride, with set goals and priorities. XE YGG 01 jAnyuArI - 2018
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ And in this busy life, no one has time to listen to words and genuine. Hold truth in your speech. that are irrelevant and not vigilant. At the same time I - INTEGRITY. Be your words. Say words which offending someone by means of speech is also a you would follow and so people can trust you. legitimate manner of violence. Everyone is just 'L' - LOVE. Let your words flow with love, care interested in listening to the speech that is for a and concern. Wish good for everyone and say a dialect purpose and soothes them. To reframe the same that would charm others and enlighten another heart. statement, allow me to put forth my standpoint, and Spread the love with your words! structure the route into seven simple directions, which one must AVOID in their life. And of course, along with HAIL goes the pitch and volume of your speech. Different pitch and tone for * Judging while you are talking to someone. When every speech goes in a different form of deliveries. we are indulging ourselves in a conversation with So, the consciousness of your pitch and tone is someone, be it anywhere, NEVER judge the person in conversation. No one likes to be judged and feel like a deliberately important. victim. History reveals that such splendid and legitimate * Gossip! Never gossip and talk about a third speech from legendary personalities has bequeathed us a treasure box of scriptures, to pursue and impart person who is not present in a conversation. Because our life without any dogmatism. Shri Mahavira's speech the fact is, after you are gone, the same person would is engraved in devout Agam Shashtra, wherein be gossiping about you with someone else. Mahavira has mentioned that one should not harm * Negativity. Do not ever talk negatively because any living or nonliving being by means of speech as it is very hard for someone to listen to negative talks well. His teachings exclaim right conduct consists of as it would certainly not attract interest. three organs i.e. mind, body and speech. According to * Complaining. Just as negativity does not hold Jaina thinkers, equanimity of mind, body, and speech any relevance, it is certainly not significant to should be a directive principle of religious life. Also, complain. as per Buddhism, right speech is one of the significant * Excuses. There is no room for an excuse for aspects of the noble eight-fold path. Buddha has anyone to accept it. Some people have a habit of not mentioned that right Speech is one of the Five Precepts accepting their mistakes but just blame others for their of ethical conduct. Right conduct by means of right mistakes, giving excuses. speech is also the terrain upon which our life and our * Exaggeration leading to lies. Overstating a spiritual journey rest. Eventually, for all of us, the situation or a fact demeans a statement. Many times, decisive goal of life is to attain happiness by means of we do so with a purpose of making our speech inner peace, freedom from suffering in this lifetime attractive, but the reality is, it loses the content of and attain liberation releasing us from the cycle of that statement. Which eventually leads to lying with birth and death. the purpose of amplification. Mindfulness is a deliberate way of practice before * Dogmatism, which is a Confusion of facts with delivering a speech. Although, we land up being opinions. This kind of speech loses speaker's interest. mindful only when we are practicing spiritually. And When facts conflict with your opinion, it makes the often spiritual practices are compartmentalized. We speaker