Book Title: Antim Sadhna
Author(s): Hemsagarsuri
Publisher: Anand Hem Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/011640/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI Ana-da-hema granthamALA puSpa 21 muM. re chedagranthadhUta susaDha cariyanA gurjaranuvAda sahita AnA sAdhanA gi * anuvAdaka - ra grAhaka - saMpAdaka - ( gameddhAraka A. zrI AnandasAgarasUrIzvarajInA ziSya A. zrImasAgarasUri Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : Anandama granthamALAvatI hIMmatalAla gulAbacaMda zAha 31/12, semyuala sTrITa, vaDagAdI, tRtIyAvRtti nakala 1500 vIra saM. 2502 vi. saM. 2032 . sa 1976 ki. rU. cAra prAptisthAnaH anaMtarAya enDa ku. 30, khAreka bajhAra, ane tanAtha derAsara sAme, naramI nAthA sTrITa, muMbaI-9 re 324004 mudakaH mahetA bhAnucaMda nAnacaMda bI bahAdurasiMhajI prinTIMga presa, pAlitANA (saurASTra) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nama timadhamya: jo antimasAdhanA upakramaNikA na sarvasu vItarAga tIrthaMkara paramAtmAnA zAsanamAM apUrva vastu mAnelI hoya te samAdhibhAve paMDitamaraNa. jeTalI manuSyabhavanI uttamatA ane dulabhatA jaNAvI che, te karatAM pazu adhika uttamatA aMtima-sAdhanAnI A zAsanamAM gaNelI che. prabhu pAse prArthanA sutra belIe chIe "samAhimaraNuM ca bahilAbho ya temAM paNa samAdhimaraNanI prArthanA karIe chIe, sarvagatimAM manuSyagati che, temAM cAritraprApti zreSTha, cAritramAM samAdhimaraNa zreSTha gaNeluM che. AkhI jiMdagI dharmArAdhanAnuM pariNAma maraNa samayanA zubha pariNAma upara avalaMbe che dharmavaMcita AtmAone samAdhi ArAdhanAvALuM maraNa zuM che te magajamAM UtaravuM muzkela che. A kALamAM relave, eroplena, moTara, kArakhAnAM, TImara, Aga-rela AdinA akasmAtamAM samAdhibharaNa prApta thaI zakatuM nathI. jIvana dharmArAdhanAmaya vikasAvyuM hoya tyAre ja samAdhimaraNanI sAmagrI maLI Ave che. vAta hi tUva mRtyu jo e avazya karavAno ja. marelA dareka janme ja tevo niyama nathI, paNa janmelA avazya maravAnA ja. tethI janmelAnuM mRtyu e svAbhAvika che. kevaLIne mRtyu pachI janmavAnuM hotuM nathI. mATe samajune maraNa karatAM janmane Dara vadhAre hoya. jIvane maraNa samaye zArIrika mAnasika dukhe asahya hoya che. tevA vikaTa samaye samAdhi tyAre ja TakAvI zakAya, je prathamathI sAnukULa avasthAmAM dareka prakAranI sahanazakti keLavI heya. mAracava nirArtha ripoDhA pariNA ! jJAna-darzanacAritranI ArA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanArUpa mokSamArgamAMthI khasI na jAya, mArga TakI rahe, ane kamanI nija mATe AvI paDelA parisaha, upasargo, vedanAo, duHkha, Apattio AtadhyAna karyA vagara samabhAvapUrvaka du:kha sahana karavAnI Teva pADelI heya, jethI maraNa samaye vedanAthI akaLAmaNa nahIM thAya. A viSayanuM yathArtha jJAna gItArtha jJAnI gurumahArAjanA samAgamamAM AvyA sivAya bhaLatuM nathI. zarIra juduM che. Ama jude che dUdhamAM bhaLelI sAkara, leDhAmAM bhaLe agni, sarovaramAM rahela ha ta judI che, tema zarIramAM AtmA juda che. zarIra juduM che. AmAM zAzvano amara che zarIra kSabhaMgura, nazvara che. baMnenA guNadharma judA che. A jIvane du:kha bhogavavuM paDatuM hoya te zarIra saMbaMdhathI ja ekalA Aro upara dhaNaprahAra thatA nathI. agni loDhAno saMsarga kare to ghaNa khAvA paDe che, tema zarIra vagaranA AtmAne du:kha bhogavavAnu hAtu nathI. zarIrano saMbaMdha kare to ja AtmAne du:kha bhogavavuM paDe che. AvuM zarIra ane AtmAnuM bhedajJAna thayA pachI aMta samaye jIvane samAdhi lAvavI sahelI che zarIra ane AtmAnA yogamAM ekAMta du:kharUpatA, mAtmAno ajarAmara svabhAva, janmamaraNanI paraMparAmAM rahelI bhaya kara dukharUpatA vagere vAstavika khyAla jeone hoya, tevA AtmAone marazusamaye upakAra karanAra atima sAdhanAnI vidhi aMta Avazyaka che. tatvaveSI ArAdhaka AtmAo niraMtara paraleka hitakArI jJAnAdika sAdhanA karI rahelA ja che. te pitAnA cheThA kALane sudhAravA nira tara bhAvanAvALA hoya che. ane AyubaMdha mATe koI niyatakALa nathI. janmAMtaranI gatine AdhAra paDelA AyubaMdha upara AdhAra rAkhe che. marazusamaye je AtmAnI jAgRti na rahI te durgatinuM Ayu baMdhAI jAya che ke AyuSyabaMdha jindagImAM game tyAre eka vakhata baMdhAya che chevaTe maratI vakhate bAdhIne ja mare. parabhava Ayu bAvyA vagara koI mare nahI. A kAraNe maraDyu samaye saMpUrNa sAvadhAnatAmAM ane ArA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanAmAM hovuM jarUrI che. A zAsanamAM atima sAdhanA mATe pUrvAcAe aneka AlaMbanarUpa sAdhane kahelA che, chatAM ArAdhanAnI zAstrIya vidhi tathA zubha bhAvanI vRddhi mATe, darekane upayogI banI zake tevA vividha zAstrAnusArI ane daSTAtavALA mAhityanI samAdhirasika mumukSu AtmAone jarUra che, te mATe A prayatna karyo che. anitama sAdhanA-antima ArAdhanA-uttamArtha-paMDitamaraNa, samAdhimaraNa-paryata ArAdhanA, sa cAra karo, anazana karavuM. AvA judA judA eka athavAcaka zabdaparyAyo che. A viSayanI vadhAre mAhitI saLaga A graMtha vAcana-manana karavAthI ApoApa maLI jaze. ekanI eka vAta vAraMvAra judA prakaraNamAM jovAmAM Avaze, kAraNa ke ArAdhanAnI vidhi to duSkRtagaIna sukRtaanamedana-cAra zaraNaaMgIkAra-navakAra mahAmaMtranuM smaraNa e mukhya bAbate dareka ArAdhanAmAM hoya ja, jethI vAcanAranA AtmAmA vAra vAra eka ja vastunA saMskAra paDavAthI smRti-saMskAra daDha jAmI jaze. eTale eka ne eka vAta vAraMvAra kema kahevAya che te punarukti na samajatAM daDha saMskAra mATe Avazyaka che A atima sAdhanAnI aMdara judA judA daSTA jema upasthita thatA yAM, yAda Avata gayA, preraNA prApta thaI, tema tema judA judA prathA, Agama, prakaraNamAthI cUMTI lIdhela che. sAdI ane saraLa bhASAmAM prAkRta sa skata sAhityamAMthI mULanA AdhAre bhAvAta karI tathA darekanA che. AdhArasthAne jaNAvelA che nArakInI vedanA kevI hoya te prakaraNanI ahIM zI jarUra hatI? e prazna keAI uThAve te bALamaraNavALA AtmAo virAdhanA yoge nArako kevI rIte thAya che, te bIjA pakSe jANavuM jarUrI dhArI te prakaraNa mUkelA che. ghaNAkharA daSTAto kayA sthaLethI lIdhela che, te sthaLanirdeza karelA che. gajasukumALamuni, atisukumALa, sunicaMdrarAja, kuMdakAcA 499 ziSyone karAvelI yatima ArAdhanA e upadezamALA devaTTI TIkAmathI lIdhelA che ane kRSNamahArAjAnI atima ArAdhanA "upadezamALA (puSpamALA) TIkA'nA AdhAre Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakhelI che. A sivAya aMtima sAdhanAne puSTa karanArI keTalIka hakIkato prAsaMgika grahaNa karelI che. sAnukULa samaye A pustakanuM vAcana-manana karavAthI roga-mAdagI samaye ArtadhyAnathI bacI samabhAvamA AmA sthira bane che. A ta samaye jarUra kevI rIte mAre 18 pApasthAnakenuM pratikramaNa, sukRtanI anumodanA, cAra zaraNa aMgIkAra, navakAra mahAmaMtranuM satata smaraNa thaI jAya te cAlu ane bhAvI aneka bhava sudharI jAya che ApaNuM darekanuM A parama dhyeya che mATe vAraMvAra vacana-manana karavA ane karAvavA mATe bhArapUrvaka bhalAmaNa karavAmAM Ave che. graMtha lakhatAMchapAvatA samajadaSathI ke ajJAnatAthI vItarAga vANIthI viddha lakhAyuM heya te sUcana karavA Agraha karavAmAM Ave che A trIjI AvRttimAM keTalAka pheraphAra karI keTalAka prakaraNo ochA karI keTalAka kakarA-vadhAra mUkelA che zarUAtamAM chedagradhRta jyaNA samajAvanAra susaDha prAkRta cariyano anuvAda Apela che. te jayaNAne puSTa karanAra upadeza pada saTIka gUrjaranuvAdamAthI 769-770 gAthA ane tene vistRta artha AjJAnusAraNuM jANuM nAmanuM prakaraNa 224mAM patre ApeluM che. jemAM jayaNAne vyApaka artha samajI zakAze. ghaNA samayathI A pustaka alabhya thayela hovAthI tema ja ghaNAonI mAgaNI thavAthI sudhArA-vadhArA sAthe trIjI AvRtti chapAvI che. munizrI amarendrasAgarajI tathA munizrI mahAbhadrasAgarajIe paka saMzodhana ane zuddhi patraka taiyAra karI ApyuM che bahu ja TUMka samayamAM bahAdurasi hajI presanA mAlIka bhAnuyaMkabhAIe kALajIthI A pustaka chApI Apela che, tenI noMdha laIe chIe. saM. 2072 ) li. vai vada 6 (Ame ddhAraka A, ma.zrI AnaMdasAgarasUrIzvarazatruMjaya vihAra ziSya, pAlItANA) A, zrI hemasAgarasUri Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sumariya sahita antima sAdhanAne viSayAnukrama 0 0 ha jas . . dIkSA 1 suda caritra prAraMbha | 46 pitA-putro pati-patnI banyA 3 ravAthI vajane || 49 sujJa zivane pazcAttApa 8 jarA rAkSasI 51 sujJaziva niHzalya banI 10 brAhmaNI sulabhadhi kema thaI? | siddhi pAmyo 13 vividha prakAranAM te | pa3 sujhukI chaThThI narake gaI. 15 sarASTithI kumAranuM ! 55 jayaNa vagaranA tapa-saMyamanA avelekana mAThA phaLa 18 pitAnI zIlanI parIkSA 58 padiSTa hitopadeza 19 rAjaparivAra hina kumAranI 58 pitAnuM duzcareya pragaTa karavuM duSkara che. 24 prAyazcita adhikAra 59 duHkha samaye kevI bhAvanA 24 prAtisevaka-AlecakanA daza bhAvavI? ra 61 dravya ane bhAva pUjA 25 prAyazcitta lenAranA guNo : 4 bhAratavanI uttamatA upara 26 AlocanAcAryanA guNa dazANabhadra ane indranu 27 gItArtha gaSaNa udAharaNa 28 zalyohAra mATe azva-daSTAta | 65 antima-sAdhanA 28 bauddha sAdhunuM dRSTAta 65 AtmabhAvanA 32 lakSmaNa ArthInuM caritra | 71 kSAmaNa kulakanA AdhAre 34 bhagavaMtanI stuti cAra gati jIvanA khAmaNa 35 dharmopadeza 75 AlethaNa 38 lakSamaNa sAThavInA aneka 86 paryanArAdhanA durbhama bhava 92 maNirathakumAra muninI 46 aMttima ArAdhanA atima ArAdhanA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 kAmagajendra sAdhunI 153 zrI kRSNa vAsudevanI asI. atima ArAdhanA | 170 zrI pArzva prabhune pUrvabhavanI 97 muni vajuguptanI antima ! aMtima-sAdhanA ArAdhanA + 17 dhanA kAkedInI aM sA. 101 svaya bhudeva muninI a. A. * 177 parSadAmAM prathama ane anaMtara 101 bALa-maraNa 107 paMDita-maraNa bhave mokSe janAra baMdaranI atima ArAdhanA 109 mahAratha sAdhunI sAdhanA 116 nArakImA vedanA kevI hoya che 188 jhAMjharIyAmunivaranI aM A. 124 tiryaMcagatinA do ! 192 vItarAga rastotrano 1 126 sadanarekhAe svapatine karA prakAza-sAthe. vila anima-sAdhanA 194 zrI malInAtha bhagavaMte pUrva128 siMhane karAvelI e A. ' bhavamAM karelI vIzasthAnakatapa 131 gajasukumAla muninI ane atima ArAdhanA atima ArAdhanA ] 199 zatabala rAjAnI bhAvanA 133 atisukamAla a. . ! 200 kaNikanA saMgrAmamAM varUNa 133 municandra rAjAnI e A. tathA tenA bALamitranI A. 134 &dakAcA 499 ziSyone ! 205 5 205 paMDina maraNa karAvelI ArAdhanA 206 antima sAdhanA | 208 sa lekhanA vidhi sa lekhanA 214 saMtha pirimInA artha 146 zrI vajahavAmI, temanA 500 216 pAMca varSanuM pramukhapada zio tathA bALamuninI ! ! 224 AjJAnusAriNuM yatanA aMtima-sAdhanA 233 kAcabo ane tenuM kuTuMba 149 mahAvIra bhagavaMtanA jIve 238 sahAyaka ane grAhakonI na dana muninA bhavamAM karelI - nAmAvali aMtima-sAdhanA { 239 zuddhipatraka Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrI zruta-nimyo namaH / chedaganthathI zrutamyavIra pUrvAcAya-Dha'kalita ( prAkRta ) susajja citte nUnanuvAra, anuvAdaka AgamAkAraka AcAya Ina dasAgarasUrIzvarajInA ziSya AcArya zrIhemasAgarasUri kahaM care kahaM ciTThe, kahamAse kahUM sae 1 / kahaM bhuMjato bhAsato, pAvaM kammaM na baMdhaha || nace nare nayaM viddhe, nayamATe nayaM muk / jayaM bhuMjato bhAsato, pAvaM kI na vaidha || TUsa-vaiyAjiya-mutta. - huM bhagava ta ! huM' kevI rIte cAlu, kevI rIte zayana karu ? kevI jethI kaTuka pApahuM ziSya ! jaya ubhA rahe, kevI rIte bheMsu, kevI rIte rIte bhAjana kara', kevI rIte elu', ke ku na baMdhAya. tyAre guru kahe che ke Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra NAthI cAla, jayaNAthI ubhe rahe, jayaNAthI besa, jayaNAthI zayana kara, jayaNAthI bhojana kara, jayaNAthI bela- nAra pApakarma bAMdho nathI, jayaNAi care bhikkhu ciThe Ase sue ya bhujijjaa| bhAse va jaM na bajjhai, navapAvaM jhijjhae baDhe / keIka samaye rAjagRhI nagarImAM guNazIla nAmanA udyAnamAM zrI vIra bhagavaMta samavazvaryA ane parSadAnI aMdara jayaNa dharmane upadeza ApatAM jaNAvyuM ke, "je bhikSaka che jayaNAthI cAle, jayAthI ubhuM rahe, bese, su, bhajana kare, bela vagere kArya jayaNApUrvaka kare, to navAM pApa karma na bAMdhe ane junAM bAdhelAM karmane khapAve. jo vaLI jayaNa vagara susaDhanI jema ghaNuM AkaruM tapa kare, te paNa du:kha bhegavata pAra vagaranA saMsAra-samudramAM bhramaNa karanAre thAya che tyAre vinayaguNavALA gautame pUchayuM ke, "he bhagavaMta! A suraDha keNa hato ?-? ema pUchayuM eTale bhagavate vistAravALI susaDhanI kathA kahI. ahIM avaMtI nAmanA dezamAM saMbuka nAmanA kheTaka viSe maryAdA rahita, janmathI darida, dayA vagarano sujJaziva nAmano eka vipra hato. yajJayazA nAmanI tenI bhAryAne kaIka samaye game rahyo. zrI nAmanI putrIne janma ApI te tatkAla mRtyu pAmI. gautamasvAmIe pUchayuM ke, he svAmI! te kanyAe evuM zuM karma karyuM hatuM ? jethI janmatA ja tarata mAtA mRtyu pAmI ?' prabhue kahyuM ke, he gautama ! tuM sAkSI, A bharatamAM karaNi-pratiSThita nAmanA nagaramAM zatru samUhane svAdhIna karanAra arimAna Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAthI vaja nAmanA rAjA hatA. AgalA janmamAM mujJazrIne jIH te rAjAnI zreSTha rUpaguNeAthI pUrNa nakAMtA nAmanI priyA hatI. kAi peAtAnI zaeNkane putrajanma thatAMnI sAthe sahA IrSyA karatI pApiNI te vicAravA lAgI ke, jo A khAlakanI mAtA mRtyu pAme, te! A samagra rAjya mArI putranu thAya ane huM' paNa icchA pramANe bhegA bheLavI zakuM'. A duSTa ciMtavana karavAnA kAraNe teNe zubha ka upArjana karyu. mAyuSya pUrNa karIne ghaNA bhava sudhI duHkhanA anubhava karIne sujJakSmIrNa utpanna thai. he gautama ! te ka hajI keTaluMka khAkI raheluM hatuM. mAtra manathI citavela te karmAMnA cege ahiM tenI mAtA mRtyu pAmI, je ve jIveAnA vadha kare che, haMmezAM jUThu bele che, vagara ApeluM grahaNa kare che, mAra'-parigrahamAM rAta-divasa rakta rahe che, he gautama ! madha, madirA, mAMsAhAra karavA, tathA rAtri bhajanamAM racyA-pacyA rahe che, teo ka bAMdhIne je du:kheA bhagavanArA thAya che, tekhanAM samagra du:khA varNavavAM azakaya che. Gar jenA janma sAthe mAtA mRtyu pAmI, evI te khALakIne pitA sujJazive aneka sIenI pAse karagarIne kaSTa. pUka stana-pAna karAvIne mahAmuzIbate pALI-pASIne jIvatI rAkhI. ema karatAM A sujJazrI 4 varSInI thai, tyAre bhayaMkara mAr varlDsanA dukALa pAyeA. tevA dukALanA samayamAM phulanuM abhimAna, mitra svajana 'enA rateha, pApakAranu smaraNu, dharma, lAja, dAkSiNya, lakSyAlanA viveka vagere nAza pAmyA, mAtA-pitAne kaI gaNakAratA nathI, cAMDAlane ghare bhAjana karavA lAgyA. mAtA priya Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suSa varitra putrane paNa tyAga karavA lAgI. have bhArahita, bhUkhanA mahAgrahanA vaLagADavALA, bhayaMkara dukkalanA kAlathI gherAcelA sujJazive vicAryuM ke, "mArA gharamAM kayuM vastra ke dhanane Dhagale nathI ke je vecI zreSTha ratna kharIda karuM. have zu Are paradezamAM jaI pArakA ghara nekarI-cAkarI karavI ke bhramaNa karI bhikSA meLavavI? mArA AtmAne kevI rIte jIvADave? paraMtu tema karavA mATe mArI pAse mArgamAM khAvA jeTaluM bhAthuM paNa nathI, mArA gharamAM eka divasanuM bhejana paNa nathI. have yuvA rAkSasInA vaLagADavALA teNe e pApa vicAra karyo ke, A bAlikAne mArI tenuM mAMsa khAu'. vaLI vicAra pheravyuM ke, nagaramAM tenuM mAMsa vecIne musApharInuM bhAthuM kaThThA dhAnya kharIdIza vaLI kSaNavAramAM bhaya sAthe vicAryuM ke, "arere ? pApI evA meM A kevuM pApa vicAyuM? je mahAkrodhI caDhALa, plecho, duSTa vagere ciMtavatA nathI; evo duSTa vicAra karyo. vaLI #bha pAmele te vicAravA lAgyo ke, keIka dhanikane ghare A bAlikAne jIvatI vecIne tenA AvelA mUlyathI huM rastAne paMtha kApIza. tyAra pachI ddhivALA zrAvaka banelA evA gAviMda nAmanA brAhmaNane ghare ATaka pramANa kAMganuM dhAnya laIne te bAlikAne ApI. pachI he gautama! brAhmaNoe ane vaNika lekee suzivane dhikkAryo, eTale te gAmamAMthI nIkaLI gayo. tyAMthI bhamate samate anukame te dhruvanAlaMkAra nAmanA nagare paho . e paNa lAkanI kanyAonAM haraNa karI vepAra karavA lAgyuM. A pramANe lAMbA kALa sudhI pApavRttithI teNe ghaNuM dravya ekaThuM karI temAM zreSTha pAMca rane kharIda karyA, Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAthI svajana . he gautama! te ati dezamAM leAkAe dukALanAM mATha varasa te mahAmuzIbate pasAra karyAM'. temAM jIvanI AyuSyalakSmI kSaya pAme tema geviddha brAhmaNanI dhanalakSmI paNa kSaya pAmI. tema ja dharmAvyavasAya viroSa e thai gayA. te te gAvide vicAyu ke, hajI Aje paNa jANI zakAtuM nathI ke AveA duSkAla karyAM sudhI cAlyA karaze ? tA have A mAga snehI svajana, 'tru, kuTuMba vagerene nirvAha karI A dukSi kALanA kevI rIte pAra pAIza? e pramANe citavatAM tene tyAM gekulanA svAmInI bhAryAM gekUlamAMthI hi... vecavA mATe AvI. cekhArUpa mUlya ApIne gAvika zenI bhAryAe hi'nI cAra rANIo kharI rI ane tarata ja peAtAnA kuTuMbane ApI, have gekuLamAM pahoMcavAnI utAraLavALI gAtrALajI zeDhANIne kahevA lAgI ke, mane DAMgara jaladI Ape ke, jethI mAre ghare jAu..' eTale brAhmaNIe sujJazrIne karI ke he putrI ! gaI kAle rAjAe zeThane uttama dhAnya Apela che, temAMthI kADhIne Ane ApI de, jJA 6 tyAra pachI sujJazrIe daratI dara dareka sthaLe tapAsa karIne kahyu ke, huM mAtAjI! gharamAM gheADu paNa dhAnya kayAMya DhekhAtuM nathI. eTale utAvaLI utAvaLI gharamAM jyAM praveza karyA, tA. ar peAtAnA moTA putrane vezyA sAthe bhAjana karatA joyA. eTale rASathI lAla thayelA netrALA putra mAtAne AlatI joine tADukIne kahevA lAgyA ke huM DAkarI! jo tuM ahIM AvI che, te nakkI tane mArI nAkhIza' putranu chu' duna ane aniSTa vacana dekhI tathA DhAMbhaLIne udvega pAmelA manavALI mAtAnAM neza Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suru caraNa Wwwvwvv vvv - - - mUrchA AvavAthI bIDAI gayAM ane ghasa karatAM te dharatI para DhaLI paDI. tyAre sujJa zrAe moTA zabadathI rADa pADI ke, arere ! mAtAjI ociMtA bhUmi upara DhaLI paDyAM che ane lAkaDAnI mAphaka ceSTA vagaranAM banI gayAM che. A sAMtaLI goviMda zeTha ekadama AvIne caMdana jaLa chAMTavA. lAgyA, eTale sUcha utarI gaI, kaMIka svastha thaI tyAre pUchayuM ke, tane zuM thayuM ? eTale pratyuttara Ape ke svArthI svajane. he ravAmI! DAMgara mATe gharanI aMdara AvI, putranAM vacane sAMbhaLI mane AvI, zubhasAva ge jAti smaraNa jJAna thayuM. jAtismaraNanA prabhAvathI saMkhyAtA pramANa meM mArA pUrva bhA jANavA, tethI dhana, svajana, baMdhu vagerenA sarva prakAranAM neha baMDane tuTI gayAM, saMsArane moha ogaLI gayo. A jagatamAM svajane, mitro, snehIe tyAM sudhInA ja sagAe che ke, jyA sudhI temanuM kArya karIe, je temanAM kAryo na karIe, to teo zatru karatAM paNa AgaLa vadhI jAya che. arthAta najIkanA nehIo moTA duzamana thAya che. dUranI vAta kayAM karavI? ahiM prazna ja jue ke jenA mATe phUmAMDI vagere aneka devadevIonI mAnatA, pUja, tapa anuSThAna aAdi kA meM karyA, nehathI adhika nava mahinA sudhI jene kukSamAM dhAraNa karyo ane janme eTale vadhAmaNI vageremAM ghaNuM dAna ApyuM. bAla-kALamAM jenA mala-sUtra vagere rAta-divasa sApha karyA, mohana grahaNathI sADI banelI meM apapaNa tenI duzaMkA na karI. vaLI uttama prakAranAM miSTAna lejana ramApIne ja jenuM poSaNa karatI hatI. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svArthI ravajA tema ja tela cALavu', snAna karAvavu' evI aneka rIte jenu pAlana pASaNa karyu eTale yauvanapaNu pAmyA. te samaye me evI AzAo rAkhI hatI ke, A putranA prabhAvathI pAchalI vayamAM snehIvanI AzA pUrNa karIne mAro samaya sukhamAM pasAra karIza. je putranA kAraNe me zarIranA bhegA ane sukhAne tyAga karyA hateA, aneka kaSTa sahana karyA. hatAM, te ja putre mArI ja pratyakSa evu' akAya AcaryuM, are ! enI khAtara teA paraleAkamAM sukha ApanAra koi dharmAnuSThAna na Acayu, meAkSavRkSanA bIja samAna evu` nirmUla samyaktva paNa na dhAraNa karyuM dAnazuddhi karanAra dravyapUjA pUrvaka janamUrti samakSa vidhithI trikAla caityavahana vidhi paNa na karI, pArakAnA kArya karavAnA uMghamavALI me" mArI zakti anusAra tapasyA na karI, temaja parva divaseAmAM tathA vatiomAM sAmAyika, pauSadha paNa na karyAM gRha kAryomAM rokAyelI evI meM kaMI paNa navuM adhyayana na karyu, tema ja pahelAM bhaluM jJAna tene nirguNI evI me parAvartana karI yAda paNa na rAkhyu A pApI kuTuMbamAM me{hata manavALI evI me lAkhamA bhAganA paNa dha na karyAM, kharekhara meM A manuSya bhava nika ane gUmAvyA. tA huM bhaLye ! A sasAramAM ghaNA ghera du:kha ApanAra evA svajanA uparanA kRtrima snehathI ane saryu. A chatraleAkamAM eka mAtra dharma ja mAtA, bandhu, mitra, svajana che, tema ja aMta, yaza, kalyANa ane tuSTi karanAra, che, stra ane mAkSanA hetu hAya teA ekalA dharma che, te dharmanuM pAte ane bIjAnI pAse pauSadha, sAmAyika AdithI pAlana karavuM ane karA - Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susa8 cara vavuM, hamezA tene upadeza Apavo. A dhama ja bhavAMtaramAM jIvanI sAthe nachI AvanAra che. jarA rAkSasI A jIvalekamAM A manuSya janma ane samama dharma sAmagrI je samyaga jJAna darzana ane cAritrane sAdhI ApanAra che te ghaNuM dulabha che, je AyuSya hAya, te ja darzana, jJAna ane cAritranI sAdhanA zakaya thAya che. paraMtu hAthanI aMjalimAM rahelA jaLanI jema AyuSya to niraMtara zraTatuM jAya che, kSINa thatuM jAya che. jema jema AyuSya tema tema dararoja zarIranuM bala, zakti, vIrya ghaTatuM jAya che, ema karatAM kharI hAMDalInI jema A deha asAra banI jAya che. tethI karI A deha tapa, jJAna, cAritrasupavitra anuSThAne sattara vagere dhAraNa karavA samartha nathI jarAkSasInA kavalane prApta thayela A gAtra eAsarI thayela sattavALuM banI gayuM che. taNapaNAmAM je dehane khIne tene utsava thato hato, tenuM ja rU5 vRddhapavAmAM dekhIne uga thAya che. are! vRddhapaNAmAM maratakanA kALAkeza rAkeda banI jAya che, cAmaDI upara karacalIo dekhAya che, keTalAkanA ghalelaka sarakhA dAMta hAlI jAya che, keTalAkanA sarva dAMta paDI jAya che, zarIra zebhA uDI jAya che, eTaluM ja nahiM paNa vRddhapaNAne dekhAva bhayAnaka banI jAya che. ghAsanA patra upara rahela jaLabindu sarakhA caMcaLa ane kSaNabhaMgura jIvitavALA zarIramAM paMDita janee kSamAtra paNa masatA karavI jogya nathI, te jyAM sudhImAM vRddhAvasthA na ramavI pahoce zarIranAM inidAnI tAkAta Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarA rAkSasI ochI na thAya, tyAM sudhImAM sarva prayanathI satata dhamane udyama kare joIe, te te pharI sarva prakAre sAvana, tyAga karI sarva vitine svIkAra karIe, te ja mekSanA kAraNarUpa banI zake che. te sarvavirati pAMca mahAvrata dhAraNa karavA svarUpa jaNAvelI che. bhavasamudramAM DUbatA chavane nAva samAna hoya te mAtra eka yatidharma che. A samagra jagatamAM tenA jevo bIjo koI zreSTha dharma nathI. siddhonu, devenuM ke manuSyanuM je sukha che, te meLavI zakAtuM hoya te sUArI rIte ekaThA karelA AvA kahelA dharmathI ja meLavI zakAya che, te atyAre AvA prakAranuM manuSya paNuM vagere dulabha dharma-sAmagrI meLavIne jo tame cAritramAM udyama nahIM karo to tamane bIjuM ke zaraNabhUta thavAnuM nathI. AvuM suMdara badhiratna prApta karIne bhaviSyanI AzAe ahI dhamanI ArAdhanA nahiM karaze, te bIjA bhavamAM ahI gumAvela bedhi ratna pharI pAchuM kevI rIte meLavI zakaze? brAhmaNue jyAre jAtismaraNathI A seva kahyuM tyAre tyAM gAviMda brAhmaNa pratibaMdha pAmIne kahevA lAgyuM ke, "he priyA! meharUpa mahAkAdavamAM khUMcelA evA mane te Aje bahAra kheMcI kADha. he A ! Aje have huM pravajyA aMgIkAra karIza. tyAre brAhANI kahevA lAgI ke, "meharUpI aMdhArI rAtrimAM bhava maMdira viSe pramAdarUpI agni bhaDake baLI rahe che, ajJAnarU5 nidrAmAM udhI rahelA temAMthI tame atyAre kharekhara jAgI gayA che. saMyamI AtmAo dravyathI sutelA heya, to paNa teo bhAvathI jAgelA jANavA, adharmI mithyASTio jAgatA hoya te paNa sutelA jANavA, tyAra pachI aneka nara ane nArI tathA pitAnI patnI sahita geviMda brAhmaNe zruta Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sasaDha caritra kevalI zrI guNadhara AcAryanI pAse dIkSA aMgIkAra karI. samyaga prakAre samyaphala, jJAna, cAritra lAMbA kALa sudhI ArAdhIne teo e te ja bhale siddhipadane pAmyA brAhmaNa sulabha-bodhI kema thaI? have gautamasvAmIe pUchayuM ke, "he bhagavaMta! A brAhmaNIe evuM zuM sukuta karyuM hatuM ? jethI te sulabhabedhi ane ghaNA lokane pratibaMdha karanArI thaI? prabhue uttaramAM jaNAvyuM ke, AgalA bhavamAM teNe zalyarahitapaNe AleyaNA karI hatI ane je pramANe gurue prAyazcitta ApyuM hatuM. te pramANe tenuM sevana paNa karyuM hatuM. nirmaLa cAritra pALIne te IndranI agra mahAdevI thaI hatI. tyAMthI vIne te ahiM A prakAranI brAhmaNI thaI che, pharI gautame pUchyuM ke, zuM A bhavamAM zramaNa hatI? bhagavate kahyuM ke, A AgalA bhavamAM zreSTha gacchAdhipa AcArya hatA. he bhagavaMta! maryAdita saMsAravALA te AcAryanA AtmAe mAyA karIne pApI strIveda kayAre ane kevI rIte bAMda? je strI samagra pAponAM sthAnarUpa che. paMDita pusathI niMdAyelo sIveda ayazanI khANa, kajiyA, phaleza, kalaMka, doSa samUhane eka nidhi che, he gautama! te mahAnubhAva evA AcAryanA bhavamAM to teNe mana, vacana ke kAyAthI apa paNa mAyA karI na hatI. te eka vakhata bharatamAM cauda ratnanA svAmI cakravatI rAjA hatA, keIka divase bhavanA bhayathI bIdhelA teNe sugurunA caraNa-kamalamAM dIkSA aMgIkAra karI. grahaNa-A sevanarUpa be prakAranI zikSAne abhyAsa karyo, krame karI sUtra, artha tadubhayane tathA vidhi-niSedha usa-apavAda, naya-nikSepAdikane Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAhmaNI sulabha-mAdhi krama thaI? yathArtha jANanAra-prerupaNA karanAra thayA eTale gurue tene sUripadyane viSe sthApana karyAM. .. pAMca prakAranA jJAnArdika AcArane AcaratA, tathA prakAzita karatA, hamezAM nirdela chatrIza sUrinA guNAne dhAraNa karatA cugapradhAna thai vidhithI gacchanuM pAlana karatA hatA huM gautama! AgalA bhavamAM karelI mAyAnA kAraNe devIpaNe utpanna thayA. he bhagavaMta! teNe evI kevI mAyA karI ke, jenA vipAkathI srIve bAMdhavAnuM kAraNa manyuM? tyAre prabhue kahyuM ke, he gautama ! brAhmaNInA bhava pahe- lAMnA lAkhamAM bhatramAM te kSitipratiSThita nagaramAM sAmata rAjAnI rupI nAmanI kumArI hatI, kAika samaye vivAha thayA pachI tarata ja tenA bhartAra mRtyu pAmyA, zAka pAmelI putraune pitAe kahyuM ke, he vatse ! jene pratikAra karI zakAtA nathI, evA pUrve karelA kasamUhanA A vipAka che ema samajIne have tuM dharmImAM sArI rIte udyama kara. * he putrI ! hu tane pAMcaseA gAme ApuM chuM, tenI AvakamAMthI tuM jinabhavanA karAva, uttama prakAranAM puSpA caMdranASTithI nitya tIrthaMkaronI pUjA tIrthaMkaronAM pAMca kalyANakInA divaseAmAM vividha prakAranA ranAtrAdi mahe-tsava, phaLa, naivedya AdithI pUjA kara, paraleAkeApakArI dharmAMnuSThAnamAM sahAya karanAra zrAvake ne zrAvikAone vilepana, vasu, AbhUSaNa vagere ApI temanuM sanmAna kara, (100) tathA sAdhu bhagavatA ane sAdhvIjIone nyAyA- pArjita, prANuka, eSaNIya bhAta-pANI, pAtra, zayyA thyAdi sayamanA sAdhanabhUta upakaraNeA pratilAbha, dIna, anAtha, vyAdhigrasta, AMdhaLA, laMgaDAM dAridracathI parAbhavita thayelA, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saDha caritra zarIrathI azakta thayelAne haMmezAM anukaMpAthI dAna Apavizuddha samyaphatra dhAraNa kara, utama zrAvaka dharmanuM sevana kara, jethI anyabhavamAM seMkaDo du:khane kAraNabhUta vaidhavya prApta na thAya, tyAre apUrNa netravALI 2pI gadgad svare kahevA lAgI ke, he pitAjI ! huM bahu jANatI-samajatI nathI, paraMtu mane jaldI kAkaDe A traNe bhuvanamAM Apane nirmala yaza vikhyAta thayelo che, caMdra sarakhuM ujajavala ApanuM kula che, strIo haMmezAM capala svabhAvanI hoya che, tethI kadAca ApanA ujvala yaza ane kulane mazIna kUcaDe ApI kalaMka lagADanArI thAu to? he pitAjI! ghaNA bhAge strIo jema parvatanI nadI nIce gamana karanArI heya tema nIcagAmI, vidyatanI jema capaLa hRdayavALI ane kALA sApa sarakhI kuTila hoya che. prAtaHsamayanA dIpaka ane saMdhyAnA raMga samAna anukrame neha vagaranI ane rAga vagaranI hoya che. Apane vadhAre zuM kahevuM? he pitAjI! kRpA karI kArDa-citA taiyAra karAve, jethI aneka doSanA bhaMDAra sarakhA mArA A dehane bAkI bhasma karuM, A sAMbhaLI sAmaMta rAjA cittamAM vicAravA lAgyA ke, yuvatIomAM meTA guNagaNavALI jenI AvI putrI che, e hu dhanya chuM. ahe! AnI uttama buddhi, ahe ! Ane viveka, aho! AnuM suMdara zaiva, aheapUrva virAgya, ahe! kulakalaMkane ane bhIrutA, je samagra gunA ziromaNi sarakhA haittama zIla AbhUSaNathI vibhUSita che, kharekhara A namanIyA che ane kSaNe kSaNe mahAguNenA kAraNe Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha prakAranA tape pUjanIyA che. A aneka guNayukta evI A putrI jyAM sudhI mAre ghare raheze. tyAM sudhI mArI zuddhi che. te sivAya bIjA anekanuM zuM prajana che? ema vicArIne rAjAe vAsalya sahita A bAlAne kahyuM ke, he putrI ! putra vagaranA mane tuM putra samAna che. bIjI vAta tane e kahuM chuM ke, he putrI ! tIrthakaree cAhe tevA saMkaTamAM paNa dhagadhagatI jvAlAvALA bhaDabhaDatA agnimAM AtmAne nAkhI AtmahatyA karavAnuM kaheluM nathI kadAca agni praveza karavAthI kSaNavAramAM svarga ke mokSa maLI jato hoya, te duSkara evAM dAna, zIla, tapa vagere anuSThAna keNa kare? he putrI ! aneka bhavanAM ekaThAM karelAM pApene jema kAThasamUhane agni bALI bharama kare, tema saMyama rahita karela tapazcaryA pApakarmane bALI bhasma kare che. mATe prazAnta cittavALI banI tArI zakti anusAra cAritra ane tapatu sevana kara. kevA kevA prakAranI tapazcaryA? lAgalagATa be, traNa, cAra, pAMca upavAsa vagere, 15 divasanA, eka mahinAne upavAsa kara, he vase ! jinezvaroe bIjA paNa dukara tapa kahelA che, jevAM ke vividha prakAranA tape. 1 guNaratna saMvatsara, 2 AyaMbila vardhamAna tapa, 3 ekAvali, 4 ratnAvali, 5 kanakAvali, 6 muktAvali, 7 zreNu tapa, 8 ghana, 9 pratara, 10 varNa, 11 pratimA, 12 thava, 13 vamadhya, 14 laghusiha niSkrIDita, 15 mahAsiMha0 16 bhaTTa pratimA, 17 mahAbhaH pratimA, 18 sate bhadra pratimA, pada sava bhadra pratimA, tathA 20 sapta samamikA, 21 aNa aSTami, 22 nava navamI, upadhAna tapa A vagere Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susa, caritra tapa jinezvarae kahelAM che. paMcamI tapa, dIkSA, jJAna, nirvANa vagere kayANukenA tapa, Idriyajaya te sivAya bIjA paNa ghaNAM prakAranAM tapa [pravacanasAradvAra, tavArtha sUtra Adi prAcIna granthomAM ] jaNAvelA che. A tapa karmakSaya karavA mATe karavAnA che. je mATe kahevuM che ke : - "tapa ke keIpaNa dharmAnuSThAna ArAdhanA A lekanA sukha mATe, paralokanA sukha mATe, dekIti Adi mATe karavAnuM nathI, paraMtu tapazcaryA karmanI nija (kSaya) karavA mATe karavAnI hoya che. A prakAre vidhipUrvaka karelA tapathI nakkI mekSanI prApti thAya che. he vatsa! kheDuta dhAnya vAve, tyAre vacamAM AnuSaMgika ghAsa paNa meLave ane mukhya phala dhAnya paNa meLave, tema tapa Adi dharma karatAM mokSa na maLe tyAM sudhI AnuSaMgika kala tarIke manuSyanA ane devakanA sukhe paNa ahiM prApta kare che; mATe he putrI ! A tAre khoTe Agraha choDI de ane tuM zrAvaka-dharmanuM pAlana kara, ema kahIne rAjAe pitAnA aMta:puramAM eka sevakane samarpaNa karI. tyAra pachI rajata-cAMdI sarakhA ujajavala cittavALI pIkumArI traNe saMdhyA samaye jinezvaranI pUjA, zratanuM adhyayana tapazcaryA, sAmAyika, pratikamaNa, pauSadha Adi karavA lAgI, vividha prakAranA dAna, sAdhamikanI bhakti, dIna ane duHkhIone anuka pAdAna ityAdika kAryo karavAmAM sukhapUrvaka dharmamAM lIna thayelIne samaya pasAra thavA lA, keIka samaye rAjA samAdhi pUrvaka paMyatva pAye, tyAre maMtrI, senApati vageree A traNa karI nirNaya karyo ke, "A rAjAne rAjyapAlana karanAra ke putra nathI, te Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarAgadaSTithI kumAranu alAkana ik zIlanA prabhAvavALI A rUpIkumArI samagra rAjyanA nirvAha ko.' ema nakkI karI teoe tene rAjya upara sthApana karI. tyAra pachI te nItithI rAjyanu pAlana karatI hatI ane sAmata maMtrIe sAthe rAjasabhAmAM besatI hatI. sarAgaSTithI kumAranu' avaleAkana. { kaiAika divase te sabhAmAM beThelI hatI, tyAre duya evA yauvana yanA kAraNe rAgavALI najarathI zIla sannAha nAmanA sAmata putra tarapha teNe lAMkhA kALa sudhI vikAravALI dRSTithI nirIkSaNa karyuM. je sAmatra putra saumyatAvaDe caMdra jevA, hakAMtithI sUrya sarakhA. rUpAtizaya guNeADe devAMganAone paNa ramaNIya hatA. vaLI te jIva, ajIvA kinA svarUpanA jANakAra, vinayAdi guNavALA, zIlavA vibhUSita zarIravALA ane nirprantha pravacanamAM jene ve paNa calAyamAna pharI zakatA na hatA. rAmavALI dRSTithI dekhatI kuMvarIne dekhIne kumAre vicAryuM' ke, nakkI A kAma paravaza anelI che,' kahevu che ke jo koI zvAsa letu aTakI jAya, na mele, hRdayamAM eka dhyAnathI vicAraNA kare AvA prakAre lAkha manuSyonI aMdarathI madana paravaza thaye. lAnI dRSTi jANI zakAya che. A samaye iMgita AkArathI kumAre tenA manebhAva jANI vicAryu ke, ANe manathI zilatuM khaMDana karyu, kharekhara AvI jina vacana-bhAvita mativALI hovA chatAM sugurunA upadezanI avagaNanA karI. palakanA bhaya na pAmI, sabhA ma'DapamAM beThelA lekethI lajjA na pAmI, kharekhara peAtAnA AtmAne kalakita karyA, AvA zrI svabhAvane dikSAra thAe, * A jIvaleAkane viSe - ' Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ surata caritra jIvanuM zIla e ja uttama rUpa, saubhAgya, paMDitAI, AbhUSaNa ane jIvita che, bIjuM uttama puruSane mATe kaI na bolavAnuM bole, athavA kalaMka lAge te tenA mATe mAraNa gaNAya, je vaLI prANa tyAga kare te to sarva prANIo mATe sarakhI jagata-sthiti gaNAya che. to have atyAre mAre zuM karavuM ? hu rAjasabhAmAM beThele chuM. kuvarIe rAgadaSTithI ghaNA lAMbA samaya sudhI mane joyA karyo. sabhAmAM beThelA le zuM vicAraze? tema ja mArA mATe mArA mitre, svajane, ahiM rahetA mArA guruo mArA mATe kevo abhiprAya bAMdhaze ? e sivAya uttama kuLamAM janmelI hovA chatAM paNa mArA nimitte A bicArI ghera aMdhakAravALA bhavakRpamAM DubI moze, to have atyAre mAre dezAtara gamana karavuM e ja egya che ane cogya samaya prApta thAya, eTale nakkI niravagha pravrajyA aMgIkAra karIza.' ema vicArI pitAjI svajana vagerene manAvIne jinezvarane praNAma karIne sajajana puruSanA mana sarakhI saraLa vicitra latA (soTI) prahaNa karIne kumAra musApharI karavA lAgyA. jatAM jatAM hiraNya ukaDika nAmanI nagarIe paho. tyAM vicAravA lAgyuM ke, " hama gurune meLApa na thAya tyAM sudhI ahiM kAIza. bIju lokethI sAMbhaLyuM che ke, vicArasAra nAmano A rAjA nAma sarakhA gujuvALA che, tenI sevA karIza, to kadAca te paNa pratibaMdha pAme. ema manamAM maMtraNA karI rAjA pAse jaI praNAma karyA, tenA guNAthI rejita thayelA manavALA te rAjAe paNa pitAnI pAse besADa, kaIka divase kauravapUrvaka rAjAe Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 sAgaraSTithI kumAranuM avalokana kumArane pUchayuM ke, "tArA hAthamAM A mudrikA konA nAmathI aMkita karelI che? khATalA kALa sudhI kayA svAmInI sevA karI ane tene tyAga kema karyo? kumAre kahyuM ke, jenI A mudrA che tenI sevA karI. rAjAe pUchyuM ke, tene kyA nAmathI zabda karAya che? tyAre kumAre kahyuM ke, jamyA vagara tenuM nAma grahaNa karAtuM nathI. rAjAe pUchayuM ke kema? te ke te cakSakazIla che mATe A eka meTI kathA che, keIka samaye nirAMte kahIza. bhAjana karyA pahelAM tenuM nAma grahaNa na karAya, tenuM paNa kAraNa e ke he naravare ! te divase tene jananI prApti na thAya te vismaya pAmelA rAjAe tarata ja tyAM bhejananI sAmagrIo ane rasavatIo maMgAvI ane kumAra tathA bIjA parivAra sAthe bhojana karavA beThe, tyAM jamaNA hAthamAM kavala prahaNa karIne rAjAe kahyuM ke, "he kumAra! have kahe te cakSukuzIlanuM zuM nAma che je koI prakAre devage ekadama ane bhejanamAM vidana Avaze, te tenI pratyakSa pratIti rakhavAthI huM mArA parivAra sahita pravajyA aMgIkAra karIza. tyAre kumAre kahyuM ke, niSphala karelA manuSya-janmavALI adhama cakSakazIlavALInuM nAma " pI" che. te samaye vacanadevIe kumAranuM vacana niSphala na thAo tema dhArI manathI ja kArya sAdhanArI teNe ekadama zasainya tyAM ANyahe gautama! te samaye rAjadhAnInI cAre bAju sainya vITalAI gayuM. kSobha pAmele rAjA kumArane praNAma karIne ekadama bhAgavA lAgyo, Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra pitAnA zIlanI parIkSA, A samaye kumAre ema ciMtavyuM ke, "svAmI vagaranA A rAjyamAMthI nAsI javuM te yogya nathI tema ja atyAre mAre yuddha karavuM te paNa egya nathI. meM koinA prANune na haNavAnI pratijJA karelI che, bIjuM daSTikuzIlanuM nAma grahaNa karavAnuM kula paNa pratyakSa dekhyuM che. bIjI vAta hAla bAju para rAkhuM, paraMtu hAla tarata huM agAra sahita anazana svIkAruM, jethI trikaraNa zuddha mArA zIlanI parIkSA karUM. je mATe kaheluM che ke - nirmala zilane dhAraNa karanAra evA purone kALakTa viSama jhera amRta samAna banI jAya che, bhaDabhaDa karatI agninI jvAlAe paNa jaLa sarakhI zItaLa banI jAya che. te samaye kumAre kahyuM ke, "je huM kaI prakAre manathI paNa kuzIlavALo thaye hau, te sanya mane prahAra karI haNI nAkhe ane jo ema na hoya to sainya baMdhupaNuM pAmo' Ama belIne " nAM ? ema uccAraNa karIne jyAM kumAra cAle, tyAre zatru yoddhAo kahevA lAgyA ke, A ja rAjA che. temane kumAre kahyuM ke, "huM ja rAjA chuM, jaladI Ave, mA deha upara prahAra kare. jo tamArAmAM parAkrama hoya te sAmA AvI jAva, eTale taravAra ugAmIne te sukSaTa-samudAya tyAM AvI pahoMcyA yamarAjA sarakhA vikarALa mukhavALA "haNe haNe, mAra mAre ema belavA lAgyA. "he gautama! A samaye pravacana devIe te sarve yoddhAone tyA thaMbhAvI dIdhA, jethI karIne lepyamatha pUtaLI sarakhA ceSTA vagaranA banI gayA, AkAzatalamAM rahela pravacana devIe pratyakSa thaIne Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAja parivAra sahita kumAranI dIkSA 19 harSapUrNa hRdaya pUrvaka AvuM vacana saMbhaLAvyuM ke, je koI meru parvatane calAyamAna kare, samudrane sukavI nAkhe, cavartIne jitI jAya, te paNa kadAca reSAyamAna thAya te paNa zIla dharanAra puruSanI sarakhAmaNImAM AvI zakate nathI. kharekhara te ja nirmala pitAnA phalarUpa AkAzatalamAM caMdra samAna uttama puraSa che, te ja traNe lokamAM pUjanIya che ke, je nirmala zIlanA guNathI yukta che. parama pavitra, uttama puru vaDe sevAyela, samagra pApane daLI nAkhanAra sarvottama sukhano bhaMDAra evuM zIla A jIvalokamAM jayavaMtuM varte che. to he leke! tAmasabhAva-dhane tyAga karIne A zIlasannAha mahApuruSanI sevA karo ema kahIne tevIe tenA upara puSpavRSTi karI. A samaye kumAra mUcha pAmyo ane thoDI kSaNamAM mUccha utarI gaI ane bhAnamAM AvyuM eTale kumArane jAtismaraNa jJAna thayuM ane sAthe avadhijJAna pAmyuM. rAja parivAra sahita kumAranI dIkSA. A samaye pelA nAsI gayelA rAjAe potAnA gupta purAne maNi. motI vagerethI pUrNa nagarImAM kumAranI kevI sthiti che? tenI tapAsTa karavA mokalyA. teo uttama prakAranA azvo upara ArUDha thai parvatanI guphAmAMthI nIkaLIne tyAM jaldI pahoMcyA ke, jyAM kumAra hatA, te carapuruSee kumArane jamaNuM hAthethI mastakanA keza-loca karato temanI AgaLa devatAo dIkSAnAM dharmopakaraNathI bharelI chAbaDIne hAthamAM gharIne AgaLa ubhelA , tathA keTalAka devatAo jaya jayakAranA zabdo karI rahelA che - e savarUpe kumArane dekhyA, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. asara thA A vRttAnta rAkhIne-jANIne vismaya pAmelA teNe pAchA jaine potAnA svAmI-rAjAne nivedana karyA. te rAjA paNa parivAra sahita tarata ja tyAM AvyA tyAre jenA upara saudharmaindra chatra dhAraNa karIne rahe che, suvarNa-kamala upara birAjamAna thaI devo ane manuSpone dharmopadeza ApatA avadhijJAnathI asaMkhyAtA janmanA anu vela pitAnuM caritra, sukha-du:kha tema ja pitAne samyaphava prApita kevI rIte thaI? te zrava jaNAvatA evA kumAramunine dekhyA. tyAra pachI munivarane vaMdana karI dharma sAMbhabanIne savega pA eTale parivAra rahita pravajyA agIkAra karI, tenI sAthe zatru rAjAe paNa dIkSA aMgIkAra karI he gautama! A samaye cAre nikAyanA devoe tathA vIoe AkAzamAM dudubhi vagADIne A pramANe u6ghoSaNA karI : re, anu, dine vaDe caraNa-kamalamAM namana karAyelA hamezA dura cAritrane dhAraNa karanArA ! he munivara ! tamAre jaya thAo, rega, zeka, ja, sarahane haraNa karanAra! traNe jagatanA jIva atrane zaraNabhUta he muni ! taye jayavaMtA va. he durjaya moha-subhaTane jitanAra ! ghaNA bhavya jIvone suMda2 dha payADanAra ! tame jaya pAme, guNa-samudAyanA rAmAmamathI zAbA pAmelA! sahelAIthI kAmadeva jeThAne harAvanAra he munivare! tamAre jaya jayakAra thAo. he atisuMdara varane bhaMDAra ! zIlacaMtAmAM prathama rekhA prApta karanAra munIzvare ! jaya pAme. dharmavRkSane siMcanAra jaLavALA megha mAna priya putra mitrane snehano tyAga karanAra, ghaNA prakAranA saMzayarUpa rajane dUra karavA mATe vAyu harakhA, su sAradevAnaLane olavavAmAM nIra samAna, mAyArUpa pRthvIne Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAja parivAra sahita kumAranI dIkSA - ~ukheDavAmAM sArA haLa samAna, yunivamAM meruparvata samAna vane dhAraNa karanAra he munIzvara ! tame jaya pAme. kharekhara te ja mAtA dhanya che, traNe leka jenA caraNakamalamAM namelA che, evI te ja mAtA dhanya che ke jenA udaramAM IthI namela caraNa-kamalavALA evA Apa rahelA hatA. tyA savAMganAoe harSathI nAthAla karyo, tyAra pachI AcAryane vaMdanA karI devasamUha potAne sthAne paha, bhagavaMta paNa sUryanI jema navA navA kSetramAM vicAravA lAgyA ane suMdara dezanArUpI kiraNe vaDe bhavya kamalAne pratibaMdha karatA hatA. indrabhUti gaNadhare pUchayuM ke, "he bhagavaMta! kayA sukRta karmanA kAraNe te sulabhabedhi ane jAtismaraNavALA thayA? tyAre vIra bhagavate kahyuM ke, "A pUrva bhavamAM jene tRNa ane maNi, DhekuM ane suvarNamAM samabhAva pariNAma hatA, tevA uttama sAdhu hatA, te keIka samaye upayoga rahitapaNa vacanane prAga karI vacana daMDanuM pApa upArjana karyuM. tyAra pachI gurue upaderola prAyazcita te pApanI zuddhi mATe karyuM. samagra pApakAyanA mayathI maunavrata dhAraNa karyuM. tyAMthI devaleke gayA. tyAMthI cyavelA A zIlaanAha sulabhadhi mahAnubhrAva svayaM buddha thayA pachI A AcArye pitAnuM parimita AyuSya bAkI raheluM che? - ema jANIne ajitAdi tIrthakaronA kalyANakathI pavitra evA sametaparvata tarapha prayANa karyuM. vihAra karatAM karatAM mAgamAM kSitipratiSThitanagara AvyuM, eTale rupI sajA maparivAra vadana karavA mATe tyAM AvyuM, AvIne vidhipUrvaka meharahita munIzvarane badanA karI bhUmipITha para beThe; eTale AcArya bhagavaMte dezanA ApI Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra A jagatamAM indrapaNa, ahamipaNuM, cakravartI paNuM sulabha che, paraMtu jinama prApta tha ati durlabha che, kAraNa ke, sadaguru-samAgama vagara jinadharmanI prApti thatI nathI. bhavasamudrathI pAra pamADanArA ati prasana thayelA guruthI samyaphava-deva, guru ane niSkalaMka dharma jIva jANuM zake che, aDhAra doSa rahita, cetrIza atizayavALA deva hoya che, pAMca mahAvratathI yukta chatrIza guNasahita guru hoya che, bhavaphUpamAM paDatA jIvane bacAvanAra e ahiMsA lakSaNavALo dharma che, te sAdhu ane zrAvaka ema be prakArane dharma vahecAyelo che. sAdhudharma te kahevAya, jemAM zatru-mitra pratye samAnabhAva thAya ane pApavALAM sarva katane trividha-trividhe tyAga karavAnuM hoya e yatine dhama jaladI nirvANa sukhane utpanna karanAra che. (300) gRhastha athavA zrAvakadharma te samyaktva sahita aNuvrata-zikSAvratAdithI yukta, dAna, zIla, tapa ane bhAvanAvALe che, je krame karI paraMparAe zivamukha ApanAra thAya che, have rupI rAjAe AcArya bhagavaMtane kahyuM ke, bhavasamadramAM DubatI evI mane atyAre atidurlabha ApanA caraNarUpI nAvanI prApti thaI. he nAtha! kaSA vaDe A jagata te baLI-jhALI raheluM che ema mAnuM chuM, to tene zAnta karavA mATe mane dIkSA Apo. tyAre gurue kahyuM ke, "AvA dharmakAryamAM vilaMba na karIza.tyAre rAjAe sAmaMtAdikane pUchyuM ke, "A viSayamAM tamAruM mana kevuM che? sAmaMtAe kahyuM ke, "he naranAtha! je tamArI mArga te amAre mArga, rAjAe te pramANe kabUla karyuM. parivAra sahita rupI rAjAe vidhi pUrvaka dIkSA aMgI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ roja parivAra sahita kumAranI dIkSA kAra karI, pachI kSIrastrava labdhivALA gurue A pramANe hitazikSA ApI- "durlabha evI manuSyAdika dharmasAmagrI tame meLavI che, te ahIM cAritra pAlanamAM prasAda na karo. hitopadeza dareke sAMbhaLIne ame ema IrachIe chIe kahIne be prakAranI zikSA grahaNa karIne sAdhuo guranI sAthe ane rUpI te pharI gurUNI sAthe vicAravA lAgyAM. mahAguNothI gauravavALA AcArya bhagavata krame karI vicaratA viyaratA aneka vRkSa samUhathI AcchAdita sameta parvatanA zikhara upara AvI pahoMcyA. jinabhavanamAM jaIne harSathI ullasita samagra remAMcavALA thaIne AcArya bhaktithI tIrthanAthane vaMdana karI A pramANe stuti karavA lAgyA. ghaNuM bhavanAM ekaThAM karelAM pApone bALIne jeo ahiM ekSapadane pAmelA che evA traNe jagatane vaMdanIya ajita vagere tIrthanAthane hu vaMdana karU chuM. mehane jitanArA ajitAdi jinavarendro ! mArA du:khane kamane kSaya karaje, mane samAdhimaraNa ane badhirANa Apaje, A pramANe jinezvarane namana karIne AcArya bhagavata rAta zikhara upara muninA parivAra sahita salekhanA karavA lAgyA. A samaye rupI sAvI zIlasannAharine praNAma karI vinaMti karavA lAgI ke "he bhagavaMta! mane paNa ahiM saMlekhanA karo, tyAre gurue kahyuM ke, "he vatsa! AleanAdika karIne, pApa-malane pakhALIne tyAra pachI vidhithI salekhana aMgIkAra kare. nirmaLa bhitti upara citarelA citrAmaNa ramaNIya zobhe, tema sUtramAM zalyarahita jIvone lekhanA kahelI che, Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaTha carita - - prAyazcitta adhikAra, pratisevA ane pratisevakanA doSa ane guNe, gurunA guNe, saMyama vizuddhinA guNe, sArI rIte AlecanA na karanArane hita-zikSA ApavI. temAM prati sevAnA daza prakAra te A pramANe 1 irSa, 2 prasAda, 3 anAma, 4 sahasAkAra, 5 Atura, 6 Apatti, 7 zakita, 8 bhaya, 9 praSi ane 10 vicAraNA kudavuM doDavuM vagere darpa kahe vAya, kaMdarpa karavo te pramAda, bhUlavuM te anAga, akasmAta te sahasAtkAra, bhUkha, tarasa, vyAdhithI gherAyela heya ane je Apa sevana kare, te Atura kahevAya, vyAdikanI prAptimAM cAra prakAranI Apatti thAya che, AdhAkarmAdikane ane za kare te zakita, siMhAdikathI bhaya, krodhAdikathI paSa ane bAkImAM vicAraNA pratisevaka-AlecakanA daza doSa kayA? (1) kaMpAvIne arthAt veyAvastha AdithI gune prasanna karI Alecana kare jethI ochuM prAyazcitta Apeema vicArI tenI pAse AlocanA kare, (2) anumAna karIne athata atie95 aparAdha jaNAvavAthI ochI AleyaNA Ape, vagere gurunA svabhAvanuM anumAna karI AlocanA karavI (3) je aparAdha bIjAe joyela hoya, tenI ja AlocanA kare, gupta aparAdhanI AlocanA na kare. (4) mATA nI AlocanA kare, nAnAdAne To mAne ja nahi, evA nAnA aparAdhanI avagaNanA karI tenI AlocanA na kare. (5) athavA sUmane Ave, jema ke raja vagara lAlanI sUchI lIdhI hoya, evA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAyazcita lenAranA puNe paNa nAnA aparAdhonI AlocanA