________________
૨૧૩
બાઈ તડૂકી આગેવાનો સામે,–“ઓ લુચાઓ ! શું માંડયું. છે પારકા ઘરમાં? મારુ ઘર લૂટાવવા આવ્યા છે ? ત્યે લૂટે લૂંટે” કહેતાંક વીલના કાગળના ફાડીને ટુકડે ટુકડા કરી નાખ્યા.
વીલના ટુકડા કરતી ધણી સામે તડૂકી કહે છે, “તમે ય ભેળિયા તે પાછળવાળાને ભીખારી બનાવવાનો આ ધંધે આદર્યો છે ? મારી રજા વિના એક પાઈ તમે લૂટાવી શકે? શી વાત છે?”
શેઠને હાફેઈલ :બસ શેઠને આ જોતાં હૈયે એ ભારે આઘાત લાગ્યો કે ત્યાં જ હાર્ટ ફેઈલ થઈ ગયું. “હું”? ધન મારું કમાયેલું, ને આની રજા વિના એક પાઈ પણ વાપરી શકુ નહિ ? તે મારા પરલેક માટે મારા ધનમાંથી ય કશું જ નહિ ? લાખ રૂપિયા આ ધુતારણ નવી આવેલી બાયડી જ બથાવી પડવાની ? આ આઘાત એવા જોરદાર લાગે કે ત્યાં જ હૃદય બંધ પડી ગયું. શેઠ ધરણું પર ઢળી પડયા.
બોલો પહેલાં આગેવાને સામે પગલે ચાલીને આવેલા, ને એમણે શેઠને ધર્મ ખાતામાં રકમ દેવા વિનવેલા, ત્યારે શેઠને દેવાનું સૂઝયું નહિ. હવે અત્યારે જાતે દેવું હતું ત્યાં સ્ત્રી આડે આવી. આડે આવી તે એવી કે દેવાનું તો દૂર રહ્યું. પણ પ્રાણ દૂર ચાલી ગયા.
માણસ ધર્મને વાયદે રાખે છે તે કઈ અકકલ પર રાખતો હશે ? પાડોશીને પરાયાને કુટુંબીને પોતાના કરતો હશે, ને પોતાના કરીને એમનાં વર્ચસ્વ માથે ધરતો હશે તે કયા ભસા અને કઈ બુદ્ધિ પર ? અંતે અશરણ થવા માટે જ ને?