________________
୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬୧୬ કેટલાંક શ્રાવક-શ્રાવિકાઓએ તેમની પાસે ભણીને દીક્ષા અંગીકાર કરી તો કેટલાકને તેમની પાસેથી જેને ધર્મનું ગહન જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું. એમણે અનેક ધાર્મિક શિક્ષકો તૈયાર કર્યા અને એ રીતે જીવનભર ધર્મદર્શનના જ્ઞાનનો મહાયજ્ઞ કરતા રહ્યાં. આ રીતે પંડિતજી જેનદર્શનની એક જીવંત યુનિવર્સિટી સમાન હતા. ન્યાય, વ્યાકરણ, તત્ત્વજ્ઞાન, દ્રવ્યાનુયોગ, કર્મસાહિત્ય જેવા ગહન વિષયોમાં પંડિતજીને એવી વિદ્વતા હતી કે અઘરામાં અઘરો પ્રશ્ન તેઓ ઉકેલી આપતા. અનુપમ જ્ઞાન, ઉત્કટ શાસન પ્રેમ, ધાર્મિક શિક્ષણ આપવા માટે લીધેલો ભેખ. આ બધી બાબતો પંડિતજીના જીવનમાં તેમના શ્રુતજ્ઞાન તરફના પ્રેમના લીધે સહજપણે ગૂંથાઈ ગઈ હતી. મહેસાણાની શ્રી યશોવિજયજી જૈન સંસ્કૃત પાઠશાળામાં અભ્યાસ કરાવનાર પંડિતજી સ્વયં પાઠશાળા બની ગયા. જીવનના અંત સુધી સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક-શ્રાવિકાઓના ધાર્મિક અભ્યાસ માટે સતત ચિંતા સેવતા હતા. પોતે અભ્યાસ કરાવવામાં એટલા ઓતપ્રોત થઈ જતા કે સમય ભૂલીને કલાકોના કલાકો સુધી ભણાવતા રહેતા. જિનાગમો માટે પંડિતજી કહેતા કે જિનાગમો શ્રુતજ્ઞાનનો ભંડાર છે. આગમોની ભાષાના શબ્દોની પરિભાષા ઘણી ગૂઢ છે. તેની રચના શૈલી કળામય અદ્ભુત છે. જેની તુલના જગતના કોઈ સાહિત્ય સાથે થઈ શકે નહીં અને તેની રચના શૈલીનું જ્ઞાન સ્વતંત્ર અભ્યાસ વિના થઈ શકે નહીં. શ્રુતજ્ઞાન તરફના આ અહોભાવને કારણે પંડિતજી પોતાના લેખો દ્વારા વારંવાર જૈન સંઘને આ આગમો લાંબો કાળ કેમ રહી શકે તે માટેનો પ્રયાસ કરવા વિનંતી કરતા.
મહેમાનગતિ
આમેય સૌરાષ્ટ્રવાસીઓના મહેમાન થવું એ જીવનનો એક લ્હાવો છે. સૌરાષ્ટ્રના આ ખમીરવંત પ્રભુદાસભાઈની મહેમાનગતિ અદ્ભુત હતી. આંગણે પધારેલા મહેમાનોનું સ્વાગત? એ તો આતિથ્ય માણ્યું હોય તે જ જાણે. નાનામાં નાના બાળક અતિથિને સ્વયં સામે બેસીને જમાડે. મહેમાનોને જરાય ઉણપ ન આવે એની કેટલી કાળજી? કેટલી ચિંતા? મહેમાન એક દિવસ રહે કે પંદર દિવસ રહે, આતિથ્યમાં કશોય
શ્રુતજ્ઞાનનાં અજવાળા
૧૩૧
