________________
ગીતાર્થ– વણા
૨૭
ગુરૂની ગેરહાજરીમાં તેવા અપરાધવાળાને તે પ્રાયશ્ચિત્ત તેવી રીતે આપે, તે પાંચમે જિત વ્યવહાર, આલમમાં જણાવેલું છે કે, તેથી ઓછું અગર વધારે પ્રાયશ્ચિત્ત આપવાનું પરપરાથી જે ચાલુ હેય, તે જિત અને તેનાથી ચાલે, તે જિતવ્યવહાર જાણ, વર્તમાનમાં એ મુખ્ય છે, આ પાંચ પિકી કઈ પણ વ્યવહારને જ્ઞાતા તે વ્યવહારવાનું કહેવાય, (૪) ઉવલક-અર્થાત્ લજ્જાને દૂર કરાવનાર એટલે પ્રાયશ્ચિત્ત લેનાર શરમથી રે કહી શક્તિ ન હોય તો શરમ દૂર કરવી જે રીતે દેખે લાગ્યા હોય તે પ્રમાણે પ્રગટ કરાવવા ઉત્સાહિત કરાવનાર, આવા ગુણવાળા આલેચનાચાર્ય અપરાધીને અનેક પ્રકારે ઉપકાર કરી શકે છે. (૫) પ્રકૃથ્વી એટલે આલોચકે કહેલા દોષેનું પ્રાયશ્ચિત આપીને તેની અત્યંત શુદ્ધિ કરાવનાર, (૬) અપરિસ્ત્રાવી અર્થાત્ આલેચકના દે બીજાને ન કહેનાર, જે તેના રે જાણીને બીજાને કહે તો આલોયણ લેનાર બહાર હલકે પડે, તેની નિન્દા-લઘુતા થાય. (૬) અપાચોના જ્ઞાતા અર્થાત્ દુકાલ, શરીર દુબળતા અમર આલોયણથી ભવિષ્યમાં થનારા લાભ, ન લેવાથી ગેરલાભ નરકાદિ-બેધિદુલભતાદિ નુકશાન સમજાવનાર, (૮) નિ
જવ-નિભાવનાર અર્થાત આલેચક જેવી શક્તિવાળે તે પ્રમાણે પ્રાયશ્ચિત આપનાર, આવા આઠ ગુણવાળા આથાને આલેચનાચાર્ય કહેલા છે.
ગીતાર્થ–ગવેષણ. શલ્ય ઉદ્ધરણ નિમિત્તે ક્ષેત્રથી ૩૦૦ જન સુધી અને કાળથી બાર વરસ સુધી ગીતાર્થ આલેચનાચાર્યની ગવે– પણું–તપાસ કરવી, ૧ મનુષ્યપણું ૨ પ્રભુવાણીનું સાધુ
