________________
( ૧૫૪).
અન્તિમ સાધના
પ્રશ્ન કરે છે, કે હે ભગવંત! દેવતાએ બનાવેલી આ નગરીનું અસ્તિત્વ કયાં સુધી રહેશે? ભગવંત પ્રત્યુત્તરમાં જણાવે છે કે જગતમાં જેટલી વસ્તુ ઉત્પન્ન થાય છે, તે મેઘધનુષ્ય માફક ક્ષણિક અને નાશવંત છે. નગર, ઘર, શરીર, તાણ્ય, સમૃદ્ધિ, ઈષ્ટ સંયોગાદિ ચેડા કે લાંબા કાળે જરૂર નાશ પામવાનાં. જે વસ્તુ ઉત્પન્ન થાય છે તેને અવયમેવ નાશ થવાને. તેવી રીતે આ ભલે દેવતાએ નિર્માણ કરેલી નગરી છે, છતાં તેને પણ તારી નજર સમક્ષ નાશ થવાને, એટલું જ નહિ પરંતુ આખા યાદવ કુળને પણ સાથે જ વિનાશ થવાને. ત્યારે કૃષ્ણ મહારાજાએ ફરી પ્રશ્ન કર્યો કે હે ભગવંત! ત્યારે નગરીને નાશ કેણ કરશે?
ભગવત પ્રત્યુત્તરમાં જણાવે છે કે હે કૃષ્ણ ! તારી નજરોનજર પાયનષિ દેવતાપણું પામી આખું નગર બાળ વૃદ્ધ, પશુ, વનસ્પતિ વગેરે સહિત બાળી મૂકશે. આ સાંભળી ફરી પ્રશ્ન કર્યો કે આ કામ સ્વાભાવિક થરો કે કેઈ પણ નિમિત્તથી થશે? પ્રત્યુત્તરમાં જણાવ્યું કે યાદવ કમરે રમતા ભમતા મદિરાપાનથી મસ્ત બની તે પાયન તાપસને ઢેફાં પથર ફેંકી તજના કરી પરાભવ કરશે, જેથી તે ઋષિ કેપથી શાપ આપશે. અને અંતે પિતાની તપસ્યાનું નિયાણું કરશે કે “આ દ્વારિકાને સબાલવૃદ્ધ અંત કરું.’ એમ કરી કાળ કરી દેવલોક પામશે. તે સાંભળી કૃષ્ણ મહારાજાએ અશોક નગરીમાં આવી આખી નગરીમાં જેટલી મદિરા હતી તે એકઠી કરી નગરથી બહાર ઘણા જ દૂર પ્રદેશમાં જ્યાં કેઈના જેવા કે જાણવામાં ન આવે તેવા પ્રદેશમાં દાટી દીધી. ત્યાં નજીકમાં કાદંબરી અટવીમાં