feel like he is listening to winds. think of spiritual practices only when we are on a Consequently, for a legitimate dialect, one must meditation cushion or in a spiritual zone. But besides follow a HAIL of principles. these special moments, the huge phase of our day is 'H' - HONESTY. Always be honest about what you covered by an ordinary zone where we are engrossed deliver in your speech. Be clear in your words and in our errands, and during this time we interact with straight in your talk. people at work, people around, with our children or 'A' - AUTHENTICITY. Let your words be original (Contd. on Page No. 32) (jAnyuArI - 2018 YGG 01.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jainism Through Ages Dr. Kamini Gogri LESSON - 4 In this article we will study the spread of Jainism in Madhya Pradesh. Madhya Pradesh state is a gifted land where we can find large number of Jain pilgrimage destinations. Here we have organized a list of some of the popular Jain temples in Madhya Pradesh. Bundelkhand, in the heart of India, has been an ancient centre of Jainism. It is mostly in modern Madhya Pradesh, but part of it is in Uttar Pradesh. Bundelkhand was known as Dasharna or Jaijakabhukti in ancient times. The Betwa (Vetravati) and Dhasan (Dasharna) rivers flow through it. It is one of the few regions in India where Jainism has a strong presence and influence. There are many ancient tirthas in Bundelkhand. Many of the modern scholars of Jainism are from this region. Many of the famous Jain tirthas, Vidisha, Deogarh, Lalitpur (Uttar Pradesh), Karguanji (Jhansi), Chanderi, Kundalpur, Khajuraho, Aharji, Paporaji, Drongir (chhatarpur), Sonagir, Nainagiri, Pateriaji etc. are in this region. Khajuraho: The temple of Parsvanath, dominating the walled enclosure of the Jain group, is probably older than the main temples of Khajuraho, judging by its relatively simple ground plan. Its origins are a mystery; although officially classified as a Jain monument, it may have been a Hindu temple that was donated to the Jains who settled here at a later date. Certainly, the animated sculpture of Khajuraho's other Hindu temples is well represented on the two horizontal bands around the walls, and the upper one is crowded with Hindu gods in intimate entanglements. Among Khajuraho's finest work, they include Brahma and his consort; a beautiful Vishnu; a rare image of the god of love, Kama, shown with his quiver of flower arrows embracing his consort Rati; and two graceful female figures. A narrow strip above the two main bands depicts celestial musicians playing cymbals, drums, stringed instruments and flutes. Inside, beyond an ornate hall, a black monolithic stone is dedicated to the Jain lord Parsvanath, inaugurated as recently as 1860 to replace an image of another tirthankara, Adinath. 48 temple, similar but smaller, has undergone drastic renovation. Three tiers of sculpture surround its original structure, of which only the sanctum, shikhara and vestibule survive; the incongruous mandapa is a much later addition. Inside the garbha griha stands the black image of the tirthankara Adinath himself. The huge 4.5mhigh statue of the sixteenth tirthankara, Shantinath, in his newer temple, is the most important image in this working Jain complex. With its slender beehive shikharas, the temple attracts pilgrims from all over India, including naked sadhus. Gwalior : Near the Urwahi Gate at the southern entrance to the fort, the sheer sandstone cliffs around the fort harbour some imposing rock-cut Jain sculptures. Carved between the seventh and fifteenth centuries, most of the large honey-coloured figures depict the 24 Jain teacher-saviours -the