________________
૧૬૮ ]
સમય –સમાધાન
માટે છત્યેની જ મના કરી છે, તથા તેની વચ્ચેના ભાગ અને છેલ્લા ભાગને ભેદ વિવજ્ઞા કરીને અનેક રૂપ સમજીએ, ત્યારે “ણિયમા અરિમ ચે” વગેરે થાય છે.
પ્રશ્ન ૬૪ :—રેલ્વે (ઊભી હોય કે ચાલતી હોય)માં બેઠેલા મુસાફર, સવર કરી શકે છે ?
જવાબ :—રેલ્વેમાં બેઠેલા મુસાફર પૂર્ણ રીતે તે સવર નથી કરી શકતા, પણુ દેશ-સવર કરી શકે છે. નીચેનાં પ્રકરણેાથી આની જાણ થાય છે.
૧ અઢારમાં ભગવાનના શ્રાવક શ્રી અહુન્નકજીએ જહાજના એક ભાગમાં યાવત્ આગાર સહીતના સંથારો પણ કર્યાં હતા.
૨ નંદન મણિયાર દેડકાના ભવમાં વાવડીમાં રહેતાં પણ વ્રતનું પાલન કરતા હતા. ૩ સમુદ્રવાસી માછલાં-કાચખા વગેરે અસખ્ય શ્રાવક પણ સમુદ્રમાં રહેતાં પેાતાના ત્રતાનુ પાલન કરે છે.
આ જ રીતે રેલ્વેમાં પણ દેશથી સંવર કરી શકાય છે.
પ્રશ્ન ૬૨૫ ઃ—જે અનાજ ઊગી ન શકે, અક્રૂર ન દઈ શકે, તે બધા નિર્જીવ જ હોય છે શુ?
જવાબ :—સુકું નારિયેળ, ગાળ, બદામની અખંડ કાચલી વગેરે અનેક ચીજો સજીવ હોવા છતાં પણ ઊગતી નથી, તે જ રીતે ન ઊગવાવાળા કેટલાય અનાજના કણા સજીવ હાય છે, એમ તેા ન ઊગવાવાળા અનાજનાં કણ કોઈ સજીવ અને કોઈ નિજીવ હાય છે. પન્નવણાના ૯ મા પદ વગેરેમાં વનસ્પતિની ૩ યાનિઓ, સચિત્ત, અચિત્ત અને મિશ્ર ખતાવી છે, તેથી અચિત્ત કણ પણ ઊગે છે. જેમકે પેટથી નીકળેલુ ધાન્ય, છાણુ વગેરેમાં ઊગ્યા કરે છે. ધનિયા ( કોથમીર ), ગુવાર વગેરે વિભાગ કરવાથી ઊગે છે.
આના સિવાય બીજ વિના પણ વનસ્પતિ ઊગે છે. દશવૈકાલિકના ચાથા અધ્યયનમાં તેને ‘સમુ િમ’કહેલ છે.
પ્રશ્ન ૬૨૬ :શ્રી ભગવતી શ. ૬ ૭, ૮ માં સુધ, ઇશાન દેવલાકની નીચે ખાદર પૃથ્વીની મના કરી, આ કેવી રીતે સભવી શકે છે ?
જવાબ :—સુધર્મ, શાન દેવલેાકના આધાર ઘનધિ છે એટલા માટે તે દેવલાકેની નીચે સલગ્નમાં ખાદર પૃથ્વી ન હેાઈ, પાણી છે. આ કારણથી સ’લગ્નની અપેક્ષા બાદર પૃથ્વીની મના કરાયેલી છે.
પ્રશ્ન ૬૨૭ ઃ—પાંચમા દેવલાકની ઉપર વાવડિયા છે, કે નહિ ? ત્યાં બાદર્ અપાય અને વનસ્પતિકાય છે કે નહિ ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