kare, manamAM mAne ke nAnA aparAdhothI karanAra moTA dene kema na Ale? ema guru samajaze. eTale meTA roSane chUpAvI nAnAne Ale. (6) aspaSTa svare, guru na sAMbhaLI zake tema AlocanA kare. (7) bUma-baDA pADI evA zabdothI bele ke guru samajI na zake, agara bIjAo sAMbhaLe tema AlocanA kare. (8) ghaNuonI pAse ekanA eka roSetuM prAyazcitta kare, (9) chedagraMtha na jANatA hoya tevA ajAsunI pAse AvecanA kare, ane (10) piote jevA aparAdha karyA hoya, tevA aparAdha karanAra guru pAse AlocanA kare samAna doSavALA gurunI pAse sukhethI zarama vagara ke pragaTa karI zakAya, ema je je aparAdha je je gurumAM hoya tenI tenI pAse te te aparAdha Ave. AlecakanA daza dA kahIne have AlecakanA guNa jaNAve che, te A pramANe prAyazcitta lenAranA guNe. (1) jAtivaMta, (2) uttama kulavALe, (3) vinayavaMta, (4) zAnta, (5) Indriyone jitanAra, (6-7) zAna-darzanacuta (8) upatApa na karanAra, (9) saraLatAyukta, (10) cAri vaMta uttama jAtivALe ghaNu dhyAne azubha kArya na kare ane thaI jAya te AlocanA laI le, kulavAna hoya te gurUe Apela prAyazcitta yathArtha vahana kare, jJAnI hoya te kArya kAryane jANe, dazanavALA zuddhinI zraddhA kare, cAritravALe prAyazcita svIkArI karI Apa, bIjAM para rAmajI zakAya tevAM che, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra AlecanAcAryane guNe. jenI pAse AlecanA levAnI hoya te AlocanAcAInA 8 guNe. (1) AcAravAna-jJAna ane kriyA sahita jJAnAdi pAMce AcArenuM pAna karanAra, kAraNa ke evA guNuM gurUnuM vacana zraddhA karavA lAyaka thAya che. (2) avadhArAvAna, ziSya-Alocake kahelA sava aparAdhane yAda rAkhanAra, jethI bhUlyA vagara darekanuM prAyazcitta ApI zakAya. (3) vyavahAravAnuM eTale AgAma-suta-AzA-dhAraNA ane jita e pAMca paikI ke anyatara eka vyavahAranA jANakAra, vyavahAranA jANakAra hoya te ja yathAyogya prAyazcitta ApI zake, temAM prathama Agama vyavahAra kevaLI, mana:paryava, avadhi, caudapUrva, dazapUrva, nava pUrva jJAnavALAnA samayamAM hoya che. bIjo vyavahAra ATha pUrvathI mAThI ghaTatAM ghaTatAM eka ke ardhA pUrvanA jJAnavALAone tathA 11 aMza, nizItha Adi samagra zratanA jJAtAo mATe heya che. trIje AzAvyavahAra-paraspara dUra dezamAM rahelA be gItArtha AcAryo jevA ke Alocaka ane AlecanA ApanAra e bene heya che. teo gUDha sAMketika zabdo dvArA AlecanA denArA-lenArA heya che, eTale ke saMdezapatra laI janAra na samaje tevA gupta saMsAvALA zAmAM gItAtha Alecaka pitAnA aparAdho jaNAve ane javAba paNa te ja pramANe gupta zabdothI ja mokalAve. evI rIte teo be ja samaje-tevI rIte AlocanA denAra-lenArane AjJAvyavahA2 samaja. ceAthe dhANAvyavahAra arthAt gurUe nAnA-moTA aparAdhamAM je rItie prAyazcita ApyuM hoya, te jANI dhArI rAkhanAra ziSya Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gItArtha- vaNA 27 gurUnI gerahAjarImAM tevA aparAdhavALAne te prAyazcitta tevI rIte Ape, te pAMcame jita vyavahAra, AlamamAM jaNAveluM che ke, tethI ochuM agara vadhAre prAyazcitta ApavAnuM paraparAthI je cAlu heya, te jita ane tenAthI cAle, te jitavyavahAra jANa, vartamAnamAM e mukhya che, A pAMca pikI kaI paNa vyavahArane jJAtA te vyavahAravAnuM kahevAya, (4) uvalaka-arthAt lajjAne dUra karAvanAra eTale prAyazcitta lenAra zaramathI re kahI zakti na hoya to zarama dUra karavI je rIte dekhe lAgyA hoya te pramANe pragaTa karAvavA utsAhita karAvanAra, AvA guNavALA AlecanAcArya aparAdhIne aneka prakAre upakAra karI zake che. (5) prakRthvI eTale Alocake kahelA doSenuM prAyazcita ApIne tenI atyaMta zuddhi karAvanAra, (6) aparistrAvI arthAt AlecakanA de bIjAne na kahenAra, je tenA re jANIne bIjAne kahe to AloyaNa lenAra bahAra halake paDe, tenI nindA-laghutA thAya. (6) apAconA jJAtA arthAt dukAla, zarIra dubaLatA amara AloyaNathI bhaviSyamAM thanArA lAbha, na levAthI geralAbha narakAdi-bedhidulabhatAdi nukazAna samajAvanAra, (8) ni java-nibhAvanAra arthAta Alecaka jevI zaktivALe te pramANe prAyazcita ApanAra, AvA ATha guNavALA AthAne AlecanAcArya kahelA che. gItArtha-gaveSaNa. zalya uddharaNa nimitte kSetrathI 300 jana sudhI ane kALathI bAra varasa sudhI gItArtha AlecanAcAryanI gave- paNuM-tapAsa karavI, 1 manuSyapaNuM 2 prabhuvANInuM sAdhu Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 saddha caritra mukhathI zravaNa, 3 kevalIe kahelA dharmanI zraddhA ane 4 saMyama dharmamAM zakti anusAra pravRti karavI. salekamAM sArabhUta aMgo hoya to A cAre che. agItArthe A cArene nAza kare che. A cAra utama padAthe nArA pAmyA pachI pharI te cAra aMge maLavAM sulabha thatA nathI. bIjuM je gItAtha cAritravALA hoya temanI pAse samyamRtva ane te grahaNa karavAM, tathA prAyazcitta zuddhizahaNa karavI. AvA prakAranA guNavALA gItAtha gurunI sAnidhyamAM laka, meTAIgarava, bhaya vagerene tyAga karIne AtmAmAM rahelA bhAva -tAdikanA aticArane uddhAra kare joIe arthAta piote karelAM pApa, roSe, bhUle, aparAdha zarama, pitAnI moTAI, ke maya rAkhyA vagara guru pAse pragaTa karavA jema bALaka kArya-akA sArA narasA pAne vicAra karyA vagara jevuM jANe tevuM saraLatAthI kahe tema Alecake paNa kapaTa-moTAI rAkhyA vagara je je aparAdha je pramANe thayA heya te pramANe mAyA, AhakAra rAkhyA vagara AvavA joIe, je koI paNa gurunA caraNa-kamaLa AvI potAnA dIpa pragaTa kare che, te kadAca te bhavamAM mANe na jAya, to paNa deva ke te avazya jAya ja. ATaluM samajyA pachI koI pAtAne lAgelA da na pragaTa kare, to nizIthasUtramAM kahelA daSTAMtathI tene pragaTa karavA uttejita kare-preraNA ApavI zalyAddharaNa mATe adhanuM daTAMta. eka ke rAjA pAse sasarA guNa ane lasaNavALA eka azva hato. tenA prabhAvathI rAjAne sara prakAranI saMpatti vRddhi pAmavA lAgI. pitapotAnA sthAnakamAM rahelA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAharasu mATe azvanuM chAta 2 bIja dareka rAjAe duSyathI kahevA lAgyA . are e kaI cAmavALe purupa che ke, je te azvanuM ahiM haraNa karI lAve. eka jANakAra carapurUSe kahyuM ke, tenI cAre bAju rakSaNa karavA mATe pharatA cAkIdAro niraMtara dekharekha rAkhe che, tethI manuSyonA pAMjarAmAMthI haraNa kare zakaze nathI, tyAre tyAM keIke kahyuM ke, "haraNa kare azakya che, paraMtu mArI nAkhI zakAya. rAjAe kahyuM, "bhale tema paNa thAo." te purUSa tenA rAjyamAM gaye, paNa ane haraNa ke herAna karavAne kaI avakAza ke chiddha maLatuM nathI, chatAM kaIka samaye bANanA mukhamAM bArIka kaTaka goThavIne kaI prakAre che ane na dekhAya tevA kAMTArA rAhyathI vize. te sUDhama kAMTAnA zalyanA kAraNe adhe dararoja durbaLa thata jAya che, yava, caNa vagere khAvA paNa azakta banI gayo. tyAra pachI rAjAe koIka vaidyane cikitsA karavA batAvyo. dhave kahyuM ke, azvanA zarIramAM kaI dhAtukSebha thayo nathI, paraMtu tenA zarIramAM adazya kaI ziva che. tyAra pachI ekI sAthe ekadama pAtaLA kAdavathI AkhA zarIra upara lepa karyo. jyAM zarIramAM nAno kATe vAgye hato, tyAM pIDA thavAnA kAraNe utA vadhAre hatI, te sthaLa prathama mukAI gayuM, eTale jANyuM ke, ahiM zakya che. tarata ja kAva kheMcI kADhI ane svastha karyo. jemAM zayane uddhA karyA vagara azva yuddha karavA mathe thai zakate nathI, tema zalyavALe sAdhu paNa kamakSaya karavA samartha banI zakato nathI. athavA eka bIjI daSTAMta bauddha sAdhunuM dRSTAMta. Akupita nAmanA eka bauddha sAdhu phala levA mATe Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susa, caritra aTavImAM gayA. teNe tyAM nadInA kAMThA epara taratane marelo masya de. AgaLa pAchaLa najara karI ekAMta hevAthI tenuM bhakSaNa karyuM te kAraNe te mAMdA paDe. vaiSe pUchavA chatAM pote bhakSaNa karelI vastu chupAve che ane kahetA nathI, bIjA sAdhuoe kahyuM ke, "ame sAdhu to phalanuM bhejana karanArA chIe, te vaidhe ghI pAyuM. tema karavAthI tenI mAMdagI atizaya vadhI gaI. karI pUchayuM ke, zuM bhakSaNa karyuM che? te sAcuM kahe, tyAre dabANa karavAthI sAcI hakIkata jaNAvI eTale vamana, virecananA prayogo karI dha svastha karyo. ema je kaI pitAnA aparAdha chupAve, agara ADA-avaLA jaNAve, to AgaLanI jema gurU pazu tenI zuddhi karavA samartha banI zakatA nathI, vizeSamAM samajavAnuM ke sAdhu ane zrAvakane anukrame daMDa ApavAthI hita ane dukha utpanna karanAra thAya che, sAdhune prAyazcitta ApavAthI sukha thAya che ane gRhasthAne prAyazcitta na ApavAthI sukha thAya che. potAnA aparAdhanI zuddhi karanAra jahadI zAzvata sthAna meLave che, he suMdara buddhivALA ! prAyazcita sevana karI potAnA deSanI zuddhi na karanAra saMsAra-vRddhi karanAra thAya che. Dagale pagale deASa lAgavA e sa sAramAM sulabha che. huM daMDA evI mati tuM na karIza. he jIva! A daMDa prApta thavo, te ja durlabha che, vaLI A daMDa te bhava-nivAraNa karanAra che. te AvA prakAranuM aparAdha-sthAnaka sevela che. zuddha saMvALAne daMDa ApavAmAM AvatuM nathI, kadAca ahiM tu bhale chuTI jaIza, paNa paralekamAM pote karelAM pathI nahiM ja chuTIza, A pramANe kahelI hakIkata Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bauddha sAdhunuM dRSkRta 31 samajIne huM vase ! bAlabhAvathI atyAra sudhImAM sana, vacana ane kAyAthI je je pe-aparAdhe sevyA hoya, tenI leAcanA kara.' huM. ApanA kahevA pramANe ja icchA karUM chuM', ' ema elI gurU vacanane rUppI sAdhvIe svIkAra karyA. ' A pramANe gurUne vana karI atyAra sudhImAM je kai paNa dUrpAdikathI aticAre sevyA hatA te save eka dRSTivikArane cheADI AlekhyA. tyAre gurUe kahyuM ke, jyAre huM. rAjasabhAmAM eleA hateA, te vate lAMkhA samaya sudhI temane rAmathI joyA hatA, te kema bhUlI jAya che? tyAre rUpI sAkSIe pratyuttara ApyA ke, te vakhate tameAne rAganAnI najarathI joyA na hatA, paNa tamArA zIlanI parIkSA karavA mATe rAmathI avalAyana karela hatu.... AvI bAbatamAM zu AlecanA karavI? athavA te! bhale e paNa AleAvI lauM, sarva prakAramAM zuddha evI mane ema karavAmAM paNa ze| dApa ? rUpI sAdhvInAM AvAM kapaTapUrNa vacana sAMbhaLIne mahAsa vejI. pAmelA AcAye vicAryuM ke, ( sI svabhAvane dhikkAra thAe,' rRkhavAnu e che ke ATalA lAMbhA kALa sudhI sathama pALavA chatAM tIvra tapamAM tallIna chatAM ATalI mAyA ta cheDI zakI. ATale gurUnA upadeza niraka gayA, sUtranA abhyAsa nakAmA gayA, sAthe tenuM puNya paNa parAyuM. kharekhara rasakUpikAmAMthI samIvRkSanA nAnA pAMdaDAthI tuMbaDImAM muzkelIthI suvarNa - siddhinA rasa meLavyA ane khAkharAnA meTA pAMdaDAnA krUDIyA bharIne te rasa ulecI nAkhyA. chatAM hajI tenA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suhaTa cArika pratye karUNapUrNa mAnasavALA gurUe pharIthI paNa cetAvI ke, meM rAjaputrI lakSamaNa nAmanI AryAno vRttAta nathI sAMbhaLe? eka mAtra manathI ja ciMtavela aticAra pitAnI meTAInA kAraNe gurU samakSa na kahyo, tethI karIne tIvra tapasyA karI hovA chatAM paNa te lAMbA saMsAraaraNyamAM bhaTakI" he bhagavaMta! te lakSmaNA sAdhvI kaNa hatI?" tyAre gurUe kahyuM ke, "he A ! vairAgya utpanna karAra lamaNA sAdhvInuM caritra sAMbhaLa lakSamaNa AryAnuM caritra. A heDa avapiNInI A covIzInI pahelAMnI eMzImI vIzInA avasarpiNI kALamAM ahi jyAre sAta hAthanI kAyAvALA vazamA tIrthaMkara thayA hatA. tyAre gharaNI pratiSThita nagaramAM ja budADima nAmanA rAjA hatA. tene zrImatI nAmanI priyA hatI. tene ghaNA pu hatA, paNa ekeya putrI na hatI. tyAre rAjA sahita rANI putrI meLavavA mATe aneka mAnatA mAnavA lAgI. keI vakhate aneka lakSaNe pUrNa evI putrIne janma Ape, lamaNA tenuM nAma pADayuM. devAMganA sarakhA rUpavALI te keme karI yauvana vaya pAmI. pachI yauvanavaMtI putrIne dekhI tenA rUpAdi guNathI vismaya pAmele jabudADima rAjA sabhAmAM besI A pramANe pUchavA lAgyuM ke, "are buddhizALI sAmaMta ! A kuMvarIne cagya vara keNa haze ! tyAre teoe kahyuM ke, tene mATe svayaMvara karAvo pigya che, tyAra pachI zubha muhurta rAjAe svayaMvara-maMDapa karAvyo ane Adara-prema sahita rAjapane AmaMtraNa ApyAM. eTale rAjaputre AvI pahoMcyA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bauddha sAdhunuM dRSTAMta MARA have nakkI karelA divase zvetavastra paherIne, vela ca'dmanathI acita thayelI, zveta puSponI mALAvALI, zveta chatra-cAmarcukta lakSmaNA putrI svayaMvara madhamAM AvI pahoMcI. tyAra pachI ja khudADama rAjAnI AjJAthI tenA sevake nAma ane gAtra kahevA pUrvaka rAjaputrAne oLakhAvyA. temAMthI aneka ratnanA hAra paherela rAjaputranA kaThamAM harSita cittavALI kuMvarIe varamALA paherAvI, tenI sAthe kuMvarInA lagna karyA, paraMtu azubha karmAMyanA kAraNe te kumAra cArInI aMdara ja mRtyu pAmyo. te vakhate te vevAiemAM atimahAna hAhArava thayA, tyAra pachI roAkasAgaramAM DubelA teoe tenA agnisa'skAra karyAM. tyAra pachI rudana karatI lakSmaNA putrIne rAjA AdhAsana ApavA lAgyA ke, mRtyu upara cakravatInA paNa purUSArtha cAlatA nathI. te pachI navA kuMpaLapatra sarakhA puruSArtha vagaranA amArA sarakhAne A lekamAM mRtyu upara kA upAya cAlI zake? ema samajIne vivekavALA AtmAe sukha ke du:kha je udayamAM Ave, te samabhAvathI sahana karI levu, hai putrI! tu' have dhIraja rAkha, daivayeAge du:khanA nidhAnabhUta vaidhavya prApta thayu' che, te zAntacitta karIne have tu' te du:kha sahana karI le. haMmezAM jinezvara bhagavatanI pUjA kara, tapasyA kara, kAi paNa phaLanI AzA rAkhyA vagara dAna Apa, vairAgya utpatra karanAra satrAne abhyAsa kara, kharAba zIlavALAnI sagatine tyAga kare. dharmarasikA satIonA paradeza gayelA pativALI srIonA tathA vidhavAonA tathA uttama zramaNIenA divaseA ja pratti karatAM karatAM sukhamAM pasAra thAya che. tyArapachI tenA pitAe , 3 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra jinamatamAM kuzala vRddha kaMcukIne tenI saMbhALa rAkhavA sapI, e pramANe lamaNA kumArI samyagra prakAre zrAvaka dharmanI ArAdhanA karavA lAgI. bhagavaMtanI stuti kaika samaye te nagaramAM jayabhUSaNa nAmanA tIrthakara bhagavaMta samavasaryA, tyAre tyAM devoe pravacana-vidhithI samavasaraNanI racanA karI. temAM virAjamAna thaI prabhue devamanuSyAdinI parSadAmAM dharma kahyo, udyAnapAle rAjAne vadhAmaNI ApI, eTale rAjA tene tuSTi-dAna ApIne svajana-pariMvAra-sahita sarva Rddhi-samRddhi sAthe jinezvarane vaMdana karavA mATe samavasaraNamAM paho. vidhipUrvaka tyAM praveza karIne traNa pradakSiNA ApI namaskAra karI, jayabhUSaNa jinendranI A pramANe stuti karavA lAgyo sura, asura, kinnara samUha ane manuSyanI zreNI - rUpa bhramathI sevAtA caraNa kamaLavALA! ajJAnarUpa adhakAra samUhane dUra karavAmAM sUryabiMba samAna he deva ! Apa jaya pAme. nirmala guNasamudAyarUpa samudrane ullasita karavAmAM candra samAna he jinendra! kamalapatra ane kamalanAlasamAna kemala hastavALA, tathA IndriyarUpI ane damana karanAra he deva! Apa jaya pAme. he karuNa rasanA sAgara! saMdeha-samUharUpa velaDIone cUracAmAM cakranI nemi samAna! bAlasUryanA kiraNa samAna lAla kamaLa samAna uttama pada kamaLavALA he bhagavaMta! Apa jaya pAme, bharUpa bhayaMkara kASThane bALavA mATe dAvAnala samAna, bhavanA bhayarU5 vRkSane ukheDavA mATe pavana-samAna bhAvazatru Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agavatanI stuti samUhanA sainyane bhagADI mUkanAra he deva ! tame cirakAla sudhI jaya pA. naya, nikSepA, samabhaMgI-bhAMgAonA saMgamarUpa zAstranI gaMgA nadIne vahevaDAvavAmAM himAlaya parvata samAna ! he jinendra ! tame ahiM jaya pAme. atula bala ane nimala kevalajJAnavALA, roga, jarA, marachune haraNa karanArA! de deva! tame jaya pAme. kalikAlanA mala-saMcayane dUra karanAra mahAjaLanA pUra samAna ! mahAdevanA hAsya ane haMsa samAna ujajavala cittavALA sajaLa megha samAna, gaMbhIra vANIvALA, zreSTha maMgala samUhanA nivAsa sthAna samAna he deva jaya pAme. uttama prakAranA saMvararUpa pakSIne nivAsa karavA mATe vRkSa samAna, tRSNArahita, gADha jaDatAajJAnane saMhAra karanAra, sagarUpa sapane nAza karavA mATe garuDa samAna he deva! Apa jayavaMtA varte. (300) utkaTa kAma hastine nAza karanAra kesarisaMha samAna ! siddha! buddha! ni:saMga he deva ! sUrya sarakhA tejasvI bhAmaMDalavALA ! siddhinagarIe pahoMcavA mATe saraLa nisaraNI samAna he deva ! jaya pAme. e pramANe daMbha-mAyArUpI pRthvIne kheDavA mATe uttama haLasamAna he dhIra! saMsAra samudrane taravA mATe nAva samAna he devAdhideva ! saMskRtaprAkRtanA samAna zakhathI tamArI stuti karI, he jayabhUSaNa devAdhideva ! tame mane mokSa Ape. dharmopadeza. A pramANe stuti karIne parivAra-sahita rAjA UMcita dezamAM beThe, bhagavaMta rAjAnuM cita jANIne bhavasvarUpa Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajAvanAra dharmopadeza ApavA lAgyA ke, A jIvalekamAM pavanathI kapAyamAna paddhinI kamalanA patra para lAgela jaLa-bindu samAna asthira priyasvajananA mAame ati du:kha karanAra hoya che. Indra mahArAja revAMganAo vaDe karAtA nRtya ane nATakane jotA hoya, te vakhate vijaLI paDavAnI jema aNadhAryuM IndrANunuM maraNa thAya che, tenA vagara zekagninA ugra tApathI saMtapta thayela te indra aMdhakAramAM nRtyanI jema develekane sAva zUnya mAnavA lAgyo. priya putra vagerenA bhayaMkara viyeganA duHkhathI saMtapta thaelA cittavALA cakravartIne samagra bhega sukhathI cukata hovA chatAM sukha hetuM nathI. to pachI bIjA sAmAnya manuSya mATe to zuM kahevuM ? he narendra! potAnA udaranI kaMdarA pUrNa karavAmAM paNa jeonuM mana nira nara du:kha anubhave che, temanI to vAta ja kyAM rahI? mATe ekAMta nirupama nirAbAda evuM siddhinuM sukha te ja vAstavika zAzvatu sukha che, he rAjana ! te sukha paNa nirmaLa cAritra AdaravAthI prApta thAya che. A sAMbhaLI bhavathI bhaya pAmela para mela sukhanI ahilASAvALA rAjAe putra, patnI ane lakSmaNa sahita dIkSA aMgIkAra karI jinezvara bhagavate hitopadeza ApatAM jaNAvyuM ke, kharekhara tu dhanya che ke jeNe AvA prakAranI dIkSA prApta karI, te have hamezAM cAritramAM pramAda na ka. A prakAre zikhAmaNa apAyelA evA temane jinezvare grahaNa ane Asevana zikSA mATe sthavirone tathA sAdhvIone temanA pravatinI sAthvIne arpaNa karyA. baMne zikSAbhyAsa karatA hatA, teoe keika samaye sUtranA gahana zaru Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmAM deza 7 wwwwwwwwwwww ( pharyo, temAM kaIka divase lakSmaNAne asajjhAyanA kAraNe guruNIe uddezAdika vidhi mATe upAzraye na mAkalyAM. lakSmaNA vasatimAM ekalA rahIne svAdhyAya-parivata na karatI hatI, te samaye pApanI zreNa karavA sarakhuM tenI AgaLa cakalA-cakalInuM eka cumala AvI paheoMcyu., vividha dIThAA karatAM temane dekhIne pApakarmonA uddayathI bhagna lakSaNavALI lakSmaNA sAdhvIe vicAyu` ke, kharekhara A cakalI kevI kRtA che ke, je peAtAnA priyanI sAthe haMmezAM pAtAnI IcchA pramANe vividha prakAranI zArIrika krIDAe kare che. AmanI krIDAnuM ekaluM darzana, te paNa puruSanA spAnI jema mane harSI utpanna kare che, teA pachI maithunasevana, Ali'gata AdinuM sukha keTaluM haze ? te te hu jANatI nathI, te jinezvarAe sayata samudAyane te jovAnA paNa kema niSedha karyo haze ? huM ema mAnu chu ke, ' teo verahita hovAthI vedavALAnu du:kha jANatA nahi haze.' kSaNavAramAM vicArane palaTA thayA ne te! ema vicAyu ke, ' mane dhikkAra thA, nirbhrAgiNI evI me A kevA pApanA vicAra karyA ! eka mAtra avaleAkana karavAmAM mAruM mana cAritrathI calAyamAna thayuM, tA jinezvarAe yatione jovAnu nivAraNa karyuM che, te yukta ja che. Ane nathI dekhyu, te paNa anya evI maiM rAma dveSa-meAhane jitanAra jitezvarAnI mahA AzAtanA karI. kAi vakhata svapnamAM khela nathI, pUrve hRdayathI vicArI paNa nathI, evI puruSa sevananI icchA mArA hRdayamAM pravartI, te kharekhara Azcaya che, te munione dhanya che ke, ' jeo divya bhegAthI kSeAsa pAmatA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ musaddha caritra -~- ~------ ~- ~~-~~~-~~- ~-~ ~-~ ~ nathI, nakI huM to pApiNuM chuM ke, je huM ATalA mAtrathI paNuM kSeza pAmI. ATalA kALa sudhI to huM satIonI aMdara rekhA samAna arthAta caDIyAtI gaNAtI hatI, te mArI uttama prakAranI rekhA A pApI ciMtavanathI meM bhUsI nAkhI. bIjuM samagra lekamAM akhalita zIlavALI tarIkenI mArI kIrti prasiddha thayelI che, tethI have huM kenI pAse mArAM pApa-zalyane uddhAra karIza? have je huM samyaga prakAre AlecanA karIne mAro aparAdha pragaTa karuM, te pachI mArI mAtA vagerene mAruM mukha kevI rIte batAvI zakIza? have je pharI mAsa zalya na pragaTa karuM, to rAthavALI mArI zuddhi kevI rIte thAya? te kharekhara eka bAju vAgha che ane bIjI bAju jaLathI bharelI nadI che, AvA saMkaTamAM paDelI have mAruM zuM thaze? athavA A te mAtra ciMtavyuM che, ene AvavAmAM kaye deza che? ema vicArIne guru pAse javA mATe jeTalAmAM uzrI thaI, teTalAmAM pagamAM kAMTe khUMcI gayA tyAre lamaNA AryA vicAravA lAgI ke, "A suMdara na thayuM. ahiM vaLI kAMTe kyAMthI Avyo ? to mArA upara vijaLI kema paDatI nathI, athavA mArA upara dhULanI vRSTi kema varasatI nathI? agara mArA hRdaya kema kuTI jatu nathI? kharekhara pApakamathI haNAI gaI chuM. have mAnarUpI mahAparvatathI caMpAyelI te vicAravA lAgI ke, "huM sarvatra zIlaguNayukta lakSaNA A tarIke prasiddhi pAmelI chu. nirmala kulamAM janmelI huM A aticArane kevI rIte pragaTa karI zakuM? te kahevAthI zalya Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 dharmopadeza rahI jAya che ane kahevAthI mArI laghutA-be AbarU thAya che. to Avo aparAdha bIjAe karyo hoya, to tene zuM prAyazcita ? ema guru pAse pUchIne pachI huM ja te tapa karIza, te ja tapa mArA karmanA kSayanA kAraNabhUta thaze ahI vaLI mA re bIjA samakSa zA mATe prakAzita kasvA? ema cittamAM ciMtavIne ghera tapa karavAnuM zaru karyuM, chaDuM, aThThama, lAgalagATa cAra, pAMca upavAsa karavA ane pAraNe lukhI navI karavI, tema daza varasa sudhI, be vasa upavAsa, be varasa zekelA dhAnya mAtra AhAra grahaNa karIne, seLa varSa sudhI mAsakhamaNa upara mAlakhamaNa lAga- lAgATa karIne, vIza varSa sudhI ekalAM AyaMbila tapa karIne e pramANe lakSmaNa sAvIe pacAsa varSa sudhI prAyazcita mATe Akare tapa karyo, te taparayAmAM Avazyaka pratilekhana, svAdhyAya, veyAvacce, sAmAcArIrUpa kriyA-kalApa saMpUrNa karavApUrvaka dInatA vagaranA mAnasathI teNe A tapa Acaryo, have keka samaye teNe vicAryuM ke, "keTane meM AtmAne tapa karIne nIcavI nAkhe. te te mAtra meM manathI ekaluM ciMtavyuM hatuM, mArI buddhi to manathI pazcAttApa karavA mAtrathI ja thaI jate, na mArA zalyano uddhAra thaye, meM manahara bhejana DAM paNa na karyA, tema chatAM haju mArAM hRdayanAM zo to ema ne ema ubhA rahyAM, nirbhAgiNI evI mArI AzAo te bhAMgIne bhukA thaI gaI. A pramANe ADA-avaLA vicAra karatI ArtadhyAnathI mRtyu pAmI. lakSmaNa sAvInA aneka durbhama-bhA. lamaNA sAdhvI mRtyu pAmIne eka nagaramAM vezyAnA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 susara vi ghare rAjA nAmanI dAsI thaI, rUpa, lAvaNya vagere guNAnA kAraNe bhegI lAkA A dAsInI icchA karatA hatA. paNa TTiNInI putrIne IcchatA na hatA, tedhI TTiNIe vicAryu* ke, ' mArA gharamAMthI A dekhAvaDI dAsIne tagaDI mUkuM, paraMtu bIje sthAne jaze te tyAM prabhu lAkAna te AkarSaNa kararo, kAraNa ke, tenAmAM vaLI rUpa sAthe vitayAdi guNA paNa che, tedhI te guAvALI vadhAre AdarSIya thAya che. kahelu che ke : dhana uDAvanAra, tema ja zIlarahita hoya te mAtAne paNa C vinIta, daithuna AlanAra, duHkha ApanAra thAya; jyAre mArA vinayAdi guNavALe sarva janane priya lAge che, te tene beDI ke sAMkaLathI jakaDI ghauM ? athavA teA kAna, nAka, heATa kApI nAkhuM, asa ci'tIne jeTalAmAM TTiNI sui thai, teTalAmAM pelI khaDAhAne kAi vyaMtara devatAe yAthI svapnamAM kRTTiNIe vicArela padArtha jaNAvI dIdhuM. www.n prabhAta bhaya have kharADI jAgatA vicAratI pAmatI nAsI gai. cha sAsathI rakhaDatI rakhaDatI sapreDaka ja svapnanA artha manamAM samaye jInI gaNikAthI nAmanA keAipha sthAnamAM paheoMcI, eTale tyAM koI dhanADhaya evA phulaputre tene rUkhI. tene peAtAnI anAvIne te pAtAne ghare lai gayA, paraMtu pahelAMnI paraNelI patnI tenA upara IrSyA karIne vAMka kheALavA lAgI. tyAra pachI koIka tri samaye khaDATAne pUrI uMghatI dekhIne pelI durAtmA sAryAe tene jagADIne dAtaraDAthI tenI guptayeAni cIrI nAkhI saLagatu' kArDa hRdaya sudhI bheAMkI dIdhuM, pelI khicArI kudAkuda karatI, vedanAthI AkuLa-vyAkuLa anelI dekhIne Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 lakamaNuM sAdhvInA aneka durbhAga-bhave vaLI teNe vicAryuM ke, " jayAM sudhImAM haju ahi Ave che, tyAM sudhImAM bIjI vakhata AvI rIte tene evI herAna-parezAna karuM ke, bIjA bhavamAM paNa mArA sukhamAM vina karanArI na thAya. tyAra pachI laha-kezane lAlacALa tapAvI ati manavALI teNe tenA guma bhAgamAM nAkhIne khUba phUTI, pelI bicArI te du:khathI mRtyu pAmI, teNe keTaleka samaya saMsAramAM paribhramaNa karyuM. pilI nirdaya sI khaMDASThAnA TukaDe TukaDA karI, chedI chedIne kAgaDA, kUtarAne khAvA mATe pheMkatI hatI. te samaye kulaputra ghare AvI pahoMce ane A karuNA paNa niva vRttAnta dekhIne vairAgya pAmele te saMsAravAsane dhikkAravA lAgya, viSayarUpI AmiSAmAM vRddha thayelA jIne kaI paNa kArya duSkara nathI, je dekhavuM paDyuM azakya che, te pachI tene sahevAnI to vAta ja kyAM rahI ? teo dhanya ane atizaya kRtArtha che, ke je munio haMmezAM viSayethI vimukha thayelA che ema vicArato kulaputra muni samIpe pahoMcI gayo. bhaktithI munivarane vaMdana karIne pitAnA gharamAM banele vRttAnta ane gharanuM svarUpa kahIne kSamAvALA, Indriyone damana karanAra, AraMbha-samAraMbhano tyAga karIne teNe muni pAse pravajyA aMgIkAra karI. tapa-saMyamathI cuta nikalaMka pravrajyA pAlana karIne karmanI gAMTha chedIne mahAsattvazALI te siddhipadane pAmyo. - have lakSaNa sAdhvIne jIva keTaloka kALa saMsAramAM rakhaDIne tyAra pachI cakravartInA strIratanapaNe utpanna thaye tyAMthI mRtyu pAmI chaThI nArakInA taMsa nAmanA narakAvAsamAM utpana thazetyAMthI nIkaLI dhAnapaNe utpanna thayA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 susaddha caritra tyAM keika vakhata maithunAsakta dekhIne govALe guhA dezamAM bANa mArI ghAyala karyo, te ghAmAM kRmio-kIDAo utpanna thaI tenA zarIrane kelI khAvA lAgyA, tyAM mRtyu pAmI vezyAnA udaramAM utpanna thaye tyAM garbhamAM ja mRtyu pAmIne navvANu bhava pUro karyA, tyAMthI marI semA bhavamAM nidhanadaridrapaNe manuSyamAM utpanna thaye. jamyA bAda be mahinA pachI mAtA mRtyu pAmI ane pachI pitAe kaSTathI ke prakAre ucherIne jIvA ane pachI gokuLamAM gavALane haiye, tyAM mAtAene dhAvatA vAcharaDAne rokIne tenuM dUka dehIne dararoja pI javA lAgyo. nirdaya kRpA vagaranA teNe gADha karmanA jALA ekaThA karyA. tyAthI mRtyu pAmI bhavAkyamAM kADAkeDa bhavamAM bhaTakayo. lagabhaga dareka bhavamAM kyAMya dhAnya na meLavata, bhUkhataraza ane vyAdhinI vedanAthI herAnagati bhogavate, sava jago para vadha, baMdhana vagere pArAvAra duHkhe bhAgavata hato. tyAra pachI viprapaNe, pachI kauziDI devI, pachI pAchA brAhmaNa, pachI cAmuMDa devatA, pachI duSTa bilADo, pachI narake ga, tyAra pachI sAta bhava sudhI pADA ane bheMsanA bhava karyA pachI manuSya, pachI masya, pachI nArakI, pachI manudhyamAM kramativALe hiMsA karanAra kasAIpaNe utpanna thaye. pachI marIne chaThThI nArakI, pachI keDhiyo manuSya, pachI sAtamI nArakI, tyAra pachI vAMjI gAyapaNe utpanna thaye. lokonA khetaramAM ghUsIne, khaLAmAM pesIne, dhAnya khAvA lAgI eTale ke tene uThA kAdavamAM tagaDAvI, eTale temAM khUcI gayelI te bahAra nIkaLI zakatI na hovAthI kAgaDA samaLI Adi ane jaLa vaDe pholI khavAtI te mRtyu Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapha lakSamaNa sAthvInA aneka dubhaga jevo pAmI. tyAMthI abhUmimAM dRSTiviSa sapa, tyAMthI pAMcamI narakamAM, tyAMthI nIkaLI cAre matimAM ghaNuM bhrampa tyAMthI zreNika rAjAno jIva padyanAbha tIrthakara jyAre vicaraze, tyAre eka gAmamAM dAridrayavALA kuTuMbamAM kubA thaze. te durbhAgyanI khANa pitAnA mAtA-pitAne paNa udvega karAvanArI thaze. eTale gAmaloke te bicArIne eka gadheDA upara vArI karAvIne mazI gerathI tenuM zarIra raMgIne phalA hela, DiDima vagADatAM hoya tevI rIte tene gAmamAM varaghoDA mAphaka pheravIne araNyamAM laI jaIne choDI deze, jaMgalamAM ja phalAdikanA AhAra karatI, kaMda-mULa khAtI bhaTakatI haze. keIka samaye tenI nAbhimAM chachuMdara karaDaze, eTale tenA jherathI AkhA zarIramAM kahyuMDAnA phelA phelAI jaze, atizaya khaNavALI khujalInuM pArAvAra du:kha sahana karaze. keIka samaye Ama-tema bhamatI haze, te ja sthAnamAM samagra du:khane kSaya karavA rAmartha evA padmanAbha jinezvarane samavasarelA kharo. jinezvaranA vihAranA prabhAvathI game te jatunA game tevA rego Atake kSaNavAramAM nAza pAme che, eTale tenA paNa rega nAza pAmyA. tyAra pachI pUrve karelAM duSkatAnI pRchA karaze, bhavabhramaNathI thAkelI te pravajyA grahaNa karaze. pitAnA dezanI AlocanA karIne, ni:zalya banIne tIvra tapa ane daDha cAritra ge samajha karma-malane kSaya karI kujA lamaNAne jIva mokSe jaze. pachI zIlasanA AcArye kahyuM ke, "he vase! AvuM bhavabhramaNa karAvanAra zalyavALuM lamaNAnuM caritra sAMsagIne sacca prakAre AlocanA karIne tArA AtmAne Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Rs 1R anya : - - - 44 susaDha caritra agatimAM sthApana kara, kAraNa ke, tuM tIvra tapa ane cAritrathI yukta che, ghaNA sUtra-arthano abhyAsa karyo che, te A satyane chupAvIne zA mATe nirarthaka dRgatimAM jAya che? araNyamAM kareluM rudana, aMdhakAramAM kareluM nATaka-nRtya jema niSphaLa jAya che, tema tAru sarva tapa-caraNa nirarthaka na jAva, eka kukanI khAtara ghaNA samayathI dhamAM mAne muzkelIthI ekaThuM kareluM suvarNa keNa hArI jAya ! hAthamAM svAdhIna rahela ciMtAmaNine kAgaDA uDADavA mATe kANa phekavA taiyAra thAya ? te ciMtAmaNi ratna karatAM adhika dulabha tapa cAritra meLavIne he mUDha ! tu kema hArI jAya che ? a5 mATe ghaNuM gumAve che. A pramANe gurue kahela sAMbhaLIne te pI sAdhI kahevA lAgI ke, "he bhagavaMta ! Apa tArakanA samakSa kaI kadApi jUThuM bole kharuM ? samagra mahA samudrane pAra pAmIne je mUDha nAnA khAbociyAmAM DubI jAya, ema je pitAnuM zalya pragaTa karatA nathI, te tapa-cAritranuM sevana karI ghaNAM karmane kSaya karanAra thAya che. pazu potAnu a95 zalya chupAvI rAkhe che, te khAciyAmAM DubI javA samAna che ema tuM kahe che. have gADha kapaTane khAdhIna thayelI kahevA lAgI ke, huM eTaluM jANuM chuM ke, te samaye Apane rAgavALI najarathI joyA na hatA. mane mArA manamAM eTale ja saMka95 utpanna thayo ke, AnuM zAla sanAuM-(zIlarUpI bakhtara) nAma guNayukta che ke kema ! e parIkSA karavA mATe tamene avalokana karyA hatA. e pramANe belatI tarata jANe mAyApalyathI bekAyelI hoya tema prANethI chuTI gaI ane sajajaDa strIvedanuM karma upArjana karyuM. tyAthI mRtyu pAmelI te vighukumAre nikAyamAM nelaNanA vAhana tarIke Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSamaNa sAvIne aneka dubaga-be utpanna thaI. tyArapachI darbhAgyanA mahAgrahathI gherAyelI te du:khI kulamAM janma pAmI. taruNapaNuM pAmI chatAM kaI tenI prArthanA karatuM nathI, tyAMthI tiryaMcamAM, karI manuSya, pharI tiryaMca gatimAM, chedAnI, bhedAta, bhAra vahana karatI, bhUkha-tarazanI vedanA anubhavatI ghaNAM du:khathI trAsa pAmatI evI te saMsAramAM ghaNuM bhaTakI. e pramANe eka bhava nyuna evA lAkha bhava sudhI rUpInA jIve bhramaNa karyuM. tyAra pachI dharma karIne cheTale sUrino bhava pAmI. sutravidhithI te sUrie ganI sAra-saMbhALa karI ane pUrvanI karelI mAyAnA pratApe indranI amahiSI banI. tyAthI cyavIne te sabuka brAhmaNanI panI thaI. jAtismaraNa pAmelI te pratibaMdha pAmIne anukrame siddhi pAmI gautame pUchayuM ke, he bhagavaMta! zuM sAcavI thayA pachI sAta-ATha bhava cheThIne saMsAramAM adhika kALa bhramaNa kare? tyAre bhagavate kahyuM ke "he gautama! te samaye zIlasanA sUrie ghaNuM ja kahevA chatAM bhalaDInA mULa sarakhI mAyA na choDI, eTale tenA karmanA vipAkathI du:khe karIne ulaghana karAya tevA lAkha bha sudhI tene saMsAramAM hiDana-bhramaNa karavuM paDyuM. jo teNe mAyA karI na hatuM, te te tarata siddhigatine prApta karata. (400 granthA) rUpI caritra zravaNa karIne je ke pitAnuM nAnuM paNa zalya nahI uddharaze. gurunI pAse nahiM Avaze, to te pAra vagaranA bhayaMkara bhava-samudramAM Ama tema athaDAtepIDAte kSaTakaze. jema dahiMne cAra heAya te mAkhaNa, bhAlAne sAra hAya te uparane tIkSNa aya #Aga, tema jinazAsanamAM sAra hoya te zakaya vagaranI AlecanA. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susara caritra have te zIlasanAha mRrie rUpInI vicitra prakRti dekhIne pitAnA janmathI mAMDIne chevaTa sudhInAM za9 cityavaMdana karavA pUrvaka uddharyA. je sthAna upara aMtima ArAdhanA karavAnI hatI, te sthAnanI dRSTithI pratilekhanA ane pachI jeharaNathI pramAjanA karI, tyAM sAdhu samudAya sahita payaMkAsane beThelA te sUri A pramANe ArAdhanA karavA lAgyA - aMtima ArAdhanA. traNe bhuvanane pUjya evA jinene namaskAra thAo. jemanAM sarva kAryo siddha thayAM che, have jemane karavAnuM kaMI bAkI rahetuM nathI, evA kRtakRtya thayelA siddha bhagavaMtane namaskAra thAo. pAMce prakAranA bAcAramAM apramatta evA AcArya bhagavaMtane namaskAra thAo, uttama ziSya samudAyane sUtra-artha bhaNAvanAra upAdhyAyajIone tema ja samabhAvane varelA evA sarva sAdhuone namaskAra thAo, namaskAra thAo. cAre prakAranA kaSAyanA melathI mukta thayelA evA teoe cAra prakAranA AhAranA paccakakhANa karyA, yAre zAraNene aMgIkAra karI sarve ne khamAve che ane pote teone khame che. sAdhuonA parivAra sahita zIlasannAha sUrie eka mahinA sudhI pAdapepagamana nAmanuM anazana karyuM, te mahAtmA kevalajJAna pAmI bhavathI virahita banI zivapadane pAmyA, pitA-putrI pati-patnI banyA. pharI gautame pUchayuM ke, he bhagavaMta! te pelI dahi vicArI tathA sujJa zrAe te samaye pravrajyA aMgIkAra karI ke kema? tyAre prabhue kahyuM ke, "te suNI kanyA te lekenI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitA-putrI pati patnI banyA sAthe jyAre te vakhate jatI hatI, tyAre govAlaNe vacamAMthI ja tenuM apaharaNa karyuM. teNe te kanyAne kahyuM ke, mAruM hi khAI gaI ane brAhmaNa kahela DAMgaranuM mUlya ApyA vagara kayAM cAlI? je haju atyAre he bhale ! mArI sAthe gokulamAM AvIza ane ativinIta thaI mArI sAthe rahIza, te tAruM putrInI jema pAlana karIza eTale sujJa zrI gokulamAM bharavADaNane ghare gaI. devAMganA sarakhA rUpavALI te anukrame yauvana vaya pAmI, have duSkAlane samaya pUrNa thaye, sava dezamAM leke svastha thayA. mArga paNa nirupadrava thayA, bhikSue paNa bhikSA meLavavA lAgyA, have suprIne pitA suziva paradezamAM rahI ghaNuM dhana kamA eTale vicAravA lAgyuM ke paradezamA cAhe teTaluM dhana hoya, tenI zI kiMmata? mitra ke zatruo jene dekhI na zake tevA dhanane sArthaka kema gaNAya ? ema vicArI sujJaziva potAnA deza tarapha prayANa karatAM karatAM te ja gekuLamAM AvI pahoMce bhejana mATe bhramaNa karatA hatA, tyA prathama yauvanavALI suzrIne dekhI kAmadevanA bANethI ghavAyelA hRdayavALe te bAlikAne kahevA lAgyuM ke, "je tAre mAtA-pitA tane mArI sAthe paraNAve, to tene se pala-pramANa suvarNa, tema ja tArAM svajane puSkaLa dhana ApuM. putrIe temane vAta karI te teo pUchavA lAgyA ke, dhana kyAM che? te teNe ghaNAM kiMmatI pAMca ratno batAvyAM sujJazi vanane sAtha dera ke zatruo jene zaT. govAla-govAlaNa kahevA lAgyA ke, "A patharAnApAcikAne ame zuM karIe ! tyAre sujJazive kahyuM ke, A rane prabhAva tamo haju jANatA nathI. tame mArA naga2mAM cAle jethI tamane A pAMcikAne prabhAva dekhADuM, Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neoheun susaDha caritra ' eTale teo nagaramAM tenI mAthe gayA. tyAM ratnanA parIkSakAne ratnA matAnyAM, teoe vaLI rAjAne patAvyAM. tyAre AjAe ratnAnA vyApArIone kahyuM ke, huM ratna parIkSA ! jema tenA mAlikane nukazAna na thAya, ane mane paNa ratna-prApti thAya, tema tame ratnAnI kiMmata nakkI kaza. tyAre jhaverIoe kahyuM ke, eka enu mUlya kahevA ame bhraSa anI zakatA nathI teA pachI A zreSTha pAMca ratnAnu mUlya keTaluM kahevu? tyAre rAjAe sRjJazivane kahyuM ke, tane keTalI philmata Apu ? teNe kahyuM ke, ' Apa prasanna thaine je Apo, te laIza.' tyAre zajAe tene dRza kreDa pramANa kevya ApyuM ane kahyuM ke, tane satASa thayeA ? te ke hA. pharI sujJazive kahyu ke, he deva ! najIkanA pata pAse Amanu' gekula che, tyAM gAyA mATe pAMca ceAjananI bhUmimAM karanI mAphI ApA, **** rAjAe te mAgaNI paNa svIkArI, dravya laine tee gekulamAM AvyA. tyA2e pachI sujJakSmI sAthe teNe lagna karyAM. ( pitA-putrI che, tema tene khakhkhara nathI ) mUDha hRdayavALA te tene paraspara atizaya pati-patnI tarIkenI prIti utpanna thayelI che, viSayAsakta evA te atenA kAla pasAra thatA hatA. have kAika divase gAcara carcA mATe nIkaLelA muni yugalane vaheAryAM vagara pAchA karatA dekhIne ekadama te rudana karavA lAgI. sujJazive pUchyuM ke, he priye zAnA zaya lAgyA tyAre sunnI kahevA lAgI ke, he nAtha ! bALapaNamAM je meM anubhavyu hatuM, te Aja yAda Avyu.' mArAM zeThANI A sAdhue ne vividha prakAranAM lakSya bhAjana ; * Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suzivane pazcAtApa jA vaDe haMmezA paMcAMga namaskAra karavA pUrvaka pratilAlatI hatI, te che Aje munione joyA, te pUrve dekheluM Aje mane yAda AvyuM, A muniyugalane dekhI te smaraNa tAjuM thayuM. tethI rudana AvI gayuM. eTale pharI bhrAnti pAmelA sujJazive pUchyuM ke, "tArI zeThANI kezu?" eTale teNe potAnuM pUrvanuM baneluM samagra caritra kahyuM, eTale teNe spaSTa jANyuM ke, "A sujJAthI te mArI potAnI ja putrI che." sujJazivano pazcAtApa. A jANIne sujJaziva hRdayamAM saMtApa karavA pUrvaka vicAravA lAgyuM ke, "puNyarahita evA ane deve zuM karyuM? athavA to kahevuM che ke A jagatamAM devanI gati nyArI hevAthI tevA mAnI puruSenA upara evA prakAranAM saMkaTa AvI paDe che ke, je kahevA, sahevA ke DhIMkavA mATe sarathI thaI zakAtuM nathI. te have ghaNA pApapakathI bharelA devALe pApI huM zuM karuM? zuM huM DabhaDatI vAlAvALA agnimAM praveza karIne mArA dehane bALI nAkhuM ? athavA te charIthI mArA zarIranA tala tala jeTalA nAnA TukaDA karI he jagavaMta ! tene agnimAM nAkhI bali arpaNa karuM, vaLI te agnine ghIthI siMcu ane agnine tapaNuM ka, athavA te uMcA parvatanA zikhara para ArohaNa karIne mArA zarIrane uparathI nIce paTakAvuM ? athavA loDhAnI jema luhAza pAse meTA ghaNathI mArU zarIra phUTAvuM ? athavA kheranA lAkaDAM karavatathI kapAya, tema ati tIkSaNa dAMtALI karavatathI mArA zarIrane kapAvuM ke agni varNavALA tAMbA ane sIsAne rasa mukhamAM reDAvuM ? Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suTa caritra athavA bhayaMkara AkarA kSAronuM khAkhA zArIra vilepana karAvI A mArA dehane bALI nakhAvuM, athavA te magara vagere bhayaMkara jaLacarAvALA samudramAM A dehane pheku ke, jethI jaLacara prANIo mArA zarIrane tarata phADI khAya." ItyAdi vicAra karIne pitAnA hRdayamAM nirNaya karyo ke, saLagatA agni sivAya mAro pApAne bALavA keNa samartha che? e nirNaya karIne tyAM rahelA lekene te ema kahevA lAge ke, "are lake! A sujJazrI nAmanI mArI ja putrI che. huM te ja suziva chuM ke jeNe viprane ghera A putrIne vecI nAkhI hatI. arere! durda vege nigI evA meM tenI sAthe lagna karyA. mATe loke! ane lokapAle ! mArUM A vacana tame sAMbhaLe ke, A bhuvanamAM mArAthI caDiyAte bIje keNu pApI che? je kAraNathI jAtanI sthiti AvA prakAranI che ke, "kanyAnI jAti, zIla kula vagere guNe jANI-sAMbhaLI-khAtrI karIne pachI vivAha-lagna karAya che, je ahiM uttama purU che, teo khAtrI karyA vagara vivAha karatA nathI. nahiMtara devage A bhavamAM ja viSayAsakta evA mAtA, bhaginI, putrI vagerenI sAthe ajJAnatAthI saMga thaI jAya che. arere ! pApI evA meM AvA pApane vicAre te zrama na karyo ane bhayaMkara dukhavALI narakamAM mArA AtmAne kema karI? mATe huM loke ! ati bhayaMkara pAparUpa kAdavathI lepApelA mAre zarIrane saLagatA bhArelA agnimAM nAkhavA sivAya bIju prAyazcitta nathI. e pramANe kahIne nagara bahAra kASThanI meTI citA taiyAra karAvIne nagarajano samakSa pitAnI nidA karate te tenA upara ArUDha thayo, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suziSa vizalpa banI siri pApI tyAra pachI madha, ghI vagere temAM siMcyA, te paNa te citAmAM agni pragaTa thato nathI, tyAre he gautama! leka ema bolavA lAgyA ke, he pApI duSTa nirdaya dhIThA ! mitra zatru pratye samAna bhAvavALe hevA chatAM, tArA mahAna pAdikanA kAraNe tA dehane agni bALato nathI. e pramANe lokee dhikAra dhikkAranA sabdo belatAM bolatAM tenI patnI sahita ghaNe mAryo ane janasamudAye tene nagaramAMthI hAMkI kADha. he bhagavaMta! te agni kema na saLagyo? bhagavate kahyuM ke, "te citA bhavitavyatA yoge anithI na baLe tevAM kADhethI banAvelI hatI." sujJaziva nizalya banI siddhi pAmyA. pachI gAma choDIne te AgaLa jato hato, tyAre mAgamAM eka munivara-yugala bIjA gAmamAMthI AhArapANuM grahaNa karIne nIkaLyA, tenI pAchaLa pAchaLa javA lAge, ema karatAM te udyAne AvI pahelA to tyAM sure, asuvaDe namelA caraNa-kamalavALA cAra jJAnavALA jagadAnaMda nAmanA AcAryane joyA. temanAM darzana karIne teNe vicAryuM ke, "AmanA dazanathI mArA hRdayamAM bhAvanA ullasita thAya che, te nirmohI A munivara pAse mAre pApanI zuddhi pUchuM ? AcArya bhagavaMtane praNAma karIne pitAnI patnI sahita sujJaziva viprane ane temanA cittane jANI mana:paryavajJAnI sUrie kahyuM ke, "are bhadra! A saMsAramAM vividha kAmavazavata jIvone tevuM ke pApa ke puSya nathI ke, je jIvane na sa bhave? have karmAdhIna AtmAne kaI prakAre tevI skUlanA thAya, to dhIra puruSoe tenI zuddhi gurunA caraNa-kamalamAM karavI, jema azucithI khara Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15* ' para susaDha caritra DAyela caraNanI zuddhi jaLathI karAya che, tema pApa-5kathI malina thayelA AtmAnI zuddhi AlAyaNarUpI jaLathI kAya che. rAga-dveSa vAvI jIve je pApamela upArjana karyAM hAya, te sayasahita tapa karIne agnithI jema suvarNanI zuddhi thAya, tema AtmAnI zuddhi karanArA thAya che. tA hai mahAnubhAva ! bhaya, lajjA, moTAi AdinA tyAga karIne tAruM jIva pApa pragaTa karI AlAcanA kara, jethI vaidyanI jema tAru zaya ekadama cogya upAya karI dUra karIe.' tyAra pachI uttama zraddhA pAmele te guru samakSa sa zalya pragaTa karavA lAgyA. AgaLa je ci'tachyuM hatu... ke, ' A mAlAne mArIne tenA mAMsanu bhakSaNa karuM, athavA tenu' mAMsa vecI nAkhuM, tene jevI rIte vecI nAkhI, tema ja leAkAnI kanyAonu haraNa karyuM, jevI rIte sujJatrI sAthe lagna karyA, te sivAya AkALathI khIjA' paNa je je pApA karyAM hatAM, te sa` bhALakanI jema saraLa bhAvathI gurune nivedana karyA. tyAra pachI jJAnAtizayathI gurue tenA savega pArakhIne je pramANe kevalI bhagavatAe kahela che, tene anusare prAyazcitta ApyuM, gurue je pramANe tapasyA, cAstra karavAnI AjJA karI, te pramANe gurunI bhakti sahita peAtAnA AtmAnI A pramANe zuddhi thavAnu mAnatA tapa karavA lAgye, AjJA pramANe tapa pUrNa thaye, tyAre mahAsa'vega pAmelA sujJaziva kahevA lAgyA ke, ' huM bhagavata! kRpA karIne bhAryA sahita mane dIkSA Ape tyAre gurU' kahyuM ke, * atyAre tArI bhAryA gavatI che, te kAraNe vrata grahaNa ane prAyazcitta mATe apeAgya che. pachI gurUe suzivane Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suthI chaThThI narake gaI paDe dIkSA ApI, tathA grahaNa ane Asevana evA bane prakAranI zikSA grahaNa karAvI, saraLa pariNAma ane bhaktivALe te AkarUM AvA prakAranuM tapa karavA lAgyA. pitAnA zarIranI TApaTIpa na karatA ane zarIranI mamatA vagara cha-cha mahinAne tapa karate, glAni vagara apramattapaNe AcAryanI sAthe vicArato hato. ema karatAM chavIza vasa ane tera divasane dIkSA-paryAya pALI pApa gamana ana- zananI vidhi karavA pUrvaka sarva karmane kSaya karIne siddhipada pAmyA. sujJazrI chaThThI narake gaI. pachI avasare gautama svAmIe pUchayuM ke, "he bhaga- vata ! tevA prakAranuM mahApApa karIne te suziva aMtakRta -kevalI kevI rIte thaye? bhagavate pratyutaramAM jaNAvyuM ke, "huM gautama! te mahAnubhAve vizuddhapaNe AcanA karI ane gurUe Apela prAyazcita paNa pUrNa karyuM hatuM. gautama svAmIe pUchyuM ke, te sujJazrIne jIva kyAM gaye ? bhagavate kahyuM ke, "he nautama! te chaThThI naraka pRthvImAM I. ? he nAtha ! kathA karmanA udayathI te bApaDI tyAM gaI? ? bhagavaMte kahyuM ke, "atiraudra adhyavasAya karavAnA kAraNe tyAM utpanna thaI. prasUti samaya najIka Avyo, tyAre teNe ciMtavyuM ke, "AvatI kAle savAre vividha prakAranA kSAro vaDa karIne A garbhane pADI nAkhIza. AvA prakAranA ADA-avaLA pApa vicAranA manavALI garbhanA mATe kheTA pApa vicAra karatI putrane janma ApI tarata mRtyu pAmI, ethI suzrI chaThThI narake gaI, Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 musaddhArtra susaDhanAM jayaNA vagaranAM tapa-sa'yamanAM mAThAM phaLa, & tatkAla janmelA jarA-era-jamAlathI vITaLAelA evA te putrane kUtarAe mukhamAM grahaNa karIne kuMbhAranA cAkaDA upara mUko. jeTalAmAM kUtarA sakSaNa karavA jAya che, eTalAmAM tyAM kuMbhAra AvI pahoMcyA, tene hAthamAM laine pAtAnI patnIne te khALaka ApyA, vaLI bhAryAne kahevA lAgyA ke, * huM priye! putra vagaranA ApaNane bhaktithI tuSTa thayelI phuladevatAe putra ApyA. tyAra pachI vistArathI jamaNavAra sahita putranA meTeka mahetsala karyAM ane peAtAnA pitAnuM je musaddha evu' nAma hatuM te ja nAma putranu paNa pAyuM.... anukrame yauvana ya pAmyA, te samaye tyA vizuddha jJAnAtizaya cukta evA muni vRSabhe te nagaramAM padhAryA, temanI pAse jinezvarAe kahelA jidhama sAMbhaLye, utpanna thayelA savegavALA bhavanA du:khathI bhaya pAmelA teNe dIkSA aMgIkAra karI. te haMmezAM gurUnI pAse rahIne gurU mardinI bhakti karatA cha, aTTama, cAra, pAMca lAgalAgaDha upavAsa, paMda2 visanA, mahinAnA e vagere thyAkara tapa karatA hatA. anukrame dhIme dhIme sayamamAM zithila thatA gayA. gurU vAravAra zikhAmaNa ApatA, teA te hitazikSA mAnatA nahI. ane tapa-caNa sivAya bIjA keAI sayamane bhAna nahi. tyAra pachI madhura vacanathI gurU mahArAja kahevA lAgyA ke, huM vatsa ! A bhava aTavImAM athaDAtA jIvane suvizuddha jayaNA vagara ekalA tapa ane cAritra rANabhUta thatA nathI. AMdhaLA pAse nRtya, aherA pAse gIta roAbhA pAmatuM nathI, tema satra tenuM jayaNA hita evuM tapa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - suratanAM jalsA vagarano tapa-saMyamanA mAThAM phaLa 55 - = = ane cAritra ebhA pAmatuM nathI. A pramANe gurU vaDe vAraMvAra preraNA pAmavA chatAM te gurUnA vacanane aMgIkAra karato nathI ane jayaNa rahita tapa ane cAritra karavA lAgyo, pharI gurUe tene kahyuM ke, he bhadra! devatAone paNa Azcarya pamADe evuM duSkara tapa-cAritra te AdaryuM che, je te tapa cAritra jayaNA sahita tema ja AlecanArUpa jaLathI kalupatAne mela dhoI nAkhe ane gurUnI AjJAnusAra je thoDA paNa tapa-cAritra kare to te saumya ! tu nakI e , kinnara, becare, manuSya ane munione A leka ane paralokamAM darekane vaMdanIya bane, gurU AjJAthI nirakSepa banI svacchada matithI karanAra evuM tAruM tapa to kAsa nAmanA ghAsanA puSpanI jema sarvathA niSphala jAya che, A pramANe vividha yuktithI AcArya kahyuM, te sAMbhaLIne teNe kahyuM ke, "mane prAyazcitta Ape.' eTale gurue vidhithI