tirthankaras, or "Crossing Makers" - standing with their arms held stiffly at their sides, or sitting cross-legged, the palms of their hands upturned. Kundalpur is approximately twenty miles north-east of Damoh, Madhya Pradesh. With about sixty temples built m the eight and ninth century, Kundalpur is one of the most ancient and extensive Jain pilgrimage site in central India. Kundalpur is a Siddha Kshetra, which means, "Gateway to the State of Enlightenment." Two thousand steps lead to the foot of one of the peaks where several monuments of immense historical and religious significance stand amidst the breathtaking majesty of Mother Nature. Historically speaking, the development of Jainism in Kundalpur took place under the reign of the Kalchuri kings from the seventh to the thirteenth centuries. After the downfall of the Kalchuri dynasty, Jain temples, which were famous for their embellished architecture, were destroyed and abandoned. According to historical inscriptions, Bade Baba Temple was renovated in 1548, under the leadership of Bhattraka Mahendrakirti, restoring the lost fame of Kundalpur. Kundalpur is a place full of overwhelming natural beauty and is famous for its miraculous fifteen feet high statue of Bade Baba m Padmasana (seated posture). Kundalpur is a hilly area, semicircular m shape, and consists of sixty three temples m all, out of which forty are situated Immediately north of Parsvanath, Adinath's own on the hill and the remaining 23 temples are scattered prabuddhajIvana jAnyuArI - 2018
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ throughout the valley and around the beautiful lake, seventh floor of his house, heard the monks reciting some Vardhaman Sagar. The temples 48 to 60 are large temples stotras and he was stunned. He got Jatismaran gyan with majestic and beautiful spires. The twenty second (knowledge about previous birth). He saw that he was a temple on Kundalpur hill is known as Bade Baba Temple. dev of "Nalini Gulm Viman" in his previous birth. He took This temple is laid out in the typical format m which the Diksha immediately with his parents permission at courtyard of the temple is on a raised platform, however midnight and got his gurus permission to take Santhara. the floor of the Garbha Griha (Inner Sanctum) is He went near the Kantharika kund and stood in deep approximately at the same level as the ground level of the meditation. A fox saw muni Avanti sukumal and due to compound, makirig it necessary for devotees to climb a previous enmity killed him. His son Mahakal, under few steps to go up to the platform and then descend to instructions of Arya Suhastisurish-varji, built this splendid the Garbha Griha. temple in memory of his father 250 years after the nirvana Within this temple, the idol of Bade Baba is carved out of Bhagwan Mahavir. The idol of Bhagwan Parshvanath of red sandstone and considered to be one of the rare was installed and was called Avanti Parshvanath in his statues of its kind in the world. On either side of Bade Baba fathers honour. As this temple was built by Mahakal, it are statues of Bhagwan Parshwanath, standing twelve feet came to be known as Mahakal Chaitya. During King in height. A peculiar feature of the idol of Bade Baba is that Pushyamitra's (a devotee of Shiva) reign, this tirth became it does not exhibit a chin (identification mark) that would a Mahakal Mahadev (Shiva) temple. During the reign of identify him as a specific Tirthankara. Until quite recently, King vikramaditya of Ujjain Shi Vriddhivadisuri was the idol of Bade Baba was considered to be Lord Mahavira. displeased with his disciple Kumudchandra and asked him Extensive research