________________
( ૧૪૪)
અન્તિમ સાધના
સામે નજર, તડકાવાળી જગ્યામાં ઉભડક બેસી તડકો લેવો, તથા રાત્રીએ કાંઈ પહેર્યા એડ્યા વગર વીરાસને બેસી રહેવું. આ પ્રમાણે સ્કક અણગારે સુત્રાનુસાર ગુણરત્ન સંવત્સર નામના તપ કર્મને પૂર્ણ કર્યો. પછી ભગવાન પાસે આવી વંદન નમન કરી અનેક ઉપવાસ કરું છું ચાર પાંચ ઉપવાસ કરવારૂપ અને માસ-અર્ધમાખણ રૂપ વિચિત્ર તપ કર્મવડે આત્માને ભાવતા વિચારે છે.
પૂર્વે જણાવેલા પ્રકારના ઉદાર વિપુલ કલ્યાણ-શિવધન્ય-મંગળરૂપ ભાયુક્ત ઉતમ ઉજવળ સુંદર મોટા પ્રભાવવાળા તપકર્મથી શરીર સુકાઈ ગયું, રૂક્ષ થયા, માં. રહિત હાડકાં-ચામડાથી ઢંકાએલા, ચાલે ત્યારે હાડકાં ખડખડ થાય, અને બધી નસે ઉપર દેખાય એ તપથી દુર્બળ બની ગયા. માત્ર પોતાના આત્મબળથી જ ગતિ અને સ્થિતિ કરે છે બેલવા જેટલી પણ તાકાત રહી નથી. જેમ કેઈ સૂકા લાકડાં, સૂકાં પાંદડાં કે સૂકા પદાર્થથી ભરેલી સગડી હેય, એરંડાના લાકડા કે અંગારોથી ભરેલી સગડી હોય, તે સગડીઓને તડકે સૂકવ્યા પછી ઘસડવામાં આવે ત્યારે અવાજ કરતી ગતિ કરે છે, એ જ પ્રમાણે અંદર અણગાર પણ જ્યારે આખળથી ચાલે છે, ત્યારે હાડકાના ખડખડ શબ્દ થાય છે. કંદ મુનિ તપથી પુષ્ટ, માંસ લેાહીથી સીણ, રાખમાં છુપાએલ અગ્નિ પઠે તપવડે, તેજ-તલાવડ બહુ બહુ શોભતા હતા, કેઈક વખતે કંઇક અણાને રાત્રે જાગતાં ધર્મને વિચાર કરતાં આ પ્રમાણે મરથ : મારી આવી દુર્બળ શરીરવસ્થામાં મને ઉત્થાન, કર્મ, બળ, વીર્ય અને પુરુષકાર પરાક્રમ પણ છે, અને જ્યાં સુધી મારા ધર્મોપદેશક-ધર્માચાર્ય શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પ્રભુ વિચરે છે ત્યાં સુધીમાં હું મારું