Prabuddha Jivan 2018 06

Author(s): Sejal Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 4

બહાનાં બતાવત, પોતે ઉપાય જાણે છે, પણ જ્યાં સુધી હું મારી ૩૦થી વધુ શિબિર આયોજિત થઇ ગઈ છે, આ શિબિર વિશેની અક્ષમતા નથી દર્શાવતો ત્યાં સુધી પોતે નહી કરે.”
વાત કરતાં કરતાં થોડી વાત સમ્યકત્વ વિષે. મોટેભાગે એવું બનતું હોય છે કે ઉપાય માણસમાં જ પડ્યો સત્ય વિજ્ઞાન ફાઉન્ડેશન ઉદ્યોગપતી શ્રી વલ્લભભાઈ હોય છે અને જાણતા પણ હોય પરંતુ જ્યાં સુધી સ્વ અહંકાર ન ભણસાલીનું માનસ સર્જન છે. વલ્લભભાઈ અને મંગળભાઈ બન્ને સંતોષાય ત્યાં સુધી કાર્ય કરવાની પ્રેરણા ન થાય. મુસીબત એ છે ભાઈઓ જૈન સમાજના ભેખધારી શ્રાવકો. જૈન શ્રુત જ્ઞાનના સાચા કે દરેક બાબતને આજે આપણે આપણા અહંકારનો ભાગ બનાવી ઉપાસક અને સેવાનો ભેખ ધારણ કર્યો છે. જૈન સમાજના દીધો છે. “અરીસાની સામે ઊભા રહીએ, તો પોતાનું ચિત્ર દેખાય પરિસંવાદો, શિબિરો, પુસ્તકો ઉપરાંત બીજી અનેક શ્રુતજ્ઞાનના અને ત્યારે મન શોધે કે મારામાં શું ઉત્તમ છે અને અન્યની સામે ઊભા સેવા સાથે જોડાયેલા છે. સમાજલક્ષી પ્રવૃત્તિ દ્વારા મૂલ્યો અને ધર્મ રહીએ ત્યારે મન શોધે કે શું-શું ખરાબ છે?' આ વૃત્તિથી મુક્ત થવું શ્રધ્ધાને દ્રઢ કરવા માટે અનેકોનેક કાર્ય કરે છે. સત્ય-વિજ્ઞાન અને જાતને સમજાવી, મારા સુખ નહીં પણ સંતોષના સ્વામી ફાઉન્ડેશન, એ સત્ય અને વિજ્ઞાનનો સુમેળ છે. પ્રત્યેક મનુષ્યની પોતે જ બનવું છે.
સત્યની શોધ અને બીજી તરફ એની એ શોધને આધાર દે, તે જીવનના, મૂંઝવણ કે મુસીબતોના રસ્તા આપણામાં જ પડ્યાં વિજ્ઞાનની તાર્કિક ભૂમિકા. આ બંનેના સુમેળની સંકલ્પના છે હોય છે, ધર્મ એ જીવનથી વેગળી બાબત નથી, આ અંકમાં સત્યવિજ્ઞાન ફાઉન્ડેશન. તેઓ માને છે, સત્ય અને જ્ઞાન આ બે સમ્યકદર્શનની વિશે વાતો પણ કરવાનું ધાર્યું, નિમિત્ત છે સત્ય જીવનના બહુ જ અગત્યના મૂલ્યો છે, જે વ્યક્તિના જીવનનો આધાર વિજ્ઞાન ફાઉન્ડેશન મનુષ્યની શોધ છે સત્યની, એને જોઈએ છે શાંતિ. જ સત્ય હોય તે જીવે છે અને જે જ્ઞાનનો આધાર લે છે તેનો સ્વ આ બે બાબતો સમજવા માટે જરૂરી છે દ્રષ્ટિની અને દ્રષ્ટિ આચારમાં વિકાસ થાય છે. બંને આત્માના વિકાસ માટે અગત્યના છે. સત્યને ભળે, સમજ કેળવાય. જે મિથ્યાત્વ છે, તેની સમજ સામે તટસ્થ જાણવા-સમજવા સમ્યક દર્શન મહત્વનું છે. રહેતાં શીખાય એ સમ્યક દ્રષ્ટિ. એ દ્રષ્ટિથી વ્યવહાર શુધ્ધ બને, આ વિજ્ઞાન માત્ર વ્યવહારના વિજ્ઞાન સુધી સીમિત નથી. અને પોતાનાં આચારમાં શુદ્ધત્વ આવે, મુક્તિનાં સોપાનને સમજી શાસ્ત્રની અંદર જે વિજ્ઞાન છે તે પરમજ્ઞાનનો વિસ્તાર છે. બે જ્ઞાન શકાય. મોક્ષ એ ભૌગોલિક સ્થાનનું નામ માત્ર નથી. મોક્ષ પૈકી વિશેષ જ્ઞાન functional જ્ઞાન છે, જ્યારે વિસ્તાર