identified the two celestial beings that to repent for his sins by travelling incognito. Hearing his flank the mam statue as Gomukha Yaksha and preachings, 18 kings became his followers by becoming Chakreshwary Devi, both of whom are associated with Lord Jains. Kumudchandra came to Ujjain and slept in the Adinath, not Lord Mahavira. It was some time after this Mahakal temple by keeping his legs towards the Shivaling. discovery was made public that the Jam. community He was beaten for his behaviour by the kings order but accepted the idol of Bade Baba as the first Tirthankara, nothing happened to him. Instead, the queen was beaten. Lord Admath. King Vikramaditya was amazed by this incident. He asked The other temple of beauty is the 49th, called Jal for forgiveness and the reason for this miracle. Mandir, an attractive temple situated in the middle of the Kumudchandra started chanting the very impressive beautiful lake, Vardhaman Sagar. The shimmering Kalyan Mandir Stotra. As he was chanting the 11th verse, reflections of the temple spires against the cool water of a beautiful idol of Bhagwan Parshvanath appeared from the lake is a venerable feast for the worshippers. the Shivalinga. King Vikramaditya was very impressed by seeing this and he became a follower of Jainism. He gave The nearest railway station to Kundalpur, Damoh, is the name" Shri Siddhasen Divakar" to Kumudchandra who approximately twenty miles away and Hatta, the nearest became a great Acharya. This Tirth became famous and village, is about ten miles away. Jain religion gained prominence in Ujjain. At present, there Ujjain : are 32 temples. Of these 5 temples are big. The temple of The ancient name of ujjain city was Avantika Puskarandini Adinath in the city is the oldest temple in Ujjain and has a and Vishala. Ujjain was the ancient capital of Malwa. great history. It was here that Shripal and Mainasundari During the reign of king Sudhanva, this city named as Ujjain. worshipped Bhagwan Adinath and did Navapad Oli and King Samprati, who on the advice of Acharya Shripal was cured of his disease. There is a newly Aryasuhastisuri, built 1,25,000 Jain temples, installed constructed temple of Manibhadra Veer also here. There 1,25,00,000 Jain Thirthankara idols and renovated 36,000 is a Dadawadi opposite the Avanti Parshvanath temple. Jain temples was born in this city and made the city proud. Bhojpur: Acharya Aryasuhastisuri with his disciples came to Ujjain Shri Shantinath Digambar Jain Atishaya Kshetra Bhojpuris and stayed in Bhadra Sethani's vahanshala. Avanti situated at a distance of 30 km from Bhopal, the capital of Sukumal, the son of Bhadra sethani, residing on the Madhya Pradesh, State of India, surrounded by dense (jAnyuArI - 2018 YGG 01.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ forests of Vindhyachal Mountain Range. This Kshetra is in the prison Acharya Mantunga started the prayer of famous for miraculous idol of Bhagwan Shantinath (16th Bhagwan Adinath (the 1st Teerthankar), thus he wrote in Teerthankar) 22% feet high in standing posture; this was Sanskrit language a great poem-the 'Bhaktamar Stotra' installed here by the consent of 'King Bhoj', the famous having 48 Chhanda (Verse), this is very popular Stotra King of 'Dhar' during 11th century. According to the among Jains, daily recited in so many families. It is supposed inscription on idol, it was reverenced in year 1100 AD. that every verse (Chhanda) of this Stotra has the power of This Kshetra is related to 'Acharya Mantunga', who was Mantra and is helpful in getting the dreams materialized. the writer of famous 'Bhaktamar Stotra'. Acharya Due to the effect of Bhaktamar Stotra, Acharya