tene prAyazcitta zuddhi ApI. tyAra pachI gurunA vacanAnusAra saMyama-jayaNAdithI yukta thayo cako haMmezAM tapa caramAM rakta banI keTalAka kALa guru sAthe vicAravA lAgyA, pharI paNa pAcho saMyama-jayaNAmAM zithila banI, chaThTha, amathI mAMDI yathAvata cha-cha mahinAnA AkarA tapa karavA lAgyA. paraMtu svachaMda matithI zItala jaLane paribhAga karavA lAgyA, pharI paNa moTA guNethI gauravavALA gurue prAyazcitane pragaTa upadeza Ape, te paNa mUDha buddhivALe te pramANe karatuM nathI, paraMtu pitAnI IcchA pramANe manaphAvatu sarva karyA kare che. pApanAM Asava-dvAre baMdha karato nathI, svAdhyAyamAM pramAda ane zithilatA karavA lAge, eTaluM ja nahi paraMtu dararojanA Avazyaka Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 susaDha caritra thige tema ja caraNasittarI-karaNasirImAM paNa zithilatA ane pramAda sevavA lAgyA, AcArya mahArAja zeAdhi nimitte je je prAyazcitta ApatA hatA, te te jaDa karatA na hatA, paNa pitAne je anukULa Ave, te svecchAthI karatA hatA, (500 vaLI, guranI majAka uDAvatA hatA ke, pApanI zuddhi karanAra AcAryuM ane je prAyazcita ApyuM te mane zuM duSkara che? arthAta mArA mATe game teTaluM tapatuM prAyazcitta Ape to paNa mane saheluM che. huM mArA khamaNathI mAMDI cha mahinAnA lAgalagaTa upavAsa karanAra te paNa mArI pitAnI IcchAthI AvuM tIvra tapa karanAra chuM, te zuM AthI adhika tapa mane gujI ApavAnA che ? A pramANe cAhe tema bakavAda karanArane AcArya mahArAje pitAnA garachamAMthI kADhI mUkyuM, eTale dhanuSamAMthI chuTelA bANanI jema dharmathI vimukta banela me tyAM rakhaDyA karatA hatA. duSkara tapa-caraNa karatA paraMtu pRthavI, jala, agninA kAryakAryanA viveka vagarano upayoga karatAM teNe keTaleka kALa pasAra karyo. svachaMdapaNe pravajyA pALIne bharIne te susaDhane jIva IndranI sakhI RddhivALe kama nAmanA prathama devalokamAM devapaNe utpanna thayo, tyAMthI cavela te susaDhane jIva A ja bharatakSetramAM vAsudeva thaIne 7 mI nArakImAM jaze. tyAMthI nIkaLIne strIpaNe mathanamAM ati AsaktivALa banI mArIne te susaDha anaMtakAyamAM jaze. jayaNArahita ati duSkara tapa-caraNa karato hovA chatAM suddhane jItra aMta bhayaMkara bhavasamudramAM dIrghakALa piyata bhramaNa karaze, Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susane jANa vagarane tapa-dhamanA mAThAM phaLa pa7 1 gautamasvAmIe pUchyuM ke, "he bhagavaMta! duSkara tapa caraNa karanAra te du:khamAM herAnagati bhegavato zA kAraNe bhavamAM bhaTakaze ? prabhue kahyuM ke, "te mUlaguNa ane uttara guNenA aNasamaja paNAne kAraNe tathA guruvacana ane jayaNA na AcaryA, tethI bhavamAM bhramaNa karaze. "he gautama ! je prakAre teNe duSkara tapazcaraNa karyuM, tenA AThamAM bhAganuM tapa-caraNa je jayaNA sahita karavAmAM Ave te bIje teTalA jayaNAvALA tapazcaraNathI sukti meLave, "he gautama! te susaDha ahi jaLane upabhega na karato hate, to te jinavaranI AjJAthI yukata thayelo te paramapadane pAsate. vaLI ahiM e samajavAnuM che ke, eka be yAvata che mahine bhojana karanArA AtApanA levA pUrvaka tIvra tapazcaraNa karanAra munie eka bAju ane bIjI bAju prathama divasanA dIkSita ke jeo guru ane bhagavaMtanI AjJA pramANe jayaNA vagere sahita cAritra pAlana karanArA che, teo vacce lAkhamAM aMzane pharaka che. teo eka divasanA dIkSitanA lAkhamAM aMzamAM paNa AvI zakatA nathI, kAraNa ke, kSamA, Idriyadamana, guru AjJA AdithI hita che. he gautane ! jina dIkSA grahaNa karIne jeo jayaNArahita tapazcaraNa kare che, teo jina-AjJAnuM khaMDana karanArA che ane gRhasthAthI paNa adhika samajavA, A pramANe vizuddha jayaNa rahita tapamAM nitya udyamI evA musaDhanI atizaya dukha paraMparA samyaga prakAre sAMbhaLIne he dharmanI IcachAvALA ! tame jayaNAmAM vizeSa udyasavALA thAo, Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 - ~~-~- - - - -- yugopadinetApadeza ~~ ~-~ ~ -~~ ~ A pramANe vatana-viSayaka granthamAMthI ucharI kaMkalita karelI prAkRta susahanI kathAne Agama dvAraka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajInA ziSya A0 zrI hemasAgarasUrie karela gUjaranuvAda pUrNa thaze. (saM. 206 A zudi 1 guruvAra dAdara, jaina jJAna maMdira, mubaI-28 sUtropadi-hitopadeza sazalya mRtyu pAmanAranAM dukhe. dhaga dhaga evA zabda karatAM prajvalita javAlA-paMktiothI AkaLa mahA bhayaMkara bhArelA mahA agnimAM zarIra sahelAIthI maLe che, agArAnA DhagalAmAMthI eka kUdakA mArIne pharI jaLamAM, temAMthI sthaLAM, temAMthI sarIne pharIne nadImAM jAya, evAM dukhe bhegave ke te karatAM maravuM sAruM lAge. paramAdhAmI devatAo nArakI nA zarIranA hathiyArothI evA nAnA kaTakAo kApIne pachI haMmezA tene salukAIthI agnimAM heme che. sakhata kaThora tIkSaNa karavatathI zarIra phaDAvIne temAM lUNa, Usa, sAjIkhAra, bhabharAve, tenA pitAnA zarIrane atyaMta zuSka karI nAkhe, te pazu jIvatAM sudhI potAnA zayane uddhAra karavA samartha thaI zakatAM nathI yavakSAra, haLadara vagere padArthothI potAnuM zarIra lipIne mRtaprAya: karavuM saheluM che. svahaste pitAnuM mastaka chedIne grahaNa karavuM. A paNa kArya karavuM sulabha che, paraMtu evuM tapa-saMyama karavuM duSkara che ke jenAthI ni:zakaya banI zakAya, pitAnuM duzcaritra pragaTa karavuM duSkara che. pAtAnA zalyathI duHkhI thayela, mAyA ane daMbhathI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnuM duzaritra pragaTa karavuM kare che karelAM zo-pApa chupAvate te potAnA zalya pragaTa karavA samartha banI zakato nathI. kadAca keIka rAjA duzcaritra pUche, te sarvasva ane deha ApavA kabUla thAya, paraMtu pitAnuM duzcaritra kahevA samartha thaI zakato nathI, kadAca rAjA kahe ke, "tane samagra pRthvI ApuM, paraMtu tAre tAruM samagra duzcaritra pragaTa karavuM. te paNa kaI pitAnuM duzcaritra kahevA taiyAra thatAM nathI. rAjA kahe ke, "tAruM jIvana kApI nAMkhuM chuM, je jIvatA rahevAnI abhilASA heya to tArA duzcaritra kahe " prANane kSaya thAya te paNa duritra te kahetA nathI. sarvasvanuM haraNa thAya, rAjya ke prANa cAlyA jAya te paNa kaI pitAnuM ducaritra kahetA nathI. huM paNa kadAca pAtALanarakamAM jaIza, paraMtu mAruM ducaritra kahIza nahIM. je pApI adhama buddhivALA eka janmanA pApa chupAvanArA kApuru hoya, te duzcaritra gepa, chupAve che. te mahApuruSa ke saddabuddhivALA nathI. ahIM je dAnava ke durjana, te saMpurUSe kahevAtAM nathI. caritromAM satparUpe te kahevAya che ke, jeo zalya hita tapa karavAmAM tallIna heya, AtmA pite pApA karavAnI IcchAvALa na hoya ane animeSa jeTalA kALamAM anaMtaguNa pApa vaDe bharAI jAya. dukha samaye kevI bhAvanA bhAvavI ? thuAnA jIvanuM zarIra kevaDuM? tenA daSTAMtathI jagatanA jIvane niraMtara du:kha rahe che. nAnAmAM nAnuM ane tenAthI paNa vadhAre nAnuM, tenAthI paNa ghaNuM a5, temAM Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tripadaSTi-hitopadeza kuMthuAne paga kevaDe ? paganI aNIne eka mAtra nAnAmAM nA bhAga, tene paNa lAga je ApaNA zarIrane spaze ke keInA zarIra upara cAle to paNa ApaNane duHkhanuM kAraNa bane, lAkho kazuAnA zarIrane ekaThA karI, nAnA (jhaverAtanA) kAMTAthI tola karIe, to paNa eka pala ke (gAma) na thAya, to eka kathunuM zarIra keTaluM mAtra thAya? evA bArIka eka kuzuAnA paganI aNInA bhAganAane sahana karI zakato nathI ane pATAbhAganA sparzathI AgaLa kahI gayA tevI avasthA che anubhave che, to he gautama ! tevA du:khasamaye kevI bhAvanA bhAvavI joie ? kuchuM sarakhuM jhINuM prANuM mAre malina zarIra para bhramaNa kare, saMcAra kare, hIMDe (cAle) to paNa tene khaNune vinAza na kare, paraMtu rakSaNa kare. A jIva kAMI haMmezA ahI nivAsa karavAnuM nathI ke lAMbe samaya rahevAne nathI, eka kSaNamAM cAlyA jaze, bIjI kSaNa nahI rahe, kadAca bIjI kSaNamAM na cAlyA jAya te he mautama! A pramANe bhAvanA bhAvavI ke A kuMthu ahI rAgathI nathI , ke mArA upara tene dveSa nathI thayo. kaMdha, matsara, IrSyA ke verathI mane DaMkha nathI mArate, te kIDA karavAnI IcachAthI mane (DaMkhate) karaDato nathI. kuMthu vairabhAvathI keInA zarIra upara nathI caData. te te game tenA zarIra upara vagara abhiprAye caDI jAya che; vilendriya hAya, bALaka hoya, bIju kAI prANI heya, te saLagatAM agni ane vAvaDInA jaLamAM praveza kare, te kadApi ema na vicAre ke, A mAre pUvane vairI che, athavA mAre saMbaMdhI che. mATe AtmAe ema vicAravuM ke, AmA mArA azAtAnA pApane udaya Avye che, khAvA jIve kare, para ahI rahevA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dukha samaye kevI bhAvanA bhAvavI? pratye meM koI azAtAnuM du:kha karyuM haze, pUrva bhavamAM karelA pApakarmanA phaLa bhegavavAne athavA te pApanA pujane cheDo lAvavA mATe, mArA AtmAnA hita mATe A kuMthuM tiraccha, udarva, adhe-dizA ane vidizAmAM mArA zarIra para Ama-tema phare che. A du:khane svabhAvathIsamabhAvathI sahana karIza, te mArAM pApakarmane cheDe Avaze. kadAca kuzune zarIra para pharatAM pharatAM mahA vAya ne jhApaTe lAgyuM, te te kazune zArIrika dusaha du:kha ane raudra tathA ArtadhyAnanuM mahAduHkha vRddhi pAmaze. AvA samaye vicAravuM ke, A kuMthuAnA sparzathI tene nAmanuM du:kha utpanna thayuM che, to paNa tArAthI sahana karI zakAtuM nathI ane AtarIkadhyAnamAM cAlyA jAya che, to te duHkhanA kAraNe tuM zalyane AraMbha karIne mane ke vacanaga ke kAya-gathI samaya, AvalikA, muhUrta sudhI zalyavALa thaIza ane tethI tenuM phaLa te tAre ekadama lAkhA kALa sudhI veThavuM paDaze. te vakhate tevA du:khe tuM zI rIte sahana karIza? te du:khe kevAM haze ? cAre gati ane 84 lAkha yoni svarUpa aneka ve ane garbhAvAze grahaNa karavA paDaze. jemAM rAtri-divasanA dareka samaye satata pracaMDa ghera mahA bhayaMkara du:kha sahana karavuM paDaze. e mAre! e bApare! ema Akadana karavuM paDaze dravyapUjA ane bhAvapUjA, traNe lethI pUjA pAmelA ane jagatanA guru evA dharma-tIrthakaronI dravya-pUjA ane bhAva-pUjA ema be - be prakAranI pUjA kahelI che, cAritrAnuSThAna ane kaSTavALA ujha ghera tapanuM sevana karavuM te bhAva-pUjA ane deza Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pada- hipadeza virati zrAvake je puraskAra tema ja dAna, zIla khAdi dharma sevana kare te kAvyapUjA, tethI karIne he gautama! ahIM AvuM tAtparya A pramANe samajavuM bhAva-arcana e apramAdathI utkRSTa cAritra-pAlanarUpa che, jyAre dravya-arcana e jinapUjArUpa che. munie mATe bhAva-arcana che, ane zrAvake mATe bane arcana kahelA che, temAM bhAva arcana prazaMsanIya che. he gautama! ahIM keTalAMka zAstranA paramArthane nahI samajanArA avasAna-zithila-vihArI, nityavAsI, palakanA nukazAnano vicAra nahIM karanArA, potAnI ati pramANe vartana karanAra cheSa, moha, ahaMkAra, mamatva AdimAM ati prasanna banelAM, samagra saMyamarUpa saddharmathI parAsukha, nirdaya, nirlajaja, pApanI vRNA vagaranA, dayA hIna, pApa AcaraNa karavAmAM abhimAna buddhivALAM, ekAMtapaNe je atyaMta caMDa, rudra ane hUra abhigrahe karanAra micchAdaSTie, sAva sAvadha emanAM paccakhANa karIne sasaMga, AraMbha, parigrahathI rahita thai, trividha, trividhe (mana-vacana-kAyAthI kRta-kArita-anumatithI) sAmAyika dravyathI grahaNa kare che, paraMtu bhAvathI grahaNa karatAM nathI. nAmanuM ja mastaka muMDAve che, nAmanA ja mahAvratadhArI che, zramaNa thayAM chatAM paNa avaLI mAnyatA karIne sarvathA unmAnuM sevana ane pravartana kare che te A pramANe ja ame arihaMta bhagavaMtanI gaMdha, mALA, dIpaka, saMmAjana, liMpana, vastra, bali, dhUpa AdinI pUjA -satkAra karIne haMmezAM tIrthanI prabhAvanA karIe chIe - e pramANe mAnanArA unmA pravartAve che. A pramANenAM Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praz pUjA arbI bhAvapU ka temanAM ka2e. sAdhune anurUpa nathI. " he gautama ? vacanathI paNa temanA A kanyanI anumedanA ApavI nahI', 3 he bhagavata ! kayA kAraNathI ema kahevAya che ke, vacanathI paNa temanA A dravyapUjananI anumeAdana na ka2vI?" "he gautama ! temanA vacanAnusAre asayamanI mahulatA, muLaguNune nAza thAya, tethI karmanA Asrava thAya, vaLI adhyavasAya AzrIne sthUla tema ja sUkSma zubhAzubha karma-prakRtionA adha thAya, sarva sAvadhanI karela virati rUpa mahAvratAnA bhaMga thAya, vratabhaMga thavAthI AjJAullaMghananA doSa lAge, tenAthI unmArgI pazu pAme, tenAthI sanmAnA lepa thAya, unmA` pravartana karavu' ane mAganA vipralApa karavA e ttiene mATe mahAAzAtanA rUpa che, kAraNa ke, tevI mahAArAtanA karanArane atatAkALa sudhI cAre gatimAM janma-maraNunA pherA karavA paDe che, A kArNathI huM gautama ! ema kahevAya che ke, tetrA vacananI anumAdanA na karavI. ' vyastava ane bhAvastava emAM bhAvastava ghaNAM guNavALu` che. '' 'dravyastava ghasAM guNavALu' che' ema beAlanAranI buddhi samajaNa vagaranI che. ' huM gautama! cha kAyanA jIvAnu` hita-rakSaNa thAya tema valu, A vastava-ga, puSpAdikathI prabhu-bhakti karavI, te samagra pApanA tyAga na karela hoya, tevA dezavitiALA zrAvakane cukta gaNAya che, paraMtu samagra pApanA paccakkhANu karanAra savamI sAdhune puSpAdikanI pUjArUpa vyastava karavu katu nathI. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padaddhi hitopadeza bhAvastavanI uttamatA mATe dazArNabhadra ane IndranuM udAharaNa. "mautama ! je kAraNathI A dravyatava ane bhAvavarUpa bane pUjA batrIza indoe karelI che, te karavA lAyaka che - ema kadAca tame samajatA hatA, te temAM A pramANe samajavAnuM che. A to mAtra teono viniyoga meLavavAnI abhilASArUpe bhAvatava gaNela che, avirata evA indrone bhAvatava (chakAya jInI trividha-trividhe dayA svarUpa)no asaMbhava che. dazANubhaka rAjAe bhagavaMtane ADaMbarathI satkAra karyo, te dravyapUjA ane IndranI sarasAImAM hAryA, tyAre bhAvastavarUpa dIkSA aMgIkAra karI, tyAre indrane paNa harAvyA, e udAharaNuM ahI lAgu pADavuM joIe, mATe bhAvastiva ja uttama che. cakara, bhAnu, candra, datta, kamaka vageree bhagavaMtane pUchayuM ke, "zuM sarva prakAranI prAddhi sahita keI na karI zake tevI rIte laktithI pUjA-satkAra karyo, te zuM sarva sAvadya samajavuM ke trividha trividha virativALuM anuThAna samajavuM ke sarva prakAranA yogavALI aviratine viSe te pUjA raNavI? he bhagavaMta! I-hoe to temanI sarva tAkAtathI sarva prakAranI pujA karI che. "he gatara! avirativALA Ikoe uttama prakAranI bhaktithI pUjA-satkAra karyo hoya, to paNa te dezavirativALA ane avirativALAne A vyastava ane zAstava ema baMnene viniga tenI yogyatAnusAra joDe. * * Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maK anti ma sa dha nA che rAti Ama bhAvanA AtmA! tu anAdi kALathI bhavATavImAM aTavAyA kare che, haju tArA du:khane aMta na AvyuM. have mahApuNyadaye manuSyabhava AryakSetrAdika dharmArAdhana lAyaka sAmagrI meLavI te have dharmasAdhanA kara ke jethI tArA janma-maraNanA pherA TaLe dukhamaya saMsAranuM svarUpa samajyA pachI tyAM paDI rahevuM te vivekI mATe egya na gaNAya, muktine sAco mA pAmyA pachI ALasa-pramAda kare te ciMtAmaNiratnathI kAgaDAne uDADavA jevuM gaNAya, Abu aSTApada giranAra, sametazikhara zatruMjaya sAra; pAMce tIratha uttama ThAma, siddhi gayA tene kara praNAma, nAni nigarAmA, sattAviLA puLa nA parimAba davvakSiNA jiNajivA, bhAvajiNA samavasaraNadA // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anittama sAdhanA jema maMtrathI jhera utarI jAya, rega maTI jAya tema prabhunA nAma maMtrathI mithyAtva, avrata, ga, kaSAya, pramA dathI bAMdhelA karama maTI jAya che. gata vIzInA tIrthakaranAM nAma: kevaLajJAnI, nirvANuM, sAgara, mahAyazA, vimala, sarvAnubhUti, zrIdhara datta, dAdara, suteja, svAmI, munisuvrata, sumati, ziva gati, astAga, nimIzvara, anila, yAdhara, kRtArtha, jinezvara, zuddhamati, zivaMkara, spandana ane saspati, vartamAna vIzInA tIrthapationAM nAme: RSabha, ajita, saMbhava, abhinandana, sumati, padmaprabha supArzva, caMdraprabha, suvidhi, zItala, zreyAMsa, vAsupUjya, vimala, anaMta, dharma, zAMti, kuchyuM, ara, malli, munisuvrata, nami, nemi, pArtha ane vIraprabhu AvatI covIzImAM thanArA tIrthakara bhagavatonA nAma : padyanAnna, zUrava,supAzva, svayaMprabha, sarvAnubhUti, devazrata, udaya, peDhAla, pidila, zatakIti, suvrata, amane, nikaSAya, nipulAka, nirmama citragupta, samAdhi, saMvara, thazedhara, vijaya, malla, deva, anaMtavIrya ane bhakta. vIsa viharamAna jinanAM nAme-sImaMdhara, cukAmadhara, bAha, subAhu, sujAta, svayaMprala, 1SabhAnana, anaMtavIrya, surapraza, vizAla, vara, caMdrAnana, caMdrabAhu, bhujaMga, Izvara, nemiprabha, vIrasena, mahAbhaka, devajazA, ana tavIya (ajitavIrya). cAra zAzvata jinanAM nAme - kaSabhAnana, caMdrAnana, vAriNa, varSamAna. e sava maLI 96 jinane mArI trikAla phoDAtukoDa vaMdanA heje, Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AtmabhAvanA ( to ) zAzvatI pratimA 500 dhanuSanI tema ja sAta hAthanI ratnamaya divya maneAhara che, jenAM nathI zAzvatapada prApta thAya che. vyaMtara janmyAtipa devalAkamAM asakhyAtA jinabimA che. traNa bhuvanamAM 15,42,58,36,080 zAzrvatA jinabi e che te mane mArI kAyAnukADha vadanA hAjo vaLI azAatI pratimA, AbujImAM AdinAtha, teminAtha, pA, zAMtinAtha pramukha, aSTApada upara bharata mahArAjAe senAnuM derAsara, ratnanA ceAvIza prabhunAM zarIra pramANa jimima bharAvyAM. gautamasvAmIe svadhithI upara jaI jaciMtAmaNinuM caityavadana kahevA pUrNAMka vaMdanA karI, tiyaka jA*bhaka devatAne pratibheAdhI 1503 tApasene pAraNAM karAvI kevaLajJAna pamADyA. vaLI rAvaNa rAjAe vINA vagADI tyAM tIrthaMkara gAtra mAMdhyu". cattAri adasadoya, vadiyA jiNavarA cauvIsaM / paramaTTa niTTiaTThA, siddhA siddhi mama disaMtu // evA tyAM birAjamAna sarve prabhune mArI vaMdanA hejo, vaLI giranArajI upara neminAtha bhagavAne 1000 puruSa mAthe dIkSA lIdhI, sasArane du:kharUpa, du:khathI bharelA, du:khanI paraMparAnuM kAraNa, sAcA sukhanA verI, haLAhaLa viSa, khaLatI Aga jevA jANI neminAtha rAjImatInA tyAga karI sanmAthI nIkaLI paDayA, cAritra lai 55 divase kevaLajJAna pAmyA. 700 varasa sudhI kevaLIpaNe vicarI ghaNA AtmAone pratibeAdhI 536 muni sAthe mukti varyAM temane mArI kADAnuMkAya vaMdanA hejo. sametazikhara giri upara vIza Tuke vIza prabhu 27349 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) khatama zodhanI muni sAthe mukti pAmyA. tyAM zAmaLA pArzvanAthajI muLa nAyaka tarIke birAje che. ane tAraMgAjImAM ajitanAtha, ca pAnagarImAM vAsupujya, giranAramAM neminAtha, pAvApurImAM vIrabhu siddhi varyA. zrI siddhAcalajI upara purva navANu vakhata AdinAtha prabhu gheTInA pAgethI sararyA, tihAM jinabiMbe tathA jinamaMdiro ghaNAM che, te tene mArI phoDAnukroDa vaMdanA je, have dravyajine te tIrthakara padavI meLavIne pitAne keTalAka parivAra laine muktimAM birAje che. have jeo tIrthaMkara padavI pAmaze te zreNika rAjA, supArtha (mahAvIra prabhunA kAkA), udAyi kaNikanA putra, daketu (mahilanAthanA kAkA), kArtika zeTha, zekha, AnaMda zrAvaka, vakI, kRNa, harazatakI, rAvaNane sulasA purohita, rohiNI, revatI vaipAyana, rAvaNa AdinA che je sAvimAM tIrthakara thaze tema ja mArA jIvane nigAramAMthI bahAra kADhaye te siddhanA jIvane mArI koDAnakoDa vAra vaMdanA heje bhAvajina kone kahevAya ? cAra ghAti kamane kSaya karI kevaLajJAna meLavI devatAo racelA samavasaraNamAM besI jyAre bAra parSadAne mokSamArgane upadeza Ape, te dvArA tIrthakara nAyakama khapAve te bhAvajina. te suvarNa sarakhI kAyAvALA 1008 udAra lakSavALA, jJAnAtizaye karI sarva padArtho jANI rahyA che, sarva bhAva dekhI rahyA che, vacanAtizayathI bhavi jIvone pratibodhe che; temanA pratibedhathI kaIka jIva samyakatva, keIka cAritra, keIka zrAvakapaNuM, koIka kSapakazreNine pAme che, e pramANe ghaNA jIvone kaleza-karmathI mukta kare che, vaLI pujAtiza karI bhavi Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 1 zrI AtmabhArthanA ( 62 ) jIvate prabhupujA sevA bhakti vAnA karavA mana thAya che pujA stavanAdikathI prazna sakhA pUjanika thAya che. wwwww apAyAmAtizaye karI bhavichatrane aa ane bhave.-savanAM kaSTa, du:kha, ApadA TaLI jAya che. e cAra meya atizayeA kahyA. vaLI rokavRkSa, DhIcaNa sudhI puSpavRSTi, pacaraMgI jaLa-caLanA nIpajelA puye vase che, vANI eka cAjana sudhI subhaLAya che, cAsara vIjhAya che. nasi'hAsana para birAjamAna che. bhAmaDala puThe zAbe che, AkAze dudubhI vAge che, traNa chatra chAje che, 12 guNa, 34 atizaya, pAMkIza vANIguNu-vALA, mA prAtihA thI zAzita, asa khyAtA indrothI sevita, 18 doSarahita, kevaLajJAna-danavALA, taraNa-tAraNa jahAja mAna, ajJAnarUpa kAra TALavA sUsamAna, temanA kalyANaka samaye adhakAramaya narkamAM pUNe kSaaevAra ajavALu thAya che. mahAgApa, mahAmAhachu, niryAma, ane mahAsA vAhanI upamAvAlA evA bhAva tIrthaMkara zrI sIma barasvAmIjI Adi vIma viharamAnane mArI kADAnuMDhADa vAra vaMdanA hAjA. be kroDa kevaLI, be hajAra ke sAdhu, gaNadhara bhagavata, mana:parya vajJAnI, avadhijJAnI, sAdhu sAthI, zrAvaka, zrAvikA rUpa catudhi sa'gha, samakita jIva prabhuccA pALanAra te sarvene mArI kroDAnunkroDa vanA heAjo. A vajjainA stavananuM phaLa e ja mAguM chuM, je mArA kuvALA AtmAne tamArA sarakhA kahita banAve, a ja prAthanA karuM bru. tamArA jevu nirmaLa kevaLajJAna-darzana sthiratArUpa cAritra, anatuthI janma-maraNanA du:khathI rahita anaMta sukha, arUpI guNe, aguru laghu avagAhanA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) antima sAdhana wowowowwwwwwwwww sAdinatasthiti, pharI sAramAM AvavuM na paDe, phodha, mAna, mAyA, lobha, rAga-dveSa deha AzA-tRNa, varNa, gaMdha, rasa, sparza, bhUkha, tarasa, tADha, taDake, du:kha, phaleza saMtApa, evA aneka doSarahita mAro AtmA che. svarUpa AmA zuddha che. mAro avAelA anaMtA guNe pragaTa thAva, evI mArI Apane prAthanA che, e sivAya dhanadolata, rAjya, strI, putra parivAra, AbarU kaMI mAgato nathImA badhA padArtho tuccha a9pakAla TakanArA, nAzavaMta pariNAme duHkhadAyI che, te pApanuM zAsana pAsI sArI rIte samaje chuM. siddha paramAtmA jeoe AThe karmo kAyama mATe kApI nAkhyA che temane pAMca AcAra pALanArA, 36 guyukta evA AcArya mahArAjane, haMmezA paThana pAThana karatA karAvatA evA upAdhyAyajIne, mekSanI sAdhanA karatA ane bIjAne temAM sahAya karatA sAdhu mahArAjane, tathA darzana, jJAna, cAritra ane tapa ema navapadane mArI koDAnakoDa vadanA heje ema navapada dayAve, parama AnaMda pAve, navame bhava ziva jAve, deva narabhava pAve; jJAnavimala guNa gAve, siddhacakra prabhAve, savi durita zamAve, vizva jayakAra pAve, he AtmA! tuM savAranA pahoramAM jAgRta thaI navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karI kSaNavAra AtmaciMtavana kara, ke tuM ahIM manuSya bhavamAM kyA puNyanA udaye A ? rAhile narabhava vAraMvAra maLato nathI; A dharma, pAvA jinezvara akhA deva, tyAgI saMyamI guru mahArAjane vega vAraMvAra Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSAmaNukulakane AdhAre cAra gata jIvanI khAmaNuM thato nathI; maLelI uttama dhama sAmagrIne sadupayoga nahi kare te vAraMvAra A sAmagrI maLavAnI nathI, mATe ceta, jAga, pramAda cheThI, ALasa tyajI AtmasAdhanAmAM udyama kara, mAtapitA, putra, sI, sagAvahAlo sahu svArtha sadhAya tyAM sudhInAM sagA che. tArA sAcA hitakArI e gaNAya ke jeo AvatA zA mATe puNyanuM bhAthuM taiyAra karAve, evA ni:svArthI hitakArI hoya to mAtra dharmaguruo ke lagIra paNa svAtha rAkhyA vagara game te bhege chAnA kayAmu tarapha mAtra dRSTi rAkhe che. pharI pharI Avo sudara avasara manuSyabhavamAM tane nahi maLe. A bhAvanA roja bhAvavI, jethI saMsAranAM kaleza, du:kha, ApadA TaLI jaze ane tuM zAzvatI, akSaya mokSa saMpatti pAmIza. je rIte svapara 'kalyANa thAya, zAMti, suSTi, puSTi, Rddhi, vRddhi, maMgaLa, jaya vijaya, mekSa parama pahadaya thAya tema mumukSu AtmAe AtmasAdhanA sAdhavI. Iti AtmabhAvanA kSAmaNukulakane AdhAre cAra gati jIvanA khamaNa, je kaMI jIvane du:khI karyA hoya te sarvane mana, vacana, kAyA ema trikaraNa cage khamAvuM chuM. apAra bhavasamudramAM bhaTaktAM mane ciMtAmaNi ratnasamAna jinendra dharmanI prApita thaI tethI huM dhanya chu. naraka, tiyaca, manuSya ane devarUpa e cAre gatimAM janmathI mAMDI maraNa sudhInAM du:khadhI bharapura evA bhavamAM bhaTakatAM meM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) atima sAdhanA mohavaza thI je kaI jIvane du:kha, trAsa, vedanA azAtA, ApyAM hoya te sarvane trividha trikaraNa meMge aMtaHkaraNa pUrvaka khamAvuM chuM sAte nArakImAM nArakIpaNe upana thaI nArInA jIvane du:kha dIdhuM hoya, paraspara masaLavuM, cUravuM, pheMkavuM, mAravuM Adi trAsa karyA hoya tene huM khamAvuM chuM. paramAdhAmInA bhavamAM niyapaNe mUDha ajJAnI mA jIve nArakInA jIvone haNyA heya, hA hA paramAdhAmInA bhAvamAM mArA jIve ajJAna kaSAyavaza banI krIDA nimitte karavata, taravAra, bhAlA, hathiyAra, vANa, sAMDasA, dAThA, cAbuka, agnithI chedana, bhedana, tADana, mAraNa, yaMtramAM pIlavuM, vaitaraNuM nadImAM tAraNa, kuMbhIpAcanarUpa ghaNAM du:khe nArakI jIvone ApyA hoya, tene atyAre huM jANato nathI, tAmasa bhAvathI je kaMI du:kha dIdhuM hoya te sarvane vividha khamAvuM chuM, tiryaMcagatimAM pRthvI, apa, te, vAyu, pratyeka ane sAdhAraNa vanaspatikAyanA bhomAM meM sva, anya ane parasparanA zasathI pRthvIkAyAdi jIvane vinAza karyo hoya tene khamAvuM chuM, za pramukha beIndriya, juM vagere traNa Iyi , mAkhI vagere cAra IdriyavALA bhavamAM meM je je jIvanuM bhakSaNa karyuM hoya, du kha ke trAsa ApyAM hoya tene khAvuM chuM. saMja, samRmi, jalacara paMcendriyanA bhavamAM masya, kAcabA, susumAre Adi anekarUpane dhAraNa karanAra nuM bhakSaNa karI vinAza karyo hoya, jaLacaranA bhavamAM meM bIjA ne bhakSaNa-chena-bhedana karyA hoya, teone vividha namAvuM chuM. sarpa pramukha uraparisarpa, be vAnara pramukha bhUja parisapa, kUtarAM, bilADAM, vagere sthaLacara cezi tirthayanA bhAmAM jIvene chedI bhedI du:khI karyA Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSAmaNAkulakane AdhAre cAra gati chatrano khAmaNAM ( 72 ) hAya, bhakSaNa karyA hoya te ne huM khamAvuM chuM. jIvaghAta karavArUpa azubha karmo zArdUla, siha, vAgha, cittA, geleMDA, rI", Adi hiMsaka jAtimAM utpanna thai mArA ve je jIvAne chinnabhinna karyA hAya tene khamAlu' chu', helA, gIdha, kukaDA, husa, agalA, sasalA, sArasa, kAgaDA, bhAja, kArI, cakalA, samUzcima, gaja, precara, paMcendriya bhaveAmAM me' bhUkhavaza thaI karamiyAM; kIDA Adi veAnAM zakSaNa karyAM heAya; manuSyajavAmAM jIbha IndriyamAM lapaTa nI mUDha pAradhInI zikArakrIDA karanArA meM je jIvAne zikAra karyAM hoya, vaLI zarIranI puSTi mATe madirA, mAMsa, matra, mAkhaNa, athANuM, vAsI kheArAka, abhakSya bhakSaNa, karavAthI eindriyAkrika jvAnA vinArA karyA hAya, te sata huM trividhayeAge khamAvuM chuM. vaLI sparzendriyamAM lapaTa banI kuMvArI kanyA, sudhA, vidhavA, paDhI, vezyAkinu gamana karI je venA vinAza karyAM DhAya, vaLI AMkhanA viSayamAM la'puSTa banI tathA nAsikA ane kAnanA viSayamAM Asakta banI je vA haNyA heAya te sarvane trividha khamAvuM chuM. kAmathI athavA mAnabharjIMga thavAthI baLAtkAre AjJA manAvI hoya, rAjyAdhikArIpaNAmAM aparAdhI ke bina aparAdhIne AMdhyA, ghAyala karyAM, mAryAM, trAsa pamADavA, bhUkhyA-tararayA rAkhyA, koine bheTu` kala`ka Apyu, irSyAthI kAine kheATI rIte utArI pADela hAya, kAinI cADIcugalI ke niMdA karI hoya te sate khamAvu chu.. aneka mleccha anAya jAtimAM raudra kSudra vabhAvavALA me dhamAM eve zabda sAMbhaLyA na heAya, vaLI palAkanI IcchAe dhanA khahAne veAnA ghAta karyAM hAya, bIjA jIveAnA du:khanA hetu anya he, A dezamAM kasAi, pAradhI, Duma, mAchI Y Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhanA ( 74 ) sAra, phAMsI ApanAra hi thaka jAtimAM janmI je je jgyAne vinAza karyA hAya, te sarvane mana-vacana-kAyAthI mAthu huM, te ve! ane kSamA Apo. gADha miMthyAtvanA udayathI yajJAdikamAM hisA karAvI hAya, vRkSeA velaDI vagerenA vanane ya derAthI je sa sthAvara vene bhALyA hoya, kahyuM, taLAva, kUvA, TAMkA, jaLAzayA zASAvyAM hoya ane temAM mAchalAM, kAcamA vagerenA vinAza thayA hoya, tene huM... khamAvuM chuM, ula'paNe karma bhUmi aMtaradvIpAdine viSe je vAnA tArA karyA hAya, devanA bhavamAM paNa phrIDAnA prayAgathI ke lAbhamuddhithI jIvAne du:khI karyA hAya, bhavanapatinA, vyaMtara ceAtiSanA GtramAM, tAlubhASamAM nirdayapaNAthI jvAne du: khI karyAM hAya, Aiigaka devapaNAmAM pAkI riddhi sRddhimAM irSyA karI, parAbhava karyAM te sa vene huM khamAvuM chuM, cAre gatinA kAi paNa bhUtakALanA bhavAnAM, ke A bhavamAM me vAne mAryAM hoya, prANanA viyeAma jANatAM jANatAM karyAM hAya, du:khI karyAM hoya te te sate huM" khamAvu chuM. je je vA pratye nAnA-meTA aparAdheya karyAM, huM jIve ! sadhyastha thai ver mUkI khameA. huM... paNa khasuM chuM, A ma'pU leAkamAM mArA koi zatru nathI. hu jJAna-duzana-strabhAvavALA huM, eka chuM nitya chuM. mamatvarahita chuM. arhata siddha sAdhu ane devalIkathita dhatuM mane zaraNa hAle. te ja malika hAjo, karmakSayanA kAraNe evA paMcameSDatu ane bhavebhava zaraNa hAjo * A khAmaNAM vene bhAvazuddha ane karmakSayanuM mahAna kAraNa che. ti kSAmaNAkulakane AdhAre cAra gati jIvanA khAmaNAM. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ layA ( 5 ) vvvvv A le ya zuM, pApasevana karIne karma bAMyAM hoya te micchAmi duka. zrI viraparamAtmAne ane zrI gautama gaNadharane bhAvathI namaskAra karI mArA AtmAe ajJAna ke kaSAyane AdhIna banI je mana, vacana, kAyAnA yoge kamabaMdha karyo che tenuM micchAmi dukkaDa, rAtribhojana, abhaNya, anaMtakAya, vAsabhaMjana bhakSaNa karavAthI koI jIvane bhaya vyAsa dhrAske pamADIne, kapaTa karI mAMhamAMhe kheda karI-karAvI, paranA avaguNanI niMdA karI, pitAnAM vakhANa karI, capalatA karI, AkarA-kora mama atyAkhyAnanA vacana bolIne, Ata-audradhyAna, kUtuhala karIne, nATaka-sinemA, arakasa, khela joIne, cerI paccakakhANa bhaMga karI, satI strI baLatI joIne, keIne chidra kadAgrahamAM joDIne, anathI daMDa karyA hoya, heLInI laDAI jeI, ajayaNAe cAlatAM-besatA-UThatAM-besatAM, khAtAMpItAM ke jIvane virAdhI du:kha upajAvyuM hoya tene arihaMta, siddha, sAdhu, siddhagiri, guru, AtmAnI sAkSIe, mana, vacana, kAyAthI A bhava-parabhava bhavobhavamAM thayelA pApane micchAmi dukkaDaM. have 18 pApasthAnaka AvuM chuM: jIvane prANathI viyAga krodha, lobha, bhaya hAsyathI jUThuM bolyA vagara ApelI vastu lIdhI, maithuna sevyuM, parigrahanI mamatA rAkhI, krodha-mAna-mAyA-leza-rAga-dveSa karyA, kajiyo karyo, koInA upara beTuM kalaMka caDAvyuM, rati-arati karyA, pArakI niMdA, kapaTapUrvaka jUThuM bolyo, mithyAtvazalya Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) nitama sAdhanA adharmamAM dharmabuddhi, dharmamAM adhama buddhi karI, Ama ahAra pApasthAnake jANatAM-ajANatAM sevyAM-sevarAvyAM, A bhava ke parabhavamAM te sImararavAmInI sAkSIe micchAmi dukkaDa, A sarva pApanI niMdA-gaha karuM chuM, A ane have pachI je kahevAze te rAvuM mArAM pApa niphaLa thAo, pAMca Azrava sevI, pArakAM chidra joI, cha kAyanI virAdhanA karIne, sAta vyasana sevI, ATha mada sthAnika sevI, vizvAsaghAta karI, nava niyANa bAMdhI, dasa avinaya AcarI, 14 rAjakamAM bhamI, 15 kamAna sevI, sattara bhede asaMyama sevI, 18 pApasthAnaka sevI, pAMca IndriyanA vIza viSa sevI. 25 kriyAo karI bAra avata AcarI, paMdara yoge karI, trIza mahAmahanIyanAM sthAnaka sevI, cAritranI virAdhanA karI, saMyama laI zuddha rItie pAlana na karyuM, vrata laI bhaMga karyo, paccakakhANa khaMDita karyuM, sUtra viruddha-utsutra prarUpaNa karI unmArgane upadeza karyo, prabhu ANa bhAgI. keIne dubuddhi ApI, jJAna-darzana-cAritranI virAdhanA karI, dAna-lAbha- bhega- upabhega ne vIrya e pAMcanA aMtarAya karyA, dharma karatAM keIne aMtarAya karyo, pAMca samiti, traNa guti cAritramAM na pALI, arahaMta, siddha, AcArya upAdhyAya, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka-zrAvikArUpa zrIsaMghanI AzAtanA karI. zatruMjaya. giranAra, Abu, aSTApa, sametazikhara Adi sthAvara tIrthonI ajANatAM ke mukhapaNe AzAtanA karI, girirAja upara thuMkayAM, pizAba karyo, tIrthanA avarNavAra balyA, jemAma tIrtharUpa AcAryAdi sAdhunI AzAtanA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyaNa ( ) karI, upadhAna-ujamaNA-mahotsavo sAdharmika bhakti, charI pALatA saMgha vagere zAsRvihita anuSkAne sIdhe ke ADakatarI rIte apalApa karyo, mati, zrata, avadhi, mana:paryava ane kevaLa e pAMca jJAnanI AzAtanA karI jJAnAvaraNIya karma bAhyAM, te karma kevI rIte baMdhAya te kahe che, kudevanI prazaMsA kare, jJAna viSe kula deha kare, kuzAstra kumatinI prazaMsA kare, siddhAMtanA mULa atha bhAMge, pApa prakAze, mithyAtvane upadeza kare, te jJAnAvaraNIya karma baMdhAya. kALa-samaye na bhaNe, akALe sUvAdika bhaNe, vinaya bahumAna na kare, gurune eLe, sUtra-artha tadubhaya beTA ka; AvI rIte je jJAnAvaraNIya karma bAMdhyAM te sarvanuM micchAmi dukaDa. have darzanAvaraNIya karma AvuM chuM. katIrthanI, kudevanI, kugurunI stuti-prazaMsA karI, dharmanA nAme hiMsA karI, mithyAtva upara bhAva rAkhI, ati du:kha zeka karI, samyaphavamAM dUSaNa lagADI, kata na pALavAthI, mithyAtva upajAvI, adhama phelAvI, mAne lepa karI, A bhava ke parabhavamAM je dazanAvaraNI pApakarma bAMdhyAM hoya tenuM micchAmi dukkaDa. azAtA vedanIyama bAMdhavAno paMdara kAraNa. manuSyane mArI dukha zeka gharI, jIvone baMdhano bAMdhIne, chedana bhedana pIDana trAsa, AkraMdana, 5radroha karIne, thApaNu-anAmata oLavI, yuddha karI, prANIone damana karIne krodha upajAvI, paraniMdA karI je azAtA vedanIyakarma bAyuM te micchAmi dukkaDaM. samyatva rokanAra dazana mehanIyanAM kAraNa Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( ) anittama sAdhanA jaNAve che, kevaLajJAna, siddhAMta, saMgha, prabhumA arihaMtanI niMdA karI, kumArga prakAzI je dazanamehanIya bAMdhayu, cAtri mohanIya be prakAre bAMdhe, kaSAya ane nekaSAyathI, tIvra krodhAdika kaSAyathI hAsyAdika karIne jIva cAritra mehanIya bAMdhe, je kamathI jIva saMsAranA viSayamAM khUe rahe, tenI 72 keDIkeDInI sthiti kahelI che. e kama madirApAna sarakhuM hovAthI jema dArU pIdhelAne potAnA zarIranuM, kapaDAMnuM ke balavAnuM kazuM bhAna rahetuM nathI, tema mehAdhIna thayela AtmA kartavyAkartavya jANavA chatAM bhAna bhUlI jAya che badhAM kAmamAM A karma meTu meharAjA tarIke gaNAya che, e mehanIyane jItavuM bhalabhalAne mukela paDe che. yogamAM jema manoyoga, vratamAM cothuM brahmacarya, indriyamAM rasanA Indriya, tema mohanIya karma jItavuM Akaru che. chatAM A baLiye thAya te tene paNa jItI zake che; jabUsvAmInA jIva bhavadevanA bhava mAphaka A mehanIya kuma mArAthI kaI prakAre baMdhAyuM hoya te tenuM vividha micchAmi dukkaDaM. tiya ca AyuSya ke badhe ? ziyaLa-AcAra rahita, bIjAne Thage, jUhu bele, mithyAtva pipe, kukarmamAM prere, te lamApa beTAM rAkhe, mAyA prapaMca kare, beleluM na pALe, beTI sAkSI pUre, kIMmatI mAla sAthe halake mAla bheLavI kImatImAM khapAve, achatAM jUThA ALa caDAve, khAtara pADe, corI kare, vaDhavADa laDAI kare, kApAta nIla lezyA, ArtadhyAna kare, AvAM kAryo karanAra tiya cagatinuM Ayu bAMdhe, AvA pApa karI meM je pApakarma bAMdhyAM hoya te micchAmi dukkaDuM, Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyaNa ( 7 ) , narakAsanAM kAraNe kyAM? ati phodha, mAna, mAyA, lebha kare, mithyAtvamAM rAce, jIvane mAre, vrata-paccakhANa bhAMge, cerI kare, mRddhithI viSayasevana kare, deva, guru, dharma, zAstra, saMghanI niMdA kare, jinapUjAne niSedha kare, dharmAnuSThAne niSedha, sadAcAra rahita banI mAMsa, madirA, rAtribhejana, mahAraMbha mahAparigraha kare, raudradhyAna dhyAve, kRNalezyA kare, 5ndriya jIvonI hiMsA kare te narakAyu bAMdhe. AvAM pApa karI meM je pApakAma bAMdhyA hoya tene micchAmi dukkaDaM. azubha nAmakama bAMdhavAnA prakAra jaNAve che mahAmithyAvI, adhama, dAna na de, parane detAM roke, jinamaMdira jina-pratimA toDe, kaThora mamavALI bhASA bele, mahA pApAra ja kare, paraniMdA- ha kare, azubha ciMtave te azubha nAmakarma baMdhAya. AvI rIte mArAthI je kaMI mana-vacana-kAyAne pApakarma baMdhAyuM hoya te micchAmi dukAM. nIca gotrakama kyA kAraNe baMdhAya? pArakA guNa DhAMke, pArakA avaguNa jAhera kare, cADI khAya, aNasAMbhaLelI vAta pracAre, na joyelAne joyuM kahe, AtmaprazaMsA kare te halakA kuLamAM avatAra pAme, AvAM karma karI je pApakarma bAMdhyA hoya tene micchAmi dukkaDa, aMtarAya karma bAMdhavAnA hetuo jaNAvI Ave che. kRpAhIna thAya, chatI vastunuM dAna na da, asamartha upara kepe, gurune na anusare, tapasvI, adhika guNIne vinaya na kare, jinapUjA ke dharmAnuSThAna niSedha, jinavacana usthApe Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhano | 20 ) jinadharmamAM vighna kare, bhaNatAM aMtarAya kare, mAkSamArgomAM aMtarAya kare, paramAnA upadezakanI hAMsI kare, sUtranA atha viparita prakAro, asatya datta seve, kharAba karma pracAre, siddhAMtanI avahelanA kare, zAsro-pustake sAcave nahi, AvI rIte mArAthI je kAI aMtarAya pApabadhAyu` heya tenA micchAmi dukkaDa". - zrI vItarAgAca namasasAranA na'ta paribhramaNa vaDe vividha jAtimAM pRthvIkAyAka jIvA mArAthI mI gayA haiAya, ceAryAsI lAkha jIvAyeAnimAM bhava pAmIne, saoNMsAracakramAM bhamIne cAvIza ke, cAra gatimAM jIvanA 563 bhedamAM, rAgadveSa krodhAdika cAra kaSAya, ajJAna, mithyAtva avirati, mAha matsara karIne; nidrA, ALasa, bhaya, zeka, duga chA, phleza, hAMsI, abhyAkhyAna, pAMca indriyeAnA viSacA, AhAradi cAra sajJAthI, vikathArthI, mAyA-niyANa-mithyAtva-rAya, rasa-riddhi-zAtA gArava, kRSNu, nIla, kArpAta, zyAthI, asi-si kRSikAma, AzA-tRSNAe karI, pharatAM, caratAM, taratAM vAhanamAM esavAe karI, bhAr bharIne jIva trAsa pamADayAM, ghANI pIlAvI, telanI mIle, yatrathI vepAra; khetara kheDAvavA, vADI, mRgIcA ArAma udyAna banAvyA, kAma sneha dRSTi rAge karI, strI-puruSa-napu'saka veDhe rAmA-ramAe mana, vacana, kAyAe, kRdevAdinI zraddhAe, bhega, rAga, mukha, du:kha, saMpadA, sayAga, viyeAga iSTa aniSTa - dayAna raudradhyAna, sakalpa svArtha vagara ke asateSapaNe parane vighna karIne, trAsa udvega pamADIne cAra kaSAya, pAMca Azrava sevI, chakAyanI vizvanA, sAta vyasana sevI, apravacana mAtA pAlana karIne nava brahmacaya nI vADa Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyaNa ( 81 ) bhAMgI, dasa prakArane avinaya karI, 18 pApasthAnako sevyAMsevarAvyAM- anumoghAM hoya te sarva pApa mujane niSphaLa thAo. cAra gatimAM bhamatAM mArA jIve je chakAyanA jIvanI hiMsA karI hoya, prANa lIdhA, Akara kara nAkhI vasula karyA hoya, pRthvIyamAM sphaTika ratnamaNi paravALA ghAvaDI khaDI lUNa mIThuM kSAra, haratAla, pAre, maNazIla, abarakha, tejaturI, pASANanI dareka jAta, siMdhava, tAMbu, sIsuM, leha, kALI dhaLI mATI, ItyAdika pRthvIkAya che hA, khANe khedAvI, dhAtu gaLAvI, ghara baMdhAvyAM, TAMkAM gaLAvyAM, bheMyarAM, phUvA khodAvyA, beriMga karAvyAM, khetara, kheDAvyAM, pRthvInA peTa keDAvyAM, pathara pheDayA, suraMga melI, i Te paDAvI, che sImeMTanAM kArakhAnA calAvyAM, makAne. pU, badha, ratA, kArakhAnAM bAMdhavAnA ke drAkaTa karyA ane baMdhAvyAM, evI rIte pRthvIkAyanA jIvonI je mArAthI A bhavamAM ke parabhavamAM virAdhanA thaI hoya te mATe huM trikaraNoge sImaMdhara svAmInI sAkSIe, be kreDa kevaLajJAnInI sAkSIe, caturvidha saMghanI sAkSIe sarva pApanuM pratikramaNa, niMdana, gahana karuM chuM. have meM apakAyanA jIvanI virAdhanA karI hoya, jamIna, kUvA, taLAva, kaha, kuMDa, vAva, sarovara DAvyAM, aNagaLa pANe vAparyA, pALa, nIka, nahera, kyArA bAMdhyAM, khetaravADI sIcAvI, vAva, kUvA, taLAva ulecAvyAM, dariyAnadImAM vahANa, sTImara, laMca, jaLavAhana calAvyAM, jaLajatu virAdhyA, nirarthaka naLa ughADA sUkI aNagaLa pAchuM vahevaDAvyuM, khArA-mIThA kUvA-taLAvanA pANuM bhegAM karyA Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) anitama sAdhano ityAdi apUkAya jIvanI mArAthI virAdhanA thaI hoya te bichAmi duSTha, agnikAyanI virAdhanA aMgArA vAlA, vIjaLI, gesa, esiDa, cUnAbhaThThI, nIbhADA saLagAvyA, sonuM, cAMdI, tAMbu vagere dhAtu ogaLAvI, ene calAvyAM, jaMgala, gAma banyAM, Aga cAMpI, prAyamasa-gesanA cUlA vAparyA, dhANa caNAnI bhaThThI, kadainI bhaThThI calAvI, ityAdi agnikAya jIvanI mArAthI virAdhanA thaI hoya, vAyukAyanI virAdhanA thaI hoya bhamato-maMDalika, mukhavAyu, gujArava, dhana-dhanodadhi vagere, havAI jahAja, vIjaLInA paMkhA, vegathI moTara vAhana calAvI vAyukAya jIvanI mArAthI virAdhanA thaI heya, tApAkAta thayA thakAM vAyanI IcchA thaI hoya te savi pApanuM micchAmi dukkaDa, have vanaspatikAyanI virAdhanA AvuM chuM. lIlAM, vRkSe chedyAM, thaDa, phaLa, phUla, pAMdaDAM chedyAM-chuTyAM, suDa kIdhuM, mULa bedI kAyAM, kaDhAvyAM, kemaLa phaLI, kuNuM AMbalI, pika, pApaDI, oLA khAdhA, khetara niMghAM, niMdAvyAM, laDyA, laNavyAM, vana-jagata kapAvyAM, AMbA, rAyaNa, mahuDA, bAvala, sAga, sIsama, vaDa, pIpara, pIpaLA, lIbaDA, khIjaDA, khajurI, khAkharA, jAMbu, beraDI, thora ityAdi moTAM vRkSa chedyAM, kApyAM kapAvyAM, mULA, gAjara, muraNakada, Adu, metha, sakarakaMda, ratALu, Du gaLI, lasaNa, garamara, baTATA, umaravaDa, pIpara, keluM barAnA TeTA, pAMca uMbarAnI jAto, madha, mAkhaNa, mada, mAsa, mahAvagAI, somalakhA tAlakUTa viSa, aphINa, parva jAtanI mATI, rAhatI kerI, baLa athANuM, ajANyA phaLa, rIgaNAM, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAlayaNa ( 8 ) calitarasa, kALa pAkelI sukhaDI, dvidaLa sAthe kAcu gerasa, lIlI haLadara, Adu, kacu, vaMsakArelAM, gAjara, luNInI bhAjI, kuNAMkaMpaLa, bhramara vRkSanI chAla, bhUmirUha, aMkura ItyAdi vanaspatikAya saMbaMdhI meM je kaMI pApa sevyAM hoya te mana, vacana, kAyAe karI micchAmi dukkaDa, have trasakAyanI thayelI virAdhanAnI AlocanA karuM chuM. karamiyA, IyaLa, vALa, gADarI, cUDela, zaMkha, zaMkhalAM, chIpa, pirA, jaLa, gAlAM, aLasiyAM keDA vagere bedriya jIvo, gadheyA, kathuA, ju, lIkha, mAMkaDa mAryA, khATalA taDake mUkyA, jhavavALuM anAja taDake mUkayuM, jhATakayuM, kIDI makoDAnA dara aMdara pANI reDAvyuM, chANanI yatanA na karI, vAsI gAra-chANa rAkhyA, chANAM, lAkaDAM, kelasa joyA vagara, yatanA vagara cUlAmAM goThavya, dhImela, udhaI, juA, cArakIThA, dhaneDAnI virAdhanA thaI haya, sajIva dhAnya daLAvyAM, bharaDAvyAM, khaMDhAvyAM, IdagApa, khaDamAkaDI, kaMsArI, gaDelA ItyAdi traNa IndriyavALA jevo virAdhyA heya, kaMsArI, garoLiyA, mAkhI, kuti, vIMchI, tIDa, machara, DAMsa, pataMgiyAM, kU, marA, bhamarI, kAnakhajurA, cAMcaDa, AgiyA, ItyAdi cAra iMdriyavALA jIvone agnithI banyA, dhUmADAthI muMjhavyA, dIvA ughADA mUkyA, ghI, tela, chAza, dahIM, dUdha, madha, mAkhaNanAM bhAjana ughADAM mUkayAM te mAMhe UDatA jIvo paDayA, ityAdi je kaMI virAdhanA mArAthI thaI hoya te savi huM pratikram, niMdu, gahuM chuM, mahArA jIve jalacara, sthaLacara, khecara, uraparisarpa, bhuja parisarpa, Adi paMcandriya jIvanI nAnI moTI kalAmAdika karI virAdhanA karI hoya, magaramaccha, kAcabA, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atima sAdhanA mAra, mAchala, deDakA, grAha, naka, cakra, sukumAra vagere jaLacara, ziyALa, haraNa, rojha, suvara, nahAra, vAgha, siMha, hAthI, ghoDA, baLada, gAya, bheMsa, UMTa, pADA, bokaDA, gADara, gadheDAM, khacara, rIMcha, vAMdarAM, kUtarAM, bilADI, vaniyara, leDI vagere sthaLacara, hasa, mera, bagalA, kAgaDA, pipaTa, menA, pArevA, kAbara, keyala, helA, tetara, sArasa, garbhaja, saMmuIima, bIDelI ke ukADelI pAMkhavALA, pakSIo, samaDI, sIcATTA ghuvaDa, DhIMca, cakalAM, cora, cakalAka, cAtaka, kukaDe, sAraMTha, jasArikA ItyAdi becara pacendriya jIvanI virAdhanA mArA thI thaI heya, hayA, uDAvyA, nIce pADayA, pAMjare pUryA, parAdhIna karyA, sarpa, ajagara, gha, bAbhaNa, padmanAgaNuM vagere upasipa hayA, haNAvyAM, nela, kela, Udara, rALI, khisakolI, kAkIDA, geha vagere bhUja parisarpane haNyAM, haNAvyAM, A bhave ke pAve kaI paNa tiryaMca paMcendriya jIvanI mArAthI ke virodhamAM thaI hoya, dubhavyA, kAra pamADayA heya, te arihaMtAdikanI sAkSIe trikaraNe ge khamAvuM chuM, mArA jIve keIpaNa bhavamAM gaja ke samuni jIvanI hatyA virAdhanA karI du:kha apAyAM hoya, mAnaka, vAcaka, kAyika azAtA karI, mithyAtva sevyAM, taLAva, nadI, kUvAmAM aNagaLa pANIthI snAna karyA, parAvale jamyA, neratAM, grahaNa, adhika mAse nadI-samudra snAna karyA, chone zikAra, va, badhAna, chedana, bhedana karyA, rAjA-maMtrI, rAjyAdhikArImA bhavamAM anyAya, Akaro kara-daDa, sajA pharamAvyAM, lAMca lIdhI, gAma lUTyA, tala, harasa, eraMDA, magaphaLI vagere yaMtrothI pIlyAM-pIlAvyA, zeraDI pIlAvI, kasAI, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Alaya ( 5 ) pAradhI, mAchImAranA bhave nA aMgenAM chedana, bhedana vadha, ba dhana, jALa-pAMjarAmAM pUryA, chatraviNAyA, caturvidha baMghanI AzAtanA, avajJA, niMdA karI, samyaphavamAM, bAra vratamAM ke sAdhupaNAmAM aticAra lagADayA vata-mahA to bhAMgyAM devadravya, jJAnadravya, gurudravya, sAdhAraNa chaadavA, sAdharmika bhaktinu dravya lakSaNa upekSA karI, chatI zaktie te dravyanI sArasaMbhALa na karI. mAtA-pitA, bhAI-bahena, bhejAI, dAdA-dAdI, kAkA, mAmA, sasarA, sAvA, bhatrIjA, patnI, pati Adi sagAsaMbaMdhI, kuTuMba, jJAtivA, paDANI, eka gAmavAsI, celA, guru, mitra, sAdharmika, dAsa, dAsI, nokara vagere jene laDAI-kajiyovaDhavADa, kaleza karAvyA heya, krodhe karI duhavyA, marAvyA, keda karAvyA, daMDAvyA, jIva rahita karyA-karAvyA hoya, azAtA upajAvI hoya te sarvene trikaraNage khamAvuM chuM tIrthaMkara paramAtmAe pratidhelAM kAryo meM karyA hoya, jIvAdika nava tatra, SaTadvaltha, sAta naya, cAre nikSepA, nigodAdi sUkSma pudagala paryAye sahyA nahiM, kumatithI utsava prarUpaNA karI, mithyAtva pravartAvyAM, miththA dharmanI unnati vadhArI, mahA Ara , meTAM ya, mile, kAra- khAnAM, agni tro calAvyAM tIthI uthAya, sthAvara tIrtha jaMgama tIrthanI AzAtanA karI hoya, vItarAganI AjJA viruddha varyA, coryAsI lAkha yoni mAMhe mAre jIve je koI jIva A bhava ke parabhave kyAM-haNAvyA anudAM hoya, zrAvakanA dharmamAM saphitra vrata-khaMDana karyA hoya, sAdhudharmamAM je virAdhana e jANatAM-ajANNatAM thaI haya, A sarva AlecanA arihaMta, siddha, sAdhu, AtmA, siddhA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) ottama sAdhanA caLa, sImaMdharasvAmInI sAkSIe, be jhADa kevaLI, be hajAra jhADa sAdhunI sAkSIe, catuvidha zrIsaMghanI sAkSIe mana, vacana, kAyAne trikarage pApane pazcAttApa, niMdana, gahana, pratikramaNa karuM chuM. A sarva lAgeluM pApa niSphaLa thAo ane mAro AtmA pApathI mukta thAya ane bhavobhava A satva, samyagakAna, sarvaviratinI sAmagrI ane ArAdhanA prApta thAva e ja mArI eka mAgaNI-prArthanA che. zrI siddhagiri samIpa UbhA rahI A AleyaNA kare te AtmA cheDA bhavamAM sarva karmakSaya karI zAzvatuM siddharathAna meLavezrI rastu, zrI paryantArAdhanA. mAMde ArAdhaka AtmA arihaMta paramAtmAne namaskAra karI gurunI sAkSIe kahyuM ke have mane chevaTanI mAdhi thAya tevI zagavaMte pharamAvelI avasarecita ArAdhanA karAve, tyAre guru mahArAja kahe che te mAruM pApa niSphaLa thAo. jidagImAM lIdhelAM tenA aticAre guru samakSa pragaTa karI levA joIe. zakaya te ucaravAM, dareka jIvane kSamA