Kshir Tarangini

Author(s): Yudhishthir Mimansak
Publisher: Ramlal Kapur Trust

Page 387

१०
श्रागर्वीयपर्यट्टके दश धात्वः ।
५.
२६०. सूत्र विमोचने । विमोचनं मोचनाभावः, ग्रन्थनम् । सूत्रयति । असुसूत्रत् ॥ ३४८ ॥
२६ १. मूत्र प्रस्रवणे' । मूत्रयति । प्रमुमूत्रत्' ।। ३४६।।
२ε२. रूक्ष पारुष्ये । रूक्षयति, अरुरूक्षत् । विरूक्ष्य, रूक्ष: । ३५० २६३. पार तीर कर्मसमाप्तौ । पारयति, अपपारत् । श्रनुपसर्गाल्लुम्पविन्द ( तु० ३|१|१३८ ) इति शः - पारयः । पारितम्, पारणा । तीरयति, प्रतितीरत् तीरम् ॥३५१,३५२॥
३३०
१५
क्षीरतरङ्गण्यां
२८६. गर्व माने । गर्वयते । भ्वादौ गवं दर्प ( १३८४ ) - गर्वति
I
॥३४७॥
२५
२६४. ब्लेष्क दर्शने । ब्लेष्कयति ।। ३५३॥
1
२६६. प्रातिपदिकाद्धात्वर्थे, बहुलमिष्ठवच्च । यतस्ततः प्रातिपदिकान्नाम्नो यथादर्शनं' धात्वर्थे, क्रियाविशेषणे, णिज् भवति । कूलमुल्लङ्घयति उत्कूलयति । कूलप्रतीपङ्गच्छति - प्रतिकूलयति । कूलमनुगच्छति अनुकूलयति । लोष्टान्यवमर्दयि
तृणान्युत्पूल्य शातयति — उत्तृणयति । पुत्रं सूते – पुत्रयति । वृक्षं रोहति २० - वृक्षयति ।
तत्रैव निदर्शनार्थमाह-
२६७. तत्करोति । २६८. तदाचष्टे । २६६. तेनातिक्रामति । ३००. धातुरूपञ्च ।
1
२ε५. कर्तृ शैथिल्ये । कर्त्रयति', कत्रितम् । कर्तुरगाढत्वेऽपि ब्लेort वर्तना' इत्येके । चन्द्र ऋदितन्धातुं मन्यते - कर्तयति । प्रदन्तमध्येनार्पोऽयमित्येके । दुर्ग : - कर्मेत्याह - कर्त्रयति ॥ ३५४ ॥
९. इतोऽग्रे 'मूत्रणे' इत्यधिकम् । २. इतोऽग्रे ' मृत्रमचि' इत्यधिकम् । ३. 'कर्तृ" इत्यस्यानृदित्वे कर्तारयति, कर्तारितम्' इत्यादीनि रूपाणि स्युः । ऋदित्वे तु कर्तयति, यथाह चान्द्रमते । 'कर्त्रयति' इत्यत्र वृद्ध्यभावः कथमिति न ज्ञायते ।
४. अर्थात् 'ब्लेषको दर्शने कर्तृ शैथिल्ये' इत्येकं सूत्रम् । तथा सति अर्थ - द्वयसमुच्चयाय चकारेण भाव्यम् । ५. 'यथादर्शनात्' पाठा० ।