Mantunga Mantunga's place of penance - Siddha-Shila (a flat rock) automatically came out of prison. The watchman saw this and his shrine is also here. At the place of shrine, a pair of miracle, but thinking about the self-ignorance, he again foot images is reverenced. closed Acharya in prison and checked the locks firmly. But Acharya Mantunga (an introduction): - King Bhoj seated after sometime locks of prison again opened and Acharya on the throne of Dhara Nagari (presently city of Dhar) in were free again. Seeing this the watchman hurried to the year 1100 AD. Great poet 'Kalidas' was one of the members king and told him about the event. King came there and he of his assembly-Royal Court. One Jain poet 'Dhananjaya' ordered the soldiers to tie Acharya firmly with strong chains was also becoming famous those days in the city. One day and kept in the prison having 48 locks. Acharya again King Bhoj called Dhananjaya in his royal court and get recited Bhaktamar Stotra and all the 48 locks with chains introduced with him and praised him for his poems & broken. Acharya automatically came out of prison. Looking wisdom. this miracle, King Bhoj felt down in the feet of Acharya, he pardoned for his mistake again & again. Shri Dhananjaya told the king very politely that his all wisdom & knowledge was due to his teacher (Guru) After this, Acharya Mantunga entered the city of Dhara, Acharya Mantunga-a Jain Muni (Saint), he said that all due the effect of preaches & Tapa of Mantunga, so many the knowledge is due to the blessings of Acharya peoples accepted Jain Dharma (religion). Mantunga. After knowing about the praise worth Acharya Later on Acharya Mantunga stayed at Bhojpur he practiced Mantunga, King Bhoj desired to meet with Acharya. King for penance & meditation, tried to get rid of worldly Bhoj ordered his servants to bring Acharya Mantunga to affection & aversion. At the end, he accepted 'Sallekhana his royal court with honor. At that time Acharya were Vrit' and give up his body doing Tapa. Shrine of Acharya staying at Bhojpur and doing Tapa (Penance) for self Mantunga and his Siddha Shila (a rock where Acharya realization -purification. Servants of King Bhoj reached seated for Tapa & meditation) is also here in Bhojpur. A there, prayed Acharya again & again to go with them to pair or pair of footprints of Acharya Mantunga are installed on city of Dhara to meet their King Bhoj. But ascetic saints the shrine. At a distance of 13 km from Dhara, in the village have no purpose in meeting with King or any other 'Ahu', ruins of 48 pillars may be seen where Acharya were persons. So Acharya gave no reply to servants and kept during prison.Later on a huge temple of Bhagwan engrossed in deep Tapa or meditation. Servants returned Shantinath was constructed here by the consent of King to King and told about their failure. So the King Bhoj Bhoj and 22% feet high standing idol of Bhagwan became angry and he ordered to bring the Acharya Shantinath was installed in the huge sanctum of temple. forcefully in his royal court. Servants do the same and thus Apart from the above many temple and sculpture are found Acharya were brought before King Bhoj. The king praised in Madhya Pradesh. Acharya and requested to give some religious precepts to To Be Continued In The Next Issue the audience present there. But up to that time looking 000 unfavorable situations, Acharya decided to remain silent 76-C, Mangal Flat No. 15, during such conditions. So all the prayers & requests of 3rd Floor, Rafi Ahmed Kidwai Road, King were all in vain, so King became angry and he ordered Matunga, Mumbai-400019. to his soldiers to place the Acharya in prison. Thus Acharya Mo: 96193/79589 / 98191 79589. were placed in prison. Email: kaminigogri@gmail.com Uo YGG (jAnyuArI - 2018
