Book Title: Vardhaman Jivan kosha Part 3
Author(s): Mohanlal Banthia, Shreechand Choradiya
Publisher: Jain Darshan Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 472
________________ ( ३८६ ) '२७ छः विशाचर तएणं तस्स गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स अण्णदाकदाइ इमे छः दिसाचरा अंतियं पाउभवित्था, तंजहा-साणे, कणियारे, अच्छिदे, अग्गिवेसायण, अज्जुणे, गोमायुपुत्ते। तए णं से छः दिसावरा अविहं पुव्वगयं मग्गदसमं 'सएहि-सएहिं' मतिदसणेहिं निज्जूहंति निज्जूहित्ता गोसालं मंखलिपुत्तं उवहठाइसु । तए गं से गोसाले मंखलिपुत्ते तेणं अट्ठगस्स महानिमित्तस्स...इमाई छ अणइक्कमणिजाई बांगरणाई वागरेति, तंजहा लाभ, अलाभ, सुह, हुक्ख, जीषियं, मरणंतहा। -भग• श १५ । सू.५-६ गोशालक के पास छः दिशाचर आये (श्रावस्ती नगर के हालाहला नामक कुभारण की कुंभारायण में-) प्रथा शान, कलंद-कर्णिकाकार, अछिद्र, अग्निवेश्यायन और गोमायु पुत्र अर्जुन। इन हर दिसाचरों ने पूर्व श्रुत में कथित आठ प्रकार के निमित्त, नौवाँ गीतमार्ग तथा दसवाँ नृत्य मार्ग को अपने-अपने मति दर्शन से पूर्वश्रुत में से उद्धत कर मंखलि पुत्र का शिष्य भाव से आश्रय ग्रहण किया। __ इसके बाद मंखलिपुत्र गोशालक, अष्टांग महानिमित्त के स्वल्प उपदेश द्वारा सभी प्राण, भूत, जीव और सत्त्वों को इन छह बातों के विषय में अनतिक्रमणीय ये जो अन्यथा असत्य न हो ये छह विषय ये है-लाभ, अलाभ, सुख, दुःख और जीवन और मरण । '२८ गोशालक के प्रसंग तत्र 'अभ्यासाएमाणे' त्ति उपसर्ग कुर्वन् गोशालकवत्तेजो निसृजेत् 'से य तत्थ' त्ति तथ तेजस्तत्र-भमणे निसृष्टं महावीर इव नो क्रमते ईषत् नो प्रक्रमते प्रकर्षेण न प्रभवती त्यर्थः केवलं अंचिअंधियंति उत्पत निपतां पार्वतः करोति, ततश्चादक्षिणतः पार्श्वत् प्रदक्षिणा-पार्श्वभ्रमणमादक्षिणप्रदक्षिण्या तां करोति, ततश्चोर्ध्वम्-उपरिदिशि 'वेहासं' ति विहाय आकाशमित्यर्थः उत्पतति, उत्पत्य च 'से' ति तत्तेजः ततः भ्रमणशरीरसन्निधेस्तन्महात्म्यप्रति हतं सत् प्रति निपत्तते प्रतिनिवृत्त्य च तदेव शरीर कमुपसर्गकारिसंबंधि यतस्तन्निर्गतं तमनुदहन्-निसर्गानन्तरमुपतापयन् किं भूतं शरीरकं?-सह तेजसा वर्तमान-तेजोलब्धिमत् भस्म कुर्या दिति। ___अयमनोपस्यापि वीतरागस्य प्रभावो यत्परतेजो न प्रभवति, अत्रार्थे दृष्टांतमाह-'जहा बा' यथैव गोशालकस्य-भगवच्छिष्याभासस्य मङ्खल्यभिधानमंखपुत्रस्य, मंबश्व-चित्रफलकप्रधानो भिक्षुकविशेष। . Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532