ApavI joIe. temaja bhavyAtmAe 18 pAparasthAnaka visarAvavA joIe. cAra zaraNa aMgIkAra, pote karelA pApanuM nidana, sukRta kAryonI anumodanA maryAdAvALuM anazana, paMcaparameSThine namaskAra, jJAnAdi mAMca AcanA atisAra AvavA joIe, chatI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patarAdhanA zaktie sAmartha chatAM jJAnI cAritravaMtane AhAra, vastra auSadhAdika na A yAM; avajJA karI hoya te mAruM duSkRta mithyA thAo, pAMca prakAranA jJAnanI niMdA, jJAnanA sAdhanane nAza karyo hoya, jJAnanAM upakaraNa, pustaka, prata, pothI vagerenI AzAtanA thaI haya, niHzaMkitAdi guNa sahita samyaphatra barAbara na pALyuM, prabhu pratimAnI bhAvathI pUjA na karI, bhaktithI pUjA karI, devadravyano vinAza karyo yA upekSA karI, tIrthasthAno, jinamaMdira vagere dhArmika sthaLamAM AzAtanA karanArane zakti chatAM nivAraNa na karyuM; pAMca samiti, traNa guti sahita cAritra na pALyuM; pAMca sthAvara jIvanI ke trasa jIvenI virAdhanA thai heya; kIDA, za kha, chIpa, pirA, jaLa, aLasiyAM, kuchuA, mAMkaDa, makaDA vagere tathA viMchI, mAkha, bhramara vagere be, traNa ke cAra iMdriyavALA vikalaeNndriya trasa jIvone vadha thayo hoya te mAruM pApa niSphaLa thAo, jaLamAM vasanAra, AkAzamAM UDanAra ke jamIna para cAlanAra keI paNa paMcandriya jIvane vadha thayela hoya te mAruM dukRtya mithyA thAo, tenI niMdA-gaha karuM chuM. krodha, lobha, bhaya, hAsya paravazapaNAthI mUDha banI asatya belAyuM, kapaTa kaLAthI bIjAne chetarI aNaApeluM dhana prahaNa karyuM, rAga sahita hRdayathI devasaMba dhI, manuSya saba dhI, tiryaMca saMbadhI mithuna sevyuM heya, dhana, dhAnya, senuM vagere nava prakAranA paribrahanI mamatA karI hoya, rAtribhojana karyA hoya, bAra prakAranuM tapa zakti pramANe na karyuM, mekSasAdhaka mana, vacana, kAyAnA egamAM hamezAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) antima sAdhanA rAkti na phAravI te sa` pApanI nidA-gA~ karu chuM. have guru kahe che ke samyaktvapUrvaka khAra tratA zrahaNa karI bhaMga karyo hAya, aticArA lAgyA hoya te jaNAva; kaiAparahita banI satra vene khamAva, khune AgalA bhavatu vera bhUlI sarvenA mitra sarakhA gaNa, pahele prANAtipAta vagere 18 pApasthAnakA je prekSamAga mAM vighnabhUta ane dutinA kAraNarUpa che tenA tyAga kara ane rAraNa hAjo cAtrIza atizaya kevaLajJAnavALA, devatAe racelA samAvasaraNamAM besI haMmezA dezanA ApI bhavya ane tAranArA evA arihaMta prabhunu mane zaNa hAjo. A karmothI sadA mATe mukta, ATha prAtihAryAvALA, ATha maHsthAnakAthI rahita, saMsArakSetramAM jemane pharI UgavAtuM nathI arthAt janma levAnA nathI, bhAvazatrune haNanArA ane traNa jagatane pUjanIya evA ahaMtANa, arihaMtANa' evA judA chuTTA nAmavALA arihaMtanu mane zaraNa heA. bhayaMkara du:kharUpa laharIevALA, du:khe karIne tarI zakAya teveA saMsAra-samudra tarI jemaNe akSaya sAdhatu nirAkhAdha siddhinuM sukha meLavyu' che tevA siddhonu mane zaraNa hA, taparUpI ghANathI ka kheDIe jemaNe teADhI nAkhI che, dhyAnAgnithI kamala mALI jemaNe suvarNa sarakhA tiLa AtmA karyA che, jemane janma-maraNa udvega krodhArdika kaSAyA nathI evA siddhonu mane AraNa hai. e'tALIzASa rahita eAhAra karanArA, pAMca indricene jItanArA, kAmadevane jItanArA, nava vADa sahita brahmarAnu pAlana karanArA, pAMca samiti, traNa guptirUpa ATha } Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ payanatArAdhanA ( ) pravacana mAtAne dhAraNa karanArA, pAMca mahAvratanA bhAravahana karavAmAM vRSabha samAna, pAMcamI meAkSagati athavA zivasuMdarInA niraMtara gADha anurAgI, sakala saMganA tyAgI, maNitRNu, zatrumitra, rAga-dveSI, sevaka ke upasarga karanAra e sava upara samAnabhAvavALA, ekAMta mekSa sAdhavAvALA evA sAdhu sunirAjenuM mane zaraNa he, kevaLajJAnI vItarAga sarvajJa prarUpita ahiMsAdi lakSaNavALe ane jagatanA sarva jIvone ekAMta hitakArI evA zuddha dharmanuM mane zaraNa che. karoDo kalyANu utpana karanAra anarthanAzaka evI chakAyanA jAnI dayA jemAM varNavelI che, evA dharmanuM zaraNa che. durgatinA kUvAmAM paDatA AtmAne dhAraNa karI saddagatimAM sthApana karanAra tevA jinezvara kathita dharmanuM mane bhasava zaraNa che. svarUpI zahera ke melanagaramAM pahoMcavA mATe sArthavAha sarakhe, bhavATavI ullaMghana karavA mATe lemiyArUpa, saMsAra- samudra taravA zATe nirdhAmaka-kastAna sarakhA dharmanuM mane zaraNa hA, niMdA karuM chuM, A lakattara zaraNa grahaNa karI, saMsArathI virakta banI have pahelAM meM je kaMI dukRta-pApa karyuM hoya, tenI arihaMta siddha, sAdhu, deva, AtmAnI sAkSIe niMdA karuM chuM. mithyAtvane mUDha banI mana, vacana, kAyAthI jUThA dhama_ matanuM sevana karyuM, keIne jaina dhathI bhraSTa karyA, asatya mA pragaTa karyo, bIjAne pApakAraNa banyo heI, jatu ghAta karanAra haLa, phekaTara, yaMtra, charI, capu, kAtara, keza, kodALI, ghaMTI, ghaTalA, sAMbelA, khAMDaNa, dastA, lasoTa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40) tama sAdhanA vAnI zIlA adhikAraNe banAvyAM, vasAvyAM, laDAInAM hathityAre, asro, zastro, dArUgoLA banAvyAM, vAparyA, vasAvyA, pApI kuTuMbanuM bhASaNa karyuM, te sarvanI niMdA karuM chuM anamedanA karuM chuM. jinamaMdira, jinapratimA, zAstra lakhelAM pustake, sAdhu, sAvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa sAtakSetra temAM je meM mAruM dhanabIja vAvyuM ane sukRta karyuM, jJAna, darzana, cAritra, tapa, vinaya, vaiyAvacca, pUjA, yAtrA, sAdharmika bhakti, zAsanaprabhAvanA, svAdhyAya vagere prabhu AjJAnusAra sukRta karyuM hoya, jIvadayA karI hoya te sarva sukRtanI anumodanA karuM chuM. arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, sAdhamika tathA jaina siddhAMtanuM bahumAna karyuM, sAmAyika Adi cha AvazyakamAM udyama karyo. te sukRtanI anumodanA ema jANIne zubha bhAva rAkhavo. A jagatamAM jIve pote pUrve karelAM zubhAzubha puNyapApa karma e ja sukhadu:khanAM kAraNa che. bIjA to mAtra nimitta kAraNa che; pUrve bAMdhelAM karma bhogavyA sivAya tIrthakarane paNa chUTakAro thato nathI, mATe jyAre koI karmaudayamAM Ave tyAre karmanI aTala gati viyAvI, paNa karmaudaya samaye dInatA ke arerATI na karavI, bhAva vagara cAritra, cuta, tapa, dAna, zIla vagere dharmAnuSThAna AkAza55 mAphaka nirarthaka che tema jANI zubha bhAva rAkha. nIrakImAM teM pArAvAra gADha du:kha sahana karyA, tyAM keNa mitra haze tema jANuM dukha vakhate zubha bhAvanA bhAvavI, catuvidha AhArane tyAma, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paya tArAdhanA ( 21 ) merUparyaMta jeTalA DhagalA thAya eTalA maheMke tethI paNa vadhAre khArAka te' badhA bhavamAM maLI khAdheA chatAM jIvane tRpti na thai, mATe have cAre AhAra cheADa, cAre gatimAM khArAka maLavA sahelA che paNa virati vrata-paccakkhANarUpa sAmAyika durlabha che. eka mAtra manuSya gatimAM ja virati maLe che ema samajIne AhAranA paccakkhANa lai pati maraNa aMgIkAra kar. jIva vadha karyA vagara AhAra maLI rAke nahi, jIvavadha bhavabhramaNanA kAraNarUpa che, mATe AhAratyAganAM paccakkhANa kara. AhAra tyAga karavAthI IMdrapaNa meLavavuM te hatheLImAM che, ane meAkSasukha paNa sulasa che, mATe bhAvathI AhAranA have tyAga kara, manamAM navakAra mahAmatranu' smaraNa kara, vividha pApa karavAmAM tapara jIva antasamaye navakAra mahAmaMtranuM bhAvapUrvaka smaraNa kare teA pArzvanAtha bhagavate ugArela sarpa mAphaka bIjA bhave indrapaNuM pAme che, sudara svAdhIna sI, niSka Taka rAjya, vaimAnika devapaNa mulabha che, paNa navakAra mahAmaMtra maLave atidurlabha che, navakAra mahAmaMtrathI parabhavamAM ane A bhavamAM kalpavRkSa, ciMtAmaNiratna ke kAmadhenu mAphka manAvAMchita sukhaprApti thAya che. navakAramatranA smaraNa, jApa, zravaNa ciMtana spene ArAdhanathI mahAbhravasamudra khAmeAciyA sarakhA nAnA anI jAya che, ane jaladI meAkSa sukha Ape che, mATe AvA mahAmAMgalika akSayasukha taeNnAr cauda pUrvanA sArarUpa, pUnA sapUrNa jJAnavALA aMtaqamaye jenuM Alekhana le che tevA mahAmaMtra navakAranI nizadina ekAgracitte ArAdhanA kara. ni:ravAthI ekAMta jIvenuM hita karanArA evA guru sahA- Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) tama sAdhana rAjAe upadezelI "paryatArAdhanA zravaNa karI, sakala pApa trividha sarAvI, cAra zaraNa aMgIkAra karI A mahAprabhAvika navakAra maMtranuM dhyAna kara. paMcaparameSThi smaraNa karavAmAM tallIna banela rAjasiMhakumAra maraNa pAmI pAMcamA devalekamAM IndrapaNu pApe. tenI bhAryA ratnAvatI paNa te ja pakAre ArAdhanA karI pAMcamA ka9pamAM sAmAnika devapaNuM pAsI tyAMthI cavI bane AtmA mele jaze. parama saMvedajanaka A paryantArAdhanA thI semasUri mahArAje racelI che, te prakaraNa anusAre sArAMzarUpe atha lakhele che. je Rvi AtmAo tene anusaraze te ArAdhaka banI paraMparAe mekSasukhanA adhikArI banaze, ! pama sudharALa ! aMtagaDa kevaLI zrI maNirathakura muninI cAra kaMdhevALI ArAdhanA. maNirathakumAra munine sarvajJa bhagavaMte kahyuM ke have tArUM yathAsukha AyuSya DuMka bAkI che, mATe saMlekhanA kama aMgIkAre karI uttama sthAnanI ArAdhanA kara, tyAra pachI aNirathakumAre "Icche ? kahI te ANAne anusarI cAra skadhavALI ArAdhanA zarU karI, saMlekhanA karma karyuM, AyaNa vistArathI svIkAratA, te kALane evA phAsuka saMthArAmAM beThA ane belavA lAgyA ke huM tIrthanAdhanA tIrthane tIrthAdhipati RSabhadevane tathA zrI lIrajinezvara ane bAkInA jinezvarane praNAma karUM Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maNirathakumAra muninI ArAdhanA ( 3 ) chuM. tema ja mastaka vaDe gaNadhara bhagavaMta tathA AcAryone namaskAra karIne tathA sarva sAdhuone namIne cAra prakAranI ArAdhanA kahIza. temAM prathama jJAnanI, bIjI darzananI, trIjI cAritranI, cethI vIryAcAranI ArAdhanA kahevAmAM Avaze, prathama jJAnanA ATha prakAre kahIza, kALa, vinaya, bahumAna, upadhAna, na oLavavuM, vyaMjana, artha, tadubhaya. te ATha AcAramAM jJAnanI ArAdhanA karanAra bane. je kALe bhaNavAnuM kahyuM che te kALe na bha, akALe bhaNe tenI niMdA ane gaha karuM chuM. guru mahArAja jJAnadAtAnuM adbhutthAna, be hAtha joDavArUpa aMjalI karavI, Asana ApavuM e rUpa vinaya na sevA hoya tenI bhAvathI niMdA karuM chuM. gurU mahArAja jJAnI mahAtmA che. emanuM bhAvathI haMmezAM bahumAna na karyuM che te mArUM pApa niSphaLa thAva. aMga-upAMga-pathanAdi sUtronA yogavahana na karyA tenuM huM niMdana karUM chuM. zrata na hoya tene zrata kahyuM, mUDha evA meM zratane amRta kahyuM, ajJAnatAthI sUta chupAvyuM, tenI niMdA karUM chuM. mAtrA-bindu-vika95 karI jude artha karyo, vyaMjana ADA-avaLe jeDa heya te pApane niMdu chuM. mUDha evA meM amRta carakhA jinavacanane viparIta artha karyo, sUtra ane artha tadubhaya baMnene hAsyathI viparItArtha karyo, usUtra unmArga, mehAnDa evA mArA jIve na karavA lAyaka ceSTA karI hoya tenI niMdA karUM chuM ane have jJAnArAdhanA karuM chuM. A jJAnAcAra meM kei paNa prakAre khaDita karyo hoya tenuM pApa niSphaLa thAo, have bIjI darzananI ArAdhanA kahuM chuM, jinezvarane sarva vacanAmAM ke ekavacanamAM vikalpa-zaMkA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) anittama sAdhanA na karavI, paNa satya ja che. A vAta satya haze ke kema ? evI zaMkA karI hoya, camatkAra dekhADanAra ke evA bIja matanI dIkSA-veSa grahaNa karyo hoya; mUDhatAthI ahI ja paramArtha che ema jANyuM hoya te mithyA thAo mesa haze ke kema! AcAryAdi sAdhunAM malina vastra-gAtra zarIra dekhI dugacchA karI hoya, paravAdI-kutItha ke kamAganI riddhipUjA-prabhAvanA dekhI mane te tarapha kheMcANa thayuM hoya; kSapaka-tapasvI sAdhunuM veyAvacca, svAdhyAyamAM lIna sAdhunI upabahaNa-prazaMsA pramAdathI na karI, sAdhukriyAmAM sIdAtA munine dekhI tathA bahu rASavALA manuSyane dekhI sthirIkareNa na karyuM, gurU-bALasAdhu sAdhamikanuM AhAra-auSadhavazva-pAtrAdikathI vAtsalya-bhakti na karyA heya, merU jema sthira acalAyamAna jinavacana jANavA chatAM zakti pramANe zAsananI prabhAvanA na karI, prAvanI, dharmathI, vAdI, nimittaka, tapavI, vidyAsiddha ane kavi e AThe prabhAvakonI vizuddha manathI prazaMsA na karI te sarva mAAM dutyanI niMdA karU chuM. A pramANe dazana-ArAdhanA kahI, have trIjI cAritranI ArAdhanA jaNAve che. pAMca samiti, traNa gutirUpa ATha pravacanamAtAnI sevA te cAritrArAdhanA, yugamAtra bhUmi upara najara nAkhIne cAlavuM, te samiti te na sacavAI; belatAM bhASAsamitine upaga na rAkhe; nsa, pANI, bhejana grahaNamAM samyaga prakAre samiti na sAcavI; cIja letAM mUkatAM yathArtha pramArjanA na karI; dIla-mAtR vagere paraThavavAnuM hoya temAM dupratilekhana-apramAjanA thaI heAya; jIvAkULa bhUmimAM pAThavyuM hoya, ItyAdi pace samitimAM je ke bhaMga thaye Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maNiramAra muninI ArAdhanA ( 5 ) hAya tenI niMdA karU' chuM, manarUpI madaeNnmatta hAthI je akha litapaNe game tyAM bhaTakI rahela che, ane zIyaLavanA vinAza kare che, te manane hu. jinazAsanarUpI vAridha ( hAthI pakaDavAnuM sthaLa) pAmavA chatAM geApavI na zakaye, je vacanarUpI dAnathI saLagelA sayamagIce tene bALI mUke che, temAM maunajaLa sI'cavAnu heAvA chatAM paNa temAM je pramAda thayeA hAya, tapelA leADhAnA gALA jevI A kAyA sa vAte khALI muke che; te kAyAne je nathI geApatA te sayama alina kare che, tevI malinatA thai heya, ane vaLI A pAMca samiti ane traNagupti aSTapravacanamAtAmAM je kaI pramAda thayeA haiya te sanI niMdA-gA~ karU chuM. vaLI khar prakAranA tapane viSe chatI zaktie ghama na karyAM, tAkAta chupAvI tenI niMdA karU chuM. A pramANe jJAna-darzana-cAritra-vIryAcArarUpa cAra kadhavALI ArAdhanA sAdhI maNithakumAra apUrva karaNa vaDe kSepakazreNIthI anaMta vajJAna-dana utpanna karI te ja saye aMtagaDha kevalI thai muktimAM padhAryAM, zrI kAmagajendra sAdhunI ArAdhanA evI rIte keTalAka divasa vItyA bAda kAmagaje sAdhu paNa peAtAnuM Ayu alpa jANI salekhanA kapa karI saMthArA upara besI melavA lAgyA: traNa leAkanA guru, traNaleAkanA prathama magaLarUpa evA RSabhadeva tema ja bAkInA jinezvarAne praNAma karI have sAma yika uccaru chu. he bhagavaMta! trividha cega - karaNavaDe karI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ natama sAdhanA sAmayika eTale rAgadveSa baMne vacce madhyasthabhAva te rUpa samatAsvarUpa sAmayika aMgIkAra karuM chuM. lobha-mehayukta mArA vaDe sumi ke bAdara prANa thayela hoya te savane trividha trividha vosirAvuM chuM. hAsya-bhaya-krodha-lebhamehathI jU DuM beTa hAuM; DuM ke bahu pAra vagara ApeluM lIdhuM haiya, manuSya. tici. divya maithunasaMga cittamAM ciMtavya hoya, sacita acita ke mizra parigraha ke prakAre ekaThe karyo ke mamatA karI heya, rAtre azanAdika ArogyA hoya, je ane manamAM mamatva tema ja suMdara taruNa strIo viSe, suMdara rana tathA rUpe viSe mamatvabhAva tho haya, vastR-pAtradADA-upakaraNa zi upara mamatvabhAva thaye heya te sarvane trividhe vosirAvuM chuM. suMdara putra, putrI, nakare, bhAIo, bahene tathA mAtA, pitA, mitre upara atyaMta sneha thaye hoya, mAlika, svajana, parajana, bhavana, badhu, ziyyA, pATalA pATa, saMthAza, zarIra vageremAM mamatvabhAva thaye hoya, mane TADhake tApa na lAge evo gava karyo hoya athavA potAne svabhAva muMdara mAnya heya mAre deza, mAruM nagara, mAruM gAma evA zabdomAM, saMgItamAM mamatva-rAga buddhi karI heya, te sarva trividhe sirAvuM chuM. mUThabhAvathI keI jIva upara meM kepa karyo hoya, evI ja rIte mAna, mAyA ane pArakA dvavyamAM lobha karyo hoya, rAgamAM Asakta thaI mArAthI keI kapAye sevAI gayA hoya te sarva pApane vosirAvuM chuM kaI jIvane eka sthAnathI bIjA sthAna para khaseDathA heya, rAgadevathI keInI cADI-cugalI khAdhI, nirakaThera-AkarAM duvacane kedane saMbhaLAvyAM, bhame zabdo kahI Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kAmagajendra sAdhunI ArAdhanA ( 7 ) keInAM hadaya vadhyAM hoya, keIne ApavAnuM kahI AzAbhaMga karyo, keIne ApatAM aTakAvyuM, je dIna, parAbhavita, graha-rAgathI gherAela tevAnI viDaMbanA pUrvaka mazkarI karI, bIjA bhAmAM paNa je meM aniSTa-kaTuka vacana keI pratye kahyuM hoya, te A mArAM khAmaNAM samaye darekane yAda karI puna: puna, khamAvu chuM. mitra che ke acitra ke madhyastha he, have huM dareka pratye madhyasthabhAva rAkhuM chuM. mitrane khamuM chuM. zatrune khamAvuM chuM. dareka mArA tarapha madhyasthabhAva rAkhe, mitra kSaNamAM zatru thAya che. zatru mitra thAya che. have mitrAmitrane viveka kare cogya che. svajane mane kSamA Ape, huM svajanone khamAvuM chuM. atyAre svajana ke parajana dareka mArA manane sarakhA che. pUrvabhavamAM devalokatiryaMca-manuSyapaNAmAM je kaI jIvone meM dukhamAM nAkhyAM heya, jIvanikAyamAM keInu paNa azubha meM karyuM hoya tene bhAvathI huM mAnuM chuM. rAgadveSa-mehathI jANatA ke ajANatAM je jIvone du:khita karyA te sarve mane khame. sarva chone huM khamAvuM . seve mane khame, sava sAthe mAre maitrI che, keI sAthe mAre vera-virodha nathI. evI rIte sarva sAvadyAga vosirAvI pU karela duSkRtanI niMdA karI, dubhAvela jIvone khamavI, zubha pariNAmanI vadhatI dhArAthI apUrvakaraNa kSapakazreNinA pariNAmavALA kevaLa jJAna-dazanadhAraNa karanAra zrI kAmagajendra muni aMtagaDa kevali thayA. munizrI vajaguptajInI pApanA pratikramaNarUpa aMtima ArAdhanA vajagupta sAdhu pitAnuM Ayu alpa jANuM, AleyaNA laI, bhAvazAne uddhAra karI, karavA ... chellAM kAryo Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) anittama sAdhanA karI saMthArA para beThA, ane belavuM zarU karyuM. huM jinezvara bhagavaMta-tItha-bArasaMga ane sarva sAdhu ene namaskAra karuM chuM dharma ApanAra dharmAcAryane bhAvathI namaskAra karI have A samaye pApanuM pratikramaNa karuM chuM, sAmAyika karavAnA cittavALA IriyAvadhimAM, gocarImAM, AlocanAmAM ane pagAe sajhAyamAM AvatA devenuM pratikramaNa karuM chuM, arihaMtaprabhu, siddha bhagavaMto, jJAna-vinayadhanavALA, brahmacarya-tapathI yukta sAdhuo, kevaLIe prarUpele dharma e mane maMgaLarU5 che. jaina dharma mArAM mAtA, pitA, guru, sahadara, sAdhudharmatatpara mArA baMdhuo samAna che. te sivAyanA sarva saMsAranA padArtho ALajajALa che, jagatamAM sArarUpa zuM che? sAcuM zaraNa kevuM ? jaina dharma, sakala jagatamAM sukha kayuM? samyakatva. bAMdhanAra keNa? mithyAtva. asaMyamathI viramuM chuM. rAga-dveSarUpa baMdhanane niMda chuM. mana-vacana-kAyAnA daMDathI viramuM chuM. traNa guptithI gupta, traNa zayathI rahita banI mAyA-niyANamithyAtvazalyanuM pratikramaNa karuM chuM. sagAva, ddhigArava, zAtAgArava rahita, jJAna-darzana-cAritra virAdhanAne paDikAmuM chuM. krodha, mAna, mAyA, lobha, AhAra, bhaya, maithuna, parigraha saMjJAne tyAga karu chu . zrI, deza, bhakta, ja-kathA, Ata-raudradhyAna, zabda, rUpa rasa, gaMdha, kAmaguNe, kAyikI- adhikaraNakI Adi pAMca kriyAo saMbaMdhI saMkalpa, pAMca mahAvrata, pAMca samiti, cha javanikAyane rakSaka huM, meM je kaMI paNa pApAcaraNa karelAM hoya te pApanuM pratikramaNa karuM chuM, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yunizrI vajraguptajInI pApanA pratikramaNurUpa atima ArAdhanA (9) cha lezyA, sAta bhayasthAna varjita, AThe madrasthAna rahita, nava brahmacaryanI guptithI gupta, dasa prakAranA yatidhamAM sAvadhAnatAvALA, zrAvakanI 11 pratimA, khAra bhikSupratimAthI yukta, tera kriyAnAM sthAne, 14 bhUtagrAma (jIvAtA samudAya), 15 paramAdhAmIe, 16 prakAranI gAlA, 17 prakAranA asayama, 18 abrahma, ogaNIzamu eguNavIza saMkhyAvALu jJAta adhyayana, 20 asamAdhi sthAnakI, 21 zakhalA, rara vedanAnA pariSahe, ahIM anu' hu* pratikramaNa karu` chuM. 23 sUyagaDAMganAM adhyayane, 24 ahitAnI asaddaSaNA-azraddhA tene pratikramu chuM, 25 bhAvanA, 26 dazA kalpa vyavahA2e adhyayana, 27 aNugAraka95, 28 AcAr prakalpa, 29 pApazruta prasagA, 30 mAhanIya sthAnake te savanI virAdhanAnuM' pratikramaNa karuM' chuM. 33 AzAtanA. arihaMta, siddha, AcAya, upAdhyAya, sarva sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA vargonI je AzAtanAo, devatAo-devIo, AlAka-paraleAka, leAka-kALa zrutanI je AzAtanAe, zrutadevatAnI, vAcanAcAnI sarva jIvAnI je AzAtanA thaI hAya tene nidu chuM. Avazya ke Agama sUtra pana- pAna karatAM hInAkSara, adhikAkSara, ADAavaLA akSara khelAyA, padma ANuM khelAyuM, ghASa yathArtha na melyA, akAle svAdhyAya karyA, chAstha bhUlakaNA evA huM keTalA dASA yAda karuM ? je deSa! yAda na AvyA hAya, te sa jANatAM ajANatAM thayelAM mAruM pApa paNa niSphaLa thAo. samyaktva jJAna, yama, kriyA kalpa brahmacarya tu ArAdhana karu chuM, tenAthI viparIta AcaraNanu` pratikramaNa karu` chu. meAkSamAga viSe jinezvara bhagavatAe je kAMi vacanA kahyAM che tene ArAdhu chuM. viparItanuM pratikrumaNa karu chu, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) ---- antima sAdhano -- nakasa samagra nitha pravacana sabhya, tathya, suMdara, kalyANa-maMgaLa karanAruM che. traNa gaye pApA che. du:khanA zatru thI sihanA mAga che. mAM ahI rahelA ve siddhi pAme che, kaMthI mukta thAya che, te kAraNathI huM zuddha bhAvathI kharAkhara AcAranuM pAlana karIza, have satva-piyukta mithyAvathI rahita, apramAdI, pAMca samitisahita bhramaNa manyo che. jinezvaree mAla matAvelA anuSThAnenu sevana kaAza, ane je na pharavA lAyaka kAryo karyA hAya tenu pratimaNa karuM chuM. A sAkSamAga mAM pratiSedhelA kAryo je me karyAM hoya tevu pratikramaNa karuM' chu, daSTAMta hetuyukta ke tethI rahita zraddheyanI zraddhA na karI hoya, jinadhAe kahela padmAmAM viparIta prarUpaNA karI heya, uzvatra-unmArga AkAcaraNa karyA hAya, tenu nirdena-gana kI rAtmAne zuddha karu chu . AleyaNA cAgya je dASA thayA heya te ahIM Alevu chuM, pratikSaNa karavAthI keTalAka depAnI zuddhi thAya che. ane prakAre keTalAka rASAnI ddhi thAya che. tenI paNa te rIte zuddhi karu chu, paravAthI ddhi thAya che te paNa karuM' la, kAzmaga karavAthI temaja tapathI khIjA deve! zuddha thAya che, te karavA taiyAra thayA chuM, keTalAka deve cAritra paryAyanA chedathI, keTalAka kApe. mULaprAyazcittathI zuddha thAya che, keTalAka anavasthApya prAyazcittathI, keTalAka pArI prAyazcitathI zuddha thAya che te sa hu aMgIkAra karavA tevAra thayo dasa prakAranA prAyazcitta je kare te sava lai zakAya che, tethI huM pratikramaNa karI bhAvathI zuddha thAuM e pramANe Alecana-pratikramaNa karatA vizuddhamAna vezyAvALA apUrva karaNa pAmelA kSepaka zreNImAMcaDI kevaLajJAna-daza natrALA vIryAMtarAya-Ayu kSaya karI vajraguptamuni atagar3ha kevaLI thayA, nu, cArabhUta, Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~ ~ ~ zrI ravayaMbhUdeva mahaSinI atima sAdhana ( 11 ) zrI svayaMbhUdeva maharSinI aMtima sAdhanA ravayaMbhUdeva maharSie paNa potAnuM AyuSya pramANa jANIne dravya bhAva ubhaya saMlekhanA karI, ka2vAgyA vyApAra karI saMthArA para besI bAlavAnuM zarU karyuM ke: sarva karma ja dUra karI che, arva bhro jenA prazAMta thayA che, tevA sava siddhone namaskAra karI sakSepathI paMDita-maraNa ane bALa maraNanA vibhAga kahIza: bALamaraNa bALamaraNathI ke paMDitamaraNathI maravAnuM ja che, to temAM bALamaraNa saMkSAranuM kAraNa che; paMDitamaraNathI nirvANa thAya che bALa ane maraNa eTale zuM? te rAga-dveSa baMnethI yukta te bAla, ane prANa-zvAse zvAsa tene tyAga te maraNa. kaI vakhata garbhamAM kalArUsyAmAM avyakta bhAvamAM koI vakhata ghaNI strIonA garbhamAM pezI thavA samaye gaLI ga, piMDa thavA samaye kSArathI garbhavAsathI nIkaLI gayo; hADakAM sAthe ane hADakAM vagara paNa ghaNu vakhata gabha gaLI ga; atikSAra-kaDavA mULiyAthI baLI gayo, duzcAriNI, paritrAjikA, kumArI, 2DA strInA garbhamAMthI lehI vahana thaI saMsAramAM ghaNuM vakhate garbhasraSTa thaye; keI vakhata bhayathI, keI vakhata vadhAre mahenata-thAkathI nIkaLI gayo; keI vakhata mAtAnuM udara cIrI nAkhavAthI keka vakhata mAtAnI nimAMthI De bahAra nIkaLI marI gayo kaI vakhata bahAra nIkaLe paNa ghaNI vedanAthI vyAkula banele marI gaye; kaI vakhata mAtAe jIvato ramazAna ke citAmAM pheMkyo, keI vakhata DAkinI ke pakSIthI Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) atima sAdhanA pakaDAye; keI vakhata bilADIthI haNA, keI vakhata udharasa, sosa-tAva, piTaga kuSTathI savaaMgamAM saDI gaye, bhagaMdarathI zarIra vinAza pAmyuM; keI vakhata dAMtanI vedanA, karNazUla, AMkha du:khavI, bharatakadanA, vaLI rUdhira pravAhathI nirbaLa banI, kadI jhADAnA rogathI, kadI khasa-khujalI, kalAMthI maryo, kadI marakIthI, kadI visphoTaka, keI vakhata piTanA zULathI, kei vakhata vajAthI haNA, kadI pahADanA zikharathI bhUsupAta thaye, kaI vakhata zULIe caDAvela. keI vakhata UMdhe mastake bAdhIne TA, koI vakhata agnipANIthI mRtyu thayuM, kei vakhata hAthIe jIMdI nAMkhe, sihe phADI nAkhe, bhUkhyo-tarasya thaI dhApadathI, sarSa Da khavAthI, gerathI, sanepAtathI, baLa aTakavAthI, vAta pittathI, ISTajananA vigathI, aniSTanA saMgathI, bhayathI mRtyu pAmyo. caka bhAlAthI bhedAyephApatharAthI cheTA, talavAra ke tevA hathiyArathI chedA, talavAra, bANa, maMtrajatra, jhADAnA roga, ajIrNathI, ThahI ke hImathI, atitApala, mahApuramAM taNAvAthI, kuMbhIpAka karavatathI kapAye, ukaLatA telanA kaDAyAmAM zekAye-taLA, kAtara-vAMsalAthI chAlA, jaLacarathI gaLA, pakSIo vaDe sarva aMga khavAI gayAM. mahemAMhe eka bIjA laDatAM, yaMtramAM pIlAye, zatruthI haNA, cAbuka lAkaDInA prahAra, Ara bheMkAvI, brAhasa karatAM, jhera khAIne, ema manuSyapaNumAM eka eka jAtinAM aneka vakhata maraNa pAmya, have tiya gatimAM kevI kevI rIte mRtyu pAmyA te sAMbhaLa: he jIva! have tuM maraNa samaye kAyara na bana, jurA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI yaMbhUdeva maharSinI aMtima sAdhanA ( 103 ) nahi, paNa tArA hRdayamAM AvA prakAranA maraNane vicAra kara, jyAre tuM pRthvIpaNe hato tyAre khodAvuM, upara kSArAdikanuM paDavuM, eka bIjI kAyAnA za vaDe karIne maraNane tu kei vakhate pApe? jema keI ahaMkArI yuvAna puruSa ghaDA mANasane mAra mAre, te herAnagati-vedanA bhAve, tevI rIte pRthvIne cAMpavAthI te kAyAnA jIvone vedanA thAya che. re jIva! jaLamAM jyAre tuM hatuM tyAre ghaNI vakhata pIvA, sukAye, bhAyo, bIjAM za vaDe zIta-uSNu vedanAthI sosAya. agnikAyamAM pANuM-dhULa-kAdava varasAdanA samUhathI ghaNI vakhata maraNavedanA sahI. atyAre have tuM maraNa pathArIe paDe che te samatAbhAve duHkha sahana kara, vAyukAyamAM zIta-uSNa vAyarAnA paraspara meLApathI vAyukAyanA jIvo maraNane pAme che, vanaspatikAyamAM chedana-phADaNadahana-masaLAvuM-bhAMgavuM vagere prakAre maraNa pAmyo, tenI vedanAo ghaNI vakhata sahI. trasakAyamAM jIvatAM ja ghaNuM vakhata bIjAthI khavAya, pagathI caMpAI ThaThI, hIma-garamI tApathI bALamaraNa pAmya basapaNAmAM karapaNe hatA tyAre pattharathI raNamAM haNAye, haraNanA bhayamAM assAnI jevI aNIvALA bANathI piTa bhedAIne marI gaye. siMhavaDe sAMdhA, hADakAM, avaya taDataDa za karatAM jarAye AvI aneka vedanAo te parAdhInatAthI sahana karI che te have ahiM AvelI vedanAene samabhAve tuM sahana kara, tittira, kabUtara, ziyALa, mera pazu-pakSI bhavamAM he jIva! ghaNuM vakhata tArAM bALamaraNa thayAM. zikArInA bANathI haNAelo ane tenI vedanAvALe mUchathI maraNa pAmya, dIvAnI zIkhAne nirmala ratna mAnI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) atima sAdhanA pataMgiyApaNAmAM tRNApUrvaka jyAM pakaDavA jAya che tyAM baLI marI gaye. mAchalImAM hato tyAre kAMTA para coMTADela leTapiMDa khAvA gayo tyAM gaLAmAM tALa upara kAMTe bheMkAya temAM phasAI mRtyu pAmyo. bhamarAmAM hatA tyAre gaMdhanI lebhathI kamaLa para beThe, hAthI AvI tane cAvI lAge. vadhu keTaluM kahuM ? je je eka eka gati-ni-jAtimAM tuM anaMta vakhata jagyA, tyAM aneka vedanA sahana karI bALamaraNathI dareka vakhata maryo, jenuM phaLa mAtra saMsAramAM rakhaDavA sivAya bIjuM thayuM nathI. narakamAM he jIva! teM judA judA prakAranI aneka vedanAo sahI te yAda karI hAla tuM AvelI sAmAnya vedanA samabhAve sahana kara, ane paMDitamRtyu prApta karavAne udyama kara. narakagatimAM karavatathI kapAvAnI, bhInA sAMkaDA mukhamAMthI paramAdhAmIe baLAtkAre bahAra kheMce, kAMTALA vRkSa para besADe, lehI-para dugadhI azuci padArthothI bharapUra vaitaraNuM nadImAM vahevuM, aNIyALA garama patthara para cAlavuM, te vedanA yAda karI A vedanA samabhAve sahana kara, narakamAM 33 sAgaropamanA lAMbA kALa sudhI nArakInI tIvra vedanAe sahI te ahIM kSaNanI vedanA kema sahana karatuM nathI ? devalokamAM ghUgharIvALA suMdara zabdo karatA kadarA paherelI devAMganAo te cheThI to pachI A azuci, apavitra evI strIomAM have meha na kara, vaja, hIrA, nIlama, paravALAM sarakhI kAMtivALA zreSTha devavimAne. bhavane choDavAM, te have A jUnA kAnamAM zuM muMjhAI rahyo che. aneka jAtinA paMcaraMgI ratnanA DhagalA, maNiletInA DhagalAe jANe IMdradhanuSya na hoya teTalA rane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ravabhUva mahApunI atima sAdhano ( 15 ) mUkIne AvyA. have A asAra nAzavaMta vaibhavamAM muMjhA nahi, devInA aMgasparza sarakhA devadUSya choDayAM to have ahIMnI kaMthAne bahu yAda na kara. jANe zreSTha ranathI banAvyuM hoya, pRpanA parAgathI zobhatuM evuM divya zarIra choDayuM, have ghaDapaNavALA zarIramAM mamatA na kara. have te devakane yAda karI rakhe niyANu karate ke svargamAM ATalI riddhi che, jene je gya haze te thaze ja. A azuciyukta mUtra, pitta, rUdhira jemAM bharelAM che evA deha upara mamatA na kara, jIvanI sAthe mAtra puNya ane pApa javAnAM che, A nAzavaMta zarIra to ahIM ja paDI rahevAnuM che. mane ThaDI na thAya tethI garama kapaDAM paheruM chuM paNa jIva gayA pachI dujana sarakhA zarIranA eka TukaDAne paNa Ichate nathI. mane sUryatApa na lAge tethI mastaka para chatra dharA chuM. paNa paralokagamana samaye khela zarIra saMva gumAve che. musApharImAM mane bhUkha lAgaze dhArI sAthe bhAtuM vahana karyuM, to he jIva! maraNakALe te parabhavanI musApharI mATe puNyanuM bhAtuM kema taiyAra na karyuM ? mane tareza lAgaze dhArI marUtthalI praderAmAM pANI vahana karyuM, paNa sukRta na upArjana karyuM. he khalazarIra! tane khUba lAlana-pAlana karyuM, sugadhI puSpathI zobhAyamAna karyuM, chatAM tuM jyAre paralekamAM he jIva! prayANa kare che tyAre tenI pAchaLa eka DagaluM paNa zarIra vaLAvavA AvatuM nathI, ahe jIvanuM keTaluM ajJAna che ke musApharImAM sArA sahAyaka evA dharmamitrane chADIne nAzavaMta deha mATe A divasa sava kAryo kare che, A pRthvImAM A jIva jevo bIje kaI vizeSa nathI, chatAM zarIra mATe te sarva udyama kare che. eka dharmanuM nAma paNa yAda karato nathI, dharmathI sadgati thAya che. deha Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 106 ) antima sAdhano teA maNakALe ragaDhALAi javAne che, chatAM kRtaghra jIva zarIranA sukhanI citavanA kare che. zarIranI chevaTanI sthiti kAM tA rAkhatA DhagaleA athavA saLavaLatA kIDAonA kheArAka, sUrya kiraNAthI seAsAtu' athavA parUnA pravAha, pakSIonu bheAjana, ziyALa AdinA vAsa karavA rUpa patthara sarakhuM sukAIne kaNa thaI jaze. AvA prakAranA chevaTe nazvara evA dehathI je tapa karIne tenI pAsethI je kaipaNa kasa kADhI zakAya teTale kADhI leve, paNa dehamAM mUrchA na karavI. dehathI dha kare, aMte te dulhana mAphaka dagA devAnu che ane phAgaNa mahinAnI heALInI krIDA mAphaka zarIranI paNa heALI saLaMgavAnI che. khIjAe saLagatA lAkaDAnA aMgArAthI A pudgalane tapAvavAnA che, teA pachI tu N jAte tapa karIne tapAva, UTanA aMge jeTale bhAra vahana karAvAya teTale lAbha maLyA. karma pudgalasvarUpa che. pudgalamaya rahathI tene hA he jIva! ATalu" kara ke kAThuM kADhAthI phADAya. svAcInatA ke parAdhInatAthI deha cheDavAnA che, te pachI svAcInatAe kema na cheDavA? parANA ghera AvyeA; rAjI thAva ke nArAja thAva tepaNa AvelA parANe! javAnA nathI, te hasavu kema nahi ? huM chatra ATaluM tane kahyuM, have tu nakAmA vikalpa na kara huM nibuddhi AtmA! A deha upara mUrchA na kare. vaLI hejIva! tAre vicAravAnu` che ke ; he jIva! tu' sasAramAM pabhrimaNa karI rahela che temAM evA koi jIva khAkI nathI, ke jene te' AreAgyA na heAya, temaja makala jagatamAM evA koi jIva nathI ke jenA tu' baMdhu, mitra, zatru ghaNI vakhata na thayeA heya. je pahADa para, pRthvI para, nadI, taLAva vageremAM vanaspati rRkhe che te sane te aneka vakhata bhakSaNa karI che. he jIva! jagatamAM pudgala Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI svayaMbhUdeva maharSinI atima sAdhanA 107 svarUpa je kai tane rekhAya che, tene te aneka vakhata bhakSaNa karyAM. tuM paNa bIjA vAvaDe ghaNI vakhata bhakSaNa karAye. caurdU rAjalAkamAM vAlAmanA khuNA jeTalA bhAga paNa bAkI nathI, jyAM te anaMta vakhata janma ane maraNa karyAM na hAya. savAra-mAr-sAMja, divasa ke rAtri evA kAi kALa nathI, je kALamAM tuM maryA na heAya, jaLamAM janmyA, thalamAM maryAM, jaLamAM vRddhi pAmyA, jaLamAM maryAM, evuDa kAi jaLa thala nathI ke jyAM tu' janmyA ke maryAM na hAya. dhImAM janmyA, AkAzamAM maryA; pAchA dharatI upara paDaco, AkAza-dhaNI vacce janmyA ane maryAM, jIvamAM janmyA, jIve mAryA, jIve jIvamAM pADatho, jIvathI tuM jInyA, jIvana mATe jgyAne haNe che, he jIva! jIvathI tuM janmyA, ve tane jivADayo, vRddhi pamADayo ane vAravAra mAryA paNa kharA. tA jyAM jyAM tuM janmyA, sacitta acitta ke mizra nimAM tyAM tyAM he jIva! teM maraNa prApta karyuM", AvI AvI rIte te anatAna`ta mA meLavyAM, te sarva mA hai apajJajIva! bAlamaNa samaja, pRDitamaraNa te have prazna che ke patimarhu kene kahevAya ? paDita buddhivALA hoya tevI buddhivALAnuM macchu paMDitamaraNa kahevAya, pAdapApagama, IMgini ane lagaDha ma2Na ema paMDitamaranA traNa bheda che. te sacArAne viSe niyamathI yukta saraNa hAca che. chae kAyanA jIveAnI rakSA je maraNamAM hAya te patimaraNa, tethI viparIta arthAt virati vagaranuM, jIvarakSA vagaranuM' mAlamaraNa kaheluM che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 108 ) antima sAdhanA AleNa jemAM levAI hAya, pratikramaNa thayuM hoya te 5 DitabharaNa. AloyaNA na lIdhI hoya, zalya bAkI rahyAM haya, pApanAM pratikramaNa na thayAM hoya te bAlamaraNa. darzana-jJAna-cAritranI ArAdhanApUrvaka je maraNa thAya te paMDitamA, tethI viparIta bAlamazu tItha kadine praNAmapUrvaka, jinavacana varNana zuM karIe ? paMDitamaraNathI svarga ke ekSa maLe che. bALamaraNathI A zAzvata saMsAra maLe che. ATaluM jANI-sUmajIne he AtmA! sukhanI prArthanA karato hoya te arihaMtAdikane saMbhArate bAlamarANa tyAga karI paMDitamaraNa aMgIkAra kara, ISTane viga meTuM du:kha che. aniSTasaMpatti, aniSTavacana e du:khe che. e yAda karate have paMDitamaraNathI deha choDa. nArakImAM chedana bhedana, tADana, paraspara ghAta karavA vagere e du:khanuM smare karI have paMDitamaraNa aMgIkAra kara, tiryaMcagatimAM bhAra vahana karavAne, doraDAthI baMdhAvuM, matsyagAgala nyAye eka bIjAnuM bhakSaNa karavuM, vAhanamAM joDAvuM, bhUkha, tarasa, TADha, tApa, varasAda have, Ara bhoMkAvI, cAbukanA mAra, paNunA mAra, sUkapaNuM. rAga, parAdhInatA, trAsa, bhaya vagere duothI bharapUra tiyacagatinAM du:khane yAda karato have paMDita maraNane svIkAra. manuSyagatimAM janma le, vRddhAvasthA bhegavavI, pagathI herAna thavuM, maraNa paNa zArIrika, mAnasika, Adhi, vyAdhi, upAdhinAM aneka du:khathI bharapUra te A mAnavabhava samajI have paMDitamaraNathI prayANa kara. he jIva! A saMsAramAM te je dekhyuM, anubhavyuM ke sAMbhaLyuM hoya tevA bAlamaraNa ghaNAM karyA, have paMDita raNane svIkAra kahyuM che ke eka ja paMDitamaraNa sekaDA janmone chede che. te maraNathI Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAratha sAdhunI sAdhanA ( 10 ) maravuM ke je maraNathI suMdara maraNa thAya, tenuM ja sumaraNa gaNAya ke je have saMsAramAM pharI maraze nahi; jeNe samagra karmo bALI nAkhyAM che evA siho e ja parama chelle sAdhya che, tItha kare ke IndranA maraNane nAza nathI. mATe avazya ApaNuM maraNa nakkI che, te pachI paMDitamaraNathI kema na karavuM ? je tAre have maraNanI jarUra nathI, maraNathI kaMTA ja hoya, maraNane tyAga karavo hoya, maraNanA du:khathI bhIru ba heya. to paMDitamaraNanuM zaraNu agIkAra kara ema chatAM haju tane saMsAramAM araNe pasaMda hAya, maraNathI kaMTALo Avyo na ha to vizvasta banI janmamaraNanI reTamALAmAM zAMtithI vAsa kara. e pramANe have bhAvathI baMne prakAranAM maraNa jANIne A svayaMbhUdeva bhavane pAra karanAra evuM paMDitaraNa svIkAre che. e pramANe belanAra zrI svayaMbhU maharSi apUrvakaraNa kSapakazreNi, tyArabAda kevaLa vara jJAna dazana upanna thayAM, te ja samaye Ayune paNa kSaya che, tethI te svaya bhUdeva maharSi aMtagaDa kevaLI thayA. zrI mahAratha sAdhunI sAdhanA saMyamanI sAdhanAmAM divase pasAra thaI rahyA hatA te saAce mahAratha sAdhu paNa pitAnuM apAyuM jANuM gurue jene AlayaNa ApI che, sarva karelAM pApasthAnakane prati krayA che, saMlekhanAthI saMlikhita karyA che sarva aMge jeNe ane sarvathA karyuM che karavA yogya sava jeNe, evA saMthArA upara beThA ane navakAra gaNavAmAM lIna banyA, vaLI satizayavALA ariha tone namaskAra karuM chuM. teo AgaLarUpa thAo, RSabhAvika, cAvIza ane bhUtakALanA, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) atima sAdhanA bhaviSyanA temaja mahAvidehamAM vicaratA e sarva ari hatane namaskAra karuM chuM. evA sarva tIrthakarene praNAma karuM chuM. sava utsarpiNa-avasarpiNImAM thayAM ane thaze, bharata pUrva-pazcima videha temaja eravatapuSkaradvIpa ghAtakhiMDamAM temaja Aje paNa naraka-tiryaca-manuSya-devagatimAM, eka bhava ke aneka bhava karanAra evA vaLI tIrthakara nAmagAtra vedatAM hAya, vadhAratAM hoya, bAMdhyuM hoya, bhAviyAM badhaze, Aje gRhasthapaNe, chadmasthapaNe vicaratA heya, kevaLa jJAnaratna utpanna karyuM hoya, samavasaraNamAM beThelA hAya, devajIMdAmAM heya, pRthvI para vicarI rahyA heya, dharma kahI rahyA hoya, kaheze, zyAma, kALA, gaura muktAphaLa padma sarakhA varNavALA heya, rAjaya tyAga karyo heya, kumArapaNAmAM, pariNIta hoya, putravALA ke vagaranA, bhavasamudramAM DUbatA bhavyAtmAne taravA mATe tIrtha jeoe kahyuM che, evA tIrthakarane namaskAra thAo. du:khapUrNa samudrathI teo tAre che, mATe sarva AdarathI nameH arva dekhavAvALA, lokaguru rakSaNu karanAra sarvAne bhAvathI name; ariharatone bhAvathI namaskAra thAya te dareka bhavamAM bedhilAbha ke siddhi mATe thAya che hajAre dukhathI mukta karanAra evA, melane je namaskArathI meLavI zakAya tevA ariha tanA namasakArane ciMtavuM chuM, e sarva siddhone bhAvathI namaskAra karuM chuM, lAkhe bhavathI bAMdheluM karma pI dhana jeNe bALI bhasma karI nAkhyuM che evA ddhione bhAvathI namuM chuM. kama khapAvI jeo siddha thayA, thAya che, thaze te sarva Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAraya sAdhunI sAdhanA ( 111 ) sikone trividha traNa karaNathI namarakAra he tIthasiddha, atIrthasiddha, ekasiddha, anekasiddha, svaliMga, anyaliga, kuligasiddha tIrthakara sAmAnya strIliMga, puruSaliMga, napuMsaka paNe, pratyeka buddha, budhita, svayaM buddhasiddha beThelAsiddha DhapaDelA, kAusagamAM, paDakhe sUtelA siddha thayA hoya, rAtre, divase saMdhyA samaye, madhyAhna, savAre siddha thayA : heya, bALapaNe, yauvanapaNamAM, vRddhapaNAmAM, madhyamavayamAM, dvIpamAM, jaMgalamAM, samudramAM, devatAe haraNa karela hoya, parvatane viSe siddha thayA heya, te sarva bhAvasiddhone vaMdanA karuM chuM. temaja dravya-kSetra kALamAM siddha thayA hoya te sarvane trikaraNage vadana karuM chuM. maraNa samaye asaMgapaNe sikone bhAvathI karela namaskAra durgatine roke che, sadgatine pamADe che, keTalAka siddhine pAme che. mATe huM sarvAdarathI siddhine namaskAra karIza jethI mohajALane chedI siddhi nagarIne meLavuM. te AcArya bhagavaMtene bhAvapUrvaka sadarathI namuM chuM jeoe jinavanene sUtrapaNe gUMthIne amArA sarakhAne je Aja sudhI maLI rahyuM che, te dvAdazAMgInA gUthanAra gaNadhara bhagavAne praNAma karuM chuM, 14 pUrvIo, tethI ochA pUrvanA jJAnavALA, vAcanAcArya, agIAra aMgane dhAraNa karanArA, AcArane dharanAza vaLI jeo sakala pravacana dhAraNa karI rahyA che. jJAnAcAra, dazanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra pALanArA-paLAvanArA sudhIra-gaMbhIrAdi guNavALA, jinavacana prakAzita karanArA, potAnI zakti anusAra jainazAsananI prabhAvanA karanAra, pravacananA sArane gUDha-marma samajAvanAra evA AcArya Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 112 ) antima sAdhanA bhagavatAnI gerahAjarImAM hamArA sarakhA maDha buddhivALA zAsranA rahasyane kayAMthI samajI zake ? tenAM gUDhatrA ane ane AcAya nI para'parAe prakAzita karyAM che. jo AvA AcArTa na heAta tA AvAM gabhIra sUtrenAM rahasyo zI rIte jANI zakAta ? sUtra teA mAtra sUcana karanAra hAya che, temAM a atha sUcavelA hAya, paNa tenI vistRta vyAkhyA AcAryA prakA zita kare che. buddhirUpI telathI yukta AgaJa jyAtithI sudara zAtA evA sUrirUpI pradIpe jyAM nathI, tyAM leke zI rIte joI jANI zakatA haze? cAritra-ziyaLarUpI kiraNavALA, ajJAna-aMdhakAra nAza karanAra, nirmaLa caMdra sarakhA AcAya bhagavatA bhavyArUpI kumudravanane pratibeAdhita kare che. darzAnarUpI nirmULa pratApa vALA, daza dizAmAM phelAyAM che jJAnarUpI kiraNa jenAM evA sUIsarakhA sUri jyAM nathI, tyAM mithyAtvarUpI adhakArane dUra kANa karaze ? udyota karanAra jema sUkSma icchita phaLa ApanAra kalpavRkSa, ciMtAmaNi sarakhA saubhAgya ta jagama tIrUpa Ate huM praNAma karuM chu. je kAI kSetrakALa bhAvamA, bhUta-bhAvimAM thayA-cAro te sava AcAryaMta namu` chuM. macchukALa samaye jo AcAya ne namaskAra karAya teA ghaNA bhavanA janma-jarA-maraNa chedAI jAya e vAtamAM suraha na rAkhaza, zayarahita AyAyane karAtA namaskAra manuSya ke devaleAkanA saubhAgya saubhAgya akSayaphaLa ApavAmAM suma ane che. te kAraNe sarvAdarathI sUribhagavAne nama skAra heA, jethI kamakalathI vimukta nI jaladI meAkSa sukha pAmu, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAratha sAdhunI sAdhanA zrI upAdhyAyajIne vaMdana have pAThaya zrI upAdhyAyane 'dana karuM chuM'. vaLI kevA ? AcArAMgAdi khAra aMga-upAMga sAthenu vratajJAna dhAraNa karanAra, ziSya samudAyanA hitArthe te zrutanA are niraMtara vahevaDAve che. sUtranA je atha hoya teupAdhyAyajI bhaNAve che, tethI utkRSTa bhAvathI temane name. parvatanA zikhara parathI jema jaLasamUha jhare che, tema temanA sukhathI zrutaallu' nir tara vahyA kare che. tenA upAdhyAyane bhaktithI vaMdu chuM, te kAya mATe zuddha lezyAvALA zruta bhaNAve che, tema bhaNAvavAmAM peAtAnA zramanI paNa je darakAra kartA nathI, tevA upAdhyAyajIne huM... praNAma karuM' chuM. jJAna darzananI samRddhivALA teonuM kalyANu heA. jee ghaNA bhukhyAne eka utpanna karanAra sadAkALa zrutatA svAdhyAya kare che, jemanA prasAdathI sa sUtro jANI zakAya che. prathama sarva sAdhue temanI pAse abhyAsa kare che, maraNa samaye upAdhyAyane karelA namaskAra durgatine rokI sadgati tarapha khecI jAya che. edhilAbha kare che, mATe saLaMdarathI huM sunie 1 upAdhyAyajIne namaskAra kare. temane karela namaskAra sarva sukhanuM mULa che ane sa` du:khanA kSaya karIne meAkSamAM sthApana kare che. ( 113 ) MACARA^^^^^~^AAPAA sarva prakAranA sAdhuene namaskAra karuM chuM trikaraNacAge traNe prakAre sAdhuone 'dana karuM chuM, jenAthI lAkhA satramAM upArjana karela karmo kSaNavAramAM nAza karuM, traNa tithI gupta, mithyAtvanA lepa karI, kane kApI nAMkhazamAM karata samAna samyaktvavALA munirAjane ' praNAma karu chuM, pAMca samitine viSe jayaNAvALA, traNa . Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) anitA sAdhano zayane dabAvavA mATe meTA mala samAna, cAra vikathAthI sarvathA suta, ahaMkAra-lehathI rahita, dhIra, zuddha vezyA vALA, kaSAyothI parivarjita, jInA hita mATe yatna karanAra, chakAyanA jIvone rakSaNa karavAvALA munivarane namaskAra ho. AhAra, kSaya, maithuna, parigraha e cAra saMgAthI mukta, vratamAM daTatAvALA, vrataguNathI cuta, utama satvavALa, savakALa apramata eka munivarane namaskAra ho, parisarSa senA harAvavAmAM pratimalla mAkSamArganI vacamAM AvatAM upasargone sahana karanArA, vikathA, pramAda rahita, hita sAdhanArA zramaNabhagavaMtane vaMdanA karuM chuM. zramaNa zAstra anusaranArA-pAparUpa kAdavane lepa na lAgavAmAM sAvadhAna manavALA, vratavALA saubhAgI, zAstranI satya prarUNa karanArA evA sAdhu mahAtmAne vaMdanA karu chuM. maraNa samaye sAdhu mahArAjane karela caskAra citAmaNi ratna sanyA barAbara che. kAcanA banAvaTI maNi kema mAge che? sAdhune namaskAra karAya to te pApane dUra karanAra thAya, puNya vagaranA pApIenA hRdayamAM A namaskArane vAsa kyAMthI hoya? bhAva mAtrathI nirmaLa e sAdhune namaskAra karAya te sarva sukhanuM mULa ane mekSanuM kAraNa bane che. te kAraNe sarvAdarathI sAdhune namaskAra karuM chuM, jethI bhavasamudra tarIne mekSadIpa prApta karuM. jagatamAM zreSTha evA A pAca parameSTine juhAra che. AnA karatA caDiyAto bIje kaI namaskArane egya nathI. dareka zreyamAM zreya, maMgalikAmAM parama aMgalika, pavitramAM pavitra phaLemAM moTuM phaLa A ja che. A parameSTi namaskAra Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAra sAdhunI sAdhanA pavitra zreSTha, zAzvata, caDiyAte, cauda pUvane sAra, jIvane saMsArasamudrano pAra pamADanAra che. AnI ja ArAdhanA kare, bIjA kAryothI zu ? paMca namaskAramAM manavALA heya te avazya devatva pAme. cAritra paNa na haya, jJAna lagIra haju pariNamyuM nathI, paNa paMca namaskAranuM phaLa devaloka avazya tene apAve che. seMkaDo duHkharUpa jaLacarothI vyApta tathA meTA mejAnA AvartethI bhayaMkara evA saMsArasamudramAM kadI paNa A namaskAraratna mane maLyuM nahotuM. nahI meLavelI vastu meLavI. A mahAbhaya hara. nAruM AzcaryakArI sArabhUta kautuka che. rAdhAvedha kara, mULathI pahADa ukheDI nAkhavA, AkAzamArge javuM te karatAM namaskAra durlabha che. jenA prabhAvathI agni zItaLa banI jAya, gaMgA nadInuM vaheNa avaLI dizAmAM vahe, evuM na banavAnuM kadAca banI jAya; paNa jinezvarane karela namaskAra mekSaphaLane Ape nahIM', evuM kadApi na bane. saMsAra samudramAM aTavAtAM nakkI meM pUrve kadApi paNa meLavela nathI. tethI ja Aje janma-maraNa cAlu che. je pahelAM meM A navakAra maMtra meLavyuM hota te karmakSaya kema na thayuM ? dAvAnaLa saLagyA pachI ghAsanI gaMjI keTale vakhata sthira rahI zake? athavA te kadAca meLavyo haze to bhAva vagara mAtra dravyathI meLavyA haze. jyAM sudhI citAmaNi tarIke na oLakhyo hoya tyAM sudhI te phaLa kevI rIte Ape? te have mAre prayatnapUrvaka tene ArAdhave joIe, jo janmamaraNanA du:khanA aMtane Icchate he te ema bolatAM mahAratha sAdhu apUrvakaraNa karavA vaDe kSapakazreNi para ArUDha thayA, kevI rIte? zukala dhyAnarUpI agni vaDe karmavRkSane Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 116 ) antima sAdhanA mALIne, A pramANe atima ArAdhanA sAdhI teo aMtamA kevI thayA. ( prAkRta kuvalayamALA putra 269 thI 299 ) nArakImAM vedanA kevI hoya ? nakSatra sUrya rahita, dhAra aMdhakAramAM kaSTa karI dekhI zakAya tevA avakAravALI, smRti uSNa, pati zItaLa, ghaNA prakAranI vedanAe mAte narakamAM hAya. kai jagyA par meda, camI, ajjA, phephasAM AdithI vyAsa, koI jagyA para leAhI, pItta, parUnA pravAha vahetI nadI hAya, keAi jagyA par mAMsa-naLakhA parUthI pUrNa, kai jagyA para vajra sarakhI cAMcavALA pakSIothI nyAsa, koi jagyA para kuMbhI pAkathI radhAtA che ja Mtu jemAM, kaiAi jagyA para pharatA kAgaDA, ghera siMha, zikArI kUtarAvALI vedanA, pharatA bhaya'kara kaMka pakSI te cAMca bheke tethI vedanA, kei jagyA para uparathI paDatA zastronA samudAyavALI vekttA, kai jagyA para ukALelA sIsAnA ke tAMmAnA pravAhI rasa hoya te pIvaDAvavAnI vedanA, keAi jagyA para dugathI saDI gayelA kalevaranI dudhanI vedanA, koi jagyA para karavata ke yaMtrathI cItA zI vaLI vedanA, mahA zalAmenA samudAya uparathI paDI cUrI nAkhe tevI vedanA, paramAdhAmIe narapAle pakaDI pakaDIne saLagatI eAvAvALA agnimAM pheke evI se'DA prakAranI vividha vedanAe narkamAM che. A jagatamAM haveAne du:kha ke du:khanAM sthAnaka che tene ahI' naraka kahe che. te pachI je tarapha che tenI te! vAta ja zI karavI? tevA narakA vAsamAM kSaNavAramAM jIve utpanna thai sAMkaDA kuTila nikUTamA du:khathI praveza kare che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArImAM vedanA kevI hoya ? ( 117) have tyAM bhavanamAM meTA dvAra ane bhItavALuM ghaTikAlaya hoya che. narakamAM vIra bhagavaMte niphUTe kahelA che. mUtrajaLe, lehIvALAM parU, carabI, vijhA, baLakhA vagerethI bIbhatsa, du:khe karIne dekhI zakAya, bhaya ApanArI durgadhI azuci hoya che. have te niphphaTamAM aMtaramuddatamAM kAmavazathI dukhanA AvAsarUpa zarIra grahaNa kare che. ati bhayaMkara kALA raMgavALuM, AMkha, hAtha, kAna, nAsikA hita zarIravALuM, napuMsaka svarU5, jenI kaI paNa prakAre indriye oLakhI zakAtI nathI tevuM tyAM hoya che. jema jema zarIra purAya, puSTa thAya tema tema nikUTa (kuMbhI)mAM te samAto nathI. ane jema a dara samAte nathI tema vedanAtura vadhAre bane che. keIpaNa prakAre vedanAvALA cItkAra zabda karate te tuccha kuzImAMthI bahAra nIkaLavA prayatna kare che, teTalAmAM bIjA narakapALa-paramadhAmIoe tene dekhyo ne kolAhala zabda karatA tenA tarapha harSa pAmatA dADe che. mAre, chole, chede, kADhA, phADe, bANathI bheda, pakaDo pakaDI pApIne, pagamAM phAMse nAkhe, ema bolatAM keIka bhAlAthI vadhe che, bIjA vaLI bANathI, trIjAe khagathI chede che. e pramANe kAlapAsathI kheMcAtAM, vaja zilAtalamAM paDatAM, enA se TukaDA thAya che. leDhAnI tINuM zULIe para paDate bhedAya che; vaLI bIje pApI ghera agnimAM paDe che. paDatAMnI sAthe vaLI keka aNadhAryo tIkSaNa taravArathI chede che bIjA paramAdhAmIe vaLI bANathI, kaMika bhAlAthI bhede che, bIjA vijayI bhAge che, keIka cUre che, kAIka daDha phaNu, patthara, lAkaDAnA ghA mArI maraNatela Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) antima sAdhana karI nAkhe che. keIka paramAdhAmI yaMtramAM ghAmAM pIle che, keTalAka tINa zUlAomAM parove che, keTalAka karakara zabda karatI karavatavaDe chede che. bIjA keTalAka kuMbhIpAkamAM chamachama karatAM rAMdhe che. keTalAka vilApa karI rahelAnI caDacaDa zabda karatI cAmaDI utAre che. evI rIte duHkha pAmatAM, hA hA vilApa karatAM mahAdu:khamAM DUbelA keI prakAre nadImAM bUDADe tyAre dhImethI Ama bele che, "he svAmIprasanna thAo, prasanna thAo, dukhI huM Apane vinaMti karuM chuM. meM Apane zuM aparAdha karyo athavA te zuM pApa karyuM? tyAre mastaka upara prahAra karI nikura svarathI kahe che, re re! nathI samajo ke te vakhate nakAme e rAMkane mAryo. te te vakhate niya banI ne mArI nAkhatuM hatuM, tyAre na pUchavuM ke meM zuM aparAdha karyo che? chAnuM caDacaDa phADIne mAsa khAte hato tyAre te na pUchayuM ke me ze aparAdha karyo che! pApI hRdayathI jyAre tuM jUTha be tyAre he sugdha! tuM na samaje, ane pUche che ke meM ze aparAdha karyo ? vaLI nippara banI jyAre vagara ApeluM grahaNa karyuM tyAre pUchate nahetA ke meM se aparAdha karyo? paradAmA mehita banI anya yuvatIo sAthe bhega bhegavate hatuM tyAre he mUDha! jANato na hato, ke Aje have pUchavA taiyAra thayuM che ke meM che aparAdha karyo ? lesa mamatAvALa banI jyAre tuM parigrahamAM sUchavALA baLe tyAre he mUDha! nahote jANato ke have kahe che ke meM zuM pApa karyA? re re rAgavALe banI lugdha thaI jyAre zikAra khelate hato tyAre huM mUTha na jANyuM ke Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAremAM vedanA kevI hema ? ( 11 ) eka jIva khAtara bahu cUkyo ? jayAre svajanenI ALapaMpALamAM prasanna banyo tyAre potAnI jAtimAM madanmatta banI bIjanI niMdA karato hato, tyAre kema na samajAyuM ke eka jIva khAtara bahu cUkI che. raudradhyAnathI huM Ane mAruM tema pariNAmavALA jyAre kanyA hatA, tyAre badhuM samajato hate. atyAre tuM mugdha kema banI jAya che? hari haradine choDI bIje kaNa sarvajJa che? evuM kaheto tyAre badhuM samajato hato. atyAre tuM ajANa banI jAya che? veda-vidhAna karavAmAM udyamavALe tuM hatuM ane bIjA dharma nathI tema kahete hato tyAre sarva jANato hato, atyAre have ajANa banI gaye? jyAre pApAraMbhathI viramelA sAdhune niMdate hatuM tyAre tuM samajaNe hato. bIjA badhA tArA manathI ajJAnI hatA. jyAre tuM ema belano hato ke deva nathI, dharma nathI, te vakhate ema vicArato hato ke mArA sivAya bIje kaI jANakAra nathI. pazune mAre, bheMsane phADe, temAM pApasaMbaMdha nathI, tyAre tuM vicArato hato ke mArA jevo bIje ke jANakAra che? ema belate caDacaDa sarvAga phADIne lohI vALuM mAMsa kApI temAMthI baLI phekato hato. te pApI jIva paNa bahu pApaDazathI kherakASTa mAphaka TukaDe TukaDArUpe chadAyo. pArAnA rasa mAphaka jenuM zarIra parivartana thaI gayuM che e te ogaLI gaye hA hA ema vilApa karato jenI jvALAo nIkaLI rahelI che, tevA agnimAM pheMkA. kaThera tApa agnithI tapele, he svAmI! huM tarasyA thayo chuM ema bele che. ahI te paramAdhAmIo kahe che ke huM pAchuM lAvuM chuM, Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhanA --- ---- lAvuM chuM, ema kahI ukaLatA kuliga duprekSya evA trAMbA sIsAnA rasa lAve che. have te Atra ApatAMnI sAthe smRti uSNu hAvAthI gaLuM ane jillA dAjhI gayAM che evAM ta kahe che khasa khasa mArI tRSNA chIpI gai. ( 12 ) have yA vagaranA te paramAdhAmIe tene kahe che tyAre mAMsanA rasa priya lAgyA hatA. pachI gaLu dabAvIne sAMDasA vaDe karIne heThA paheALA karI, lAlacALa agnithI tapAvela leha gaLAmAM ghAle che, tyAre tetenAthI AgaLI jatAM bhaya pAmI dareka dizAmAM deDI jAya che. kAra agnithI AgaLI gaela tAMbu-sIsu te paNa vIjaLI sarakhuM tenAthI vahetI vatI nAmanI nadIne zItaLa jaLAzaya mAne che. paramA dhAmIe nArakIAnI pAchaLa yama puruSa mAphka dADe che. tyAM 'hA, mArI nAkheA, bheTA, chedA, sAruM' mAruM' chu.' ema khelatAM sAMbhaLIne dUra dADatAM doDatAM vaitaraNI nadI pAse paheAMcI aMdara kUdakA mAre che, temAM zarIra ogaLI jAya che. AgaLI gayA bAda pharI zarIra bhAve che. vaLI tenA pravAhamAM khe'cAtAM dAjhe che, karuNu vilApa kare che, koI prakAre bahAra nIkaLI jAya paNa zarIra parizAna banI saage! DhIlAM paDI jAya che. have agninA tApathI rokAi gaelA kalAvAlukA-jemAM aNI kheMcI jAya ane pagamAM bheAMkAya tevA kAkarA kInAre hAya tethI nadI dekhe che. ahI ThaMDaka thaze tema mAnI te tarapha doDe che, tyAM jIvAranI zekAtI dhANInI mAphaka udda na UMcu nIcu* thavu' tema dhANI mAphaka bhujAya che. sImi sImi karatAM garama retImAM cAmaDAnA TukaDAnI mAphaka dAjhe che. talavAra, aa, bhImAzA, ghArlR sakhA pAMdaDAvALA sila sila Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nArakImAM vedanA kevI hoya ? ( 121) maamme zabada karatA chAyaDAne mAnatAM asipatravanamAM chAyAnI AzAe doDe che, eTalAmAM bIyArA ociMtA tyAM doDe che tyAM ekadama mahAvAya vAlAthI kaThera tINA kAMkarA, vegavALA prahAra, pattharaghAtathI mizrita evA vAyarAthI garama lu sarakhA pavana athaDAvAthI asipattavaNanI DALIe kaMpavA lAgI, ane zastra samudAya aMgeaMgane bhedavA lAgyo. jemanA be hAtha paga chedAI gayA che, mastaka ane kapALanA be TukaDA thaI gayA che, bhAlAthI peTa bharAI gayuM che, aMdaranA AtaraDAo laTakavA lAge che te mahAdAhathI dAjhatA tamAla patra sarakhA thAma jaLAzaya dekhe che. ane samaje che ke AthI kaMI garamInI zAMti thaze, je A ThaDu pANuM bhareluM che, te tApapIDA dUra karaze, ema vicAre che. teTalAmAM taravAra, cakra, ghANa, parU, carabI, lohI, mUtrathI mizrita, agni aMgArA mumura samudAyarUpa agni varase che, tevI rIte pIDA pAmelA vetAlanI guphA sanmukha doDe che. dIna banI doDatAM kAMTA kAMkarA rUpa zalyathI bheMkAtA doDe che. tyAM pahoMcIne paNa keIka vajanadAra vajazilA athaDAvAthI zarIranA TukaDe TukaDA thaI gayA che, bIjI narakamAM jANe peThA na hoya tema guphAmAM mukhya praveza karAve che. have pralayakALanA meghanI ganAne ati dussaha zabda sAMbhaLIne te atibhaya pAmelA UlaTI dizAmAM palAthana kare che. tyAMthI bhAgatAM bhayaMkara guphAnA teDelA pathazanI bhitti bhAgethI cUrecUrA thaI gayA hoya tema DAMgaranA loTa mAphaka pIsAya che keI paNa prakAre tyAMthI chUTI gayA ane pUrva vairI jANI vaikriya, siMha, ziyALa, phUtarAM, pakSI vaDe pakaDAya che, tenAthI bhakSaNa karatAM eka bIjA jAnavara Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhanA ( 122 ) Ama tema zarIra kheAtAM na sAMALI zakAya tevA vispaNe cI pADatAM, koi paNa prakAre bAkI rahelA zarIrathI vajranu phaMDa...ga temAM praveza kare che, vedanAthI parAdhIna kSaNa mAtra te citave che. hA hA adhamUDha banI meM akArDa karyA. te vakhate mane guru mahArAje kaheluM hatu. ke narakamAM AvI bhayaMkara vedanA che, paNa mUDha evA meM te vakhate zraddhA na rAkhI, Aje pratyakSa anukSavuM chuM. hA hA te vakhate mane kahyuM hatuM ke prANI mAtrane na sArA. paNa adhanya evA hu te vakhate te ma na karI zakyo, kAraNa ke viSayamAM meAhita banela hatA. are jUThThuM' na elaroA era upadeza ApatA sAdhune sRDha banIne meM kahyuM ke " blU DuM" kANa nathI khelatA ? ' www : mArA guru kahetA hatA ke pArakuM dravya lagIra paNa na leku' tyAre uttara ApyA ke mArI pAse dravya ja kayAM che ? sAdhumahArAja kahe che ke kalatra-pArakI strI sAthe paraleka viruddha mAca na karAya, te tyAM hA hA karatA ane pUchatA ke paralAka kevA heAya che. vaLI guru mahArAja kahe ke eTA rigraha ekaThA karazeA nahI, te hu* kahetA ke enA vagara amane kema cAle ? jyAre sAdhuo kahetA ke ATale AraMbha na kare' tA hu kahetA ke A mArA kuTu'bane kevI rIte jivADavu? have atyAre je kuMTuMbanu' te pApAr'bha karI pASalu karyu hatuM, te tArA pApanA bhegA vakhate kAM gayuM ? ke jenA mATe AvuM du:kha te... upArjana karyu hatu, te vakhate guru mahArAja kahetA hatA ke A sAmara ane haraNanA ghAta na kare. temane meM mudde javAba ApyA ke A pazuo jhADanAM kuLa ane DALI sakhkhA che, Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bArakImAM vedanA kevI hoya che ( 12 ) Ama jyAre tyAM kaMIka citave che tyAre keTalAka kSaNamAtramAM samyaktva pAme che. jyAre bIjA mahAduHkhathI satata AcchAdita A pApa tyAga karI zakatA nathI. have teone dhamadhama karate pavanathI vyApta davAgni pragaTa thAya che, ane kuDuMgane bALI nAkhavAnI zarUAta kare che. tyAM dusaha jALavalithI dAjhI gaelA aMgavALA nArakI jIva duHkhIpaNe narakAvAsamAM gAMDAnI mAphaka bhramaNa kare che, vaLI bAhu-bhAlA bheMkAvAthI bhayaMkara, dusaha agni jvALAthI cAre bAju vyApta; lAla lehI, parU carabIthI cukta evI nArakImAM hamezA hiDana kare che. A pramANe du:khanI paraMparAthI du:saha, kSaNamAtra paNa je sukha meLavI zakatA nathI, karelA duSkRta karmathI vimohita, have sukhajita jIvanathI bhramaNa kara, sarvathI ochuM AyuSya prathama narakamAM dasa hajAra varSanuM hoya che. ane sarvathI vadhAre 33 sAgaropamanuM AyuSya sAtamI nArakImAM hoya che. A sarva kahela dukha kevaLajJAnIe dekheluM che. tene vaLI keTalAka ajJAnIe khoTuM kahe che. keTalAka mUDha ajJAnI kahe che ke svarga ke naraka ke dIThAM? vaLI bIja ema kahe che ke naraka e bhakikee kapelI vastu che. jeo tene jANe che teo tyAM jAya che, ame jANatA nathI tethI ame tyAM jatA paNa nathI. ajJAna ajJAna ! khabara paDatI nathI ke naraka zI cIja che? vaLI keTalAka ema bahAdurIpUrvaka bele che ke je duHkha tyAM paDaze te sahI laIzuM. jema nagaranA gaMdhAtI gaTaranA kAdavamAM DakArane udvega thato nathI, tema Dukara sarakhA jIvane saMsAranI du:kharUpI gaTaramAM kaMTALe AvatuM nathI. zuM DebanA bALakane helanA zabdathI kaMTALo Ave kharA ? narakagatinAM Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (124 ) aMtima sAdhI karma keTalAko bAMdhe che paNa jANatA nathI, Tha evA bIjAe jenA upara roSa hoya tene batAve che. vaLI bIjA citave che ke A pApathI Aje viramuM, AvatI kAle viramIza, paraMtu nipuNyaka eTalAmAM sArabhUtadharma vyavasthAyathI rahita mRtyu pAme che have tuM durgatinA mAgarUpa pApAraMbhathI aTaka aTaka ema belatA sAdhu hAjara hovA chatAM narakamAM jAya che. mATe samaju ane vivekI je ke puNatha-pApa jANe che, je su kara ke kharAbane jANe che te Ama bhAvanA bhAve, nArakImAM rahelA nArakIo anubhava karIne je du:kha jANe che tene arihate ja varNavI zake, amArA sarakhA apajJAnI pAse te kahevAnI zakti kakyAMthI hoya? tiryaMcagatinAM duHkha have koI paNa prakAre tyAMnA du:kha bhogavIne AyuSyane aMte kaIka kamala bAkI rahela che, tyAre te tiryaMcayoni ke manuSyagatimAM praveza kare che. tyAM te kevAM kAryo kare che ? tapano, zIlane bhaMga kare, kAmarAga, tirAga, lAbha, kUTapaNuM, khATAM tolamApa, peTA calaNa sikkA pADavA vagere pApAcaraNa te Acare. pazu, bheMsa, dAsa nAkara thaI du:khamAM kaleza pAme che. paralekanirapekSa banI, duHzIla banI lokone bharakhI jAya che. AvA sarve marIne, tapa tyAga karyA vagaranA tiryaMconamAM jAya che. hAthI jema baLada kheMcAya che tema tiryaMcAnu pUrvI kanathI jIva tiryaMcagatimAM jAya che. tiyacanimAM traNa sthAvara, paryAtA, aparyAptA, skUla, sUkSma vikendriya, paMcaddhi yonie ghaNA bhedavika95vALI che. sthAvara pRthvI, pANuM, khani, vAyu, Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAkImAM vaidyanA daivI kAya ? ( 125 ) vanaspati ema pAMca che. be, traNa, cAra pAMca iMdriyavALA ne ja'gama arthAt sa va samajavA. e paga, cAra paga, paga vagaranA, pagavALA ema tiya canA cAra vikalpa che. pazu-5'khI, sarIsiva peTathI cAlanAra bhramara madhukarAdi ghaNA prakAza che. jaLasthaLa 'temAM cAlanArA, AkAzamAM UDanArA A dareka ti ca gatinA vene apamAtra sukha, ghaNu* du:kha hoya che pRthvI kheAdavI, khaNavuM, vidANa, tapAvavu, saLagAvavuM, dhamavu, mAMdhavu', maraDavu, paraspara eka bIjAnAM zasra banI agnimAM pANI paDe khArA pANImAM mIThAM pANI paDe, phUvAnA pANImAM taLAvanAM pANI paDe, vanaspatine charI capputhI kApe, te vagerethI sthAvara vAne du:kha thAya che. nirdaya manuSye vAMkA kRhADAthI vanaspatione chede che, cuva nA du:khI thaI auSadhIA, anAja vagere lage che. pANInA jve khIjayAtimAM mIMcAya che, vaLI bIjA yatra-prayAgathI nAza karAya che. niya samartha dRDha bAhudaDathI bheTTAela ane talavAra kuhADAthI kapAi vanaspatipaNAmAM jaMgalamAM ghaNI vakhata bhUmipara raMgoLAyA, sakhata pavananA vemathI bhAMgI gayela bhAthI namI paDelI DALI, kaDakaDa zabda karatI vanamAM ghaNI vakhata bhAMgI gaI, dhama saLagatA agninI bhayaMkara jvALAthI jenAM pAMdaDAM saLagI gayAM che tevA taDataDa kA agni vaDe karIne 'he rAjA tu' ghaNI vakhata baLI gayA. koi jagyA para vAsaNI vIjaLI paDavAthI, kaiAi jagyA para pANInA vegathI, keAI jagyA para hAthInI suDhathI vRkSapaNAmAM he rAjana! tuM bhagna anyA haze, (kuvalayamAlA-putra 3pa.) Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) atima sAdhanA madarekhA rANIe yugabAha-svapatine karAvelI aMtima ArAdhanA pitAtulya moTA bhAInI smAjJA ullaMghavI na joIe, ema vicAratAM yugabAha kumAra jeTalAmAM bagIcAmAMthI nIkaLI nagara tarapha javA mATe taiyArI kare che, teTalAmAM pApa-apakIrti-bhayane tyAga karI durmativALA moTAbhAI maNiratha rAjAe vizvAsu yugakhAne gaLAmAM taravArane jhATake mArI ghAyala karyo. taravAranA ghAnI vedanAvALA yugabAhu bhUmi upara DhaLI paDyo. te samaye najIka UbhelI madana rekhAe pikAra karyo ke vizvAsaghAta karI kSatriyapaNuM lajAvyuM, najIkanA paheregIra sainiko ughADI taravAre AvI pahethA ane zuM thayuM ? zuM thayuM ? ema pUchayuM, tyAre maNiratha rAjAe kahyuM ke pramAdathI mArA hAthamAMthI tala. vAra paDI gaI ane Ama banyuM che, mATe nirbhaya bane rAjAnuM pheSTita sanike na jANatA hovAthI te vAta paheregIrAe mAnya karI. paNa pAchaLathI sAcI vAta pragaTa thaI. rajA tyAMthI cAlA gaye ane yugabAhunA moTA putrane rAjAnA kukRtyanA ane pitAnI vAyala sthitinA samAcAra ApyA. putra paNa zAkAkula banI vidyAdikane belAvI bagIcAmAM AvI pahoMcaze. ane lepa Adi gya upacAra karavA lAgyo. paraMtu kSaNavAramAM ceSTAzUnya mUka banI yugabAhunI AMkha mIcAvA lAgI. ghaNuM lehI vahI javAthI zarIra phIkuM paDI gayuM. have najIka mRtyu jANI gaMbhIratA gharSa dhAraNa karI kAna pAse jaI kamaLa svarathI madanarekhA patine kahevA lAgI Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manarekhAe yugabAhu-vatine karAvelI ArAdhanA ( 127 ) he kSatriyadhIra! dhIrajane dhAraNa karI cittanI ekAgratA karo. huM yAsamudra ! makAInA upara zeSa atyAre na lAvo, tArA pAtAnAM karelAM karyAM tamane udyamAM AvyAM che, ema samabhAva rAkhI rAga dveSa karyAM vagara udayamAM AvelAM dukhe, zAMtithI sahana karo. peAtAnAM ka e ja peAtAnAM kharA aparAdhI che, bIjA koi prANI AmAM aparAdhI nathI. kahelu che ke nyU ke A bhavamAM jeNe je kama haiAya te teNe avazya bhAgavI levu paDe che, majA teA mAtra TakAM sApheMka nimittarUpa che. have arihaMta, siddha, nigraMthasAdhu,kevaLIbhASita dharmAMnA zaraNane aMgIkAra kare. hisAki 18 pApasthAnakone tyAga karo. he mahArmAta ! have lekanA zAla-bhAcAne svIkArA. zalya mAphaka du.kha de evAM pAte pahelAM karelA durAcAranI niMdA karo. he svAmi ! sarva jIvAnA aparAdhe te khamAveza. khIjAe karelA tamArA aparAdhanI mAphI Ape, cha dveSa karavAthI AtmA peAtAnA lAbha gumAve che. mATe dveSa vanA tyAga kare, ane jagatanA tamAma jIvA mArA mitra che tema bhAvanA bhAve. arihaMta, sarvajJa devane, guNavata munivara gurune, prabhue kahela tAraNahAra dhana jiMdagI paryaMta 'gIkAra kare. huM mahA buddhizALI ! hisA, jU, cArI, maithuna, parigrahanA trividha trividha paccakkhANa a'gIkAra karaze. dhana svajana-putra-priyA-mitra makAna Adi padArthomAM samaya na karoA, putrAdika maraNa samaye keAI ne zaraNabhUta banI zakatA nathI. hRdayamAM e vicAro ke dharma e ja dhana-mandhu-du:kha haranAra, mukha denAra Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) anitama sAdhanA che. prANIne sukhazAMti ApanAra hoya te mAtra eka dharma che. have cAre prakArane AhAra tathA pApane tyAga karo, chellA zvAse zvAsa samaye dehane paNa he dhIra! tame tyAga kare, je namaskAra mahAmaMtranuM nAma chelI vakhate smaraNa karavAthI pApI AtmA paNa nathI deva thAya che, mATe manamAM tene yAda kare. AvI rIte madanarekhAe kahelAM sarva vacane mastaka para be hAthe aMjali racI yugabAhue sAMbhaLyAM ane svIkAryA, ane kSaNavAramAM nazvaradeha choDI pAMcamA lekamAM ika sarakhA sAmAnika devatA aMtima zuddha ArAdhanAnA prabhAve thAya che. kharekhara citAmaNi ratnAdhika dhamane mahimA che. te samaye yugabAhane meTA putra caMdayaza pitAnA mRtyuthI AkaMda-rUdana karavA lAgyo. ane dhairyavALI madanarekhA manamAM vicAravA lAgI ke kharekhara lebha mAphaka A mAra rUpa anarthanuM mULa che, je rUpane dekhI bhita cittavALA rAjAe sagAbhAIne paNa mArI nAkhe, kSaNavAramAM vinAza pAmanAra asArarUpanA kAraNe mUDha evA moTAbhAe AvuM akArya karyuM. have AvuM mahApApa karanAra baLAtkAre paNa mAruM ziyaLa khaMDana karaze, te kAraNe ja eNe A anartha karela che, paraMtu siMhanI kesara, satInuM ziyaLa, zeSanAgane maNi, prANa heya tyAM sudhI keI haraNa karavA samartha nathI. have huM vanAttaramAM nAsI chUTIne paNa paralekanuM hita sAdhIza; nahitara duSTa buddhivALA A mArA putrane paNa haze ema vicArI satI ziremaNi, vairyavatI, patibhakto ziyaLa rakSaNa mATe rAjya vaibhava choDI ekAkI nIkaLI paDI, Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhane karAvelI ArAdhanA ( 12 ) tava niyameNa mokkho dANeNa ya hu~ti uttamAbhogA / devacaNeNa raja aNasaNamaraNeNa indattaM // tapa-vrata-paccakhANa viratithI mekSa, dAna ApavAthI uttama bhegonI prApti, devanI pUjA bhaktithI rAjya prApti 'ane chevaTe anazana karanArane IndrapaNuM prApta thAya che. siMhane karAvelI aMtima ArAdhanA caMDa sema nAmanA sAdhu kalAkamAM padmacaMdradevabhavathI cavI vidyAvimAM siha thAya che. pUrvabhravanA saMketa aMge mitra banI pUve nakakI karela ke game tyAM janmyA hoIe, paNa tyAM samyaphava pamADavA. e pratijJA yAda AvI, teTalAmAM pakesara Avyo. have ahIM AvyA jaI kumAra kuvalayacaMdrane pratibodha karIe. meM nA kahI, pratibedha karavAne A suMdara upAya nathI. jyAM sudhI priyabadhavanA viyogAdi du:prApta karyA nathI, tyAM sudhI dharmavyAkhyAna bhAvathI sAMbhaLatA nathI. mATe tyAM jaI kumArane vanamAM kheMcI jA. huM tyAM jAuM chuM, jyAM caMDasama siha che ekAMta araNyamAM du:khI thayele, baMdhuthI viyega pAmela rAjaputra sahelAIthI samyakatva pAmaze, have siha pAse AvIne suni kahe che: are mRgendra! tuM have samaja. te pUrvabhava vRtAMta sAMbhaLyuM. tAruM vacana yAda karI ame ahIM AvyA chIe; mATe samyakatva aMgIkAra kara. durAtmA kepathI tuM A siMhane bhava pAmyA che. have ema kara ke jethI bhavAMtaramAM A dha tane herAna na kare. A amRta sarakhAM suMdara vacana sAMbhaLI siMha pitAnuM lAMbu pUchaDuM halAvate sAbha Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) atima sAdhanA LavA mATe karNayugala sthira kara, remAMca anubhava siMha dharaNI talathI Ubhe che ane muni bhagavaMtanA caraNakamaLamAM namana karI Ubho rahyo. najIka UbhA rahI aMjali karI paphakhANa mAgavA lAgyo. nAnAtizayathI jANa muni bhagavate kahyuM. "he kumAra! A mRgapati ema kahe che ke bhagavate mArA upara mahAupakAra karyo. have huM zuM karuM ? pApa karanArA ane nirava phAsuka AhAra kayAMthI maLe ? ame mAMsAhArI chIe. amAre jIvana sadhAraNa mATe keI upAya nathI, mATe have mAre jIvavuM gya nathI. tethI he bhagavaMta! mane aNazANanA paracaphakhANuM karAve. ) bhagavate siMhane kahyuM, "he devANupriya ' A karavA yogya che. tArA sarakhAne A ja egya che, jenadharma samajyA pachI tAre have jIvavuM vyAjabI nathI ke ema kahI munie aNuzaNa karAvyuM. sihe paNa vinayathI mastaka namAvI te svIkAryuM. siMha thoDe dUra jaI nirjIva ekAMta traNa sthAvara jaMturahita sthAnamAM beThe, manamAM siddhonuM maNa karatA, paMcanavakAramAM parAyaNa, asAre saMsArane bhAva, kamaparataMtratAne vicArate, du:zIlanuM parivajana karatA tyAM rahyo che. kumAra kuvalayamALAne pratibodha karavA jatAM te siMhane anazana karI beThela tene dekhe. tene dekhI kumAra kuvalaya. caMdrane yAda AvyuM, ke pUrvajanmamAM bhaNeluM A sUtra je bhagavaMtanA vadanakamalamAMthI nIkaLyuM hatuM, je mane jANe che te lAnanI suzruSA kare che. je plAnanI sevA-suzravA, vaiiyAvaca kare che te mane jANe che. A siha mArA pUrva bhavano snehI sAdhamikabadhu che. ame eka AcAryanA Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ( 11 ) gajasukumAla muni ziSyA hatA. jarUra tenI chellI ArAdhanArUpa vaiyAvacca karu..nahIMtara pakSIo, thApA, ziyALa, kAgaDA vagere anazanI siMhane upadrava karaze. tema chatAM raudra ke Ata dhyAna pAmI naraka ke tIca gatimAM jaze, mATe jyAM sudhI daivata na pAme tyAM sudhI sAdharmika tarIke rakSaNa karuM pachI dakSiNApathamAM jaIza." ema vicArI te kAnamAM navakAramaMtra sabhaLAvavA lAAA, dharmakathA kahevA lAgyA, te A pramANe; ----- huM siha ! dareka janmamAM ghaNI vakhata samyaphala vagaranA maryAM. have evI rIte mRtyu pAma ke jethI bIjI vakhata maravAnA vakhata na Ave. ema kathA sAMbhaLatA trIje divase siMha kSudhAthI duLadehavALA namaskAra mahatra zravaNa karatAM karatAM marIne sAgaropama sthitivALA deva thayA. tyAM bhAga bhogavatA rahevA lAgyA. tyAra pachI sihanA kalevaranA tyAga karI kumAra kuvalayacaMdra kuvalayamALAne pratiSedha karavA mATe dakSiNa dizA tarapha cADhyA. (prAkRta kuvalayamALA putra 111) gajasukumAla muni gajasukumAlamuni neminAtha bhagava'tane be hAtha joDI ajali karI vinati kare che, " jo Apa anujJA Ape. tA rAtre smazAnamAM kAusagga karuM. 33 anujJA pAmI smazAnamAM muni gayA. tyAM krUraka karanAra sasarA duna seAmila brAhmaNa AvI paheAMmyA. gajasukumALamunine ekAMta smazAnamAM dekhI tIvra rAdhAgnithI maLI rahelA semila vicAre che, ke A dhRtArAe mArI suMdara putrI paraNIne 'te pAkhaDaveSa lIdhe, zu A ucita karyuM che ? Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 132 ) antima sAdhano have A vera vALavA mATe sudara avasara che, tema vicArI niya sUkIe mastaka upara dhagadhagatA lAla agArA sATInI pALa mAMthI mUkayA. jema jema dulhana vadhAre vadhAre aMgArA muninA maratake gADhave che, tema tema munivarane kSamArasa nItare che. jema jema mastake agni maLatA jAya che, tema tema pha maLIne rAkhanA DhagalA ane che. sunivara tyAM AtmA ane dehanI bhinnatA bhAvatAM zamarasamAM jhIlatAM vicAre che, ke deha ane karmo maLe che, ane mArA AtmA te suvaNa mAphaka tiLa bane che. he AtmA! tu' kuMdakAcAya nA 500 ziSyAne yAda kare ke je tala pIlAya tenI mAphaka ghANImAM pIlAvAnI mahAvedanA chatAM samatAbhAva TakAvI sakSaya karI aMtaga kevaLI thayA. vAghaNe sukeAzaLa munine phADI khAdhA. AvA maraNAMta upasugamAM vizuddha dhyAnathI AvA mahApuruSA calAyamAna thayA nathI, teA temanI AgaLa mArI vedanA kaI visAtamAM che? AvI vedanA parAdhInapaNe nArakImAM ghaNI vakhata bheAgavI, paNa te bhAgavelI niSphaLa gaI, he jIva! tu* Aje samajaNamAM A vedanA zAMtipUka hana kara, jethI kAma nirAthI mahAlAbha thaze. pUrvanA mahApuruSA peAtAnA sattvathI calAyamAna nathI thayA. tema tu' atyAre sattvathI calAyamAna na thaiza. apramattapaNe uyamAM AvelAM kamane svecchAthI bhogavI khapAvI nAkha. jo ke tIvra zarIravedanA che, chatAM te karatAM mArA manamAM mAnasika vedanA bahu khaTake che, ke A brAhmaNa mArA nimitte Trutine bhAjana banyA. Ama bhAvanA bhAvatAM gajasukumAla munivara keraLajJAna pAmI zAzvatapada pAmyA. devatAoe ucita karmo karI nirvANu-mahAtsava karyA. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muni caMdrarAjA ( 133) avantisukamAla AcArya bhagavAna zrI Arya suhastisUri mahArAja avaMtisukamAla munine dIkSA pachI hinazikSA Ape che, "he vatsa! A cAritraratna mahApuNyAge meLavyuM che, e svarga apavarga meLavI ApanAra che mATe dIrghakAla sudhI tenuM tuM apramattapaNe pAlana karaje ? tyAre navIna sAdhu kahe che ke, "he svAmI ! Apa AjJA Ape te huM Aje ja mAruM Icchita kArya siddha karavA icchuM chuM, gurunI AjJA maLatAM guru pAsethI nIkaLI beraDI, kathArI, gokharUnI kAMTALI jamIna upara jaMgalanA mArge jAya chejatAM pagamAMthI lehI vahI rahela che. lehInI gaMdhanA atumAre aneka baccAMvALI tAjI viyAyelI ziyALaNuM tyAM AvI pahoMcI. ane A nUtana muninA aMgane bhakSaNa karavA lAgI. prathama pahore jAnurAga sudhI, bIjA pahere sAthaLa sudhI, trIjA pahere nAbhi sudhInuM zarIra ziyALaNue bhakSaNa karyuM, tyAre sthirahRthavALA munivara paMcatva pAmyA. jAvanA bhAvatAM, pIDA sahana karatA kAI paNa jIva upara kepa na karatAM navIna puNya upArjana karI eka divasanA cAritranA yoge nalinIgulama vimAnamAM devapaNe utpanna thayA, municaMdra rAjA munica ka rAjA keIka vakhata aMta,puramAM citave che, jyAM sudhI rahyuM nathI AvyAM tyAM sudhI kAussaga dhyAna kare, arthAta jyAM sudhI dIvAnI zIkhA che tyAM sudhI kAussaga nahIM pArIza, ema pratijJA karI mINanuM putaLuM jANuM na hoya tema sthiratAthI kAusagra deyAnamAM Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) Atama sAdhanA rAjA UbhelA che, tyAM rahelI dAsI vicAre che ke dIvAmAM tela khUTayuM che mATe ume, nahIMtara rAjA aMdhArAmAM zI rIte raheze? dIvAmAM dAsIe tela pUryA karyuM ane dIpazikhA vizeSa dIpavA lAgI. jANe ketugraha na hoya tema dIpaka nizcala banyuM. rAjA paNa pitAnA dayAnamAM dIpaka sAthe jANe spardhA karatA na hoya tema ekAgra thAnavALA banyA. ema bIjA-trIjA paheramAM paNa dAsIe dIpakane telathI bharyo, jANe ratnAkara na hoya tema cAra paheAra sudhI avirAma dIpazikhA cAlu rahI. atisukumAra zarIravALA rAjA kAusagya dadhyAnamAM lAMbA samaya sudhI sthira UbhA rahelA hovAthI lehI aMgeaMgamAM bharAI gayuM ane vedanA ghaNI thaI, chatAM AtmAne bhAvanAthI vAsita kare che. he jIva! A vedanAthI zarIranA aMge levAyAM che, temAM tane zI hAni che? zarIra ane AtmA judI cIja che. zarIra te kRtajJa che. jIvane apratiSThAna nArakImAM je vedanAo bhegavavI paDe che tenA anaMtamA bhAganI paNa A vedanAo nathI, bake A vedanA sahana karavAthI anaMtaguNa nirA ja thanAra che. aMgabhaMgAthI bAho prANe nIkaLI javAnA che, paraMtu tArI pratijJAna nirvAha akhaMhita varte che. have kAussagya dhyAnamAM ne dhyAnamAM divasa Uge, dIve olavAI gaye. kAussaga pAve che paraMtu aMge jhalAI gayAM hevAthI paga UMcakatAMnI sAthe pRthvI para DhaLI paDe che. zrI paMcaparameSTi dhyAnamAM nizcala citavALe AyuSya pUrNa karI tyAMthI devaloka pAme rakaMdakAcArye 499 ziSyane karAvelI ArAdhanA zrI munisuvratasvAmI pAse ke pAMcase manuSya sAthe dIkSA lIdhI. vidyAbhyAsathI anukrame bahuzruta thayA, Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gajasukamAla muni ( 15 ) tyAra pachI pAMcaso ziSya sAthe prAsAnuprAma vihAra karI rahyA che. keIka samaye bhagavAna munisuvratasvAmi pAse AvI anujJA mAge che ke mArI benanA dezamAM bena banevIne pratibaMdha karavA jAuM ? 5 prabhue kahyuM, "tane ane tArA sarva ziSyone mArazAntika upasarga thaze. te sAMbhaLI zrI kuMdakAcArya kahe che ke "mahAnandasvarUpa mekSAbhilASI tapasvIone upasarga ArAdhanAyAdhaka thAya che. mATe kRpA karI kahe ke amo upaganA kAraNe ArAdhaka thaIzuM ke virAdhaka thaIzuM? svAmI kahe che ke "tAre sivAya se ArAdhaka thaze. te sAMbhaLI skadakAcArya vicAre che ke ATalA sAdhuo ArAdhaka thatA hoya to te suMdara che; ema jANI kuMbhakAra nagarI tarapha saparivAra vihAra karyo. nagarI bahAra udyAnamAM samosaryA ane te vAta pAlaka maMtrIne khabara paDI. pahelAnA vairanI zuddhi mATe guptapaNe udyAnamAM judA judA prakAranA hathiyAre daTAvyAM, ane daMDakI rAjAne ekAMtamAM kahe che ke:-parisaha upasargathI kaMTALI skaMdakAcArya ahIM bahAra udyAnamAM AvyA che. A mahAvIya-parAkramavALo che. eNe sAdhuveSamAM pAMcaso sunnAne sAthe rAkhyA che, udyAnamAM zastrasamudAya ane bhayaMkara tIkSaNa hathiyAre jamInamAM dATI chupAvyA che. tame jyAre vadana karavA jaze eTale tamane haNuM tamAruM rAjaya paDAvI leze, A vAtamAM tamane je vizvAsa na Avato hoya to chupAvelA hathiyAranI udyAnamAM jaI tapAsa kare eTale khAtrI thaze. Ama maMtrI pAlaka rAjAne bharamAvIne udyAnamAM laI jaI pite dATelAM hathiyAro batAve che, e joine rAjI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) antima sAdhanA phodhita bane che, ane sarva munione bAMdhI pAlakane sepe che, kharekhara vicAra vagaranAne kaMI paNa akAya hetu nathI, tane ThIka lAge te zikSA kara. bilADIne UMdara maLe ane jema rAjI thAya, tema A jAdhu meLavIne pAlaka rAjI thAya che, ane nagara bahAra pIlavAnA yaMtre ghANI taiyAra karAvI tyAM sarva sAdhuone laI jAya che, ane sAdhuone kahe che ke tamArA ISTadevanuM smaraNa karI le. have tamane savane A ghANI yaMtrathI pIlI nAkhIza, tyAra pachI jANyuM che nakkI pitAnuM mRtyu erA dhIra sAdhuo jIvananI AzA ane mRtyunI bhItithI rahita, suMdara Atma-zrAvanAvALA samyagna prakAre AlecanA laIne mitrIbhAvanAvALA sarva munivaroe vidhipUrvaka paryA ArAdhanA karI, kAyare paNa chevaTe maravAnuM che, dhIra puraSane pazu maravAnuM. baMne prakAre maravAnuM te nakakI ja che, te pachI samaju AtmAoe vIra dhIra banI kema na maravuM? ItyAdi upadeza ApIne skaMdakarie potAnA zAne zarIra parane mamatvabhAva dUra karAvyo, have rAzaya, zUravALo , phrarakama, pApI pAlakamaMtrI eka eka sAdhune ghANuM yaMtramAM nAkhI pIlI atyaMta bhayaMkara vedanA karavA lAgyA, pIlAtA evA potAnA zine dekhIne manamAM vadhAre pIDA pAme ema dhArI duSTa buddhivALAe yaMtra najIka &dakane bAMdhI UbhA rAkhyA che. pIlAtA sAdhunA aMgacheda thavAthI UchaLatI lohInI dhArAthI aMdakanuM zarIra leAhIthI taraLa thaI gayuM che, chatAM paNa pIlAtA sAdhune bhagavaMtanI vANurUpa amRta chAMTaNAthI samAcita vAkatho vaDe te mahAnubhAvone nijAmaNA Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gajasukumAla ni ( 137 ) ArAdhanA karAvI. AA zarIrathI jIva judA che, jIvathI zarIra judu che. ATalu* samajatA katho DAhyo-samajI zarIranAzamAM ligIrI kare? ema e sunioe peAtAnA AtmAne samajAvye, vaLI A samagra vipAka peAte karelAM karmanA ja che. sajjana puruSA kama haNavAnI icchAvALAne upasuga ke du:kharUpa thatA nathI, bAhya zarIra je nakkI nArA dhAmavAnu che te zarIra mATe aMta:karaNamAM kApa na karavA, kAraNa ke kepa zAzvata dhadhananeA nAza karanAra che. e pramANe nijAmA karAvatA nirmala manavALA mahAtmAo, jee zatru ane mitra pratye samaSTivALA che te, kSamA dhanavALA yaMtranI pIDAne sahana karatAM kevaLajJAna pAmI anukrame siddhinu zAzrvatu, sukha pAmyA. e pramANe anukrame 498 maharSione ghANImAM pIlI nAMkhyA. have rahyA eka pALamuni. ska'kAcArye pAlakane kahyuM ke huM matrI ! A khALamuni heAvAthI tenI vedanA nahIM dekhI zakuM, mATe prathama mane pIla, te sAMbhaLI krUra buddhivALA pAlake sphadakAcAya ne vadhAre du:khI karavA mATe tenAM dekhatAM ja te khALamunine pIlavAnuM zarU karyuM, te khALamunine paNa zAMtithI evI ArAdhanA karAvI jethI zukladhyAnarUpI amRta jharAMthI kama` hutAzana zAMta khanI kevaLajJAna pAmI mahAnandasvarUpa mekSa pAmyA. have 499 sAdhune ArAdhanA karAvanAra kadakAcAyanA vArA mAnyA. paNa karmInA udayathI aMta samaye manamAM dhI manI vicAyuM ke A pApIe saparivAra mArA vinAza karyAM. eka bALasunine mArA vacana khAtara paNa kSaNavAra vilaba na karyAM, Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 138 ) antima sAdhana tethI gavamAM parvata sao e A rAjA je mArA samudAyanA vinAzanuM kAraNuM che, ane sAdhune vadha thato hevA chatAM upekSA karanAra dezavAsI loke e sarva zikSApAtra che. mATe meM A jidagImAM karelA duSkara tapa ane cAritranuM phaLa maLanAra hoya te tenA prabhAvathI A darekane huM bhAvi janmamAM bALanAra thArU, e pramANe niyANuM karI dubuddhivALA aMdAcArya kALa karI vahnikumArane viSe mahaddhika devatA thayA. A bAju kAcAyanA bahena eTale ke te nagaranA rAjAnI rANI puraMdarayazA vicAre che ke Aje koI sAdhu gAmamAM gocarI mATe pharatAM kema dekhAtA nathI ? bIjI bAju skadaka muninuM rajoharaNa je lehIthI kharaDAyeluM te chuTA paDI gayela hAtha na hoya tema jANuM gIdha pakSIo cAMcamAM pakaDayuM ane UMDayuM. bhavitavyatA ge te rajoharaNa bena beThI hatI tyAM cAMcamAMthI sarI paDayu. te rajoharaNa laI tapAsI juve che te te pote AgaLa taiyAra kareluM ane dIkSA samaye bhAIne arpaNa karela te hatuM, temAM kaMbalaratnane khaMDa paNa oLakhe. te nizAnIthI bhAi vagere sAdhuone haNAelA jANI mahAzAkane pAmelI rAjAne Thapake Ape che, ke je sAdhuvairI! pApISTa hamaNAM ja tu nAza pAmIza, kAraNa ke maharSionI ane devatAonI avajJA mahAnukasAna karanArI che. ema kahI puraMdarayazA vicAre che ke have huM paNa dIkSA lauM, dukhasAgare evA A saMsAravAsathI ugarI jAuM, ema vicAratAM tene devoe munisuvratasvAmI pAse mUkI, tyAM dIkSA laI palekanuM bhAthuM ekaThuM karyuM, kuMdAcArya devatAnA bhavamAM avadhithI pUrvabhavanuM Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyarkadakanI aMtima saMkhanA ( 10 ) vRtAMta jANa krodhathI AkhA deza sAthe te nagara bALI mUkayuM. Aje e daMDakAraNyathI prasiddha che. 499 munivare mAphaka paMDita maraNarUpa ArAdhanA karavI, paNa skaMdabhAcArya mAphaka bALamaraNarUpa virAdhanA na karavI. zrI AryasamaMdakanI aMtima saMlekhanA zramaNa bhagavaMta mahAvIra rAjagRha najIka guNazIla cityathI vihAra karI kRtamaMgalA nAmanI nagarI bahAra padhAryA, ahIM IzAna khUNAmAM chatrapalAzaka citya hatuM, tyAM devatAoe samavasaraNa racyuM. nagaraleke tyAM prabhunA darzane javA nIkaLyA. najIkamAM zrAvastInagarI hatI. tyAM kAtyAyana gotrI gaIbhAla parivrAjakaneziSya aMdhaka tApasa raheto hatuM. te skaMda cAra veda, itihAsa, nighaMTu, keSa, sAgapAMga zAstrone jANakAra-dhAranAra pAragAmI hatA. kApilIya zAstra, gaNita, zikSA, AcAra, vyAkaraNa, chaMda, butpatti jotiSa evAM aneka zAstromAM te catura hatA te ja zrAvasti nagarImAM bhagavAna mahAvIrane ziSya piMgala je prabhunANuM sAMbhaLavAmAM rasika hatA, te pigala sAdhue ekatA kaMika tApasane prazna karyo ke zuM leka aMtavALe che ke aMta vagarane che? tevI ja rIte siddho siddhi aMtavALA ke vagaranA che? ane jIva kevI rIte kare jethI saMsAra ghaTe agara vadhe ? A praznonA javAba Apo, te samaye skadaka zaMkAkAMkSA AdivALe thaye, ane pigalaka sAdhune javAba ApI na zakyo. te vakhate nagara leke mahAvIra bhagavAnanA samavasaraNa tarapha jaI rahelA che. bhagavAna mahAvIra AvyAnI vAta sAMbhaLI rkaka tApasane vicAra thaye ke zramaNa bhagavAna mahAvIra kRtamaMgalA nagarI bahAra saMyama-tapa vaDe AtmAne bhAvatA vicAre che, Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) atima sAdhana mATe huM temanI pAse jaI vaMdana-namaskAra karuM. temanI papAsanA karI A prazno pUchuM, temAM mAruM kalyANa che. skaMda tApasa maThamAMthI tridaMDa-besavAnuM Asana, vAsaNa sApha karavAne kapaDAne kaTake, aMkuzavIMTI, gaNapatrikA chatra, pAvaDI, geruthI raMgelAM vastro vagere vastuo hAthamAM rAkhI, chatra oDhI, pAvaDI paherI, bhagavAM vastra paherI, zrAvasti nagarI vacce thaIne kRtamaMgalA nagarI bahAra chatrapalAzaka tyamAM javA vicAra karyo. te samaye bhagavAne gautamane kahyuM ke tuM tArA pUrva saMbaMdhI ka tApasane joIza. eTalAmAM dama tApasa tyAM AvI pahoMce che gautamasvAmI paNa bhAvI zubha dekhI ravAgata karI pUrve piMgalaka sAdhue pUchelA praznomAM mUMjhAvAthI ahIM AvavuM thayuM che te prazno pragaTa karyA, eTale pitAnA mananI gupta vAta pragaTa thavAthI tApasane Azcarya ane kautuka thayuM. ane te vAta jANanAra mArA dharmaguru dharmopadezaka zreSTha kevaLajJAna-darzana dhAraNa karanAra zramaNa bhagavAna mahAvIra che. pachI atiudAra rUpavALA aneka lakSaNeyukta, ghareNAM vinA zebhatA zarIravALA mahAvIra bhagavAnane joI harSa pAmya, prItivALo thayo, pulakita banyo. zramaNa bhagavAna mahAvIrane traNa pradakSiNA karI papAsanA kare che. bhagavAna tenA manamAM ghoLAyA karatA praznonuM samAdhAna kare che. yAvata kevI rIte mare to saMsAra vadhe ane ghaTe ? be prakAranAM maraNa: bALa ane paMDita, bALamaranA bAre bheda te khyA pramANe -taraphaDatA maravuM, parAdhInatAthI rIbAIne zarIramAM zastrAdika zaya pesI jAya agara, sAcA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI AridakanI atima lekhanA ( 14 ). dharmathI bhraSTa thaI maravuM, je gatimAM maryA pharI te ja gatimAM javuM, pahADathI paDI, jhADa uparathI paDI, DUbIne, agnimAM pesI, jhera khAI, baMduka vagere hathiyArathI, phose khAI, gIdhAdika phelI khAya te rIte maravuM ItyAdika prakAre masto jIva anata vakhata nArakIbhava pAme che. cAre gatimAM marate potAnA bhAva vadhAre che. paMDitamaraNa eTale zuM ? te be prakAranAM, pAdapapagamana ane bhaktapratyAkhyAna. prathama te jhADa mAphaka sthira rahI maravuM. bIjuM te khAna-pAnane tyAga karavArUpa maNa vaLI pAdapapagamana be prakAranuM. je maranAranuM zarIra bahAra kAThI saMskAra karavAmAM Ave te niharima maraNa; tethI UlaTuM pratikarma vagaranuM te anizcima maraNa bhaktapratyAkhyAna maraNa paNa upara pramANe be prakAranuM, nirdhArima ane aniharima. A baMne paMDitamaraNa pAmanAra bhavasaMsAra ghaTADe che. anaMtabhavane pAmato nathI. A pramANe maranArane saMsAra ghaTe che. pachI bhagavAnanA mukhathI skaka tApase harSapUrvaka dhamazravaNa karI, UbhA thaI pradakSiNA karI kahyuM ke "huM nigraMtha pravacananI zraddhA pratIti rAkhuM chuM. mane ruci tenI ja che. tene huM svIkAra karuM chuM, niza pravacana satya che, saMdeha vagaranuM che, ISTa pratISTa che." ema kahI bhagavaMtane vaMdana-namaskAra kare che pachI IzAna khUNAmAM jaI tridaMDa Adi tApasa upakaraNane ekAMtamAM choDI dIdhAM, ane bhaga vAna pAse AvI Udaka A pramANe kahe che: he bhagavaMta! ghaDapaNa-mRtyu Adi du:khathI A lAka saLagI rahela che. saLagatA makAnamAMthI jema mANasa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 142) atima sAdhanA kiMmatI ane aha5 vajanadAra sAmAna laI bahAra nIkaLI, ekAMta nirupadrava sthAne jAya che. kAraNa ke sAmAna mane AgaLa hitarUpa, sukharUpa, kuzaLa ane kalyANa karanAra thaze, tema mAre AmAM paNa tevA sAmAnarUpa che. tenI kALajI-saMbhALa karuM. AtmA ne ISTa. kAnta, priya suMdara, managamate, sthiratAvALe, vizvAsapAtra, mammata, anumata, bahumata, ghareNanA dAbaDA jevo che, mATe tene TADha, taDake, bhUkha, taraska, cera, vAgha, sarpa, DAMsa, macchara, vAtapitta, saLekhama, sannipAta aneka prakAranA rege, jIvaleNa do tathA parisaha upasargo nukazAna na kare ane pUrvekA vizothI bacAvI lauM te mAro AtmA paralokamAM hita mukha kuzaLa paraparAe karathANarUpa thAya, mATe huM ApanI pAse pravajyAdIkSA lauM, muMDita thavuM, paDilehaNAdika kriyAo zIkhuM, sUtra arthe bhANuM. tathA mane Apa AcAra-vinaya, tenAM phaLa, cAritra, AhAranA sApane kema TALavA ane saMyamayAtrA ane tenA nirvAhaka AhAra nirUpaNurUpa dharmane kahe, tema IcchuM chuM." prabhue uttama AtamA jANuM Rdakane dIkSA ApI ane dhama kahyo ke "he devAnupriya! jayaNAthI javuM, bAlavuM. UThavuM, besavuM, prANabhUta jIva sara viSe saMyamapUrvaka vartavuM, e bAbatamAM lagIra ALasa na karavI, bhagavAnanI AjJA pramANe skadaka muni saMyama pAlana kare che. temAM jarApaNa ALasa karatA nathI. cAlavAmAM, bela vAmAM, khAnapAna lAvavAmAM-levAmAM, sAmAna-upakaraNane levA-mUkavAmAM, pezAba kara, jaMgala javuM, ladhu-vahI nIti karavAmAM, mukha-kaMTha, nAsikA-kAna, zarIrane mela Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AzkarI atima lekhanA ( 143 ) pAThavavAmAM sAvadhAnatAvALA, mana, vacana, kAyAnI kriyAmAM, sAvadhAnatAvALA, mana, vacana, kAyA, iddhine vaza rAkhanAra, gupta brahmacArI, tyAgI, saraLa, dhanya, kSamAthI sahana karanAra, jitendriya, niyANuM na karanAra, utAvaLa vagaranA, saMyama sivAya bIjAmAM mana nahIM rAkhanAra, suMdara cAratramAM lIna, zAnta evA skaMdaka aNagAra nigraMtha pravacanane AgaLa karI vicare che, ane sthavi pAse 11 aMge bhaNe che. pachI mAsika bhikSapratimA vahana kare che. sUtronusAra AcAra-mArgane anusAra satyatA pUrvaka kAyAvaDe sparze che, zebhAve che, pUrNa kare che. kIrtana kare che ane AjJApUrvaka ArAdhe che. pachI be mahinAnI bhikSapratimA dhAraNa karavA IcchuM chuM. tevI prabhu pAse anujJA meLavI bAra bhikSapratimAnuM sUtrAnusAre ArAdhana karI guNaratna saMvatsara tapa karavAnI AjJA mAge che. " he devAnupriya! kadaka aNagAra! jema ThIka paDe tema kare. AvA dharmakAryamAM dIla na karavI." pachI te tapa dhAraNa karI vicare che, guNaratna saMvatsara tapane vidhi A pramANe pahelA mahinAmAM niraMtara upavAsa karavA ane divase sUryanI sAmAM najara mAMDI taDakAvALI jagyAmAM ubhaDaka besI rahevuM. rAtre vastra vagara vIrAsane besI rahevuM. e pramANe bIje mahine niraMtara chaThTha karavA; divase sUrya sAme taDakAmAM ubhaDaka besI rahevuM; rAtre AgaLa kahyuM tema vastra vagara vIrAsane besI rahevuM. trIje mahine aThThama, ethe mahine cAra cAra upavAsa, pAMcame mahine pAMca pAMca upavAsa ema AgaLa AgaLanA mahine upavAsa vRddhie selame mahine seLaseLa upavAsa niraMtara karavA, ane dararoja sUryanI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 144) antima sAdhanA sAme najara, taDakAvALI jagyAmAM ubhaDaka besI taDako levo, tathA rAtrIe kAMI paheryA eDyA vagara vIrAsane besI rahevuM. A pramANe skaka aNagAre sutrAnusAra guNaratna saMvatsara nAmanA tapa karmane pUrNa karyo. pachI bhagavAna pAse AvI vaMdana namana karI aneka upavAsa karuM chuM cAra pAMca upavAsa karavArUpa ane mAsa-ardhamAkhaNa rUpa vicitra tapa karmavaDe AtmAne bhAvatA vicAre che. pUrve jaNAvelA prakAranA udAra vipula kalyANa-zivadhanya-maMgaLarUpa bhAyukta utama ujavaLa suMdara moTA prabhAvavALA tapakarmathI zarIra sukAI gayuM, rUkSa thayA, mAM. rahita hADakAM-cAmaDAthI DhaMkAelA, cAle tyAre hADakAM khaDakhaDa thAya, ane badhI nase upara dekhAya e tapathI durbaLa banI gayA. mAtra potAnA AtmabaLathI ja gati ane sthiti kare che belavA jeTalI paNa tAkAta rahI nathI. jema keI sUkA lAkaDAM, sUkAM pAMdaDAM ke sUkA padArthathI bharelI sagaDI heya, eraMDAnA lAkaDA ke aMgArothI bharelI sagaDI hoya, te sagaDIone taDake sUkavyA pachI ghasaDavAmAM Ave tyAre avAja karatI gati kare che, e ja pramANe aMdara aNagAra paNa jyAre AkhaLathI cAle che, tyAre hADakAnA khaDakhaDa zabda thAya che. kaMda muni tapathI puSTa, mAMsa leAhIthI sINa, rAkhamAM chupAela agni paThe tapavaDe, teja-talAvaDa bahu bahu zobhatA hatA, keIka vakhate kaMika aNAne rAtre jAgatAM dharmane vicAra karatAM A pramANe maratha : mArI AvI durbaLa zarIravasthAmAM mane utthAna, karma, baLa, vIrya ane puruSakAra parAkrama paNa che, ane jyAM sudhI mArA dharmopadezaka-dharmAcArya zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu vicare che tyAM sudhImAM huM mAruM Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AryadakanI aMtima salekhanA ( 14 ) aMtima kalyANa sAdhI lauM. mATe AvatI kAle savAre sUryodaya thayA pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse jaI vAMdI, namI, paNuM pAsanA karI. anumati laI pAMca mahAvrate pharIthI urI, sAdhu sAdavIone khamAvI, yogya sthaviro sAthe vipula parvata upara dhIme dhIme caDI, zyAma kAMtivALA, dene UtaravAnA ThekANArUpa, pRthvIzilA paTTakanuM pratilekhana karI, upara ThAbhano saMthAre pAtharI AtmAne saMlekhanA ane jhoSaNAthI yukta karI khAnapAnane tyAga karI, vRkSamA sthira rahI mAre kALa-maraNanI AkAMkSA na karatAM vicaravuM joIe, ema vicAra karI bhagavAna pAse Ave che, bhagavAna paNa rAtre karela manoratha pragaTa karatAM kahe che, tane AvA prakArano manetha thayo che, te zubhadhama. kAryamAM vilaMba na kare. prabhunI anumati meLavI harSita thayA. UbhA thaI pradakSiNA deI svayaM pAMca mahAvrata Ape che, sAdhu-sAdhvIone khamAvI tevA gya sthavire sAthe vipulagiri upara dhIme dhIme caDI pRthivIzilA paTTakane cAre bAju tapAse che. laghu-vaDInIti karavAnA sthAnane tapAse che. pachI DAbhane saMthAro pAtharI, pUrva dizAmAM mukha rAkhI, paryakAsane besI, daze nakha sahita baMne hAtha bhegA karI, mAthA sAthe aDakADI A pramANe bolyA ke - arihaMta bhagavaMta yAvata acaLa svarUpane prApta thayelAene namaskAra thA. acaLa sthAna meLavavAnI IrachAvALA mahAvIra bhagavaMtane namaskAra thAo. tyA rahelA mahAvIrane ahIM rahelA huM vAMduM chuM. ahIM rahelA mane juo, prabhune vaMdI namI Ama bolyA ke pahelA 10 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) atima sAdhanA bhagavAnanI pAse meM kaI paNa jIvane vinAza na karavo, dukha na devuM, te jidagI sudhInA niyama lIdho hato, bIjA mahAtra vagere samyakatva sahita jiMdagI sudhInAM aMgIkAra karyA hatAM. hamaNAM paNa te niyamanuM punaruthAraNa karI tathA sarva prakAranAM khAvAnAM-pIvAnAM, cAra prakAranAM AhAranAM jiMdagI parvatanA pacakhANa karuM chuM. A ISTa kAMta priya zarIrane paNa maravAnI ghaDIe tyAga karI daIza." ema sa lekhanA aSaNA karI AhAradine tyAga karI kALanI rAha joyA vagara vicare che. e pramANe Arya skaMdaka aNagAra sAmayikAdi agiyAra aMge bhaNuM, bAra vaSa sAdhupaNuM pALI, eka mahi. nAnI saMkhanA karI, kALadharma pAmyA. pachI sthaviroe bhagavaMtanI pAse pAchA AvI pUchayuM ke "Alocana pratikramaNa karI tene samAdhi pUrvaka kALa karI kyAM utpanna thayA? 