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ (kramazaH pAnuM 52 thI) manomana dIkarIne kahuM chuM - kSaNe ja mArA avAjano raNako ropAI gayelo svIkAranI sAthe sAthe vatana, vatananuM ghara, zerI, | 'tane saMbhaLAya che beTA ? dUra... sudUra enA avAjamAM ! hUbahU! mArAM na vahelAM vatananI dhULa, mATI, tAMbA - pittaLanA vAsaNo kSitijamAM baje che e zaraNAInA maMgala sUra?! AMsuoya jANe ropAI gayAM che mArI dIkarInA ghaDAvAno e raNakAra, sIma, vRkSo, vagaDo, vana, huM AvIza pAcho, mokSa nahi, huMya mAguM haiyAmAM... rUpeNa - sarasvatIthI laIne gaMgA-yamunA-haMbara narasiMhanI jema vAraMvAra avatAra; zrI araviMda | maMgala vidAyano mane aNasAra Avelo nadIo, tAraMgAnI TekarIothI laIne munnArane kahetA, maLelAM ja maLe che, ApaNeya maLatAM | tyAre ja meM yAda karAvyuM hatuM dIkarAne mAruM himAlaya, somanAthanA dariyAthI laIne pUrI ne rahIzuM vAraMvAra...' vasiyatanAmuM. khAsa to yAda karAveluM netradAna, kanyAkumArIno dariyo, bheDAghATa, amarakaMTaka, ' are! dIkarInI AMkhamAMthI to A relA kiDanIdAna. lakhyuM hatuM meM vasiyatanAmuM khUba gaMgotrI, yamanotrI, kedAranAtha, badarInAtha, cAlyA... UMcakAto nathI mAro azakta hAtha... agAuthI kAraNa, maraNa jeTaluM nizcita bIjuM kazuM nAyagarA, AkAza, avakAza, graho, upagraho - dIkarInAM AMsu luchavA; paNa mArI najarathI luchuM ja nathI jIvanamAM. mArA janma sAthe ja janyuM hatuM samagra brahmAMDano RNa svIkAra... sahue mane chuM enAM AMsu... mArI A najara jo I enAM mAruM maraNa. mArI sAthe ja ucharatuM gayuM mAruM aDhaLaka premarasa, sauMdaryarasa pAyo che, jIvana AMsu aTakeya che. manomana huM ene je kahuM chuM e maraNa. mArA A dehanA aMta sAthe ja mArA dhanya dhanya banAvyuM che, ke je bAkI rahI gayuM che badhuM enA sudhI pahoMceya che. maraNanoya aMta. tene mATe pharI pharI manuSya avatAra levAnuM mana na mArI najara paDe che mArA putra pa2. enA | unALAmAM kyAreka aLAIo thaI haze ne thAya to ja navAI. caherA paranA dhIra, vIra bhAvomAM chupAyelI mAe zaMkhajIrU lagAvyuM haze e sivAya kadI - A kSaNe huM jANe mArA aMtima samayamAM ciMtAnI rekhAo kaLAya che. bhAvukatA chupAvIne pAuDara paNa lagAvyo nathI. kyAreya koI pahoMcI gayo chuM te mArI aMdarano dIvo, bujhAI e kATho hovAno DoLa kare che. sugaMdhita e chAMTyo nathI ke kAnamAM attaranuM jatAM pahelAM, vadhAre teja phelAve che. ghoDiyAmAM na thAya che, saMtAnonAM saMtAno bhaNI jo pUmaDuM khoTuM nathI. mArA mRtadehane mAtra sapheda bALaka jema lakhArI kare tema A aMtima samayamAM najara karIza to pachI e najara pAchI nahi vALI kapaDuM oDhADajo. ene phUla, abIla, gulAla ke mArI vRddhacetanA lakhArIe caDI che. sAMdhya zakuM, AthI AMkho mIMcuM chuM ne najara bhItara kazAyathI zaNagArazo nahi. AratInA dIvAnI jema eka pachI eka pragaTatAM bhaNI vALuM chuM. A kSaNe jANe anubhavAya che - jAya che khUba jUnAM smaraNo ne ajavALuM ajavALuM mArA pitA karmakAMDamAM mAnatA. AthI brahmalaTakAM kare brahma pAse...' thatuM jAya che jANe dehanI bhItara ane bahAra. mAtA-pitAnI pAchaLa meM badhI ja vidhi karAvelI. holavAtAM pahelAM badhI Indriyo paNa vadhAre - Ama juo to kyAM che kazuMya aMtima?! muMDana karAveluM. paNa huM e badhI vidhimAM mAnato ojasavatI banI che. baherA kAnane spaSTa Ama juo tAkyA kazunAza nathI. AthI mArI pAchaLa koI vidhi karazo nahi saMbhaLAya che gajendra mokSano pATha. lagabhaga aMdha mArI AMkhone naMbara AvyA e agAu to evo Adeza to nathI Apato. paNa jo vidhi na AMkhone dekhAya che gItAnA paMdaramAM adhyAyanA mArI AMkhonuM teja pragaTI UTheluM mArA thAya to eya mane gamaze. ane jo badhI vidhi zlokonuM ajavALuM, zive jaTAmAM jhIlelI e saMtAnonI AMkhomAM... mArI AMkhomAM motiyo karavAnI saMtAnonI