________________
୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬ - 1903.
2) Early History of Alamkaras' astra - 1930
દર્શન શાસ્ત્રમાં તેમને હિંદુ, ન્યાય અને વૈશેષિક દર્શનમાં વધુ રુચિ હતી. તેમણે યોગશાસ્ત્રનો પણ અભ્યાસ કર્યો હતો. તેમણે તર્ક, યુક્તિ, અનુમાન આદિ વિશે સુંદર વિવેચન કર્યું છે. સાંખ્ય-યોગ કરતાં બૌદ્ધ દર્શનના સિદ્ધાંતો મૌલિક છે તે અંગે પણ તેમણે વિસ્તૃત નિબંધ લખ્યો હતો.
The Origin of Buddhism from Samkhya - yoga (1896)
તેમણે ભગવદ્ગીતા ઉપર પણ ગંભીર વિચારણા કરી છે. ઈશ્વરવાદ અને સર્વવ્યાપકવાદ ઉપર તેમણે લખ્યું છે. વળી તેમણે યોગશાસ્ત્રના સિદ્ધાન્તોના મૂળ અંગે પણ સંસોધનાત્મક લેખ લખ્યો હતો જે ૧૯૨૯માં ગોટિંગન એકેડેમિમાંથી પ્રકાશિત થયો હતો. આ બધા જ વિદ્રહ્મોગ્ય લેખોની સાથે સાથે તેમણે સામાન્ય જનને ઉપયોગી થાય તેવા ગ્રંથો પણ તેયાર કર્યા હતા. તેમાંના કેટલાક છે.
Light of the orient - 1922
તેમણે Encyclopedia of Religion and Ehtics માટે ઘણાં અધિકરણો લખ્યાં, તેમજ Concept of God in Indian. Philosophy નામે 1923માં લેખ લખ્યો. આ લેખમાં તેમણે વેદથી માંડી દર્શનશાસ્ત્રમાં ઈશ્વરની વિભાવના અંગેની ચર્ચા કરી છે.
આમ હર્મન યાકોબીએ આજીવન વિદ્યાસાધના કરી વિશાળ સાહિત્યનું નિર્માણ કર્યું છે. તેમની વિદ્યાસાધના અને જૈન સાહિત્યની સાધનાને કારણે જૈન સંઘ તરફથી જૈનદર્શન દિવાકરની પદવીથી તેમને નવાજવામાં આવ્યા હતા.
યુરોપના ભારતીય દર્શન શાસ્ત્રના નિષ્ણાત વિદ્વાન ફાઉવાલ્બરે તેમના લેખોનું સંપાદન કરતાં જણાવ્યું છે કે તેમના કેટલાંક સંશોધનો ઉતાવળિયાં, કેટલાંક સત્ય અને તેમ છતાં બધાં જ લેખો-સંશોધનો મહત્વપૂર્ણ અને વિચારોત્તેજક તથા પ્રેરક છે.
હર્મન યાકોબીની જેને સાહિત્યની સેવાને જેનો ભૂલી શકે તેમ
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧૪૨