5 bhagavaMte kahyuM, "bAvIza sAgarepamavALI jenI sthiti che tevA bAramA aSNuta kelekamAM utpanna thayA che. tyAMthI mahAvideha kSetramAM siddha buddha-mukta thaI sarva duone vinAza karaze. >> (bhaga zataka 2 uo 1) zrIvajIsvAmI, temanA 500 ziSya tathA bALamuninI atima sAdhanA chelA dazapUvI yugapradhAna zrI vajasvAmI evA virAgyavALA hatA ke eka rAtrI jeo temanA sAthe eka upAzrayamAM saMthAre kare to temane anazana karavAnI IcchA thAya. tethI karI Aryabhagu tAcA zrI vajasvAmI pAse Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmInI atima sAdhanA ( 147 ) vAMcanA levA jatAM zrI Aya rakSitane uttamA ArAdhanA karAvavA rokayA, ane bhAvIrAAsanamAM anekane upakArI vA ceAgya heAvAthI bhale yAMcanA temanA pAse lejo, paNa eka vasti-makAnamAM suthAro na karazeA. tevA zrI vajrasvAmI aMtasamaya najIka jANI vicAra kare che ke dIrghakALa sayama pANI jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanA karI. have ArAdhunA patAkA pharakAvavAnA samaya najIka Avce jANI temaja najIkanA kALamAM khAra varasanA bhAvi mahAbhaya'kara duSkALa AvavAne jANI, vajrasena nAmanA eka ziSyane dura dazAntaramAM vihAra karAvyA ane kahyuM ke divase lAkha rUpiyA kharacI bhejana radhAtu' dekhe te pachInA bIje divase sukALa thaze. huMve gAma, khANa, nagara, zahera vagere sthaLAmAM annanI kathA mAtra rahelI che. kSudhAthI bhUkhyA tarasyA leAka hamezAM AkuLavyAkuLa banI gayA che. bhIkhArIe bhIkhArIone paNa maLAtkArathI luMTI le che. nagaranI zerI ane mArga hADapiMjarethI bIbhatsa banI gayAM. mAtA bALakane ane bALakA mAtAnA tyAga kare che. cuvAna putrA vRddha pitAnA tyAga kare che. leAkeA mAMsabhakSI manI gayA. zvAna, kAgaDA, gIdha, samaDI smAdine sukALa khanI gayeA. AvA bhaya'kar duSkALa samayamAM bhagavAna vajasvAmI vidyAmaLathI hamezAM game tyAMthI ApiDa lAvI sAdhune Ape che, have teA tevA bhaktivALA zrAvakAne tyAMthI paNa AhupiMDa paNa durlabha thayA tethI sAdhuone uddezI kahyuM jo tamAre sathamasApekSa manavuM hoya te AhAra tyAgarUpa bhaktapratyAkhyAna karaze. tyAre vinayavaMta sAdhue paNa kahe che ke seAjanathI sayu", ArAdhanA vidhiI mahAdharmanI sAdhanA karIzu, Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) atima sAdhanA tyArabAda pAMcase sAdhunA parivAra sAthe teo eka parvata pAse AvI pahoMcyA. parvatakSetranA adhiSThAyaka devInI rajA mAMgI. devagurunA smaraNamAM tallIna banI parama vairAgI banyA. bhagavaMte paNa badhA parivArane amRta sarakhI vizuddha dharmadezanA ApavAdvArA sarva sAdhuone mahAsamAdhimAM sthApana karyA, sarva AloyaNa levApUrvaka anazanavidhi karI suvizAla parvatazilA upara meru mAphaka nikapa ArUDha thayA. have ahIM AvatAM mArgamAM eka nAnA sAdhune kahyuM ke tu haju bALasAdhu che, mATe tuM A nagaramAM rokAI jA, bALasAdhu nathI rokAte chatAM paNa tene pAchA vaLAvIne te gAmamAM mUkIne badhA sAdhu parvata para gayA. bALasAdhu te sAdhuonI pAchaLa pAchaLa AvI taLeTImAM bIjA sAdhu na jANe ane na dekhe tema anazana karI beThA, je A sAdhuo mane dekhaze te temanuM mana samAdhimAM nahIM rahe, tethI temane na dekhAya tema te anazana svIkArI rahe che. unALAnA madhya divase zilAo ati tapelI hatI. tenA upara beThelA bALasAdhunI kAyA mAkhaNa jema ogaLI jAya tema pIgaLI gaI. bALamuni uttama ArAdhanA karI tyAMthI devaloka pAmyA eTale taLeTImAM devatAo AvI vAjiMtranA nAdapUrvaka mahAva kare che. A vAjitra mahesavanA zabdo sAMbhaLI pilA upara gaelA anazanI badhA sAdhue camatkAra pAme che, ane ... A che zuM ?? ema vicAre che jyAre bALamRta atima sAdhanA sAdhI gayA ema jANIne dareka sAdhue bamaNA vairAgyavALA thayA, ane zraddhA-saMvegamAM paNa vRddhi pAmyA ane daDhamanavALA thaI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) www.winn ! : vicAre che ke nAnA bALake ApaNA pahelAM uttama atha sAcceA, sAdhu nA paramArtha khALake sAce. tA ApaNe 1 te lAkhA kALanA dIkSita. ApaNe kema na sAdhI zakIe ? eTalAmAM tyAM AgaLa koi pratyanika phaivatA zrAvikAnuM rUpa vikurtIne upasargI kare che ke kRpA karI tameA sarve A taiyAra evA sIhAIthI pAraNuM kare, eTale zrI vajrasvAmIjIe vicAyu ' ke ApaNA ahIM rahevAthI A adhiSThAyaka devIne aprIti thAya che esa jANI, najIkanA khIjA pata upara saparivAra gayA. tyAM jai kSetra devatA mATe kAussagga karyo eTale pratyakSa thai kSetra devatA sAdhuone vaMdana karI kahe che ke ' he munio, Apa nirvighne aMtima sAdhanA sAdhe, Ape ahIM padhArI mArA upara kRpA karI che. ati peTA virALa zilApaTTa upara yathAyeAgya sAdhuo rehyA, ane vAsvAmI munikuMjara paNa anazana karI rahelA che, iMdra mahArAjA rathamAM besI te parvatanI pradakSiNA kare che. te parvata para UgelAM vRkSA pradakSiNA karatA rathathI vAmana khanI gayAM. Aje paNa te pata u52 vRkSe nAnA rUpeja rahelAM che, leAkeAe e patinuM sthAva evuM guNaniSpanna nAma pAthu, atyAre karyAM che ! ke jyAM zrI jIsvAmIe ArA dhanA karI, te sarva sAdhue guru sAthe mahA samAdhipUrvaka kALadhama pAmyA ane devalAke gayA. 1 - 3 : } / // ! ma yu! 'jainamuninI aMtima sAdhano te I www ( upadezamALA-delaTTI TIkA, putra 218 ) zramaNa bhagavata mahAvIranA jIve naMdanamuninA bhavamAM karelI aMtima sAdhanA A bharatakSetrane viSe chatrA nagarImAM jitazatru rAjAbhadrAdevI sahita rAjya karatA hatA. temanA naMddana nAmanA Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) atima sAdhanA rAjaputre coryAsI lAkha varSa sRhasthapaNuM pADI pachI virata banI padilAcArya pAse cAritra aMgIkAra karyuM. mahinA mahinAnA upavAsa karI (eka divasa pAraNuM karI pAchA uparAuparI mAsakhamaNa karI) vIzasthAnaka tapanI anupama ArAdhanApUrvaka gAma nagarAdikamAM guru sAthe vihAra kare che. uttama dhyAna, svAdhyAya, samiti, gupti, pAMca iMdrinuM damana, chakAya jIvanuM rakSaNa, navaguptivALA, dazavidha yatidhamanuM pAlana, agiyAra aMga dhAraka, bAra prakAranuM tapa sevana, du:saha parisaha upasiga sahiSNu, keI paNa prakAranI IcchA vagaranA evA nandanamunie eka lAkha varSa sudhI niraMtara AMtarA vagara mA khamaNe ryA. ane tenA prabhAve tIrthakara nAma bAMdayuM, niSkalaMka niraticAra cAritra pALI Ayuparyata samaye nIce pramANe ArAdhanA sAdhI, kAlAdika ATha prakArane jJAnAcAra che, temAM kaI aticAra lAge che tenI trikaraNa niMdA karuM chuM, ni:zakitAdi ATha prakArane darzanAcAra temAM kaI aticAra sevA hoya, je sUkSama ke bAdara, mehathI ke lehathI hiMsA karI hAya, hAsya-bhaya-lAbha-krodhAdi kAraNe jUThuM bolAyuM te savanI nidA karuM chuM, ane tenuM prAyazcitta karuM chuM. thoDuM ke vadhAre vagara ApeluM dravya kayAyathI rAga ke dveSathI grahaNa karyuM hoya te traNe prakAre vosirAvuM chuM. ghaNA prakAranAM dhana, dhAnya, pazu, khetara, makAna AdinA parigraha lebhathI meM karyA hoya te, temaja putra, strI, mitra, badhu, ghara, dhana ke tevA padArthomAM je pramatva karyuM hoya te sava vosirAvuM chuM. indrione AdhIna banI je cAre prakArane AhAra meM rAtre Are hoya tene trikaraNone nindu chu krodha, mAna, Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nadanamuninI aMtima sAdhano ( 151 ) mAyA, leja, rAga, dveSa, kaLei, cAhI, pArakI niMdA, khoTuM ALa, ityAdi cAritrAcAramAM je duSTa Acarita sevana karyuM hoya te trikaraNage vosirAvuM chuM. bAhya atyaMtara tapane viSe je aticAra sevyA heya, dharmAnuSThAnamAM je vIrya gopavyuM hoya te vIryAcAranA aticArane nirdu chuM, keIne ha -mAryo heAya, kharAba vacana kahevAyuM, keInuM kAMI haraNa karyuM, keIne apakAra thaze te sarva mane kSamA Apo, je kaI mitra, zatru svajana ke parajana te sava mane kSamA Ape. huM seva tarapha samabhAvavALe chuM, tiryaMcamAM, nArakImAM devalamAM, manuSyamAM je keIne du:khamAM sthApana karyo hoya te sarva mane khamaje te sarvane viSe mane maitrI che, jIvita, yauvana, lamI, rUpa, priyasamAgamAdi te sarva jema mahAvAyarAthI samudranA taraMge te mAphaka cala che. vyAdhi, paga, janma, vRddhAvasthA, maraNa, rAjabhaya Adidu:khagrasta AtmAone jinendra dhama sivAya bIju kaI zaraNa nathI. sarve jIvo svajana ane parajano tarIke pUrve thayelAM che. tevA upara lagIra paNa mamatvabhAva keNa kare? jIva ekalo ja janme che. eka ja mare che, sukha paNa eka ja bhegave che, dukha paNa eka ja bhegave che. A zarIra juduM che tema ja dhanadhAnyAdi paNa ApaNA nathI. baMdhuo, sagA-saMbaMdhIo anya che. jIva paNa anya che. phegaTa jIva mUrkhAIthI bhUMjhAya che. carabI, lehI, mAMsa, hADakAM, vIya, dhara, mUtra, viSTAthI bharelA ane azucinuM sthAna evA zarIramAM kaye DAhyo mUcha kare? bhADe lIdhelA ghara mAphaka lAlana-pAlana kareluM hovA chatAM kSaNavAramAM A zarIra choDavuM paDaze. dhIstAthI ke kAyaratAthI jIve avazya maravAnuM to nakkI ja che, te pachI buddhizALI evI rIte mare jethI pharIthI maravAno vakhata na Ave, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 ] anitama sAdhanA Namunanananananatamarro arrararnamnen ahi te mane zaraNabhUta thAo. siddha bhagavate, sAdhu bhagavate kevalikathita dharma ane maraNarUpa thAo. jainadharma mArAM mAtA, pitA, sAdhuo sahedaro, sAdhamike sagAsaMbadhIo che. te sivAya sarva ALaja jALa che, RSabhAdi tIrthakara bhagavatene bharataravata mahAvidehanA arihatone bhAvathI namaskAra karuM chuM. tIrthakara paramAtmAne karela namaskAra jIvone bhavakSaya mATe tathA bhavAMtaramAM samyakatva meLavI ApanAra thAya che. zubha dayAnarUpI anivaDe lAkhe bhavanA kamene jemaNe sarvathA bALI nAkhyAM che, tevA siddha paramAtmAne namaskAra thAo, jeo zAsana pravacanane dhAraNa karanArA, bhava che mATe satata udyamavALA, pAMce prakAranA ramAyA dhAraNa karavAvALA AcArya bhagavaMtane namaskAra che. jeo sarvazratane dhAraNa kare che ane ziSyone bhaNAve che tevA upAdhyAyajI mahArAjane namaskAra he, lAkhe bhavanuM bAdheluM pApa jeo nAza kare che, tevA zIla vatavALa sAdhu mahAtmAone namaskAra he. pApavALA ane vacana kAyAnA yogone bAhI atyaMtara parigrahane jAvajIva trividha trividha he vosirAvuM chuM. cAra prakAranA AhArane jidagIpayata tathA chellA zvAsozvAse zarIrane paNa huM vosirAvuM chuM. 1. dukRtanI nidA, 2, jIvone khamAvavA, 3. bAra prakAranI bhAvanA, 4, cAra zaraNa, pa, namaskAra, 6. anazanarUpa cha prakAranI ArAdhanA karI naMdana munie dharmacAryane, sAdhu-sAdavIne sarva prakAre khamAvyA, sATha divasa anazana pAlana karIne samAdhi pUrvaka pacIza lAkha varSanuM A paNa karI mamatA hitapaNe mRtyu pAmyA, tyAMthI Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhano ( 153 ) prANata nAmanA devalokamAM mahaddhika deva thayA. tyAMthI chellAM tIrthakara thayA. zrI vamAnasvAmI, je ApaNe najIkanA upagArI thaI gayA ane jemanuM vartamAnakALamAM zAsana vatI rahyuM che, ( triSaSThi zalAkA puSacaritra-parva 10mu sarga 1) zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA pUrvanA ATha bhavothI cA Avate gADha sneha te neha dareka bhava jevA ke devabhava, manuSyabhava tema ja te bhavamAM paNa jemane snehAkarSathI samAgama thayo hato, evA zrI nemIzvara bhagavAna jimatI rAjakuMvarInA gADha snehanI avagaNanA karI mAtApitA tema ja traNa khaMDanA svAmI kRSNa mahArAjA baLarAma ityAdinI lagna mATe AgrahakSarI vinaMti chatAM, egya vadhU maLaze tyAre lagna karIza, ema sAMketika zomAM Trake uttara vALI mAtApitAne paramAhAdanuM sthAna je putralagna te paNa pite pravRttimAM sUtA nathI. kAraNa ke pite traNa jJAnanA ghaNuM AgalA bhavathI che, ane samaje che ke rAga e saMsAravRddhinuM kAraNa che. mATe prathamathI ja rAgane praveza karavA na devarAgathI lepAyA pachI rAga cheDavAnA prayatna karavA paDe te karatAM prathamathI na lepAvuM te uttama che, evA suMdara manoratha dharanAra zrI nemIzvara vibhu jayavaMtA va. devatAoe ratna suvarNamaya killAvALI, navojana paheLI, bAra jana vistAravALI racelI dvArikA nagarImAM kRNAdi yAda Anada karI rahyA che. AvI divya sanehara nagarI mATe eka divasa nemIdhara prabhune kRSNa mahArAjA Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 154). antima sAdhanA prazna kare che, ke he bhagavaMta! devatAe banAvelI A nagarInuM astitva kayAM sudhI raheze? bhagavaMta pratyuttaramAM jaNAve che ke jagatamAM jeTalI vastu utpanna thAya che, te meghadhanuSya mAphaka kSaNika ane nAzavaMta che. nagara, ghara, zarIra, tANya, samRddhi, ISTa saMyogAdi ceDA ke lAMbA kALe jarUra nAza pAmavAnAM. je vastu utpanna thAya che tene avayameva nAza thavAne. tevI rIte A bhale devatAe nirmANa karelI nagarI che, chatAM tene paNa tArI najara samakSa nAza thavAne, eTaluM ja nahi paraMtu AkhA yAdava kuLane paNa sAthe ja vinAza thavAne. tyAre kRSNa mahArAjAe pharI prazna karyo ke he bhagavaMta! tyAre nagarIne nAza keNa karaze? bhagavata pratyuttaramAM jaNAve che ke he kRSNa ! tArI najaronajara pAyanaSi devatApaNuM pAmI AkhuM nagara bALa vRddha, pazu, vanaspati vagere sahita bALI mUkaze. A sAMbhaLI pharI prazna karyo ke A kAma svAbhAvika tharo ke keI paNa nimittathI thaze? pratyuttaramAM jaNAvyuM ke yAdava kamare ramatA bhamatA madirApAnathI masta banI te pAyana tApasane DhephAM pathara pheMkI tajanA karI parAbhava karaze, jethI te RSi kepathI zApa Apaze. ane aMte pitAnI tapasyAnuM niyANuM karaze ke "A dvArikAne sabAlavRddha aMta karuM.' ema karI kALa karI devaloka pAmaze. te sAMbhaLI kRSNa mahArAjAe azoka nagarImAM AvI AkhI nagarImAM jeTalI madirA hatI te ekaThI karI nagarathI bahAra ghaNA ja dUra pradezamAM jyAM keInA jevA ke jANavAmAM na Ave tevA pradezamAM dATI dIdhI. tyAM najIkamAM kAdaMbarI aTavImAM Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA ( 155) kuDa tema ja savaranAM jaLamAM te madira mizra thai gaI. ane badhuM pANI madirAnA jevA madhura svAdavALuM banI mayuM. have bhavitavyatA ja evA prakAranI ke jenA vege kRSNavAsudevanA putra sAMkhakumAranA keIka mANase, je te vanamAM tRSAthI atyaMta pIDA pAme che, teNe A kuMDa dekhe ane madirAvAsita pANI pIdhuM. ene svAda ghaNe ja madhura lAgavAthI eka tuMbaDI dvArikAmAM bharI lAve. e pANI sAMbe pIdhuM. te paNa pIne bahu ja AnaMda pAme ane te rasthAna kayAM che te pachI tyAM ghaNA yAda sAthe gAye, lAja ane vADIena mUko. temaja kAdaMbarI aTavImAM jaI yAdavoe te madirAvAsita pANI pIdhuM, ne mAnmatta banI ane krIDA karavA lAgyA. have e ja aTavImAM kaipAyana tApasa tapasyA karato Ubhele che, te tApasane A yAdavakumAree dekhe yAdave kahevA lAgyA ke e bhaviSyamAM dvArikAne nAza karanAra thaze, mATe prathamathI ja ene ApaNe nAza karI nAkhIe. ema karI patharAnA ghA tema ja lAkaDIonA prahArathI tene lohI vamata tema ja chinnabhinna avayavavALa karI mUkayo, te maraNa pathArI para paDayo. chevaTe niyANuM karyuM ke huM A AkhI dvArikAnA nAyA karanAra thAuM. A badhI hakIkatanI kRSNa ane baLarAmane khabara paDI. khabara paDatAMnI sAthe baMne bAMdhavo te tApasane khamAvavA ane zamAvavA tema ja bhAvi dvArikAne nAza na kare tevI prArthanA karavA cAlyA, jyAM AgaLa maraNapathArIe mA tApasa paDelA hatA. tyAM AgaLa aMjali joDavA pUrvaka vinayathI te yAdava kumArathI thaelA gunhA badala kSamA mAge che, paraMtu krodhAgnithI prajvalita thaele te tApasa kaI rIte zAMta thato nathI, UlaTe vadhAre Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) antima sAdhanA www-www-vvvvvw & ~ dhI thAya che. niyama che ke tapelA ghImAM zItaLa jaLa chAMTIe te bhaDake thAya, tema tApa spaSTa jaNAve che ke A mArI mahAna pratijJA kALAMtare paNa kaze nahi, eTale kheda pAmelA kRNane baLarAma samajAve che ke he bhAI ! tIrtha kare ke kevaLI mahArAjAe dekhelI vastu anyathA thatI nathI, mATe khAlI kheda na kara, ema kahI ghaNA samajAvyA. pachI hArikAmAM baMne pAchA pharyA, pele tApasa marIne agnikumAra devatA kRSNa mahArAjae dvArikA nagarImAM uSaNA karAvI ke sahu keIe banI zake teTaluM dharmArAdhana, vrata, niyama, tapasyA, pUjA, prabhAvanAdi karavAM. AkhI dvArikAnagarI dharmapravRttimaya banI gaI. have revatagiri para jyAM zrI nemIzvara bhagavAnanuM samavasaraNa thayeluM che, tyAM kRNAdika saparivAra gayA. vadana karyuM. egya sthAne badhA beThA pachI bhagavate amRta rAkhI madhura vANuthI dharmadezanA ApI. te zanAthI sAMba, pAna vagere kumAre vairAgya pAme che, ane kRSNa mahArAjA temane dIkSA apAve che. laDAI laDIne lAvelI potAnI priyAe paNa jyAre dIkSA levA tatpara thAya che, tyAre temanA premanA coge temanI AMkhamAMthI AMsu vahe che, chatAM paNa temane dIkSA mahotsava pUrvaka apAve che, rUmiNuM pramukha mukhya paTarANuo paNa dIkSA le che. keI vahAlI putrIoe paNa cAritra aMgIkAra karyuM. AvI rIte vairAgya pAmI ghaNA dvArikAvAsI yAdavayAvIoe cAritra svIkAryuM. Ama dhamatapara leke devano upadrava have zamI gayo jaNAya che, tema dhArI dhIme dhIme dharmamAM prasAdI thavA lAgyA. have vaipAyana tApasa devalokamAM utpanna thaI pUrvabhavanuM vaira yAda Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA (157 ) kare che, ane leke cAM kaI paNa chida eLe che, paraMtu kArikAmAM AkhA nagaranA leke, rANuMo, kuMvarIo sarve dhamamAM layalIna banI gayA che. Ama ne Ama bAra varasa vItI gayAM kene pramAdaparavaza paDI gayA jAne kaMpAyane vicAryuM ke have mAre lAga kAze. keI Abela paNa have karatuM nathI. hamezAM te agnikumAra devatA cAre bAju chidra khoLo bhamyA kare che. tyAre madyAdikamAM masta, pApa kAryomAM Asakta, pramAdaparavaza nagarane dekhI te devatA pitAno lAga maLI gaye jANuM bahu ja harSamAM AvI aTTahAsya kare che. jethI nagaranA mukhya mahelo paNa pAyAmAMthI khasI paDe che, bhUkaMpa thAya che, vRkSo mULasahita UkhaDI paDe che, nagara baLavA mAMDe che, dhUmranA geTegoTA nIkaLavA mAMDe che, sUryamaMDaLa dhagadhagatA aMgArA varasAve che, vAyu te pralayakALa sarakho vikRve che jethI ahIMnA tyAM ne tyAMnA ahIM karI mUke che. nagaranA leke dareka dizAmAM nAsAnAsa, bhAgAbhAga, doDAdoDI karI mUke che. nagara bahAra paNa jAya che, chatAM te tApasadevatA temane UMcakI lAvIne ahIM agnimAM keke che. dvArikAnagarInAM hera, mANase ke jhADe tamAmane te agnimAM nAMkhe che. ciciyArI, dikSiArI, kakaLATa evo thaI rahyo che, je atyAre vicAratA paNa kamakamATIbharI kaMpArI chUTe che. agnijavALAo TheTha AkAzane cuMbana karavA lAgI. arthAt bahu ja UI sudhI jAya che. AvuM dazya joI kene kapAta na thAya ? ke pitAnA nAnA rudana karatA bALakane, keI vRddha azakta mAtapitAne, keI priya ke priyAne, ke rahIne laI bahAra javA prayatana kare che te tene UMca Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 158 ) enima sAdhanA kIne agninA DhagalAmAM phara tApasadavatA dayArahitapaNe keke che. have jyAre pAyana pAse kRSNa ane baLarAma aparAdha kSamAvavA gaelA tyAre te bene bacAvavAnuM tApase kaheluM hatuM. te be jaNa pitAnA pitA vasudevajI tathA mAtA devakIjIne rathamAM besADI daravAjA bahAra ratha kheMce che. te vakhate ja uparathI saLagate daravAje ratha para paDe che, tyAre pitAjI putrIne kahe che, "he putra! have tame jaladI nagara bahAra nIkaLI jAo. have kaIne upAya nathI. bhAvI thavAnuM te mithyA thatuM nathI. pUvakRta karmo avazya darekane bhegavavAM paDe che. temAM tIrthakaradeva ke che khaMDanA svAmI cakravartinuM sAmarthya kama sAme cAlI zakatuM nathI. mATe tame baMne jIvatA bahAra nIkaLI jAo. je tame baMne jIvatA haze te pharIthI AkhI dvArikA tema ja kuTuMba UbhuM karI zakaze. amane bacAvavA mATe tamee sarva puruSAtha pheravyo che. jyAre savitavyatA calAyamAna thAya che, tyAre tenI pAse keIna karo upAya cAlI zakato nathI. nemIzvara bhagavAna sarakhA sarva tIrthakara maLyA temanI pAse cAritrya grahaNa na karyuM. je cAritra lIdhuM heta te A sthiti na pAmata. mATe he vinIta putra ! tame jaladI bahAra nIkaLI jAo. ame amArA pUrvakRta karmAnusAra du:kha bhegavI laIzuM." Ama ghaNA AgrahathI vasudevajI kRSNa tathA baladevajIne kahe che tyAre maraNanA bhayathI AkaMdana karatA lekenAM AkaMdana sAMbhaLI baMne bhAIo nagara bahAra nIkaLI gayA, nagaraleke je bUma mAre che te paNa karuNA upajAve che, hA kRSNa! hA mahAbaLa! hA vIra, he zUrAtana, A agnimAM baLatAM amane tAruM Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA ( 15 ) zaraNa che. mATe he svAmI ! amAruM rakSaNa karo. Ama karagaratA lokonA karuNa AkRdana, dInasvara. sAMbhaLatAM teonuM hRdaya atyaMta karuNa resathI pIgaLavA mAMDayuM. nagaranA daravAjA devatA baMdha kare che. tene kRNa svaparAkramathI pagathI bhAMgI nAkhe che, paNa te lokone bahAra kADhI zakatA nathI. AvI rIte devakepa sAme nirupAya thayelA baMne bhAIo keIka jUnA udyAnamAM rahI baLatI dvArikA tathA atyaMta pralApa karatA lokone baLatA juve che. nAnA bALake mAtAnA kaMThane jorathI pakaDI le che mAtA paNa baLatI baLatI bIjA para dhasI paDe che, mastake dhANuM mAphaka phUTe che, meTA ATA mahela mahelAte tuTI paDe che, pazuo kharAba svarathI ramADe che, Avu na dekhI zakAya te dekhIne kaNa ane dIna vacanathI kRoNa sadana kare che ke have mAruM bhAgya paravAryuM, pate Abhagata rudana karatA temaja baLabhadra sAMbhaLe tema bese che, "jarAsaMgha jevA parAkramI sAme yuddha karI jaya meLavyo, te baLa kathA gayuM ? kayAM gaI te zUravIratA? lagabhaga me traNa mahAna yuddha karyA. keI paNa jagyAe mAre parAjaya nathI thayo. devatA adhiSita mArA vAsudevanAM ratna kayAM gayA? 18 hajAra devatAmAMthI eka paNa devatA, bhAgya paravAreluM hovAthI, dekhAtA nathI. game tevA rogane haraNa karanArI mArI bherI paNa nAsI gaI! are parama vinIta ane parAkramI putro, zakre banAvelI nagarI, mArI prANapriya priyatamAo, mArAM vRddha zirachatra mAtApitA save naSTavinaSTa thaI gayA, Ama pralApa karatAM kRSNane dekhIne baLabhadra kahe che; Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) antima sAdhanA "he bhAI! tuM nemIzvara bhagavAnanuM vacana kema bhUlI jAya che? padaya jAgrata thAya tyAre sarva viddhi siddhi, sukhasAhyabI prApta thAya che. te puNya paravAre tyAre maLelI sAmagrI paNa ApaNane choDIne cAlI jAya che. namarIo, raNIo. putro. putrIo, prajAo, mAla, bagIcA, vagere ijALIe vikave tema saMsAramAM paNa sAmagrIo puNayathI prApta thAya che. arthAta puNya che tyAM sudhI Take che, puNya paravAre tyAre te paNa sAthe ja cAlyA jAya cheAmAM Azcarya zuM che? I paNa prakAsana TakAvI zakatA nathI to ApaNI zI tAkAta?" mATe he du:khI baMdhu! nemIzvara bhagavAnanA vacanane je manuSya magajamAM samaje che, tene Ama bALakanI mAphaka rudana karavuM ucita nathI. game tevI moTI Apatti Ave temAM dhIraja na gumAvo. jinezvaranA vacananuM smaraNu kara, dhIraja sthiratA dhAraNa kara. sAhasikone pharIthI sa pati sAMpaDavI te dula nathI." Ama kahIne samajAvIne baLarAma kRSNane AzvAsana Ape che. kRNa pAchA baLarAmane kahe che: he bhAI' ApaNI pAse khAvAnuM sAdhana ke bIjuM sAdhana kazuM nathI. AvI tadana nidhana ane nirAdhAra avasthAmAM have ApaNe kyAM jaIzuM ? riddhi ane sthAnabhraSTonuM ThekANuM kyAM paDe ? ? tyAre baLabhadra kahe che, dakSiNa mathurAmAM ApaNuM snehI bhAIo pAMDavo che tyAM jaIe. Ama baLatI dvArikA mUkIne be bhAIo mathura tarapha prayANa karatAM karatA cAlyA jAya che. dvArikAmAM baLatAM Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA ( 11 ) baLatAM kaI dIkSAnI IcchA pragaTa kare che. te devatA addharathI UMcakI bhagavAna pAse laI jaI dIkSA apAve che. mAmAM jatAM kRSNane bhUkha ane tarasa bahu lAgyA che, cAlavAnI paNa have tAkAta rahI nathI. te vAta baLadevane jaNAve che. eTale te kRSNane suvaDAvI pate anna tathA jaLanI zodha karavA nIkaLI paDe che kRNa pitAnuM pINuM vazva AkhA zarIra para oDhIne sUI jAya che. thAkI gaelA hevAthI temane UMgha AvI jAya che. bIjI bAju mIzvara bhagavAnanA mukhathI, kRNanuM mota jarAkumArathI thavAnuM che, te sAMbhaLI jarAkamAra pitAnA hAthe potAnA bhAInuM mRtyu na thAya te mATe nijana arayamAM keTalAe varasethI ekalA bhamyA kare che. jyAM koI manuSyane pagasaMcAra paNa nathI, jyAM kRNanuM AvAgamana thAya tevo te saMbhava paNa nathI evA jaMgalamAM bAra varasathI jarakumAra rakhaDacA kare che, mAtra kRNanuM meta pitAnA hAthe na thAya te khAtara, paNa bhAvI bhavitavyatA tevI ja banavAnI hatI. jethI kRSNunuM A araNya tarapha Agamana thayuM. have jarAkumAra dUrathI haraNiyuM dhArI bANa cheDe che, jethI kRSNane paga bANathI vadhAI jAya che, jarakumAra najIka AvI jue che teTalAmAM kRNa UThIne bUma mAre che, ke A chaLaprahArI keNa che? je hoya te pitAnuM nAma tathA zetra jAhera kare. mArI atyAra sudhInI jidagImAM meM keI ajJAta vaMza ke netravALAnuM khUna karyuM nathI. A ociMtu mArA para ke bANa zuM? mATe te pragaTa thAo, 11 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) nima sAdhanA have jarAkamAra najIka AvI pite pitAnuM nAma pragaTa kare che, "he bhAI huM keI nathI. traNa khaMDanA svAmI kRSNa mahArAjanA rakSaNa khAtara huM bAra varasathI A nirjana vana mAM ekale vicaranAre jarAkamAra chuM. bAra varasamAM aha eka paNa manuSya mArA jevAmAM Avela nathI." tyAre kRSNajI tene premapUrvaka bolAvI kahe che, he bhAI! ahIM mArI najIka Ava." je jarAkumAra najIka Ave che teTalAmAM kRSNa ne mUcha AvI, ane teo jamIna para DhaLI paDathA. ema karatAM mahAmuzIbate cetanA AvI. Ama teo vilApa karatA ane zekAnathI jhaLI rahelA hatA, eTale jarAkamAre pUchayuM, "bhAI ! A tarapha Ama elA AvavAnuM prajana? 5 tyAra pachI kRSNa dvArikAdAha yAdavakuLano aMta ItyAdi savistara hakIkata kahI. have jarAkumAra paNa zeka kare che, he bhAI! bhAIne vadha karI huM kyAM chuTIza? mAruM zuM thaze ! mAre have kenuM zaraNa mAre AdhAre ze? 2 ema vilApa kare che, tyAre kRNe kahyuM, "atyAre zAkane samaya nathI. A to pUvakRta karmonuM phaLa che. baLadeva mArA mATe jaLa levA gayA che, te hamaNAM AvI pahoMcaze ane tAre vadha karaze, mATe tuM ahIthI ekadama cAlI jA, ane A kautura che, ane pAMDavone jaIne Apaje, temaja hArikAnA tathA mArA savistara samAcAra kaheje. ane thoDA DagalAM pAchA Dagale cAlaje, jethI baLarAma tArA pagale pagale pAchaLa AvIne tAro vadha na kare. Ama kahI tene vidAya karyo. have kRSNa mahArAja pitAne aMtasamaya najIka samajI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI aMtima sAdhanA atyaMta zAMta vadana karI aMtima ArAdhanA kare che. najIka mAMthI ghAsa ekaThuM karI saMthAre kare che. te saMthAga para palyakAsane pite bese che. mastaka upara aMjalipuTanI racanA kare che. vinayapUrvaka virAsaMga kare che. ane saMvegavALI mukhAkRti karI jinezvara mahArAjanuM smaraNa kare che, "namo nizAna sarvasurAsura idrothI pajita che caraNakamaLa jemanAM evA jagadupakArI jinezvara devane mAre namaskAra thAo. zAzvata temaja anaMtasukha anaMta jJAna, darzana, cAritra ane vIryane pAmelA evA siddha paramAtmAne nAmaskAra thAo. paMcAcAra pALavA ane paLAvavAmAM tallIna evA AcArya mahArAjAone namaskAra che. sUtrAmRtanuM dAna karavAmAM rakta, tapa ane svAdhyAyamAM lIna manavALA upAdhyAyajI mahArAjane namaskAra thAo, mekSa sAdhavAmAM talIna, tapa niyama, abhigraha, bhaNavuM, bhaNAvavuM. vinaya vaiyAvacca, saMyamakriyAomAM apramatta evA susAdhuone mAre namaskAra che, jinezvara prabhue A bhavarUpI bhayaMkara kUpamAMthI mane bahAra kADhyo che, tema ja samyakatvarUpI amUlya ratnanuM mane dAna karyuM che, ane mArA para mahAn upakAra karyo che, tevA harivaMzanA vibhUSaNa traNa lekanA nAtha nemIzvara bhagavAnanA caraNakamaLamAM namaskAra karuM chuM. sUrya dUra rahelA kamaLane pratibaMdha kare che, arthAta vikasvara kare che, tema jinezvara mahArAja bhale arthAthI ghaNuM dUra che, ane huM paNa temanAthI ghaNe dUra chuM, chatAM ahIM rahelA mane tyAM rahyA thakA temaNe mArA AtmAne prakulita, pratibaMdhita karyo che, Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) atima sAdhano "pUrve kahela paMcaparameSTi tema ja mIzvara prabhu tema ja temanA gaNadharAdika parivAranI meM sUve che koI paNa AzAtanA karI hoya te te micchAmi dukkaDaM. tema ja pAyAdika AbhAparigrahamAM rata thaI je prANAtipAtAdi 18 pApasthAnake rAga, dveSa yA moha ke pramAdathI ke ajJA nathI karyA hoya te sarvenuM micchAmi dukkaDamana, vacana, kAyAthI kaI paNa jIvane dubhAvyA hoya teone huM khAvuM chuM, teo mane khamaje temanA pratye je vera virodha hAya tene huM tyAga karuM chuM. A pramANe saMvegita manathI ane vANuthI belatA kRSNa mahArAjA pagamAM bANanI vyAdhine adhikatAthI sahana karatA saMthArAmAM rahyA thakA citave che. vaLI A badhuM nemIzvara prabhu je dizAmAM hatA te dizAmAM potAnuM mukha rAkhIne aMjali joDI ciMtave che, "dhanya che te nemIzvara prabhune jemaNe bALapaNamAM rAjakumArI rAjimatIno tyAga karI, kumArAvasthAmAM cAritra aMgIkAra karI, kevaLajJAna pAmI, aneka rAjA, zeTha, zAhukArane pratibodhI, mokSamArge prayANa karAvyuM. tema ja varadAdi rAjAone paNa dhanya che. tema ja kRtakRtya praghurana zAMbAdi kumArane paNa dhanya che, rAjimatI, rUkamiNuM Adi tema ja yAdavI kanyAo tema ja strIone paNa dhanya che, jeoe rasakala du:khanuM ekAMta kAraNa evA saMsAmane choDI parama sukhanuM advitIya kAraNa tema ja ahIM mokSasukhanI vAnagIrUpa evA cAritradharma aMgIkAra ka, nemIzvara bhagavAna jevA tAraka maLavA chatAM meM raritra na grahaNa karyuM, tyAre huM ATalI viTaMbaNA bhogavI rahyo chuM. teo te tapa, niyama, vrata, phakhANa, saMyama, Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI atima sAdhano ( 165 ) svAdhyAyamAM tallIna heAvAthI AvA du:khamAMthI bacI gayA. maiM viSaya, kaSAya, pramAdamA Asakta thai bhagavAne tAvelA mArga na svIkAryAM. tapa, niyama, vrata aMgIkAra na karyo, tethI atyAre ane bhaviSyamAM ghera du:kha sahana karIza. have mane kAnA AdhAra ? huM jinayara ! have mane tAruM' ja caraNa he, tArA sivAya A bhayakara bhravasamudramAMthI kai tArI zakanAr nathI. 3 A pramANe kRSNa mahArAjA ata avasthAe ArA dhanA karI rahyA che, paraMtu peAte narakanu AyuSya prathama bAMdhI dIdhela hAvAthI naraka ceAgya legyAe AvIne UbhI rahI. eka bhAjI bhUkha ane tarasa, upara madhyAhnanA tApa, ekAkI, pagamAM bANanI asahya vedanA, dvArikAdAhanuM sAkSAt ma raNa, mAtA, pitA, putra, putrI, priyAnA kheajanaka viyeAga, tenuM smaraNa ityAdika kAyika ane mAnasika vedanA bhAgavI rahyA che. tevAmAM ekadama dvaipAyananu* smaraNa thatAM vara pharIthI khaDu thayu. tenA upara krodha caDayo, " eka hajAra varasamAM phAi divasa mAre parAjaya thayeA nathI, Aje lagATiyA tApasathI mane ATale meTA bhayakara parAjaya ApyA. niSkAraNa dvepAyane keTale anatha karyAM? teA have jyAre kAi paNa sthaLe tene dekhIza tyAM peTamAMthI bahAra kADhI tenI nagarI, kuLa ane riddhinA nAza karIza, 3 Ama kSaNavAra durdhyAna AvavAthI, kharAba lezyA AvavAthI kRSNa mahArAjA kALa karI trIjI narake gayA. sI dvArikAmAM maLarAmanI rANIe 3ra hajAr sahita kRSNanI rANIoe temaja yAdava manuSyA tathA nArIee agnidAhamAM ja temIdhara bhagavAnanuM ja smaraNa Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nittama sAdhano karI anazana karyA hatAM. Ama cha mahinA sudhI nagarI banyA karI. pachI dariye upara pharI vaLyo jethI elavAI gaI ane divya dvArikA nagarI samudramAM taNAI gaI, bIjI bAju baLarAma pANuM levA gayA hatA, te pANI laI pAchA Ave che, te kuNajIne sukhe nidrA karatAM dekhe che, tethI bhale UMghe ema dhArI jAgavAnI rAha joyA kare che. paraMtu tevAmAM kALI mAkhIo sukha upara UThabesa karatI kakhI. baLarAma kRSNanuM mukha khelI jue che te potAnA bhAI maraNa pAmelA dekhe che. ahIM kRSNanI ghaTanAmAM vicAravAnuM eTaluM ja ke eka vakhata jenI hAjarImAM hajAro devatAo sevAmAM rahetA; traNa khaMDane svAmI, ane strI, putra, putrI, priyAnA parivAravALe, devatA adhiSita ratavALA, parAkramI, vAsudeva, mIzvara bhagavAnane advitIya bhakta, temaja bhagavAnanI te vakhate hAjarI che, tevA vAsudevanI aMtaavasthA AvA prakAranI ekAkIpaNe thAya che, te sAmAnya manuSyanI zI gaNatarI ? aMta avasthAe pAse koI na maLe, ekAkI, bhUkha, tarasa, tApa, bANanI vedanA vagere duo rAjAne vaibhava bhagavela, tevA puruSane mATe sAmAnya na gaNAya, AvAM du:kha vakhate paNa ArAdhanA karatAM paNa azubha lethA udayamAM AvI. dhyAna rAkhavuM joIe ke sukha vakhate sukhamAM Asakti na karavI, du:kha vakhate dInatA na lAvavI. divathI ke bhAgyathI je vakhate jevI avasthA AvI paDe te samatA pUrvaka sahana karI levI joIe. haMmezA dharmamAM sthira cita karI marachu avasthA samaye samAdhi TakI rahe te pramANe atyArathI ja AtmAne keLavI levA joIe. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRNa vAsudevanI aMtima sAdhanA ( 17 ) aMtaavasthAe paNa samAdhi kayAre Takaze ? je AvA prakAranA vicAre niraMtara vicAryA karaze ane amalamAM mUkaze to ja samAdhi TakI zake. du:kha, Apatti, saMkaTa vakhate kAyara na thatAM, dhIraja na gumAvatAM pUvakRta karmanuM phaLa avazyameva tIrthakara sarakhAne paNa bhegavavuM paDayuM che. karma AgaLa keInuM calaNa nathI. naLarAjA sarakhAne ardha rAtrIe damayaMtine cheDIne nAmaThAma tathA kuLa chupAvIne rakhaDavuM paDayuM hatuM. harizcaMdra rAjAne nIca caMDALane ghera cAkarI karavI paDI hatI. sanakumAra cakrIne sAta se varasa sudhI vedanA bhegavavI paDI hatI. gajasukumAlane mAthe aMgArA dhagadhagatA rAkhavAmAM AvyA hatA. pa00 muniene ghANImAM paDyA hatA te vakhate dhIra evA te mahAbhAe AtmadharmamAM sthira rahI samAdhi pUrvaka ArAdhanA karI hatI. tevA draSTAMto yAda karI ApaNA zyAmAne samAdhi kema prApta thAya te mATe prayatna karyA kare ja joIe, karmanI kaTila gatinI thiyarI jenazAsanamAM je batAvI che, te bIje kaI sthAne nahIM samajAya, mATe karmanI prakriyA para bahu ja vicAraNA karavI. duHkha agara karma bhagavatI vakhate je kAyara thaIe, dInatA lAvIe, to AdhyAna thAya, tethI bIjA navIna karmo utpanna thAya. te vakhate udayamAM AvelAM karmo avazya bhegavavAM to paDaze ja, rAjI thAva yA nArAja thAva, te paNa AvelAM karmodukhe AnaMdathI bhAgavI leze te sakAma nijerAthI sattAmAM rahelAM karmo che tene aMta Avaze. navIna kame AvatAM aTakaze, ane jUnA jIrNa thaze. jidagInA keI paNa samaye samAdhi TakAvI rAkhavI, ema karavAthI jida Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 tama sAdhana gInA abhyAsathI prApta thayelI samAdhi aMta avasthAe kAma lAgaze. je te pahelethI nahIM keLave to aMta AvasthAe samAdhi nahIM Ave ne rahevA nathI karI dharma sAmAnya avasthAmAM eTale sArI avasthAmAM jo samAdhi na TakAvI zakyA, te Akhara sthiti to vikaTa haze tyAM zI rIte TakAvI zakaze? sAmAnya tAva Ave teTalA daradamAM te bhAna rahetuM nathI, te ja vakhate meTuM darada Avaze tyAM sahana thaI zakavAnuM nathI. mATe hAdinI anityatA, azucitA, caMcaLatA ItyAdi vicArI dharmanuM zaraNa svIkAravuM. anitya, azaraNa, saMsAra, ekatra, vagere bAra bhAvanAnuM svarUpa te dararoja vicAryA karavuM, ArAdhanAnuM stavana haMmezAM ke mahinAmAM eka-be vakhata dayAnapUrvaka vAMcI javuM. ApaNuM atyAra sudhInI jidagImAM je vrata, tapasyA, adhyayana, dAna, yAtrA, pUjA, piyA, pratikramaNa, sAmayika, sAdharmika bhakti ItyAdi dharmakaraNI karI hoya te yAda karI anudana karavuM. ApaNe je atyAra sudhImAM mana, vacana, kAyAthI pApakarmo ryA heya te trividha micchAmi dukkaDa devA, arihaMta, siddha, sAdhu ane dharma A cAra zaraNa agIkAra karavAM. mAtA-pitA, pitA-putra, pati-strI, bitra, snehIjane snehathI aneka bacAvavAnA upAye kare chatAM bhavAtara mATe ke zaraNa thaI zakatA nathI. bhavAMtaramAM zaraNabhUta-sahAyabhUta A cAra zaraNe ja che. snehIo kharI mATInA ke retInA thAMbhalA sarakhA zaraNabhUta che, retIne thAMbhalo kayAre vIkharAI jaze tene bhasa heto nathI, tema A nehIe kyAre cAlyA jaze tene paNa niyama nathI. mATe A arihaMtAdi cAra Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kRSNa vAsudevanI tima sAdhanA ( 16 ) zaraNNA ja sAcAM sahAyakArI che. kheMcAvanAra che, tAranAra che, saMsAra aNyamAMthI bahAra kADhanAra che. arihaMto mahanevo nAvanIya sunnAduLo puruLo / jonapannattaM tattaM ia sammattaM mae gahiyaM // 1 // A gAthAne harahaMmeza yAda karavI, aneka vakhata enu raTaNa karavuM. koipaNa dharmakriyA-anuSThAna karatI vakhate niSkAmavRtti rAkhavI. sa'sArika paulika padmAnI, devalAka, rAjyAkrinI spRhA-IcchArahitapaNe karavI. sAdhya mAkSa ke karmInirAtuM ja rAkhavu; puNyanI paNa ApaNe IcchA na rAkhavI; AnuSa`gika puNya anAja vAvatA vacamAM ghAsa UgI jAya te mAka bhale meAkSa sAdhatAM vagara IcchAe puNya badhAi jAya, ApaNuM dhyeya puNyanu na heAvu joie. bhavAMtaramAM dhasAmagrI sAnukULa maLe, zuddha devadinA yoga sahelAithI maLe tetrI bhAvanA jinezvara pAse lAvavI. jinezvara pAse e ja mAgaNI karavI ke he vItarAga paramAtmA! jyAM sudhI bhaviraha na thAya tyAM sudhI tAruM ja zAsana, tAro dhama, tArI upadezelI pravrajyA mane prApta thAva, puNyathI maLelA bhAge paNa aniSTa mAnavA, zItalacananA lAkaDAne agni zu nathI mALatA? tema A puNyajanita bhegA paNa AtmAne du:kha ke kama agnithI mALe che. te bhegA bhagavatAM pAche navIna karmAnA Asrava thAya che. niyANuM na karavuM, mATe sAbindu lakSya zuddha niSkAma rAkhavuM. arthAt meAkSane uddezIne sa dhakaraNI karavI. sava jIvA para maitrIbhAva rAkhave, guNI ane guNa Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 170 ) anitama sAdhanA ~ ~~- ~ ~ ~-~ ~-~ upara prema rAkhave, nirguNI na sudhare tevA para upekSA bhAvanA rAkhavI, paNa tenA para dveSa na kare, kemake pUrve ApaNe paNa tevA ja hatA. pUrvabhavanA ApaNA aneka zarIra vagara vomirAvelAM game tyAM athaDAtA haze. je zarIranA kalevarethI hathiyArA dika banI aneka Ara bha samAraMbhamAM upayoga thato haze, to have ApaNe tene AjathI vosirAvavAM joIe, jethI tenA nimitte je adhikAraNarUpe hiMsA thatI haze, tenA kamane bhAgIdAra ApaNe AtmA thatuM hoya te havethI bacI jAya, dhAre ke eka vakhata ApaNe AtmA amuka vRkSamAM hatuM, te vRkSanuM lAkaDuM kuhADIne hAthe baje te kuhADI dvArA je pApAraMbha thAya te bhale have ApaNe e zarIra sAthe saMbadha nathI te paNa khAtmAne adhikaraNa dvArA kriyA lAge che, mATe pUrvanA tamAma zarIra meM vosirAvyA, have mAre e kalevara sAthe saMbaMdha nathI. prasaMgopAta keTalIka ane prAsaMgika chatAM upayogI hakIkata jaNAvI. to AtmAtha ive samAdhi TakAvavA mATe cAvazya prayatna karavo e ja zubhakAmanA, zrI pArzvaprabhunA pUrvabhavanI aMtima sAdhanA - trilokanAtha zrI pAzvaprabhu pahelA bhavamAM marabhUti nAme eka gRhastha putra che. harizca ka muninA upadezathI samyadarzana pAmyA che. mohanIya kAmanI vicitratAthI emanI patnI ane emane bhAI kamaTha durAcaraNamAM paDe che. mAru bhUtine kamaThanI patnI dvArA enI jANa thaI, bhAIne sudhAravA mATe rAjA aravidane vAta karI. rAjAe kamaThane belAvI Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArtha prabhunA pUrva bhavanI atima sAdhanA ( 17 ) zikhAmaNa ApI. te vakhate teNe bhAre uddhatAi dekhADI, tethI asAdhya pApI samajI rAjAe ene nagaramAMthI kADhI mUkyo. e bahAra jaI tApaya thaye. pAchaLathI mabhUtine ema lAgyuM ke mAre nimitte bicArA bhAIne kaSTa paDyuM, tethI huM ene khamAvI AvuM (kSamA mAgI AvuM), jethI enA ane mArA citane samAdhi maLe. ahIM jovAnI khUbI e che ke gunegAra kamaTha che, gune paNa maTe che, vaLI sajA to rAjAe karI che, katAM marubhUti samyakatvanA prakAzamAM ene doSa na jotAM, ene paDelA kaSTamAM potAne nimittabhUta jue che, ane samAdhi mATe kSamAyAcanA karavA cAhe che! jaina zAsanane marma paradeSanuM a-darzana, kSamApanA ane samAdhi che. samAdhi eTale cittanI svasthatA, avyAkulatA, harSa-zekathI aliptatA, rAga-dveSanI madhyasthatA, samAdhinI sAdhanA mATe marabhUtie umaLakAbhera jaIne kamaThanI AgaLa jevuM kazuM namAvI kSamA mAgI ke virathI bharelA kamaThe enA mAthAmAM paththaranI zilAne ghA karyo, marubhUtinuM tyAM mRtyu thayuM. samAdhi mATenA bhAre prayatna chatAM marubhUti A akasmAta prasa gAthI keNa jANe maraNAMta bhayaMkara vedanAnA ke bIja AdhyAnamAM paDI javAthI marIne vanamAM hAthIne avatAra pAmya je maraNa vakhate samAdhi gumAvI tee evI khataranAka nIvaDI ke tiryaMca-pazune avatAra to thaye ja, upa. saMta e hAthI tophAnI bane ! Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga karo avadhi 'bu" ( 172 ) zrI pArzva prabhunA pUrvabhavonI atima sAdhanA ahIM evuM bane ke rAjA araviMda vairAgya pAmI dIkSA le che. mAnavajIvananA sArabhUta saMyama, tyAga, tapasyA vageranI ArAdhanA karI avadhijJAna pAme che, ane eka vakhate sAthe sAthe vicaratAM jalamAM pasAra thAya che, tyAM pele hAthI tophAne caDhI lekene bhAgaMbhAga karAve che, te vakhate araviMda maharSi avadhijJAnathI ene oLakhI kahe che: zrujha bujajha bhabhUti ! tuM A tophAna kare che? pUrve tAruM kevuM pavitra dhArmika jIvana! anAThI bhAIne te kevI kSamApanA karelI ! ItyAdi ItyAdi yAda karAvatAM hAthIne pUrvajanmanuM maraNa thAya che ane te zAMta thaI muninA caraNe namI paDe che, bedha pAme che. - have eka vAra hAthI pite taLAvamAM utaravA jatAM kAdavamAM kheMcI gaye, kamaTha marIne tyAM saMpa tarIke janmela, te AvIne enA zarIra para caDhI pUrvanA vairathI enA masthAne bhayaMkara daMza mAre che. maraNAMta ghara vedanA hAthIne bhegavavAnuM banavA chatAM A vakhate te suMdara samAdhi jALave che, pitAne karmane ja doSa jotAM parameSThInuM smaraNa kare che ane marIne devaleka pAme che mAnavabhave samAdhi gumAvI to tici thayo ane tiryaMcanA bhave samAdhine sthira karI to devabhava pAme, samAdhi e jIvanane sAra che, have to devabhavamAM paNa zakaya samAdhi sAthe avasare avasare jinabhakti vagere ArAdhanA kare che, marIne pAchA cothA bhAvamAM rAjaputra kiraNaga tarIke manuSyabhava pAme che. krama: e rAjA thaye, muni pAse sahelAIthI dharma pAmya, samAdhi sAthe dharmanuM pAlana karatAM karatAM kALakrame vairAgya choDIne dIkSA lIdhI. A kiraNagamuni eka vakhate pote Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anittama sAdhanA ( 17 ) vanamAM dayAnamAM ubhA che, tyAM pele kamaThane jIva naramAM jaI AvI ahIM sarpa ane te A mahAmunine zarIre bharaDo le che, deza mAre che. muni cittane barAbara samAdhibharyuM rAkhI ugra vedanA sahana karatAM kALA karIne svarga sidhAvyA. bhayaMkara kaSTa veThIvAra AvyuM kharuM, paraMtu samAdhinI sAdhanAe emane uce caDhAvI dIdhA - chaThThA bhAvamAM vajanAbha rAjA thaIne samAdhinI sAdhanAnA mArge AgaLa vadhe che. gRhasthapaNe zrAvakadharmanA AcAra-vicAronuM pAlana karI nimitta maLe cAritra svIkAre che. ahI ekavAra emanA para kamaThane jIva bhIlapaNe janmI bANa choDe che. samatA-samAdhimAM jhIlatA muni AyuSya pUrNa karI devagati pAme che. dharmane sAra samAdhi che. AThamA bhAvamAM suvarNa bAhu cakravartI thayA. ahIMcha khaMDanI ThakurAI vacce paNa zrAvakadharmanI sAthe samAdhisvasthatAnI sAdhanA karatAM nimitta mA je vairAgya vadhI javAthI munidIkSA le che ane samAdhi sAthe viziSTa ArAdhanA karI tItha karanAmakarma upAje che kALakrame ekavAra pote jagatamAMthI pasAra thatAM, kamaThane jIva siMhapaNe janmelo te emanA para AkramaNa kare che. mahAmuni cetI jaI aMtima ArAdhanA mATe sajaja banI jAya che ane siMhanA jaDabAmAM cavAtAM cavAtA suMdara samatA-samAdhi jALave che. kALa karIne dazamA devalokamAM janme che. samAdhi e AtmAne svabhAva che. dazamA bhavamAM azvasena rAjAnA putra pArzvakumAra banI janmathI mAMDIne adbhuta cita samAdhivALA che, AkramaNa karanArA rAjAne nivAravAmAM suMdara cittanI samAdhi jALave che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratima sAdhanA tyAMthI pAchA pharatA vaccamAM prabhAvatI kanyAne enA pitA emane svIkAravAnuM kahe che, tyAM paNa citasvasthatA rAkhI kahI de che ke pitAe je kAma mATe mokalyo che, te sivAya bIjI vAta nahi. ema kamaTha tApasane zikhAmaNa ApavAmAM paNa bhAre mana:samAdhi rAkhe che, baLatA sApane paNa samAdhi pamADe che. trIza varasanI uMmare cAritra svIkArI apUrva samAdhi sAthe ahiMsA-saMyama-tapanI ArAdhanA karatAM karatAM Avela kamaTharAva-meghamAlInA ghara upasargamAM TheTha nAsikA sudhI pANI AvI jatAM paNa gajaba samA- dhimAM jhIle che. phakta 84 divasanA cAritrakALamAM ghAtIkarmono nAza karI kevaLajJAna pAme che, Ama pArzvanAtha bhagavAne dazeya bhavamAM suMdara samAdhinI sAdhanA karI e dayAnamAM levA jevI ane jIvanamAM utAravA jevI che, jIvanamAM dubaLa puNyane lIdhe keTalIya viSamatA Ave che tathA prabaLa puNya cittane mahekAvanArI anukULatAo maLe che. e vakhate cittane harSa-zeka, rAgacheSa dInatA-unmAda vagere kaMkone paravaza na thavA detAM samAdhirUpe bhAre svastha ane sAtvika rAkhavAnuM che. tema ja e svasthatA, samAdhinI rakSA ane vikAsa mATe yathAzakya suMdara tyAga-tapasyA, anahada bhakti sAdhusevA, vrata-niyama, pavitra bhAvanAo ane TheTha cAritra sudhInI sAdhanA karavA jevI che. tyAga-tapasyA-svAdhyAya vageremAthI sArarUpe samAdhi keLavavAnI che. paramAtmAnA AlaMbana ane upAsanAmAMthI e meLavIe e ja maMgaLakAmanA ! (mubaI goDIjI sArdha zatAbdI smAraka aMkamAMthI) Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pArtha prabhunA pUrvabhavanI aMtima sAdhanA ( 175 ) dhane kAdInI aMtima sAdhanA. kAkadI nAmanI nagarImAM jitazatru nAme rAjA che. bhadrA nAmanI riddhivALI sArthavAhinI che; batrIza koDa seniyA ane tadanusAra bIje paNa akhUTa bhava che. tene dhaao nAme suMdara putra che. eka sAthe batrIza suMdara suvarNavaNI kAyAvALI, caMdrasama mukhavALI, mRgasarakhI nayanavALI kanyAo sAthe pANigrahaNa karI deguMdaka deva mAphaka bhAga bhegave che. keIka samaye mahAvIra prabhu vihAra karatAM karatAM kAkadI nagarI bahAre bagIcAmAM padhAryA che. nagaleka vagere bhagavAnanI dezanA zravaNa karavA mATe parivAra ThAThamAThathI jAya che. A ne paNa AvI vaMdana karI, dezanA sAMbhaLI, vairAgI bane che. ghera AvI ne mAtAjIne saMsAranI anityatA, AyunI caMcaLatA Adi jaNAvI pitAne saMyama levAne daDha nizcaya jaNAve che. batrIza priyAone A samAcAranI khabara paDI eTale AvIne kahe che ke "bharayauvanamAM tamArA sarakhA sukomaLa kAyAvALAne saMyama aghare paDaze, saMyama le e te gagAnA sAmA pura sAme taravA jevuM AkaruM che. e te loDhAnA caNA cAvavA jevuM agharuM ane nIrasa che. ' Ama kahI samajAve che, paraMtu prabhuno upadeza jeNe sAMbhaLe heAya ane daDha vairAgI thaye heAya tene AvAM vacana kazI asara karatAM nathI. teone dhane samajAve che ke parabhavamAM A jIva sAthe dharma sivAya keI AvanAra nathI. mAtA, strI, putra, parivAra sahu keI svAthanAM sagAM che, nArI narakanI dIvaDI, durgatinI dAtAra re, vIre vakhANuM vakhANumAM, meM Aje su adhikAro re, ItyAdika jyAre daDha nizcaya jAye eTale bhadrA mAtA Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) anittama sAdhanA dIkSAnI anumati Ape che. chatazatru rAjA pAse jaI praNAma karI vinaMti kare che ke mAre priyaputra vIra bhagavAna pAse saMyama aMgIkAra karavA taiyAra thaela che, tethI dIkSA-mahetsavamAM chatra, cAmara, hAthI, gheDA, pAlakhI vagere AjanI jarUra che mATe te ApavA kRpA karo." rAjA kahe, "dhannAne dIkSA mahotsava rAjya taraphathI thaze. mATe Apa nizcita rahe. rAjAe karela mahatsava pUrvaka bhagavaMta pAse AvI pAMca mahAvrata uccarI dhanno dIkSAnA divasathI mahAabhigraha aMgIkAra kare che. mAre jiMdagIparyata chaThThathI ochuM tapa na karavuM ane pAraNuM AyaMbilathI karavuM. AvI rIte niraMtara tapa karI te vicArI rahyAM che. kaIka vakhata zreNika rAjA bhagavAnane vaMdana karI pUche che, ke rauda hajAra guNavaMta sAdhuomAM zreSThatara guNavaMta sAdhu ane baLiye tapasvI hoya te kRpA karIne kaho. tyAre vIraprabhu kahe che, ke 14 hajAra sAdhuomAM banne kAkadI kAyama chaThTha tapa AyaMbilathI pAraNuM kare che ane te paNa arasavirsa AhAra, evo AhAra ke mAkhI paNa te na khAya, mAtra dehane bhADuM devA mATe AhAra le che. velAthI tUTI gaela tuMbaDuM taDakAmAM sUve ane karacalIo vadhatI jAya tevuM dhanASinuM mastaka che, AMkhe bane UDI cAlI gaI che, hoTha tapasyAthI sukAI gayA che. jIbha to jANe khAkharAnuM pAMdaDu sukAyeluM hoya tevI thaI che AMgaLI ane keNInA hADakAM pragaTa dekhAya che; jAdhe kAgaDAnA paga mAphaka sukAI gaI che. jANe jUnuM tADanuM jhADa na hoya tevA muni dekhAya che. hAtha-paganI AMgaLIe jANe kelI maganI Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhannA kAkedI azugAranI aMtima sAdhanA (177). sIMga na hoya ! gocarI jAya tyAre hADa khaDakhaDa zabda kare che, jyAre cAle tyAre hADakAM dekhAya che. mAMsa ane lehI vagaranA paga UTa jevA dekhAya che. zarIranI cAmaDI jANe dhamaNa na hoya tevI dekhAya che. kAyAmAM jora rahela nathI. mAtra AtmAnA baLathI cAle che. kAyAnI mAyA jeNe sarvathA pariharI che evA sunivarane vaMdana karavA mATe zreNika rAjA akSayakumAra maMtrI ane celaNa rANe sAthe jagalamAM jAya che. jevuM vIra bhagavate zarIranuM varNana karyuM tevuM A tapasvI munivaranuM zarIra che. temane vaMdana kare che. pachI vaibhAragiri upara te munivare eka mahinAnuM anazana karyuM. aMte vidhipUrvaka aMtima sAdhanA sAdhI sarvArtha siddha vimAnamAM ekAvatArI ahamindra thayA. dhanya che AvA dhanA kAdI aNagArane parSadAmAM prathama ane anaMtabhave mele janAre UMdaranI aMtima ArAdhanA bhagavAna gaNadhara deve aMjali jeDI dharma jinavarane prazna karyo ke "he bhagavaMta! A devatA, asure, manuSya, tiryaMca lAkha jIva ahIM samavasaraNanI parSadAmAM beThelA che. temAMthI ahu prathama kayo jIva karmakSaya karI siddhi sthAnamAM jaze ? " wgavAna pratyutara Ape che ke "he devANapriya! A AchA pILA raMgavALe tArA paDakhethI je UMdara Ave che, te pUrvabhAva yAda AvavAthI vairAgya pAye che, ane nirbhayapaNe ahIM AvI rahyo che. mArA darzanathI atizaya khuza thayo che. AMkhamAM harSAzra bharAI gayAM che; kAnanI joDI viratArI che. sarvAga haSathI romAMca khaDA Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 108 ) antima sAdhanI thaI gayA che, te UMdara ApaNA sa karatAM satra pApathI mukta banI anAkhA akSaya sukhanA sthAna rUpa siddhisthAna prathama prApta karaze." evI rIte bhagavate kahetAMnI sAthe ja saphala narendrasamUha, iMdra, asurendra vagere tema ja devatAenI kautukarahasyathI vikasvara banelI hajAro dRSTimALAe te ja*galanA Udara upara paDI. bhakti samUhathI nira te Udara pApITha najIka, pRthvI upara mastaka mUkI paiAte peAtAnI bhASAmAM kaMIka kahevA lAgyA. A vakhate iMmahArAjAe kahyuM, "he bhagavata ! mane A vAtanu meTa kautuka thAya che ke zu' A sarvAdhama tuccha jAtivALA, keAcaLa retInAM sthaLamAM bIla karIne vasavAnA vyasanavALe ja*galI Ura ApaNAM sarva karatAM prathama siddhisthAnamAM jaze ? Ave A ladhu karmI hAine AvI kSudra-halakI jAtimAM kema utpanna thayA ?" iMdra mahArAjAne pratyuttara ApatAM bhagavAna tenA pUrvabhavanI hakIkata kahe che. UMdaranA pUrva bhava viMdhya nAmanA parvatanA a'tarAlamAM vighyavAsa nAmanA sanniveza hatA ane temAM chUTAchavAyAM vasavATasthAnA hatAM. tyAM eka manAya mahendra nAmanA rAjA hatA. tene tArA nAmanI mahArANI tathA ATha varSanI vayavALA tArAcaMdra nAmanA putra hatA. A vakhate tenAM chidra khALanAra pahelAnAM vaira ane kada pAmelA kAzaLa rAjAe hallA karI tenA sanniveSa veravikhera karI nAkhyA, mahendra rAjA mahAra AvyA ane laDavA lAgyA. laDatAM laDatAM mahendra rAjA mRtyu pAmyA. enu keTaluMka sainya haNAyu, keTaluMka palAyana thavA lAgyu, khAdInAM leAkeA jIva laIne nahIM, te tArA nAmanI mahA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UMdaranI atima sAdhanA ( 17 ) pANI paNa nAnA putra tArAcaMkane ApaNue pakaDI lekanI sAthe palAyana thatI bharUca nAmanA nagare pahoMcI tyAM keInI oLakhANa pichANa na hatI, jethI have kenuM zaraNa pakaDavuM? atyAra sudhI koI divasa keInuM vagara nimitte a5 gussAvALuM durjananuM mukha paNa dekhyuM nathI, te pachI tarasa, bhUkha, thAka, ugathI kaMpatI huM kayAM jAuM? ane kyAM na javuM? zuM karuM ane zuM na karuM? kene ghera praveza kare? zu pUchavuM? zI vAta karavI? kema vartavuM? vagere vicAratI, zUnya raNamAM taratanI viAela ane pitAnAM keLAthI vikhUTI paDI gaelI, bhaya pAmatI kAyara hRdayavALI caMcaLa haraNa mAphaka nagaranAM eka cauTAmAM zivama diranAM maMDapamAM dAkhala thaI. thoDA vakhatamAM gocarI jatuM sAdhvInuM yugala dekhAyuM. sAdhvIone dekhI rANIe vicAryuM, " he A mahAbhAgyazALI, dharmamAM lIna sAdhvIo cAlI jAya che, teo pahelAM mArA piyaramAM te mane pUjya hatAamAre sarakhAne teonuM zaraNa svIkaravuM te ja amArI gati che." ema vicAratI putrane AMgaLIe laI, te UbhI thaI. sAdavInI pAchaLa pAchaLa mAgamAM pahoMcI, sAcavIne vaMdana karI, sAdhvIoe dharmalAbha kahyo, AzIrvAda ApyA ane vinaya ane zAMtipUrvaka pUchayuM, "kyAMthI rakhAvo che? 5 rANae kahyuM, bhagavatI ! vidhyapurIthI pharI pUchayuM, "kenA mahemAna cho ?" tyAre rANIe javAba Ape ke pitAne e vAtanI khabara nathI, eTale tenAM rUpa, lAvaNya, lakSaNAdika tarapha najara karI ane tenuM karuNatAvALuM belavuM sAMbhaLIne sAdhvIone anukaMpA utpana thaI, ane kahyuM, "jo tAre ahIM nagaramAM keInI oLakhANuM na hoya to sAdavI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 180 ) antima sAdhanA ' pratinInI mahemAna na. 1 rANIe paNa sahAkRpA ema khelI te vAta svIkArI ane upAzraye gai, bhAga - mAMthI AvatI hatI, tyAre ja pravartinI mukhya sAdhvIe tene dekhI ane vicAryuM ahe| AvI AkRtivALIne paNa AvI Attie ! " apura rUpa, yauvana, lAvaNya, lakSaNa vilAsathI mukhya sAdhvIe jANI lIdhuM ke te kaika rAjayanI che, tema ja tenI pAse A sudara rAjaputra che. rANIe pravartinI pAse jai vAnA karI, pratinIe dharmAM lAjI AzIrvAda ApI pUchyuM ke kAMthI AvA che?" rANIe pratinIne zarUthI tyAra sudhInA vRttAnta kahyo. pachI tene zrAvakAne ghare soMpI. te zrAvakoe peAtAnI putrI sAka sArI rIte tenI sAra sabhALa karI. te rAjaputra abhya`gana udbha na-snAna-bhajana-vilepana kaeNvu ane vajra vagere dhAraNa karavA sAthe sukhapUrNAMka rahelA che. keika divasa pratinIe rANIne pRthu, " he vatsa ! tArA zA vicAra che ?" rANIe javaLa ApyA ke huM bhramati! mArA nAtha yuddhamAM mRtyu pAmyA che. nagarInA vinAza thayeA che. kuTuMba parivAra paNa nAza pAmyA che. kAzalarAjA bahu pracaMDa che, putra mALaka aparipakava che, ane keLavAyela nathI. have rAjya pAchuM maLavAnI AzA nathI. have A kALa anusAra je kaMI karavA caiAgya heAya te kaM, jethI pharIthI kei vakhata janmAntaramAM paNa AvI Apattie naDe nahIM. tame je AjJA karaze! te sakarIza, " tyAre pratinIe kahyuM, " vatsa ! je tArA AvA ja nizcaya che, teA putra tArAcate AcArya mahArAjane sAMpI de, ane tuM amArI pAse dIkSA aMgIkAra kar esa karavAthI sa'kSAravAsanuM du.kha chedAI jaze." rANIe paNa ' tatti ' kahI - Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UMdaranI aMtima sAdhanA ( 181 ) dIkSAnI vAta svIkArI. ane ana tanAtha svAmI tIrthakaranA tIrthanI paraMparAmAM vartatA sunaMda nAmanA AcA nI pAse bALakuMvarane samarpaNa karavA pUrvaka yathAvidhi dIkSA apAvI. sAdhujIvana karatAM UMdarajIvana dhanya gayuM te rUpa zalyanuM phaLa dIkSA lIdhA pachI keTale kALa vItyA bAda tArAcadra rAjaputra yauvanavayavALe thayo ane vikAsa karavAnA svabhAvavALe, khatra, dhanuSa, cakra, gaMdharva, nATaka, vAjitrane vilAsI banI sAdhu AcArathI viruddha vartana karavA lAgyo, tyAre AcAryo samajAvya, gaNAvadake zikhAmaNa ApI, upAdhyAyajIe bhUla batAvI, sAdhuoe IzAre karyo. ema dareke vAraMvAra kumAra bALamunine preraNA karI. eTale e cAritranA bhagna pariNAmavALe ba. keIka avasare AcArya Tha DhIlabhUmi mATe bahAra gayA. te paNa sAthe gAye, tyAM AgaLa rokAye, ane vanabhUmimAM jagalanA UMdara TeLe maLI krIDA karatA hatA. tene joIne A tAracaka munie vicAryuM ke kharekhara A UMdaranuM jIvana dhanya che; bhAgyazALI che. juo, te IcchA pramANe phIDA kare che. kenA kaThora zabda sAMbhaLavA paDatA nathI keIne vaMdana namaskAra karavAnA hotA nathI, IcchA pramANe te harephare che. mATe kharekhara araNyanA rahenArA UMdare mArA karatAM dhanya che, amArA AkhA pArakAne AdhIna jIvana hevAthI jIvatAM chatAM saralA sarakhA chIe. eka sAdhu kahe Ama kara, bIjo vaLI kahe tema kara, A khAvA gya che; A abhakSya che, A pI jA, pheMkI na de; Ama phekavAmAM prAyazcita Ave; Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 182 ). Atama sAdhana A SinI AcanA kara, vinaya ka2; vadana kara; pratikramaNa kara; eka kSaNa dhAsa levAnI ahIM zAMti nathI, mATe mArA karatAM A raNanA udare dhanya bhAgyazALI che. ema vicArate te upAzraye gaye. A niyANa zalya-manathI karelA beTA vicAre guru pAse pragaTa karyA nahi, AvyA nahi. tenI niMdA na karI. prAyazcita na lIdhuM. ema divase jatAM akAla mRtyuthI marIne namaskAra maMtranA smaraNathI jyotiSa devakamAM kaMIka nyUna papamanA AyuSyavALe deva thaye, tyAM bega bhegavI A caMpAnagarInAM pUrvottara vidizAmAM mArUtthadhImAM rAnI UMdaranAM kuLamAM eka UMdara suMdarInI kukSImAM te utpanna tha. samaya pAkyo eTale janma thaye, anukrame Udara yauvanavayavALe thaye. pachI aneka UMdarI samudAyathI parivarele te kIDA karavA lAgyo. keIka vakhata te bahAra pharavA gayele ane tyAM najIkamAM samavasaraNanI racanA thaI hatI. puSpavRSTithI sugaMdha AvavAthI te tarapha kheMcAye, tene anumAre AvatAM tevA prakAranAM karmathI prerAele, A samavasaraNamAM te AvI pahoMce ane sAruM vacana sAMlaLavA lAgyuM. jIvAdika padArtho sAMbhaLatAM, sAdhu leka tarapha najara karatAM tevA prakAranI bhavitavyatAnA dege IhAapehanI vicAraNA karatAM karatAM, AvuM vacana pUrve meM nakI sAMbhaLeluM che. A veSa paNa pUrva me anubhave che." ema vicAratAM tene jJAnAvaraNIya karmane kSayopazama thavA vaDe karIne jAtira maraNa jJAna utpanna thayuM. "huM sAdhu hatA, pachI jyotiSamAM deva thayA. pachI vaLI ahIM jaMgalamAM UMdarapaNe ja ema yAda karI ahe A viSama A saMsAra che, ke deva thaIne tiyA jAtimAM utpanna thaye, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uMdaranI aMtima sAdhanA ( 183) mATe najIkamAM bhagavaMtanA caraNakamaLamAM jaIne vaMdanA karuM, ane pachuM ke kyA kAraNe huM UMdara thayo? ane have kacAM jaIza ? ? ema vicArate mArI pAse AvyA. bahumAnapUrNa hRdayavALa UMdara ekAgracitte mArI A pramANe stuti karavA lAgyo. he bhagavaMta! tribhuvananAtha evA ApanI AjJAnuM jeo khaMDana kare che, te mArA sarakhA mUDha durgatimAM bhaTake che, tethI he bhagavaMta ! meM evuM zuM karyuM, je kAraNe huM Avo UMdara thaye ? " bhagavAne uttara Ape, "he mahAbhAgyazALI ! te te vakhate te je ema citavyuM hatuM ke raNanA udare dhanya che. te niyANa zalya SinA prabhAve devalekamAM paNa raUMdara paNAnAM Ayu-gotrakama bAMdhyAM, samyakatva samaye naraticAyu na baMdhAya A samaye gaNadhara bhagavAne pUchayuM ke "he bhagavaMta! suSTi jIva tiryaMcAyu bAMdhe ke na bAMdhe ? - bhagavate pratyuttara Ape ke "samakita daSTi jIva tiyaca Ayune anubhava kare. kahyuM che ke sa tva prApta thaye te naraka ane tiryaMca gatinAM dvAra baMdha thaI jAya, je samyaphavane tyAga thayo na hoya agara pahelAM Ayu baMdhAI gayuM na hoya che. A uMdare devagatimAM hatA tyAre samyaktvane tyAga karI tiyaca Ayu bAMdhyuM hatuM. 22 U daranI uttama vicAraNuM ane atima ArAdhanA devendra A vakhate pUchayuM, "to have e siddhi kevI rIte meLavaze?" bhagavAne kahyuM, " ahIMthI jaIne pitAnI Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 184 ) antima sAdhanA vanasthaLImAM jate! jate te vicAraze ke ahai A sasAra kevA du:khanA cheDAvALe che? vAnAM citto kevA cacaLa che ? iyirUpI azvo paNa ca'caLa che. karranI Ati kuTila che. niyANuzalya keTaluM kharAma che, UDharanI ceni adhama che, jinezvaranA mAga du`bha che. have mAre Aja zreSTha che ke navakAra maMtranI sahAya lai marIte jyAM viratinI prApti thAya tyAM ja janma pAmu", " ema vicAratA peAtAnA daramAM eka bhAganA bhejananA paMcakhkhANa karI 'sAra du:khamaya che" e mAruM vacana yAda karatA, tavakAre smaraNamAM tallIna manI tyAM raheze. daranAM eka khUNAmAM anazana vrata - 6 f khkhIne te raheze tyAre tenI pAse raNanI UMdarIe eka jAtinA zyAmaka taMbula cAkhA drA lAvI tenI mAgaLa mUkI niyaMtraNa karaze. tyAre Udara vicAro ke duratapata lakSaNavALA huM chatra ! anAdi kALathI A chalane AhAra sujJA lAgelI che. atyAra sudhI AhAra karatAM karatAM kA tane lAbha maLyA ? atyAre have AhAra tyAga karavA dvArA A saMsAra taravAnuM nAva meLava' esa vikSAratA UMdarIe tarapha lagIra paNa najara karaze nahi, ke AhAre dekhI pula. kita thaze nahi. AvA jANe rIkSAela heya, tema dekhI raNaUdarIo vicAraze ke keipaNa kAraNathI ApaNA upara zyAma suhurAMga pati kopAyamAna thayA che, mATe tene prasanna karIe, ema vicArI keTalIka UtarI AliMgana karavA lAgI jaze, keTalIka mastaka khaMjavALaze, bIjI mUcha ane keza lAkhA sthAparo, keTalIka rUvATImAMthI lIkha dUra kararo, khIru zarIra pa`pALaze, ema thaze eTale UMdara vicAraze, huM strIe ! tame puruSane narakamAM mekalanArI, svama pAmavA mATe `lA jevI vighna karanArI che. saMsAramAM Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UMdaranI atima ArzadhanI ( 185 ) du:khatuM mukhya kAraNa hAya teA A dhUtArI strIe che. mATe tame dUra khase " ema mAnanArA te A UdarIethI Aaa nahi pAme, tyAra pachI trIje divase kSamAthI aMga zeASAi jaze. ane marIna mithilA nagarInA mithila rAjAnI citrA nAmanI mahAdevInI kukSimAM gaNa paNe utpanna thaze. garbha mAM Avaze eTale devIne sarva jIve upara maitrIbhAva thaze, tethI janmyA pachI tenu mitrakumAra nAma pADIzu', ema vRddhi pAmatA ane kutuhaLapriya bALaka kukaDA, sAMkaDA, sAbara, haraNI dhAra upadrava ana khAdhIne krIDA karatA ho, ema phrIDA karatAM tenAM ATha varSa pu thayAM haze, ceAmAsAnA kALa Avye haze, megha ganA kare che; mAr nRtya kare che; vIjaLI jhabUke che, pagalAo vRkSanI Toce ane musApharI ghara tarapha jAya che; haLa joDAya che; pANInI parameAnI jhuMpaDIe bhAMgI jAya che; pahADa ane vRkSa svaccha thAya che. evI varSARtu Ave tyAre gAmAmAM gharanAM chAparAe taiyAra karAya che. AvA caiAmAsAnA samaye rAjaputra citrakumAra nagara mahAranAM sthAne javA nIkaLaze. pakSI ane thApadma samudAyane khadhana khAMdhIne rahelA haze. te pradezathI avadhijJAnI muni nIkaLo, pAchAM vaLatA rAjakumArane dekhI muni upayoga mUko, " hA A rAjaputranA svabhAva kaI jAtanA ? Ama haiAvAnu' zuM kAraNa ? " upa yeAga mUkaro eTale muni AgalA bhavAnuM tArAcaMdra sAdhunu rUpa, jyotiSa deva, ja*galI UMdara, have ahIM utpanna thayA ema jANo, sAdhue jANye' ke A pratiSeAdha pAmaro, ema vicAra karatA tene kaheze, " kumAra tu sAdhu, deva ane UMdara hatA, te tane zu' yAda nathI ? petAnA ceAnivAsagarbhAvAthI hajI tane kaMTALe AvyA nathI ke tu haju k Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 186) atima zodhanA jIvone kudarthanA kare che ! ) te sAMbhaLI kumAra vicAro, "aha, are munie mane zuM kahyuM? sAdhu, deva ane raNaUMdara. pahelAM sAMbhaLyuM che tevuM kaMIka temaNe jaNAvyuM, ema kahA apohanI gaSaNA karatAM tevA prakAranAM karmanA kSapazamathI tene jAtismaraNa jJAna pragaTa thaze, jAgaze ke pite tArAcaMdra sAdhu hatA, pachI devakamAM ane pachI raNa dara thaya namaskAra maraNapUrvaka mRtyu pAmI ahIM AvyA. te jANI vicAraze "are saMsAravAsane dhikAra che. A jIva kutsita che ke je mahAdu:kha paraMparAthI ke paNa prakAre durlabha jinavarane mArga pAmI pramAda kare che. have sarvathA tevuM kazuM jethI pharI AvuM na thAya. Aja muninI pAse dIkSA aMgIkAra karI tapa vidyAne-abhigraha vizeSa, A municaryA karuM ? ema vicAratAM apUrvakaraNa kSapakazreNi-anaMtavara kevaLajJAna-dazana utpanna thaze. te vakhate je Ayukarma bAMdhyuM hatuM te Ayune kSaya ane kevalespati ane sAthe thatAM, teTalA ja mAtra kALamAM aMta. kRta kevalI thaze. tethI huM kahuM chuM ke A Udara ApaNA sarvemAM prathama siddhi pAmaze. amAruM te haju dasa lAkha varala AyuSyanAM jaze, pachI nirvANa thaze." UMdara pratye darekane Adara A raNaUMdaranuM AkhyAna-kathAnaka sAMbhaLI sarva IbrAdika devatA, asure, manuSyane mATe kautuka utpanna thayuM. bhakti-bahumAna, neha, kautukapUNa hRdayavaDe Indra mahArAje potAnI hatheLImAM raNaUMdarane sthApana karyo. InDe kahyuM ke ahe jagatamAM tu kRtArtha thayo. devatAono paNa tuM vaMdanIya banyo. amArA sarve karatAM prathama tuM Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uMdaranI aMtima sAdhanA ( 187 ) siddhi pAmIza ema jinezvare pharamAvyuM. are devatAo A jinezvaranA mArgane prabhAva to juo ke puNyazALI tiryaMce paNa bIjA ja bhavamAM siddhi pAme che, tethI karIne sarvajJa zagavaMte jaNAve che ke huM sarva sAmAM hate. AvA najIkanA mokSagAmI cha paNa AvI adhama yonimAM utpana thayA che. evI rIte jema Indra mahArAjAe tema sava bAkInA devo, asurendroe tathA hajAre rAjAoe eka hAthamAMthI bIjA hAthamAM grahaNa karAte, rAjakumAra mAphaka prazaMsA karate, sthira karAte, varNana karate, vaMdana pUjana, prazaMsA karAye, aho dhanya-ahA puNyavaMta, ahe kRtAtha, aho suMdara lakSaNavALe, are amArA manoratha purNa karanAra, ahe bIjA ja bhave siddhi pAmaze, jina. vara bhagavaMtanAM vacanamAM pharaka paDe ja nahi jIvane dharmanI uttama sAmagrIne suMdara zvega sAMpaDavA chatAM te kautuka, pramAda, ajJAnanA kAraNe maLela mAnava bhava ane prApta thaela cAritraratna kevI rIte hArI jAya che ane virAdhaka bhAva pAmI durgati meLave che, te vAta A rAjakumAra muninA daSTAMtamAM vicAraNuya che. cAritraratna maLyA pachI hitakArI chapAcArya bhagavaMtanI sAraNAdika tathA muni #gavatonI hitazikhAmaNa, zrAvakenI preraNA svacchedI AtmAone aMkuza-baMdhana parAdhInatA lAge che, paraMtu manamAM ciMtavela nAnuM zalya guru pAse pragaTa na karyuM, Aleca na lIdhI, eTale zalyavALuM bALamaraNa pAmI cAritra hovA chatAM halake jyotiSa deva thaye tyAra pachInA bhavamAM raNamAM adhama udara yonimAM utpanna thayo. chatAM AgalA bhavanAM sAdhupaNAmAM kaMIka puNya bIja ropeluM Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 188) nita sAdhanA jethI tiryaMca evA UMdaranA bhAvamAM paNa paMdaramA zrI dharmanAtha bhagavaMtanA ane rAmanAraNanAM darzana, prabhuvaMdana ane temanI divyavANInuM zravaNaphaLa meLavyuM. pratidha pAmI UMdara anazana kare che. UMdaraDIe ane AhAra tarapha upekSAbhAva, navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karatAM pUrvabhava hArI gayAne pazcAtApa karate samAdhi pUrvaka evI aMtima ArAdhanA karI jethI bIjA ja bhave AkhA samavasaraNanI a dara 2DalA tamAma jIvo paikI prathama mukti pAmanAra A UMdarane AtmA hato. ahIM A eka ja daSTAMtamAM virAdhanAnuM virUpa phaLa ane ArAdhanAnuM uttama phaLa jANI vivekI AtmAe ArAdhanA mATe pratidina kaTibaddha thavuM (prAkRta kuvalayamALA mahAkathAnA AvA. patra 99) eko'ha nAsti me kazcinnAhaM cApi kasyacit / na taM pazyAmi yasthA, nAsau dRzyo'sti yo mama || huM ekale ja chuM, mAruM koI nathI huM koIne nathI huM jene huM tene dekhato nathI, mAruM potAnuM che te carmacakSuthI). dekhAtu nathI jhAMjhariyA munivaranI aMtima sAdhanA piThaNupura nagaramAM makaradhvaja rAjA che. madanasenA nAmanI rANuM che. sadanabrahma nAmano putra che. te batrIza yauvanavatI suMdara kanyA sAthe pANigrahaNa karI vilAsa karI rahela che. korTa vakhata te nagara bahAra udyAnamAM gaye che, tyAM munivarane dekhI vaMdana karI dharmopadeza sAMbhaLe che, dharmo Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhAMjhariyA munivaranI atima sAdhanA ( 18 ) padeza sAMbhaLI parvata sukRtone vairAga pAme che. mAtApitAnI anumati mAgI caritra aMgIkAra kare che. nirmaLa cAritra pALatAM, ghera tapa karatA te munivara pitAnA ziSyanI sAthe pRvitaLamAM vicArI rahyA che. keI samaye traMbAvatI nAmanI nagarImAM gocarI mATe munivara bhramaNa karI rahyA che, te vakhate jene pati paradeza gayo che, tevI rUpavatI ke taruNa yuvatI gavAkSamAM beThI nagaracaryA joI rahI che manamAM aneka prakAranA yauvana vaya saphaLa karavAnA tarago UchALI rahelA che. seLa zaNagAra sajI medonmatta banI cAre tarapha nayanayugala pheravatI viSayamAM rakta banI mAgamAM jatA-AvatA ke tarapha najara kare che, teTalAmAM prauDhavaya, suMdara rUpavALA, kAmadeva sarakhA munivarane khyA. dekhI aMgAmAM kAmavara pragaTa thaye. temane belAvI lAvavA dAsIne mekalI. dAsI nIce AvI munine vahoravA padhAravA vinaMti kare che. saraLa svabhAvI munivara dAsI sAthe gharamAM jAya che. tenI melI murAda munivara samajelA nathI. aneka mIThAI mevA bharelA thALa AgaLa karI te kahe che ke AmAMthI je IcchA hoya te svIkAre. A malina kapaDAM kADhI nAkhe ane A rezamI suvALA vastra paherI A vizALa maMdiranA mAlika bane, A sukhazayAmAM paDhI mArA virahAgnine ApanA manahara dehathI zAna kare, evA aneka viSayabhoganI prArthanAnAM vacana munivarane kahe che, chatAM A munivarane lagIra paNa tenA madhura vacanano asara thatI nathI. ane caMdanathI paNa adhika zItaLa vANuthI munivara kahe che ke tuM haju bheLI bALaka Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) anitama zrAdhanA che. uttama phaLamAM janmelAne A kArya karavuM na zobhe, A te phaLane kalaka lagADanAra che. A lokamAM apayaza, parelekamAM durgatinAM duHkhe ApanAra che. jagatamAM be vAta bahu apayaza karanArI gaNAya che. eka cerI bIjI jArI ziyaLa ciMtAmaNiratna cheDI ka mUkha viSayaviSane pakaDe? varasAda varasate heya tyAre te makAne ughADAmAM jaI kaNa bhIMjAya? ziyaLa-brahmacarya pALavA sarakhe A mahela choDI pApakaramanA varasAdamAM jaI kayo mUrakha jIMjAya ? meM mana, vacana, kAyA, kiraNa ge vrata lIdheluM che, te dhruvanA tArA mAphaka avicaLa pALIza, ane kaI paNa bhoge mArA nirmaLa ziyaLane khaMDita nahIM thavA dauM, A pramANe sAdhune nizcaya jANuM, sAdhunI zikhA maNane avagaNa kAmAMdha banI yunivara upara ALa caDAvavA mATe pitAnA paganA jhAMjhara munivarane paherAvI dIdhAM, ane jhADane jema velI vIMTAya tema be bAhuthI munivarane vaLagI paDI, paraMtu muni baLa karI tyAMthI pagamAM jhAMjhara sAthe tenA makAnamAMthI bahAra nIkaLI gayA, eTale kAminI strIe ghoMghATa karI mUkI leka ekaThA karyA ane pitAnA gharamAM pesI aNachAjatuM kArya karI doDI jAya che mATe temane pakaDavA mATe bUmAbUma karavA lAgI, lake ajANyA; sAcI vAta koIne khabara nathI. eTale teo suninI niMdA karavA lAgyA. sAdhunA veSamAM rahI A pAkhaMDa ze Adaryo che? rAjamArgo jhAMjhara pahelA muni cAlyA jAya che, gavAkSamAM beThelAM rAjA-rANuM munine dekhI rahyAM che. najIka AvelA munivarane dekhI rANInI AMkhamAM AMsu bharAyAM, Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhAMjhariyA munivaranI aMtima sAdhanA ( 11 ) Asu khiI rAjAnA manamAM ema thayuM ke jarUra A rANIno kaI jAra-premI jaNAya che, tethI kupita thaela rAjAe munine sevaka pAse belAvI, UMDA khADe chedAvI aMdara munine besADayA. muni samajI gayA ke have A aMta samaya najIka Avyo che, eTale chelI vakhate karavA yogya taiyArI karavA mAMDI. aNuzaNa kare che, sarva jIvone khamAve che, ane samatAsAgaramAM jhulI rahyA che. coryAsI lAkha javAnine khamAve che. sarva pApakarma khapAvavA navakAra mahAmaMtranuM smaraNa kare che. cheve karelAM ja karma udayamAM Ave che; Ama udayamAM AvelAM karmasamaye he jIva! bahAdurIthI bhegavI le. hasatAM ke raDatAM udayamAM AvelAM karma darekane bhegavavAM paDe che to hasatAM kema na bhegavI levAM, jethI navAM na baMdhAya? A prakAre zuddha dhyAna karI rahyA che, te vakhate rAjAe khathI sAdhune haNAvyA. pariNAme, muni kSapakazreNIthI aMtagaDa kevaLI thayA. munivare zAzvatapada meLavyuM, sAdhunA dehane talavAra vaDe haNavAthI tyAM hAhAkAra vyApI gaye. sAdhune o tathA vansa lehIthI kharaDAyAM; rAjAe krUra anyAya karyo. tyAMthI samajI lohIthI kharaDAela e laI UMDI, vacamAM rANI beThelI tyAM cAMcamAMthI lehIthI kharaDAela o sarI paDyo. potAnA bhAine e khiI rANInA hRdayakamaLamAM dhrAsko paDyo, rAjAe gunAnI tapAsa karyA vagara niSkAraNa nirgunegAra munivarane haNI nAkhyA jANI rANIe aNuzAna karyuM, pAchaLathI sAcI vAta rAjAne khabara paDI ke A sunivara Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) atima sAdhanA rANInA sagA sadara che. meM mahAanyAya karyo, mahAna pApa karyuM. A sunihatyAnA pAtathI zI rIte chUTIza? - rAjAnI AMkhamAMthI AMsunI dhArA vahI jAya che, ane kalevarane dhAra AMsuthI khamAve che. gadgad svare rAjA karamuM rudana kare che. kalevara pAse besI mAna melI munivarane khamAve che. samatA rasamAM taraboLa banI vAravAra kalevara pAse khamAve che. AMsuthI muninA pAipa pakhALe che. bhUpati uSa pazcAttApa temaja bhAvanA bhAva sarva karmane bALI nAkhe che, bhavobhavanA ghera khamAvI rAjAe kevaLajJAna meLavyuM. aMta samaye sAcA hRdayathI pApane pazcAttApa thAya te paNa khAtyA kevI sAdhanA sAdhI zake che ! ( kalikAlasarvajJa zrI hemacadrAcAryakRta vItarAgastotra 17 prakAza ) svakRtaM duSkRtaM gahana, sukRtaM cAnumodayan / * nAtha ! vandra jAma, rA bruita / 2 / manovAkAyaje pApe, tAnumatikAritai / mithyA se duSkRtaM bhRyAdapula kriyayAnvitam // 2 // yakRtaM sukRta kizcida ratnatritayagocaram / tatsarvamanumanye'haM, mArgamAnAnusAryapi // 3 // sarveSAmahAdInAM yo yo'hattvAdiko guNaH / anumodayAmi taM ta savaM teSAM mahAtmanAm // 4 // tvAM tvatkalabhUtAna siddhAstvacchAzanaratAn munIn / varachA ra Ara, pratighoDadira mAvata' ! ja che kSamayAmi sarvAn sattvAn, sarva kSAmyantu te mayi / mainyastu teSu sarvapu, tvadekazaraNastha me // 6 // Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jhAjhAriyA munivaranI atima sAdhanA eko'haM nAsti se kazcinna cAhamapi kasyazcida / tvadaMghrizaraNasthasya, mama dainya na kiJcana // 7 // yAvannApnomi padavI, pagaM tvadanubhAvajAya / tAvanmayi zaraNyatvaM mA muJca zaraNaM zrite // 8 // artha: he nAtha ! meM karelAM duSkarmanI gaha karato ane sukRtanI anumodana karato ni:sahAya huM ApanA caraNanuM zaraNa agIkAra karuM chuM. 1 karaNa- kavaNa-anumodana-mana-vacana-kAyA trikaraNa triogathI thaelA pApa niSphaLa thAo. have tenAM pApa pharI nahIM karIza tevI dhAraNA karuM chuM. 2 he prabhu! ApanA mAgane anusaranAra evA jJAnAdika ratnatrayInA viSayavALuM meM je sukRta karyuM chetenI anumodanA karuM chuM. 3 sa ariharatAdika arthAta arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhunA ariharatapaNuM ItyAdika je je guNe te mahAtmAomAM rahelA hoya temanA sarva guNenI anumodanA he vitarAga prabhu! huM Apane ApanI batAvelI kriyAnA phaLarUpa siddha bhagavAnanuM, ApanA zAsanamAM rakta thaela munivaranuM ane ApanA zAsananuM zaraNuM ata:karaNathI pAmya chuM. 5 he vitarAga ! huM rAzI lAkha eninA sarva jIvone khamAgu chuM, ane sarva ja mane kha; ApanA zaraNamAM = rahelA mane sarva jI viSe maitrI che. 6 he vitarAga ! (svajana Adi upara mamatA rahita 13 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 194 ) antima sAdhanI hAvAthI) huM ekale ja huM, mAruM koI nathI, huM paNa koInA nathI; ApanA zaraNamAM rahelA heAvAthI mane lagIra paNa dInatA nathI, 7 he prabhu ! ApanI kRpAthI zreSTha je mahA paTTI-arthAt muktine huM jyAM sudhI prApta na karuM, tyAM sudhI tamArA zaraNe AvelA mArA upara AsalyabhAva na cheDazeA, 8 zrI mallinAtha bhagavate pUrvabhavamAM karelI a'tima ArAdhanA sAta mitrae AgalA bhavamAM pratijJA karI ke eka tapa kAi paNa kare teA te tapa sAtee kambu', te ve karmI. gAMTha mALanAra cothA puruSArtha meAkSanu kAraNa upavAsAdika tapavA lAgyA. rAjarSi kahe che ke-sAru mAthu' du:khe che, Aje vaLI peTamAM gamaMDa che, Aje aruci che, gaikAle bahu bhAre kheArAka levAyeA hateA, aIcchu thayu che; Aje kaDavA ADakAra Ave che. AvA AvA mAnAM kADhI peAta paccakkhANa pAratA nathI, ane bIjAe paccakkhANa pArI pANa kare che. pachI pAte pAtAne adhika phaLa maLe e Azaye kapaTathI adhika upavAsAdika tapa kare che. mAyAthI bhejana karatA nathI, ane mitrone tapasyAmAM raMge che, kaipayukta ghaNu tapa karavA vaDe karI te mahAmaLa munie anatI pApa rAzinA DhagalArUpa skrIveda nAmakarma bAMdhyuM, e mahAkhaLa rAhie munipaNAmAM atArdika vIza sthAnaka pAnI bhakti ane tapa ArAdhanAyege mahApuNyanA samudRAyarUpa tIrthaMkara nAmaka upArjana karyu Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhI parikSanAtha bAgavate karelI Atima sAdhanA ( 195) vIrA (thAnaka tapa ArAdhanA pahelA arihaMta paramAtmAnI mUrtinI stavana deva vaMdanAdika pUjA ane temanI dareka prakAre AzAtanA varjavA vaDe karI prathama padanI ArAdhanA karI. bIjA siddhapadanI siddhi sthAnakamAM bIrAjamAna rAtrijAgaraNa, utsava, ekatrI siddhabhagavaMtanA guNakIrtanadvArA ArAdhanA karI, trIjA pravacanapadanI ArAdhanA glAna bALa tapasvInI sevAbhakti vaiyAvacca karI, ane saMyamatha mahara AhAradikanuM dAna karI, cothuM AcAryapada temane aMjali vansa AhArAdikanuM dAna, pitApa-AzAtanA vajevApUrvaka ArAdhanA karI. pAMcamA sthavira padamAM vaya ane jJAnAdi guNo vaDe karI je meTA hoya temane asamAdhi na thAya tevI rIte sevAbhakti karI sthavirasAdhu padanI ArAdhanA karI. chaThTha upAdhyAya athavA bahuzrutapada mATenA artha jANanArA taravettA, bIjAne tattva samajAvanAra evA upAdhyAyapadanI prAsuka AhArapaNuM lAvI ApavA dvArA ArAdhanA karI. sAtamA tapasvI pada je sadA utkRSTa tapakamAM niratara tallIna hoya tevA tapasvIonI vizrAmaNa Adi vAtsalya karavuM te rU5 ArAdhanA karI. bAra aMgAdika jJAna bhaNavuM bhaNAvavuM tenA arthonI vyAkhyA karavI, sAMbhaLavuM te rUpa AThamA padanI ArAdhanA karI. navamA padamAM zaMkAdhirahita, stha ryAdiyukta, zamA dilakSaNavALuM samyakatvapada tenI ArAdhanA karI. dasamA padamAM je adhika guNavAna AtmAone vinaya karo, avinaya AzAtanA TALavI, te rU5 vinaya padanI ArAdhanA karI, agiyAramA padamAM IcchA-micchAdika dasa prakAranI athavA Apava Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) ottama sAdhanA sAmAcArI caraNasittarI karaNasittarI Adi temaja Ava zyaka paDilehaNa jemAM che evA cAritrapadanI ArAdhanA karI. bAramA padamAM nava vADavALuM niraticAra vizuddha brahmacaryapada tenI ArAdhanA karI. teramA sthAnamAM pramAda tyAga kalApUrvaka bhayAna karavuM, ane caudamA padamAM zakita pramANe AhA ane atyaMtara tapa karavuM ane asamAdhino tyAga karyo te rU5 tApadanI ArAdhanA karI. temaja tapasvI munivarene zuddha rapAhAra-pANInuM yathAzakti dAna vaiyAvacca karavuM te paMdaramA padanI ArAdhanA jaNAvI. seLamAM sthAnakamAM bAlAdika dasa ane ga7nuM vaiyAvaca AhAra paNa lAvI ApavAM, lAnAvasthAmAM nirIhapaNe avizeSapaNe, nirAzapaNe bhakti karI sattaramA padamAM mananI samAdhi utpanna karanAra, tathA aDhAramA padamAM satra artha ubhayabhedathI apUrva navIna jJAna grahaNa karavA35 abhinava jJAnapadanI ArAdhanA karI. ogaNIsamA padamAM pustake lakhAvavAM, vyAkhyAna vaMcAvavAM, je rIte jJAna TakI rahe, vRddhi pAme, muni bhagavaMtane zrutajJAna bhaNavAnAM sAdhane meLavI ApavAM, te rU5 zratajJAnanI ArAdhanA karI, vIsamA paTamAM vidyA-vAda-nimittathI tIrthanI prabhAvane thAya, tIrthonnati thAya, tIrthonuM vAtsalya karavArUpa tIrthapadanI ArAdhanA karI. A vIsa sthAnakenAM parAmAMthI eka ja padanI je upavAsAdika tapa pUrvaka bhakti sAthe ArAdhanA karavAmAM Ave te tIrthakaranuM puNya upArjana karI zakAya che, paraMtu mahAbaLa rAjarSie lava sthAnakenI ArAdhanAthI tIthakara bhASkarma bAMdhyuM. pachI 84 lalapura Ayune aMta najIka jANIne te maharSie A pramANe atima aAdhanA karI: Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI malinAtha bhagavate karelI aMtima sAdhanA (197 ) kAlaviyAdika ATha prakAranA jJAnAcAramAM je aticAre lAgyA hoya, te mAruM duSkRta-pApa mithyA-niSphaLa thAo. nikitAdi ATha pakAranA darzanAcAramAM je aticAro lAgyA hoya te pApa niSphaLa thAo, pAMca samiti, traNa guptarUpa cAritra na pALyuM hoya te mAruM duSkRta mithyA thAo. bAhya ane anya tara maLI bAra prakAranA tapamA je aticAra lAgyA heya, dharmAnuSThAne karavAmAM je zakti chupAvI, baLa gopavyuM, te viryAticArane huM bhAvathI sarva prakAre nidu chuM trasa ane sthAvara jInI je hiMsA karI hava, krodhAdika kAraNe je jUTha belAyuM heya, thADuM ke vadhAre pArakuM dravya vagara ApeluM lIdhuM heya, tiryaMca ke manuSya amara devasaMbaMdhI je maithuna sevyuM hoya, lebha bahulatAthI bahu bhede parigraha vadhAryo hoya, te sUI siddhonI samakSa trividha trividha huM niduM chuM, vaLI prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, mithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lebha, rAga, dveSa, abhyAkhyAna, kalaha, pizunya, rati-arati, paraMparivAda, bhAyAmRSAvAda ane vasaMtatinA kAraNarUpa mithyAtvazalya e 18 pApasthAnakeno tyAga karuM chuM. bhUtakALamAM A ke bIjA bhavamAM je kaI pApasthAnaka sevyAM heya tenI nidA gaha karuM chuM, te satra mArA pApa niphaLa thAo, bhavasAgaramAM bhamatAM meM ekeya Adi chone satAvyA heya, paritApa upajAvyA heya, vadha karyo hoya te sarva jIvone zuddha hRdayathI bamAvuM chuM. je pApAdhikaraNe vasAvyAM hoya te sAvadhAna thaI vosirAvuM chuM. zuddha ziyaLa pAnya hAya, dAna ApyuM hoya, galAna sAdhuonI vaiyAvacca karI hoya Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Attama sAdhano Avazyaka vagere cAritranI karaNI karI hoya, yAtrAo, tapa-japa, svAdhyAya vinaya karyA haiya te sukRtanI anumedanA karuM chuM. jinezvara. siddhabhagavaMto, sAdhu bhagavata, jinakathana dhama A cAra zaraNene aMgIkAra karuM chuM, nirmama vadhI vibhUSita thaI upAdhi AhArane tathA aMtima zvAsa pachI A dahane paNa trividha tyAga karuM chuM. mArA karavA aparAdhane jinezvara samyaga prakAre jANe che, te sarva aparAdhane siddhonI sAkSIe huM gaNuM chuM. chadmastha e huM pite keTalAM pApe yAda karI zakuM? mATe je mArA smaraNamAM nathI tevuM mAruM pApa-dukRta mithyA thAo. vartamAna jinadharo ane siddhonI samakSa pUrvakRta sava pApanI nidAga karI pApane tyAga karuM chuM, e rIte zubha dhyAna ane namaskAramAM tatpara thaI maraNa pAmIne mahAbala maharSi vejavaMta nAmanA dedIpyamAna bIjA anutara vimAnamAM vapaNe utpanna thayA. pavitra AzayevALa evA DenA anya cha mitra munie paNa ArAdhanA karIne jANe AgaLathI saMketa karyo hoya tema, te ja vimAnamAM deva thayA. A te karelI zubha ArAdhanAthI kevuM anupama lekerara phaLa meLavI zakAya che ! tyAthI evI mahAbaLa munino jIva zrI mallinAtha tIrthakara5Ne thaye. (vinayacaMdra gaNi viracita "mahilanAtha caritrA dhAre) Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . # zatakhala rAjAnI bhAvanA ( 1929 ) zatakhala rAjAnI bhAvanA svAbhAvika apavitra A zarIrane navI navI sajA vaTa-saraskAra bhAgA vaDe keTalA kALa sAyanyA karavuM ? du - nanI upamAvALu A zarI+ tene aneka vakhata satkAra karavA chatAM, sAcavavA chatAM sAcavI zakAtu nathI, balke vadhAre vikriyA pAme che game teTalA uttama padArthA A gyA hoya tepaNa azucikaraNa yaMtra sarakhI A kAyAnI aMdara rahI viSTA, sUtra, kapha parUpaNe pariNAma pAmI jayatane ane prANIone durgaMdhamaya karI nAkhe che, jema jUnA vRkSanI kheAlamAM krUra sapa` vAsa kare che tema atyaMta du:kha ApanAra roga, vedanAe A zarIramAM utpanna thai vAsa kare che. zaradaRtunA nirjaLa meghayamAna svarUpe A zarIra cAlyA javAnA svabhAvavALu' che. temAM vaLI vIjaLI sarakhI yauvanalakSmI najara samakSa dekhAtI vinAza pAme che, dhajA kSajIvAra sthira rahetI nathI, paNa capaLa che tema Ayu paNa paLa che. samudranA kahlAlA mAphaka lakSmI asthira che, sarpanI phaNA sarakhA bhegA bhayaMkara che. svasa sarakhA samAgamA viyoganA cheDAvALA ane du:khadAcI che, viSayA bhalASA, krodhAdi kaSAyArUpa tApAgnithI rAtri-dvivasa saLagI rahela aMdaranA AtmA puTapAka mAka ( nira'tara cAlu rahelI agnibhaThThI) pakAyA kare che. azicamAM jema kIDA tema ati du:khadAcI bhegAmAM sukha mAnanAro jIva lagIra paNa vairAgya pAmatA nathI, ke viSayA tarapha dhruvALA thatA nathI. adha manuSya najIka ke AgaLa paDelI vastune dekhatA nathI, tema durta viSayabhAgamAM parAdhIna banelA lAke, AgaLa AvatA mRtyune jotA nathI, bhAgavatI vakhate Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 200 ) atima sAdhanA ja mAtra madhura ane pariNAme jhera jevA evA viSayethI mUchita rahe che, paNa svahita mATe sAvadhAna banatuM nathI cAra puruSArthomAM sarakhe udyama karavAnuM hovA chatAM pApakArI artha upArjana ane kAmaga bhegavavAmAM AtmA rasapUrvaka maMDayo rahe che paNa sAcA sukhanA mULa kAraNabhUta paramArthabhUta dharma ane mokSa puruSArthamAM pravartAvAnuM mana thatuM nathI. A pAra vagaranA saMskAra samudramAM chevone mahAmitI yitAmaNi ratnAdhika manuSyapaNuM prApta thavuM te kharekhara mahAdulakSa che. kadAca keche tevA kAkatAlIya nyAye puyoge manuSyapaNuM maLI gayuM te paNa arihaMtadeva, susAdhu gurumahArAja, sarvajJa prabhukathita ahisA lakSaNa dharma ane tenI zubha sAyabI mahApudaya hoya te ja prApta thAya che. manuSyapaNAnuM je phaLa te je na meLavIe kharekhara ApaNe vasati bharapUra nagarImAM rahevA chatAM cArathI luMTAelA chIe. ( tripati prathama pavadhAre) keNikanA saMgrAmamAM vaNa tathA tenA bALamitranI ArAdhanA zreNikaputra keNika rAjA mahAzilAkaMTaka yuddhamAM javA mATe udAdhi nAmanA paTTahasti Adi caturaMga senA sajI taiyAra thAya che. snAna, balima, vine nAza karanAra mItilaka Adi maMgaLa karI, alaMkArathI vibhUSita banI, bakhtara dhAraNa karI, dhanuSa-daMDa grahaNa karI, Ayudha praharaNa dhAraNa karI, keraTa puSpanI mALAvALa chatra sAthe, cAmarathI Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keNikanA saMgrAmamAM varuNunI ArAdhanA (20) vIMjhAtA, maMgaLa jaya zabda uccArAtA evA keNika rAjA udAthi paTTahati upara ArUDha thAya che. ane hAthI, gheDA, ratha, ddhAe jemAM che evI caturaMga senA ane mahAsubhaTe sAthe jyAM mahAzilA kaMTaka saMbAma che tyAM Ave che. ane saMgrAmamAM utare che. AgaLa zabda vajasarakhu abhedya kavaca-batara vipharyAM UbhA rahe che. keNika rAjAe kAzI ane kezaLanA aDhAra gaNarAjAonA mahAna yoddhAone haNavA, ghAyala karyA, mArI nAkhyA. teonI cihnavALI dhajAo ane patAkAo pADI nAkhI. jIvatA rahyA te sainike cAre dizAmAM nAsI gayA. mahAzilA kaMTaka saMprAma nAma zAthI kahevAya che? te saMgrAmamAM gheDA-hAthI, jAo, sArathie, vaNa, kASTa, pAMdaDA ke kAMkarAthI haNAya te sarve ema samaje ke huM mahAzilAthI haNAyo. te kAraNe mahAzilA kaMTaka saMgrAma kahevAya che. te yuddhamAM keTalA mANase haNAyA? rAzI lAkha mANase haNAyA hai bhagavaMta ! ni:zIla yAvata paccakhANa vagaranA pauSadha upavAsa sahita, roSe bharAelA, gusse thayelA, yuddhamAM ghAyala thayelA, anupa zAMta evA te manuSya maraNa pAmI kaI gatimAM utpanna thayA. he gautama! ghaNAkharA teo nAraka ane tiya, penimAM utpanna thayA che, rathamuzalasaMgrAma paNa mahAzilA kaMTaka saMgrAma jevuM samajavuM. pharaka eTale ke ahIM bhUtAnaMda pradhAna hAtho che, AgaLa zaka devendra che, pAchaLa camare leDhAnuM bakhtara vikavi rakSaNa kare che. kharekhara kendra amarendra manujendrakeNika e traNa Indro yuddha kare che yAvata sarva sainikone nasADI mUkyA. rathamuzala saMgrAma nAma zAthI paDayuM ? te Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 202 ) antima sAdhanA saMgrAma cAlato hato tyAre azva rahita sArathi dA rahita, muzala sahita, eka ratha ghaNA janadha, jana pramardana jana pralaya karate, lehInI nadI-kAdava karato cAre dizAmAM dADe che, te kAraNathI rathamuzala saMgrAma kahevAya che. te saMgrAmamAM keTalA manuSya haTTAyA ? chatu lAkha mANase haNAyA. zIla rahita teo kathA utpanna thayA? he gautama! daza hajAra manuSya eka mAchalInA udaramAM utpanna thayAM. eka vikamA eka uttama phaLane viSe utpanna thayo. ane bAkInA manuSyo nAraka ane tirya"ca nimAM utpanna thayA he bhagavata! zabda tathA camare keNikane sahAya kema ApI? he gautama ! zakendra keNika rAjAne pUrvabhavane mitra hatA, ane camaredra AgalA bhavamAM tApasapaNamAM mitra hatA. A kAraNe baMnee yuddhamAM sahAya ApI. - yuddhamAM bharI devaleke ane uttama kuLamAM kema utpana thayAM? te kALe ane te samaye vaizAlI nagarI che. tyAM nAgane putra vara raheto hato, te dhanavAna yAvata samartha zramaNane upAsaka jIvAdaka tarAnA jANakAra ane AhAdikathI munine pratilAbhato niraMtara chaThThanA pAraNe chaThuM tapa karI AtmAne vAsita karato hato. jyAre te varuNane rAjAnI AjJAthI gaNa-balanA AdezathI ratha muzala saMgrA. mamAM javAnI AjJA thaI, tyAre chaThTha tapa karanAra te aTTama tapa vadhAre che. ane pitAnA parivAra ane sevakone AjJA kare che ke he devAnupriye! cAre ghaMTAvALA azvarathane sAmagrI sahita hAjara kare ane bIjI caturaMga senA taiyAra kare, ema AjJA ApI kebuika rAjA mAphaka snAnAdika karI bakhtara paherI keraMTanI mALAyukta chatra sahita aneka gaNa Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaNikanA saMgrAmamAM varuNanI ArAdhanA nAyaka dUta saMdhipAlathI parivarela rathamuzala saMgrAmamAM utaryoane AvA prakAranA abhigrahane dhAraNa kare che, rathamuzala saMgrAmamAM yuddha karatAM mane je pahele mAre tene mAravo kahe, bIjAne mAravo kaze nahi." yuddhamAM tenI sAme tenI je samAna vayavALo, sarve ane tvacAvALe, anna zastrAdi upakaraNavALe eka puruSa rathamAM besI jaladI Avyo ane kahyuM ke "he nAganA putra varaNa, tuM mArA para prahAra kara. tyAre varuNe uttara Ape ke "he devAnupriya! jyAM sudhI mArA para koI prahAra na kara tyAM sudhI bhAre prahAra karavA na kaye, mATe prathama tuM prahAra kara ' tyAre kapita thaela sAme puruSa krodhAgnithI dIpate dhanuSa kAna sudhI kheMce che, ane varuNa upara tIra kI sakhata ghAyala kare che, pachI varuNa kRpita banI kAna sudhI bANa kheMcI eka ghAthI patharanA be TukaDA thAya tema chavitathI judA kare che, nAgaputra varuNa sakhata ghavAela hevAthI zaktirahita, nibaLa, vIryarahita, puruSArtha ane parAkrama rahita have pote TakI nahi zake ema samajI ghoDAone bhAve che ane ya pAcho phare che, ane yuddhabhUmi bahAra nIkaLe che. ekAnta sthaLamAM AvI ratha Ubhe rAkhI gheDAne kTA kare che. pachI DAbhane saM thAze pAtharI pUrvAbhimukha besI hAthanI aMjali mastake karI varuNa A pramANe bele che:-arihaMta bhagavaMta yAvata siddhigatine prApta thaelA zramaNa bhagavAna mahAvIrane namaskAra thAo, jeo tIrthanI Adi karanArA mADar areta siddhiA nAmathuM rAkhai izvi sudhInA pade yAda karI je mArA dharmAcAryo ane dharmopadezaka che tyAM rahelA bhagavAnane ahIM rahele huM vAMduM chuM. tyAM rahelA bhagavAna mane jue. ema kahI vaMdana namaskAra kare che, pachI A Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhanI ( 204 ) pramANe elye.. AgaLa meM zravaNa bhagavAna mahAvIra pAse pahelA sthUla prANAtipAta yAvat parigraha parimANa paccakhANu jiMdagI sudhInAM grahaNa karyAM hatAM, atyAre arihaMta bhagavAna mahAvIra pAse sa prANAtipAtAdi viramaNa mahAvrata yAvajjIva mATe paccakhkhANa karU chu". (bAkI sa A daka aNagAra pramANe jANavuM,) A zarIranA paNa chellA zvAsozvAsa vakhate tyAga karIza. evI manamAM dhAraNA karI khtarane cheDI zarIramAMthI lAgelA khANanu za bahAra kADhI AlecanA lai pratikramI samAdhipUrvaka kALadhama pAme che. ' have te varuNanA eka priya bAlamitra thamuzala prAma karatA hatA. jyAre te eka zatru puruSathI sakhata ghAyala thayA tyAre zaktihIna malarahita yAvat pote TakI nahI zake ema samajI nAgaputra vastune bahAra nIkaLatAM jIve che, varuNa mAphaka te gheADAne yuddhabhUmi mahAra lai jai visarjita kare che. te vastunA sacANa para bese che. pUrva dizA sanmukha besI ajali joDI elyA, he bhagavata ! mArA priya mitra varuNe je zIlatA guNavratA viramaNavrate pratyAkhyAna pauSadheApavAsa lIdhAM hoya te mane paNa heAjo, ema kahI akhtarane cheDe che ane zalya mahAra kADhe che. anukrame samAdhithI kALadhama pAme che. have nAgaputra varuNa maraNa pAmelA jANI najIka rahelA vAnanya tara DhAe tenA upara suga thI ga dheAdaka, pAMca vanA puSpanI vRSTi karI, tathA divya gItagAna karyAM, varuNanI divya Rddhi, divya dyuti, devatAi prabhAvathI ghaNA lAke prabhAvita thAya che. huM bhagava'ta ! varuNa kALadharma yAmI Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pati paNa ( 205 ). AAAAAAAAAAAAA kayAM upanna thaye ? he gautama ! sau prathama devalokane viSe aruNAbhidhAna nAme vimAnamAM deva thAya che. jyAM cAra palyopamanI sthiti bhegavI mahAvideha kSetramAM siddhi pAmaze, thAvata zAzvata sukhanA bhetA banaze. nAgaputra varuNane bALamiMtra maraNa pAmI mahAvirahamAM sukuLamAM utpana thaI sarva du:khane aMta karI siddhipadane pAmaze, ( bhagavatI sUtra, 7muM zataka 9 mAudezanA AdhAre. ) paMDita maraNa, zrI anusuMdara racava, eka divasanuM saMyamatrata pALIne samAdhipUrvaka atima ArAdhanA karI, paMDita maraNane prApta karI, sadgati sAdhI gayA puNyavAnanA mRtyuthI du:khI thatA zrI sulalitA sAthvI vagerene udezIne, pUzrI samasta aphasUci te avasare upadezarUpa amRtavRSTi kare che, je A mujaba cheH "Aye! je puNyavAna mahApurUSe, mAtra eka divasanA saMyamathI pitAnuM hitakA sAdhI lIdhu che, ane svayaM kRtakRtya banI zakyA che, te pUrNa bhAgyazALI AtmAne mATe jarA paNa zeka karavAnI jarUra nathI hA. je e khUba pApasamUhane upArjane tenA bhArathI ahIthI mArI narakarUpa durgatimAM gayA hata, tathA pariNAme ananta apAra ya sArasamudramAM DubI gayA heta, te avazya e zeka karavAne yogya gaNAta, (1-2) paNa "je puNyazALI mahAnubhAva, zrI jinakathita vizuddha dharmane prApta karIpotAnA pUrvopajita kAmanAM pUjane dhoI, Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (246 ). niga sAdhanA paDita maraNane prApta karavApUrvaka sarvaprakAranA ISTa arthanI siddhine pAmyA che, tene mATe zeka kare regya nathI. (3) "je AmA sayamarUpa baLa vinAne che, te AmA dukhanA bhArathI apAra saMsAranI comera bhaTake che. A kAraNe saMpurUne mATe tenI dazA zecanIya che paNa je puNavAna AtmA, zrI jinakathita saMyama dharmanuM suMdara prakAre ArAdhana karI maraNane pAmyo che, tene mATe snehIjanoe zeka karavAnI koI ja jarUra nathI. kAraNa ke te AmA kadAca saMsAramAM haze, te paNa jyAM haze tyAM AnaMdamAM ja ramanAre haze. kharekhara te ja AtmA maraNakAle Dare che, mUMjhAya che, ke jeNe paralokanA sukhane ApanAra zrI jinapraNIta dharmanuM samyaga ArAdhana karyuM nathI (-5-6) paNa je dharmadhana Ama, suMdara rItiye dharmanI ArAdhanA karavA pUrvaka, paralakanA mArganuM bhAthuM bAMdhIne mRtyunI vATa jota Ubhe che, tene maraNanA avasare Dara nathI. ene sArUM maraNa mahesatvarUpa che, kAraNa ke pApane