bhAvanA hoya to emanI kSaNanI gaMgAnA jaLano svAda jANe mArI jIbha Avyo e agAu to mArI AMkhonuM teja bhAvanAne Thesa na pahoMce eya mane gamaze - AvuM upara ne tALavAmAM to jANe kailAsa para pragaTatA jhaLahaLI raheluM saMtAnonAM saMtAnonI badhuM lakheluM vasiyatanAmAmAM.. sUryanuM ajavALuM ajavALuM tathA mAnasarovaranI AMkhomAM... - A kSaNe nAbhizvAsa zarU thaI gayo che. prazAMta zItaLatA... SacakramAM jANe vAre vAre | mArAM be janma vacceno avakAza dhabake che doDyA kare vIjajhabakAra... kevaLanAbhi UchaLe che, hAtha-paga zAMta thaI gayA mArAM mRtyu kAvyonI paMktio vaccenA | dhImethI AMkho kholuM chuM. mArI pathArInI che ne ThaMDA ne ThaMDA paDatA jAya che. mAruM hRdaya to avakAzamAM... AjubAju svajano vIMTaLAyAM che. (pANiyAre dhabakatuM rahevAnuM che saMtAnonA haiyAmAM ne paMcamahAbhUta pharI paherAvaze mane vastro ne dIvo karI dIdho haze, gaMgAjaLanI loTI, emanAM saMtAnonA hRdayamAM... AvIza pAcho. tulasIpatra, coko karavA mATe gAyanuM chANa - A kSaNe zvAsa khUba jhaDapathI cAle che. | mArI pathArInI AjubAju beThelAM vagere sAmagrI taiyAra rAkhI haze...) dIkarIno zvAsaneya jANe utAvaLa che paMcamahAbhUtamAM bhaLI priyajano tarapha mArI holavAtI jatI najara ciMtAbharyo avAja mArA kAne paDe che - javAnI. paDiyAmAM dIvo peTAvIne loko gaMgAnA pheravavAnuM vaLI mana thaI Ave che paNa AMkho pappA, mane oLakhI?" pravAhamAM mUke ema huMya jANe manomana mAruM hoLuM mIMcelI ja rAkhuM chuM. mArA maraNa pachIye A hoThanA khUNethI smita relAvI tathA AMkho mIMcAvAnI nathI. samayasara netradAna thaze peTAvIne vahetuM mUkuM chuM gaMgAmAM... AMkhomAM smita camakAvI huM 'hA' pADuM chuM. dIkarI to mArI A AMkhothI be jaNA joI zakaze. | huM vahI rahyo chuM gaMgAmAM.. janmI e kSaNe to jANe mArI aMdara hajAra hajAra jagatane.... mArI baMne kiDanI thakI maLI zakaze be huM vahI rahyo chuM avakAzamAM... navarAtrinA lAkha lAkha dIvA pragaTI UThelA daradIone navajIvana... | (16/8/2017) Jun jhaLahaLa jhaLahaLa! ne dIkarInA janmaveLAnA | mAro avAja cAlyo gayo che be divasathI... - bI/303, arjuna grInsa, rUdanamAM mane saMbhaLAyA hatA enI kanyAvidAya paNa, bhUtakALamAM najara karuM chuM to saMbhaLAya che - menAra hola pAse, ghATaloDiyA, veLAnA zaraNAInA sUra... dIkaro yuvAna thayo ne eno avAja badalAyo e amadAvAda - 380061. jAnyuArI - 2018 prabuddha jIvana
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10, Registered with registar of Newspaper under RNI No. MAHBIL/2013/50453 - Postal Registration No. MCS/147/2016-18. WPP Licence No. MR/TECH/WPP-36/SOUTH/2018. & Published on 16th of Every Month & Posted on 16th of every month at Patrika Channel Sorting Office, Mumbai-400 001. PAGE NO.52 PRABUDHH JEEVAN JANUARY 2018 mAno RNI hato paNa annaprAzananI kSaNathI huM yogeza joSI ravindranAtha kahe che tema, jagata AkhAno gaNI AMtarakatitvane jANanAra ane mANanAra, thaI gayo... enuM RNa cukavAya tema nathI; sAcavavAnI hatI? ! hRdaya-dAbaDImAM sacavAya jhINI najare jonAra ane pArakhanAra evA paryAvaraNanuM traNa paNa cukavAya tema nathI... eTaluM sAcuM.) sejalabahenano meIla Avyo hato. (27 mArca, UMghavA mATe mane aMdhAruM maLyuM ne jAgavA mATe, - keTakeTaluM sacavAyuM che nAnI evI mArI 2017 nA roja) - "prabuddha jIvana' mATe jAgIne jovA mATe ajavALuM ! mhoravA, mahekavA (hRdaya-dAbaDI)mAM - janma pachIno mAno sparza. nimaMtraNa pAThavyuM hatuM. viSaya hato, 'jo mArA mATe mane 7-7 &tuo maLI...! mAnI soDama, moTI bAno sparza, pitAzrInA kaMThe jIvanano A aMtima patra hoya ke DAyarInuM pAnuM mAe prathamavAra mane ghoDiyAmAM suvADyo, vahetA stotra, pATImAM ghUMTAto ekaDo, pATImAM hoya to huM emAM zuM lakhIne javA IcchuM." jhulAvyo e kSaNe mAtra mArA kAnane nahi, paNa ' lakhavAnI penano svAda, ka kamaLano ka (ema - 21 julAI, 2017 nA roja voTsaepa