જ્ઞાન માત્ર આત્માની પૂર્ણ અને શુદ્ધ દશાનું નામ છે. આ પૂર્ણ શુદ્ધ દશા માટે વિગતો આપીને અટકી જતાં વિજ્ઞાનથી વધુ આગળ જઈ વિસ્તૃત આત્માનું નિર્મળ પરિણમન હોવું જોઈએ. એ સમ્યક્ દર્શન છે. માહિતી આપે છે. આ સંસ્થાના વૈચારિક મૂળ સ્પષ્ટતાથીભર્યા આપણે અનંત જન્મોમાં અનેકવાર શુભ ક્રિયાઓ કરી પણ આ ઊંડા છે. સત્યને જાણીને સત્ય કઈ રીતે કાર્ય કરશે, સમજનું, બધું જ આત્મભાવના લક્ષ્ય વિના કર્યું એટલે અર્થ ન સર્યો. સમજાવવું અને તે સમજણનો વ્યાપ કરવો છે. સત્ય વિજ્ઞાન
હમણાં જ એક ભાઈની વિનંતીથી એમને પત્રનો ડ્રાફ્ટ જોઈતો ફાઉન્ડેશન આવા અનેક નવા પંથે આપણને લઈ જવા માંગતું હતો, તે લખી આપ્યો, પછી એ ભાઈ એ કહ્યું કે આને બદલાવીને હોય ત્યારે, આપણને રોકવાવાળાં આપણે કોણ? આમ લખો. બદલાવ્યો, પછી પાછું કહે કે આ બરાબર નથી. એટલે સત્યને સમજવા માટે દર્શન જરૂરી છે. સત્ય વિશેના અનેક લખનારે આખા પત્રમાં માત્ર એમનું નામ લખીને જ મોકલાવ્યો લોકોના વિચારો જુદી રીતે વ્યક્ત થયા છે માર્ક ટ્વેઇનના માટે અને કહ્યું કે આગળ પાછળ તમે લખી લો ને, અને ખરેખર એ It's no wonder that truth is stranger than fiction, Fiction જગ્યા ભરાઈ ગઈ. દરેક વ્યક્તિ સૌથી વધુ પોતાના નામને ચાહે has to make sense. મહાન વાર્તાકાર ફ્રાન્ઝ કાફકાએ સત્યને છે. પોતાનું નામ જોઇને, વાંચીને તેને અનહદ આનંદ થાય છે, ચૂપકીદીમાં જોયું છે. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે જીવન સાથે જોડીને સત્યની ઘણીવાર એવું લાગે છે કે નામ જોઇને જ એને પોતાના અસ્તિત્વ વ્યાખ્યા કરતાં કહ્યું કે Facts are many, but the truth is one. પર વિશ્વાસ બેસે છે! આ નામના મોહથી મુક્ત થવાય ત્યારે નામ બુદ્ધએ કહ્યું છે કે જગતમાં ત્રણ બાબતો કદી લાંબા સમય માટે સિવાય અન્ય જગ્યામાં પોતાના અસ્તિત્વની શોધ આરંભાય છે. છુપાયેલી નથી રહી શકતી, એ છે - સૂર્ય, ચંદ્ર અને સત્ય. બીજી આ શોધનો આરંભ કરી શકીએ, પોતાને સમજી શકીએ અને તરફ સલૂના માર્ગ વિશેના બુદ્ધના વચનને પણ યાદ કરવા જરૂરી પોતાનું સુખ પોતાનામાં વાંચતાં જોઈ શકીએ, એ સમ્યકત્વ દ્રષ્ટિ છે, The buddha called suffering a holy truth, કેળવાય એ માટે આપણે, આપણી જાત સાથે વાત કરવાની શરૂઆત because our suffering has the capacity of showing us કરવી પડે અને એ શરૂઆત કરવા માટે કોઈ ઉપક્રમ જોઈએ. સત્ય the path to liberation. Embrace your suffering and let it વિજ્ઞાન ફાઉન્ડેશન અને શ્રત રત્નાકર ટ્રસ્ટના સંયુક્ત ઉપક્રમે reveal to you the way to peace. આ સાથે અહીં કૃષ્ણમૂર્તિને સમ્યકત્વ શિબિરનું આયોજન કરાયું છે અને આજે ભારતભરમાં યાદ કરીએ જેમને કહ્યું છે કે સત્ય એ પરિણામમાં નહીં, એની
પ્રબુદ્ધ જીવન
( જૂન - ૨૦૧૮