nAza karanArI zAna, dazana, cAritra ane parUpa cAra sthabhevALI zubha ArAdhanA, jeNe AcarI che tene maraNane Dara nathI. vAstavika rItike teo jIvaMta che, ajarAmara che, je anIzvara bhagavate, pApasamUhane khapAvIne, paMDita mRtyuthI maraNane pAmyA che, teo kharekhara AnaMdanA denArA che." (7-8-9) Atima sAdhanA zrI jinakathita jJAna, darzana, cAritra tathA vIryanI ArAdhanAmAM tatpara mArA aMtarAtamAM eka ja che, e ja Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dita maraNa ( 207 ) ----------- ----- -- mAre che, A sivAya anya sarvane meM tyajI dIdhAM che. rAga, dveSa, mahAmaha ane kapAyarUpa kAramA malane dhoIne, huM atyAre nirmaLa banyo chuM. A kAraNe huM sAce snAtaka thaye chuM. vaLI sarva ja, mane kSamA Ape, kAraNa ke huM sarva jIvone khamAvuM chuM. mAro AtmA hAla zAta che. mAre keInI pratye vaividhya nathI. je kaI kAle "vAratavika rItie mArA cetanasvarUpa AtmAnI sAthe saMbaMdha rAkhI zake tema nathI. evI parivastuone meM atyAra sudhI mArI najIkanI mAnI lIdhI; pitApaNAnI buddhithI meM e vastuone jANI hatI. hAla te paugalika paravastuone huM visarAvI dauM chuM. trilekanAtha mahAtmA zrI tItha karavo, pApamalathI sarvathA rahita zrI siddhabhAgavate, tathA zrI jinezvara praNIta dharma, ane zrI sAdhupura mane maMgalarUpa bane. traNeya lekamAM A ja cAra vastue zreSThatama che. A cAra tane ja zaraNasthAna che. AthI bhavanA bhramaNathI Tharele hu AnA zaraNane svIkAruM chuM. huM atyAre sarva lAlasAmAMthI nivRtta chu. mananA duSTa vikane meM taddana rokI lIdhA che. hAla hu jagatanA sarva prANIvargane be dhurUpa gaNuM chuM. sarva strIe mAre mana mAtA samAna che; hu teone putra chuM. sarva prakAranA pegone nirodha karanAra huM zuddha sAmAyikamAM hAla rahuM chuM. vaLI sava ceSTAo tyajI denArA mane, he siddhabhagavato ! karUNAdaSTithI nihALo A bhavamAM ke anya bhAmAM, meM je kAI duSkRta AcaryuM hoya te sarva duSkatane, saMvegabhAvathI bhAvita e huM, A avasare vAraMvAra niMdu chuM. sava prakAranA parigrahane mUkIne huM vizuddha banyo chuM. mArI Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 anila mAdhanA - - - - - - - kaka anevRtti atyAre A che. mArI vartamAna sthitinA tane zrI kevaLajJAnI bhagavaMta sAkSAta jANI zake che. kevaLa mokSanI ja eka uchAthI hu saMsAranA sarva saMbaMdhethI aLage banyuM che. janma-maraNarU5 mahAduHkhane nAza karanArA zrI jinezvara devanA zaraNe meM mArA AtmAne zAMpI dIdho che A kAraNe te karUAsAgara mahAmAM puru, sudabhAvapUrvaka arpita thayelAM mAruM saghaLAthe kamene nAma pitAnI zaktithI A veLAye kare. jovottara varSaart 1: saMlekhanA vidhi. salekhanA uda, madhyama, jaghanya bhede anukrame bAra varSa, bAra mahinA, bAra pakhavADiyAnI che, jene AdhikAra paMca vastu graMthamAM gAthA 1368 thI kahela che. saMlekhanAne atha kuza-pAtaLuM-halakuM-ochuM karavuM e thAya che. zarIrane kRza karavuM te bAhya saMkhanA, kaSAye pAtaLA karavA te atyaMtara saMlekhanA che. mArca vastu gharmalAva te kahetInA bane bhAga abAdhita rahe te saMlekhanAne vidhi jaNAvyuM che. dIvAnI dIveTa, tela ane prakAza e traNanI jema ahI' AyuSya, zarIra baLa ane Atmazuddhine samajavAnI che, tela ane dIveTane ga prakAza mATe che. prakAza (dIpaka vinAnAM te bane nakAmAM che, temAM paNa tela chatAM dIveTa khUTI jAya ke dIveTa chatAM tela khUTI jAya te prakAza aTakI paDe. mATe banene samAna Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakhanA piSi ( 11 ) mATe nathI, paNa maraNathI bacavA mATe hitakara che, tema A saMkhanA ApaghAta mATe nathI, paraMtu aneka bhavana marane bacAvanArI hitakara kriyA che. A lekhanA karanAra AtmAe tenA pAMca kahelA aticAro jarUra TALavA, Aleka ke pAka saMbaMdhI kAI sukhanI abhilASA na karavI. paraloka mATe deva-devendrarAjayAdika riddhi meLavuM te na IcchavuM. jIvita kALa-maraNakALanI vAMchA na karavI karelA dharmanA badalAmAM kaI sAMsArika padArthanI AvatA bhava mATe mAgaNI karavI te rUpa niyANuM na karavuM joIe to ja paMDita maraNa kahevAya, prathame pAdapapagamana nAmanuM anazana pahelAM saMghayaNavALA manuSyone ja sarva prakAranI ceSTA tyAga karavAthI thAya che. bIjuM iminI maraNa sarva AhArano tyAgapUrvaka maryAjita ceSTA karavAnI chuTavALAne hoya che, cAra AhArane ke pANI vinA trividha AhAne tyAga, keTalIka zarIra parikarmaNAnI chuTapUrvaka bhakta pariNA nAmanuM anazana karAya che. Ane vizeSa adhikAra aMsthAntaramAMthI jijJAsuoe samajI le. anazana samaye aMta samaye kapI, kebipikI, abhigikI, AsurI, sAmAhI, e pAMca duSTa bhAvanAone jarUra tyAga karavo, have aMtima-sAdhanA mATe prAcIna samAcAramAMthI vidhi jaNAve che. prathama gItAthI gurUmahArAja anazana karanAranA mastake matrIne vAsakSepa kare, jinapratimA sanmukha caiityavaMdana kare, zAMtinAtha bhagavAnanI ArAdhanA mATe kAye sarga kare, pachI zAsanadevatAne kSetradevatAno bhavanavatAne, Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 210 ) antima sAdhanA paDatuM pASaNa thAya tA asamAdhi thavAnA, ane vadhu zeSAya tA Acu vacce tUTavAnA sabhava che, mATe bAra varasanI salekhanAmAM tapanA krama yuktiyukta kahelA che. khAra varasa sudhI sa`lekhanA na karI zakAya tevu' saghayaNa vagere na heAya te mATe madhyama bAra mahinAnI ane teTalu paNa na karI zake tene jaghanya bhAr pakhavADiyAnI kahI che. AmAM zarI. rainI rakSA ane dharmasAdhanA banane hAni na Ave tevI viziSTa cAjanA che. Ama chatAM zarIra ane AyuSyanA ja meLa meLavavAthI salekhanA pUrNa thatI nathI. kaSAyAnI anya tar sa lekhanA mukhya sAdhyuM che. jinAgamathI bhAvita mativALA jJAnI ke jJAnInI nizrAmAM rahela AtmA jinavacananA baLe jaDacetananA viveka karIne jayanA rAgane ghaTADatA jAya, kaSAyAviSaya vAsanAonuM jora ghaTI jAya, jIvana-maraNu ane tarapha upekSA thAya, AtmaNeAmAM ramaNatA keLavI sApa jema kAMcaLIne utAre tema nima matvabhAve dehane cheDe te bhAvalekhanAne prApta karI zake che. A lekhanA ja manuSya jIvanane sAra-sAdhya che. AvA prakAranI sa'lekhanA na karI zakAya tyAre paNa tenA bahumAnathI jIva lAbha meLavI zake che. je AtmAoe curUkuLavAsamAM rahI zAsramAM kahelI maryAdA pramANe niraticAra nizalyapaNe mekSanA atima sAdhyapUrNAMka du:khamaya sasArathI kAyamI mukti mATe jJAnAdiSTa AcArAnI ArAdhanA karI che, ane A janmanA samagra vya pU karyA che ane have mAtra samAdhi maraNanuM kA` khAkI rahyuM che, te A salekhanA agIkAra kare che, je bhAvi maraNane DhALanAra che. jema eparezananI kriyA maraNa Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhanA vidhi ( 21 ) karI sahunI kSamA mAguM chuM, ane huM paNa kSamA karuM chuM, bhAvapUrvaka mArA cittane sthira karI jagatanA jIva mAtrane khamAvuM chuM. pachI navakAra mahAmaMtranA uccArapUrvaka: arihaMte mahadeva, jAvajachavaM susAhuNA guNe; jInapatta tatta, Iya sammatta mae gahiyaM e gAthA traNavAra artha sAthe saMbhaLAvI samyapha va uccAve pachI navakArapUrvaka karemi bhaMte traNa vakhata ucca rAvI sarva virati sAmAyaka uccave, e ja pramANe pAMca mahAvratonA AlAvA ane chaTaku rAtribhejana viramaNavrata traNa vakhata ucarAve. aMte IIvAI. e gAthA traNa vakhata saMbhaLAvI nitthArapArage hAhi ema AzIrvAda Ape, A saMsArasamudrane pAra pAmanAre thA: A vidhi sAdhu hoya to karavAnI, zrAvaka hoya to gurumahArAjanI padharAmaNI karAvI zakti anusAra jJAna-gurupUjana karavApUrvaka ArAdhanA karAvavAnI vinaMti karI gurumahArAja yathAyogya jIva jANI teNe sevelAM 18 pApasthAnaka vagerenuM pratikramaNa-micchAmidukkaDaM bhAvapUrvaka devaDAve. jidagImAM je kaMI zubha dharmakA, dAna, vrata paccakhANa, tapa japa-yAtrA, sAmAyika, paSadhAdika sukRta karyu hoya tene yAda karI anumodanA karavI, cAra cAraNe aMgIkAra karavAM, zubha bhAvanA, ane teTalA navAM paccakhANe, AraMbha-samAraMbha, brahmacaryaparigraha AdinA zrAvakane paccakhANa karAvavAM, jethI chelI vakhate virativALuM ArAdhanAvALuM paMDitamaraNa thAya, chevaTe cauda pUrvanA sArarUpa namaskAra mahAmaMtranuM vAraMvAra smaraNa Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ). atika mAdhanA samarata vaiyAvacca karanArA deva-devIone kAyotsarga karI temanI stutio kahe, pachI namuthuluM, ajitazAMti stava kahe, pachI ArAdhanAnI adhiSThAyaka devIne cAra logassane saga pArIne nIce pramANe stuti bele:ysyaaH sAMnidhyato bhavyA, vAJchinArthaprasAdhakAH / zrImadA (tyA rAdhanAdevI, vighnanAtApahA'stu vaH // 1 // artha jenA sAnnidhyathI bhavya prANIo vAMchita arthane sAdhe che, te zrImatI ArAdhanA devI tamArA vighasamUhane dUra karanArI thAo. pachI gurumahArAja lAnane bAlyakALathI sevelA aticAro-pAponI AlecanA karAve - je keTalAka AgaLanA prakaraNamAM vistArathI jaNAvela che. bhUtakALamAM anaMtA janma maraNAmAM je je zarIre ane vasAvelAM adhikAraNe vasAvyA vagaranA rahI gayA hoya te tamAma mA kaleva tathA adhikAraNene atyAre huM vividha mana, vacana, kAyAthI sarvathA sIrAvuM chuM. have mAre te sUkelA. cheDelAM tamAma pudagala sAthe lagIra paNa saMbaMdha nathI. sarva sAdhu, sAdevI, zrAvaka, zrAvikA, caturvidha saMgha temanI mana, vacana, kAyAthI kaI paNa jANatAM-ajANatAM AzAtanA thaI hoya tene hu khamAvuM chuM. AcArya-upAdhyAya-ziSyo-sAdhamike-bAkInA sAdhuone khamAvuM chuM. kaI paNa cha-pratye kapAya karyA karAvyA che tene trividha khamAvuM chuM. huM sarva jIvone khamAvuM chuM, sarva jIvo mane kSamA ApA, savajI sAthe mAre mitrI che. keI sAthe Are vera, vidhi ke dveSa nathI. vaLI sAdhu che jemAM mukhya che te bhAgyavAna zrI saMghane huM behAthe mastake aMjali Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMthArA pirisinA artha ( 15 ) nAka pakaThI) zvAsa roke ane tevI rIte nidrA UDe tyAre prakAzavALA dvAra sAme jevuM. (te tene vidhi hu jANuM chuM.) (3) je mArA rahanuM A rAtrie ja maraNa thAya te meM AhAra, pANuM, vasa-upakaraNe ane kAyAne mana-vacanakAyAthI (atyAre) vosirAvyAM che. (4) cAra padArtho maMgaLa che, arihaMta maMgaLa che, siddho maMgaLa che, sAdhuo maMgaLa che, kevaliprarUpita dharma maMgaLa che. (pa.) cAra padArtho lekattama che, arihate lekerama che, siddho kettama che, sAdhuo lekerama ane keliprarUpita dharma kerama che. (6) (saMsAranA bhayathI bacavA mATe) huM cAranA zaraNa aMgIkAra karuM chuM; arihatenuM zaraNa svIkAruM chuM, siddhonuM zaraNa svIkAruM chuM, sAdhuenuM zaraNa svIkAruM chuM, kevaliprarUpita dharmanuM zaraNa svIkAruM chuM. (Da) hisA, jUThuM bAlavuM, vagara ApeluM levuM, mithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, rAga, dveSa, kalaha, kheTuM ALa mUkavuM, cADI khAvI, rati, ati, pArakI niMdA, kapaTa sAthe jUThuM belavuM, ane avaLI zraddhArUpa mithyAtvazalya e aDhAra pApasthAnake mokSamArganI prAptimAM aMtarAya karanAra ane durgatinAM kAraNa rU5 che, mATe tyAga karavo jarUrI che. (tethI huM tene tyAga karuM chuM.) (8-9-10) huM ekale huM mAruM keI nathI, ane huM paNa koIne nathI, evuM dInatA vagaranA manathI vicArate AtmAne samajAve. (11) jJAna-dazanathI yukta eka mAro AtmA ja amara che, ane bIjA badhA saMgathI utpanna thaelA bahirbhA che. (12) mArA jIve du:khanI paraMparA kAma Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214) aMtima sAdhana - ~ - - ~ ~- ~~~-~-- - --------------------------- zravaNa karAvavuM, ane tene avasarocitta vairAgyavALa upadeza ApI samAdhi vadhAranAra pUrvAcArkakRta ArAdhanAnA prakaraNe tathA stavane sajhA suMdara rAgathI saMbhaLAvavAM. (zrI dharma saMgraha bhAga bIjAnA bhAvAtaranA AdhAre) saMthArA pirisInA artha bIjAM dareka kAryone niSedha karuM chuM-baMdha karuM chuM, eTale svAdhyAyAdi kAryo karato nathI. gautamasvAmI vagere mahAmunio tema ja kSamAzramaNe sAdhu bhagavaMtane namaskAra hA, huM chuM A ! rajA Apo, utama guNunethI vibhUSita dehavALA he parama guruo ! pahelI pArasI sArI rIte pUrNa thaI che, mATe rAtri saMthArAne viSe sthira thavAnI anujJA-rajA Ape. (1) he bhagavaMta saMthArAnI anujJA Ape, hAthanuM ezakuM karavAthI tathA DAbe paDakhe sUvAthI ( ene vidhi sacavAya che, te huM jANuM chu) ane kUkaDInI mAphaka paga rAkhIne (suvuM joIe te huM jANuM chuM), je A prakAre sUvAmAM azakta thAu', to bhUminuM pramArjana karuM (ane pachI paNa lAMbA karuM) (2) je paga lAMbA karyA pachI saMkecavA paDe to DhIMcaNu pune sAcavA ane paDakhuM pheravavuM paDe to zarIranuM prabhAjana karavuM. (e tene vidhi che. je zarIracitA-pezAba karavA mATe UThavuM paDe to) dravyakSetra-kALa-bhAvanI vicA jeNu karavI ane (tema chatAM nidrA na UDe to hAtha vaDe Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca varSanuM pramukhapada 217 caherA para maraka maraka hAsyanI lahera pharakI rahI hatI. mRtyu TANe, jIvanadIpanA bujhAvAnI have ghaDIo gaNAtI hatI te vakhate bApAjInA vadana para khinatAne badale hAsya UbharAtuM hatuM, e sau mATe eka bhAre meTA kautuka samI vAta hatI. "A badhAMne choDIne javAnA avasare tamane kaMI du:kha nathI thatuM ? Azcaryamudha banelA dAktare gaMbhIra cahere bApAjIne pUchayuM. du.bI.zA mATe?" ATaluM bolIne bApAjI pharIthI hasI paDyA. dAktarane temaNe besavAno IzAro karyo ane svajanene jarA najIka AvavA temaNe jaNAvyuM; pachI dhIme paNa gabhIra sAthe temaNe eka vAta kahevAnI zarUAta karI. "bAvIsa varasanI ummara A dehanI hatI tyAre eka jaina mitranI sAthe temanA upAzraye vyAkhyAna sAMbhaLavA gaye hate. game tyAre te mAtra kautuka khAtara ja gaye hato, kema ke te sAdhunI vyAkhyAna zailInA bhArobhAra vakhANa sAMbhaLelAM." "vyAkhyAna daramiyAna temaNe eka kathA saMbhaLAvI. prazAMta mahAsAgaranA eka nAnakaDA TApumAM gaNataMtranI eka vicitra rAyapaddhati amalamAM hatI. dara pAMca varSa te TApunI prajA eka rAjapramukhanI cUMTaNI karatI. e pAMca varSa daramiyAna te rAjapramukhanI AjJA sa keI uThAvatAM cUMTAIne AvanAra durjana hoya ane durjanane yogya lAge tevI game te AjJA kare, prajAne tenAthI lAbha thAya ke nukasAna, AnaMda thAya ke du:kha, game tema hoya, to paNa e Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) banatama sAdhano saMgane lIdhe ja prApta karelI che, tethI e sarva karmasagane meM mana, vacana ane kAyAthI vosirAvyAM che, (13) huM jIvuM tyAM sudhI arihaMta e ja mArA deva, susAdhuo mArA guru ane jinAe prarUpela tava e mAre dharma che. A rUpa samyaphavane huM aMgIkAra karuM chuM. (14) he jagatanA tamAma jIvo! tame seve khamata-bAmaNa karIne mArA para kSamA karo. huM siddhonI sAkSIe Alecana karuM chuM, ke mAre kaI paNa jIva sAthe vaira-virodha nathI, (15) sarva jIvo karmavaza hovAthI cauda rAjalemAM paribhramaNa kare che, te sarvene meM khamAvyA che, teo mane paNa kSamA kare. (16) je je pApa manathI bAMdhyuM hoya, je je pApavacanathI belAyuM hoya, je je pApa kAyAthI kahyuM hoya te saMbaMdhI mAruM dukRta pApa mithyA thAo, niSphaLa thAo. (17) pAMca varSanuM pramukhapada ! bApAjI hAzamAM nathI ema mAnIne, temanuM zarIra tapAsI rahyA pachI kaIka khinnavadane paraMtu temanI svabhAvagata saraLatAthI dAktara mahadaye Aju-bAju najara nAkhIne dhIme re kahyuM: "vadhumAM vadhu have be kalAka kADhaze; tamAre je kaMI taiyArI karavI hoya te karI le." be kalAkane upara bAvIsa miniTa, dAktara!" AMkha lIna bApajIe A zabdo ucAryA ane AzcaryathI hAjara tathA bIja badhAM temanI sAme joI rahyAM. bApAjInA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ) pAMca varSanuM pramukhapada ' pramukha vahANumAM beThA ane vahANavaTIe vahANane samudramAM AgaLa haMkAravA mAMDayuM." pelA rAjapramukhe vahANanA karatAnI sAthe AnaMdathI vAto karavA mAMDI, paNa kastAnane bhAre meTuM Azcarya thayuM. teNe namratApUrvaka hAtha joDIne mRtyune bheTavA jaI rahelA rAjapramukhane pUchayuM: kSamA karaje, paNa eka Azcarya thayuM che. A pahelAM bIjA ATha pramukhone sAme kAMThe pelA beTa upara mUkI Avyo chuM. mArA pitAjI paNa A ja vahANamAM temanA vakhatamAM dasa pramukhane tyAM mukI AvyA hatA. jyAre pelA beTa upara rAjapramukhane mUkavA javAnuM hoya che tyAre chellI traNa peDhIthI A amArA vahANane ja upayoga thAya che, eTale te mArA A vahANanuM nAma leAkoe "pramukha mAra? pADeluM che. Aja pahelAMnA badhA rAjapuruSe 2DatAM kakaLatAM A vahANumAM besatA. are, temane jabaradastIthI UMcakIne vahANamAM besADavA paDatA. AkhA raste emanA para jAte rAkhavA paDate ane pelA beTanA kAThe emane parANe dhakkA mArIne lagabhaga phekI devA paDatA. e badhA rAjapramukhanA kalpAMte meM sAMbhaLyAM che ane have to keThe paDI gayA che. paNa tame kaI navI navAInA lAge che. tame nathI te raDatA ke nathI kaMI kapAta karatA, ethI UlaTa tame te khUba ja AnaMdamAM che, hase che ane navavadhUne paraNavA jaI rahelA keI premIjananI mAphaka utsAhamAM che. kRpA karIne Ama kema tene khulAso karaze ?' pelA vahANanadIe pUchayuM.' javAbamAM rAjapramukha pharIthI hasI paDyA, pachI Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) atima sAdhane w wwwwww8888-~wwwww pAMca varSa te rAjapramukhanuM eka pake rAjya cAlatuM. tenI sAme kaI virodha na kare, keI cUM ke cAM na kare, tenI AjJAnuM sau kaI pAlana kare evo dhAre hate." "paNa e pAMca varSa pUrAM thayA pachI tene dariyA kAMThe laI jaI eka nAnA vahANamAM besADI detA, tyAMthI thoDAka mAIla dUra eka bIjo beTa hatA, tyAM temane laI jatA ane tyAM temane ekalA cheThIne e vahANa pAchuM pharatuM.' pelA beTa para vastI na hatI. gIca jaMgala ane vikarALa vanapazue e TApumAM vasatAM ane bhUlecUke e TApu para janAranAM samaye varSa tyAM pUrAM thatAM, jahAlI prANIo je keI jAya tene zikAra karatAM, eTale pAMca varSa rAjyasattA bhogavyA pachI, vilAsa ane mejazekha mANyA pachI chevaTe rAjya pramukhane tyAM javuM paDatuM, ane tyAM jaMgalI jAnavaranA hAthe motane zaraNe bUrI rIte UtaravuM paDatuM. A rIte pAMca varSanA pramukha pada pachI bhUre mote maravAnuM che ema jANanArA eka pachI eka, dara pAMca varSe AvanArA rAja pramukhe pAMca varSa daramiyAna bane eTalA mAjazekha mANI letA, jidagInI majAmAM cakacUra banI jatA." eka vAra e ja rIte pAMca varSa pUrAM karIne pelA TApu para javAne eka rAjapramukhane vAre AvyuM. tene vidAya ApavA meTI mAnavamedanI baMdara para jamA thaI hatI. te badhAnI AMkhamAM AMsu hatAM, paNa pelA rAjapramukhanA caherA para AnaMda ane hAsyanI choLe UDatI hatI. khUba ja AnaMdapUrvaka saune praNAma karIne te rAja Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca varSanuM pramukhapada! ( 221 ) cArIo ane majUre paNa have tyAM ja rokAI gayA che, ahIM pAchA AvavAnI nA pADe che. senApatie mane kahyuM che ke, tyAM mAruM svAgata karavA e badhA eka page taiyAra UbhA che. ane ahIM te mATe rAjya phakta pAMca varSa mATe hatuM paNa tyAM to huM jIvIza tyAM sudhI rAjya karIza, have tyAM mane phADI khAvA mATe rAnI pazuo nathI, paNa mAruM svAgata karavA mATe eka Atura samAja-sukhI samAja tyAM che.' kahe have. kaptAna, huM zA mATe ? mAre kalpAMta karavA mATe ke du:khI thavA mATe have koI kAraNa che? belo! ATaluM kahIne pelA rAjapramukha puna: hasI paDyA ane AnaMdathI AsamAna tathA samudranA jaLane eka karatI dUradUranI kSitija tarapha joI malakI uThayA. | A kathA meM vyAkhyAnamAM sAMbhaLI ane mArA AtamA jAgI gaye keTalI sarasa bodhakathA hatI te? mRtyunI pele pAra zuM che te mAnavI jANato nathI paNa eTaluM jANe che ke jIvanakALa daramiyAna paraloka mATe je satkarmarUpI bhAthu bAMdhI rAkhyuM haze te ja sAthe AvavAnuM che ane chatAM, mAnavI jANe che chatAM, ulaTI rIte ja vate che. pelA sAdhu bhagavaMtanuM vyAkhyAna pUrNa thayuM ke tarata ja huM doDagho ane emanA pagamAM ALeTI paDatho, meM kahyuM: "bhagavaMta, pelA rAjapramukhe jema pANuM pahelAM pALa bAdhI lIdhI tema mane paNa Apa mArga batAve. zuM karavAthI paraseka sudhare? pelA rAjapramukhanI jema mRtyu Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) aMtima sAdhane temaNe pelA kaptAnanA vAMsA para premathI eka ja mAryo ane kahyuM: "dosta, bIjA badhA rAjapramukhe pAMca varSa vadhAremAM vadhAre majazekha ane raMgarAga, gulatAnamAM kema rahevuM tene ja vicAra karatA hatA ane e rIte temanI jidagI teo barabAda karI rahyA hatA. meM pAMca varSa pachI zuM? e vAtane vicAra karyo, mArI AjJA te sau koIne ziromAnya hatI. meM senApatine belAvIne AjJA karI ke tamAruM aDadhuM lazkara laI pelA sAmA kAMThA paranA beTa para jAo. sAthe mAla, sAmAna, majU, sAdhanasAmagrI, hathiyAra vagere je joIe te laIne jAo. tyAM jaIne pilA beTa paranAM jaMgale kApI nAkhe, tyAMnA vikarALa jAnavarone nAza karI nAMkhe ane tyAM eka sarasa majAnuM, ramaNaya zahera bAMdhI nAMkhe. A badhuM kAmakAja atizaya guptapaNe thavuM joIe, ane jyAM sudhI tyA zahera baMdhAIne taiyAra na thAya tyAM sudhI badhuM gupta rahevuM joIe. mArI AjJA anusAra senApatie e beTa paranAM jagale sApha karAvyAM, tyAM eka ramaNIya nagara baMdaryuM. ane bAjubAjunA bIjA beTa uparathI sArI ujaLiyAta vastIne tyAM be lAvI. e zaheramAM eka sarasa vasAhata ubhI karI, mArI pAse te pachI be varSane aMte senApatie badhI vigate rajU karI, zaheranA nakazA batAvyA tathA atyAre to vahepAra udyoganuM eka sarasa kendra ubhu thaI gayuM che. je TApu para pAMca varSa meM pramukhapada bhogavyuM tenA pATanagara karatAMye vadhu ramaNava zahera tyAM vasI gayuM che, eTaluM sarasa ke senApatinI sAthe gayelA sainike, karma Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mannenmannnnnnnnn paca varSanuM pramukhapada ! ( 223) miniTa bAkI hatI. deha jarjarita hato. pitAnI meLe bichAnAmAMthI UThavAnuM zakya nahatuM. temaNe IzAre karI pitAnA zarIrane beThuM karavAnI sUcanA ApI. padmAsana vALIne temane pAchaLa Teke ApI besADyA. bAjaTha upara ghIne dI tathA agarabattI mUkAvAvI zrI navakAramaMtranA AlekhanavALI eka takatI tenA upara goThavavAmAM AvI ane pachI chellI vAra temaNe cAre tarapha najara karI. koI raDaze nahi, kapAta karaze nahi, huM te paramasukha prApta karIne ethI paNa adhika sukha meLavavA jAu chuM. tame... tame badhA.. pelA rAjapramukhanI jema pAMca varSa pachI mATenI taiyArI karaze te raDavuM nahi paDe zrI namaskAramaMtrane prabhAva te acitya che. meM te anubhavyo che, mArI chelI irachA mArA mATe, AvatA bhavamAM paNa zrI namaskAramaMtranI bedamAM ramatA rahevAnI che ane tamArA badhA mATe tame paNa badhA A vizvakalyANaka mahAmaMtra zrI navakAranuM zaraNuM laIne A saMsArane tarI jAo te che." che, je 2. gacAinA pachI bApAjIe dhIre sAde zrI navakAramaMtranuM uccAraNuM zarU karyuM. sAda besate gaye, zeThane phaDaphaDATa ocho thate gaye ane e ja hAlatamAM padmAsana vALelI dehAvasthAmAM bApAjIne prANa jyAre dehane choDIne gayo tyAre dAktare ghaDiyALamAM jeIne kahyuM: "barAbara be kalAka ne bAvIsa miniTa." vI. dIveTa, vALI re huM. ' samApta Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (222) antima sAdhanA TANe pUrNa AnaMda, satiSa ane hAsyapurNa vadana sAthe so svajanone vidAya ApI zakAya te mATe kaIka mAga batAve "jaina kuTuMbamAM janma to hato nahi ane jenAo, siddhAti vagere kazAno khyAla hatuM nahi, e vAta pelA sAdhu bhagavaMtane meM kahI. temaNe AnaMda-pulakita haiye mane kahyuM: mahAnubhAva! eka mAtra zrI navakAra gokhI le, parama pAvanakArI e namaskAramaMtranuM raTaNa jIvanabhara karyA kare. tatva, zAstra ane dharma-dharma vaccenA bhedane vIsarI jAo, pariNAma zuM Avaze tene vicAra paNa cheThI che. ane phakta zrI navakAramaMtranI ArAdhanA kare. te tamane tAraze, te tamArI manokAmanA pUrNa karaze.' * A pachI zrI navakAramaMtrane kaMThastha karI meM tenuM raTaNa zarU karyuM. jarA paNa avakAza maLe ke mane mana nava kAra gaNyA karavAne meM mahAva pADyo. ane enA phaLa svarUpe mane Aje A dehane choDavAnA avasare koI jAtanuM du:kha, glAni, bhaya ke ciMtA nathI. pelA rAjapramukhane mATe jema ramaNIya namara taiyAra hatuM tema mArA mATe A bhavathI paNa vadhu suMdara ane vadhu sukhadAsI e parabhava taiyAra che. zrI navakAramaMtranA paramapratApe te huM joI zakuM chuM. have kahe, dAktara, udvega ke khinnatA mArI pAse kyAMthI hoya?? bApAjIe dhIragaMbhIra Anadamizrita svare temanI vAta pUrI karI ane ghaDiyALamAM joyuM. dAktare kahelA be kalAka pUrA thayA hatA. bApAjInA kahevA mujaba have bAvIsa Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnumAriNI yatanA ( 225) jane sevelI pravRtti yatanA na kahevAya, paraMtu saMyama TakAvavA mATe, dravyAdikane AzrIne dukALa, mAMdagI, jaMgala ulaghana karavuM. temAM je niSiddha pravRtti dravyAdikane AzrIne karAya; kyAre A roSa na sevavAne avasara meLavuM, evI atyaMtara cittavRtti rahelI hoya, tema ja lAgelA dezenI zuddhi kyAre karU ? AvI pariNati satata vahetI hoya, te jayaNA kahevAya.) te te dravya, kSetra, kALa ane bhAvane AzrIne vividha prakAranI ghaNuM asatyavRttine kyA svarUpa pravRtti, yatanAkALamAM thanArI evI ghaNI ja zASe niSedhelI asapravRttine AcaravA rUpa, kayAre? to ke tevA prakAranI mAMdagI AvI heya, duSkALa samaya heya, jagalanA lAMbA mArgo oLaMgavAnA hoya, zarIramAM nirbaLatA AvI hoya, tevI avasthAmAM samyagadazana jJAna ane cAritrarUpa mekSamArganI ArAdhanA TakAvavA mATe parimita azuddha bhajana-pANI Adi sevana karavArUpa je ceSTA, eTale ke, kAraNathI karelI tevI ceSTA te jayaNA kahevAya. te ApattikALamAM nizItha vagere zAstromAM kahela apavAdapade sevana karAya, paNa pitAnI chAe nahi, apavAdapada sevIne jJAna, darzana, cAritranI sAdhanA karavAnI abhilASA rAkhe che. amaya maLe, tyAre guru pAse AlocanAdika zuddhi karavAnI abhilASA rAkhe che. jema bane tema a9padeSa sevana kare, adhika doSa thAya, to AtmA pApakarmathI Dare, tyAre te jayaNA kahevAya(71) vyAdika ApattimAM yatanA, samyagadarzanAdi sAdhI ApanAra che. ema kahyuM, paraMtu chadmastha AtmA yatanAviSayaka dravyAdika jANavA mATe samartha thaI zakato nathI, e zaMkAnA nivAraNa mATe kahe che 15 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 124 ) ---AAA antima sAdhanA AjJAnusAriNI caMtanA AvA duSamA kALamAM paNa AjJAnusAriNI evIyatanAjayaNA sevana karavAthI je phaLa thAya che te kahe che. jayaNA u dhammajaNaNI, jayaNA dhammassa pAlaNI ceva / tabuDhikarI jayaNA, egata suhAvahA jayaNA ||769 || 969-jenu lakSaNa AgaLa jaNAvIzuM, evI sathama viSe je yatanA te prathama dhama utpanna karavAnA kAraNabhUta che. zrutadhamAM ane cAritradhAM te rUpa dharmonA upavane niyA raNa karanArI-pAlana karanArI jayaNA che. dharmanI puSTinA kAraNabhUta haiAvAthI dharmanI vRddhi karanArI jayaNA che. vadhAre keTalu' kahevu ? meAkSane prApta karAvanArI-ekAnta sukha ApanArI A jayaNA kahelI che. (769) nathaLApa cakramALo, nIco tta-bALa caLALa 1 sahAvodAsevaLa mAvAmo mAnaze !J770 760-jinezvara bhagavate pahelI yatanAmAM va AtmA sAcA mAnI aDhA heAvAthI vA 4 nave tantyAne eva hAvAthI samyak cAritra-kriyA sevana karatA heAvAthI koI prakAre te saparipUrNa rUpa traNe ratnAnA ArAdhaka kevalI bhagavantee kahela che. (760) e paNa kevI rIte te kahe che. DI- have ahi yatanA kene kahevAya ? nizItha vagere cheHsUtramAM ApattikALamAM apavAda lakSaNa-arthAta dravya-kSetrakALa ane bhAvanI pratikULatA heAya tevI ApattimAM, nahi ke lAbha-nukazAna guru-lAghavanI vicAraNA zUnyapaNe, paramapuruSanI laghutA karAvanArI, sasArAbhina dI-pudgalAna dI Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnAnusAriNI yatanA ( 227 ) samyagadAnAdi vRddhi karanAra evAM dravyAddika-vizeSAne sevana karavArUpe jANI zake che. gabhillu rAjAe haNa karela peAtAnI sAdhvI bahenane kAlikAcArya jema jANela tema sArI rIte upayAga karelI buddhithI koipaNa vastu evI nathI ke, je na jANI zakAya. te mATe kahelu` che ke:- bhUmimAM UMDANamAM dUra sudhI sthApana karela nidhine tRSu, velaDI AdithI AcchAdita thaelI bhUmimAM netrathI na dekhavA chatAM kuzala buddhivALA puruSA buddhirUpI netrathI tene khe che, ' (973) ahIM bIjI dRSTAMta paNa kahe che. - (754) jyAtiSIe jayeAtiSazAstranA AdhAre sukAladuSkALa thaze te barAbara jANI zake che, vaidyo vaidakazAsranA anusAre jaleAdara vagere mahAbhyAdhinA vinAza jANI zake che. suzruta vagere cikitsAzAstre nA barAbar abhyAsa karelA hAya, tevA jANakAra vaidyone rega maTaze ke nahI' maTe, tenI khabara paDe che. varAhamihira sahitA Adika jyAtiSazAstra ane suzruta vagere. vaidakazAsrAthI jema kAlajJAna tema ja rAgajJAna thAya che tema A gItA munivara yutanAviSayaka anna-pAna AdinA pratiSedha zAsravacaneA dvArA jANI zake che ja, (774) tathA -- (975) kAyika vAcika ane mAnasika A traNanI upayAga-zuddhithI AhAra pANI grahaNa karavAmAM pravartela sAdhu hAya, teje samaye traNe karaNanA upayAga-pUka AhAra grahaNa kare che, te vakhate te sAdhunA upacAganI nilatA hAya che. ane tethI azuddha-ASavALA AhAra-pANInA edha jema te bhAvamAdhune thAya che ane te eva paNa taddana parizuddha-askhalita svarUpavALA thAya che, te pramANe ahIM Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) atima sAdhanA 77ra-samyagadarzanAdi traNeyane pariNAmanI dhArAne pravAha akhaMDita eka sarakhe sAnubaMdha cAlu ja hoya che, e ja pramANe lAbha-nukazAnanI vicAraNA pUrvaka viraha evA dravyAdi sevana karavAmAM Ave, te samyagadarzanAdinA pariNAmane pravAha khaMDita thAya, athavA niranubaMdha thAyaA vastu jaNAvI, te atIndriya varatu jaNAvI, te kaI asarvajha-chaghastha na jANe ke--nirNaya karI zake atIndriya padArthane A pramANe vyavahAra karavAmAM Ave, to samyaga darzanAdi A pramANe sAnubaMdha, A pramANe niranubaMdha banI jA teno nirNaya asarvajJa kevI rIte meLavI zake? (772) A pramANenI zaMkAnuM samAdhAna kahe che (c73) sarvajJa bhagavaMtanA vacana-zAsana-AgamathI yathArthapaNe utsaga-apavAdathI zuddha evA sarvajJa-vacanane paramArtha jeNe jANela che, evA sAdhu-vizeSa te gItArtha sAdhu. e paNa chadmastha chatAM jANe che. jema nAnA cihnarUpa dhUmADAthI na khAte agni dekhAya che, tema pUla buddhavALAone na dekhAtA ke na jaNAtA padArtho cihno-lige dvArA dhUmADAthI jema agninuM jJAna thAya, tema sevanAra ane sevanIya dvavyAdi avasthA-vizeSathI-najIkanA kAraNathI padArtha jANuM zakAya che. mana vacana ane kAyArUpa karaNathI hamezAM upagavALe hAya, prazarata tpattikI vagere buddhi dhanavALe gItAtha muni hoya te jANI zake che. jema keIka mahAbuddhizALI ratnano vepAra karanAra ratna-parIkSAzAstrAnusAra buddhithI rAnamAM rahelI vizeSatAo barAbara jANIne te ja pramANe tenuM mUlya Ake che, e pramANe gItArtha munivara paNa zAstrAnusAra vyavahAra karatA karatAM kaI vakhata viSama avasthAmAM AvI paDa hoya, te paNa Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnusAriNI vatanI ( 228 ) nathI-te vAta pragaTa che. A lekhamAM paNa keIpaNa padAthanI maryAdAnuM ullaMghana karanAra gauravasthAna pAmato nathI. (777) tathA 938-je kAraNathI bhagavaMte dravya, kSetra, kALa ane bhAva Adine anukUla ana pAnAdinI gaveSaNa karavArUpa kaheluM che, lAvavizuddha eTale audathika bhAvano tyAga karIne kSApazamika bhAva-sahita je jJAnAdika ArAdhanAnuM anu. chAna karavAmAM Ave, temAM jema tenuM phaLa maLe che, tema A anuSThAna paNa kaheluM che, darAro upAya hevAthI, (38) mATe ja kahe che - Nadhi ki ci aNuNAtaM, paDisiddhaM vA vi jiNavariMdehi / titthayarANaM ANA, kajje sacceNa hoyavvaM // 79 // 739 aSabhAdika tIrthakara bhagavatee mAyaka 95 vihArAdi sAdhunAM kartavya mATe ekAMte A ja kartavya che." Ama AjJA karI nathI, tema ja keI ekAnta niSedha paNa karela nathI. jema ke, tamAre ekAnta mAsaka9pa-vihAra kare ja. ema jakAra pUrvakanI AjJA ke jakA-sahita ekAMta niSedha keI kAryane kahela nathI. tyAre temaNe kevI AjJA karelI che ? te kahe che. tIrthakara bhagavaMtanI AjJA A pramANe samajavI ke samyagadazana-jJAna-cAritranI AjanAnA kAryamAM satyapaNe saraLa pariNAma pUrvaka vartAva kare, (79) tathA A manuSyajanma-jinavacana, sarvazanuM zAsana jIvane prApta thavuM mahAdulabha che. te vAta AgaLa cAlaka vagere tethI kahelI che. tethI aMta:karaNanA sAcA pariNAmarUpa Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 228 ) antima sAdhanA yatanA-viSayamAM paNa parizuddha vizeSa prakAranuM jJAna thAya che, tema samajavuM. (775) zakA karI ke, sa jagA para dhanA arthIe hAya, tevA leAkeAne dAna ApavA mATe sei pakAvavAnI pravRtti emAM ghaNe bhAge aneSaNI, akalpanIya, sAdhune DhApa lAge tevI sAmagrIe gRhasthe taiyAra kare che, jethI temAM dAkhanI bahulatA hoya che. eSaNAne viveka kare, tepaNa tenuM yathA jJAna pAmavu* duSkara che, te tenuM dRSTAMta ahIM kema jaNAvyu ? ema zakA karanArane kahe che 976-piDaniyukti Adi AgamazAsrA viSe jene atiAdara-bahumAna haiAya che, evA cAritra'ta AtmAne A aneSaNIya-dASavALu-agrahaNa cAgya che-evu* vijJAna thavu darlobha nathI, have keAIka dAna devAnI buddhithI chalanAkapaTa karIne sUjhatA AhAra sUjhatA-kalpe tevA rUpe Ape ane jJAna na thAya, tA temAM anepIya grahaNa karavA rUpa DhASa gaNAtA nathI. aMta:karaNanI nimlatArUpa pariNAmanI zuddhi haiAvAthI. (976) A ja vAtane ulaTAvIne samajAve che 97-kahelA lakSaNavALI yatanAthI viparIta svarUpaayatanAthI ekAMtabhAve satyava, jJAna ane cAritra e traNeya viparIta natI jAya-arthAt mithyAtva, ajJAna ane acAritra svarUpa banI jAya, kevI rIte ? tIkara bhagavatanI AjJA, te jayaNA e dhama utpanna karanArI mAtA che, e rUpa AjJAnI azraddhA-aruci karavAthI, jene yatanAnI ruci haiAya, te mRtanAnu' la ghana karIne kadApi pravatA nathI, ane jo pravarte teA tene te yatanAmAM zraddhA Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwmum AnuSAriNI yatanA , 231 ) karma chUTo paDI jAya, te ja kharekhara mekSane upAya athavA mokSamArga che, te mATe daSTAMta kahe che. roga-vyAdhivALI avasthAmAM rAma maTADanAra oSadha ragane aTakAvI junA rogane nAza karavA mAphaka deza, kAla ane regane AzrIne ke tevI avasthA utpanna thAya che ke, je avasthAmAM akRtya kRtya thAya ane karavA lAyaka karmane tyAga kare paDe che. e vacanane anusarato lAbha-nukazAnane hisAba gaNIne nipuNa vaidakazAstranA jANakAra vedyo tevI tevI ciki. sAmAM reganI zAti thAya, tema pravarte che. te pramANe gItA munivare tevI tevI vyAdi ApattiomAM vividha apavAda sUtrAnusAre sevana karatA hoya, te temAM navA dAre rokavA pUrvaka pUrvanAM karelAM kamanI nirA lakSaNa phaLa meLavanAza thAya che. (782) have utsarga-apavAdanuM samAna saMkhyApaNuM jaNAve che. 783-parvata vagere ucA sthAnanI apekSAe je nIce mitalanuM sthAna, A pramANe ekabIjAnI apekSAe ucuM-nIcu sthAna strI bALakamAM paNa prasiddha che. bhUmitalathI uparanuM sthAna paNa tenI apekSAe uMcu ema ucu-nIcuM sthAna eka bIjAthI sApekSa heya che. ema hovAthI je siddha thayuM, te kahe che-kahelA duSTAtAnusAra paraspara apekSA rAkhavA pratIti-zraddhAnA viSayanA bhAvane bhajanArA usa-apavAda samAna saMkhyAvALA hoya che. athavA eka makAnanA dAdAnAM pagathiyA caDhatI vakhate ane utaratI vakhate eka sarakhI ja saMkhyAvALAM hoya che, paraMtu upara jaIe tyAre upara javAnuM, te joyataLiyAnI apekSAe ane uparathI nIce AvavuM che te nIce jAuM Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) antima sAdhanA bhAva-pariNAmathI ja jJAnAdikanI ArAdhanA karavI, paraMtu bhAvapariNati vagara mAtra dekhAva mATe. bAhya anuSThAna mAtra na karavAM. kema ke, ekalAM bhAva vagaranAM bAhya anuSThAne niSphala-nakAmA che. te mATe kahevu che ke-tAtvikabhAvane pakSapAta karavo ane bhAvazUnya je mAtra kriyA te vacenuM aMtara keTaluM ? te ke, sUryanuM teja ane khajUvAnuM teja, khajUvAnu teja ghaNuM ja a9pa ane kSaNamAM vinAza pAmanArUM che, jyAre sUryanuM teja ghaNuM ja ane avinAzI che. mATe je pramANe AjJAnI ArAdhanA thAya te pramANe prayatna karo (780) AjJA ArAdhanA mATe je karavuM ghaTe, te vizeSatAdhI 781-sAmAnyathI kahela vidhi utsaga ane vizeSathI kahela vidhi apavAda kahevAya, tethI utsarga ane apavAda bannenAM yathAsthita svarUpa jJAna viSe buddhizALIe nizItha adhyayana vagere tathA tene pratipAdana karanArA AgamAnusAre naigamAdi naya-vicAra sahita banene samajavA prayatna kare. (381) have sava nathI abhimata evA usa ane apavAda eka ja che-ema tattvathI svarUpa agIkAra karIne 782-utsa-apavAdarUpa je anuSThAna sevana karavAthI mithyAtvAdika de rokAya, eTale ke, tevA tenI pravRttio thAya nahi. tathA pUrvabhomAM upArjana karelA nAvaraNIya Adi azubha pApakarmono kSaya thAya-AtmAthI Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAcamA ane tenu kuTuMba ( 233 ) 786-utsaga ke apavAdarUpa AjJApUrvaka ghaNAM anu. ThAne nirvANa-phala ApanArAM thAya che. mATe buddhizALIee je prakAre kAnI siddhi thAya, te prakAre AjJAne khyAla rAkhI kArya karavu, paraMtu AjJAthI viparIta matAnu gatika-bahu leAkeA anusaratA hAya, tevA laukika tIsthAnalaukika dAna na karavAM, leAkeAttaramAM paNa pramattajana Acarita vividha kAryane na anusaravuM, sarvajJa-zAsananuM A rahasya samajavu'. (sc6) kAcaLe! ane tenu kuTu kha samudra sakhA mahAsarovaramAM aneka matsya, magara, kAcazmA, raDakA, jaLajatu vagerenA bhayathI eka kAme UDe DUbI jAya vaLI upar Ave, mAjA' sAthe athaDAya trAsa pAme, nAsateA dAtA daze dizAmAM palAyana thatA, UchaLate, pachaDAtA ghaNA paDAre hIlanA pAmate, ghaNuM sahana karatA kSaNavAra nirAMte besavAnuM sthAna na pAmate, paribhramaNa karI rahela che. kAika samaye mahAmuzIbate du:khathI kaTALI gaela jaLa avagAhana karatA karatA, pharatA pharatA jaLa uparanA sAgamAM padminI kramaLavALA sarovaramAM upara lIlaphUlanI makhamala jevI r'gIta cAdara sarakhI sevALa patharAelI hatI, tyAM A kAcA pahoMce. pavananA jhapATA ceAge temAM phATa paDI. te phATamAMthI graha nakSatranA parivAravALu zarada pUrNimAnA caRtu' nirmaLa pratibhikha rekhAcu, jiMdagImAM prathama vakhata A dRzya dekhela heAvAthI apUrva AnaMda pAmyA. te vakhate vikAsI kamaLAnAM vane khIlelAM che. haseA paNa maneAhara kalarava karI rahyA che. phAphanA zabdo sAMbhaLAi rahyA che. sAta peDhInA Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 232 ) antima sAdhanA chuM. caDavAmAM ke utAmAM pagathiyAM samAna saMkhyAvALAM hoya che. (983) utsarga-apavAdanAM lakSaNa kahe che ha84-paripUrNa vyAdithI yukta rAmanuSThAna, jema ke, vajasvAmIne devatAo keLApAka ke ghebara kavya vahorAvavA AvyA tyAre A kayuM dravya prahaNa karavAnuM che, te dravya AhAranA 48 doSarahina dravya che ke kema? kSetra kayuM che? kALa vahevA lAyaka che ke kema? vaherAvanAra rAjake deva to nathI ne? ... rAjapiDa devapiDa sAdhune kahape nahiM ItyAdika kaLyAdikanI pUrNa tapAsa karIne pachI nirdoSa, kahyuM tevuM heya te sAmAnya kALe-utsaga mATe grahaNa karavuM. te dravyAdithI rahita je anuSThAna, te apavAda kahevAya. dravyAdiyuktanI apekSAe tenAthI rahitane je apavAda mAga sevavAne heyA para tu havyAdikavALAne apava damAga sevavAne na hoya, je aucityathI anuSThAna te utsaga ane aucitya-rahita anuSThAna, te apavAda. je eka bIjA anuSThAnathI viparIta pakSanA anuSThAna te utsaga-apavAda anuThAna nathI, paraMtu saMsArane abhinaMdana ApanArI vadhAranArI ceSTA che. (78) have upadezanu sarvasva athavA nIcADa kahe che - 785-sarvajJa bhagavaMtane vacanAnusAra rAga-dveSAdithI akaluSita mananA pariNAma, je bhavAtaramAM sAthe AvanAra thAya, tevA anubandhavALA zubha pariNAma mATe prayatna kara. utsarga ane apavAda bane avasthAmAM A zuddha bhAva ane AjJA yoga gaNela che, mATe tevo prayatna karavo. (ha8) kema ? je mATe kahevuM che ke - Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAcabo ane tenuM kuTuMba (275 ) wwwmmwuarmurorununuwwwwww jIva saMsArakAryamAM udyamavALA che, du:khathI saMsAramAM kaMTALato nathI, sukhathI saMtoSa pAmato nathI. A ve aneka bhavamAM aneka jAtiomAM je zarIre chelyA che tenA thoDA bhAgathI traNa bhuvana bharAI jAya. nakha, dAMta, bhammara, AMkha, keza vagere A jIve atyAra sudhImAM cheDayA haze te tamAmanA DhagalA karIe te merU parvata jevaDA ghaNuM thAya. himavAnaparvata, malaya parvata, meruparvata, samudra ane pRthvI sarakhA dagalA karavAmAM Ave te tenAthI paNa anaMta guNA adhika AhAra A che atyAra sudhImAM ArogyA. meTA du:kha samudAyanA AkaMdanathI A jIve je AMsu pADayA haze, te sarva amrajaLa ekaThuM karIe to kuvA, taLAva, nadI, samudrAdikane viSe samAya nahi, atyAra sudhInuM mAtAnuM dUdha ekaThuM karIe te samudranA jaLathI paNa vadhI jAya. aMta vagaranA saMsAramAM abalA eTale eka strInI nimAM tema ja sAta divasanI marI gaelI, kahAI bhayelI kUtarInI peninA vacalA bhAgamAM mAtra kRmipaNe jeTalAM zarIra choDyAM te tamAma kRmIpaNAnA bhavanA zarIra ekaThA karIe to sAtamI narakanI pRthvIthI mAMDIne siddhakSetra sudhInuM tamAma utkRSTa cauda rAjaloka kSetra te zarIra samUhane anaMtame bhAga corAja lekamAM na samAya, prApta thaelA kAmabhege anaMtakALa sudhI ahIM bhegavyA chatAM te kAmabhege apUrva ja lAge che viSayasukha paNa apUrva mAne che. jevI rIte khasa vyAdhivALA nakhathI khaNe che, du:kha thAya che, chatAM khaNavAmAM sukha mAne Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antima sAdhanA ( 274 ) **** va'zamAM joyu" ke sAMbhaLyu nathI tevu' adbhuta dRzya joi kAcae jIvAra viya pAmyA, ane vicAravA lAgyA ke zuM khA ja svarga haze ? A sa` mArA madhue 21janAne ja! jaNAvI jAvA lAlu', tema karI vaLI pAte UMDA pANImA peAtAnA svajanene adhune levA gaye.. temane kheALatAM para ditrasa thayAM, sa` svajaneAne lai pAchA pharatAM paMdara divasa vItI gayA. ahIM upara AvyuM tyAre amAvAsyAnI kALI rAtri hatI. temaja sevALanI phATa pavanathI purAI gaI hatI, tethI kAcabAne pahelAMnI riddhi zAbhA, khIlelu kamaLavana kaMIpaNa jovAmAM na AvyuM. bahu kALa Ama tema pharyA chatA pUranI zAkSA pharI kayAMya paNa dekhI zakayo nahIM, dRSTAnta upanaya evI rIte cArati bhavagahanamAM dulhalsa evA manuyusavamAM ahiyA lakSaNavALA vate pAsIne je prasAda karo, te vaLI lAkhA bhave prApta thai zake evu du:khathI prApta karela manuSyapaNuM meLavIne dharma prApta nahi kare, te kAcabA mAphaka jeba dAna riddhithI cUtho, tema A jIva paNa dharmathI vicata raheze. be traNa visa musApharI karavI heya tA mArgamAM khAvA mATe sArI rIte bhAthu, paheravA mATe kapaDAM, sUvA mATe khistare, sAthe laI jaIe chIe. te pachI cArAzI lAkha cenisvarUpa meTA sa'kSAr araNyanI musApharImAM lAMkhe kALa cAle tevu dharmAbhAthuM levA mATe keTalI meATI taiyArI karavI joie ? jema jema paheAra, divasa, mahinA, varSa vItI jAya che, tema tema maraNa naIka Avatu jAya che, pApI pramAdAdhIna Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAcamAM ane tenuM kuTuMba ( 237 ) zIla ane sAdhupaNuM lIdhA pramANe pALI puTharIka mahARSinI mAphaka peAtAnuM kArya pAra pADe che. janma, jarA, maraNa, rAga, zeka, Adhi, vyAdhi, upAdhi, iliyega, aniSTasacega Adi anekAneka du:khathI bharapUra sasAramAM bindamAtra sukha nathI. tethI A manuSyapaNAmAM ekAMta meAkSa-puruSArtha davA lAyaka che. sarAvara jevA saMsAra. kAramA sakhA jIva, jaLacarave jevA asAranAM du:kheA kaheze, zaradapUrNimAnA cadranuM apUrvA darzana sarakhu manuSyapaNu yAvata uttama dharmaratnanI prApti, amAvAsyAnI rAtri saramAM anyagati anAya deza, dudharmA prApti gere khAkInI ceAjanA vaya' karI levI. !! antima sAdhanA samApta navakAra mantra namo arihaMtANI no siddhALuM ra|| namo bAriyAM raso bannAyALuM 1181 namo hor sasAda" IIII hato vacanamunnAro //k|| sabavAvabaLAmaLo || maMgaLa nna santhesi ma va mananuM nA paMcidia sUtra paeNsiddi-saMcaLo, sajjanavid-veMcacera-juttiro pavana-sAtha-muddo. phaLa lAla-muLaai saMjItto paMca-manvaya-nutto, 6-vAyA6-pAra-samapyo! maMtrasmio ti-gutto, chattIsaguNoM guru majjJa // 2 // Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 236 ) atima sAdhano che, tema mehAtura manu kAmadukhane sukha mAne che. janma ja maraNathI thavAvALA du:khane jANe che, anubhave che chatAM paNa durgatimAM prayANa karatAM jIvane viSa uparathI kaMTALo AvatuM nathI. duSTa kAragrahathI AkhuM jagata pIDAeluM che, jaDa puse ATalI vAta te jarUra mAne che ke A bhegapati e dharmanuM phaLa che. te paNa dada mUDha hRdayavALA pApa karI durgatimAM jAya che. pittaprakepa, dhAtukSAbha, vAyu, lemanA kAraNathI kSaNavAramAM jIva nIkaLI jAya che. atyAre maLelAM vizeSa kAraNe ge, sAmagrIo vAraMvAra maLavA suzkela che. paMcendriyapaNuM, manuSyapaNuM, Adeza, utamakuLa, sAdhu samAgama, zAzvazravaNa, zraddhA, Arogya, dIkSA vagere vAraMvAra maLavAM dulabha che. vaLI ahIM paNa sApa, zailI, jhera, jhADA thavA, jaLa, za, agninA nimittathI jIva muhUrta mAtrAmAM bIjA dehamAM ephama kare che. jyAM sudhI Du paNuM Ayu bAkI che, vyavasAya alpa che tyAM sudhI Atmaddhita sAdhI lo, nahIMtara pAchaLathI bharaNALe khUba pastA thaze, varSAkALe meghadhanuSa, vIjaLI dekhatA sAthe nAza pAmanArA sa dhyAna rago ane ma ya A deha che. kAcI mATInA ghaDAmAM pANI bharavAmAM Ave to tarata kaTake kaTakA thaI jAya che ane pANuM nIkaLI jAya che, tema A deha paNa nAza pAmI jaze. mATe A kSaNabha gura deha nAza na pAme teTalAmAM ugra kaSTa vALuM ghera vIra tapa kara, ke jene kadApI nAza nathI. eka hajAra varSa sudhI suvapula eve saMyama karIne cheTe jIvane kilaSTabhAva thAya to kanDarIka mAphaka tene saMyama zuddha thato nathI. keIka AtmAo aTapakALamAM Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ susaDha caritra sahita antima sAdhanAnuM zuddha pa tra ke * patra paMkti azuddhi vaLagADa vaLagIDa 0 ga sukRta rahita svaga" sukRta 0 upadA 0 2 kapa sahita upadeza lAgyA zIlane harSathI 18 pa vAgyA zivane harSathI paNa atizava viyaratA kahalI zabdAthI rahalA dIpaka tapayAvALI atizaya vicaratA kahelI zabdothI rahelAM 25 65 tapasyAvALI re 28 38 43 kesarisaMha thayela uthI karavA pAmavA gurU a gautane pAtAnA 5mANa kesarisiMha thayela ubhI karavA pAmaze gurUe gautama pitAnA pramANa 52. 57 58 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacAreya sahita anitama sApanAnA sahAyaka ane grAhakenI zubha nAmAvali A0 mI vijaya dharmasUrijI manI preraNAthI agIyALIvALA pAreba jIvarAja goradhanadAsanA svara dharmapatnI kAntAbena muMbaI pATI jaina saMgha sAbhAI abhecaMdanI jenasa ghanI peDhI-bhAvanagara, sArazrI vipulayazAzrIjI tathA zrI vratadharabInI preraNAthI raLIyAtabena jaina upAzraya- bhAvanagara, sAthI candrarekhAthIjI vAgaDavALAnI preraNAthI sAvazrI malayAzrIjInI preraNAthI sAbI revatI zrIjInI preraNAthI sAThazrI sUryodayAzrIjInA pa00 AyaMbilanI smRti nimita Indora vallabhanagaranA jJAna khAtA taraphathI sAthI dhamavidAzrIjInI vaDI dIkSA smRti nimitte. sAtuzrI niraMjanAzrIjInI preraNAthI. caMpAbena vADIlAla lalubhAI. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pali azuddhi rAvaNane paNe phAdhAdika rAvaNu. paNa phodhAdika droha 178 19 2 ja masa. 82 84 2 - 86 virAdhanA bhakSaNamAM virAdhanAe mukta thA mATe kevaLa jJAna ariha tene tivacagatamAM 89 mAsa virodhamAM lakSaNa virAdhana phakta thAo zAre ThavaLajJAna arakatAne nAma gha' gajasukamAla gajasukumAla piMgala 9 108 125 1 35 137 1 39 152 maraNa 167 169 172 184 192 12 193 - 8 ? ? ? << 0 04 - - 2 - jidagInA jInapantataM choDIne niyaMtraNa savaM sarvepu jhAjharIyA pakAranA zarIra tyAM dakAcA raaMdAcArya pigala zaraNa jiMdagInAM jINapannattaM pAmIne nimaMtraNa sarva savapu 1 prakAza, prakAranA zarIranI jagyA gurukuLa prathama 197 yurakuLa 209 210 0 11 213 0 1 3 214 2 15 222 prathame jIna chejhayAI ba 8 ra ka - + ra = evAI vagere vagera hisI hisA zrA