________________
୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬ પ્રક્રિયા ઉપર પ્રકાશ પાડતો ગ્રંથ તૈયાર કરવાને તેમણે નિર્ણય કર્યો. લોગસ્સ સૂત્ર એ છ આવશ્યક પૈકી બીજુ અતિગંભીર સૂત્ર છે. જે ચતુર્વિશતિના નામથી જાણીતું છે. પ્રતિક્રમણની ક્રિયામાં તેનો ઉપયોગ થાય છે. ઉપરાંત દેવવંદન, પૌષધ, સામાયિક, કાયોત્સર્ગ વગેરે ક્રિયાઓમાં પણ આ સૂત્રનો ઉપયોગ આવશ્યક મનાયો છે.
કાયોત્સર્ગ ધ્યાન માટે ઉપયોગી એવી આ રચનાનું મહત્વ સમજીને અમૃતલાલભાઈએ “લોગસ્સ સૂત્ર સ્વાધ્યાય' ગ્રંથનું સંશોધન હાથ ધર્યું. આ કાર્ય બે વર્ષ ચાલ્યું. તેના લખાણને ૧૧ વિભાગમાં વિભાજિત કર્યું. પ.પૂ.આ વિક્રમસૂરિ મહારાજ, પન્યાસ ભદ્રંકરવિજયજીગણી તથા મુનિરાજ તત્વાનંદજી મહારાજે આ ગ્રંથનું અધ્યયન કર્યું.
આ ગ્રંથ પ્રાચીન ગ્રંથોમાં પ્રાપ્ત થતા સાહિત્યનું સર્વતોમુખી વિવેચન, પ્રશ્નોત્તરી, પ્રકીર્ણ વિચારો, સ્તોત્રો, યંત્રો, કલ્પો તથા શુકનાવલિ ચિત્રો આદિથી મનનીય બન્યો છે.
૪) યોગશાસ્ત્ર અષ્ટપ્રકરણ :- (ઇ.સ.૧૯૬૯).
પ.પૂ. પચાસ ભદ્રંકરવિજયજી ગણિવરના સૂચનથકી અમૃતલાલભાઈએ આ. હેમચંદ્રાચાર્. રચિત યોગશાસ્ત્રમાંના ધ્યાન વિષય ઉપર અષ્ટમ્ પ્રકાશનું વિવેચન સંશોધન કરવાનો પ્રારંભ કર્યો.
આ કાર્ય માટે અમૃતલાલભાઈએ તે કાળનો ઈતિહાસ વાંચ્યો. આ. હેમચંદ્રાચાર્યના જીવનચરિત્રો વાંચ્યા. કાશ્મીરના પ્રાચીન ગ્રંથોમાંથી તંત્રના ગ્રંથો મંગાવ્યા જૈન ધર્મના સાહિત્યમાંથી કયું જ્યાં યોગનો ઉલ્લેખ મળ્યો તે એકઠાં કર્યા. અને સાધકોના લખાણો કે ટબા મળ્યા તે પણ એકત્ર કર્યા. અને યોગશાસ્ત્રના અનુવાદ માટે સામગ્રી ભેગી કરી. ગ્રંથના વિવરણના કાર્ય માટે મુનિશ્રીતતાનંદજીને બે વર્ષ જામનગરમાં રાખ્યા અને પોતે પણ રોકાયા. એક અનુભવી પંડિત પાસેથી તંત્રલોક, વચ્છેદ તંત્ર, મૃગેન્દ્ર મંત્ર, વિજ્ઞાન ભૈરવ, શ્રી વિદ્યાર્ણવ વગેરે શવ ગ્રંથોનો તતત્વાનંદજીએ અભ્યાસ કર્યો. અમૃતલાલભાઈએ રોજ પાંચ કલાક મુનિશ્રી પાસે બેસતા આ ગ્રંથ તૈયાર કરવા બન્ને જણે એક હજારથી વધુ ગ્રંથો
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧૬૧