samagra dehane narasiMhanA jhUlaNAno anubhava bolatAM ja, mAre kamaLa joIe - nI jIda), 'o para saMdezo Avyo, 'tamArA kAlpanika aMtima thayo. mAnA hAlaraDAno laya, svara kAne paDyo Izvara bhajIe tane moTuM che tuja nAma'. patranI rAha che. zuM lAge che. maLaze mane?' to kAna jANe thaI gayA hoTha ne dhAvavA lAgyA zAntAkAram....', "yAkunda.." bALagIta gAtI - A kSaNe aMtima patra (kAlpanika) lakhavA mArI mAtRbhASA, gaLathuthImAMnA madhanI jema vakhate sItArAma mAstaranuM hAlatuM DokuM, mATe kalama hAthamAM lauM chuM ne huM jANe pahoMcI maLyo ane mAtRbhASAno madhamITho chaMdolaya... nAstAnA DabbAmAMnAM DhebarAM paranuM thIjeluM jAuM chuM mArA aMtima samaya (vAstavika? !). - thoDo moTo thayo e pachI, oTalA para sugaMdhIdAra kaNIdAra ghI, nAstAnA DabbAmAMthI mAM... kapAyelo pataMga addharanI havAmAM lAgI moTI bAnA rezamI khoLAmAM mAthuM mUkIne sUto corAI gayelA sukhaDInA be TukaDA, kabUtaronuM jAya ne pavana paDI gayo hovA chatAMya e pataMga houM; AjubAjumA uparAMta zerInI nAnI moTI ghUghUghU..., kabUtaranI DokamAM caLakatA raMgo, UMce ne UMce jato jAya ema huMya jANe jato jauM strIo beThI hoya, ne moTI bA badhAMne maMdiranA zikhara para beThelo mora, mora ekAda chuM UMce ne UMce... cArekora vaitaraNInA kAdava premAnaMdanA AkhyAna saMbhaLAvatAM hoya - pIMchuM kherave tenI pratIkSA, kaMdoInI dukAna pAse jevo asIma aMdhakArane pele pAra AMkho aMjAI 'kuMvarabAInuM mAmeruM', 'naLAkhyAna' vagere. kAbaranI cAMcamAMno gAMThiyo, zerInI e ramato jAya tevuM tejasvI ajavALuM mane sAda pADe che UMghanA ghenamAM huya e sAMbhaLato garbhamAM rahelA - gillI-daMDA, vakhata-reMTa-mUTha-nALa. TappI enA beya hAtha laMbAvIne... ne maneya mana thaI abhimanyunI jema. moTI bAnA bahena - lahejA, paDyA vinA ja lakhoTItakAvAno e kAvyadhvani, Ave che A lokanI vidAya levAnuM, mane sAda AnaMdathI UMco thato emano svara ke pAtranA sthira ghumatA e bhamaraDAnuM guMjana, maMdiramAM pADatA maMgala ajavALA bhaNI javAnuM; svajano, duHkhathI bhAre, gaLagaLo thato emano sAda... AratI TANe nagAruM vagADavA mATenI rAha, e pazu-paMkhI-vanaspati-jIva-jaMtuo, - samagra emanI AMgaLIo mArA vALamAM pharatI rahetI ghaMTarAva... (atyAreya jANe kSitija pAra thato jIvasRSTine "Avajo' kahevAnuM... je nirjIva ne pAMkho phaphaDAvatI parIo kyAre emanA ghaMTArAva mane sAda pADe che.) khAkhI caDDInA badale lAge che enI bhItara rahelA jIva' samA dezamAM laI jatI, kazI khabara rahetI nahi. e penTa, parIkSAnI ciMtA, zaizavane vadhAre skUrtiluM nyukliasa, IlekTronsa, proTonaneya 'Avajo' parIonI pAMkhono avAja hajIya ghaNI vAra banAvanAra kasarata-zikSaka hirAbhai, phijhiksanI kahevAnuM.. mArA kAnamAM guMje che. e samayanA ghaNA badhA sAthe meTAphijhiksa paNa cetanAmAM ropanAra - jagatamAM je suMdara che, asuMdara che; sajIva dRzya-zrAvya (aMzo) hajIya jaLavAmAM che mArI paMDyA sAheba (sI.je. paMDyA), mArA sarva paM che, nirjIva che - sahue mane bharapura jIvADyo che. dhabaka dhabak karatI hRdaya-dAbaDImAM. (vIDIo - gurujano, mArI sarjakatAne saMkoranAra sahu janma pachI mane mAnuM dhAvaNa maLyuM e ja to jANo klipsa koI hArDa DiskamAM sTora karavAnI jarUra ja murabbIo ane mitro - A badhAyanA traNa jagadjananIno sAkSAtkAra... dhAvato tyAM lagI kyAM hatI ? ! ane Ameya hArDa-Diska kyAM kazuMya (vadhu mATe juo anusaMdhAna pAnuM 51) Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai - 400004. Printed & Published by: Pushpaben Chandrakant Parikh on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh & Published from 385, SVP Rd., Mumbai - 400004. Tel. 23820296 Printed at Rajesh Printery, 115, Pragati Industrial Estate, 316, N.M.Joshi Marg, Lower Parel (E), Mumbai - 400 011. Tel. 40032496 / 9867540524. Editor : Sejal M. Shah Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai - 400004.