________________
୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬ કરાવ્યો તેથી પ્રભાવિત થયેલા જૈન અને જેનેત્તર વિદ્વાનોની ભલામણથી અયોધ્યા સંસ્કૃત કાર્યાલય તરફથી “ન્યાયમનીષી'ની પદવી આપીને એમનું મોટું સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું.
ઈ. સ. ૧૯૬૬માં પત્નીના અવસાન બાદ પ. હીરાલાલજીએ આચાર્યશ્રી વિજયસમુદ્રસુરિ પાસે જઈને આજીવન બ્રહ્મચર્યવ્રત અંગીકાર કરેલ. ઉપરાંત પ્રતિક્રમણ, જિનપૂજા, સામાયિક, અભક્ષ્યત્યાગ, રાત્રિભોજન ત્યાગ વગેરે નિયમો સ્વીકારી એક સાધુ જેવું જીવન જીવવા લાગ્યા હતા.
પ. હીરાલાલ દુગ્ગડના ચાલીસેક જેટલા ગ્રંથો પ્રકાશિત થયા છે. એમાનાં કેટલાક પોતાના મૌલિક સંશોધનના પ્રકારના છે, કેટલાંક સંપાદન પ્રકારના છે, કેટલાક અનુવાદના પ્રકારના છે. “નિર્ઝન્થ ભગવાન મહાવીર તથા માંસાહાર પરિહાર,' “વલ્લભજીવન જ્યોતિ ચરિત્ર, “વલ્લભ કાવ્ય સુધા” (સંપાદન), “હસ્તિનાપુર તીર્થકા ઈતિહાસ, અજમેર નિવાસી એક દિગમ્બર વિદ્યાને શ્વેતામબર પરંપરા વિરુદ્ધ ચાલીસ પ્રશ્નો ઉપસ્થિત કર્યા હતા. તે વખતે “અધર્મ સંરક્ષક મુનિ બુદ્ધિવિજયજી,” “મધ્ય એશિયા ઓર પંજાબમેં જૈનધર્મ' નામનો એમનો દળદાર ગ્રંથો તો એમની તેજસ્વી વિશ્વ પ્રતિભાનો સરસ પરિચય કરાવે છે. બહુજ પરિશ્રમપૂર્વક ઘણી માહિતી એકત્રિત કરીને ઘણી ઘણી બાબતો ઉપર એમણે સુંદર નવો પ્રકાશ પાડ્યો છે. ભગવાન મહાવીરના જીવન વિશે એમણે બીજા બે ગ્રંથની રચના કરી છે. એકમાં ભગવાન મહાવીરના જન્મસ્થાનની વિચારણા કરવામાં આવી છે. બીજા એક ગ્રંથમાં ભગવાન મહાવીરના વિવાહિત જીવન વિશે સંશોધન અને પ્રમાણો રજૂ કર્યા છે. આ બન્ને ગ્રંથોમાં ભગવાન મહાવીર વિશેના દિગમ્બર મતનો પરિહાર કરીને શ્વેતામ્બર મતનું સમર્થન કર્યું છે.
પં. હીરાલાલજીએ “પંચપ્રતિક્રમણ સૂત્ર,” “નવસ્મરણ” “નવતત્ત્વ,” “જીવ વિચાર,' “આત્મજ્ઞાન પ્રવેશિકા,” પ્રકારના શાસ્ત્રગ્રંથોનું સંપાદન-સંકલન પણ કર્યું છે. એમણે જિનપૂજા વિધિ” તથા “જીનપ્રતિમા પૂજા રહસ્ય' વગેરે વિશે શાસ્ત્રીય ગ્રંથો લખેલા છે. અન્ય કેટલાંક શાસ્ત્રીય ગ્રંથોની રચના કરી છે તેમાં “શકુન વિજ્ઞાન', “સ્વરોદય વિજ્ઞાન,” “સ્વપ્ન વિજ્ઞાન,” “જ્યોતિષ
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧ ૧૮
