________________
સુસ, ચરિત્ર
અટવીમાં ગયા. તેણે ત્યાં નદીના કાંઠા éપર તરતને મરેલો મસ્ય દે. આગળ પાછળ નજર કરી એકાંત હેવાથી તેનું ભક્ષણ કર્યું તે કારણે તે માંદા પડે. વૈષે પૂછવા છતાં પોતે ભક્ષણ કરેલી વસ્તુ છુપાવે છે અને કહેતા નથી, બીજા સાધુઓએ કહ્યું કે, “અમે સાધુ તો ફલનું ભેજન કરનારા છીએ, તે વૈધે ઘી પાયું. તેમ કરવાથી તેની માંદગી અતિશય વધી ગઈ. કરી પૂછયું કે, શું ભક્ષણ કર્યું છે? તે સાચું કહે, ત્યારે દબાણ કરવાથી સાચી હકીકત જણાવી એટલે વમન, વિરેચનના પ્રયોગો કરી ધ સ્વસ્થ કર્યો. એમ જે કઈ પિતાના અપરાધ છુપાવે, અગર આડા-અવળા જણાવે, તો આગળની જેમ ગુરૂ પશુ તેની શુદ્ધિ કરવા સમર્થ બની શકતા નથી,
વિશેષમાં સમજવાનું કે સાધુ અને શ્રાવકને અનુક્રમે દંડ આપવાથી હિત અને દુખ ઉત્પન્ન કરનાર થાય છે, સાધુને પ્રાયશ્ચિત્ત આપવાથી સુખ થાય છે અને ગૃહસ્થાને પ્રાયશ્ચિત્ત ન આપવાથી સુખ થાય છે. પોતાના અપરાધની શુદ્ધિ કરનાર જહદી શાશ્વત સ્થાન મેળવે છે, હે સુંદર બુદ્ધિવાળા ! પ્રાયશ્ચિત સેવન કરી પોતાના દેષની શુદ્ધિ ન કરનાર સંસાર-વૃદ્ધિ કરનાર થાય છે. ડગલે પગલે દેાષ લાગવા એ સ સારમાં સુલભ છે. હું દંડા એવી મતિ તું ન કરીશ. હે જીવ! આ દંડ પ્રાપ્ત થવો, તે જ દુર્લભ છે, વળી આ દંડ તે ભવ-નિવારણ કરનાર છે. તે આવા પ્રકારનું અપરાધ-સ્થાનક સેવેલ છે. શુદ્ધ સંવાળાને દંડ આપવામાં આવતું નથી, કદાચ અહિં તુ ભલે છુટી જઈશ, પણ પરલેકમાં પોતે કરેલાં પથી નહિં જ છુટીશ, આ પ્રમાણે કહેલી હકીકત