________________
୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬ વિજયનું “ઉપાધ્યાય શ્રી પ્રેમવિજયજી' અને “યોગનિષ્ઠ આચાર્ય' એ ત્રણ સવિશેષ નોંધપાત્ર છે. સાંપ્રદાયિકતાની સીમાની બહાર છતાંય સંપ્રદાયની સુવાસ આપતું આલેખન એમની ચરિત્રકાર તરીકેની સિદ્ધિ છે. બને તેટલું વિશ્વનીય ચિત્ર-ચરિત્ર આપવાનો એમનો પ્રવાસ રહ્યો છે. ભગવાન મહાવીર વિષે એમણે “નિગ્રંથ ભગવાન મહાવીર' અને સચિત્ર “ભગવાન મહાવીર' એ બે ચરિત્રો આપ્યા છે. એમની લેખનશૈલીથી જૈન-જૈનેત્તરમાં લોકપ્રિય થયેલાં આ ચરિત્રો છે. ભગવાન મહાવીરનું વિશ્વસનીય ચરિત્ર પ્રાપ્ત થયું છે. શુષ્કતા નહીં પણ રસાળતા એ ચરિત્રોની વિશિષ્ટતા રહી છે. સિદ્ધરાજ જયસિંહ,"ઉદ મહેતા” અને “સંગીશ્વર વિમલ' કિશોરોને લક્ષમાં રાખીને લખાયેલાં ચરિત્રો છે. જયભિખુએ સ્વયં નોંધ્યું છે “મેં બને તેટલા ઇતિહાસમાંથી સત્ય તારકવા પ્રયત્ન કર્યો છે. અર્ધસત્યો ને અસત્યોથી દૂર રહેવા યથાશક્તિ દાન કર્યો છે. ધર્મકાનૂનથી લખાયેલી વસ્તુઓને બને તેટલી ગાળી નાખી છે. - જયભિખ્ખનું બાલ બાલસાહિત્ય અને કિશોર સાહિત્ય પણ વિપુલ છે. એમાં પણ એમનું ધ્યેય તો પ્રેરણા આપવાનું જ રહ્યું છે “રસિયો વાલમ', “આ ધૂળ, આ માટી, પતિત પાવન” “બહુરૂપી પન્નાદાઈ અને ગીત ગોવિંદનો ગાયક' એમના નાટકો છે.
જયભિખુ ભાવ-ભાવના માણસ હોવાથી એમનું મિત્રવર્તુળ વિશાળ હતું. જાદુગર કે લાલ અને એમની મૈત્રી સાવ અનોખી હતી. આ જાદુગર જે એમની ષષ્ટીપૂર્તી ઉજવવાનો વિચાર આવ્યો એની ઉજવણી થી પણ જયભિખ્ખએ સન્માનમાં મળેલી થેલીનો સવિવેક ઈન્કાર કર્યો એમાંથી જયભિખ્ખું ટ્રસ્ટની રચના થઈ. સૃષ્ટિપૂર્તિ પછી જયભિખુની તબિયત બગડતી ચાલી અને ૨૪ ડિસેમ્બર, ૧૯૬૯ના રોજ આ જીવનકર્મી સાહિત્યકારની જીવનલીલા સંકેલાઈ ગઈ.
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧ ૨ ૫