________________
સ્વરાય જ્ઞાન
૭૯
દિવસે ચંદ્રસ્વર ચાલે અને રાત્રિએ સૂર્યસ્વર ચાલે તા ચિદાનંદ અતિ નિશ્ચય-પૂર્વક કહે છે કે તેનું આયુષ્ય લાંબું છે. (૩૫૮) दिवानाथ होय दिवसमें, निसा निसाकर स्वास । चिदानंद पटमास तस, जीवितव्यनी आश ॥ ३५९ ॥
દિવસે સૂર્યસ્વર ચાલતા હાય અને રાતે ચંદ્રસ્વર ચાલતા હાય, તે ચિદાનંદ કહે છે કે તેનાં જીવનની આશા માત્ર છ મહિના જાણવી. (૩૫૯) चार आठ द्वादश दिवस, षोडश वीश विचार | चलत चंद नितमेव इम, आयु दीरघ धार ॥ ३६० ॥
ચાર, આઠ, ખાર, સોળ કે વીસ દિવસ ચંદ્રનાડી રાત-દિવસ ચાલ્યા કરે તો આયુષ્ય દીર્ઘ છે—તેમ ધારવું. (૩૬૦)
रात दिवस जो तीन दिन, चले तत्त्व आकाश | वरस दिवस कायाथिति, तिस उपरांत विनाश ॥ ३६१ ॥
જો ત્રણ દિવસ અને ત્રણ રાત સુધી આકાશ તત્ત્વ ચાલે તે ૧ વર્ષ પર્યંત કાયા ટકે, તે પછી તેના વિનાશ થાય છે, (૩૬૧)
अहोराति दिन चार जो, चले तत्त्व आकाश | थिरता तनकी जाणजो, उत्कृष्टी षटमास || ३६२ ॥
જો ચાર દિવસ અને ચાર રાત નિર ંતર આકાશ તત્ત્વ ચાલે તે આયુષ્ય વધારેમાં વધારે છ માસ શેષ રહ્યું છે — એમ જાણવું, (૩૬૨) अरुणघृती' ध्रुव बालिका, मातृमंडले जोय । ए चारुं नवि लखी शके, आयु हीन नर कोय ॥ ३६३ ॥ અરુંધતી, ધ્રુવ, બાલિકા* અને માતૃમંડલ-આ ચાર પદાને જે મનુષ્યનું આયુષ્ય સમાપ્ત થવા આવ્યું હૈયા તે દેખી શકત્તા નથી. (૩૬૩)
? અહળપતિ V I
* બાલિકા’ = ભ્રૂ કુટીના મધ્યભાગ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org